Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”

Polska Energetyka Alternatywna
Geotermia wysadu solnego
„Rogóźno”
AUTOR OPRACOWANIA:
CENTRUM
ZRÓWNOWAŻONEGO
ROZWOJU
Łódź ul. Legionów 2
e-mail: [email protected] www.czr.org.pl
Prawa autorskie zastrzeżone
Łódź, wrzesień 2008r.
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
2
Spis treści
STRESZCZENIE .................................................................................................................................................. 3
1. WSTĘP............................................................................................................................................................... 4
2. OCENA ZASOBU ENERGETYCZNEGO WYSADU SOLNEGO „ROGOŹNO” ................................... 6
3. ZASOBY ENERGETYCZNE WÓD OPŁYWAJĄCYCH WYSAD SOLNY ............................................. 9
4. ZASOBY ENERGETYCZNE WĘGLA BRUNATNEGO .......................................................................... 10
5. ANALIZA PORÓWNAWCZA ZASOBÓW ENERGETYCZNYCH I SPOSOBÓW ICH..................... 11
WYKORZYSTANIA .......................................................................................................................................... 11
5.1. ANALIZA POTENCJAŁU ENERGETYCZNEGO ZASOBÓW ................................................................................ 11
5.2. WSTĘPNA ANALIZA EKONOMICZNA ............................................................................................................ 12
5.3. WSTĘPNA ANALIZA ŚRODOWISKOWA ......................................................................................................... 12
5.4. WSTĘPNA ANALIZA SPOŁECZNA ................................................................................................................. 13
5.5. WNIOSKI Z ANALIZY ................................................................................................................................... 15
6. PODSUMOWANIE ........................................................................................................................................ 16
7. WSTĘPNA ANALIZA FINANSOWA.......................................................................................................... 16
7.1. NAKŁADY ................................................................................................................................................... 16
8. EFEKTY .......................................................................................................................................................... 17
8.1. EFEKTY EKONOMICZNE .............................................................................................................................. 17
8.2. EFEKTY SPOŁECZNE ................................................................................................................................... 17
8.3. EFEKTY ŚRODOWISKOWE ........................................................................................................................... 17
9. HARMONOGRAM RZECZOWO-FINANSOWY ..................................................................................... 18
10. ŹRÓDŁA I SPOSOBY FINANSOWANIA ................................................................................................ 18
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
3
Streszczenie
W miejscowości Rogóźno w gminie Zgierz znajduje się wysad solny zalegający 300,00 m
ppt, jest to słup soli o powierzchni 1600 ha, sięgający w głąb ziemi na głębokość 6 km.
Sól jest dobrym przewodnikiem ciepła, dlatego wysad solny jest ogromnym zasobnikiem
energii cieplnej, o wielkości 1675 PJ1/rok, t.j. wielokrotnie przekraczający zapotrzebowanie
na energię województwa łódzkiego, które obecnie wynosi ok. 340 PJ/rok.
Energia wysadu solnego i wód opływających wysad, może być wykorzystana za pomocą
instalacji wiertniczych, sięgających na głębokość od 1250 do 4000 m ppt, w których krążyć
będzie ciecz o temp. min. 110° C, przekazująca na powierzchni ciepło dla potrzeb produkcji
prądu elektrycznego i ciepłej wody.
Ten sposób pozyskiwania relatywnie taniej, czystej i odnawialnej energii porównano do
sposobu pozyskiwania energii z węgla brunatnego metodą odkrywkową, którego zasoby
zalegają nad wysadem solnym.
Z przeprowadzonych analiz wynika, że odkrywkowe wydobycie węgla brunatnego i jego
spalanie w elektrowni, spowoduje szkody w środowisku i nie przyniesie pozytywnych
efektów ekonomicznych i społecznych.
Natomiast wykorzystanie geotermii przyniesie pozytywne efekty ekonomiczne, społeczne i
środowiskowe.
