Załącznik nr 9

Załącznik nr 9
Informator dla świadczeniodawców – zasady postępowania z obcokrajowcami
korzystającymi ze świadczeń opieki zdrowotnej w Polsce (m.in. w czasie turnieju
finałowego UEFA EURO 2012)
/do wykorzystania wg. Właściwości na stronach internetowych podmiotów zaangażowanych
w organizację i zabezpieczenie TURNIEJU UEFA EURO 2012/
W czasie trwania turnieju finałowego UEFA 2012 nie zmienią się podstawowe zasady
udzielania cudzoziemcom świadczeń opieki zdrowotnej na terytorium RP w stanach
nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz zasady finansowania kosztów tych świadczeń1.
1. Obywatele państw członkowskich UE/EFTA powinni okazać świadczeniodawcy
Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego/EKUZ (ang. EHIC). Karta uprawnia jej
posiadacza do świadczeń opieki zdrowotnej, które z powodów medycznych stają się
niezbędne
w
czasie
pobytu
ubezpieczenia/zamieszkania,
z
w
innym
państwie
uwzględnieniem
członkowskim
charakteru
tych
niż
państwo
świadczeń
oraz
przewidywanego czasu pobytu. Koszty świadczeń rozliczane są przez NFZ.
Obywatele UE/EFTA – uczestnicy turnieju finałowego UEFA 2012 mogą także posiadać
prywatne ubezpieczenie zdrowotne (wykupione w specjalnym pakiecie oferowanym
kibicom EURO 2012). W takim przypadku kosztami świadczeń opieki zdrowotnej należy
obciążyć ubezpieczyciela.
2. Jeżeli pacjent nie przedstawi EKUZ lub polisy komercyjnego ubezpieczenia zdrowotnego,
świadczeniodawca powinien niezwłocznie skontaktować się z oddziałem wojewódzkim NFZ,
właściwym dla miejsca udzielania świadczeń, w celu wystawienia na rzecz pacjenta
Certyfikatu Tymczasowo Zastępującego EKUZ, uprawniającego do takich samych
świadczeń opieki zdrowotnej, jakie przysługują pacjentowi na podstawie EKUZ.
3. Możliwe jest również obciążenie pacjenta nie posiadającego EKUZ, Certyfikatu lub
polisy pełnymi kosztami leczenia (wg stawek zakontraktowanych przez OW NFZ).
Konieczne jest wówczas wystawienie rachunku po zakończeniu leczenia.
4. Obywatele państw trzecich (m.in. Federacji Rosyjskiej oraz Ukrainy), co do zasady,
powinni okazać świadczeniodawcy dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia
zdrowotnego
w
rozumieniu
przepisów
o
świadczeniach
opieki
zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych lub posiadanie podróżnego ubezpieczenia
medycznego (polisę komercyjnego ubezpieczenia zdrowotnego). Jeżeli cudzoziemiec nie
przedstawi ww. dokumentów (polisy), zobowiązany jest do pokrycia pełnych kosztów
świadczeń opieki zdrowotnej z własnych środków. Obywatele państw trzecich mogą
1
Szczegółowe wyjaśnienia oparte o przepisy prawne znajdują się w Załączniku do niniejszego Informatora.
także posiadać prywatne ubezpieczenie zdrowotne (wykupione w specjalnym pakiecie
oferowanym kibicom EURO 2012). W takim przypadku kosztami świadczeń opieki
zdrowotnej należy obciążyć ubezpieczyciela.
5. Obywatele państw trzecich, z którymi Polska ma zawarte umowy/porozumienia
dwustronne
o zabezpieczeniu społecznym lub współpracy w
obszarze ochrony zdrowia
i nauk medycznych (tj. Albanii, Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czarnogóry, Federacji
Rosyjskiej oraz Serbii) – nie posiadający dokumentu potwierdzającego posiadanie
ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych lub posiadanie podróżnego ubezpieczenia
medycznego – w przypadkach szczególnych (np. zniszczenie polisy, brak możliwości
odzyskania kosztów leczenia od towarzystwa ubezpieczeniowego, wyłączenie z umowy
ubezpieczenia
niektórych
kategorii
świadczeń),
mogą
skorzystać
z
uprawnień
wynikających z umów i porozumień dwustronnych, tj. z niezbędnych świadczeń opieki
zdrowotnej w przypadku nagłego zachorowania, stanu zagrożenia życia lub zdrowia.
