Szybciej i wydajniej - paleciaki pod napięciem

Szybciej i wydajniej - paleciaki pod napięciem

(6)
biznes
/+'5+ô%<0+-+0(14/#%;,0;$4#0Ē;64#05214652'&;%,#.1)+56;-#
Cena 9,90
ISSN 2081–5255
(0% VAT)
Dorota Raben i Aleks Domaradzki
– duet doradczy
Studia podyplomowe
dla logistyka
Logistyka dla farmacji
.QIKUV[MCtVGEJPQNQIKC
TSL biznes 9/2010
!"!#!$%
!"#
# #
$# #%%&
N
ic tak nie zachęca do działania,
jak cel i płynące z jego realizacji
korzyści. W przypadku techniki,
w której w ostatnich dziesięcioleciach łatwiej mówić o ewolucji niż rewolucji, pogoń za zyskiem sprowadza się do prostej
wyliczanki: więcej, lepiej, szybciej. Zobaczmy, jak w myśl tej tezy postęp technologiczny zmienił wózek paletowy i kiedy
warto iść z duchem czasu, wyposażając się
w elektryczne odpowiedniki „paleciaka”.
Przedstawiciele branży, zapytani o powód, dla którego swoją karierę powiązali
z logistyką, często wymieniają brak rutyny,
konieczność ciągłego wychodzenia naprzeciw pojawiającym się wyzwaniom i satysfakcję płynącą z zakończonego sukcesem
projektu. Dynamika jest jedną z „wizytówek” tej branży, dlatego aby osiągnąć w niej
sukces należy posiadać środki, które sprawdzą się w różnych, zmiennych i nie zawsze
przewidywalnych sytuacjach. Tak jak od ludzi w logistyce wymaga się umiejętności
adaptacji do nowych wyzwań i warunków
pracy, tak od maszyn wymaga się uniwersalności i niezawodności.
Jest to oczywiście związane z nakładami na system logistyczny – im większy stopień wykorzystania urządzeń, tym szybszy
zwrot inwestycji. To jeden z powodów wyjaśniających powszechność ręcznych wózków paletowych. Niemal wszędzie, gdzie
odbywają się operacje ładunkowe samochodu ciężarowego, można spodziewać się,
że gdzieś w pobliżu czeka „paleciak”. Pomimo swoich niepodważalnych zalet: wszechstronności, niskiej ceny i łatwości obsługi, ma on jedną zasadniczą wadę – jest powolny, co odbija się na jego wydajności.
W przypadku pokaźnego wolumenu lub
jego szybkiej rotacji, wózki ręczne są po
prostu nieopłacalne. Z jednej strony cykl
transportowy jest długi, a z drugiej eksploatacja pracownika jest zbyt duża.
Z pomocą przyszła technika i wyposażyła „paleciaka” w napęd elektrycz-
!
"
!"
#$
"
%&'(
"
&'
)%#
www.TSL biznes.pl
ny, znacznie zwiększając jego możliwości.
Postęp ma jednak swoją cenę i to dosłownie, gdyż najprostsze modele elektrycznych wózków unoszących są co najmniej
10-krotnie droższe od swoich „ręcznych”
odpowiedników. Czy jest to powód, który
czyni zakup takiego urządzenia nieopłacalnym? Tylko na pierwszy rzut oka, ale
o tym później.
W zależności od pozycji operatora wyróżnia się wózki prowadzone i kierowane, w których pracownik może stać
na składanej platformie, wbudowanym
stanowisku lub siedzieć bokiem do kierunku jazdy. Przyjrzymy się obydwu grupom oraz spróbujemy wskazać, kiedy warto skorzystać z określonego rozwiązania.
Zdecydowanie najbliższe „paleciakom” są elektryczne wózki unoszące, prowadzone przez operatora. Sprawdzają się
przede wszystkim na frontach przeładunkowych o niewielkim dystansie pomiędzy
środkiem transportu a punktem pobrania/
odłożenia. W przeciwieństwie do wózków
ręcznych wielogodzinna praca nie obciąża pracownika. Zabudowane układy napędowe i silniki podnoszenia nie zwiększają znacznie wymiarów wózka, dlatego manewrowanie nim w wagonach lub naczepach nie przysparza trudności, a wzrost
wydajności pracy, który zapewniają jest
nieoceniony.
