Newsletter
Transkrypt
Newsletter
wersja polska Wydanie 4 / 2011 15.12.2011 Newsletter Wspólnego Sekretariatu Technicznego Programu Operacyjnego Celu 3 „Europejska Współpraca Terytorialna” „Współpraca Transgraniczna” Krajów Meklemburgia-Pomorze Przednie/ Brandenburgia i Rzeczpospolitej Polskiej (Województwo Zachodniopomorskie) 2007-2013 Drodzy Czytelnicy, do zakończenia okresu wsparcia naszego programu INTERREG IV A pozostały jeszcze wprawdzie dwa lata, ale już teraz wiele osób zaprząta sobie głowę pytaniem, co dalej po roku 2013? Ukazała to również naocznie nasza konferencja w Greifswaldzie, na której dokonaliśmy pomyślnego podsumowania naszego Programu. Z tej okazji dyskutowano również o możliwych przyszłych modelach ukształtowania wsparcia w ramach INTERREG. Także podczas IV Konferencji „Nasze pogranicze – między wizją a praktyką” zajmowano się tym problemem. W naszym ostatnim biuletynie informowaliśmy Państwa o aktualnym stanie negocjacji w sprawie wieloletnich ram finansowych Unii Europejskiej. W tej chwili Komisja Europejska przedłożyła już nowe ramy strategiczne dla wykorzystania funduszy strukturalnych UE na lata 2014–2020. Ich ogólny zarys i dalszą procedurę przedstawiamy w niniejszym biuletynie. Będzie to oczywiście dotyczyło nas jako region w kilku aspektach, gdyż zgodnie z planami Komisji wydatkowanie środków z funduszy strukturalnych ma w przyszłości odbywać się w sposób bardziej zintegrowany i skoncentrowany na wynikach. Jako region będziemy zajmować się również w dalszym ciągu strategią dla regionu Morza Bałtyckiego. Podczas polskiej prezydencji w Radzie UE odbyła się w Gdańsku konferencja na ten temat. Nasza koleżanka z WST, Agnieszka Lipińska, wzięła w niej udział i opisuje swoje wrażenia w biuletynie. Jeśli chodzi o projekty, tym razem wybraliśmy projekt specjalny. Na przykładzie współpracy naukowej w dziedzinie hematologii szczególnie wyraźnie widać korzyści naszego programu dla ludzi w naszym regionie. Oczywiście nie zapominamy też w naszym biuletynie o stronie kulturalnej: tym razem przekazujemy Państwu ponownie garść informacji o różnych tradycjach bożonarodzeniowych po polskiej i niemieckiej stronie naszego regionu i zachęcamy do wypróbowania niektórych sugestii. Życzymy przyjemnej lektury! fot.: Komisja Europejska W NUMERZE Polityka regionalna UE – wnioski legislacyjne Komisji Europejskiej na lata 2014–2020 ............................ ..2 Roczna konferencja programowa w dniach 8 i 9 listopada 2011 r. w Greifswaldzie ................................. ..3 Nowy rząd kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie ...... ..3 Prezentacja projektu „Metody hematologii eksperymentalnej”........... ..4 IV Konferencja Transgraniczna „Nasze pogranicze – między wizją a praktyką“ ........................................... ..4 Konkurs na Młodzieżową Nagrodę Karola Wielkiego 2012 ...................... ..4 Nowe wyzwania dla regionu Morza Bałtyckiego ....................................... ..5 Stopka redakcyina ............................ ..5 Tradycje i recepty bożonarodzeniowe po obu stronach granicy .................... ..6 Polityka regionalna UE – wnioski legislacyjne Komisji Europejskiej na lata 2014–2020 W dniu 6 października 2011 r. Komisja Europejska przedłożyła wnioski legislacyjne w sprawie rozporządzeń dotyczących interwencji z funduszy strukturalnych na nadchodzący okres wsparcia. Są one obecnie omawiane na forum Parlamentu Europejskiego. Decyzja w Radzie zapadnie prawdopodobnie dopiero pod koniec 2013 r. Po pierwszych dyskusjach widać już jednak tendencje, w jakim kierunku będzie szła strategia wsparcia w przyszłości: 27 państw członkowskich Unii Europejskiej musi znaleźć konsensus między sobą i porozumieć się z Komisją Europejską, Parlamentem Europejskim i Komitetem Regionów. 1. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), z którego współfinansowany jest program INTERREG, ma być w przyszłości ściślej powiązany z innymi funduszami UE i pozostałymi instrumentami finansowymi polityki regionalnej UE w jednolitych wspólnych ramach strategicznych. Dla naszego regionu będzie to oznaczało możliwość skorzystania z tak zwanych programów multifunkcjonalnych i osiągnięcia dzięki temu lepszych efektów synergii przy wydatkowaniu środków. 2. Zmianie ulegnie struktura kategorii wsparcia (dotychczas cel 1, cel 2 itd.). Oprócz kategorii regionów bardziej rozwiniętych i regionów mniej rozwiniętych wprowadzona zostanie nowa kategoria tzw. regionów w fazie przejściowej. Będzie ona obejmować wszystkie regiony wykazujące produkt krajowy brutto między 75 a 90 % średniej UE. Według aktualnego stanu kraje związkowe Meklemburgia-Pomorze Przednie i Brandenburgia byłyby objęte właśnie tym statusem. Po stronie polskiej natomiast wsparcie prawdopodobnie w dalszym ciągu będzie się odbywało według najwyższych progów intensywności. 3. Europejska Współpraca Terytorialna nabierze dalej na znaczeniu dzięki osobnemu rozporządzeniu w tej sprawie. Kontynuowane będą trzy cele: „współpraca transgraniczna, współpraca transnarodowa i współpraca międzyregionalna”. Należy w dostatecznym stopniu uwzględnić różnice między regionami ... Kto ile otrzyma z budżetu wspólnotowego? (fot.: Komisja Europejska) 4. Wydatkowanie środków będzie w przyszłości silniej ukierunkowane na osiągnięcie celów strategii „Europa 2020”. Wynika to z przyjętych już wytycznych w zakresie polityki gospodarczej i polityki zatrudnienia Unii Europejskiej oraz jedenastu wspólnych celów sformułowanych w projektach rozporządzeń. Co najmniej cztery z nich mają mieć odzwierciedlenie w programach. Również program INTERREG byłby wówczas silniej włączony w realizację nadrzędnych celów UE. 5. Komisja proponuje wzmocnienie i umocowanie w traktatach zasady partnerstwa, włączania podmiotów społeczeństwa obywatelskiego i wielopoziomowego sprawowania rządów. Poszczególne regiony wsparcia mają jednocześnie otrzymać więcej marginesu do działania i więcej odpowiedzialności własnej. Realizacja wniosków legislacyjnych Komisji dotyczących przyszłości wsparcia regionalnego będzie się odbywać w czterech etapach: pod koniec 2011 r. Komisja przedłoży projekt rozporządzenia dotyczący wspólnej strategii ramowej Parlamentowi Europejskiemu, który będzie go omawiał w swoich komisjach. W takcie 2012 r. zostaną przeprowadzone i zakończone konsultacje społeczne na temat przyszłych strategii interwencji. W trzecim etapie na przełomie 2012 i 2013 r. rozpoczną się zgodnie z planem negocjacje między Radą, Parlamentem Europejskim i Komisją. W 2013 r. zatwierdzone zostaną wieloletnie ramy finansowe na lata 2014 –2020 (zob. Biuletyn nr 10) oraz pakiet legislacyjny dotyczący ukształtowania polityki spójności. Dopiero od czwartego etapu w roku 2014 rozpocznie się opracowywanie nowych programów polityki regionalnej przez właściwe w danym przypadku gremia i programy te będą mogły następnie zostać przedłożone Komisji Europejskiej w celu uruchomienia przewidzianej przepisami procedury uzgadniania i zatwierdzania programów. Z całym pakietem można szczegółowo zapoznać się na następujących stronach: 2 http://ec.europa.eu/regional_policy/what/future/proposals_2014_2020_en.cfm