Dlatego energia wysadu solnego i wód opływających wysad powinna być wykorzystana dla
potrzeb energetycznych lokalnych – zasilania projektowanego Uzdrowiska „Rogóźno” i dla
potrzeb energetycznych regionalnych – zasilania aglomeracji łódzkiej.
Obecne potrzeby średnioterminowe lokalne rejonu Rogóźna zostały określone na 250 MW
mocy (lata 2008-2013).
Koszt budowy elektrociepłowni wyniesie ok. 500 mln PLN, nakłady przy cenie sprzedaży
0,25 PLN/kWh (kosztów dodatkowych nie przewiduje się) zwrócą się po kilku latach
eksploatacji. Finansowanie projektu jest możliwe z kilku źródeł właściwych dla inwestycji
energetycznych wykorzystujących odnawialne źródła energii.
Projekt budowy zakładu produkcji energii z wysadu solnego „Rogoźno” jako niezwykle
ważny dla powstania Uzdrowiska „Rogóźno” i rozwoju województwa łódzkiego, powinien
być zrealizowany.
1
PJ – 1015 J
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
4
1. Wstęp
W woj. łódzkim w gminie Zgierz, na drodze wojewódzkiej relacji Łódź – Kutno, w odległości
ok. 5,00 km na płn od zjazdu z autostrady A2 „Warszyce”, znajduje się niezwykłe w skali
europejskiej zjawisko geologiczne związane z obecnością wysadu solnego.
Wysad solny o przybliżonej masie ok. 8,7 mld Mg, wypiętrzając się „poprzerywał” utwory
geologiczne jury i kredy, tworząc ciekawe z punktu widzenia geologii, hydrologii i przyrody
anomalie.
Ponad wysadem solnym, zarówno w przykrywającej go czapie gipsowo-anhydrytowej, jak i
poza nią na powierzchni ok. 2000 ha, występują wody słodkie mineralne i solankowe, będące
często także wodami termalnymi.
Nad czapą gipsowo-anhydrytową znajdują się także pokłady węgla brunatnego i torfów
(borowin), pierwsze mające znaczenie energetyczne, drugie balneologiczne.
Brak przemysłu, dobry klimat, zasoby wód mineralnych, termalnych, solankowych i borowin,
stanowią przesłankę do ustanowienia w gminie Zgierz obszaru strefy uzdrowiskowej, o co
gmina obecnie czyni starania.
Wysad solny zagłębiony jest co najmniej 6 km w głąb Ziemi. W związku z tym, że sól
kamienna jest dobrym przewodnikiem ciepła, wysad solny jest olbrzymim zasobnikiem
energii geotermicznej z wnętrza Ziemi. Ocenia się, że już na głębokości 1200 m ppt
temperatura w wysadzie solnym wynosić będzie ok. 100° C.
Wielkość „zasobnika” termalnej energii i dogodne warunki pozyskania tej energii metodami
wiertniczymi, kwalifikuje wysad solny „Rogoźno” jako bardzo ważne źródło odnawialnej
energii.
Wykorzystanie energii wysadu solnego ‘Rogóźno” dla potrzeb przyszłego Uzdrowiska
Rogóźno, potrzeb lokalnych i regionalnych (Ozorków, Stryków, Zgierz, Łódź) jest
przedmiotem projektu.
Opis projektu
Wysad solny „Rogóźno” o powierzchni ok. 1600 ha, głębokości ok. 6 km, jest skałą soli
kamiennej.
Stopień geotermalny wynosi od 7° C/100m ( w pobliżu powierzchni ziemi) do 9° C/100m (wg
PIG).
Szacuje się, że już na poziomie 1200 m ppt, temperatura w skale wysadu wynosi ok. 100° C,
a temperatura wód opływających wysad (w zależności od odległości od skały) ok. 100° C.
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
5
W celu pozyskania dokładniejszych danych planuje się dokonanie odwiertu badawczoeksploatacyjnego, centralnie położonego, do głębokości poniżej 1250 m ppt (do ok. 3 km),
zgodnie z wytycznymi PIG (Państwowego Instytutu Geologicznego).
