eko-warsztaty 2016
Transkrypt
eko-warsztaty 2016
EKOWARSZTATY 2016 Izabela Pietruczuk EKOWARSZTATY 2016 Szkolenia: 1. Segregacja odpadów. 2. Recykling. 3. Optymalizacja zakupów, służąca minimalizacji odpadów. 4. Informacje dotyczące zużycia energii przy produkcji i wykorzystania poszczególnych grup produktowych. Warsztaty: 1. Warsztaty recyklingowe – „dla domu” 2. Warsztaty recyklingowe – „na działkę” Konkursy ekologiczne Konkurs I: Produkty z recyklingu – „dla domu” Konkurs II: Produkty z recyklingu – „na działkę” Konkurs III: „EKOTurniej wiedzy ekologicznej” SEGREGACJA ODPADÓW 1. Normy narzucone Polsce przez Unię Europejską – wymagania – stan obecny i perspektywy. 2. Prawa i obowiązki w zakresie odpadów domowych? 3. Gospodarka odpadami we własnym domu. 4. Selektywna zbiórka AGD i RTV – na czym polega 5. Jak segregować odpady domowe – kolory pojemników. RECYKLING 1. Metoda ochrony środowiska naturalnego. 2. Recykling – odzysk i przetwarzanie odpadów – surowców wtórnych. 3. Zasada 3R. 4. Cel. 5. Co nadaje sie do recyklingu. 6. Recykling papieru, szkła, odpadów aluminiowych. 7. Recykling – jak to działa: zanim kupisz. 8. Sens recyklingu. 9. Recykling zaczyna się w domu 10. Segregacja ma sens – prawdy i mity. 11. Recykling a gospodarka 12. Co powstaje z recyklingu? 13. Recykling a ochrona przyrody 14. Drugie życie starych przedmiotów Zasada 3R RRR– reduce, reuse, recycle (3R) • 3R jest zbiorem zasad o charakterze nieformalnym i w sposób skrócony i uproszczony oddaje istotę odpowiedzialnego • postępowania z odpadami. Na przykładzie 3R można doskonale przedstawić, jak każdy człowiek – indywidualnie – powinien postępować z wytworzonymi przez niego śmieciami. 3R jest konsekwencją zasad postępowania określonych w prawie unijnym jak i prawie krajowym Zasada 3R to swoista mantra, krótka i lapidarna kwintesencja ekologicznego podejścia do surowców i energii • Zasada 3R to 3 nakazy: reduce, reuse, recycle - redukuj ilość opakowań i odpadów, używaj wielokrotnie tych, których nie dało się zredukować, przetwarzaj te opakowania i odpady, których nie daje się użyć ponownie. • Jak można przełożyć te przykazania na codzienne życie? Oto kilka przykładów. Reduce (zmniejszanie ilości odpadów, które produkujemy w naszych domach): Nie używanie opakowań jednorazowych, np. reklamówek, a w ich miejsce stosowanie opakowań wielorazowych, np. płóciennej torby, koszyka, • kupowanie produktów mniej opakowanych, np. pasty do zębów bez kartonika i folii, kremu bez pudełka z kartonu, • nie używanie dodatkowych opakowań, gdy nie jest to konieczne, np. reklamówki do proszku zapakowanego w torbę ze specjalnym uchwytem, • kupowanie produktów w większym opakowaniu zamiast w kilku mniejszych, • zużywanie produktu do końca, by nie wyrzucać resztek, • dwustronne zapisywanie lub zadrukowywanie kartek, • kupowanie tylko produktów potrzebnych i dobrej jakości, których niska trwałość nie spowoduje, że szybko je wyrzucimy. Reuse (znajdowanie innych zastosowań dla przedmiotów, które przestały nam służyć w dotychczasowy sposób): • wykorzystywanie słoików po dżemach czy sosach na domowe przetwory, • kupowanie napojów w butelkach zwrotnych i odnoszenie ich do sklepu, • wykorzystywanie plastikowej butelki po napoju, żeby zabrać do szkoły, na wycieczkę np. sok lub herbatę, • oddawanie ubrań, książek, zabawek młodszej