Koszty świadczeń pokrywane są przez Ministerstwo Zdrowia.
Załącznik:
Szczegółowe zasady postępowania z obcokrajowcami korzystającymi ze świadczeń
opieki zdrowotnej w Polsce:
I. Osoby ubezpieczone/zamieszkałe w pozostałych państwach członkowskich Unii
Europejskiej lub państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym
Handlu (EFTA):
Przepisy prawne:
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia
29.04.2004r.
w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 166
z dn. 30.04.2004, s. 1 i n.) – rozporządzenie podstawowe
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16.09.2009
r. dotyczące wykonywania rozporządzenia nr 883/2004 (Dz. Urz. UE L 284 z dn.
30.10.2009, s. 1 i n.) – rozporządzenie wykonawcze
- ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027, z późn. zm.)
- ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (dz. U. Nr
191, poz. 1410, z późn. zm.)
W momencie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej osoby te powinny okazać
świadczeniodawcy Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego/EKUZ (ang. EHIC)2.
Karta uprawnia jej posiadacza do świadczeń opieki zdrowotnej, które z powodów
medycznych stają się niezbędne w czasie pobytu w innym państwie członkowskim niż
państwo ubezpieczenia/zamieszkania, z uwzględnieniem charakteru tych świadczeń oraz
przewidywanego czasu pobytu (art. 19 rozporządzenia podstawowego).
„Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego stanowi dowód na to, że jej posiadacz
jest uprawniony w państwie członkowskim pobytu do świadczeń rzeczowych z tytułu
choroby, które stają się niezbędne ze względów medycznych i które są udzielane
podczas pobytu czasowego w innym państwie członkowskim z myślą o zapobieżeniu
przymusowemu powrotowi posiadacza karty do państwa właściwego lub państwa
zamieszkania przed końcem planowanego pobytu w celu poddania się wymaganemu
leczeniu.
Celem świadczeń tego typu jest umożliwienie ubezpieczonemu kontynuowania pobytu
w warunkach bezpiecznych dla zdrowia.” (Decyzja Komisji Administracyjnej ds.
Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego Nr S1 z dnia 12 czerwca 2009 r.).
Posiadaczowi EKUZ lub Certyfikatu przysługuje prawo do gwarantowanych świadczeń
zdrowotnych
z
zakresu
leczenia
stomatologicznego,
zaopatrzenia
w
przedmioty
ortopedyczne oraz środki pomocnicze, a także do otrzymania leków refundowanych na
takich samych zasadach, jakie stosuje się wobec osób ubezpieczonych w NFZ
Jeżeli pacjent nie przedstawi EKUZ, świadczeniodawca powinien niezwłocznie skontaktować
się z oddziałem wojewódzkim NFZ (OW NFZ), właściwym dla miejsca udzielania świadczeń.
OW NFZ powinien niezwłocznie wystąpić do zagranicznej instytucji ubezpieczenia
zdrowotnego (właściwej dla pacjenta), a jeżeli instytucja ta nie jest znana – do instytucji
łącznikowej w państwie ubezpieczenia/zamieszkania, z wnioskiem o wystawienie na rzecz
pacjenta Certyfikatu Tymczasowo Zastępującego EKUZ. Certyfikat uprawnia do takich
samych świadczeń opieki zdrowotnej, jakie przysługują pacjentowi na podstawie EKUZ.