Roczna konferencja programowa w dniach 8 i 9 listopada 2011 r. w Greifswaldzie W dniach 8-9 listopada 2011 r. odbyła się w Greifswaldzie doroczna konferencja w ramach naszego programu INTERREG IV A. Na początek w dniu 8 listopada program dwudniowej konferencji obejmował konferencję prasową z p. Rüdigerem Möllerem, ówczesnym sekretarzem stanu w Ministerstwie Gospodarki, Budownictwa i Turystyki Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie, i p. Henningiem Heidemannsem, sekretarzem stanu w Ministerstwie Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia. „Partnerskie uczestnictwo Niemców i Polaków w realizacji projektów jest centralnym punktem wsparcia. Poza wspieraniem spotkań dnia powszedniego służących wzajemnemu poznaniu się i zrozumieniu szczególnie ważny jest aspekt wzajemnej współpracy”, stwierdził Rüdiger Möller. Praktycznymi przykładami na to są np. projekt z dziedziny telemedycyny czy też projekt pilotażowy uprawy winorośli i nowych roślin uprawnych w regionie objętym wsparciem. Poprzez pierwsze rezultaty uzyskane w ramach projektów zaangażowani w te projekty partnerzy ukazali ich wartość dodaną dla całego regionu na polsko-niemieckim pograniczu. Stowarzyszenie Europaregion POMERANIA e. V. poinformowało o tym, że aktualnie opracowywana jest nowa koncepcja rozwoju i działania Euroregionu na przyszły okres wsparcia UE na lata 2014–2020. Stowarzyszenie Europaregion POMERANIA e.V., będące partnerem wiodącym, otrzymało podczas konferencji decyzję zatwierdzającą przyznanie wsparcia na realizację tego projektu dofinansowywanego ze środków INTERREG. Na konferencji prasowej sekretarz stanu Möller i sekretarz stanu Heidemanns przedstawili w obecności przewodniczącego stowarzyszenia Kommunalgemeinschaft POMERANIA e.V, p. dr. Böhninga, oraz dyrektora biura, p. Heise, wyniki bilansu dotychczasowej realizacji programu. Szczególnym punktem programu konferencji rocznej było przeprowadzone drugiego dnia konferencji spotkanie podsumowujące projekt INTERREG „Transgraniczna sieć na rzecz prewencji uzależnień w Euroregionie Pomerania“. W ramach tego projektu badano zachowania dotyczące zażywania środków odurzających wśród dzieci i młodzieży w regionach Greifswald, Szczecin i Kołobrzeg. Wyniki projektu przedstawiono zainteresowanej publiczności w zajmujący sposób. Przy okazji projekt zademonstrował prawie podręcznikowo, jak skutecznie i pomyślnie powiązać różne profesjonalności sąsiadujących krajów. Dalsze informacje na temat projektu można uzyskać na stronie internetowej. Rüdiger Möller sformułował następującą perspektywę dla programu: „W nadchodzącym czasie będzie chodziło o to, by dobrze przygotować się na przyszłość, dawać nowe impulsy i ukazywać dalsze możliwości współpracy w regionie granicznym w ramach programu. Jedno jest pewne, INTERREG będzie kontynuowany.“ Zainteresowanym uczestnikom przedstawiono na konferencji kilka projektów wspieranych w ramach INTERREG IV A. (fot.: WST) Nowy rząd kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie Wraz z pierwszym posiedzeniem wybranego w dniach 4 i 18 września 2011 r. nowego Parlamentu Krajowego Meklemburgii-Pomorze Przednie (Landtag) rozpoczęła się jego szósta kadencja. Wybrani w bezpośrednich wyborach posłowie (zob. biuletyn nr 10) skupili się w klubach partyjnych zgodnie z przynależnością do danej partii politycznej. Kluby Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD) i Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU) podpisały porozumienie o utworzeniu koalicyjnego rządu