90 lat od powrotu Polski nad morze: Uroczystości w Pucku i Gdyni

Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej
90 lat od powrotu Polski nad morze: Uroczystości w Pucku i Gdyni
Autor: Cezary
14.02.2010.
Zmieniony 17.06.2011.
(zdjęcie: CeSpi)
Stało się to 10 lutego 1920 roku, ledwie dwa lata po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, ale i po w
tych latach polskich militarnych zmaganiach o dojście do wybrzeża Bałtyku, przyznanego Polsce
Traktatem Wersalskim o długości niespełna 150 kilometrÃłw. To w tym dniu, w Pucku, doszło do
kulminacyjnego aktu pomorskich uroczystości związanych z odzyskaniem tego przecież niewielkiego, lecz
wtedy wielce już przecież znaczącego skrawka bałtyckiego wybrzeża: aktu platynowym pierścieniem
rzuconym w morskie fale przez generała JÃłzefa Hallera znanym jako „Zaślubiny Polski z
morzem―, m.in. w obecności tysięcznego tłumu ludności Pucka oraz jego okolic, licznych
duchownych, zaś Naczelnika Państwa JÃłzefa Piłsudskiego reprezentował w randze jego Delegata minister
spraw wewnętrznych Stanisław Wojciechowski. Byli też obecni Ãłwczesny wojewoda pomorski Stefan
Łaszewski oraz kontradmirał Kazimierz Porębski.
Jak wyraźnie wskazuje kalendarz przeszłych zdarzeń, związanych właśnie m.in. z tymi
„Zaślubinami―, teraz 10 lutego br. minęło dokładnie 90 lat od ich zaistnienia w Pucku. W mieście
corocznie uroczyście powracającym pamięcią do tamtego aktu dokonanego przez gen. JÃłzefa Hallera. W
przeddzień rocznicy tego wydarzenia, w puckim Ratuszu odbyła się konferencja popularno-naukowa
połączona z programem artystycznym oraz promocją prac i publikacji związanych z tą rocznicą.
Promowano zwłaszcza trzy prace książkowe: „Gdy Wybrzeże Bałtyku powrÃłciło do Polski―
autorstwa Czesława Skonki i Daniela Dudy, z ktÃłrych pierwszy zamieścił nieco obszerniejszy życiorys
gen. J. Hallera, a drugi z jej autorÃłw zwartą historię tworzenia polskiej administracji morskiej oraz
szkolnictwa morskiego. Druga pozycja traktowała o lotnictwie morskim, a trzecia nosiła tytuł „Zapiski
Puckie―, opatrzone nr 9.
***
Także w przeddzień 10 lutego, ale w Gdyni, na statku-muzeum „Dar Pomorza― o godzinie 17
odbyło się uroczyste „wodowanie―, powiedzmy od razu, niezwykle interesującej, bardzo ważnej
zarÃłwno z historycznego, jak i wspÃłłczesnego punktu widzenia książki, zatytułowanej „Archiwum
Morskie Eugeniusza Kwiatkowskiego. W 90-lecie powrotu Polski nad Bałtyk―.
 (aby powiększyć - kliknij fotkę)
Gości przywitał gospodarz, dyrektor Centralnego Muzeum Morskiego dr Jerzy Litwin - stojący w środku.
Zdjęcia: CeSpi
Książka ta o objętości ponad 464 stron formatu B5 zawiera ponad 120 dokumentÃłw powstałych w latach
1920-2009. Wyboru oraz ich opracowania podjął się profesor Marian M. Drozdowski,
(zdjęcie: CeSpi)
szefujący Komisji Biografistyki Polskiego Towarzystwa Historycznego - nadto autor biografii E.
Kwiatkowskiego i Władysława Grabskiego - przy wspÃłłpracy dr. Piotra Dwojackiego
(zdjęcie: CeSpi)
z Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni. AutorÃłw wybranych
dokumentÃłw w tej książce jest wielu, są pośrÃłd nich politycy i przedstawiciele władz II RP, na czele z
prezydentem Ignacym Mościckim, marszałkiem Sejmu Wojciechem Trąmpczyńskim, premierem
Kazimierzem Bartlem, Ignacym Daszyńskim, z pomorskich działaczy samorządowo, naukowo i
publicystycznie związanych z morzem to np. Tadeusz Bierowski, JÃłzef Borowik, Franciszka Cegielska,
Bolesław Polkowski, Tadeusz Ocioszyński, Aleksander Potyrała, z kręgu wojskowego – m.in.
generałowie Stanisław Kwaśniewski, Gustaw Orlicz-Dreszer, Kazimierz Sosnkowski, JÃłzef Haller, z
duchowieństwa wypowiedzi ks. Jozefa Wryczy (w czasie Zaślubin wygłosił kazanie), kardynała Karola
Wojtyły, prymasa Stefana Wyszyńskiego, a z pośrÃłd literatÃłw i publicystÃłw – Stefan Żeromski,
Wacław Sieroszewski, Aleksander Świętochowski, Maria Dąbrowska, Melchior Wańkowicz. Są też w
http://archiwum.oficynamorska.pl
Kreator PDF
Utworzono 2-03-2017, 11:54
Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej
książce wypowiedzi cÃłrki E. Kwiatkowskiego Anny Kwiatkowskiej-Puget, jego wnuczki Julity MaciejewiczRyś i kluczowej dla powstania Gdyni postaci inżyniera Tadeusza Wendy.
O treściowej zawartości owej książki najkrÃłcej można powiedzieć, że „dokumentuje ona myśl i
działalność Eugeniusza Kwiatkowskiego związaną z wykorzystaniem nadbałtyckich szans Polski― oraz
wyżej wymienionych osÃłb, istotnych uczestnikÃłw przedsięwzięć morskich w okresie II Rzeczypospolitej.
