Pobierz dokument
Transkrypt
Pobierz dokument
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (21) Numer zgłoszenia: 360596 (22) Data zgłoszenia: 26.09.2001 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 26.09.2001, PCT/EP01/11115 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej 203145 (13) B1 (11) (51) Int.Cl. C07J 75/00 (2006.01) A61K 35/22 (2006.01) B01D 61/36 (2006.01) (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: 04.04.2002, WO02/26760 PCT Gazette nr 14/02 Sposób wydzielania krezolu z moczu ciężarnych klaczy (54) (73) Uprawniony z patentu: (30) Pierwszeństwo: SOLVAY PHARMACEUTICALS GMBH, Hannover,DE 29.09.2000,DE,10048524.3 (72) Twórca(y) wynalazku: (43) Zgłoszenie ogłoszono: 20.09.2004 BUP 19/04 Heinz-Helmer Rasche,Burgdorf,DE Kirsten Wilbrand,Hannover,DE Kerstin Woltmann,Hannover,DE (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.08.2009 WUP 08/09 (74) Pełnomocnik: PL 203145 B1 Gugała Barbara, PATPOL Sp. z o.o. 2 PL 203 145 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest ogólnie otrzymywanie naturalnej mieszaniny sprzężonych estrogenów z moczu klaczy ciężarnych, a zwłaszcza wydzielanie krezoli z moczu klaczy. W medycynie stosuje się estrogeny w terapii zastępowania hormonów. Mieszaniny estrogenów stosuje się w szczególności w leczeniu i zapobieganiu dolegliwościom występującym u kobiet w okresie przekwitania po naturalnej lub sztucznej menopauzie. Szczególnie skuteczne i dobrze tolerowane okazały się przy tym naturalne mieszaniny sprzężonych estrogenów występujące w moczu klaczy ciężarnych. Zawartość rozpuszczonych substancji stałych w moczu klaczy ciężarnych (= pregnant mares' urine, następnie w skrócie nazywanej „PMU”) w naturalnych warunkach może wahać się w szerokich granicach, przy czym na ogół mieści się w zakresie od 40 g do 90 g suchej substancji na 1 litr. Oprócz mocznika i innych szczególnych składników mocznikowych w stałej substancji PMU znajdują się także składniki fenolowe w ilości od około 2% wagowych do około 5% wagowych, w przeliczeniu na suchą substancję. W tych składnikach fenolowych znajdują się krezole oraz dihydro-3,4-bis[(3-hydroksyfenylo)metylo]-2(3H)-furanon znany jako HPMF. Składniki te mogą występować w postaci wolnej lub sprzężonej. W PMU znajduje się naturalna mieszanina estrogenów, która ma przeważnie postać sprzężonych estrogenów, na przykład postać soli sodowej półestru kwasu siarkowego (nazywanej następnie w skrócie „solą siarczanową”). Zawartość sprzężonych estrogenów (= conjugated estrogen, następnie nazywanych w skrócie „CE”) można obliczyć jako zawartość soli siarczanu estrogenu i wynosi od 0,3 do 1,0% wagowego, w przeliczeniu na suchą substancję. W stanie techniki opisano różne sposoby postępowania podczas bezpośredniego przerobu i wytwarzania sprzężonych estrogenów. Ekstrakty zawierające sprzężone estrogeny otrzymuje się zwykle z PMU przez ekstrakcję polarnym rozpuszczalnikiem organicznym, niemieszalnym lub tylko nieznacznie mieszalnym z wodą, na przykład octanem etylu, n-butanolem lub cykloheksanonem. Jednak podczas takich ekstrakcji ciecz-ciecz występuje szereg trudności, spowodowanych na przykład silnym pienieniem, tworzeniem się emulsji i złym podziałem fazowym. Zwykle potrzeba przeprowadzania