Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego

Transkrypt

Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kształcenie w logistyce i transporcie
szansą województwa łódzkiego
Koncepcja badawcza dla badania w grupie przedsiębiorców
Instytucja Pośrednicząca
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wprowadzenie
Niniejszy dokument prezentuje koncepcję badania, które jest elementem projektu
„Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowanego
ze środków Unii Europejskiej, w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Działanie 9.2.
Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego. Celem ogólnym projektu jest
„dostosowanie oferty szkolnictwa zawodowego w województwie łódzkim do potrzeb
regionalnego rynku pracy w branży logistycznej poprzez przeprowadzenie kompleksowych
badao, analiz i prognoz oraz opracowanie rekomendacji i Ramowego Programu
Rozwojowego”.
W
niniejszym
dokumencie
przedstawione
są
założenia
jednego
z kilku badao prowadzonych w ramach tego projektu. Jest to badanie metodą ilościową,
techniką wywiadu kwestionariuszowego, w którym respondentami są przedsiębiorcy
prowadzący działalnośd gospodarczą w branży logistycznej na terenie województwa
łódzkiego.
Tło i cele badania
Branża logistyczna, szerzej definiowana jako branża TSL (transport – logistyka –
spedycja) jest stosunkowo młoda i bardzo zróżnicowana. W Polsce na dobre zaczęła się
rozwijad w latach 80. ubiegłego stulecia. Wiele spośród firm o ugruntowanej obecnie pozycji
zostało założonych na przełomie lat 80. i 90. Do połowy lat 90. trwał okres konkurowania
ceną, by następnie przejśd do fazy konkurowania technologią. Największy boom w ostatnich
latach branża TSL przeżywała na przestrzeni roku 2004 – 2007. W latach 2008 – 2009 branżę
Instytucja Pośrednicząca
2
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
dotknął kryzys gospodarczy, jednak obecnie jej perspektywy rozwoju znów są bardzo dobre.
Dane statystyczne publikowane przez GUS oraz analizy międzynarodowej giełdy
transportowej Teleroute pokazują, że w 2010 roku w porównaniu z latami poprzednimi,
wzrosła ilośd przewożonych towarów, wielkośd powierzchni magazynowych, a także liczba
ofert pracy w działach logistyki, spedycji i transportu. Rozwój branży TSL jest również
widoczny w województwie łódzkim, które ze względu na swoje centralne, węzłowo –
tranzytowe położenie jest atrakcyjnym miejscem do lokalizacji inwestycji oraz dystrybucji
towarów w skali kraju i Europy. W województwie powstają nowoczesne obiekty logistyczne,
co stanowi jego dodatkowy atut. Jak pokazuje raport „Logistyka w Polsce” dynamika
przyrostu powierzchni magazynowej w województwie łódzkim wyniosła w 2009 roku 23%, co
plasuje województwo na drugim miejscu w skali kraju. Wraz z dynamicznym rozwojem
branży TSL rośnie również zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników. Jednak
system edukacyjny nie zawsze nadąża za dynamicznymi zmianami na rynku pracy, co
skutkuje niedoborem specjalistów. Zasadne jest zatem podejmowanie działao, które mają na
celu dostosowanie oferty szkół zawodowych do zapotrzebowania rynku w branży
logistycznej na wykwalifikowanych pracowników. Takie działania podejmowane są w ramach
projektu „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego”, którego
jednym z elementów jest niniejsze badanie.
Główny cel badania ogniskuje się wokół poszukiwania pogłębionej wiedzy na temat
specyfiki branży logistycznej w województwie łódzkim i jej zapotrzebowania na
pracowników oraz możliwości współpracy ze szkołami zawodowymi w zakresie kształcenia
specjalistów dla branży logistycznej.
Instytucja Pośrednicząca
3
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Cele szczegółowe badania sformułowano następująco:
1. Charakterystyka firm działających w branży logistycznej na terenie województwa
łódzkiego.
2. Określenie wymagao stawianych kandydatom do pracy w firmach z branży
logistycznej.
3. Zdiagnozowanie obecnego stanu rzeczy w zakresie współpracy przedsiębiorców
z branży logistycznej ze szkołami zawodowymi.