Możliwe jest również obciążenie pacjenta nie posiadającego EKUZ lub Certyfikatu
pełnymi kosztami leczenia (wg stawek zakontraktowanych przez OW NFZ). Konieczne jest
wówczas wystawienie rachunku po zakończeniu leczenia. Jeżeli pacjent jest ubezpieczony
w jednym z państw członkowskich UE/EFTA, może wnioskować o zwrot poniesionych
kosztów do macierzystej instytucji ubezpieczenia zdrowotnego (art. 25 rozporządzenia
wykonawczego).
2
Wzory EKUZ wydawanych przez państwa członkowskie UE/EFTA można znaleźć na stronie internetowej
Komisji Europejskiej: http://ec.europa.eu/employment_social/social_security_schemes/healthcare/index_en.htm
II. Obcokrajowcy - obywatele państw trzecich/spoza UE/EFTA:
Przepisy prawne:
- rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2011 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniające państwa
trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic
zewnętrznych oraz te, których obywatele zwolnieni są z tego wymogu (Dz. Urz. WE L
081 z dnia 21.03.2011, s. 001 – 007, z późn. zm.)
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca
2009 r. ustanawiające Wspólny Kodeks Wizowy (Dz. U. UE. L. 09.243.1)
- ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2011 r. Nr 264, poz. 1573,
z późn. zm.)
- ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027, z późn. zm.)
- ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (dz. U. Nr
191, poz. 1410, z późn. zm.)
W momencie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej obywatele państw trzecich powinni
okazać
świadczeniodawcy
zdrowotnego
w
dokument
rozumieniu
potwierdzający
przepisów
o
posiadanie
świadczeniach
ubezpieczenia
opieki
zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych lub posiadanie podróżnego ubezpieczenia
medycznego (polisę komercyjnego ubezpieczenia zdrowotnego na wypadek nagłych
zachorowań i innych nieprzewidzianych zdarzeń losowych skutkujących koniecznością
udzielenia pomocy medycznej). Jeżeli cudzoziemiec nie przedstawi ww. dokumentów
(polisy), zobowiązany jest do pokrycia pełnych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej z
własnych środków.
Obowiązek posiadania podróżnego ubezpieczenia medycznego nakładają na cudzoziemców
z państw trzecich – przepisy Schengen oraz ustawy o cudzoziemcach.
Obywatele większości państw trzecich (w tym Federacji Rosyjskiej, Tunezji oraz Ukrainy)
przy przekraczaniu granic zewnętrznych UE (w tym granicy RP) mają obowiązek posiadania
i okazania jednolitej wizy wjazdowej typu Schengen w przypadku pobytu w strefie Schengen
nie przekraczającego okresu 3 miesięcy, zgodnie z rozporządzeniem nr 539/2011.
W myśl przepisów rozporządzenia nr 810/2009, osoby ubiegające się o jednolitą wizę
uprawniającą do jedno – lub dwukrotnego wjazdu muszą wykazać, że posiadają
odpowiednie, ważne podróżne ubezpieczenie medyczne pokrywające wszelkie
wydatki, które podczas ich pobytu (pobytów) na terytorium państw członkowskich
mogą wyniknąć w związku z koniecznością powrotu z powodów medycznych
(transportu sanitarnego), potrzebą pilnej pomocy medycznej, nagłym leczeniem
szpitalnym lub śmiercią (art. 15 ust. 1 rozporządzenia nr 810/2009). Również osoby
ubiegające się o wizę jednolitą uprawniającą do co najmniej trzykrotnego wjazdu (wizę
wielokrotnego wjazdu) wykazują, że posiadają odpowiednie, ważne podróżne ubezpieczenie
medyczne obejmujące okres ich pierwszej planowanej wizyty. Ponadto osoby takie podpisują
załączone do formularza wniosku oświadczenie, że są świadome konieczności posiadania
podróżnego ubezpieczenia medycznego podczas kolejnych pobytów (art. 15 ust. 2
rozporządzenia nr 810/2009). Zgodnie z art. 15 ust. 3 tego rozporządzenia, ubezpieczenie
musi być ważne na całym terytorium państw członkowskich i obejmować całkowity okres
planowanego pobytu lub tranzytu danej osoby. Minimalna kwota ubezpieczenia wynosi
30.000 EUR.
Podczas oceny, czy ubezpieczenie jest odpowiednie, konsulaty ustalają, czy w danym
państwie członkowskim (np. w Polsce) można dochodzić roszczeń wobec danego
towarzystwa ubezpieczeniowego (art. 15 ust. 5 rozporządzenia nr 810/2009).