rodzinie, kolegom, potrzebującym. • Szkło i aluminium podlegają recyklingowi w 100%, można je też przetwarzać nieskończoną ilość razy. W przypadku aluminium jest to o tyle ważne, że produkcja aluminium z rud jest relatywnie droga, a złoża boksytu nie odnawiają się. Dzięki recyklingowi szkła możemy ograniczyć zużycie piasku, dolomitu i sody. Wprowadzając tylko jedną szklaną butelkę do wtórnego obiegu, ograniczamy zużycie energii równe 4 godzinom pracy 100 watowej żarówki! Tymczasem statystyczny mieszkaniec Polski wyrzuca do pojemników na odpady zmieszane aż 56 szklanych opakowań rocznie. Warto zmienić przyzwyczajenia i śmiecić mniej. • Tworzywa sztuczne powstają z pochodnych ropy naftowej. Zamiast zużywać ropę, której zasoby są ograniczone i której wydobycie jest bardzo kosztowne, tworzywa sztuczne można ponownie wykorzystać – jako wysokokaloryczne źródło energii lub jako surowiec wtórny. Np. z 35 popularnych butelek PET można wyprodukować bluzę z polaru. Plastik może być też przetwarzany na innego rodzaju ubrania specjalistyczne lub sportowe, powstają z niego także namioty, plecaki czy buty. Aby uratować jedno drzewo, wystarczy 59 kg makulatury. Recycle (przetwarzanie odpadów) • segregowanie odpadów na surowce wtórne takie jak: papier, szkło, tworzywa sztuczne, metal, • jeżeli istnieje taka możliwość, także oddzielanie odpadów organicznych i przerabianie ich na kompost we własnym zakresie, bądź wyrzucanie do specjalnych pojemników na bioodpady. OPTYMALIZACJA ZAKUPÓW 1. Kupuję odpowiedzialnie… i śmiecę mniej! (Najlepszym sposobem na poradzenie sobie z górą śmieci jest ograniczenie ich ilości. Najlepiej zacząć już podczas następnej wizyty w sklepie. Ruszając na zakupy, pamiętajmy, że każda nasz zakup ma wpływ na stan środowiska naturalnego. To właśnie dzięki naszym decyzjom przy kasie możemy znacznie ograniczyć ilość wytwarzanych śmieci). OPTYMALIZACJA ZAKUPÓW 2. Planowanie zakupów (Robiąc listę zakupów, warto odpowiedzieć sobie na zasadnicze pytania: czy naprawdę tego potrzebuję? A może to, co mam, nadal działa albo da się zreperować? Kupując tylko to, co nam potrzebne, możemy nie tylko ograniczyć ilość śmieci, ale również zużycie energii, surowców i wody potrzebnych OPTYMALIZACJA ZAKUPÓW 3. Towary niepakowane (Podczas codziennych zakupów starajmy się wybierać produkty, które można kupić bez opakowania, np. warzywa, owoce, mięso czy pieczywo. W tym celu warto wybrać się z wizytą na bazar, do piekarni, warzywniaka czy sklepu mięsnego. Wybierając lokalne produkty otrzymujemy świeższe towary, których transport do miejsca ostatecznej sprzedaży nie wiązał się z przewozem na duże odległości, dzięki czemu ograniczamy emisję gazów cieplarnianych. Niepakowane towary możemy kupić też w supermarkecie, wybierając towar ze stoisk zamiast pakowane towary z półki. Każda taka decyzja sprawia, że w naszym koszu ląduje mniej foliowych opakowań i styropianowych tacek, które później przeważnie trafiają na wysypiska). OPTYMALIZACJA ZAKUPÓW 4. Towary pakowane (Oczywiście nie wszystkie towary jesteśmy w stanie kupić bez opakowania. Wybierajmy takie, które są pakowane w materiały biodegradowalne lub podlegają recyklingowi. Najlepiej wybierać opakowania wykonane ze szkła i aluminium. Są to materiały, które można przetwarzać nieskończoną ilość razy. To lepsze rozwiązanie niż wybór opakowań