FW Studium Ewangelii -2016- Jak rozwazac S_owo Boze

FW Studium Ewangelii -2016- Jak rozwazac S_owo Boze

Formacja Wspólna - 2016 – Studium Ewangelii św. Mateusza
Jak rozważać Słowo Boże?
I. Lectio divina
Założenia wstępne
 Punkt startowy: trzeba wygospodarować 30 minut w ciągu dnia. Mało, ale zasada jest prosta: Mówią, że
łaska poniżej 30 minut nie chwyta. Chwyta, oczywiście, że chwyta, Bogu czasami wystarczy jedno słowo,
by skruszyć nasz mur. Ale mówimy o tym, co my możemy dać, a nie co Pan Bóg może dać. Walczmy o to,
aby te 30 minut oddać Bogu w Lectio divina. Właściwie nie da się modlić krócej. Co to jest w ogóle… pół
godziny?
 Asceza, czyli nabranie wolności od rzeczy, które przeszkadzają się skupić. Ojcowie radzą, aby stworzyć
warunki dookoła modlitwy, taką ochronną barierę. Zrób sobie kwadrans przerwy. Wycisz się. Niech
odejdzie to, co cię pociąga.
 Post. Zasadniczo – nie powinno się modlić z pełnym brzuchem. Zaczynając modlitwę warto być nieco
głodnym. Wówczas nasz głód pobudzi pragnienie Ducha Bożego. Ale znów: chodzi o pewien niedosyt,
a nie stan, w którym przez pół godziny będziemy myśleć tylko o tym, co by tu zjeść.
 Na początek – modlitwa. Przed modlitwą… musimy się pomodlić. Krótko, naszymi słowami, prosząc
Ducha Świętego o dwie rzeczy: niech otworzy nas, a później, niech otworzy Pismo Święte – niech
otworzy tajemnice, które tam są zamknięte. Bo jak wierzymy, w Piśmie Świętym mówi sam Bóg,
a głębokości Boga samego przenika tylko Duch Boży. Wiec jeśli ktoś ma nas wprowadzić w to, co myśli
Bóg, a co jest w tej księdze – może to zrobić jedynie Ten, kto Go przenika. Dlatego jedyny sposób
na sensowną lekturę czytań polega na tym, że to Duch nam czyta.
Każdą inna książkę można przeczytać samemu, ale Pismo Święte jest nie do przeczytania bez Ducha
Bożego.
Lectio
Co czytamy? Czytamy Pismo Święte. To znaczy: Pismo Święte. Nie komentarz do Pisma Świętego, nie
fabularyzację, nie cudowną przeróbkę Brandstaettera, tylko samo Pismo Święte. To jedyny tekst, którym się
posługujemy.
Co to jest za księga? Nie taka, którą można po prostu wziąć i czytać.
Mamy dziś taki problem, że czytamy wrażeniowo. Tak się nauczyliśmy. Otwieramy gazety, Internet
i śledzimy nagłówki. Jak jest interesujący, czytamy także ten pogrubiony tekst na górze. Jak brzmi ciekawie,
czytamy nieco dalej. Ale jak się okazuje, że tekst ma kilka stron i trzeba przewinąć tym suwakiem strasznie
do dołu, to już końcówkę sobie odpuszczamy. Można to przełożyć na wszystkie inne aspekty życia. Czytamy
wrażeniami, doznaniami, impresjami, ale tak nie da się czytać Pisma Świętego. Nie można rzucić okiem
na nagłówek: „Pan Jezus uzdrawia trędowatego” i typować, że może będzie ciekawie, później przerzucić
pierwsze dwa akapity – już jest jakaś lipa, bo pojawi nam się pewien kontekst, ucieszyć się, bo zaraz
następuje kulminacja i wreszcie rzeczywiście fajny fragment: Jezus kogoś uzdrawia. Następnie przez dwa
rozdziały, przykładem Ewangelii świętego Jana, gdzie znajduje wyjaśnienie tej sytuacji, narzekamy, że to
strasznie nudne. Nie.
Musimy przestawić się na zupełnie inny tryb czytania. Lectio to lekcja, czyli coś, co trzeba wysłuchać, a nie
doznać jakimś bodźcem. Kiedy rozpoczynasz lectio divina, musisz usiąść obok Pisma i mieć tę świadomość,
że przystępujesz do czytania nie tekstu, tylko PISMA.
Sposoby pomocne w rozumieniu Pisma:
 czytanie głośne – metoda znana choćby z Eucharystii. Dobra nie tylko dlatego, że pozwala nam się
skupić. Ojcowie Pustyni mówili, żeby czytać „głośno szeptem”, bo to odpowiedni sposób rozmowy
z Kimś, wobec którego ma się jakieś tajemnice. A Bóg jest Tajemnicą. Musimy Słowo dotykać wargami.
 zapamiętywanie – nie wkuwanie na pamięć, ale koncentracja na tekście. Warto przeczytać pojedynczy
wers i odtworzyć go sobie w pamięci, powtórzyć kilka razy.