krajowego. Dotychczasowy premier, pan Erwin Sellering (SPD), został w dniu 25 października 2011 r. ponownie wybrany przez Landtag na to stanowisko. Premier powołał ośmiu ministrów swojego gabinetu (w tym 3 kobiety), wicepremiera (będącego jednocześnie ministrem spraw wewnętrznych i sportu), pełnomocnika kraju związkowego do spraw federalnych, kierownika Kancelarii Stanu, a następnie sekretarzy stanu poszczególnych resortów (ministerstw). Jednocześnie niektóre resorty zostały zorganizowane na nowo, tzn. dokonano nowego podziału kompetencji w rządzie krajowym. Dla programu INTERREG IV A oznacza to przykładowo, że zmieniła się oficjalna nazwa Wspólnej Instytucji Zarządzającej. Brzmi ona teraz Ministerstwo Gospodarki, Budownictwa i Turystyki Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Nowy minister, pan Harry Glawe (CDU), jest wielu osobom dobrze znany ze swego zaangażowania w sprawy dotyczące regionu objętego naszym programem. Harry Glawe, poseł do Landtagu nowy Minister Gospodarki, Budownictwa i Turystyki (fot.: 123people.de) Na portalu internetowym można uzyskać więcej informacji na temat zadań, prac i struktury organizacyjnej tego ministerstwa. Na temat prac legislacyjnych oraz działalności zarówno klubów tworzących koalicję, jak i klubów opozycji w Landtagu można dowiedzieć się więcej na stronie internetowej http://www.landtag-mv.de/. 3 Prezentacja projektu Rozszerzenie transgranicznej współpracy poprzez wymianę wiedzy i doświadczeń w dziedzinie nowoczesnych metod hematologii eksperymentalnej Szczecin i Greifswald są w naszym regionie wsparcia największymi ośrodkami uniwersyteckimi liczącymi po kilkadziesiąt tysięcy studentów. Oba centra łączy wiele kooperacji i projektów, w szczególności w dziedzinie medycyny. Współpraca pomiędzy Pomorskim Uniwersytetem Medycznym w Szczecinie a Uniwersytetem w Greifswaldzie ma już wieloletnią tradycję. Ze środków UE wspieranych było wiele wspólnych inicjatyw wyżej wymienionych uczelni. Również z programu INTERREG IVA wspiera się polskich i niemieckich medyków. Można podać na to liczne przykłady, m.in. w dziedzinie telemedycyny, badań przesiewowych noworodków i hematologii. Hematologia jest dziedziną medycyny, która zajmuje się badaniem krwi i układu krwiotwórczego. Charakteryzuje się ona wysokim stopniem innowacyjności. Przedmiotowy projekt służy pogłębieniu wiedzy wśród polskich i niemieckich studentów i docentów poprzez działania szkoleniowe oraz wymianę doświadczeń. Oba ośrodki pracują według różnych metod laboratoryjnych i kierują się w swojej pracy różnymi priorytetami docelowymi. Wymiana doświadczeń i możliwość porównania wyników pracy prowadzą do uzyskania szybszych i bardziej kompleksowych rezultatów. Celem współpracy jest przyspieszenie diagnostyki wśród osób ze schorzeniami krwi i następnie jak najszybsze rozpoczęcie odpowiedniej terapii. Poprawia się dzięki temu prognoza na wyzdrowienie pacjenta. Polscy i niemieccy studenci przygotowują badania, a następnie wspólnie je analizują. (fot.: PUM) Projekt ten stanowi ważny wkład w rozwój nowoczesnej hematologii i znacznie poprawia szanse przeżycia wśród osób chorych w polsko-niemieckim regionie granicznym. Partnerzy projektu: Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie (PUM)/ Uniwersytet Ernsta Moritza Arndta w Greifswaldzie Wsparcie (EFRR): 85.000,00 EUR Konkurs na Młodzieżową Nagrodę Karola Wielkiego 2012 rozpoczęty Rozpoczął się konkurs na Europejską Młodzieżową Nagrodę Karola Wielkiego 2012. Nagroda ta przyznawana jest młodym ludziom w wieku od 16 do 30 lat, którzy poprzez różne