Uganda: Nowe Ĺźycie platikowych toreb

Artykuł pobrany ze strony
http://www.ekonsument.pl/news-show-95.php
Uganda: Nowe życie platikowych toreb
26.10.2007
Pomysłów na ciekawe projekty środowiskowe możemy szukać w krajach rozwijających się takich jak Uganda,
która w lipcu tego roku wprowadziła innowacyjny jak na polskie warunki zakaz dystrybucji jednorazowych
torebek foliowych. Jednak ich walka z foliówkami nie kończy się tylko na tym rozwiązaniu, lecz sięga
znacznie głębiej.
Przy wsparciu lokalnych i międzynarodowych organizacji Ugandczycy na przedmieściach Kampali zbieraja
zalegające jeszcze wszędzie jednorazowe torebki i przetwarzają je na takie produkty jak koszyki, trwałe torby
na zakupy, buty a nawet dachówki. Jest to nie tylko wyraz troski o środowisko ale także walka o przetrwanie porzucone na ulicy foliówki zatykały kanalizację powodując powodzie, raniły zwierzeta a nawet zwiekszały
ryzyko zachorowań na malarię (woda nie znajdująca odpływu to doskonałe miejsce dla rozmnażania się
komarów).
Projekt ten to także świetny sposób na generowanie alternatywnego źródła dochodu. "Biedni mieszkańcy
przedmieść mogą teraz zarabiać zbierając plastikowe torby i inne materiały z polietylenu" - mówi prezes
lokalnej organizacji Kawempe.
Rocznie na świecie wprowadza się na rynek prawie bilion plastikowych jednorazówek. Po wykorzystaniu
powstaje z nich 18 milionów ton odpadów. Jak pokazują dane międzynarodowej organizacji "ReusableBags",
jedna torebka foliowa produkowana jest w ciągu jednej sekundy, używana jest średnio dwadzieścia pięć
minut, a rozkłada się od stu do czterystu lat.
Powoduje to nie tylko szybkie wypełnianie składowisk odpadów, ale również zaśmiecenie krajobrazu w
miastach i na wsi; wiatr roznosi torebki, zanieczyszczając nimi ulice, trawniki i drzewa, drogi, parki, lasy,
stawy, zatykają one kanalizację przeciwdeszczową, powodują śmierć zwierząt, są nawet przyczyną wypadków
samochodowych. Kolejnym problemem natury środowiskowej i zdrowotnej jest fakt, że do produkcji
jednorazowych torebek foliowych wykorzystywane są: nieodnawialne surowce (ropa naftowa, gaz), których
zasoby kurczą się gwałtownie oraz benzen, będący jedną z przyczyn występowania białaczki. Sam proces
produkcyjny powoduje zanieczyszczenia wody, powietrza i ziemi. Z kolei podczas utylizacji, zwłaszcza
spalania toreb foliowych, powstaje wiele szkodliwych dla życia ludzkiego substancji (dioksyn).
Ze zjawiskiem masowego rozdawnictwa jednorazowych torebek foliowych wiążą się także problemy natury
psychologicznej i społecznej: przyzwyczajanie konsumenta do marnotrawstwa, bezmyślnej i
nieodpowiedzialnej konsumpcji; znieczulenie na problem eksploatacji nieodnawialnych surowców
naturalnych; znieczulenie na problem odpadów.
Pomimo zagrożeń jakie niosą za sobą procesy produkcji, używania i utylizacji jednorazowych torebek
foliowych, w Polsce nadal brak działań nakazujących zmniejszenie ich ilości. Zarówno projekt nowej ustawy
o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (z dn. 22.08.2007r.), jak i regulacje na poziomie
poszczególnych województw, nie rozwiązują problemu nadmiaru produkcji i konsumpcji jednorazowych
torebek foliowych na terenie Polski. Tymczasem w innych krajach istnieje już szereg różnych rozwiązań:
- całkowity zakaz dystrybucji toreb foliowych - Francja (Korsyka i kilka innych regionów), Australia (kilka
regionów), Japonia (kilka dni każdego miesiąca), Mauritius, Nowa Zelandia, Indie oraz RPA (zakaz
produkcji/importu toreb z folii o grubości<30 ľm);
- zakaz dystrybucji darmowych toreb - Holandia, Islandia, Ruanda, Korea Południowa, Bangladesz,
Pakistan, Nepal, Nowa Gwinea;
- opodatkowanie toreb foliowych - Irlandia (w 2002r. nałożono podatek 0,15 Euro od 1 torby; liczba
dystrybuowanych toreb spadła o 90% już po 3 miesiącach), Dania, Finlandia, Francja, Kenia, Niemcy,
Szwajcaria.
Wymienione kraje, jak i wiele innych, bardzo mocno angażują się w akcje zastępowania jednorazowych
torebek torbami wielokrotnego użytku. Akcje te są przeprowadzane zarówno w skali państw, jak i regionów.
Jednym z takich przedsięwzięć jest akcja przeprowadzona we Francji przez Agencję Środowiska i Energii,
Carrefour i Ecobilan. Analiza dotyczyła oceny cyklu życia (ISO 14040-14043) czterech rodzajów toreb na
zakupy, a jej wyniki są jednoznaczne: najlepszym rozwiązaniem, również ekonomicznym, są dla ochrony
środowiska torby wielokrotnego użytku [www.fne.asso.fr]. Ekologiczne torby wielokrotnego użytku z płótna
(bawełniane, lniane) są nie tylko trwałe, co pozwala na ich użytkowanie nawet do 2-5 lat i tym samym
zmniejsza ilość odpadów powstających przez używanie jednorazowych torebek foliowych, lecz także
biodegradowalne.
W Polsce zmiana nastawienia konsumentów do problemu wynikającego ze stosowania torebek foliowych jest
ogromnym wyzwaniem. Pomimo, że istnieją już inicjatywy wprowadzania toreb wielokrotnego użytku, np. w
niektórych sieciach sklepów, barierą jest jednak mentalność konsumentów - jednorazowe torebki foliowe są
rozdawane za darmo, torby wielokrotnego użytku są natomiast płatne.
Aby przeczytać więcej o projekcie w Ugandzie kliknij tutaj