Informacja w sprawie zasad i trybu przyznawania oraz wypłaty renty

Informacja w sprawie zasad i trybu przyznawania oraz wypłaty renty

Zakład Emerytalno Rentowy MSW
Źródło:
http://www.zer.msw.gov.pl/zer/informacj/archiwum/3467,Informacja-w-sprawie-zasad-i-trybu-przyznawania-oraz-wypla
ty-renty-socjalnej.html
Wygenerowano: Czwartek, 2 marca 2017, 11:41
Informacja w sprawie zasad i trybu przyznawania
oraz wypłaty renty socjalnej
Zasady i tryb przyznawania oraz wypłaty renty socjalnej określa ustawa z dnia 27
czerwca 2003 r. o rencie socjalnej ( Dz. U. Nr 135, poz. 1268 z późn. zm.).
Zgodnie z przepisami ustawy:
●
Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia
sprawności organizmu, które powstało:
❍
przed ukończeniem 18 roku życia,
❍
w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia,
❍
w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej;
Renta socjalna może być stała lub okresowa (art. 4).
●
Decyzję ustalającą prawo i wysokość renty socjalnej wydaje zawsze właściwy oddział Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych (art.12 ust. 1).
●
W przypadku, gdy osoba, uprawniona do renty socjalnej jest także uprawniona do renty rodzinnej, do
której prawo ustalił Dyrektor ZER MSWiA – to na podstawie otrzymanej decyzji z ZUS – Dyrektor ZER
MSWiA będzie zobowiązany ustalić w drodze decyzji wysokość renty socjalnej, wypłacić tę rentę w zbiegu
z rentą rodzinną (art. 12 ust. 3), a w przypadku określonym w pkt 6 niniejszego pisma, odmówić wypłaty
renty socjalnej lub wstrzymać wypłatę tej renty.
●
Osoba ubiegająca się o rentę socjalną bądź ją pobierająca jest obowiązana powiadomić jednostkę
organizacyjną ZUS przyjmującą wniosek bądź wypłacającą rentę socjalną o posiadaniu uprawnień do
renty rodzinnej; w przypadku wypłaty renty rodzinnej przez ZER MSWiA należy powiadomić ZER MSWiA o
posiadaniu uprawnień do renty socjalnej (art. 9 ust. 3).
●
Jeżeli dla osoby uprawnionej do renty socjalnej ustanowiono opiekę prawną, świadczenie to wypłaca się
osobie sprawującej tę opiekę.
Natomiast w sytuacji, gdy do renty socjalnej uprawniona jest osoba, która wymaga opieki innej osoby
oraz nad którą nie została ustanowiona opieka prawna, a osoba ta nie może odebrać renty socjalnej
samodzielnie, świadczenie to należy wypłacić osobie sprawującej nad nią opiekę faktyczną. Wypłaty
należy dokonać na podstawie oświadczenia o sprawowaniu opieki, potwierdzonego przez wójta
(burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby
uprawnionej.
Osobom sprawującym opiekę prawną lub faktyczną nad osobami uprawnionymi do renty socjalnej, rentę
należy wypłacić po uprzednim pouczeniu o konieczności poinformowania ZER MSWiA o zajściu
okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczenia albo wstrzymaniu jego wypłaty
w całości lub w części oraz o obowiązku zwrotu świadczenia przez te osoby w przypadku, gdy zostało
pobrane nienależnie (art. 12 b).
●
Rentę socjalną wypłaca się osobie uprawnionej, osobie sprawującej opiekę prawną nad osobą uprawnioną
do renty socjalnej za pośrednictwem osoby prawnej prowadzącej działalność w zakresie doręczania
świadczeń albo, na wniosek, na rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie
oszczędnościowo-kredytowej.
Osobie uprawnionej odbywającej karę pozbawienia wolności, karę aresztu wojskowego albo karę aresztu
za wykroczenie oraz osobie tymczasowo aresztowanej rentę socjalną wypłaca się za pośrednictwem
osoby prawnej prowadzącej działalność w zakresie doręczania świadczeń pod adresem zakładu karnego
lub aresztu.
Nie wypłaca się renty socjalnej osobie sprawującej opiekę prawną nad osobą uprawnioną do renty
socjalnej, która odbywa karę pozbawienia wolności, karę aresztu wojskowego albo karę aresztu za
wykroczenie lub jest tymczasowo aresztowana (art. 12 c).
●
Renta socjalna wynosi 84 % kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy określonej w
ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 6 ust.1).
Od 1 marca 2010 r. renta socjalna wynosi 593,28 zł, natomiast od 1 marca 2011 r. – 611,67 zł z
zastrzeżeniem pkt 6 i 7.
●
Renta socjalna nie przysługuje, jeżeli kwota renty rodzinnej przekracza 200 % kwoty najniższej renty z
tytułu całkowitej niezdolności do pracy (art. 9 ust. 2).
Od 1 marca 2010 r. renta socjalna nie przysługuje, jeśli kwota renty rodzinnej przekracza 1412,58 zł.
Od 1 marca 2011 r. renta socjalna nie przysługuje, jeśli kwota renty rodzinnej przekracza 1456,36 zł.
●
W przypadku zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniami do renty rodzinnej, kwota renty
socjalnej ulega takiemu obniżeniu, aby łączna kwota obu świadczeń nie przekraczała 200 % kwoty
najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy; kwota obniżonej renty socjalnej nie może być
niższa niż 10 % kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (art. 9 ust. 1).
Od 1 marca 2010 r. kwota renty socjalnej nie może być niższa niż 70,63 zł, a od 1 marca 2011 r. – 72,82
zł.