Standardowe
modele
posiadają udźwig w zakresie 1600 - 2200 kg,
a cena nowego urządzenia zaczyna się od
ok. 10 tys. zł i drastycznie rośnie wraz ze
wzrostem udźwigu. W ofercie dostawców
znaleźć można także wersje „mini”, przeznaczoną do obsługi lżejszych ładunków.
Przykładem takiego urządzenia jest model BT Minimover LWE130 firmy Toyota, o udźwigu 1300 kg, ciężarze zaledwie 250 kg (prawie 2-krotnie mniejszy od
większych modeli) i baterii o pojemności
63 Ah. W zamian za skromniejsze osiągi otrzymujemy mniejsze gabaryty, niższą masę i łatwiejsze prowadzenie urządzenia (mniejszy promień skrętu), dzięki
którym łatwiej manewrować w ograniczonej przestrzeni. Do pracy z cięższymi ładunkami przeznaczone są modele o masywniejszej konstrukcji, większej mocy
silnika napędowego i silnika układu podnoszenia – np.: seria Levio firmy Toyota,
.QIKUV[MCtVGEJPQNQIKC
TSL biznes 9/2010
wózki EXU i EGU firmy Still, wózki typu
EJE firmy Jungheinrich, modele T16-T30
firmy Linde. Zwiększone wymiary wynagradza udźwig powyżej 2000 kg (nawet do
3000 kg). Są to jednak urządzenia zdecydowanie droższe od swoich „słabszych”
odpowiedników (nawet 3-krotnie), a intensywniejsze zużycie energii przekłada
się na większe koszty eksploatacyjne.
„Mocniejsze” modele dysponują także pojemniejszą baterią, co skutkuje dłuższym czasem pracy urządzenia. Dostawcy umożliwiają wybór komory, pozwalającej na użycie baterii o wymaganej pojemności – maksymalnie 24 V/375 Ah. Chociaż w ofercie producentów przeważają
akumulatory kwasowe, to można również
spotkać wersje żelowe, obecne, np. w ofercie firmy Jungheinrich, o odmiennej specyfice eksploatacji. Do ich zalet należą:
większa odporność na ekstremalne temperatury, wibracje i uderzenia, brak wycieków elektrolitu (brak korozji) oraz możliwość pracy w dowolnej pozycji (nie tylko
pionowej). Natomiast wadą akumulatorów żelowych jest gorsza wydajność przy
zastosowaniach wysokomocowych.
Ciekawą możliwością jest wybór
wózka z bocznym przesuwem wideł. Specjalna konstrukcja umożliwia wyrównanie
leżących ładunków. Jest to szczególnie dedykowane operatorom i kierowcom o niewielkim doświadczeniu. Wózki tego typu
znaleźć można w ofercie firmy Pegasolift
– modele TPL 16-T/20-T.
Dostawcy wózków elektrycznych,
mając świadomość wysokiej ceny swoich
produktów, poza preferencyjną pojemnością baterii i wartością udźwigu, umożliwiają także swobodę wyboru w zakresie
wyposażenia standardowego. Najistotniejszy, oczywiście, dotyczy rozmiarów wideł,
w jakie wyposażony będzie wózek. W zależności od wielkości modelu (można
przyjąć zależność, że ze wzrostem udźwigu zwiększają się gabaryty wózka) dostępne są widły o długości od 800 mm do nawet 2400 mm, pozwalające na przejazd
z dwiema paletami EUR. Szerokość wideł,
które można wybrać, zawiera się w przedziale 450-685 mm. Niektórzy producenci przewidują również widły wykonywane
na specjalne zamówienie klienta. W wyposażeniu standardowym znajdziemy także wskaźniki rozładowania baterii, zintegrowane z licznikiem motogodzin.
ną) dla operatora lub zabudowanym stanowiskiem. Maksymalna prędkość jazdy
może wynosić nawet 12 km/h dla wózków
z platformą i, dzięki zastosowaniu dwóch
bliźniaczych silników, aż 20 km/h dla wózków ze stanowiskiem siedzącym – model
LRE300T serii BT Stratos firmy Toyota
i FS-X 33 firmy Still. Przy prędkości wózka
prowadzonego na poziomie 6 km/h różnica ta znacznie przekłada się na wydajność
pracy. Większość wózków posiada udźwig
na tym samym poziomie, co modele prowadzone, można jednak spotkać wózki,
potrafiące unieść ładunek o masie nieco
większej niż 3000 kg.
