Kalendarium dzielnic Rybnika

Kalendarium dzielnic Rybnika
Boguszowice
1258 – zapis w księdze fundacyjnej klasztoru w Rudach
1335–1342 – istnienie parafii potwierdzone w spisie świętopietrza
1652 – wzmianka o pierwszej szkole
1717 – budowa kościoła drewnianego (później przeniesionego do Ligockiej Kuźni)
1725 – zakup majątku Boguszowice przez Karola von Węgierskiego, właściciela Rybnika
1788 – razem z Rybnikiem sprzedane królowi pruskiemu
1874 – przynależnośd do Okręgu Urzędowego w Gotartowicach
pocz. XX w. – odkrycie złóż węgla kamiennego i budowa (na terenie obszaru dworskiego tzw. Lasu
Judasza, kopalni „Szyby Blüchera” (Blücherschacht) (od 1934 r. „Jankowice”)
w czasie plebiscytu 584 głosy za Polską, 134 za Niemcami
1922 – Boguszowice znalazły się w granicach paostwa polskiego
1924 – zniesienie obszarów dworskich i przyłączenie m.in. Lasu Judasza do Boguszowic
1935 – poświęcenie nowego kościoła
1.12.1945 – siedziba gminy zbiorczej (z Gotartowicami, Kłokocinem, Folwarkami, Rojem i Rowniem)
27.12.1945 – obszar gminy zbiorczej rozszerzono o Las Judasza
25.09.1954 – przekształcenie gminy zbiorczej w gromadę (z zmianami terytorialnymi)
7.10.1954 – przekształcono gromadę w osiedle
7.07.1962 – Boguszowice ogłoszono miastem
22.05.1975 – przyłączone do Rybnika
Boguszowice Osiedle
dzielnica ta zwana jest też Nowymi Boguszowicami
historia miejscowości związana z obszarem dworskim Boguszowice
1913–1916 – powstanie pierwszych domów dla robotników
1924 – zniesienie obszaru dworskiego Boguszowice (wraz z kopalnią i przyłączone do Boguszowic)
od lat 50. XX w. – rozbudowa osiedli górniczych
1973–1977 – budowa kościoła p.w. św. Barbary
22.05.1975 – przyłączone do Rybnika
Chwałęcice
pierwsza wzmianka o nazwie tej dzielnicy pochodzi z roku 1258
osada lokowana na prawie niemieckim, uposażenie klasztoru cystersów w Rudach
(do 1810 r.)
1874 – przynależnośd do Okręgu Urzędowego w Rudach
1880 – powstanie szkoły
w czasie plebiscytu 233 głosy za Polską, 41 głosów za Niemcami
po 1922 – po polskiej stronie granicy
21.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Jejkowice
25.09.1954 – Chwałęcice stały się gromadą
1956–1967 – staranie o parafię
1.01.1973 – jako jedno z trzech sołectw stały się siedzibą gminy (Chwałęcice, Stodoły, Zwonowice)
1.02.1977 – przyłączone do Rybnika
1998 – poświęcenie kościoła p.w. św. Jana Nepomucena
Chwałowice
1228 – pierwsza wzmianka
od XVI w. częśd tzw. paostwa rybnickiego
w 1788 r. zostały sprzedane królowi pruskiemu.