Zwolnieni z wymogu posiadania podróżnego ubezpieczenia medycznego są posiadacze
paszportów dyplomatycznych, osoby posiadające odpowiednie ubezpieczenie w związku ze
swoją sytuacją zawodową. Zwolnienie z tego obowiązku może dotyczyć także konkretnych
grup osób, np. marynarzy, objętych już podróżnym ubezpieczeniem medycznym w związku z
wykonywanym zawodem.
Zwolnieni z obowiązku wizowego w przypadku pobytów w strefie Schengen nie
przekraczających 3 miesięcy, a zatem także z wymogu posiadania podróżnego
ubezpieczenia medycznego zwolnieni są m.in. obywatele: Albanii, Bośni i Hercegowiny,
Chorwacji, Czarnogóry, Macedonii oraz Serbii3.
Obowiązek posiadania podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie
ubezpieczenia w wysokości 30.000 Euro nakłada na cudzoziemców wjeżdżających na
terytorium RP także ustawa o cudzoziemcach – w przypadku wiz krajowych.4
3
Vide: Przepisy szczególne - umowy i porozumienia dwustronne zawarte przez RP z państwami
trzecimi
4
Zgodnie z art. 15 ustawy o cudzoziemcach: „Cudzoziemiec wjeżdżający na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej powinien:
1) uzasadnić cel i warunki planowanego pobytu;
2) posiadać oraz okazać na żądanie funkcjonariusza Straży Granicznej:
a) dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub posiadanie
podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie ubezpieczenia w wysokości
30.000 euro, ważnego przez okres planowanego pobytu cudzoziemca na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, pokrywającego wszelkie wydatki, które mogą wyniknąć podczas
pobytu na tym terytorium w związku z koniecznością powrotu z powodów medycznych,
potrzebą pilnej pomocy medycznej, nagłym leczeniem szpitalnym lub ze śmiercią, w którym
ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia kosztów udzielonych ubezpieczonemu świadczeń
zdrowotnych bezpośrednio na rzecz podmiotu udzielającego takich świadczeń, na podstawie
III. Przepisy szczególne – umowy i porozumienia dwustronne zawarte przez RP
z państwami trzecimi:
Obecnie Rzeczpospolita Polska jest związana następującymi umowami/porozumieniami
dwustronnymi w dziedzinie zabezpieczenia społecznego lub współpracy w obszarze ochrony
zdrowia i nauk medycznych:
 Porozumieniem między MZiOS RP i Ministerstwem Zdrowia Republiki Albanii
o współpracy w dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych
 Protokołem o współpracy między MZiOS RP a Ministerstwem Zdrowia i Przemysłu
Medycznego Federacji Rosyjskiej w dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych.
 Umową między MZiOS RP a Ministerstwem Zdrowia Publicznego Republiki
Tunezyjskiej o współpracy w dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych.
 Umową między RP a Republiką Macedonii o zabezpieczeniu społecznym.
 Umową o ubezpieczeniu społecznym między Rządem PRL a Rządem Federacyjnej
Ludowej Republiki Jugosławii (obecnie realizowaną przez RP oraz Bośnię
i
Hercegowinę,
Serbię,
Czarnogórę,
Chorwację)
wraz
z
Porozumieniem
(administracyjnym) dotyczącym wykonywania przepisów tej Umowy.
Zakres świadczeń zdrowotnych, jakie przysługują obywatelom ww. państw trzecich,
przebywającym lub mieszkającym na terytorium RP, określają zacytowane poniżej przepisy
ww. aktów prawnych.