Duże znaczenie w eksploatacji środków technicznych ma długość czasu pracy. Wydłużona praca baterii to mniej przestojów i większa wydajność całego pod-
systemu logistycznego. Na tym polu wózki elektryczne kierowane wiele zyskują, gdyż pojemność ich baterii wynosi nawet 1000 Ah, co pozwala na nieprzerwaną,
dwuzmianową pracę urządzenia.
Wózki z bocznym miejscem siedzącym stanowią produkt najbardziej rozwinięty technologicznie z całej omawianej grupy urządzeń. Operator siedzi bokiem do kierunku jazdy, dzięki czemu
może obserwować całą przestrzeń pracy.
Jest to również rozwiązanie najbezpieczniejsze. W terminalach przeładunkowych
lub obiektach typu cross-docking, cechujących się największą intensywnością pracy, zachowanie bezpieczeństwa operatora
jest utrudnione. Zabudowane stanowisko
chroni pracownika, a w przypadku niewielkich stłuczek, pozwala uniknąć obra-
&!'*+*-!*
Do pracy ciągłej, przy dużej rotacji ładunków i większych dystansach, na
jaki transportowany jest towar, wydajniejsze od wózków prowadzonych są modele
kierowane z platformą (stałą lub rozkładawww.TSL biznes.pl
.QIKUV[MCtVGEJPQNQIKC
ciaż główny podział ze względu
na rodzaj sterowania wózków
ma zastosowanie przy wszystkich modelach, to już kwestie
dotyczące napędu, układu kierowniczego,
hydraulicznego
i hamulcowego mogą się różnić w zależności od producenta. Inne jest także wykończenie
samych urządzeń.
Elektrycznym paleciakiom
znacznie bliżej do miana mobilnego stanowiska pracy niż
ich starszym braciom. Wybie*+ ,. rając nowy sprzęt szczegól
#,
ną uwagę zwraca się na stosu
0% nek jakości do ceny, tylko że
" 1 rzadko w liczniku tego ułamka
uwzględnia się wygodę użytko
#
"
#
wania urządzenia, czyli ergonomię pracy. Są modele „surowe”, które spełżeń. Ponadto sterowanie wózkiem odbyniają swoją podstawowa funkcję transporwa się za pomocą przełączników skrzytu towarów, ale są też takie, które zapewdełkowych i przycisków funkcyjnych, co
niają operatorowi wysoki komfort użytjest bardziej intuicyjne od obsługi dyszkowania w postaci wbudowanych schowla, wymagającego doświadczenia od opeków na dokumenty, narzędzia i inne akceratora. Również, jak w przypadku wózków
soria, a także regulacji stanowiska operatoprowadzonych, możliwe są różne rozmiara i układu kierowniczego.
ry wideł od standardowych 1150 mm aż
Ciekawym rozwiązaniem, które
do długości, umożliwiającej jednoczesny
zwiększa ergonomię pracy na wózkach
przewóz dwóch palet.
z platformą, jest opatentowany przez JunNie można także zapominać o ergogheinrich system ShockProtect, który abnomii pracy, która jest najkorzystniejsza
sorbuje wstrząsy wywołane jazdą po nieprzy korzystaniu z wózków elektrycznych
równym podłożu, zainstalowany w wózz miejscem siedzącym dla operatora. Prakach ERE 120 i ERE 225. Modele ERE 120
cownik stojąc na platformie podlega silnieji ESE 120 wyposażone są również w techszym wibracjom od urządzenia, generowanologię Pro-Trac, zapewniająca stały konnym przez wstrząsy od posadzki (wyrwy,
takt wszystkich kół z podłożem w każdej
pęknięcia, dylatacje), które w wydłużonym
sytuacji manewrowej.
okresie pracy mogą być niebezpieczne dla
W kwestii sterowania wózkami elekzdrowia. Ponadto w wersjach z siedzeniem
trycznymi unoszącymi, produdla operatora, producenci zapewniają recenci wciąż poszukują coraz
gulację płyty podłogowej, fotela, pedałów
to nowszych, bardziej wydaji kierownicy, w celu dostosowania wzronych i niezawodnych rozstu i wagi pracownika do stanowiska pracy.
wiązań.