w poł. XIX w. odkrycie w tym rejonie złóż węgla kamiennego
1874 – przynależnośd do Okręgu Urzędowego w Jankowicach (Königlich Jankowitz)
po 1879 – budowa szkoły
1895 – budowa kaplicy p.w. Matki Boskiej Różaocowej
1903 - budowa kopalni Donnersmarckgrube, wraz z połączeniem kolei do stacji Niedobczyce
(Niedobschütz) z nieformalnym przewozem pasażerów
1911 – wybudowano nową szkołę
w czasie plebiscytu 986 głosów za Polską, 607 głosów za Niemcami
1926–1928 – budowa kościoła p.w. św. Teresy od Dzieciątka Jezus
1928 – nieudana próba włączenia do Rybnika (sprzeciw mieszkaoców Chwałowic)
1.12.1945 – utworzono gminę zbiorczą
7.10.1954 – utworzono osiedle
1964 – zajęcie kaplicy przez Kościół polskokatolicki, 21.01.1992 Urząd Miasta Rybnika zwrócił ją
parafii rzymskokatolickiej
1.01.1967 – powołanie miasta
1.01.1973 – przyłączenie do Rybnika
1.12.1945 – częśd Rybnika
Golejów
XIII w. częśd uposażenia kolegiaty św. Krzyża w Opolu
Wieś rycerska, wzmiankowana w 1408 r. (właścicielem Szczepan Krobicz)
częśd tzw. paostwa rybnickiego (po licznych zmianach właścicieli; od 1724 r. właścicielem Karol
Węgierski)
1792 – pierwsza szkoła
1874 – siedziba Okręgu Urzędowego
w czasie plebiscytu 488 głosów za Polską, 75 za Niemcami
1926–1927 – budowa kościoła (wcześniej przynależnośd do parafii w Rybniku)
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Wielopole
1962 – otwarcie nowego budynku szkolnego (w ramach akcji „Tysiąc Szkół na Tysiąclecie”)
1.01.1973 – częśd gminy Ochojec z siedzibą w Wielopolu
1.02.1977 – przyłączenie do Rybnika
Gotartowice
powstałe na przełomie XIII w./XIV w. (akcja kolonizacyjna)
częśd parafii Boguszowice
częśd tzw. paostwa rybnickiego
1792 – powstanie paostwowego zakładu hutniczego
1805 – powstanie pierwszej szkoły
1874 – siedziba Okręgu Urzędowego
w czasie plebiscytu 469 głosów za Polską i 65 za Niemcami
w okresie II wojny światowej znane z licznych inicjatyw konspiracyjnych
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Boguszowice
7.07.1962 – częśd miasta Boguszowice
22.05.1975 – przyłączone do Rybnika
Grabownia
Częśd uposażenia klasztoru cystersów w Rudach
1725 – zmiana właściciela na prywatnego
1788 – sprzedaż (razem z tzw. paostwem rybnickim) królowi pruskiemu
1848 – częśd gminy Golejów
1911/1912 – budowa szkoły (nadzorowanej przez szkołę w Golejowie)
1967–1972 – budowa Elektrowni „Rybnik”
1.02.1977 – przyłączenie do Rybnika
Kamieo
1437 – wzmiankowana nazwa wsi (wieś rycerska)
1863 – powstanie szkoły
w czasie plebiscytu 348 głosów za Polską, 62 za Niemcami
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Leszczyny
1.01.1973 – częśd gminy Ochojec z siedzibą w Wielopolu
1.02.1977 – przyłączenie do Rybnika
1989–1994 – powstanie kościoła i parafii
Kłokocin
początki w XIII w.
częśd parafii w Boguszowicach
1874 – podległy Okręgowi Urzędowemu w Gotartowicach
1902 – pierwsza szkoła
rozwój związany z budową kopalo węgla kamiennego w Chwałowicach i Boguszowicach
w czasie plebiscytu 259 głosów za Polską, 22 za Niemcami
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Boguszowice
1954 – częśd gromady Gotartowice
31.12.1961 – częśd osiedla Boguszowice
7.07.1962 – częśd miasta Boguszowice
1965 – powstanie Zakładu Transportu Kolejowego i Gospodarki Kamieniem Rybnickiego Zjednoczenia
Przemysłu Węglowego
1971 – przeniesienie drewnianego kościoła z Nieboczów (z 1791 r.)