Na obrzeżach wysadu solnego skład soli jest zmienny, zróżnicowany w zależności od
domieszek (Mg, Ca, K,S), co jest korzystne dla zróżnicowania zabiegów leczniczych
wykorzystujących solanki – wody opływające wysad na poziomie 280÷320 m ppt. Solanki
mają temp. 28÷32° C, są jednocześnie wodami termalnymi. Również wody słodkie
przepływające bezpośrednio nad czapą wysadu solnego lub w jego strukturze, spełniają
warunki wód mineralnych i termalnych o temp. ok. 20÷32° C.
W celu dokonania wyboru wód mineralnych, termalnych słodkich i solankowych do
wykorzystania dla celów uzdrowiska i celów energetycznych, planuje się, zgodnie z
wytycznymi PIG, wiercenia płytkie do 320 m ppt.
Wiercenia badawczo-eksploatacyjne oraz badania sejsmiczne, pozwolą na uściślenie danych
do projektu (projektów) wykorzystania zasobów energetycznych wysadu solnego „Rogoźno”
i jego otoczenia o powierzchni przekroju ok. 2000,0 ha.
Na obecnym etapie przyjęte założenia i obliczenia są szacunkowe.
W Polsce znajduje się jeszcze jeden wysad solny o podobnej strukturze, w okolicy Pucka,
który może być wykorzystany dla celów energetycznych w sposób proponowany dla wysadu
„Rogóźno”.
Projekt dotyczący wykorzystania zasobów energetycznych Pucka będzie przedmiotem
odrębnego opracowania.
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
6
2. Ocena zasobu energetycznego wysadu solnego „Rogoźno”
W obecnym stanie techniki zasób energetyczny wysadu solnego „Rogóźno” określono jako
zdolność (swoistego kotła) do podgrzania wody.
Dla potrzeb energetycznych należy uznać, jako możliwe do wykorzystania zasoby od
poziomu 1200÷4000 m ppt.
Średnia temperatura wody 110÷300° C.
Przyjęto różnicę temperatur ∆ t wody - 100° C.
Masa zasobu ≈ 4 mld Mg
Zasób energii możliwej do wydobycia z wysadu solnego
Q – m x cwł. x ∆ t – 4 x 109 kg x 4,187 J/kg/° C x103 x 100° C = 1675 PJ/rok
Zasób energii całego wysadu solnego ≈ 4000 PJ/rok
Zasoby energii eksploatacyjne wysadu solnego.
Zasoby obliczono w oparciu o zaproponowany przez AGH technologię magazynowania
ropopochodnych.
Sposób wykorzystania energii wysadu polega na:
•
wypłukaniu wodą z wysadu soli, instalacją ssąco – tłoczącą umieszczoną w rurze
otworu wiertniczego (na poziomie ustalonym w wyniku badań i wg założonego
projektu technicznego) kawerny (przestrzeni) o przekroju paraboloidy zbliżonej do
kuli.
•
Wypełnieniu kawerny płynem nie łączącym się chemicznie z solą np. ropą, benzyną
itp.
•
Wykonaniu na powierzchni wymiennika ciepła, przez który przepływać będzie stale w
obiegu zamkniętym przepompowywana ciecz podgrzana w kawernie do temperatury
min. 110° C (optymalnie 140° C), która ogrzewać będzie wodę do celów
energetycznych do parametrów pary.
•
Para wykorzystywana będzie do produkcji energii elektrycznej (turbina parowa), a
ciepło odpadowe użyte zostanie dla potrzeb lokalnych Uzdrowiska „Rogóźno”, w
celach rolniczych (szklarnie, chłodnie) i innych w zależności od potrzeb (np.
podgrzewanie wody w basenach).