1. Porozumienie między MZiOS RP i Ministerstwem Zdrowia Republiki Albanii
o współpracy w dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych:
„W przypadku nagłych zachorowań lub wypadków Obie Strony zapewniają bezpłatną opiekę
medyczną obywatelom każdej ze Stron w czasie ich pobytu na terytorium drugiej Strony”.
2. Protokół o współpracy między MZiOS RP a Ministerstwem Zdrowia i Przemysłu
Medycznego Federacji Rosyjskiej w dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych:
„Strony zapewniają bezpłatne świadczenia zdrowotne obywatelom państw jednej ze Stron,
przebywającym czasowo na terytorium państwa drugiej Strony, w przypadkach nagłych
zachorowań i nieszczęśliwych wypadków, do czasu, kiedy stan chorego pozwoli na transport
do kraju.
Decyzje kwalifikujące stan chorego jako przypadek nagły będą podejmowane przez lekarzy
udzielających pierwszej pomocy.
wystawionego przez ten podmiot rachunku - w przypadku wjazdu na podstawie wizy krajowej,
[…]”
Wiza krajowa uprawnia do wjazdu i ciągłego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub kilku
pobytów następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 3 miesiące.
W odniesieniu do pracowników dyplomatyczno-konsularnych oraz członków ich rodzin
bezpłatne świadczenia zdrowotne udzielane będą na zasadzie wzajemności”.
3.
Umowa między MZiOS RP a Ministerstwem Zdrowia Publicznego Republiki
Tunezyjskiej o współpracy w dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych (nie
dotyczy obywateli umawiających się stron, udających się na terytorium państwa – drugiej
strony umowy w celach turystycznych):
„Umawiające się Strony zapewniają, na zasadzie wzajemności, bezpłatną pomoc medyczną
w przypadku choroby, w publicznych zakładach opieki zdrowotnej:
1. specjalistom i ekspertom przebywającym w kraju Strony przyjmującej w ramach
niniejszej Umowy,
2. przedstawicielom dyplomatycznym oraz członkom ich rodzin.”
4. Umowa o ubezpieczeniu społecznym między Rządem PRL a Rządem Federacyjnej
Ludowej Republiki Jugosławii wraz z Porozumieniem (administracyjnym) dotyczącym
wykonywania przepisów tej Umowy:
Art. 7 Umowy:
„Świadczenia rzeczowe z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa przyznaje
według własnych przepisów i na swój rachunek organ tej Umawiającej się Strony, na
obszarze której uprawniona osoba (pracownik, rencista, członek rodziny) przebywa. Stosuje
się to również do osób wymienionych w artykule 3 ustęp 25, z wyjątkiem pracowników
dyplomatycznych i konsularnych. Umawiające się Strony mogą uzgodnić, że postanowienia
niniejszego artykułu będą się stosowały również do pracowników dyplomatycznych i
konsularnych.”
Art. 3 Porozumienia Administracyjnego (dot. stosowania art. 7 Umowy):
5
Artykuł 3: 1. Pracownicy i osoby z nimi zrównane objęci są ubezpieczeniem społecznym tej Umawiającej się
Strony,
na której obszarze wykonywane jest zatrudnienie lub działalność, miarodajne dla ubezpieczenia.
2. Od zasady określonej w poprzednim ustępie ustala się następujące wyjątki:
a) pracownicy przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych oraz osoby u nich zatrudnione objęci są
ubezpieczeniem społecznym tej Umawiającej się Strony, na której obszarze mają swoje stałe miejsce
zamieszkania. Stosuje się to również do pracowników państwowych i pracowników innych publicznoprawnych instytucji i organizacji jednej Umawiające się Strony, zatrudnionych na obszarze drugiej
Umawiającej się Strony,
b) pracownicy przedsiębiorstw publicznej komunikacji lądowej, powietrznej i wodnej jednej Umawiającej się
Strony, wysłani w celu przejściowego lub stałego zatrudnienia na obszarze drugiej Umawiającej się
Strony, oraz pracownicy wysłani przez inne przedsiębiorstwa, mające swą siedzibę na obszarze jednej
Umawiającej się Strony, w celu przejściowego zatrudnienia na obszarze drugiej Umawiającej się Strony,
objęci są ubezpieczeniem społecznym tej Umawiającej się Strony, na której obszarze przedsiębiorstwo
ma swą siedzibę,
c) załoga statku objęta jest ubezpieczeniem społecznym tej Umawiającej się Strony, pod której banderą
pływa.