22.05.1975 – przyłączenie do Rybnika
1994 – budowa nowego kościoła
1994 – powstanie Przedsiębiorstwa Transportu Kolejowego i Gospodarki Kamieniem (obecnie częśd
koncernu Deutsche Bahn)
1995 – przeniesienia kościoła drewnianego do Górnośląskiego Parku Etnograficznego w Chorzowie
Maroko – Nowiny
okres międzywojenny – budowa kolonii robotniczej nazwanej „Maroko”
po 1945 r. budowa kolejnych osiedli („Wieczorka”, „Tysiąclecia”, „Dworek”) i największego z nich
„Nowiny” (1976–1985)
1982–1985 – budowa kościoła p.w. św. Jadwigi
7.11.1990 – wyodrębnienie dzielnicy Zachód „Nowiny”
1999 – zmiana nazwy na obecnie obowiązującą
Meksyk
XIX/XX w. – początki zabudowy na obszarze położonym za torami kolejowymi (w tym powstanie
parku miejskiego Hassenheide, dzisiaj Kozie Góry)
1905 – budowa zbiornika wodnego dla miasta Rybnika
okres międzywojenny – budowa kolonii domków jednorodzinnych
1994 – wyodrębnienie dzielnicy
Niedobczyce
1228 - wzmiankowane
częśd tzw. paostwa rybnickiego
historia związana z dziejami górnictwa (kopalnia „Römer”, później „Rymer”)
1805 – wzmianka o początkach szkoły
1878 – przynależnośd do Okręgu Urzędowego w Popielowie
w czasie plebiscytu 1419 głosów za Polską, 395 głosów za Niemcami
1921 – powstanie kościoła p.w. Najświętszego Serca Jezusa
1.12.1945 – siedziba gmina zbiorczej (z Niewiadomiem i Popielowem)
1.01.1955 – ogłoszenie Niedobczyc miastem
22.05.1975 – przyłączenie miasta do Rybnika
Niewiadom
1473 – podany właściciel Rybnika Wacław Kropacz z Niewiadomia
na skutek częstych zmian właścicieli wydzielenie Górnego i Dolnego Niewiadomia
1792 r. – powstanie kopalni węgla kamiennego „Hoym”– podporządkowana później Królewskiemu
Urzędowi Górniczemu w Rybniku (Königliche Bergamt)
1.10.1856 – powstanie linii kolejowej z Czernicy do Orzesza (później przedłużonej do Ligoty k.
Katowic, umożliwiającej również połączenie z Raciborzem)
12.04.1859 – formalne powstanie kopalni „Beatensglück” („Szczęście Beaty”);
1862 – doprowadzenie bocznicy do stacji kolejowej
„Ludnośd uboga, utrzymuje się z pracy w kopalniach”
1878 – przynależnośd do Urzędu Okręgowego w Radoszowach
1884 – powstanie szkoły nr I (Katholische Volksschule I)
1897 – powstanie szkoły nr II (Katholische Volksschule II)
w czasie plebiscytu 539 głosów za Polską, 238 za Niemcami
1928 – połączenie Niewiadomia Dolnego i Górnego
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Niedobczyce
7.10.1954 – częśd miasta Niedobczyce
22.05.1975 – przyłączenie do Rybnika
3.10.1982 – utworzenie parafii w Niewiadomiu;
1983 – rozpoczęcie budowy kościoła;
12.04.1987 – konsekracja kościoła
Ochojec
1531 – zapisany jako Ochojetz
należący do parafii katolickiej w Rybniku
w XIX w. istniał młyn wodny
1864 – 438 mieszkaoców (katolików)
1874 – przynależnośd do Urzędu Okręgowego w Paruszowcu
1882 – powstanie szkoły (1910 – nowy obszerniejszy budynek)
w czasie plebiscytu 231 głosów za Polską, 52 za Niemcami
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Wielopole
1.01.1973 – powstanie gminy Ochojec z siedzibą w Golejowie
1.02.1977 – przyłączenie do gminy Pilchowice
1974–1991 – starania o budowę kościoła i powstanie kościoła p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej
1.01.2001 – dzielnica Rybnika
Orzepowice
początki przed I poł. XIV w.