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
7
Charakterystyka kawern
Wielkość kawerny
- ok. 50,00 m średnicy
Pojemność 0,95 x 4/3 Π r3 = 60,0 tys. m 3
Ilość kawern
Z uwagi na konieczność zachowania stabilności skały (wysadu) odległość między kawernami
nie powinna być mniejsza niż 200 m.
Teoretyczna ilość kawern
Złoże ma 1,5 km długości i 1 km szerokości
Ilość kawern
1500 : 250 = 8
1000 : 200 = 5
Teoretyczna ilość w jednym poziomie
5 x 8 = 40 kawern
Ilość poziomów lokalizacji kawern
Przyjęto głębokość użytkową 4000 m – 1800 m = 2200 m ppt
2200 m : 250 m = 8
Teoretyczna ilość kawern ogółem
8 x 40 – 320
Minimalna moc pojedynczej kawerny – 20 MW (wg AGH)
Moc kawern : 320 x 20 MW = 6400 MW
Moc zależna jest od głębokości położenia kawerny i strumienia przepływu cieczy przez
wymiennik.
Eksploatacyjny potencjał energetyczny wysadu solnego
Moc (energia elektryczna + cieplna)
6,4 W *109 x 3,600 x 24 x 365*103 = 201830*1012 Ws = 201*1015 J = 201 PJ/rok
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
8
1
E el
Proporcja ----- = -----E th
2,5
gdzie:
E el – energia elektryczna
E th – energia cieplna
Praktyczny potencjał wysadu solnego
W praktyce stopień wykorzystania energii wysadu solnego uzależniony będzie od:
* zapotrzebowania na energię elektryczną ze źródeł odnawialnych
* możliwości zagospodarowania energii cieplnej (lokalnie, ewentualnie regionalnie)
* decyzji politycznych dotyczących zamiany źródeł energii konwencjonalnych na
odnawialne.
Zapotrzebowanie na energię elektryczną i cieplną Uzdrowiska „Rogoźno” w I etapie (projekt
„Rogóźno”) wyniesie - ok. 5 MWel i ok. 20 MWth
Zapotrzebowanie regionalne (Zgierz, Ozorków, Stryków) na energię elektryczną i cieplną nie
przekroczy 250 MW el+th
Oznacza to, że do produkcji prądu bez marnotrawienia energii cieplnej, można wykorzystać
energię z 10-12 kawern dla potrzeb lokalnych i regionalnych o łącznej mocy ok. 250 MW.
Można założyć także scenariusz, w którym miasta – Łódź, Zgierz, Ozorków, Stryków oraz
Uzdrowisko „Rogóźno” będą korzystały jedynie z gorącej wody pochodzącej z odnawialnego
i czystego źródła energii – wysadu solnego, rezygnując z ogrzewania pochodzącego ze
spalania węgla.
Scenariusz ten spotka się teraz z oczywistą dezaprobatą obecnych producentów i
dystrybutorów energii, z także kopalni węgla brunatnego i kamiennego. Jednak w miarę
wzrastającej dezaprobaty społeczeństwa na nieuniknioną zwyżkę cen energii ze źródeł
konwencjonalnych i pogarszający się rachunek ekonomiczny zakładów produkujących
energię z węgla brunatnego i kamiennego, choćby z powodu kar za emisję CO2, SO4, pyłów i
odpady stałe, wykorzystanie OZE, a zwłaszcza geotermii, stanie się uzasadnione i
nieuniknione.
Zaoszczędzony węgiel brunatny i kamienny może być konwertowany na paliwa płynne –
benzyny i gaz.
W tym scenariuszu wykorzystano by perspektywicznie 80-100 kawern o łącznej mocy 1600 –
2000 MW.
Potrzeby krótkoterminowe
- 5 MWel + 20 MWth (2,7 PJ)
Potrzeby średnioterminowe - 70 MWel + 180 MWth (27,0 PJ)
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
9
3. Zasoby energetyczne wód opływających wysad solny
Wody opływające wysad solny na różnych poziomach i w różnych układach geologicznych,
stanowią dodatkowe atrakcyjne źródło energii geotermalnej.