Materiały formacyjne Wspólnoty Effatha przy parafii Wieczerzy Pańskiej w Lublinie; www.effatha-lublin.pl

przepisywanie – kiedyś każdy uczeń miał za zadanie przepisać całe Pismo Święte. Kiedy nie możesz się
skupić – przepisz chociaż zdanie lub dwa.
 podkreślanie – również ma na celu zapamiętywanie – przy ponownej lekturze wyróżniony fragment
szybciej wchodzi w głowę.
 czytanie wielokrotne – dosłownie: w kółko. Non stop.
 słowo klucz – znajdź fundament i zapytaj się o co chodzi w tej Ewangelii. Obiektywnie. Na tym etapie
nie liczy się twoje
wrażenie, ale myśl przewodnia danego fragmentu: CO BÓG MÓWI? Jaki jest
przekaz?
Nie martw się, jeśli na początku wydaje się to trudne. Święty Grzegorz powiedział kiedyś, że Pismo Święte
rośnie razem z czytającym. Dlatego Ojcowie Pustyni lubili powtarzać początkującym słowa Pana Jezusa
do Piotra: „Ty teraz tego nie rozumiesz, ale kiedyś zrozumiesz”.
Meditatio
Jak przeprowadzić medytację biblijną? Wybrany fragment musimy ponownie przeedytować. W celu
zobrazowania tego procesu Ojcowie Pustyni posługują się fragmentem z rozdziału o lenistwie z Księgi
Przysłów (Prz 6,7-8). Mamy tam tekst o mrówkach i pszczołach, i to on najlepiej pokazuje, czym jest
medytacja:
1. Mrówka, która zbiera – i jak mówi Pismo – jest bardzo mądra, że tak zbiera. Dlatego trzeba ją naśladować
w zbieraniu. Czytamy ponownie nasz tekst – tym razem doznaniowo, próbując wychwycić poszczególne
słowa i zdania, które nas najbardziej poruszają, które odnoszą się bezpośrednio do nas, do naszej
aktualnej sytuacji.
2. Pszczółka, która zbiera nektar, zanosi go do ula i w ulu przerabia na miód (tego zdania nie ma
w Tysiąclatce, ale jest w Biblii Jerozolimskiej, która doskonale sprawdza się w codziennej lekturze). Jak
przełożyć to na język medytacji? Bierzemy słowo i je wałkujemy, miętolimy w sobie tak, żeby trwało.
Ojcowie nazywali to ruminatio – przetrawianie słowa Bożego poprzez jego ciągłe powtarzanie. Jeśli
będziemy te słowa, na wzór Maryi, zachowywać w sercu, możemy być pewni, że Duch Boży zrobi w nas
miód..
Oratio
Do tej pory mówił Pan Bóg. Teraz powinna nastąpić nasza odpowiedź, czyli modlitwa. Między innymi
dlatego ta metoda jest uprzywilejowaną drogą modlitewną Kościoła, bo tym, co w nas się modli jest Słowo
Boże. Po raz kolejny oddajemy pierwszeństwo Słowu, a nie sobie – to ono prowadzi nas dalej. Właściwie
nigdy nie wiadomo, jaką formę przyjmie nasza modlitwa. Może będzie to modlitwa wyznania – wyznajesz
Panu, co w tobie zrobiło to słowo. A może modlitwa wielbienia – wysławiasz Pana i dziękujesz. Prosisz albo
przepraszasz. Nie ma reguły.
Contemplatio
Totalna niewiadoma. Może się wydarzyć codziennie, albo raz na 2 lata.
Ale jeżeli będziesz wierny czytaniu to na pewno przyjdzie taki dzień, że po twojej modlitwie (a właściwie
wtedy, gdy będzie ci się wydawało, że już ją kończysz), nigdzie się nie ruszysz. I nagle się okaże, że stoisz
przed Nim. O tej części każdy Ojciec Pustyni, święty i mistyk pisze inaczej, bo każdego inaczej dotyka Bóg.
Termin ten możemy przetłumaczyć jako: con – z i templum – świątynia, ale też nieogarnięty horyzont
niebios – czyli bycie z całym Bożym stworzeniem. Nagle widzisz wszystko z Jego perspektywy i to cię porywa.
Tylko jedno jest pewne – to stan, za którym będziesz tęsknić.
Bo lectiodivina nie jest praktyką pobożnościową. To jest szkoła mistycznego zjednoczenia z Panem Bogiem.