projekty przyczyniają się do rozwoju wspólnej świadomości i tożsamości europejskiej oraz dostarczają praktycznych przykładów współistnienia Europejczyków we wspólnej Europie. Termin nadsyłania propozycji projektów upływa w dniu 23 stycznia 2012 r. „Europejska Młodzieżowa Nagroda Karola Wielkiego” przyznawana jest corocznie wspólnie przez Parlament Europejski i Fundację Międzynarodowej Nagrody Karola Wielkiego w Aachen. Trzy zwycięskie projekty otrzymują nagrodę w wysokości odpowiednio 5.000, 3.000 i 2.000 euro. Zwycięzcy otrzymują poza tym zaproszenie do Parlamentu Europejskiego (w Brukseli lub Strasburgu). Wszelkie informacje dotyczące Młodzieżowej Nagrody Karola Wielkiego 2012, warunki uczestnictwa w konkursie oraz formularze zgłoszeniowe znajdują się na stronie internetowej www.charlemagneyouthprize.eu. 4 IV Konferencja Transgraniczna „Nasze pogranicze – między wizją a praktyką“ 29 listopada 2011 w Szczecinie odbyła się IV Konferencja Transgraniczna "Nasze Pogranicze – między wizją a praktyką". Jej głównym celem było spojrzenie na współpracę transgraniczną w naszym regionie z perspektywy dwudziestu minionych lat i wyciągnięcie wniosków na przyszłość. Uczestnicy, a wśród nich Jacek Robak - były prezes Polsko-Niemieckiego Towarzystwa Wspierania Gospodarki, obecnie szef Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji w Ambasadzie RP w Berlinie, podkreślali istnienie przed dwoma dekadami wielu przeszkód: mentalnych, infrastrukturalnych, telekomunikacyjnych czy gospodarczych, z których większość udało się do dziś przezwyciężyć. Pierwszą i największą przeszkodą we współpracy transgranicznej była sama granica – najszczelniejsza granica zewnętrzna Unii Europejskiej – powiedział Marek Tałasiewicz, pełniący w latach 1990–1998 urząd Wojewody Szczecińskiego, wspominając wielogodzinne kolejki na przejściach granicznych. Dziś tego problemu już nie ma, potrzebujemy jednak nowego planu dla pogranicza – dodał. Podczas spotkania Jens Gabbe, prezes Kolegium Doradczego Europejskiego Stowarzyszenia Regionów Przygranicznych, przedstawił również główne elementy nowelizacji rozporządzenia o Europejskim Ugrupowaniu Współpracy Terytorialnej (EUWT), będącym instrumentem prawnym, umożliwiającym wprowadzenie nowych rozwiązań w zarządzaniu Europejską Współpracą Terytorialną. Duża część konferencji poświęcona została także roli transgranicznych regionów metropolitalnych w kontekście Strategii Europa 2020 oraz wyzwaniom, jakie należy postawić Transgranicznemu Szczecińskiemu Obszarowi Metropolitalnemu. Organizatorem konferencji było Miasto Szczecin wraz z dwoma niemieckimi powiatami: Uckermark i Vorpommern-Greifswald, a jej realizacja była możliwa dzięki wsparciu udzielonemu ze środków EFRR w ramach Funduszu Małych Projektów INTERREG IV A Euroregionu Pomerania. Nowe wyzwania dla regionu Morza Bałtyckiego Od momentu przedstawienia celów zawartych w Strategii minęły ponad 2 lata. W chwili obecnej nadszedł czas na podsumowanie dotychczasowych sukcesów osiągniętych na polu współpracy podjętej w ramach makroregionalnego podejścia partnerów Regionu Morza Bałtyckiego oraz na podjęcie dyskusji na temat nowych wyzwań i celów jakie powinny zostać postawione w ramach realizacji założeń zawartych w tym dokumencie. W dniach 24-26 października 2011 roku, podczas 13-stego Szczytu Forum Rozwoju Bałtyku oraz 2-go Rocznego Forum Komisji Europejskiej na temat Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego zorganizowana została w Gdańsku konferencja na temat „Nowe wyzwania dla Regionu Morza Bałtyckiego”. Do udziału