Temperatura tych wód w bezpośredniej bliskości wysadu jest podobna do temperatury soli.
Oznacza to, że wody o niskim stopniu zasolenia, zalegające stosunkowo płytko, posiadają
wysoką energię geotermalną, łatwo wydobywaną.
Teoretyczny potencjał wód opływających wysad solny.
Zasób energii – obecnie trudny do określenia.
Konieczne są badania hydrogeologiczne (sejsmiczne i wiercenia) dla ustalenia parametrów
strumienia wód (wielkość i kierunek przepływu, stopień mineralizacji, zdolność do wypływu
itp.) na poszczególnych piętrach geologicznych.
Przewidywany potencjał eksploatacyjny w/w wód.
Przewiduje się, że bez uszczerbku dla zbiorników wody pitnej znajdujących się w pobliżu
Rogóźna, można wykonać min. 10 otworów wiertniczych wokół wysadu, o mocy min. 10
MW każdy, z głębokości poniżej 1250 m ppt, o temp. wypływu > 110° C.
W zależności od stopnia mineralizacji, wody i pary mogą być użyte bezpośrednio do
produkcji energii elektrycznej lub pośrednio z użyciem wymiennika.
Moc łączna – min. 100 MW
Energia – 3,1 PJ/rok
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
10
4. Zasoby energetyczne węgla brunatnego
Zasoby węgla brunatnego wielokrotnie były i nadal są planowane do wydobycia metodą
odkrywkową.
Z uwagi na niejednorodność złoża (kilka złóż na różnych poziomach o różnej miąższości)
oraz występowanie domieszek soli z penetrujących złoże solanek, wydobycie zostało
zaniechane na rzecz innych lokalizacji (Bełchatów, Konin).
Potencjał energetyczny (wykorzystania złoża) złóż węgla brunatnego „Rogoźno”
0,7 x 770,0 mln Mg x 8 MJ/kg = 0,7 x 770,0*109 kg*8*106 J/kg = 4312 PJ
gdzie : 0,7 – współczynnik wykorzystania złoża
Potencjał energetyczny w odniesieniu do roku
Czas wykorzystania złoża – ok. 20 lat
Roczna produkcja energii
4312 PJ : 20 lat = 215,6 PJ/rok
Moc – 6500 MW
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
11
5. Analiza porównawcza zasobów energetycznych i sposobów ich
wykorzystania
5.1. Analiza potencjału energetycznego zasobów
Potencjał eksploatacyjny w aktualnym stanie techniki
Tabela 1
Energia
Energia
skumulowana
roczna po 20
w okresie 20
latach
lat
l.p.
Rodzaj zasobu
Moc [MW]
Energia
[PJ/rok]
1
2
3
4
5
6
53114
6800
1675
215,6
23500
4312
1675
0
1
2
Wysad solny
Węgiel brunatny
Źródło: opracowanie własne 2008r.
Potencjał teoretyczny
Tabela 2
Energia
Energia
skumulowana
roczna po 20
w okresie 20
latach
lat
l.p.
Rodzaj zasobu
Moc [MW]
Energia
[PJ/rok]
1
2
3
4
5
6
Wysad solny
Wody opływowe
Geotermia razem
Węgiel brunatny
6400
100
6500
6800
201
3
204
215,6
4020
60
4080
4312
201
3
204
0
1
2
3
Źródło: opracowanie własne 2008r.
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
12
5.2. Wstępna analiza ekonomiczna
Energia geotermalna pozyskiwana metodami wiertniczymi do głębokości – 4000 m ppt, dla
wód o temp. > 80°C na wypływie wymaga wskaźnikowo najniższych nakładów dla
inwestycji energetycznych – ok. 1,5 – 2,0 PLN/MW ( dane wg AGH)
Koszty wskaźnikowe eksploatacji elektrowni geotermalnej nie
przekraczają 2,0 centów
amerykańskich (dane USA) t.j. ok. 0,13 PLN/kWh
Nakłady i koszty eksploatacji kopalni i elektrowni bazujących na węglu brunatnym są
znacznie wyższe. W najbliższym czasie koszty eksploatacji zostaną znacznie zwiększone o
kary za użytkowanie środowiska – emisję CO2, SO4, pyłów, składowanie odpadów,
odprowadzanie wód kopalnianych.