O tyle cudowna, co kompletnie nieprzewidywalna. Ale ponieważ wymaga dyscypliny, konsekwencji,
ogromnego skupienia, otwartości, pracowitości i cierpliwości, Ojcowie Pustyni, zachęcają do niej słowami
z Księgi Przysłów: „Jak długo, leniwcze, będziesz leżał? Kiedy powstaniesz ze snu? Trochę snu i trochę
drzemania, trochę założenia rąk aby zasnąć, a przyjdzie na ciebie nędza jak włóczęga i będziesz miał
niedostatek jak najgorszy żebrak”.
Materiały formacyjne Wspólnoty Effatha przy parafii Wieczerzy Pańskiej w Lublinie; www.effatha-lublin.pl
Do dzieła.
Lectio to lekcja, czyli czytanie w Duchu Świętym
Meditatio to powtarzanie, rozważanie, spożywanie Słowa
Oratio to spontaniczna modlitwa - odpowiedź na to Słowo
Contemplatio to trwanie w Bożej obecności
II. „Droga, Prawda i Życie” bł. Jakub Alberione
Przygotowania:
Wybierz czas i miejsce spotkania. Zaplanuj jak długo będzie ono trwało. Podziel ten czas na trzy części i staraj
się nie skracać żadnego etapu.
Rozpoczynając modlitwę uświadom sobie, że przychodzisz na spotkanie z żywym Bogiem. To On będzie
mówił do Ciebie, a każde słowo popłynie z Jego kochającego serca.
Zaproś Ducha Świętego aby Ci dopomógł dobrze przeżyć to spotkanie i by otworzył przed Tobą skarbiec
Słowa Bożego. Poproś aby wyciszył w Tobie wszystko, co może zagłuszyć głos Jezusa.
1. Prawda – uświęcenie umysłu
Bez pośpiechu przeczytaj wybrany fragment. Możesz to uczynić kilka razy. Staraj się dobrze zrozumieć jego
treść. Nie analizuj znaczenia tego fragmentu dla siebie ale skup się na jego sensie, głównym przesłaniu.
Możesz zadać sobie wiele pytań pomocniczych: Kto mówi? Co mówi? Do kogo się zwraca? Co się wydarzyło?
Jak Jezus reaguje? Czego wymaga? Czy odkrywasz w tym fragmencie rzeczy nowe, do tej pory Ci nieznane?
Czy zrozumiałeś coś pełniej?
2. Droga – uświęcenie woli
Pomyśl o sobie jako o uczestniku opisywanego wydarzenia / sytuacji. Co w zachowaniu Jezusa Cię pociąga?
Co w działaniu i słowach Boga jest dla ciebie zaskakujące, trudne, niezrozumiałe, poruszające? Kiedy Go
słuchasz, jak reaguje twoja wola? Czego pragniesz? Przed czym się wzbraniasz? Czego się lękasz? To czas na
rachunek sumienia: jak naśladujesz Jezusa w Jego relacji z Bogiem Ojcem i w miłości do ludzi? (Skorzystaj z
komentarza w materiałach seminarium na ten dzień)
3. Życie – uświęcenie serca
Teraz Ty odpowiedz Bogu na usłyszane słowa. Słuchaj swojego serca. Jaka modlitwa rodzi się w nim pod
wpływem rozważań ? On usłyszy nie tylko każde Twoje słowo ale również każde poruszenie Twojego serca.
Może to być modlitwa dziękczynienia, uwielbienia, przebłagania czy prośby. Wypowiedz przed Panem
wszystko, co jest w Tobie, jakbyś chciał całego siebie złożyć w Jego sercu. A kiedy zabraknie Ci słów,
zwyczajnie trwaj przed Nim i całym sobą chłoń Jego obecność.
Na zakończenie poproś Maryję, by pomogła Ci strzec usłyszanego słowa Bożego i rozważać je w swoim
sercu. Pozwól aby Słowo Boże inspirowało całe Twoje życie.
III. „P” razy 7 lub inaczej 7 razy „Z” (HD)
Proś – patrz – pamiętaj – pojmij – przyjmij – przekaż – proś
1. Proś – Zaproś Ducha Świętego aby Ci pomógł bo bez Niego tracisz czas. Tylko Duch Święty:
 przenosi Cię w obecność Boga żywego, otwiera Twoje oczy i uszy duchowe(2),
 daje zrozumienia sensu słowa, objawia tajemnice i utrwala je – wypisuje w sercu(3).
 Jego mocą możesz wprowadzić słowo w czyn i dzięki Niemu przynosi ono dobre owoce w Twoim
życiu.(4)
 On uzdalnia Cię do odważnego składania świadectwa i potwierdza prawdę w sercach słuchaczy.(5)
Zaproś Maryję by orędowała za Tobą.