1770 – powstanie pierwszej szkoły
1874 – przynależne do Urzędu Okręgowego w Golejowie
1905 – budowa oczyszczalni ścieków dla miasta Rybnika
(później kilkakrotnie przebudowywanej)
w czasie plebiscytu 399 dla Polski i 61 głosów dla Niemiec
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Wielopole
14.12.1950 – częściowe (formalne) włączenie do Rybnika („Kolonia Wawok”)
(wcześniej od 1.12.1945 na mocy decyzji wojewody śląskiego)
1973–2000 – budowa szpitala
1.01.1973 – przyłączenie do Rybnika
29.04.1990 – poświęcenie nowego kościoła
Paruszowiec–Piaski
częśd „paostwa rybnickiego”
1753 – piec hutniczy (początek przyszłej Huty Żelaza „Silesia”)
1810 – powstanie Królewskiego Urzędu Górniczo-Hutniczego (Königliche Berg- und Hüttenamt)
1856 – budowa linii kolejowej do Katowic (przystanek, później zniesiony)
przekształcenia własnościowe na terenie zakładu hutniczego – po 1897 r. – po zmianach
własnościowych zmiana nazwy zakładów hutniczych na Paruszowcu na Eisenhütte Silesia A.G. (Huta
Żelaza „Silesia”)
1878 – siedziba Okręgu Urzędowego
1864 – powstanie szkoły w Paruszowcu (1906 – budowa nowego budynku)
1912 – budowa nowego szlaku Rybnik – Leszczyny (charakterystyczny wiadukt i przystanek na
nasypie)
1926 – przyłączenie do Rybnika
1936 – budowa linii kolejowej do Żor (przystanek Rybnik Piaski)
1990 – wydzielenie samodzielnej dzielnicy
1989–1998 – powstanie parafii i budowa kościoła p.w. św. Jana Sarkandra
Popielów
I poł. XIV – wieś rycerska
1447 – wzmiankowany wspólny kościół z Radziejowem
1466 – wzmiankowany właściciel
17.11.1723 – poświęcenie nowego, drewnianego kościoła
1781 – budowa dwóch fryszerek (przez Karola Moritza von Poser)
1803 – sprzedany (razem z Radziejowem) królowi pruskiemu
1820 – likwidacja wspomnianych fryszerek
1871 – powstanie szkoły wspólnej dla Popielowa, Radziejowa, Świerczy, Mośnika i Nacyny
1861–1919 – działalnośd szkoły rolniczej
1874 – siedziba Okręgu Urzędowego
w czasie plebiscytu (w Popielowie i Radziejowie) 956 głosów dla Polski, 216 dla Niemiec
1.07.1934 – poświęcenie nowego, wspólnego z Radziejowem, kościoła p.w. Trójcy Przenajświętszej i
Matki Boskiej Bolesnej
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Niedobczyce
7.10.1954 – dzielnica miasta Niedobczyce
22.05.1975 – przyłączenie do Rybnika
14.10.1978 – oddanie do użytku nowego budynku szkolnego
Północ
XIX/XX w. – powstawanie zabudowy mieszkalnej i Szpitala dla Psychicznie i Umysłowo Chorych
7.11.1990 – formalne wydzielenie dzielnicy
Radziejów
I poł. XIV – wieś rycerska
1447 – wzmiankowany wspólny kościół z Popielowem
1466 – wzmiankowany właściciel
17.11.1723 – poświęcenie nowego, drewnianego kościoła
1803 – sprzedany (razem z Popielowem) królowi pruskiemu
1871 – powstanie szkoły wspólnej dla Popielowa, Radziejowa, Świerczy, Mośnika i Nacyny
w czasie plebiscytu (w Popielowie i Radziejowie) 956 głosów dla Polski, 216 dla Niemiec
1.07.1934 – poświęcenie nowego, wspólnego z Popielowem, kościoła p.w. Trójcy Przenajświętszej i
Matki Boskiej Bolesnej
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Niedobczyce
7.10.1954 – dzielnica miasta Niedobczyce
22.05.1975 – przyłączenie do Rybnika
14.10.1978 – oddanie do użytku nowego budynku szkolnego
Rybnicka Kuźnia
ok. 1601–1610 – powstanie kuźnicy (założona przez Lassowa Młodszego Popela z Lobkowic)
1756 – uruchomienie wielkiego pieca oraz fryszerki
1869 – koniec działalności kuźnicy
1915 – dawne zabudowania huty wykupione przez Szpital dla Psychicznie i Umysłowo Chorych
