Zmiana profilu twarzy u pacjentów z prawidłowym i powiększonym

Zmiana profilu twarzy u pacjentów z prawidłowym i powiększonym

Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
The change of the facial profile
in patients with the regular
and increased overjet after the
orthodontic treatment
Zmiana profilu twarzy
u pacjentów z prawidłowym
i powiększonym nagryzem
poziomym po leczeniu
ortodontycznym
Agnieszka Koszewska 1 A B C D E F
Agnieszka Kryńska-Ziółkowska 1 A B C D E F
Kateřina Langová 2 C, Miloš Špidlen 3 A B C D E
Wkład autorów:
F
A – Plan badań; B – Zbieranie danych; C – Analiza statystyczna;
D – Interpretacja danych; E – Redagowanie pracy;
F – Wyszukiwanie piśmiennictwa
Authors’ Contribution: A – Study design; B – Data Collection; C – Statistical Analysis;
D – Data Interpretation; E – Manuscript Preparation; F – Literature Search
1
2
3
Przychodnia Ortodontyczna Lek – Med, Warszawa
Lek -Med, Orthodontic Clinic, Warsaw
Katedra Biofizyki, Uniwersytet Palackého, Ołomuniec
Department of Biophysics, Medical Faculty, Palackého University, Olomouc
Zakład Ortodoncji, Uniwersytet Palackého, Ołomuniec
Department of Orthodontics Palackého University, Olomouc
Streszczenie
Abstract
Cel: ocena zmian tkanek miękkich u pacjentów
z prawidłowym i powiększonym nagryzem poziomym
po leczeniu ortodontycznym. Materiał: Do badań
zakwalifikowano 82 pacjentów leczonych w Przychodni
Aim: evaluation of
soft tissue in orthodontic
patients with increased overjet. Material: A group
of 82 patients treated in the LEK-MED Clinic in
Warsaw and in the Department of Orthodontics in
1
2
3
Lekarz stomatolog, Dentist
Magister, M.Sc.
Doc. MUDr. Ph.D, Doc. Dr Ph.D
Adres do korespondencji; correspondence address:
ul. Synów Pułku 9
01-354 Warszawa
Poland
tel.: +48 22 665 08 08
e – mail: [email protected]
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
140
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
Ortodontycznej Lek-Med w Warszawie oraz w Zakładzie
Ortodoncji Uniwersytetu Palackeho w Ołomuńcu. Na
podstawie wywiadu, badania klinicznego i dodatkowych
badań diagnostycznych ustalono indywidulny plan leczenia
ortodontycznego dla każdego pacjenta. Średni czas terapii
wynosił 2 lata. U pacjentów przed i po leczeniu wykonano
cefalogramy boczne w maksymalnej interkuspidacji, ze
swobodnie ułożonymi wargami. Pacjentów podzielono na
dwie grupy w zależności od wartości nagryzu poziomego
przed leczeniem. Do grupy A zakwalifikowano pacjentów
z nagryzem poziomym do 5 mm, do grupy B pacjentów
z nagryzem poziomym ponad 5 mm. Na cefalogramach
bocznych oceniono zmianę położenia siekaczy górnych
i dolnych podczas leczenia ortodontycznego oraz
towarzyszące zmiany w pozycji tkanek miękkich. Metoda:
retrospektywne porównanie zmian zębowych i zmian
miękkich tkanek na cefalogramach bocznych. Wyliczono
średnią arytmetyczną dwóch pomiarów dla każdego
parametru, przeprowadzonych w odstępie dwóch tygodni.
Wyniki: W grupie A nie doszło do istotnych statystycznie
zmian w pozycji tkanek miękkich. W grupie B doszło do
istotnej statystycznie zmiany położenia górnej i dolnej
wargi. Wnioski: Cefalogram boczny ma zastosowanie
do oceny zmian położenia tkanek twardych i miękkich
u pacjentów leczonych ortodontycznie. Większe zmiany
w pozycji siekaczy i tkanek miękkich zaobserwowano
w grupie B. (Forum Ortod. 2011; 7: 140 - 150).
Olomouc. Based on anamnesis, clinical examination
and additional diagnostic examination, an individual
plan of orthodontic tratment was established for each
patient. The mean treatment time was 2 years. The
patients were subjected to lateral cephalograms made
in maximal intercuspation with lips relaxed before and
after the treatment. The group of patients was divided
into 2 groups in terms of the the overjet value before the
treatment. Group A included patients with the overjet
up to 5 mm, whereas group B consisted of patients with
the overjet greater than 5 mm. Selected dental and soft
tissue parameters before and after an active phase
of the orthodontic treatment were evaluated in each
patient. Method: Involved a retrospective comparison
of the dental and soft tissue parameters analysis on
lateral cephalograms. The parameters were measured
again after 2 weeks. The mean value for each parameter
was used. Results: In group A no statistically relevant
changes in the position of soft tissue were observed. In
group B statistically relevant changes in the position
of upper and lower lips occured. Conclusions: Lateral
cephalogram analysis is very useful in evaluating facial
esthetics as well as in planning orthodontic treatment.
Greater changes in the incisors and the soft tissue
profile position were observed in group B. (Orthod.
Forum 2011; 7: 140 -150).