SzczegÃłlnie jednak, gdy te szanse opierały się o wspomniany już niespełna 150 - kilometrowy nasz
brzeg Bałtyku. Szanse, ktÃłre dzięki kreowanej przez E. Kwiatkowskiego polityce morskiej - najpierw jako
ministra przemysłu i handlu, potem wicepremiera i ministra skarbu, stały się rzeczywistością, zwłaszcza
w postaci budowy portu i miasta Gdyni, powstaniu stoczni, rozbudowie floty handlowej, floty, szkolnictwa
morskiego, jak rÃłwnież niezbędnej temu wszystkiemu infrastruktury, np. kolejowej, od Gdyni, etapowo
na Śląsk.
W zarysie o zawartości książki opowiedział jej głÃłwny redaktor profesor M. Drozdowski, skupiając uwagę
na - jak to określił - periodyzacji polskiej polityki morskiej, poczynając od roku 1920 po czas
wspÃłłczesny. Że przed 1939 rokiem była to polityka efektywna, że znajdowała poparcie znacznej
większości społeczeństwa, naczelnych władz kraju, jak prezydenta Ignacego Mościckiego, a wcześniej
Naczelnika Państwa JÃłzefa Piłsudskiego, czy ministra Władysława Grabskiego, wreszcie Ligę Morską i
Rzeczną - dowodzą konkretne fakty gospodarcze i społeczne, ale i polityczne. Po 1945 roku, po
uczynieniu E. Kwiatkowskiego Delegatem Rządu ds. Wybrzeża wyłoniła się możliwość kontynuowania
stworzonej przezeń wizji Polski morskiej, tym razem w oparciu o ponad 500 - kilometrowy odcinek
bałtyckiego wybrzeża. Była taka możliwość, tyle, że jak wspomniano na spotkaniu na „Darze
Pomorza― - „ z tej możliwości Polska dotąd niemal nie skorzystała―. Mimo podejmowania
prÃłb tworzenia opracowań pod nazwą „Polska polityka morska― - z pozycji samorządowej,
naukowej i polityczno-rządowej.
W przypomnianej tu książce „Archiwum morskie Eugeniusza Kwiatkowskiego― został umieszczony
„Projekt Uchwały Sejmu RP na 90-lecie powrotu Polski nad Bałtyk―, zaproponowany przez
Komisję Biografistyki ZG Polskiego Towarzystwa Historycznego i przedstawiony Zarządowi GłÃłwnemu
Ligi Morskiej i Rzecznej. Z pewnością projekt ten powinien zostać doręczony marszałkom Sejmu i Senatu
RP, lecz także wszystkim posłom i senatorom. Nie mÃłwiąc już o Radzie MinistrÃłw i Kancelarii
Prezydenta. I nie tylko Ãłw projekt uchwały, ale i cała ta książka powinna stać się dlań niejako
„obowiązującą lekturąâ€• - dla wyciągnięcia z niej praktycznych wnioskÃłw.
Bo jawi się czysty paradoks: jeśli w latach międzywojnia można było tyle -i aż tyle! - dla naszej
gospodarki morskiej zrobić, to jakimi dokonaniami powinniśmy się dziś szczycić, mając o prawie trzy
czwarte większy dostęp do morza. Poważnym uszczerbkiem w potencjale naszych stoczni, floty handlowej
i rybackiej, drogownictwa itd., itp.?...
Warto jeszcze odnotować, że tradycyjnego na „Darze Pomorza― aktu „wodowania chrztu― tego „Archiwum...― dokonała nie jak zwykle ręka żeńska, ale po raz pierwszy męska,
należąca do profesora Jerzego Młynarczyka,
(aby powiększyć - kliknij fotkę)
(zdjęcie: CeSpi, w powiększeniu: Tadeusz Urbaniak)
rektora gdyńskiej Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu, ktÃłra to uczelnia poprzez swą Fundację
Gdyńską Inicjatywa Akademicka wspÃłlnie z prezydentem Miasta Gdyni, Nordea Bankiem Polska S.A.,
Zarządem Morskiego Portu Gdynia S.A. - wsparła finansowo wydanie tej książki.
Podczas spotkania na „Darze― poinformowano też, że w związku z 90. rocznicą powrotu Polski
nad Bałtyk, 25 lutego br. w Senacie RP, przy obecności marszałka Bogdana Borusewicza odbędzie się
konferencja poświęcona owej rocznicy. W programie takie tematy, jak: PowrÃłt Polski nad Bałtyk,
Polityka morska w okresie II Rzeczypospolitej i PRL, Gospodarka morska, oczekiwania, potrzeby,
Dziedzictwo morskie i rzeczne w Polsce, Liga Morska i Rzeczna – 90-letni sojusznik gospodarki
morskiej, Gospodarka morska we Polsce na tle Unii Europejskiej... Â
(więcej fotek - galeria)Â * * *
GłÃłwna uroczystość rocznicowa oczywiście miała 10 lutego miejsce w Pucku, z udziałem prezydenta RP
Lecha Kaczyńskiego. Marszałka Sejmu RP Bronisława Komorowskiego, wiceminister Anny WypychNamiotko, dowÃłdcy Marynarki Wojennej wiceadmirała Andrzeja Karwety, wojewody pomorskiego
Romana Zaborowskiego, marszałka wojewÃłdztwa Jana Kozłowskiego, prezesa Ligi Morskiej i Rzecznej
kpt.ż.w. Andrzeja KrÃłlikowskiego.
Zdjęcia: Tomasz Sobieszczański - LOBO:Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â Â (więcej fotek - galeria LOBO)Â Henryk
Spigarski
http://archiwum.oficynamorska.pl
Kreator PDF
Utworzono 2-03-2017, 11:54