4. Ocena możliwości nawiązania bądź rozszerzenia współpracy przedsiębiorców
z branży logistycznej ze szkołami zawodowymi.
Kluczowe pojęcia stosowane w niniejszym badaniu zdefiniowano następująco:
Logistyka – metoda zarządzania całym łaocuchem dostaw w przedsiębiorstwie i między
przedsiębiorstwami rozumiana jako planowanie, wdrażanie i kontrola przepływu produktów,
tzn. towarów i usług, wraz z przepływem informacji i finansów, od jego oryginalnego źródła,
poprzez wszystkie formy pośrednie, aż do ostatecznego klienta.
Firmy działające w branży logistycznej – firmy skatalogowane w sekcji H PKD 2007:
transport i gospodarka magazynowa, transport lądowy oraz transport rurociągowy,
transport wodny, transport lotniczy, magazynowanie i działalnośd usługowa wspomagająca
transport oraz działalnośd pocztowa i kurierska zarejestrowane w bazie REGON na terenie
województwa łódzkiego.
Przedsiębiorca – respondent w niniejszym badaniu; właściciel, współwłaściciel lub prezes,
vice prezes, członek zarządu, dyrektor zarządzający firmy działającej w branży logistycznej
bądź osoba wyznaczona przez ww. mająca wiedzę na temat polityki kadrowej firmy.
Instytucja Pośrednicząca
4
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Szkoła zawodowa – instytucja oświatowo-wychowawcza umożliwiająca młodzieży zdobycie
kwalifikacji zawodowych wraz z elementami wykształcenia ogólnego. Badanie dotyczyd
będzie następujących szkół zawodowych: zasadnicza szkoła zawodowa, technikum, liceum
profilowane oraz szkoła policealna.
Problematyka badania
Problematyka niniejszego badania została ujęta w pytania badawcze. Odpowiedzi na te
pytania przyczynią się do osiągnięcia założonych celów badawczych.
Cel szczegółowy 1. Charakterystyka firm działających w branży logistycznej na terenie
województwa łódzkiego:
 Jak przedstawia się ogólna charakterystyka działalności firmy: lokalizacja, wielkośd
zatrudnienia, rodzaj działalności według PKD, od kiedy firma działa na rynku?
 Kogo zatrudnia firma: pracowników jakich zawodów jest najwięcej, jaki jest poziom
wykształcenia pracowników?
 Jaka jest kondycja finansowa firmy obecna i prognozowana na przyszłośd?
 Czy
firma
przechodzi
obecnie
procesy
modernizacji,
adaptacji,
zmian
technologicznych; jeśli tak, to na czym one polegają?
 Czy w firmie w najbliższym czasie planowane jest zwiększenie bądź redukcja
zatrudnienia?
 Jak przedsiębiorcy widzą przyszłośd, szanse rozwojowe dla branży logistycznej w
województwie łódzkim?
Instytucja Pośrednicząca
5
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Cel szczegółowy 2. Określenie wymagao stawianych kandydatom do pracy w firmach z
branży logistycznej:
 Czy obecnie w branży logistycznej w województwie łódzkim trudno, czy łatwo jest
znaleźd wykwalifikowanych pracowników?
 Pracownicy jakich zawodów/specjalności najczęściej zgłaszają się do firm z branży
logistycznej w poszukiwaniu pracy?
 Jakie zawody/specjalności są obecnie najbardziej, a jakie najmniej poszukiwane przez
pracodawców z branży logistycznej?
 Jakie kompetencje i umiejętności pracowników są najbardziej cenione przez
przedsiębiorców z branży logistycznej?
 Czy wśród kandydatów do pracy w firmie są absolwenci szkół zawodowych?
 Czy firma zatrudnia absolwentów szkół zawodowych i jakie są perspektywy
zatrudniania absolwentów w najbliższych latach?
 Jakie są oczekiwania pracodawców z branży logistycznej względem absolwentów
szkół zawodowych zgłaszających się do pracy w ich firmach?