plastikowych, które pomimo, że również mogą być przetwarzane, to ich żywotność jest krótsza, a ich rozkład potrafi trwać nawet tysiące lat. Jeżeli to możliwe unikajmy plastikowych opakowań pokrytych folią termozgrzewalną – w tej formie nie nadają się do przetworzenia. Przetworzeniu nie ulega też czarny plastik. Papier również można przetworzyć i wykorzystać ponownie. Można go odzyskać nawet z kartonów po mleku czy sokach – obecnie technologia pozwala na odzyskanie około 70% surowca użytego przy jego produkcji. Ale pamiętajmy – zazwyczaj tego typu opakowania wyrzuca się do pojemników na tworzywa sztuczne, a nie do papieru.Jeśli jest taka możliwość, dobrze jest także kupować jedno większe opakowanie tego samego produktu zamiast kilku mniejszych. Jest to doskonały sposób na ograniczenie produkcji zbędnych odpadów. Co więcej – duże opakowania w ogólnym rozrachunku najczęściej okazują się tańsze, a zakupiony towar starcza nam na dłużej). OPTYMALIZACJA ZAKUPÓW 5. Torby na zakupy (Pamiętajmy, żeby na wyprawę do sklepu iść z własną torbą wielokrotnego użytku. Im rzadziej korzystać będziemy z plastikowych toreb dostępnych w każdym markecie, tym mniej śmieci wyląduje w koszu. Jeśli zapomnimy własnej torby, nie bierzmy cienkich jednorazówek – w prawie każdym sklepie można dostać duże i solidne torby plastikowe, które będziemy mogli wykorzystać do innych celów – np. jako torbę na segregowane surowce). OPTYMALIZACJA ZAKUPÓW 6. Produkty wielokrotnego użytku i na wymienne wkłady (Kiedy to możliwe, nie kupujmy jednorazówek i korzystajmy z produktów, które można użytkować wielokrotnie. Przykład? Wystarczy przynieść do pracy własny nóż i widelec, zamiast korzystać z plastikowych dostarczanych wraz zamówionym lunchem. Z kolei kupując kawę na wynos, możemy poprosić o przelanie jej do naszego własnego kubka termicznego, który nie tylko jest bardziej ekologiczny, ale też o wiele dłużej trzyma ciepło i nie parzy w ręce. Jeżeli chodzi o towary, które się zużywają, również mamy wybór. Zamiast papierowych ręczników, możemy korzystać z materiałowej ściereczki. Zamiast za każdym razem kupować dozownik z mydłem w płynie, możemy kupić go raz, a później uzupełniać mydło z saszetek. Zamiast używać jednorazowych maszynek do golenia, można przerzucić się na maszynkę na wymienne ostrza). OPTYMALIZACJA ZAKUPÓW 7. Większe zakupy (Chociaż to właśnie podczas codziennych zakupów produkujemy najwięcej śmieci, to potencjalnie większe zagrożenie dla środowiska mogą mieć decyzje o wymianie regału, pralki czy telewizora. Szkodliwe dla środowiska mogą być zwłaszcza te ostatnie, czyli sprzęt RTV/AGD, do którego produkcji wykorzystuje się związki chemiczne i wiele rzadkich metali. Dlatego zawsze warto zorientować się, czy sprzęt elektroniczny z drugiego obiegu nie zaspokoi naszych potrzeb. Kupując używany sprzęt RTV/AGD, warto zwrócić uwagę na jego klasę energetyczną. Zastanówmy się też, czy będziemy na tyle regularnie korzystać z danego przedmiotu, że warto go kupić. Być może wystarczy zapytać sąsiada, czy może nam pożyczyć np. jakieś narzędzie. No dobrze – a co zrobić z meblami, które są już wytarte i nie pasują do wnętrza świeżo wyremontowanego mieszkania? Zastanów się, czy zamiast kupować nową kanapę czy fotel, nie lepiej je odświeżyć, np. poprzez wymianę obić. Niepotrzebne ubrania zawsze możemy oddać komuś, kto