Słowa kluczowe: cefalogram boczny,
ortodontyczne, nagryz poziomy, tkanki miękkie
Key words: cephalogram, orthodontic treatment,
overjet, soft tissue
Nadesłano: 13.09.2011
Przyjęto do druku: 14.09.2011
leczenie
Received: 13.09.2011
Accepted: 14.09.2011
Wstęp
Introduction
Celem leczenia ortodontycznego jest stworzenie i utrzymanie maksymalnej estetycznej harmonii oraz okluzji
czynnościowej. Jak najlepszy estetyczny wynik leczenia
powinien dotyczyć zarówno zgryzu jak i twarzy, której
poszczególne elementy powinny pozostawać w harmonii
(1,2,3). Leczenie pacjentów z powiększonym nagryzem
poziomym wymaga poprawy sagitalnej relacji łuków
zębowych, korekty stłoczeń i przechylenia górnych
siekaczy (4,5). Terapia często związana jest z ekstrakcjami
dwóch górnych (kamuflaż ortodontyczny) lub czterech
przedtrzonowców (w przypadku dużych stłoczeń w łuku
dolnym). Na przestrzeni lat zmieniały się kanony
dotyczące estetyki twarzy. Jej oceny można dokonywać
na cefalogramach bocznych, przednio-tylnych oraz na
fotografiach (6). W latach 70. i 80. zauważono, że leczenie
ekstrakcyjne prowadzi do niekorzystnego estetycznie
spłaszczenia profilu i pogorszenia rysów twarzy (7).
The aim of orthodontic treatment is to achieve and
preserve maximal esthetic harmony and functional
occlusion (1). The best esthetical result of the treatment
should concerning the occlusion as well as the face
whose particular parts should remain in harmony
(1,2,3). The treatment of patients with increased overjet
requires the correction of a relationship of dental arches
to eliminate crowdings, to rise bite and to retrude
upper incisors (4,5). The treatment is often connected
with the upper (camouflage treatment) or the upper
and lower (severe crowding in lower arch) premolars
extraction. Over a distance of years the standards of
facial esthetics have changed. The evaluation of the face
may be done by means of lateral or anterior-posterior
cephalograms and photographs (6). In the 70s and 80s
of the 20th century it was noticed that the extraction
therapy leads to the esthetically unfavourable flattening
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
141
Badania kliniczne
Tom 7, nr 3, 2011
Clinical research
Volume 7, no 3, 2011
Współcześnie niektórzy autorzy jak Nanda, Conley (8)
zauważają trend w kierunku leczenia nieekstrakcyjnego.
Ocena estetyki jest trudna i subiektywna. Twarz zmienia
się z wiekiem. Sarver uważa, (9) że estetyczny profil,
zwłaszcza u młodych ludzi powinno cechować nieznacznie większe wysunięcie górnej wargi w stosunku do
dolnej oraz położenie dolnej wargi i bródki mniej więcej
na jednej linii w płaszczyźnie strzałkowej, przy czym
dolna warga powinna leżeć nieznacznie doprzednio
względem tkanek miękkich bródki. Przekonanie to jest
związane z badaniami Mammandrasa z 1988 roku (10)
i Nandy z 1990 roku (11), według których nos i broda
rosną nieprzerwanie przez całe życie, zaś wargi już
po skoku wzrostowym stają się coraz bardziej płaskie
i cienkie. Właściwe planowanie leczenia pozwala
uniknąć „postarzenia” pacjenta. Według Czarneckiego
podstawową zasadą jest, aby estetyki poszczególnych
części twarzy nie oceniać w oderwaniu od całości, a leczenie młodzieży powinno uwzględniać przyszłe zmiany
tkanek miękkich nosa, warg i bródki (3).
Najczęściej w literaturze autorzy badają wpływ leczenia
ortodontycznego na profil twarzy pacjenta porównując
pacjentów leczonych bez ekstrakcji zębów z pacjentami,
u których leczenie ortodontyczne było skojarzone
z usunięciem czterech przedtrzonowców. Porównując
wyniki po leczeniu ortodontycznym z usunięciem czterech
przedtrzonowców stwierdza się w tej grupie bardziej
cofnięte wargi: zarówno górną jak i dolną, w porównaniu
z grupą nieekstrakcyjną. W grupie pacjentów, u których
wykonano ekstrakcje obserwuje się tendencję do
bardziej prostego profilu i nieznacznie bardziej wyprostowanych siekaczy szczęki i żuchwy, podczas gdy
w grupie pacjentów leczonych bez usuwania zębów
tendencje są odwrotne. Jednak decyzja o ekstrakcjach nie
musi oznaczać automatycznie pogorszenia profilu twarzy
(12, 13). Długofalowe badania pokazują, że progresywne
spłaszczenie profilu twarzy obserwuje się w obu grupach.
Może to być związane z dojrzewaniem, ciągłym wzrostem
żuchwy i nosa, ale ekstrakcja zębów wydaje się nie mieć
na ten proces wpływu (7). Według Bishary (14) leczenie
ortodontyczne przynosi korzystny efekt w obu badanych
grupach, zarówno krótko- jak i długoterminowy.