 Czy kandydaci, w tym szczególnie absolwenci szkół zawodowych, zgłaszający się do
pracy w firmach w branży logistycznej mają odpowiednie wykształcenie,
umiejętności, czy też konieczne jest doszkalanie pracowników?
Instytucja Pośrednicząca
6
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Cel szczegółowy 3. Zdiagnozowanie obecnego stanu rzeczy w zakresie współpracy
przedsiębiorców z branży logistycznej ze szkołami zawodowymi.
 Jaką opinie maja przedsiębiorcy o szkołach zawodowych z województwa łódzkiego?
 Jaki jest zakres współpracy przedsiębiorstw ze szkołami zawodowymi i jego ocena?
 Jakie są formy współpracy badanych przedsiębiorstw ze szkołami zawodowymi (jeżeli
firma podjęła taką współpracę)?
 Dlaczego firma nie współpracuje ze szkołami zawodowymi (jeżeli firma nie podjęła
takiej współpracy)?
Cel szczegółowy 4. Ocena możliwości nawiązania bądź rozszerzenia współpracy
przedsiębiorców z branży logistycznej ze szkołami zawodowymi:
 Jakie przedsiębiorcy widzą wady i zalety współpracy firm (generalnie) ze szkołami
zawodowymi?
 Co stanowi największą barierę utrudniającą współpracę przedsiębiorców ze szkołami
zawodowymi.
 Co należy zrobid aby zachęcid przedsiębiorców do współpracy ze szkołami
zawodowymi?
Dla potrzeb niniejszego badania skonstruowano następujące hipotezy badawcze:
1. Branża logistyczna w województwie łódzkim ma przed sobą bardzo dobre
perspektywy rozwoju, będzie się dynamicznie rozwijad.
2. Obecnie
przedsiębiorcom
z
branży
logistycznej
trudno
jest
znaleźd
wykwalifikowanych pracowników, którzy nie wymagaliby przyuczenia po przyjęciu do
Instytucja Pośrednicząca
7
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
pracy.
3. W firmach z branży logistycznej rzadko zatrudnia się absolwentów szkół zawodowych.
4. Przedsiębiorcy postrzegają szkoły zawodowe jako przestarzałe i nie nadążające za
zmianami zapotrzebowania na rynku pracy.
5. Formy współpracy pomiędzy firmami z branży logistycznej a szkołami zawodowymi to
najczęściej organizacja praktyk zawodowych lub funkcjonowanie w szkole klasy
patronackiej.
6. Firmy nie współpracują ze szkołami zawodowymi głównie z powodu braku informacji
o tym, że mają taką możliwośd i o tym w jakiej formie ta współpraca mogłaby się
odbywad.
7. Aby zachęcid przedsiębiorców do współpracy ze szkołami zawodowymi należy
prowadzid działania informacyjno – promocyjne szkół oraz organizację spotkao
dyrektorów szkół z przedsiębiorcami.
Metoda badawcza
Badanie zostanie przeprowadzone metoda ilościową, z wykorzystaniem techniki
wywiadu kwestionariuszowego PAPI (Paper and Pencil Interview) prowadzonego przez
ankietera na terenie siedziby firmy bądź w miejscu wybranym przez respondenta. Metoda
ilościowa ukierunkowuje badanie na liczbowy opis i wyjaśnianie badanych zjawisk, na
ustalenie jak często określone opinie, fakty, czy zachowania występują w badanej
zbiorowości. Prowadzenie badania metodą ilościową pozwala na zastosowanie precyzyjnych
metod statystycznych na etapie doboru próby i kalkulowania wyników badania. Użycie
wystandaryzowanych narzędzi badawczych ujednolica fazę kontaktu z respondentami
Instytucja Pośrednicząca
8
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
i gwarantuje, iż wszyscy badani poddani są działaniu bardzo zbliżonych bodźców. Metoda
ilościowa ukierunkowuje badanie na rozstrzygające konkluzje badawcze, jednoznaczne
i konkretne odpowiedzi na pytania badawcze. Technika badawcza, jaką jest wywiad
kwestionariuszowy jest powszechnie stosowana w badaniach społecznych i marketingowych.