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Wielopole
27.10.1967 – wydzielenie wioski decyzją Gminnej Rady Narodowej w Wielopolu
1969–1972 – budowa elektrowni „Rybnik”
1.01.1973 – przyłączenie do Rybnika
1.09.1980 – nowa szkoła wspólna z Orzepowicami
22.03.1981 – ustanowienie parafii w Rybnickiej Kuźni
Smolna
1223 – pierwsza wzmianka
1861 – było 86 domów, 866 mieszkaoców (23 ewangelików)
1865 – powstanie szkoły (dwie kolejne rozbudowy w 1899 r. i w latach 1912–1913)
1907 – przyłączenie do Rybnika; budowa sieci wodociągowej
4.03.1922 – ustanowienie placówki franciszkanów w dzielnicy Smolna
19.12.1937 – poświęcenie nowo wybudowanego kościoła
1912–1913 – nowy budynek szkolny (po przeciwnej stronie wcześniejszego)
1928–1932 – w budynku Szkoły Powszechnej nr 2 mieściła się również czteroletnia Szkoła Handlowa
Stodoły
1258 – pierwsza wzmianka
wieś będąca własnością klasztoru cystersów w Rudach
1585 – powstanie kuźnicy
1746 – likwidacja kuźnicy, powstanie wielkiego pieca z dwoma fryszerkami
1801 – wzmianka o pierwszej szkole
1810 – własnośd księcia raciborskiego (po sekularyzacji zakonu cystersów)
1861 – „dobra mają 10 domów, 61 mieszkaoców (1 ewangelik), 538 ha; wieś 108 domów, 611
mieszkaoców (2 ewangelików) 393 ha
1884 – likwidacja ostatniej fryszerki
czerwiec 1922 – po podziale Górnego Śląska pozostałe w Niemczech
1937 – zmiana nazwy na Hochlinden
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Rudy
1.01.1973 – częśd gminy Chwałęcice
1.02.1977 – przyłączenie do Rybnika
Wielopole
1532 – na Strąkowcu młyn wodny
ok. 1600 – w pobliżu miejscowości wybudowano kuźnicę
1788 – zmiana nazwy na K֊öniglich Wielopole
1885 – powstanie szkoły
w czasie plebiscytu: 515 głosów dla Polski, 99 głosów dla Niemiec
1.12.1945 – powstanie gminy zbiorczej Wielopole
14.12.1950 – częściowe włączenie do Rybnika
1.01.1973 – przyłączenie do Rybnika
16.09.1975 – uzyskanie zezwolenia na przeniesienie z Gierałtowic do Wielopola zabytkowego
kościoła drewnianego p.w. św. Katarzyny
17.12.1976 – erygowana została w Wielopolu stacja duszpasterska
27.02.1977 – ustanowienie parafii
Zamysłów
ok. 1620 – początki
1622- właścicielka została Małgorzata Skrzyszowska
1644 – pierwszy raz pojawia się nazwa Zamysłów w kronikach i dotyczy jego pierwszego właściciela,
magnata Daniela Radlickiego
1788 – zmiana nazwy na Königlich Zamislau (do 1922 r.)
1874 – przynależnośd do Urzędu Okręgowego w Zebrzydowicach
1906 – powstanie szkoły
1909 – zintegrowanie z Zamysłowem Kolonii Nacyna (dotąd z Popielowem)
w czasie plebiscytu: 397 głosów dla Polski; 76 głosów dla Niemiec
1.12.1946 – szkoła otrzymuje nazwę Publicznej Szkoły Powszechnej nr 6 w Rybniku
14.12.1950 – przyłączenie do Rybnika (podaje się też datę 1.12.1945 – z rozporządzenia wojewody
śląskiego)
1989 – starania o budowę kościoła (parafia wydzielona z terenu parafii p.w. św. Józefa Robotnika w
Rybniku)
Zebrzydowice
1492, 1531 – zapisy w dokumentach
1773 – powstanie kolonii Schlachtendorf
1861 – „wieś ma 82 ha (71 roli), 30 domów, 242 mieszkaoców katolików; dobra 249 ha (150 roli, 58
lasu), 5 domów, 54 mieszkaoców katolików”
1874 – powstanie Urzędu Okręgowego
po 1908 – działalnośd patriotyczna Alojzego Prusa
1908 – powstanie własnej szkoły (wcześniej uczęszczano do Jejkowic)
w czasie plebiscytu 322 głosy za Polską, 47 za Niemcami
1.12.1945 – częśd gminy zbiorczej Jejkowice
wspólny kościół z Jejkowicami
1.01.1973 – przyłączenie do Rybnika