5.3. Wstępna analiza środowiskowa
Energia geotermalna jest energią czystą i odnawialną.
Pozyskanie energii z węgla brunatnego powoduje szkody górnicze w promieniu
kilkudziesięciu km, spowodowane lejem depresyjnym wód powierzchniowych i wgłębnych.
W przypadku złoża Rogóźno spowoduje to straty w rolnictwie regionu Łęczyckiego
i Kutnowskiego.
Eksploatacja elektrociepłowni spalającej węgiel brunatny wpłynie negatywnie na środowisko
poprzez emisję do powietrza zanieczyszczeń gazowych i pyłów.
W konsekwencji tzw. „płuca Łodzi” – otulina lasów otaczających Łódź, łagodząca klimat w
Łodzi – przestaną pełnić swoją funkcję na skutek stałego negatywnego oddziaływania
elektrociepłowni na środowisko – emisję gazów i pyłów.
Funkcje wypoczynkowe i rekreacyjne takich miejscowości jak Łagiewniki, Sokolniki,
Grotniki i innych, przestaną istnieć.
Budowa kopalni odkrywkowej węgla brunatnego w Rogoźnie spowoduje ostry deficyt wody
w województwie łódzkim, może zagrozić obecnym ujęciom wody pitnej ze studni
głębinowych dla mieszkańców Łodzi.
Ponadto nastąpi zanieczyszczenie wód wodami kopalnianymi.
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
13
5.4. Wstępna analiza społeczna
•
Budowa kopalni odkrywkowej i elektrowni opartej na prostym spalaniu węgla
brunatnego spowoduje zatrudnienie ok. 2000 osób na czas eksploatacji złoża.
Jednocześnie wyeliminuje rolnictwo na powierzchni ok. 5 tys. ha, na którym obecnie
gospodaruje ok. 1,5 tys. osób. W otoczeniu strefy przemysłowej znikną popularne w
tych okolicach usługi agroturystyczne.
Należy ocenić, że bilans zatrudnienia dla budowy kopalni i elektrowni węgla
brunatnego jest ujemny.
•
Przestaną funkcjonować letniska w Grotnikach, Jedliczach, Sokolnikach, Kwilnie i
innych miejscowościach letniskowo-wypoczynkowych stanowiących całoroczną bazę
wypoczynkową dla aglomeracji łódzkiej. Energia elektryczna i cieplna z węgla
brunatnego z uwagi na kary za użytkowanie środowiska i emisję CO2, będzie droga –
społeczeństwo nie odniesie korzyści z obniżenia cen na energię.
•
Oddziaływanie elektrociepłowni wpłynie negatywnie na zdrowie mieszkańców
regionu.
•
Budowa kopalni odkrywkowej węgla brunatnego i elektrociepłowni na bazie jego
spalania, zniweczy plany budowy Uzdrowiska „Rogóźno”.
•
Wykorzystanie zasobu energii wysadu solnego i wód geotermalnych wokół wysadu
daje nowe i ogromne możliwości rozwoju lokalnego i regionalnego.
•
Potencjał energii czystej i odnawialnej wraz z potencjałem położenia Rogóźna w
centrum Polski, w dobrej komunikacji drogowej i kolejowej, wraz z zasobami
przyrody, klimatu, borowin, wód mineralnych, tworzą warunki do powstania
Uzdrowiska
„Rogóźno”
oraz
wielu
obiektów
rekreacyjno
–
sportowo
wypoczynkowych, stanowiących Kompleks Sportowo- rekreacyjno – Leczniczy.