Przykładem
Niektóre modele można wyposażyć w podtego jest technologia
łokietnik, umożliwiający wygodne ułożeBT Powerdrive ofenie ręki przy dłuższych cyklach transporrowana przez firtowych. Oferta producentów jest szeroka.
mę Toyota. PoBogatą ofertę elektrycznych wózków unolega ona na inszących z miejscem siedzącym dla operatonowacyjnej bura znajdziemy w katalogach firm: Still, Todowie ramieyota, Jungheinrich, Linde i Emtor-Yale
nia sterującego.
Konwencjonal./+1"
ne systemy napędowe oparte są na
Do tej pory wskazaliśmy różne możaktywacji układu
liwości w zakresie cech łączących wózregulacji w ramieki elektryczne, niezależnie od marki. Cho2" % ! % ' ## "
3 # 0 4
#
www.TSL biznes.pl
TSL biznes 9/2010
niu sterującym. Sygnały wejściowe systemu napędowego są przekazywane poprzez
wiele przewodów elektrycznych, które się
zużywają. Cechą BT Powerdrive jest zredukowana liczba połączeń elektrycznych
w ramieniu sterującym. Sygnały sterujące
są przekazywane do karty logicznej przez
czujniki magnetyczne (brak rzeczywistego
kontaktu = brak zużycia). Zwiększa to niezawodność systemu napędowego podczas
użytkowania.
Innym ciekawym rozwiązaniem ingerującym w pracę układu napędowego wózków unoszących jest system
OPTISPEED 3.0 firmy Still. Dzięki kontrolerowi AC połączonego z redundantnym czujnikiem kątowym w dyszlu, prędkość wózka dostosowuje się automatycznie w zależności od tego, pod jakim kątem
ustawiony jest dyszel. Umożliwia to powolną jazdę z dyszlem ustawionym niemal
pionowo, co umożliwia łatwe manewrowanie na małej przestrzeni i zwiększa bezpieczeństwo operatora.
2#"*$!!
Podczas zakupu nowego sprzętu warto zapytać o dodatkowe wyposażenie lub
alternatywne rozwiązania, dostosowane do konkretnej specyfiki pracy. Wózki
będą pracować w niskich temperaturach?
Zapytajmy o wersję chłodniczą wykonaną z komponentów poddanych procesowi
galwanizacji. Martwimy się wysoką wilgotnością powietrza? Zobaczmy, czy wózek można wyposażyć w osie z urządzeniami smarowymi. Zwróćmy także uwagę na rodzaj ogumienia koła napędowego,
np. bezśladowe lub o specjalnym bieżni-
TSL biznes 9/2010
.QIKUV[MCtVGEJPQNQIKC
www.TSL biznes.pl
.QIKUV[MCtVGEJPQNQIKC
ku, zapewniającym dużą przyczepność
na mokrych powierzchniach. Kłopotliwa wymiana baterii również może zostać
usprawniona dzięki opcjonalnym, wbudowanym rolkom lub dostawianemu stołowi. Niektóre modele wózków oferują także wygodniejszą, boczną wymianę baterii. Do dodatkowych możliwości zaliczyć
można wbudowany prostownik kompatybilny ze wszystkimi pojemnościami akumulatorów i kratę ochronną ładunku.