ich potrzebuje albo przerobić na nowe. Drugie życie można nadać również wielu innym ulubionym przedmiotom. Nie dość, że nie wytwarza się przy tym nowych śmieci, to można zyskać odnowione, wartościowe przedmioty, z których radość może być taka sama, jeśli nie większa, niż z nowo zakupionych). OPTYMALIZACJA ZAKUPÓW 8. Wymień się (Niepotrzebny sprzęt elektroniczny możemy również oddać lub sprzedać. Zasada jest prosta – jeżeli czegoś nie potrzebujesz – podaj to dalej. Jest wiele sposobów, żeby oddać przedmioty, których nie potrzebujemy w dobre ręce. Można spróbować wziąć udział w dzielnicowej wyprzedaży, można też skorzystać z internetowych portali wymiany sąsiedzkiej. Kto wie – może sami znajdziemy tam coś dla siebie?). IV. Informacje dotyczące zużycia energii przy produkcji i wykorzystania poszczególnych grup produktowych. 1. 2. 3. 4. 5. Ubrania. Opakowania plastikowe Opakowania papierowe RTV i AGD Komputery i elektronika Segregacja i recykling odpadów pozwala na: • przetworzenie i wykorzystanie surowca wtórnego na nowe materiały, • oszczędzanie miejsca na składowanie, • ograniczenie ilości wprowadzonych • szkodliwych trudno ulegających rozkładowi odpadów, • ograniczenie zużycia surowca naturalnego, • oszczędzanie zużycia energii, • ograniczenia zanieczyszczeń do atmosfery, • ograniczenie ilości odpadów i ścieków. Czy re cyk lin g na praw dę jest taki ważny ? Dlacze go warto przyk ładać si ę do segregowania odpadów? Odpady komunalne nadające się do przetworzenia można podzielić na cztery podstawowe grupy: plastik, papier, szkło i metale. Najgroźniejsze są tworzywa sztuczne – ich proces rozkładu wynosi nawet kilka tysięcy lat. Jeśli odpady lądują gdzie popadnie, koszty dla środowiska naturalnego (a w konsekwencji – dla nas wszystkich) są opłakane. Czy wiesz , że : 1 bateria „paluszek” wrzucona do zwykłego śmietnika może zanieczyścić 1 m3 środowiska? Około 2 milionów ptaków i ssaków wodnych ginie na skutek połknięcia plastikowych odpadów wrzucanych do mórz i oceanów? 1 litr zużytego oleju silnikowego wylanego do rzeki lub kanalizacji jest w stanie zanieczyścić 1 milion litrów wody? Jeżeli każdy z nas wyrzuci na śmietnik tylko jeden słoik, to na wysypiska w całej Polsce trafi rocznie 10 tysięcy ton szkła (a w sumie każdy z nas wyrzuca w ciągu roku około 56 szklanych opakowań w pełni nadających się do ponownego wykorzystania)? Rozkład jednej plastikowej butelki może trwać nawet 500 lat? Jeden telewizor wrzucony do niewielkiego jeziora może zatruć ekosystem wodny na wiele lat? A co si ę dzieje , gdy se gre gujesz śmie ci... Recykling aluminium umożliwia obniżenie zanieczyszczenia powietrza o 95% oraz wody o 97% w porównaniu z produkcją aluminium z rudy! Zużyty litrowy karton po mleku lub sokach posiada wartość energetyczną pozwalającą zasilać żarówkę o mocy 40 Watt przez 1,5 godziny! Recykling 1 lodówki ogranicza emisję CO2 o ponad 2 tony! Płyty CD i DVD zrobione są z tworzywa sztucznego, które może być odzyskane i ponownie wykorzystane np. do produkcji bieżni, butów lub szyb pancernych! Z 450 plastikowych pudełek po proszku do prania można wyprodukować trzyosobową parkową ławkę! Gdyby całe żelazo odzyskiwane na świecie przez grupę Stena Recykling przetopić na rowery, co trzeci Europejczyk mógłby dostać jeden z nich w prezencie (wliczając 143 miliony obywateli Rosji)!