3. Centralne organy Umawiających się Stron mogą ustalić inne wyjątki lub też uzgodnić, że przewidziane
w poprzednim ustępie wyjątki nie będą miały zastosowania w ogóle lub w poszczególnych przypadkach.
„1. Osobom uprawnionym do świadczeń z ubezpieczenia na wypadek choroby i
macierzyństwa według ustawodawstwa jednej Umawiającej się Strony, które przebywają na
terytorium drugiej Umawiającej się Strony, organ tej Strony udziela świadczeń w naturze tak,
jak własnym ubezpieczonym. Jednakże osobom, które przebywają na terytorium drugiej
Umawiającej się Strony w celach turystycznych, organ tej Strony może ograniczyć udzielanie
świadczeń w naturze tylko do takich świadczeń, które są im niezbędnie potrzebne.
2. W celu umożliwienia udzielania świadczeń, o których mowa w poprzednim ustępie,
uprawniona osoba powinna udowodnić, że ma prawo do tych świadczeń w swoim kraju,
zaświadczeniem właściwego organu ubezpieczenia społecznego lub innym dokumentem, z
którego to wynika. Centralne organy ubezpieczenia społecznego Umawiających się Stron
mogą opracować w drodze porozumienia wzór tego zaświadczenia.”
Nie opracowano wzoru takiego zaświadczenia (formularza). Dokumentem potwierdzającym
prawo obywatela Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czarnogóry lub Serbii do świadczeń
w zdrowotnych w Polsce może być ważny paszport lub inny dokument, na podstawie którego
możliwe jest ustalenie danych osobowych.
5. Umowa między RP a Republiką Macedonii o zabezpieczeniu społecznym (nie dotyczy
obywateli umawiających się stron, udających się na terytorium państwa – drugiej strony
umowy w celach turystycznych):
Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na koszt ministra właściwego ds. zdrowia,
potwierdzone stosownymi dokumentami wydanymi przez stronę macedońską, mają niżej
wymienieni obywatele Republiki Macedonii:
 delegowani do pracy na terytorium Polski (max. przez okres 48 miesięcy) oraz
towarzyszący im członkowie ich rodzin,
 pracujący na własny rachunek, wykonujący zwykle swą działalność w Macedonii,
przenoszący czasowo tę działalność na terytorium Polski (max. przez okres 24
miesięcy) oraz towarzyszący im członkowie ich rodzin
- zakres przysługujących im świadczeń jest ograniczony do świadczeń zdrowotnych
niezbędnych dla usunięcia bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia; dokumentem
potwierdzającym ww. uprawnienia jest formularz RM/PL111, wystawiony przez macedońską
instytucję ubezpieczenia zdrowotnego, który należy okazać polskiemu świadczeniodawcy;
 mieszkający w Polsce emeryci lub renciści, pobierający wyłącznie macedońskie
świadczenia emerytalno-rentowe, oraz mieszkający na terytorium Polski członkowie
ich rodzin;
- dokumentem potwierdzającym ww. uprawnienia jest formularz RM/PL121, wystawiony
przez macedońską instytucję ubezpieczenia zdrowotnego, który należy złożyć/zarejestrować
w oddziale wojewódzkim NFZ właściwym dla miejsca zamieszkania w Polsce;
 członkowie personelu administracyjnego, technicznego oraz pomocniczego misji
dyplomatycznych i urzędów konsularnych, osoby zatrudnione jako prywatna służba
domowa członków misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych, jeżeli dokonali
wyboru ustawodawstwa macedońskiego w ciągu 3 miesięcy począwszy od wejścia w
życie omawianej Umowy lub od dnia rozpoczęcia pracy na terytorium Polski,
- dokumentem potwierdzającym ww. uprawnienia jest formularz RM/PL111, wystawiony
przez macedońską instytucję ubezpieczenia zdrowotnego, który należy okazać polskiemu
świadczeniodawcy.