Proś Ducha Świętego aby pomógł Ci spotkać dziś Boga Ojca, przyjąć Słowo Życia i zanieść je innym.
Materiały formacyjne Wspólnoty Effatha przy parafii Wieczerzy Pańskiej w Lublinie; www.effatha-lublin.pl
2. Patrz – Zobacz
Patrz jak uczniowie. Uczeń patrzy b. uważnie aby potem powtórzyć dokładnie to, co zobaczy u swego
Mistrza. „Tak – tak, nie – nie.”
„Tak” mistrza staje się „tak” ucznia. „Nie” mistrza staje się „nie” ucznia. Słuchaj jak uczniowie. Uczeń słucha
bardzo uważnie. Wsłuchuje się.
3. Pamiętaj – Zapamiętaj
Pamięć to Ty – twoja tożsamość. Utrata pamięci to strata wszystkiego. Nawet jeżeli dziś nie rozumiesz tego
słowa, to tym bardziej je pamiętaj, powtarzaj, zapisz, naucz się, noś w pamięci i rozważaj.
4. Pojmij – Zrozum
Pojąć to zrozumieć nieprzemijający sens, a nie formę czy treść. W treści baśni „O złotej rybce” mamy rybaka,
żonę, rybkę, koryto, pałac itp. ale sensem opowieści jest działanie ducha chciwości; przyczyny, rozwój
(progresywność) i skutek otwarcia się na jego działanie. Biblia zawiera wiele rodzajów i gatunków literackich
ale w każdej formie zawarte jest Boże przesłanie do człowieka, pouczenie, Prawda zbawcza – jej szukaj.
5. Przyjmij (podejmij trud) – Zastosuj
Wiedza nie zbawia. „Łaską jesteśmy zbawiani przez wiarę”, a wiara to przyłożenie poznanej w Słowie Prawdy
do swojego życia. Po słuchaniu potrzebne jest posłuszeństwo. Teraz czas by przyjąć – wcielić w życie – to,
co pojąłeś, zamienić w czyn aby słowo stało się ciałem, namacalne, widzialne dla innych w twoich czynach i
słowach. Sama wiedza nie zbawia. Wiedza musi doprowadzić do decyzji, decyzja do działania, działanie stać
się postawą, sposobem życia zgodnym z Prawdą.
6. Przekaż (podaj dalej) – Zaświadcz (złóż świadectwo)
Czy nie jest tak, że wzrusza cię bieda i niedostatek (materialny) więc dzielisz się tym co posiadasz lub z
radością opowiadasz komuś, że jest promocja, przecena aby nabył to co mu potrzeba? Dlaczego nie wstrząsa
Tobą nędza duchowa, głód Boga, głód prawdy i miłosierdzia? Czy pełnisz uczynki miłosierdzia nie tylko
wobec ciała ale także wobec ducha; błądzących – upominasz, nieumiejących - pouczasz, dobrze radzisz, przez
wspólną modlitwę uczysz innych przychodzić do Boga, zachęcasz do poznania Chrystusa w Słowie Bożym,
dzielisz się mądrością Boga, opowiadasz o Jego dziełach, o tym, co uczynił dla Ciebie? Złóż świadectwo,
przyznaj się do Niego (że jest Twoim przyjacielem) jeśli chcesz by On przyznał się do Ciebie.
7. Proś – Zaproś Maryję aby pomogła Ci wytrwać w miłości, w zaufaniu i zjednoczeniu z Jezusem do końca
albowiem „kto wytrwa do końca, ten będzie zbawiony”. Wierność jest najważniejsza. Co powiesz o uczniu,
który nauczył się tylko trzech cyfr i co drugą literę? Co powiesz o przyjacielu, który przychodzi tylko wtedy
gdy dostaje prezenty? Każdego dopada pokusa lenistwa (i inne) dlatego zaproś Tą, która wytrwała w
najgorszych chwilach i przez to jest Królową Nieba i Ziemi. Maryja podpowie Ci jak żyć pełnią obdarowania.
7 razy „Z”
Zaproś Ducha Świętego bo bez Niego tracisz czas
Zobacz oczami ducha, słuchaj sercem
Zapamiętaj nawet jeżeli dziś nie rozumiesz tego słowa
Zrozum nieprzemijający sens, Boże przesłanie i podziękuj za zrozumienie dziś Ci dane
Zastosuj aby Słowo stało się ciałem w Twoich czynach i słowach
Zaświadcz (złóż świadectwo) przyznaj się do Pana, że jest Twoim Przyjacielem
Zaproś Maryję aby pomogła Ci wytrwać w miłości do końca
Materiały formacyjne Wspólnoty Effatha przy parafii Wieczerzy Pańskiej w Lublinie; www.effatha-lublin.pl