Planowana powierzchnia obszaru uzdrowiskowego typu A – ok. 250 ha
Planowana powierzchnia obszaru uzdrowiskowego typu B – ok. 500 ha
Planowana powierzchnia obszaru uzdrowiskowego typu C –
pozostała cześć powierzchni gminy
Zgierz oraz możliwe do włączenia tereny
gminy Ozorków (Sokolniki, Celestynów)
•
Opracowany „Program Małej Retencji dla Województwa Łódzkiego” przewiduje w
pobliżu planowanej lokalizacji Kompleksu kilka zbiorników retencyjnych, także do
wykorzystania rekreacyjnego.
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
•
14
Projekt przewiduje wzrost zatrudnienia
Zatrudnienie w czasie budowy obiektów – Etap I
– ok. 300 osób (3 lata)
Zatrudnienie stałe po realizacji Uzdrowiska - Etap I- ok. 300 osób
Zatrudnienie stałe w otoczeniu
•
- ok. 1000 osób
Funkcjonowanie obiektów rekreacyjno – sportowych i uzdrowiskowych wpłynie
pozytywnie na zdrowie mieszkańców regionu i w znaczący sposób wpłynie wzrost
jego atrakcyjności.
•
Poprzez ogólny dostęp do obiektów sportowych zmniejszą się zjawiska patologiczne
wśród młodzieży.
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
15
5.5. Wnioski z analizy
1.
Analiza porównawcza zasobów wskazuje , że potencjał energetyczny geotermii
znacznie przewyższa potencjał energetyczny węgla brunatnego (patrz tabela
nr 1), a obecne możliwości techniczne wydobywania tych zasobów w sposób
przyjazny środowisku są podobne (patrz tabela nr 2).
Z uwagi na trwałość i odnawialność zasobów geotermalnych, należy wybrać dla
celów energetycznych wykorzystanie zasobów geotermalnych wysadu solnego.
2.
Względy ekonomiczne przemawiają również na rzecz wykorzystania zasobów
geotermalnych.
3.
Energia geotermalna jest czystą i odnawialną energią, nie wpływającą
negatywnie na środowisko.
Wykorzystanie energii z węgla brunatnego w sposób konwencjonalny wiąże się
ze stałym negatywnym oddziaływaniem na wszystkie komponenty środowiska –
wodę, powietrze, powierzchnię ziemi oraz wszystkie organizmy żywe (ludzi,
zwierzęta, rośliny), w promieniu kilkudziesięciu kilometrów.
Porównanie zdecydowanie wypada na korzyść energii geotermalnej.
4.
Efekty społeczne zdecydowanie są na korzyść wykorzystania energii
geotermalnej, pozwalającej jednocześnie na powstanie Uzdrowiska „Rogóźno”
oraz Kompleksu Sportowo-Rekreacyjnego.
5.
Budowa kopalni i elektrociepłowni węgla brunatnego mimo zatrudnienia
ok. 2000 osób, przyniesie w bilansie straty zatrudnienia w rolnictwie, usługach
agroturystycznych, leśnictwie (duża ilość zwierzyny łownej na tych terenach), w
ilości przekraczającej liczbę osób zatrudnionych w kopalni.
6.
Budowa kompleksu rekreacyjno - sportowego i Uzdrowiska „Rogóźno” z
wykorzystaniem energii geotermalnej spowoduje zatrudnienie, ponad obecnie
istniejące w rolnictwie i agroturystyce, min. 1300 osób w różnych zawodach.
Geotermia może być również wykorzystana dla potrzeb rozwoju rolnictwa i
przetwórstwa rolnego.
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
16
6. Podsumowanie
Nie ma żadnych przesłanek do wykorzystania węgla brunatnego kosztem energii
geotermalnej. Ewentualne wykorzystanie złóż węgla brunatnego w sposób przyjazny
środowisku jest możliwe w przypadku pozytywnych efektów badań w zakresie pozyskiwania
energii w sposób bezodkrywkowy, metodami wiertniczymi (zgodnie z Koncepcją „Projektu
Rogóźno”).