Emeryci,
renciści
oraz
członkowie
ich
rodzin,
a
także
członkowie
personelu
administracyjnego, technicznego oraz pomocniczego misji dyplomatycznych i urzędów
konsularnych i osoby zatrudnione jako prywatna służba domowa mają prawo do świadczeń
opieki zdrowotnej w pełnym zakresie podczas (czasowego) zamieszkania lub pobytu na
terytorium Polski.
Przepisy wszystkich obowiązujących obecnie umów i porozumień dwustronnych, nie
obejmują świadczeń związanych z transportem (w tym transportem sanitarnym) z
państwa pobytu do państwa zamieszkania. Obywatele ww. państw udający się do
Polski muszą liczyć się z koniecznością sfinansowania ewentualnego transportu do
kraju
zamieszkania
z
własnych
środków
lub
wykupić
komercyjną
polisę
ubezpieczeniową, gwarantującą pokrycie kosztów takiego transportu.
IV. Podsumowanie - zasady postępowania w przypadku udzielania świadczeń opieki
zdrowotnej obywatelom państw trzecich:
1. Co do zasady, obywatele państw trzecich przebywający na terytorium RP na podstawie
wizy pobytowej typu Schengen lub wizy krajowej, w momencie udzielania świadczeń opieki
zdrowotnej na terytorium RP powinni okazać świadczeniodawcy dokument potwierdzający
posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych albo polisę podróżnego
ubezpieczenia medycznego (z minimalną kwotą ubezpieczenia w wysokości 30 tys.
EURO). Jeżeli cudzoziemiec nie przedstawi ww. dokumentów (polisy), zobowiązany
jest do pokrycia pełnych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej z własnych środków.
2. Zasada ta bez wyjątku dotyczy obywateli Ukrainy i Tunezji, ze względu na obowiązek
wizowy przewidziany w przepisach Schengen i w ustawodawstwie polskim (wizy krajowe).
Umowa między MZiOS RP a Ministerstwem Zdrowia Publicznego Republiki Tunezyjskiej
o współpracy w dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych nie dotyczy obywateli Tunezji
przebywających w Polsce w celach turystycznych, obejmuje wyłącznie ekspertów i
dyplomatów oraz członków rodzin dyplomatów.
3. Zasada ta dotyczy także obywateli Federacji Rosyjskiej, ze względu na obowiązek
wizowy, przewidziany w przepisach Schengen i w ustawodawstwie polskim (wizy krajowe).
W szczególnych przypadkach, tj. wtedy, gdy obywatele tego państwa nie będą mogli okazać
polisy podróżnego ubezpieczenia medycznego w momencie udzielania świadczeń (np.
uległa ona zniszczeniu) lub nie będzie możliwe odzyskanie kosztów leczenia od towarzystwa
ubezpieczeniowego, które zawarło umowę ubezpieczenia albo polisa nie będzie obejmować
niektórych kategorii świadczeń, można wobec nich stosować postanowienia Protokołu o
współpracy między MZiOS RP a Ministerstwem Zdrowia i Przemysłu Medycznego Federacji
Rosyjskiej w dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych. Przepisy Protokołu stosuje się
zawsze wobec pracowników dyplomatyczno-konsularnych oraz członków ich rodzin.
4. Obywatele Albanii, Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czarnogóry oraz Serbii nie są
objęci obowiązkiem wizowym (w przypadku wiz typu Schengen). Nie oznacza to jednak, że
nie mogą posiadać podróżnego ubezpieczenia medycznego na wypadek nagłych
zachorowań i innych zdarzeń losowych skutkujących koniecznością udzielenia opieki
medycznej (np. w przypadku wizy krajowej). Jednakże jeżeli obywatele tych państw nie będą
posiadać polisy podróżnego ubezpieczenia medycznego w momencie udzielania świadczeń
(patrz pkt 3), wówczas można wobec nich stosować postanowienia odpowiednio Porozumienia między MZiOS RP i Ministerstwem Zdrowia Republiki Albanii o współpracy w
dziedzinie ochrony zdrowia i nauk medycznych oraz Umowy o ubezpieczeniu społecznym
między Rządem PRL a Rządem Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii.