kilkakrotnej ekstrakcji, co zwiększa straty i powoduje tylko częściowe odzyskanie estrogenów. Dla uniknięcia tych strat w znanym stanie techniki zaproponowano prowadzenie kilku ekstrakcji w fazie stałej. Dla przygotowania małych ilości cieczy moczu i cieczy plazmowych do analitycznego oznaczania estrogenów metodą chromatografii gazowej, Heikkinnen et al. (Clin. Chem. 27/7 (1981), 1186-1189) i Shackleton et al. (Clinica Chimica Acta 107 (1980), 231-243) zaproponowali zastosowanie ekstrakcji estrogenów w fazie stałej przy użyciu naboju zawierającego silanowany żel krzemionkowy zawierający ugrupowania oktadecylosilanowe (nabój Sep-PakR C18, producent Waters Ass. Inc. Milford, MA, USA). W tym przypadku estrogeny eluowano z naboju metanolem. H. L. Bradlow w roku 1968 (patrz Steroids 11 (1968), 265-272) zaproponował zastosowanie do ekstrakcji sprzężonych estrogenów z moczu obojętnej niepolarnej hydrofobowej żywicy polistyrenowej Amberlite XAD-2R firmy Rohm & Haas. Podana pojemność adsorpcyjna jest nieznaczna. Według Bradlowa, mocz, ewentualnie po rozcieńczeniu, przemieszczano z małą szybkością przepływu przez kolumnę zawierającą żywicę. Estrogeny eluowano metanolem lub etanolem. Nowsze zgłoszenia patentowe opisują sposób wytwarzania ekstraktu zawierającego naturalną mieszaninę sprzężonych estrogenów z moczu klaczy ciężarnych na drodze ekstrakcji w fazie stałej mieszaniny sprzężonych estrogenów z moczu klaczy ciężarnych przy użyciu na przykład żelu krzemionkowego RP (WO 98/08525) lub niejonowych semipolarnych polimerycznych żywic adsorpcyjnych (WO 98/08526). W sposobach ujawnionych w tych międzynarodowych zgłoszeniach patentowych stosowane są jeszcze substancje wyjściowe PMU, zawierające stosunkowo duże ilości substancji fenolowych w moczu, takich jak na przykład krezoli i HPMF, które chociaż mogły być skutecznie wydzielane już za pomocą znanych sposobów, jednak z drugiej strony jako niepożądane domieszki ograniczały wydajność właściwego przerobu, na przykład przez zmniejszanie wydajności adsorbenta. W zależności od pochodzenia moczu albo od rodzaju karmy koni można było znaleźć, także w świeżym naturalnym moczu, zawartość krezoli powyżej 500 mg/l, czasem nawet powyżej 1500 mg/l. Zawartość krezoli wzrasta w zależności od pochodzenia i świeżości moczu, stopnia jego zarodkowania i warunków przechowywania, a zwłaszcza na przykład od temperatury przechowywania, do wartości PL 203 145 B1 3 2000 mg/l i ewentualnie nawet do wartości większej. Chociaż na przykład alkaliczne przemywanie kolumny adsorpcyjnej z niejonową semipolarną polimeryczną żywicą adsorpcyjną według sposobu ujawnionego w międzynarodowym zgłoszeniu patentowym WO 98/08526 zapewnia dobre wydzielanie krezoli, to duża zawartość krezoli jest przy tym szkodliwa z dwóch powodów: a) wydajność hormonów na żywicy jest mniejsza, ponieważ obok hormonów także krezol jest adsorbowany przez żywicę, b) w przypadku dużych zawartości krezoli przy alkalicznym przemywaniu traci się kilka procent hormonów. Dla uniknięcia tych strat pożądany jest przerób moczu zawierającego możliwie mało krezoli. Ponieważ nie można zapewnić małych zawartości krezoli w PMU ze względu na transport, na przykład przy zbieraniu moczu z całego świata, także z odległych stron - albo też w zależności od rasy i rodzaju karmy koni, należy znaleźć inne sposoby zmniejszenia zawartości krezoli w PMU i wytwarzania mieszanin sprzężonych estrogenów. Dotychczasowe próby, na przykład z zastosowaniem adsorpcji, nie dały dobrych wyników, ponieważ oprócz zmniejszenia zawartości krezoli następowała mniejsza lub większa strata hormonów w każdym razie strata ta była nie do przyjęcia. Obok optymalizacji opisanego w stanie techniki bezpośredniego całego przerobu moczu klaczy ciężarnych (PMU) dla uzyskania naturalnych mieszanin sprzężonych estrogenów (CE) szczególnie duże znaczenie dla wytwarzania z dużą wydajnością i o dobrej jakości mieszaniny sprzężonych estrogenów, mają również etapy przerobu, na przykład chroniący estrogeny sposób usuwania niepożądanych substancji towarzyszących, takich jak krezole. Zadaniem niniejszego wynalazku jest więc opracowanie technicznego sposobu wydzielania krezoli z PMU, w którym otrzymuje się PMU zawierający znacznie zmniejszoną ilość krezolu. Takie PMU zasadniczo nie zawierające krezolu są dobrą jakościowo i ilościowo substancją wyjściową dla właściwego przerobu wytwarzania z PMU naturalnej mieszaniny sprzężonych estrogenów. Opracowano więc sposób będący szczególnym rodzajem filtracji, zwany „perwaporacją” (odparowanie przez półprzepuszczalną przegrodę), za pomocą którego można łatwo i skutecznie zmniejszyć zawartość krezoli w moczu klaczy ciężarnych (PMU). Sposób wydzielania krezolu z moczu klaczy ciężarnych (PMU) według niniejszego wynalazku charakteryzuje się tym, że zawartość krezolu w wodnym roztworze wyjściowym PMU zmniejsza się przez perwaporację za pomocą nieporowatej polimerycznej membrany silikonowej, przy czym krezol przenika na stronę permeatu membrany, a poddany obróbce roztwór PMU otrzymuje się jako retentat zawierający mieszaninę sprzężonych estrogenów ze zmniejszoną zawartością krezolu. Perwaporacja jest szczególnym rodzajem filtracji, w której jeden składnik ciekłej mieszaniny (roztworu wyjściowego) jest przenoszony ze strony zasilania nieporowatej membrany polimerycznej na stronę permeatu. Często zachodzi to razem ze zmianą fazy - z fazy ciekłej na fazę gazową (obszar gazu lub próżnia), ale także może występować przejście fazy ciekłej roztworu wyjściowego, z którego ma być wydzielona określona substancja, do drugiej fazy ciekłej, która odbiera wydzielaną substancję na stronie permeatu. Membrana stanowi prawie całkowitą barierę dla pozostałych składników mieszaniny lub roztworu wyjściowego. Selektywny transport substancji wydzielanej z mieszaniny występuje wtedy, gdy stężenia tego składnika mieszaniny są różne w zasilaniu i w membranie. Selektywność wynika z oddziaływania przenikającego składnika, to znaczy wydzielanego składnika mieszaniny, ze stosowaną membraną, która umożliwia selektywną sorpcję wydzielanego składnika mieszaniny, jego dyfuzję przez membranę i jego desorpcję na stronie permeatu. Stwierdzono według wynalazku, że nieporowate polimeryczne membrany silikonowe nadają się doskonale do zmniejszania ilości lub do daleko idącego wydzielania krezolu z moczu klaczy ciężarnych (PMU), przy czym pożądane, zawarte w PMU sprzężone estrogeny, takie jak estron i ekwilina, pozostają całkowicie bez uszczerbku w retentacie. W