●
Rentę socjalną waloryzuje się na zasadach i w trybie określonym dla emerytur i rent z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych; w przypadku, gdy wypłaty renty socjalnej w zbiegu z rentą rodzinną dokonuje
inny organ (ZER MSWiA) waloryzacji renty socjalnej dokonuje organ wypłacający (ZER MSWiA) (art.6 ust.
2 i 3).
●
Od 1 stycznia 2012 r. prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu, o którym
mowa w art. 10 ust. 1-5 ustawy, w kwocie wyższej niż 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych (art.10 ust. 6).
●
Z kwoty renty socjalnej dokonuje się potrąceń i egzekucji na zasadach określonych w art. 138-144
ustawy o emeryturach i rentach z FUS (art. 15 pkt 1).
●
Renta socjalna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (art. 19).
●
Osoby pobierające rentę socjalną podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego w Narodowym
Funduszu Zdrowia (art. 25).
●
Renta socjalna oraz koszty jej obsługi są finansowane ze środków budżetu państwa (art.14 ust. 1).
●
Podstawą wydania decyzji w sprawie renty socjalnej jest orzeczenie lekarza orzecznika ZUS (art. 26 ust.
2).
●
●
Renta socjalna nie przysługuje:
osobie uprawnionej do emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy,
renty inwalidzkiej lub pobierającej świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych, renty
strukturalnej, a także osobie uprawnionej do zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego
lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego (art. 7 ust. 1);
●
osobie będącej właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej w
rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych przekraczających 5 ha przeliczeniowych;
●
osobie będącej współwłaścicielem nieruchomości rolnej, jeśli udział tej osoby przekracza 5 ha
przeliczeniowych (art. 7 ust. 2);
●
za okres tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności (art. 8 ust. 1);
Wniosek o ustalenie prawa do renty socjalnej powinien być złożony przez osobę ubiegającą się lub jej
przedstawiciela ustawowego (opiekuna prawnego lub kuratora) we właściwej ze względu na miejsce
zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się o rentę socjalną jednostce organizacyjnej Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych. Formularze wniosku dostępne są w każdym oddziale ZUS oraz w serwisie
internetowym ZUS.
Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia lub orzeczenie, o którym mowa w pkt 16
niniejszego pisma, a w przypadku, gdy naruszenie sprawności organizmu powstało po 18 roku życia tj. w
czasie trwania nauki, także dokumenty potwierdzające fakt nauki w tym czasie.
Osoba ubiegająca się o rentę socjalną będąca właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym)
albo współwłaścicielem nieruchomości rolnej w rozumieniu Kodeksu cywilnego zobowiązana jest dołączyć
do wniosku zaświadczenie właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego stwierdzające
powierzchnię użytków rolnych tej nieruchomości w hektarach przeliczeniowych, a gdy jest
współwłaścicielem – jej procentowy udział wyrażony w hektarach przeliczeniowych.
W razie osiągania przychodu, o którym mowa w pkt 11 niniejszego pisma, w kwocie powodującej
zawieszenie prawa do renty socjalnej, osoba pobierająca tę rentę lub jej przedstawiciel ustawowy są
zobowiązani niezwłocznie powiadomić o tym fakcie właściwy organ emerytalno – rentowy wypłacający
świadczenie (art. 10 ust. 7).
Powiadomienie składa się w formie pisemnego oświadczenia, które winno zawierać klauzulę o
odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań następującej treści: ”Jestem świadomy
odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”.
W przypadku, gdy składki na ubezpieczenia społeczne są odprowadzane przez płatnika składek, osoba
pobierająca rentę socjalną jest obowiązana do przedstawienia zaświadczenia albo oświadczenia
określającego kwotę przychodu (art. 10 ust. 7 i 7a).
Brak oświadczenia (zaświadczenia) oznacza, że organ emerytalno-rentowy nie został powiadomiony o
osiąganiu przychodu i wywołuje skutki prawne w postaci możliwości dochodzenia zwrotu nienależnych
świadczeń za okres 3 lat.
Na zawieszenie prawa do renty socjalnej wpływa przychód uzyskiwany w szczególności z tytułu:
●
pracy wykonywanej w ramach stosunku pracy,
●
pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę nakładczą,
●
służby w Wojsku Polskim, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie
Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Biurze
Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Służbie Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Celnej;
●
pracy wykonywanej na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie
usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o
dzieło, jeżeli wykonywanie tych umów podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego - współpracy z
osobą wykonującą takie umowy,
●
pozarolniczej działalności, wykonywanie której podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego -
współpracy z osobą wykonującą taką działalność:
●
członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną oraz
spółdzielni kółek rolniczych, pracy wykonywanej w tych spółdzielniach i wytwarzania na ich rzecz
produktów rolnych,
●
pobierania stypendium sportowego.
Za przychód uważa się także kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego
oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, a także kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i
wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.
Przy ustalaniu przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych
uwzględnia się przychody uzyskane przez osoby wyłączone z obowiązku ubezpieczeń społecznych z uwagi
na posiadanie ustalonego prawa do renty rodzinnej albo wykonujące działalność niepodlegającą temu
obowiązkowi z uwagi na podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.
Na zwieszenie prawa do renty socjalnej wpływa także przychód zaliczony do źródeł przychodów
podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku
dochodowym od osób fizycznych (Dz. U z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z poźn. zm.). Za przychody te należy
uważać m.in. przychody osiągane z tytułu wykonywania umowy zlecenia przez uczniów szkół
ponadpodstawowych i studentów, którzy nie ukończyli 26 roku życia oraz honorariów z tytułu działalności
artystycznej lub twórczej.
Renta socjalna ulega także zawieszeniu w przypadku osiągania przychodu z tytułu umowy najmu,
podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, opodatkowanych na
podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez
osoby fizyczne.
Opracowano: Wydział Analiz i Współpracy Międzynarodowej ZER MSWiA