W celu uchronienia się przez nieautoryzowanym użyciem urządzenia, możemy
TSL biznes 9/2010
wprowadzić kontrolę dostępu poprzez kod
PIN. Jeśli chcemy zwiększyć możliwości
wózka, wzbogacając go o cechy ruchomego terminala, można zastosować belkę do
montażu notatnika lub komputera. W sytuacji, gdy kupiliśmy sprzęt od dostawcy
i używamy jego programu do zarządzania
parkiem maszynowym (np. STILL FleetManager), otrzymujemy rozbudowane narzędzie, usprawniające kontrolę i monitoring środków technicznych wykorzystywanych w zakładzie. Jedną z przykładowych opcji tego typu systemów jest reje-
BT Levio – elektryczne uniesienie
! "#-++4 # !"-+478:;-$%"'<='>?#=@78:;!#-! !' #"- ! '+@ A"'+%
+%!=!!% #!!+ *$B *--!1
DE*- -! -1 *--D1D++#!!$@
!!" #$
#$ %
&'
( )
(
" "* +
-*DE*-
'
" (#$ ! ! $
* ,
'./ rozpoznanie operatora i uruchomienie
indywidualnie zaprogramowanych usta% ,*
1 2"
(#"*3( 14 56542" * ( *
pionowej – idealne w ciasnych przestrze!7
(#89
!
"
$
!( * # wózkiem podczas prac na rampach.
F!+1!-!+
,*
ny i wyprodukowany zgodnie z cenionym
www.TSL biznes.pl
stracja stłuczeń urządzenia z uwzględnieniem siły uderzenia i miejsca jego wystąpienia (boczne, frontalne, tylne). Ponadto
możliwa jest także implementacja innych
nowoczesnych rozwiązań, takich jak kamery video, programatory wysokości czy
nadajniki RFID. Co więcej, na wózkach
można montować różne rodzaje kabin,
które rozszerzają zakres zastosowania, np.
kabiny do pracy w chłodni czy środowisku
zapylonym.
Jak widać, możliwości dostosowania
urządzeń do swoich potrzeb jest wiele. Firmy podkreślają, że są w stanie wyprodukować nawet pojedynczy wózek specjalny – jeśli takie są wymagania klienta. Warto już na etapie planowania wzbogacenia
swojej floty o nowe pojazdy zastanowić się
nad możliwościami modyfikacji sprzętu,
którą zapewnia większość producentów.
"#-++!+"*+3
; <'&=
#
#'
% ! (
#$ , "* ! ( (#"
>
? ( !
@
(
"
" (#
3
(
! % A ,)6BB ( 3 " *
!!
/ #
(
1)52 <" * != boczna wymiana akumulatora w wybra! ! & 3
.C&"*
*!*
*
( *" (
% ( rzystania wózków.
,( 3 D$
na stronie www.bt-levio.pl
Wydawać by się mogło, że pomiędzy
wózkami paletowymi ręcznymi i elektrycznymi istnieje przepaść, a wybór tych
drugich jest oczywistością. Nie jest to
prawda. Trudno jednoznacznie porównać te urządzenia, gdyż pomimo jednakowej podstawowej funkcji transportu
poziomego i niskiego unoszenia, dzieli je
niemal wszystko. Inna wydajność pracy,
eksploatacja, komfort użytkowania. Wyliczać można długo.
Różnica w cenie obydwu grup urządzeń również nie powinna być argumentem na korzyść jednej z nich. Jeżeli
uwzględnimy wymienione wyżej własności, to przy długim okresie użytkowania
nie jest już tak klarowna. Należy zaznaczyć, że ten sposób myślenia ma sens tylko
wtedy, gdy rozpatrujemy te same warunki pracy (wolumen, rotacja, wielkości buforów, układ dróg transportowych, rodzaj
frontu przeładunkowego).
Zatem co jest lepszym wyborem? Na
pewno ręczne wózki paletowe znajdą zastosowanie w obiektach, dla których transport towarów jest dodatkiem do działalności. Wózki z napędem elektrycznym to rozwiązanie nowocześniejsze, wydajniejsze,
ale także droższe, są wykorzystywane w dynamicznych podukładach przeładunkowych – różnice w cenie niweluje efekt skali.
Każdy chciałby podążać za postępem,
jednak nie każdy może sobie na to pozwolić. Podczas zakupu nowych środków
technicznych, zamiast szukać na wstępie
odpowiedzi „jak”, spróbujmy zadać sobie
pytania: „skąd”, „dokąd”, „ile” i „kiedy” –
wtedy wybór odpowiedniego urządzenia
będzie łatwiejszy. <
'#(