Energia geotermalna wysadu solnego „Rogóźno” powinna być podstawowym źródłem czystej
energii odnawialnej dla potrzeb lokalnych i regionalnych województwa łódzkiego.
7. Wstępna analiza finansowa
7.1. Nakłady
7.1.1.Nakłady inwestycyjne na zadania
Nakłady inwestycyjne związane z uruchomieniem produkcji energii elektrycznej i cieplnej z
wysadu solnego i wód opływających, określono wg Koncepcji „Projektu Rogóźno” (autor
CZR).
Wielkość potrzeb energetycznych regionu do roku 2020:
Moc
- ok. 250 MW (8% zapotrzebowania woj. łódzkiego)
Energia
- ok. 27 PJ
Nakłady
- 1,5 ÷ 2,0 mln PLN/MW
2 mln/MW x 250 MW = 500 mln PLN
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
17
8. Efekty
8.1. Efekty ekonomiczne
Energia elektryczna - cena sprzedaży energii brutto - 0,25 PLN/kWh = 250,00 PLN/MWh
Koszt wytwarzania energii
- 0,13 PLN/kWh = 130,00 PLN/MWh
Dochód jednostkowy
- 120,00 PLN/MWh
Roczna produkcja energii El. (70 MWel )
- 613 200 MWh
Przychód ze sprzedaży
- 153,3 mln PLN
Koszty roczne wytworzenia
- 79,7 mln PLN
Dochód roczny
- 73,6 mln PLN
Dochód roczny ze sprzedaży energii cieplnej
(odpadowej)
- 19,5 mln PLN
Dochód roczny razem
- 93,0 mln PLN
Prosty czas zwrotu
Nakłady inwestycyjne
500,00 mln PLN
SPBT = ----------------------------- = ------------------------- = 5,4 lat
Dochód roczny
93,0 mln PLN/rok
8.2. Efekty społeczne
Efekty społeczne zostały opisane w analizie (pkt 5.4 i pkt 5.5)
8.3. Efekty środowiskowe
Efekty środowiskowe opisane zostały w pkt 5.3
Ponadto:
wykorzystanie geotermii zamiast prostego spalania węgla wydobywanego w sposób
odkrywkowy, spowoduje efekty środowiskowe, głównie zmniejszania emisji do środowiska:
CO2
0,7 x 0,2 x 770,0 mln Mg x 3,667 kg CO2/ 1 kg węgla brunatnego = 593 mln Mg
W odniesieniu do roku – 29,65 mln Mg CO2/rok
Opady stałe (pyły, popioły)
Odpady
0,7 x 0,3 x 770,0 mln Mg = 161,7 mln Mg
w ciągu roku – 8,0 mln Mg
Geotermia wysadu solnego „Rogóźno”
18
Wyszczególnienie
1
2
1
2
3
Badania, analizy
Przygotowanie projektu
Roboty
3.1 Wiertnicze
3.2 Budowlane (elektrownie,
infrastruktura)
Nadzory
Promocja projektu
4
5
Razem
Nakłady
ogółem [mln
PLN]
l.p.
%z
nakładów
ogółem
9. Harmonogram rzeczowo-finansowy
2009
3
4
5
6
4
4
20
20
20
10
10
10
50
80,3
401,5
1,5
0,2
100
lata
2010
2011
2012
7
8
30
20
1,5
50
150
200
7,5
1,0
0,1
0,3
2,0
0,2
2,4
0,2
3,0
0,3
500
31,9
92,2
172,6
203,3
10. Źródła i sposoby finansowania
•
Środki własne inwestora
•
Dotacje UE z programów krajowych – PO IG, PO I i Ś
•
Dotacje UE z programu regionalnego – RPO Woj. Łódzkiego
•
Środki krajowe i regionalne na ochronę środowiska – NFOŚ i GW, WFOŚ i GW
•
Środki komercyjne