Ostatnio pojawia się coraz więcej prac badających
wpływ ekstrakcji dwóch górnych przedtrzonowców na
profil twarzy pacjenta (8,15,16,17,18). Conley (8) uważa,
że usunięcie górnych przedtrzonowców w leczeniu za
pomocą kamuflażu ortodontycznego może być dobrą
metodą leczenia, szczególnie u pacjentów, którzy mają
pełne usta. Bokas (15) zauważył jedynie niewielkie
zmiany w pozycji górnej wargi po leczeniu z ekstrakcjami
górnych przedtrzonowców.
of the profile and the deterioration of the face look (7).
Currently, some authors such as Nanda, Conley (8) have
noticed a trend towards the nonextraction treatment.
Nowadays, according to Sarver (9) an esthetical profile
is characterized by the imperceptible anterior position
of the upper lip in comparison with the lower lip, and
the position of the lower lip and the chin more or less in
one line on the sagittal plane, but the lower lip should lie
imperceptibly more forward than the soft tissue of the
chin. This statement is supported by Mamandras` (1984)
and Nanda`s (1990) researches (11) according to them
the nose and the chin grow consecutively throughout the
all life, but the lips are more and more flat and thin just
after the pubertal acceleration. According to Czarnecki
the basic rule is not to evaluate the esthetic of particular
parts of the face separately and to foresee in the treatment
of adolescents the upcoming changes of the soft tissue of
the nose, lips and the chin (3).
In the literature, authors generally evaluate the
influence of the orthodontic treatment on the profile
of a patient by comparing patients treated without
extraction with those whose orthodontic treatment
was associated with the four premolars extraction.
Comparing the results after the orthodontic treatment
connected with the extraction of four premolars, it
was stated that in this group lips were more retruded:
the upper- and the lower-one and, contrary to more
protruded lips in the nonextraction group. The extraction
group shows a tendency for a more straight profile and
imperceptibly more retruded upper and lower incisors,
whereas in the nonextraction group the tendencies are
the opposite. However, the decision on extractions does
not have to mean automatically the deterioration of the
face profile (11,12). The long term evaluation stated that
the progressive flattening of the face profile is observed
in both groups. It may be associated with maturational
changes associated with the continuing mandibular
growth and nasal development and it is not influenced
by the fact whether or not the teeth were extracted (7).
According to Bishara (14) the orthodontic treatment has
a beneficial effect in both groups in a short term as well
as in a long one.
Lately there have been more and more articles
whose authors investigate the influence of the two
upper premolars extraction on the patients face profile
(8,15,117,18). Conley (8) states that the extraction of two
upper premolars during the treatment by camouflage
may be a good method for the orthodontic treatment,
especially in patients who have full lips. Bokas (15)
notices only minor changes in the position of the upper
lip after the treatment with the extractions of upper
premolars.
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
142
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
Cel pracy
Aim
Pacjent ortodontyczny oczekuje ładnego uśmiechu,
poprawy rysów twarzy i prawidłowego zgryzu, dlatego
celem pracy jest: zbadanie jaki wpływ na profil twarzy
pacjenta, w szczególności na pozycję warg, ma leczenie
ortodontyczne pacjentów z prawidłowym i powiększonym
nagryzem poziomym.
After the orthodontic treatment patients expect: a nice
smile, an improvement of the face, regular occlusion,
therefore the aim of the study was the evaluation of the
influence of the orthodontic treatment of the increased
overjet on the patients` face profile, especially on the lips`
position.
Materiał i metoda
Material and method
Zbadano 82 pacjentów leczonych w Przychodni
Ortodontycznej Lek-Med w Warszawie oraz w Zakładzie
Ortodoncji Uniwersytetu Palackého w Ołomuńcu - 53 kobiety
i 29 mężczyzn. Średnio czas leczenia wynosił 2 lata.
Zakwalifikowano cefalogramy boczne wykonane w maksymalnej interkuspidacji, ze swobodnie ułożonymi wargami.
U każdego pacjenta dokonano analizy wybranych
parametrów zębowych (5) i tkanek miękkich przed
rozpoczęciem leczenia i po zakończeniu aktywnej fazy
leczenia ortodontycznego.
Pacjentów podzielono na 2 grupy zależnie od wielkości
nagryzu poziomego przed leczeniem ortodontycznym.
Grupę A – stanowiło 41 pacjentów z nagryzem poziomym
– OJ do 5 mm (OJ ≤ 5 mm; średnio 3,71 mm przed
leczeniem). Czas leczenia wynosił średnio 23 miesiące
(od 12 do 41 miesięcy). Pacjenci byli leczeni za pomocą
stałych aparatów według indywidualnego planu leczenia.
W grupie A nie planowano przechylenia siekaczy ani zmian
w profilu twarzy. U 16 pacjentów wykonano ekstrakcje
przedtrzonowców (39%), zależnie od indywidualnych
wskazań tak, aby uzyskać pierwszą klasę kłową i skorygować stłoczenia.
Grupę B - stanowiło 41 pacjentów z powiększonym
nagryzem poziomym - OJ ponad 5 mm ( OJ > 5 mm,
średnio 9,43 mm), a czas leczenia wynosił średnio 2 lata,
3 miesiące (od 16 do 50 miesięcy). Pacjenci byli leczeni
według indywidualnego planu. W grupie B leczenie
często było skojarzone z ekstrakcją dwóch górnych
przedtrzonowców (31 pacientów, 75,6%) w celu osiągnięcia
pierwszej klasy kłowej. W grupie B planowano zmianę
inklinacji siekaczy – przechylenie górnych i wychylenie
dolnych, mimo jednoczesnego wykonywania strippingu.