ramach niniejszego wynalazku można stosować dowolne urządzenia perwaporacyjne, które w każdej postaci są wyposażone w jedną lub kilka nieporowatych polimerycznych membran silikonowych. W jednym z wariantów sposobu według niniejszego wynalazku wydzielania krezolu z moczu klaczy ciężarnych (PMU) zawartość krezolu w wyjściowym roztworze wodnym PMU zmniejsza się metodą perwaporacji, w której wyjściowy wodny roztwór PMU zawierający krezol pompuje się przez rurkę silikonową służącą jako nieporowata membrana polimeryczna lub przez moduł z pustych włókien 4 PL 203 145 B1 silikonowych, przy czym krezol przenika na stronę permeatu, a poddany obróbce roztwór PMU otrzymuje się jako retentat zawierający mieszaninę sprzężonych estrogenów ze zmniejszoną zawartością krezolu. W opisanych powyżej wariantach sposobu według wynalazku na stronie permeatu może znajdować się próżnia, faza gazowa lub ciecz permeatu odbierająca krezol. Korzystny wariant sposobu według wynalazku charakteryzuje się tym, że na stronie permeatu znajduje się ciecz permeatu, a zwłaszcza woda lub wodny roztwór etanolu. Stwierdzono przy tym, że podczas perwaporacji jest korzystne odnawianie z przerwami lub w sposób ciągły cieczy permeatu odbierającej krezol. W ten sposób można korzystnie podtrzymywać czynny gradient stężenia. W sposobie według wynalazku można oczywiście zastosować także nieporowatą membranę polimeryczną z różnorodnych typów silikonów. Można na przykład korzystnie zastosować nieporowate polimeryczne membrany silikonowe, takie jak wyroby techniczne produkowane w skali przemysłowej [patrz - na przykład Winnacker-Küchler (3.) 5: 252 - 286]. Takie silikony należą do obszernej grupy syntetycznych polimerycznych związków krzemoorganicznych, w których atomy krzemu są połączone ze sobą poprzez atomy tlenu, a pozostałe wartościowości krzemu są wysycone przez reszty węglowodorowe (przeważnie przez reszty metylowe, czasem także przez inne reszty, na przykład przez grupy etylowe, propylowe lub fenylowe). Należy wymienić tu na przykład „kauczuki silikonowe”, na przykład wulkanizowane na gorąco masy kauczuku silikonowego („kauczuk na gorąco”), które są najczęściej jeszcze płynnymi materiałami formowanymi plastycznie, które po wulkanizacji dają odporną termicznie, elastyczną gumę silikonową, którą można jeszcze przetwarzać do wielu różnych zastosowań, a zwłaszcza na gumowe rurki silikonowe, które można stosować w przemyśle chemicznym i w medycynie. Opracowanie konkretnych rozwiązań sposobu według wynalazku w ramach warunków ogólnych nie powinno dla fachowca stwarzać żadnych specjalnych trudności. W szczególności można w każdym wypadku określić optymalne warunki sposobu na podstawie niewielu prób wstępnych, na przykład prób rodzaju jak objaśnione bliżej w podanych poniżej przykładach według wynalazku. Zaletą niniejszego wynalazku jest to, że przez usunięcie z moczu krezoli zwiększa się objętość właściwa moczu, która może być wprowadzana na 1 litr żywicy kolumny do wydzielania i wyodrębnienia sprzężonych estrogenów. Dzięki temu podczas następującego dalszego właściwego przerobu PMU na kolumnie żywicy można uniknąć niepożądanej adsorpcji krezolu na żywicy (na przykład w wypadku stosowanej często jonowymiennej żywicy XAD-7) i uzyskaną