w niej zaproszonych zostało wielu przedstawicieli instytucji aktywnie działających na rzecz rozwoju i dalszego wzmacniania partnerskiej pracy w basenie Morza Bałtyckiego. W Gdańsku, między innymi, można było spotkać przedstawicieli Komisji Europejskiej, w tym komisarza ds. polityki regionalnej –Johannesa Hahna, przedstawicieli rządów państw bałtyckich, w tym polską minister ds. rozwoju regionalnego – Elżbietę Bieńkowską, przedstawicieli regionów zainteresowanych współpracą bałtycką, w tym Marszałka Województwa Pomorskiego – Mieczysława Struka oraz Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego – Olgierda Geblewicza a także wiele innych osób aktywnie biorących udział w działaniach na rzecz rozwoju Regionu Morza Bałtyckiego. Podczas trzech dni rozmów prowadzonych w Gdańsku pojawiło się wiele postulatów, deklaracji oraz planów co do przyszłego rozwoju regionu. Najważniejszym z tematów, do którego nawiązywała większość moderatorów uczestniczących w sesjach plenarnych, była konieczność wyznaczenia dla Strategii jasnych, precyzyjnych celów, którym muszą towarzyszyć wskaźniki ilościowe prezentujące poziom realizacji tych celów we wskazanych czasookresach. Całą filozofią reformy polityki regionalnej, zapoczątkowanej dzięki stworzeniu Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego, było zorientowanie tej polityki na osiąganie konkretnych rezultatów. Dlatego też, w chwili obecnej należy zdefiniować dokąd zmierza Region Morza Bałtyckiego oraz zastanowić się w jaki sposób można zmierzyć osiągnięty postęp. Komisarz ds. Polityki Regionalnej – Johannes Hahn – w swoim wystąpieniu podkreślał konieczność wytyczenia ograniczonej liczby precyzyjnych celów jakie mogą zostać postawione zarówno przed Strategią jak i przed wszystkimi mieszkańcami Regionu z jasno określonym terminem ich wykonalności. Celom tym powinny towarzyszyć wskaźniki, które muszą być realistyczne i policzalne. W trakcie prowadzonych w Gdańsku dyskusji wielokrotnie podkreślano także, iż Strategia dla Regionu Morza Bałtyckiego potrzebuje solidnych mechanizmów realizacji postawionych przed nią celów, powinna mieć bardziej operacyjny charakter przez co możliwym byłoby osiąganie konkretnych wyników co z kolei mogłoby uczynić ją bardziej wymierną. Zgodzono się co do tego, iż w chwili obecnej dobre intencje już nie wystarczą, muszą one zostać przełożone na twarde fakty co implikuje niewątpliwie konieczność intensywniejszego włączania celów zawartych w EUSBSR do polityk wewnętrznych poszczególnych państw basenu Morza Bałtyckiego. Usłyszeć można było także gotowe już propozycje na wzmocnienie współpracy w Regionie. Minister Gospodarki Litwy – Rimantas Zylius - podkreślał, iż kraje bałtyckie powinny ze sobą współpracować a nie konkurować. Najważniejszymi obszarami, na których obecnie powinna koncentrować się Strategia, są energia, co do której Unia Europejska nie ma jednolitej, spójnej polityki, ekologia oraz edukacja. Do tych trzech głównych celów należy wypracować wskaźniki ilościowe, dzięki którym można będzie zmierzyć postępy w realizacji tych celów na całym terenie objętym strategią makroregionalną. Podczas trzech dni trwania konferencji podkreślano, iż niewątpliwym sukcesem osiągniętym w ramach realizacji Strategii jest tworzenie nowych projektów tzw. „flagships projects”, które wprowadzają nową jakość do istniejących już sieci partnerstw i które pokazują wartość dodatnią EUSBSR. Spotkanie w Gdańsku możne zostać trafnie podsumowane poprzez przytoczenie słów wypowiedzianych w trakcie jednej z debat przez Komisarza