U każdego pacjenta wykonano analizę cefalogramów
bocznych przed leczeniem i po leczeniu ortodontycznym,
aby dokonać oceny zmian w położeniu tkanek miękkich
w odpowiedzi na zmiany w położeniu siekaczy. Metodą
było retrospektywne porównanie zmian twardych
i miękkich tkanek na cefalogramach bocznych.
Pomiary wykonano na folii acetatowej ułożonej na
cefalogramie, za pomocą kątomierza. W badaniu użyto
średnią arytmetyczną wyniku dwóch pomiarów dla
każdego parametru, przeprowadzonych z odstępem dwóch
A group of 82 patients treated in the LEK-MED Clinic in
Warsaw and in the Department of Orthodontics in Olomouc
was selected: 53 women and 29 men. The mean treatment
time was 2 years. The patients were subjected to lateral
cephalograms made in maximal intercuspation with lips
relaxed. Selected dental and soft tissue parameters were
evaluated in each patient before and after an active phase
of the orthodontic treatment. The group of patients was
divided into 2 subgroups in terms of the the overjet value.
Group A included 41 patients with normal or slightly
increased overjet: the OJ up to 5 mm (OJ≤5 mm – mean 3.71
mm before the treatment). The mean time of the treatment
was 23 months (from 12 to 41 months). The patients were
treated by a fixed appliance according to the an individual
plan of the treatment. In group A there was not planned the
retraction of incisors and changes of a facial profile. The
extractions of premolars were performed in 16 patients
(39%) according to the individual indications to achieve
Class I canine relationship and to correct crowdings.
Group B included 41 patients with increased overjet:
the OJ bigger than 5 mm (OJ> 5 mm, the mean figure 9.43
mm before the treatment). The mean time of treatment
was 2 years 3 months (from 16 to 50 months). The
patients were treated by a fixed appliance. In the group
B extractions were performed in 31 patients (75.6%) In
this group the treatment was often associated with the
two upper premolars extraction in order to achieve Class
I canine relationship. The change in incisors inclination –
the retrusion of the upper one and the protrusion of the
lower one was planned in subgroup B despite stripping in
the lower arch.
The analysis of the cephalograms was made before and
after the orthodontic treatment in each patient for the
evaluation of the change in the position of the soft tissue as
a result of the change in the position of the upper and lower
incisors. The method involved a retrospective comparison
of the dental and soft tissue parameters analysis on the
lateral cephalograms. The measurements were performed
on the acetate foil lying on the cephalograms by using
an angular gauge. These parameters were measured
again after 2 weeks. The mean value for each parameter
was used. The findings were evaluated by descriptive
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
143
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
tygodni. Dla wszystkich parametrów w obu grupach
wyliczono: minimalne i maksymalne wielkości, średnie
arytmetyczne, medianę, odchylenie standardowe przed
i po leczeniu ortodontycznym. Do oceny statystycznej
istotności zmian po leczeniu ortodontycznym dla obu
grup zastosowano test parametryczny t-test, a wyniki
porównano nieparametrycznym testem Wilcoxa.
Wyniki były analizowane za pomocą programu softwar
STATISTIKA w Katedrze Biofizyki Wydziału Lekarskiego
Uniwersytetu w Ołomuńcu.
a
b
c
Forum
ortodontyczne
statistics methods. The minimum, maximum, arithmetic
mean values, the median and the standard deviation
before and after the treatment for each parameter were
calculated. To assess the reliability of the measurements
for each subgroup a pair t-test was used. The validity of
the results was proved by using the pair Wilcoxon test.
The results of the pair t-test were marked in tables:
*** - p<0.001; ** - p<0.01; * - p<0.05; ns - p>0.05. The
results were processed with the use of the STATISTIKA
software. The statistical processing was performed at the
Departament of Medical Biophysics, the Medical Faculty of
Palacky University in Olomouc.
ryc. 1.
a – modele przed leczeniem,
b – po leczeniu,
c – boczny cefalogram
przed leczeniem,
d – boczny cefalogram
po leczeniu.
fig. 1.
A – plaster casts before,
b – after treatment,
C – lateral cephalograms
before treatment,
d – after treatment.
d
144
orthodontic
Forum
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
Wyniki
Results
Wyniki dla grupy A przedstawiono w Tabeli 1.
Z parametrów zębowych statystycznie istotnie zmieniły
się: nagryz poziomy i pionowy (dla p<0,001). W tkankach
miękkich w grupie A doszło do jedynej dla p<0,001
statystycznie istotnej zmiany w położeniu górnej
wargi: doszło do zwiększenia odległości punktu wargi
górnej Ls w stosunku do linii Estetycznej E Rickettsa.
Nie zmieniło się statystycznie położenie dolnej wargi
w stosunku do linii Estetycznej E Rickettsa ani pozostałe
poddane analizie parametry.
Wyniki dla grupy B przedstawiono w Tabeli 2.