dodatkową pojemność wykorzystać do adsorpcji cennych składników hormonów. Ponadto zmniejszenie zawartości krezoli w PMU wpływa korzystnie także na ograniczenie strat hormonów podczas przerobu PMU, na przykład podczas alkalicznego przemywania kolumny (patrz na przykład WO 98/08526). Opis figur Figura 1. Szkic struktury prób ekstrakcji ciecz-ciecz krezolu z PMU metodą perwaporacji przez rurkę silikonową jako nieporowatą membranę polimeryczną. Figura 2. Szkic struktury prób ekstrakcji ciecz-ciecz krezolu na PMU metodą perwaporacji z zastosowaniem modułu z pustych włókien silikonowych. Przykłady Podane poniżej przykłady mają na celu bliższe objaśnienie wynalazku, ale nie ograniczają jego zakresu. Zasada perwaporacji Perwaporacja jest szczególnym rodzajem filtracji, w której jeden składnik ciekłej mieszaniny (roztworu wyjściowego) jest przenoszony ze strony zasilania nieporowatej membrany polimerycznej na stronę permeatu. Często zachodzi to razem ze zmianą fazy - z fazy ciekłej na fazę gazową (obszar gazu lub próżnia), ale także może występować przejście fazy ciekłej roztworu wyjściowego, z którego ma być wydzielona określona substancja, do drugiej fazy ciekłej, która odbiera wydzielaną substancję na stronie permeatu. Membrana stanowi prawie całkowitą barierę dla pozostałych składników mieszaniny lub roztworu wyjściowego. Selektywny transport występuje wtedy, gdy stężenia składnika mieszaniny są różne w zasilaniu i w membranie. Selektywność wynika z oddziaływania składnika przenikającego, to znaczy składnika wydzielanego z mieszaniny, ze stosowaną membraną, która umożliwia selektywną sorpcję wydzielanego składnika mieszaniny, jego dyfuzję przez membranę i jego desorpcję na stronie permeatu. W podanych poniżej próbach dla przykładu 1 zastosowano urządzenie perwaporacyjne, w którym na stronie permeatu umieszczono strumień cieczy. 5 PL 203 145 B1 Sposób według przykładu 1 nie jest sposobem ograniczającym, ponieważ można pracować także w takich urządzeniach perwaporacyjnych, które na stronie permeatu mają przestrzeń gazową lub próżni odbierającej wydzielaną substancję. Inny, także nieograniczający sposób postępowania z zastosowaniem modułu z pustych włókien, podano w przykładzie 3. P r z y k ł a d 1. Próby perwaporacji (ekstrakcja ciecz-ciecz, rurka silikonowa). W próbach perwaporacji przeprowadzonych w tym przykładzie zastosowano strukturę prób z rurek (membrana) i z sąsiedniego strumienia cieczy (strona permeatu). Szkic struktury prób ekstrakcji przedstawia Fig. 1. Ponieważ pożądanymi są membrany o dużej powierzchni właściwej, dlatego zastosowano rurki o średnicy wewnętrznej około 1 mm i grubości ścianki około 0,4 mm. Próba 1. Ze zbiornika pompowano przez rurkę silikonową o długości 25 m mocz w ilości 30 ml/h. Zwiniętą rurkę umieszczono na szalce z 1 l 30-proc. roztworu etanolu. Analiza wykazała, że zwiększa się tylko ilość krezolu w moczu i dyfunduje on do roztworu etanolu. T a b e l a 1. Wyniki próby 1. estron, mg/l ekwilina, mg/l krezol, mg/l HPMF, mg/l wyjściowy roztwór moczu 41,5 15,8 89,4 1,2 na wyjściu z rurki po 1 h (retentat) 41,4 16,0 15,5 1,5 na wyjściu z rurki po 4 h (retentat) 41,4 15,9 10,9 1,5 roztwór etanolu po 4 h (permeat) 0 0 9,8 0 Próba 2. Przeprowadzono próbę jak poprzednio w