Narzędziem badawczym jest kwestionariusz wywiadu, w którym zawarte są pytania
tworzące świadomy, logiczny i spójny zestaw zagadnieo służący do rozwiązania określonego
problemu badawczego. Pytania zawarte w kwestionariuszu powinny byd konkretne, ścisłe
i jednoproblemowe. Charakterystyczną cechą wywiadu kwestionariuszowego jest to, że
pytania
odczytuje
respondentowi
ankieter
i
to
ankieter
zapisuje
odpowiedzi
w kwestionariuszu. jest to niewątpliwa zaleta tej techniki w sytuacji dużego stopnia
złożoności narzędzia badawczego oraz wielowątkowej problematyki badania.
Zbiorowość badana i sposób doboru próby
W badaniu wezmą udział przedsiębiorcy prowadzący działalnośd gospodarczą w
branży logistycznej na terenie województwa łódzkiego. Według przyjętej na potrzeby
projektu definicji, firmy z branży logistycznej to takie, które prowadzą działalnośd
sklasyfikowaną według PKD 2007 w sekcji H – transport i gospodarka magazynowa. Sekcja ta
obejmuje takie działy jak:
 transport lądowy oraz transport rurociągowy
 transport wodny
 transport lotniczy
 magazynowanie i działalnośd usługowa wspomagająca transport
Instytucja Pośrednicząca
9
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
 działalnośd pocztowa i kurierska.
Według najnowszych danych z bazy REGON (z marca 2010 roku) w tej sekcji w województwie
łódzkim zarejestrowane są 14672 firmy. Zdecydowana większośd z nich (92%) to firmy
zarejestrowane w dziale transport lądowy oraz transport rurociągowy. Niecałe 6% to firmy
zarejestrowane w dziale magazynowanie i działalnośd usługowa wspomagająca transport.
2% przedsiębiorstw z wybranej sekcji stanowią firmy prowadzące działalnośd pocztową
i kurierską. Transport wodny lub lotniczy prowadzi zaledwie 11 firm (0,08%). Ankieterzy,
którzy udadzą się do wybranych firm będą przeprowadzad wywiady z przedsiębiorcami.
Osoby te, według przyjętej definicji to: właściciel, współwłaściciel lub prezes, vice prezes,
członek zarządu, dyrektor zarządzający firmy, bądź osoba wyznaczona przez ww. mająca
wiedzę na temat polityki kadrowej firmy.
Dobór próby do badania ustalono jako dobór celowy. Polega on na szukaniu osób,
które ze względu na swoją wiedzę i doświadczenie mogą udzielid informacji niezbędnych, aby
znaleźd odpowiedź na pytania badawcze. Respondenci dobierani są zatem w sposób
subiektywny tak, by byli najbardziej użyteczni lub reprezentatywni. Dobór jednostek do
badania odbywa się na podstawie określonych przez badacza kryteriów doboru, które dla
tego badania przedstawiają się następująco:
 prowadzenie działalności gospodarczej sklasyfikowanej według PKD 2007 w sekcji H,
 lokalizacja firmy lub jej oddziału na terenie województwa łódzkiego.
Firmy zostaną dobrane z bazy teleadresowej REGON zakupionej na potrzeby projektu z
Urzędu Statystycznego w Łodzi. Wielkośd próby w niniejszym badaniu ustalono na N=200.
Instytucja Pośrednicząca
10
Realizator Projektu
Projekt „Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Sposób prezentacji wyników
Wyniki badania z papierowych kwestionariuszy zostaną zakodowane do komputerowej
bazy danych. Następnie za pomocą specjalistycznego programu statystycznego SPSS zostaną
opracowane zbiorcze zestawienia statystyczne – rozkłady odpowiedzi na poszczególne
pytania oraz dokonana zostanie analiza zależności pomiędzy zmiennymi. Wyniki badania
zostaną zaprezentowane w raporcie w formie opisowej wzbogaconej o graficzną
i tabelaryczną prezentację danych. Raport koocowy zawierał będzie odpowiedzi na
postawione pytania badawcze oraz weryfikację postawionych hipotez badawczych.
Instytucja Pośrednicząca
11
Realizator Projektu