W grupie B z parametrów zębowych statystycznie istotnie
zmieniły się podobnie jak w grupie A: nagryz poziomy
i pionowy dla p<0,001. Wysoce statystycznie istotnie
dla p<0,001 zmieniły się następujące parametry tkanek
miękkich: SNLs, SnGLs, SnPog`Ls, LsE, LiE, CtgSnLs, Ls+1
opisujących położenie górnej wargi w profilu twarzy.
Zmiany istotnie znamienne, dla p<0,01, zaobserwowano
dla: SNPog` i LiB`Pog`. Dla p<0,05 zmieniły się statystycznie
dwie wartości: Li-1 i PogPog`. Nie zmieniły się statystycznie
istotnie dla grupy B następujące parametry tkanek miękkich:
SNLi, SnGLi, SnGPog` oraz SnPog`Li.
The results of measurements for group A are given in
Table 1. As for the dental parameters, the overjet and
overbite were statistically changed (p<0.001). As far
as the soft tissue parameters are concerned, in group
A only one parameter in the position of the upper lip
changed statistically relevant (p<0.001). The distance
between the upper lip point Ls and the Rickett`s Esthetic
line (LsE) increased. There was no significant difference
in the position of the lower lip to the Rickett`s Esthetic E
line (LiE) and other analysed parameters.
The results of the measurements for group B are given
in Table 2. As for the dental parameters, the overjet and
overbite were statistically changed (p<0.001) similar
to group A. As far as the soft tissue parameters are
concerned: SNLs, SnGLs, SnPog`Ls, LsE, LiE, CtgSnLs,
Ls+1 describing the position of the upper lip in facial
profile changed statistically relevant (p<0.001). SNPog`,
LiB`Pog` changed statistically relevant for p<0.01. Li-1,
PogPog` changed statistically relevant for p<0.05. The
parameters of soft tissue as: SNLi, SnGLi, SnGPog` and
SnPog`Li were not statistically changed in a significant
way in group B.
Dyskusja
Discussion
W grupie A dokonano wychylenia górnych i dolnych
siekaczy, dlatego ich wzajemne nachylenie zmniejszyło
się, co było statystycznie istotne. W grupie A odległość
Ls do linii Rickettsa zwiększyła się średnio o 0,96 mm,
a pozycja Li się niezmieniła. Porównując zmiany zębowe
ze zmianami w tkankach miękkich w grupie A przed
i po leczeniu można stwierdzić, że średnia zmiana
w położeniu górnego siekacza wyniosła 2,26o, ale nie
doszło do zmiany w położeniu górnej wargi (nie zmieniły
się statystycznie: SNLs, SnGLs, SnPog`Ls). Podczas leczenia
ortodontycznego w grupie A doszło do wychylenia
dolnych siekaczy o 4,26o, ale nie zaobserwowano zmian
w położeniu dolnej wargi, nie doszło także do zmiany
grubości górnej i dolnej wargi.
W grupie B doszło do przechylenia górnych siekaczy
i wychylenia dolnych siekaczy. Wzajemne nachylenie
górnych i dolnych siekaczy zwiększyło się. Odległość
Ls do linii Rickettsa zwiększyła się średnio o 2,63 mm,
a odległość Li zwiększyła się średnio o 1,36 mm.
W grupie B dzięki przechyleniu górnych siekaczy
o 11,02o i zmianie nagryzu poziomego o średnio o 5,95 mm
doszło do zmiany w położeniu górnej wargi (SNLs, SnGLs,
SnPog`Ls, LsE). W konsekwencji kąt nosowo-wargowy
CtgSnLs zwiększył się średnio o 4,26⁰. Wszystkie zmiany
były istotne statystycznie. Ponadto inklinacja dolnego
siekacza zwiększyła się o 6,04⁰, a w konsekwencji kąt
The protrusion of the upper and lower incisors
were achieved in group A and the interincizal angle
increased in a significant way. The distance between
the Ls point and the Rickett`s line increased on
average by 0.96 mm, but the position of the Li point
did not change. Comparing the dental changes with
the changes in the soft tissues in group A before and
after the treatment it is stated that the mean change in
the position of the upper incisor had 2.26 degrees, but
there was not any change in the position of the upper
lip (SNLs, SnGLs, SnPog`Ls did not changed statistically
relevant. In group A, during the orthodontic treatment
the lower incisors were protruded by 4.26 degrees,
but no change in the position of the lower lip was
noticed, nor did any change in the thickness of the
upper and lower lips occur.
The retrusion of the upper incisors and the protrusion
of the lower incisors were achieved in group B. The
distance between the Ls point and the Rickett`s line
increased on average by 2.63 mm, and the distance
between the Li point and the Rickett`s line increased
on average by 1.36 mm. In group B, thanks to the
retrusion of the upper incisors by 11.02 degrees and
the change of overbite on average 5.95 mm, the change
in the position of the upper lip was achieved (SNLs,
SnGLs, SnPog`Ls, LiE). As a consequence, the nasolabial
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
145
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
wargowo-bródkowy LiB`Pog` zwiększył się średnio
o 6,72o. W grupie B grubość górnej wargi zwiększyła się
średnio o 2,26 mm, a grubość dolnej wargi zmniejszyła się
o 0,82 mm. Zmiany były statystycznie istotne. Najbardziej
istotną klinicznie zmianą było uzyskanie u pacjentów
z grupy B zmiany położenia dolnej wargi, która przed
leczeniem „uwięziona” pomiędzy górnymi i dolnymi
siekaczami („lip trap”), po leczeniu pokrywała wargową
powierzchnię górnych i dolnych siekaczy (Ryc 1.)