próbie 1, tylko roztwór etanolu zastąpiono wodą-VE (VE oznacza wodę całkowicie demineralizowaną). Analiza wykazała w zasadzie taki sam obraz jak próba 1. Także w tej próbie krezol dyfundował do fazy wodnej służącej jako permeat. Nie było strat estronu i ekwiliny. T a b e l a 2. Wyniki próby 2. estron, mg/l ekwilina, mg/l krezol, mg/l HPMF, mg/l wyjściowy roztwór moczu 41,5 15,8 89,4 1,2 na wyjściu z rurki po 7 h (retentat) 42,8 16,4 16,0 1,3 faza wodna po 7 h (permeat) 0 0 16,2 0 Próba 3. Zestaw prób 1 i 2 rozszerzono na 4 równoległe rurki, każda długości 25 m. Mocz wyjściowy zawierał dużą ilość krezolu. Strukturę prób przedstawia przykładowo Fig. 1. Po 25 m rurki silikonowej (średnica wewnętrzna 1 mm, grubość ścianki 0,4 mm) nawinięto na 4 krzyżulcowe usztywnienia i następnie umieszczono je w pojemniku. Każdą z 4 rurek przyłączono pojedynczo do pompy perystaltycznej. Na stronie permeatu, to znaczy na stronie zewnętrznej dookoła rurek, umieszczono 8 l wodnego roztworu etanolu. Roztwór ten był mieszany. Następnie wyjściowy roztwór PMU pompowano przez rurki z szybkością 8 obrotów na minutę (= 15,6 ml/h). Dla każdej rurki, zawsze w odstępie co 2 h, pobierano retentat (to znaczy PMU po obróbce) i oznaczano stężenia składników tych frakcji. Próbę skończono po 6 h, to znaczy po trzeciej frakcji. Całkowita ilość PMU przeprowadzonego przez wszystkie rurki w ciągu 6 h wynosiła około 374 ml, co odpowiadało łącznie 232 mg krezolu. Analiza składników retentatu i permeatu dała taki sam obraz jak w poprzednich próbach 1 i 2: zatrzymano estron i ekwilinę oraz wydzielono 95% krezolu. 6 PL 203 145 B1 T a b e l a 3. Wyniki próby 3; wydzielanie krezolu przez ekstrakcję ciecz-ciecz przy użyciu rurki silikonowej (perwaporacja). Próba zawartość TS wartość pH ekwilina, mg/l estron, mg/l krezol, mg/g HPMF, mg/l próba zerowa 5,82 8,04 25,7 17,4 620,2 129,3 rurka 1, 2 h 5,81 8,63 26,8 17,6 32,2 110,5 rurka 2, 2 h 5,87 8,63 27,8 17,8 35,6 111,2 rurka 3, 2 h 5,78 8,65 28,5 18,6 32,2 109,7 rurka 4, 2 h 5,78 8,69 28,0 18,4 37,1 108,3 rurka 1, 4 h 5,91 8,62 28,1 18,1 36,4 112,4 rurka 2, 4 h 5,82 8,61 28,4 19,8 36,2 109,1 rurka 3, 4 h 5,82 8,61 26,3 18,7 32,5 115,0 rurka 4, 4 h 5,79 8,61 27,7 18,4 35,8 111,4 rurka 1, 6 h 5,81 8,59 28,0 18,5 46,1 111,5 rurka 2, 6 h 5,73 8,59 28,8 17,8 45,2 110,3 rurka 3, 6 h 5,76 8,59 28,3 19,9 44,4 114,7 rurka 4, 6 h 5,89 8,59 28,8 19,3 47,7 111,7 permeat, koniec próby 0,00 5,55 0,0 0,0 38,4 0,0 Wzrost ilości krezolu w pojedynczych rurkach po 2 h lub 4 h wynika prawdopodobnie ze zwiększenia ilości krezolu w odbierającej fazie wodnej. W ten sposób zmniejsza się podtrzymujący permeację gradient stężenia. Jeśli to jest pożądane, to w celu przeciwsterowania można zastosować zwiększenie objętości lub częstszą wymianę permeatu. Wynik prób 1 - 3. Zbadana w przykładzie 1 nieporowata membrana silikonowa umożliwia selektywne wydzielanie krezolu z moczu klaczy. Estron i ekwilina są zatrzymywane ilościowo. Tym samym otrzymano zasadniczo do dyspozycji sposób zmniejszania zawartości krezolu w PMU różnego pochodzenia i w ten sposób zwiększono wydajność hormonów z kolumn adsorpcyjnych podczas następującego przerobu PMU w celu wytwarzania mieszanin sprzężonych estrogenów i zmniejszenia strat powstających