Buy back jako alternatywa dla dywidendy

Buy back jako alternatywa dla dywidendy
Wykup akcji własnych (buy back) jako jedna z form wypłaty na rzecz akcjonariuszy często stosowana na bardziej dojrzałych rynkach kapitałowych jest też doceniana przez polskie
spółki.
Krzysztof Horodko biegły rewident, partner w TPA Horwath
Decyzja o realizacji buy backu może mieć wiele przyczyn. Istotna jest tu możliwość skorzystania przez akcjonariuszy, których akcje nie podlegają wykupowi (generalnie
posiadających kontrolny pakiet akcji), z niskich cen akcji swojej spółki na rynku. Jeżeli akcjonariusze uznają, że cena akcji nie oddaje wartości spółki, każde umorzenie
akcji po cenie rynkowej będzie powodowało wzrost wartości pozostałych akcji. Wykup akcji własnych z drobnego akcjonariatu może też być narzędziem obrony przed
wrogim przejęciem.
Łukasz Kobyszewski, asystent w dziale audytu TPA Horwath
Buy back jest bardziej elastyczną formą wynagradzania akcjonariuszy w porównaniu z dywidendą, ponieważ zwykle przebiega wieloetapowo w określonych ramach
czasowych i nie zobowiązuje spółki do wprowadzania polityki dywidendowej. W rezultacie wykup akcji własnych może być rozwiązaniem optymalnym dla
niedowartościowanej spółki charakteryzującej się wysokim stanem gotówkowym i brakiem planowanych nakładów inwestycyjnych.
Dla wykupu potrzebne jest nabycie
W celu dokonania wykupu akcji konieczne jest ich wcześniejsze nabycie. Spółka akcyjna nie może nabywać wyemitowanych przez nią akcji. Wyjątkiem od tej zasady
jest 9 sytuacji szczegółowo opisanych w kodeksie spółek handlowych. Między innymi zakaz ten nie obowiązuje właśnie w przypadku nabycia akcji w celu ich umorzenia.
Ujęcie akcji w bilansie firmy
Nabyte akcje własne należy umieścić w bilansie w osobnej pozycji kapitału własnego w wartości ujemnej. Wartość ta powinna także uwzględniać koszty nabycia. Za koszty te rozumiemy
m.in. wydatki związane z wezwaniem do sprzedaży akcji, koszty pośrednika (brokera) itp. W przypadku zbycia akcji własnych wynik transakcji rozliczany jest z kapitałem zapasowym.
Wynik ten ustala się jako różnicę między ceną sprzedaży pomniejszoną o koszty sprzedaży a ceną nabycia zbywanych akcji. Jeżeli różnica jest dodatnia, to odnosi się ją na dobro kapitału
zapasowego. Jeżeli jest ujemna, to do wysokości kapitału zapasowego odnosi się ją w ciężar tego kapitału.
Ewentualną nadwyżkę ujmuje się jako stratę z lat ubiegłych i opisuje w informacji dodatkowej w sprawozdaniu finansowym za rok, w którym nastąpiła sprzedaż.
Regulacje międzynarodowe
Dla spółek giełdowych istotne jest przede wszystkim traktowanie wykupu akcji własnych przez Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej. Zgodnie z MSR 32 par. 33 i
34 akcje własne objęte wykupem powinny być odjęte od kapitału własnego. Ponadto, co istotne, jednostka nie może rozpoznać zysku/straty z tytułu zakupu, sprzedaży, emisji lub
umorzenia własnych akcji. Kwoty zapłacone ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym. Koszty związane z nabyciem akcji własnych powiększają kwotę zapłaty za nie.
Spółki notowane na warszawskim parkiecie niejednokrotnie korzystają z możliwości buy backu. Wieloetapowe programy wykupu akcji własnych stosowali tacy emitenci, jak Agora SA
czy TVN SA. Ostatnio realizację buy backu podjęły m.in. spółki Hawe SA oraz Boryszew SA.
W przypadku nabycia akcji w celu umorzenia wymagana jest także uchwała walnego zgromadzenia
Z punktu widzenia analizy wskaźnikowej buy back powoduje spadek liczby wyemitowanych akcji – w związku z tym technicznie przyczynia się to do wzrostu zysku netto na akcję.
Ponadto spadek kapitału własnego przyczynia się do poprawy wskaźnika rentowności z kapitału własnego (wzrost dźwigni finansowej), a także wskaźnika ceny do wartości księgowej
spółki. W przypadku wskaźników struktury buy back może mieć wpływ negatywny, ponieważ zwiększa stopień finansowania aktywów długiem, co może być negatywnie oceniane przez
obligatariuszy.
Z drugiej jednak strony wzrost udziału długu przyczynia się zasadniczo do spadku średnioważonego kosztu kapitału spółki, a także względnie zwiększa efekt tarczy podatkowej. W
przypadku wypłaty „tradycyjnej” dywidendy efekt w postaci zmian wskaźników jest podobny jak w przypadku buy backu – następuje zmniejszenie kapitałów własnych z tytułu
zmniejszenia kapitałów rezerwowych – za wyjątkiem wskaźnika EPS. Ten jednak może wzrosnąć pośrednio – za pośrednictwem zwiększonego zainteresowania akcjonariuszy, którzy
preferują akcje spółek wypłacające dywidendy.
Krzysztof Horodko biegły rewident, partner w TPA Horwath
Łukasz Kobyszewski, asystent w dziale audytu TPA Horwath
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna
Artykuł z dnia: 2012-05-16, ostatnia aktualizacja: 2012-05-16 13:30
Żadna część jak i całość utworów zawartych w dzienniku nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny lub
mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez pisemnej zgody
Infor Biznes Sp. z o.o.
Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody Infor Biznes Sp. z o.o. lub autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.