ds. Polityki Regionalnej: „Strategia narodziła się jako spontaniczna wola Regionu do wzmocnienia współpracy. Będzie się ona rozwijała i wzrastała jeżeli ta wola pozostanie, wola do robienia rzeczy w sposób odmienny od tego, który znamy z przeszłości. Wierzę, że aspiracje do robienia tego są tutaj. Ale musimy dopilnować, aby te dobre intencje zostały przełożone na twarde fakty, w przeciwnym razie wysokie oczekiwania, które zostały rozbudzone przez Strategię, przerodzą się w rozczarowanie. Strategia należy do Regionu jako narzędzie do uczynienia go lepszym miejscem do życia i do pracy. Zadaniem nas wszystkich jest zadecydowanie czego od niej oczekujemy, zadeklarowanie jak bardzo jesteśmy się w stanie zaangażować i jak wiele możemy sfinansować. W jaki sposób i co więcej czy w ogóle ten dokument stanie się nieodłącznym elementem życia Regionu zależy od decyzji i działań, które zostaną podjęte przez każdego z Was.” Stopka redakcyina Wydawca: Wspólny Sekretariat Techniczny Programu Interreg IV A dla Meklemburgii-Pomorza Przedniego, Brandenburgii i Polski V.i.S.P.: Peggy Seidel, Leiterin GTS/LFI [email protected] Tel.: +49 385 63631471 Zespół redakcyjny: Ralf-Peter Hässelbarth, e-mail: [email protected], Tel.:+49 39754 52927 Irena Stróżyńska, e-mail: [email protected], Tel:+49 39754 52920, Olaf Wulf, e-mail: [email protected], Tel.:+49 39754 52915 Tłumaczenie na jęz. polski: Renata Wegrzyn, Irena Stróżyńska Projekt/Layout: Olaf Wulf Strona internetowa: www.interreg4a.info Niniejszy biuletyn jest dostępny jedynie w formie elektronicznej. Jest on przygotowywany i wydawany przy wsparciu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Uwaga od Redakcji: Mimo tego, że wydawca dokłada wszelkich starań dla starannego i rzetelnego opracowania Biuletynu, nie przejmuje on odpowiedzialności za prawidłowość, aktualność i kompletność podawanych w nim informacji. Dotyczy to również treści stron internetowych, do których trafiają Państwo za pośrednictwem zamieszczonych w Biuletynie linków. Jeżeli w przypadku Biuletynu przesłanego Państwu drogą mailową miałyby nastąpić trudności w przekierowywaniu na zamieszczone linki, to można również skorzystać z Biuletynu zamieszczonego pod adresem internetowym: http://www.interreg4a.info Kontakt Wspólny Sekretariat Techniczny Filia Löcknitz c/o Kommunalgemeinschaft Pomerania e.V. Ernst-Thälmann-Str. 4 D - 17321 Löcknitz telefon: +49 39754 52920 faks: +49 39754 52929 e-mail: [email protected] 5 wersja polska Tradycje i przepisy bożonarodzeniowe po obu stronach granicy Wigilia Bożego Narodzenia jest w Polsce znana również pod nazwą „Gwiazdka”. Wraz z pojawieniem się pierwszej gwiazdy na wieczornym niebie rozbrzmiewa pierwsza kolęda, a rodzina zbiera się przy stole. Najpierw odczytuje się fragmenty z Ewangelii wg św. Łukasza. Następnie najstarszy męski członek rodu bierze do ręki leżący na talerzu opłatek i rozdziela go między wszystkich obecnych. Opłatek to bardzo cienki, biały poświęcony płatek chlebowy, udekorowany wytłoczonym obrazkiem. Można go dostać za symboliczną opłatą w każdym kościele. Wszyscy ze zgromadzonych przy stole łamią się wzajemnie opłatkiem, życząc sobie wesołych świąt, zdrowia i szczęścia. Potem opłatek zostaje zjedzony, ale parę kawałków zostawia się na następne święta, gdyż ma to przynosić szczęście. Tę tradycję dzielenia się opłatkiem kultywuje każda polska rodzina – niezależnie od tego, czy jest ona wierząca czy nie. Jest to piękny moment – być może najpiękniejszy moment tego wieczoru. Stół jest nakryty białym obrusem. Pod obrus kładzie się trochę