Zmiany w rysach twarzy mogły być spowodowane
mechaniką leczenia, która oprócz przechylenia górnych
siekaczy zakładała także podniesienie zgryzu. Zwiększenie
kąta nosowo-wargowego może być potencjalnie korzystne
u pacjentów z prognacją szczęki (8). Podobnie zwiększenie
kąta wargowo-bródkowego u pacjentów z pogłębioną
bruzdą wargowo-bródkową oraz wywiniętą wargą dolną
może przynieść pozytywny efekt estetyczny, szczególnie
u pacjentów z powiększonym nagryzem poziomym
i „pułapką wargową”. Uważa się, że leczenie nieekstrakcyjne
(19) ma niewielki wpływ na profil, podczas gdy leczenie
ekstrakcyjne zależy od protruzji tkanek miękkich
przed leczeniem. Im większa początkowa protruzja
tym korzystniejszy efekt przynosi leczenie. Leczenie za
pomocą ekstrakcji może poprawić estetykę u pacjentów,
u których występuje kombinacja stłoczenia i protruzji, jest
ono potencjalnie korzystne, gdy wargi są wysunięte 2-3
mm przed linię Estetyczną Rickettsa.
Weyrich (18) stwierdził, że ekstrakcja górnych
przedtrzonowców oznacza większą retruzję siekaczy
niż w przypadku ekstrakcji w obu łukach zębowych. Nie
zaobserwował pogorszenia profilu u pacjentów po terapii
ekstrakcyjnej. Basciftci i Usumez (20) nie znaleźli żadnych
istotnych różnic w profilu i pozycji warg u pacjentów
leczonych ekstrakcyjnie i nieekstrakcyjnie. Uważają, że
na wynik leczenia ma wpływ szereg czynników, takich jak
stłoczenie przed leczeniem, możliwości zakotwiczenia,
grubość i napięcie tkanek miękkich. Dlatego stwierdzenie,
że ekstrakcje oznaczają automatycznie bardziej retruzyjny
lub spłaszczony profil jest nie przez wszystkich
akceptowane.
Tadic and Woods (21) analizując piśmiennictwo na
temat leczenia klasy II stwierdzili, że istnieje wiele
możliwości skutecznego leczenia klasy II, ekstrakcje
przedtrzonowców niekoniecznie mają bezpośredni wpływ
na tkanki miękkie, a jeśli zachodzą zmiany położenia warg
w profilu to ich efekt jest pozytywny estetycznie.
angle increased on average by 4.26 degrees. All these
changes were statistically relevantnt. The inclination
of the lower incisors increased by 6.04 degrees and
as a consquence, the labiomental angle increased on
average by 6.72 degrees. In group B the thickness of
the upper lip increased on average by 2.26 mm and
the thickness of the lower lip decreased by 0.82 mm.
The changes were statistically relevant. Clinically, the
essential change was the change in the position of the
lower lip, which before the treatment was trapped
between the upper and lower incisors („lip trap”) and
after the treatment it covered the labial surface of upper
and lower incisors (Fig. 1). These changes in the face
could be a result of the mechanics of the treatment,
which, apart from the retraction of the upper incisors,
included also the rising of the bite. The increase in
the nasolabial angle could be potentially beneficial in
patients with the prognation of maxilla (8), similarly
the decrease in the labiomental angle in patients with
a deep labiomental fold and everted the lower lip could
have a positive esthetical effect. It is thought that
nonextraction therapy (19) has a small influence on
the profile, whereas the extraction therapy depends on
the protrusion of the soft tissue before the treatment.
The bigger protrusion originally, the more beneficial
effect of the treatment. The extraction therapy could
improve the esthetics in patients with a combination
of crowding and protrusion, and it is potentially
beneficial, especially in patients whose lips were 2-3
mm in front of the Rickett`s Esthetic line. Weyrich (18)
stated that the extraction of upper premolars means a
bigger retrusion of incisors than with the extraction of
four premolars in both arches. She did not notice the
deterioration of the patients` profiles after the extraction
therapy. Basciftci and Usumez (20) did not find any
essential differences in the profile and lips position
in the patients treated with and without extractions.
They stated that the result of the treatment is influenced
by many parameters, for example, the crowding
before the treatment, the possibility of anchorage, the
thickness and strain of the soft tissue. Therefore the
statement that, the extraction automatically means a
more retrusive or flatten profile is not acceptable by
all authors. Analysing the literature about the treament
of Class II. Tadic and Woods (21) emphasized the
conclusions of many articles, according to which there
are many possibilities of efficient treatment of Class II
and the premolars extractions do not necessarily have
a direct influence on the soft tissues, and in addition, if
there are any changes in the positon of lips in a profil,
their effects are rather positive esthetically.