podczas przemywania sprzężonych estrogenów. P r z y k ł a d 2. P r z y k ł a d p o r ó w n a w c z y. Spośród pięciu zbadanych nieporowatych membran tylko silikon nadaje się do selektywnego wydzielania krezolu z moczu klaczy, przy czym estron i ekwilina były zatrzymywane ilościowo. W pierwszych próbach obok silikonu także zbadano analogicznie do przykładu 1 (próby 1 i 2) poniższe materiały w postaci rurek: polietylen (PE), poli(chlorek winylu) (PVC), celulozę (2 próby). Bez wchodzenia w dalsze szczegóły uzyskano dla tych materiałów następujące wyniki: dla PE i PVC nie stwierdzono żadnej dyfuzji krezolu, HPPF i estronu. W przypadku dwóch zbadanych celulozowych rurek do dializy częściowo dyfundował tylko krezol i estron, ale nie HPMF. Tylko rurki silikonowe umożliwiały, jak pokazał przykład 1, selektywne wydzielanie tylko krezolu. P r z y k ł a d 3. Próby perwaporacji (moduł z pustych włókien silikonowych). W próbie perwaporacji z tego przykładu zastosowano urządzenie z modułem z pustych włókien silikonowych: długość 30 mm, 100 kapilar o średnicy wewnętrznej 0,005 m. Łączna powierzchnia per2 waporacji wynosiła 0,09425 m . Figura 2 przedstawia szkic struktury prób. Próbę wykonano w temperaturze 19°C w warunkach analogicznych do warunków przykładu 1, i próbkę pobrano po 3 h. Wyniki wydzielania krezolu z PMU za pomocą modułu z pustych włókien silikonowych przedstawiono w następującej tabeli 4. 7 PL 203 145 B1 T a b e l a 4. Wyniki dla przykładu 3 estron, mg/l ekwilina, mg/l krezol, mg/l HPMF, mg/l wyjściowy roztwór moczu 13,0 27,4 770,8 12,5 retentat po 3 h 12,6 26,9 545,5 11,7 permeat do 3 h 0,0 0,0 8,9 0,0 Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób wydzielania krezolu z moczu ciężarnych klaczy (PMU), znamienny tym, że zawartość krezolu w wodnym roztworze wyjściowym PMU zmniejsza się metodą perwaporacji za pomocą nieporowatej polimerycznej membrany silikonowej, przy czym krezol przenika na stronę permeatu membrany, a poddany obróbce roztwór PMU otrzymuje się jako retentat zawierający mieszaninę sprzężonych estrogenów ze zmniejszoną zawartością krezolu. 2. Sposób wydzielania krezolu z moczu ciężarnych klaczy (PMU) według zastrz. 1, znamienny tym, że zawartość krezolu w wyjściowym roztworze wodnym PMU zmniejsza się metodą perwaporacji, przy czym wyjściowy roztwór PMU zawierający krezol pompuje się przez rurkę silikonową służącą jako nieporowata membrana polimeryczna lub przez moduł z pustych włókien silikonowych, przy czym krezol przenika na stronę permeatu, a poddany obróbce roztwór PMU otrzymuje się jako zawierający mieszaninę sprzężonych estrogenów retentat ze zmniejszoną zawartością krezolu. 3. Sposób według jednego z zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że na stronie permeatu znajduje się próżnia, faza gazowa lub ciecz permeatu odbierająca krezol. 4. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że na stronie permeatu znajduje się ciecz permeatu, korzystnie woda i wodny roztwór etanolu. 5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że podczas perwaporacji odnawia się z przerwami lub w sposób ciągły ciecz permeatu odbierającą krezol. 8 PL 203 145 B1 Rysunki PL 203 145 B1 9 10 PL 203 145 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.