siana, które symbolizuje siano z szopki bożonarodzeniowej. Jedno nakrycie pozostaje zawsze wolne – dla nieoczekiwanego gościa. Nikt nie powinien bowiem pozostać tego wieczoru samotnym. Każdy gość jest mile widziany. Zespół WST życzy wszystkim Czytelnikom wesołych Świąt Bożego Narodzenia i wszelkiej pomyślności w Nowym Roku 2012 Kolacja wigilijna Recepta na ciasteczka świąteczne Składniki 500 g mąki, ½ paczki proszku do pieczenia, 250 g masła, 250 g cukru, 125 g mielonych migdałów, 3 jajka, ewent. lukier z czekolady lub z cukru Przygotowanie: Ze składników ugnieść ciasto. Pozostawić je przez noc w lodówce, zawinięte w folii aluminiowej. Następnie rozwałkować ciasto na cienkie placki i wyciąć foremką ciasteczka w żądanym kształcie. Położyć ciasteczka na blachę wyłożoną papierem do pieczenia i piec je przez 10 minut w temperaturze 175 stopni. Opcjonalnie można sporządzić polewę przy użyciu 100 g cukru pudru i 2 łyżek stołowych wody lub soku cytrynowego i posmarować nią wystygnięte ciasteczka; można je także posypać kruszonką z cukru lub udekorować lukrem czekoladowym. Zgodnie z tradycją na stole pojawia się 12 dań (było bowiem 12 apostołów). Poszczególne potrawy różnią się nieco w zależności od regionu, ale generalnie w całej Polsce spożywa się z tej okazji ryby. Karpia, który uchodzi za typowy przysmak świąteczny, podaje się najczęściej w postaci smażonej w panierce ze świeżym chlebem. Kolacja rozpoczyna się od zupy. Najczęściej jest to barszcz czerwony z uszkami. Następnie podawane są różne potrawy z ryb, pierogi z kapustą i grzybami oraz kapusta z grochem. Jest też makaron z makiem, migdałami, rodzynkami i orzechami oraz, bardzo ważne, kompot z suszonych owoców. Kolację uzupełniają rolowany makowiec, sernik i pierniki. Cała wieczerza trwa bardzo długo, gdyż każdy musi spróbować wszystkich potraw – to przynosi szczęście. (Źródło: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej/ds/24.12.2007) W Niemczech czas adwentu rozpoczyna się na cztery niedziele przed 24 grudnia. W mieszkaniach umieszcza się wieńce adwentowe i zapala się pierwszą świecę. Każdej niedzieli w okresie do Bożego Narodzenia zapala się kolejną świecę. W czwartą niedzielę adwentową palą się zatem już cztery świece, a rodziny chętnie zbierają się wokół stołu, by raczyć się wspólnie drożdżową struclą świąteczną (Stollen) i świątecznymi ciasteczkami (Weihnachtsplätzchen). Pieczenie ciasteczek w czasie adwentu jest bardzo popularne. Przede wszystkim dzieci nie mogą się już doczekać tych słodkich smakołyków. Prawie każda rodzina ma swoją własną receptę. My proponujemy Państwu również jedną z recept do wypróbowania (zob. margines). 6 grudnia to mikołajki (Nikolaustag). W tym dniu rozdaje się prezenty, chowając je najczęściej w butach. Dla dorosłych i dzieci nadchodzi czas oczekiwania na wigilię. Ubierana jest choinka i wszyscy czekają z niecierpliwością na prezenty przynoszone przez świętego mikołaja... Boże Narodzenie jest obok Wielkanocy i Zielonych Świątków jednym z trzech głównych świąt kościelnych. Chrześcijanie i niechrześcijanie obchodzą dziś w Niemczech Boże Narodzenie najczęściej jako święto rodzinne, obdarowując się wzajemnie prezentami. Tradycja ta została wprowadzona w 1535 r. przez reformatora Marcina Lutra i miała pierwotnie zwrócić uwagę dzieci na narodzenie Jezusa Chrystusa. W wielu niemieckich rodzinach rytuałem jest uczestnictwo w wigilijnej mszy świętej. Także wiele osoby niewierzące udają się wówczas do kościoła, aby obejrzeć szopkę świąteczną, posłuchać muzyki organowej i śpiewu kościelnego chóru.