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
146
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
Tabela 1. Średnie arytmetyczne, mediana, minimalne i maksymalne wielkości, odchylenie standardowe
mierzonych wartości przed i po leczeniu ortodontycznym i poziom istotności w grupie A (OJ ≤5 mm)
mm- milimetry; st- stopnie; SD- odchylenie standardowe
Table 1. Arithmetic mean, median, minimum and maximum values, standard deviation of measured parameters
before and after orthodontic treatment and p-value in group A (OJ≤5 )
(mm-millimeters, st-degrees, SD- standard deviation)
Pomiar
Measurement
A
OJ (mm)
Przed
Before
Średnia
Mean
Po
After
SD
Średnia
Mean
1,87
2,10
3,71
1,09
1+SN (st)
99,57
1+/-1 (st)
133,11
1-APog
(mm)
3,49
OB (mm)
1+NPog
(mm)
1-ML (st)
3,63
6,84
94,43
SNLs (st)
93,79
SNPog` (st)
84,28
SNLi (st)
SnGLs (st)
SnGLi (st)
SnGPog` (st)
SnPog`Ls (st)
SnPog`Li (st)
LsE (mm)
LiE (mm)
89,37
6,25
3,47
7,88
8,82
3,46
4,50
2,59
CtgSnLs (st)
114,76
Ls+1 (mm)
12,18
LiB`Pog` (st)
Li-1 (mm)
PogPog`
(mm)
SD
Średnia
Mean
0,62
-1,53
2,68
0,98
5,98
101,82
6,04
8,60
126,82
2,69
4,24
3,18
5,80
6,96
98,70
3,19
93,74
3,17
84,63
2,99
2,20
1,59
2,88
6,52
3,53
2,49
2,61
89,84
6,01
3,52
7,86
7,49
3,43
5,46
2,87
8,93
114,79
1,97
12,16
133,10
10,67
13,89
1,77
11,74
Różnica
Difference
1,84
134,13
13,67
11,99
2,91
Mediana
Median
Przed
Before
Po
After
Przed
Before
Po
After
Przed
Before
Po
After
1,73
4
2
-1
1
8
4,00
-1,03
1,23
2,25
7,76
99,5
102,5
84,75
86,75
133
125,75
114,75
111,5
3
4
-1
-2
0,12
2,23
-6,29
13,96
2,37
0,75
2,33
4,27
3,17
-0,05
3,16
0,35
2,95
0,47
2,13
-0,24
2,70
-0,02
4,10
-0,03
1,61
6,45
2,33
2,66
9,40
10,0
0,05
-1,33
0,96
0,28
0,03
1,03
1,72
-0,02
1,74
0,25
1,41
-0,22
Maximum
SD
8,86
7,37
Minimum
4
6,75
2
6,75
-0,5
1
0,89
3
3,25
0,5
0,25
10
7,75
-6,75
-5,25
4,75
5,25
0
1
2,93
116,5
116,5
1,83
12
12
2,82
3,25
1,64
2,75
3,40
1,32
4,54
1,35
0,77
134
14
11,75
7,5
146,00
11,5
10,50
91,50
77,75
7,75
154
91
78,25
0,94
ns
101,00
84,75
5,75
,070
101,25
84,25
6,25
113,25
88
1,11
0,94
110
88
93,75
89,5
***
113,75
1,31
89,5
,000
81,5
80,5
82,5
2
2
97,5
10
7
14,00
113,00
96,75
10,25
8,25
3
13,5
14,50
-3,75
11,25
15,50
-2
-3,25
8
134,5
105
109
13,75
10,25
11
4
3
11,75
2,5
84
-4
96
7
8
23
10,25
21,00
10,00
7,25
98
132
133,00
9,5
16
17,25
8
p<
6,00
14,5
94,5
94
5
0
7,18
1,46
100,25
1
Wartość p
p-value
152
17
15,75
153,50
17,00
15,25
,000
,728
,006
***
ns
**
,000
***
,789
ns
,051
ns
,696
ns
,046
,045
,104
,868
,017
,945
*
*
ns
ns
*
ns
,000
***
,947
ns
,279
,154
,949
,305
,045
ns
ns
ns
ns
*
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
147
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
Tabela 2. Średnie arytmetyczne, mediana, minimalne i maksymalne wielkości, odchylenie standardowe
mierzonych wartości przed i po leczeniu ortodontycznym i poziom istotności w grupie B (OJ >5 mm)
mm- milimetry; st- stopnie; SD- odchylenie standardowe
Table 2. Arithmetic mean, median, minimum and maximum values, standard deviation of measured parameters
before and after orthodontic treatment and p-value in group B (OJ>5mm)
(mm-millimeters, st-degrees, SD- standard deviation)
Przed
Before
Po
After
Różnica
Difference
Pomiar
Measurement
B
Średnia
Mean
OJ (mm)
9,43
2,19
3,48
1,13
1+SN (st)
110,24
7,39
99,21
1+/-1 (st)
119,57
6,44
124,65
1-APog
(mm)
3,17
2,59
4,18
OB (mm)
1+NPog
(mm)
1-ML (st)
5,30
12,20
98,16
SNLs (st)
94,99
SNPog` (st)
83,44
SNLi (st)
SnGLs (st)
SnGLi (st)
SnGPog` (st)
88,82
8,02
3,85
8,89
SnPog`Ls (st)
15,53
LsE (mm)
2,13
SnPog`Li (st)
LiE (mm)
4,47
1,01
CtgSnLs (st)
110,48
Ls+1 (mm)
10,62
LiB`Pog` (st)
Li-1 (mm)
PogPog`
(mm)
SD
1,81
2,95
6,63
2,67
7,02
104,20
3,57
93,96
3,33
84,09
3,61
2,24
2,16
2,62
6,85
5,55
3,09
3,40
89,52
6,82