5. Obywatele Republiki Macedonii nie są objęci obowiązkiem wizowym (w przypadku wiz
typu Schengen). Nie oznacza to jednak, że nie mogą posiadać podróżnego ubezpieczenia
medycznego na wypadek nagłych zachorowań i innych zdarzeń losowych skutkujących
koniecznością udzielenia opieki medycznej (np. w przypadku wizy krajowej). Jeżeli
obywatele tego państwa w momencie udzielania świadczeń nie będą posiadali polisy
podróżnego ubezpieczenia medycznego albo odpowiedniego formularza wymaganego
przy
stosowaniu
zabezpieczeniu
przepisów
Umowy
między
RP
społecznym,
powinni
pokryć
pełne
a
Republiką
koszty
Macedonii
świadczeń
o
opieki
zdrowotnej z własnych środków.
V. Rozliczenia kosztów świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych na terytorium Polski
obywatelom państw trzecich zgodnie z postanowieniami zawartych umów i
porozumień dwustronnych:
Koszty świadczeń zdrowotnych są zwracane polskim świadczeniodawcom przez ministra
właściwego ds. zdrowia. Wnioski o sfinansowanie kosztów leczenia cudzoziemca na mocy
umowy międzynarodowej/porozumienia dwustronnego należy kierować do Departamentu
Ubezpieczenia Zdrowotnego Ministerstwa Zdrowia (tel. 53 00 296).
Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:
1. Kopię dokumentu potwierdzającego dane osobowe pacjenta (kopię paszportu wraz z
wizą Schengen, w przypadku dyplomatów - kopia legitymacji dyplomatycznej).
2. Fakturę VAT wystawioną na Ministerstwo Zdrowa, ul. Miodowa 15, 00-952
Warszawa, NIP 525-19-18-554.
3. Kartę informacyjną leczenia szpitalnego lub ambulatoryjnego.
4. Tabelaryczne zestawienie świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych osobom
uprawnionym
do
świadczeń
opieki
zdrowotnej
na
mocy umów/porozumień
międzynarodowych (wg załączonego wzoru)
5. Oświadczenie Dyrektora placówki medycznej, potwierdzające, że cena za udzielone
świadczenia opieki zdrowotnej zawarta w zestawieniu jest zgodna z umową
zawartą z Narodowym Funduszem Zdrowia
6. Inne dokumenty poświadczające poniesienie kosztów udzielania świadczeń opieki
zdrowotnej obcokrajowcowi, np. informację o nocie obciążeniowej wystawionej
świadczeniodawcy przez Narodowe Centrum Krwi w sytuacji opisanej poniżej,
w materiale zatytułowanym „Zasady składania zapotrzebowania na produkty
krwiopochodne, które nie są finansowane przez NFZ, osobom uprawnionym do
świadczeń opieki zdrowotnej na mocy umów/porozumień międzynarodowych”.
Zestawienie świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych świadczeniobiorcom,
uprawnionym do świadczeń opieki zdrowotnej na mocy umowy międzynarodowej
L.p.
1
Imię i
Rodzaj
nazwisko
i zakres
osoby,
Tytuł
której
uprawnienia
udzielono
(umowa
świadczenia
międzynarodowa)
Data
udzielenia
świadczenia
udzielonego
świadczenia
zgodnie
z kodem
opieki
(ICD-9, ICD-
zdrowotnej
10)
2
3
4
5
Cena za
Liczba
świadczeń
(pkt)
1 pkt
(zgodnie
Wartość w zł.
z
(kolumn.7*8)
umową
z NFZ)
6
7
8