3,84
8,82
8,54
3,58
4,76
2,37
9,01
114,74
2,02
12,88
119,78
14,39
14,98
2,35
11,60
Średnia
Mean
2,06
SD
SD
Minimum
Maximum
Po
After
Przed
Before
Po
After
Przed
Before
Po
After
7
,000
***
,000
***
2,23
9
3
6
2
14
6,26
-11,03
6,23
109,5
98,5
96,25
85
127,75
111,5
6,74
5,08
7,19
119,5
125
104,25
110
138
137,25
4
-5
7,25
7,25
95
96,75
12
11
0,98
2,86
7,79
1,89
-2,63
-5,18
6,04
1,01
3,75
-1,03
3,30
0,65
3,34
0,70
2,35
-1,20
2,81
-0,07
1,81
7,78
4,27
2,88
2,89
8,91
13,26
14,16
1,73
2,43
2,04
-0,01
-6,99
-0,89
2,63
1,36
4,26
1,61
2,53
5,33
5
12,25
3
8
98,5
104,5
1,73
94,25
1,42
1
10
19
112,5
93,75
87,25
85,25
102,25
83,5
83,75
77,25
77
89
4
4,25
5,90
15,75
8
1,75
2
2,58
1,37
1,52
1,43
4,00
2,19
6,11
3,25
88,75
8,5
9,75
89
7
9
-1
3,5
2
0
8,5
-3,25
0
-4,25
84,5
98,75
10,25
11
12,75
6,25
-0,82
2,50
15,25
14
12
12
6,5
8,5
13,5
-7
10,5
90
17,75
-8,5
91,5
102
-4
1,75
115
122
14,75
2,25
112
11,5
15,25
1
4,5
8,75
5,5
3,5
-8,25
129,25
1,33
3,5
84
4,25
121,75
2,22
77,75
0
4,25
12,15
0,44
3,5
1
87,5
6,72
2,26
2
83
1,85
Wartość p
p-value
Przed
Before
-5,9
126,50
12,04
Średnia
Mean
Mediana
Median
28,5
23
10,5
11,75
94,5
135,25
138
8
15,5
18,5
15,75
16,75
7,5
147
19,75
8
155
18,5
P<
,000
,000
,000
,000
,001
***
***
***
***
**
,000
***
,006
**
,087
ns
,000
***
,745
ns
,939
ns
,000
***
,000
***
,000
***
,162
,000
,001
ns
***
**
,000
***
,041
*
,041
*
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
148
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
Wnioski
Conclusions
1. Cefalogram boczny ma zastosowanie do oceny
estetyki profilu twarzy.
2. Leczenie ortodontyczne może zmienić profil tkanek
miękkich pacjenta.
3. Większe zmiany zębowe i w położeniu tkanek
miękkich zaobserwowano w grupie B z nagryzem
poziomym ponad 5 mm.
4. Zmiana wartości nagryzu poziomego i pionowego
w grupie B spowodowała dystalne przemieszczenie
górnej wargi w profilu twarzy oraz zmianę ułożenia
wargi dolnej, która przed leczeniem u pacjentów
z powiększonym nagryzem poziomym pozostawała
pomiędzy górnymi i dolnymi siekaczami, a po
leczeniu przemieściła się przed powierzchnię
wargową górnych siekaczy.
5. Zmiana w położeniu tkanek miękkich nie
odpowiadała zmianie w położeniu siekaczy. W grupie
B dolne siekacze wychyliły się i doszło do zwiększenia
odległości punktu Li od linii E.
1. Lateral cephalogram analysis is very useful in
evaluating the facial esthetics.
2. Orthodontic treatment has an influence on patients`
soft tissue profile.
3. Greater changes in the incisors position and in the
soft tissue profile were observed in group B with OJ
> 5 mm.
4. In group B a change in overjet and overbite caused
the distal movement of the upper lip in facial profile
and the change of the condition for position and
shape of lower lip, which before the treatment were
trapped between the upper and lower incisors, and
after the treatment covered the labial surface of the
upper incisors.
5. A change of the soft tissue profile was not correlated
with the change in upper and lower incisors. In
group B the lower incisors moved anteriorly, but the
distance between Li point to E line increased.
Piśmiennictwo / References
1.
Waldman BH. Change in lip contour with maxillary incisor retraction. Angle Orthod 1982; 52: 129-34.
3.
Czarnecki ST, Nanda RS, Currier GF. Perceptions of balanced facial profile. Am J Orthod Dentofac Orthop 1993; 104: 180-7.
2.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Wylie WL. The mandibular incisor – its role in facial esthetics. Angle Orthod 1955; 25: 32-41.
Spidlen M, Kotas M, Machytková G, Gvuzdová K. Efektivita snímacích a fixních aparátů. Ortodoncie 2004; 4: 21-31.
Koszewska A, Kryńska-Ziółkowska A, Langová K, Špidlen M. Leczenie powiększonego nagryzu poziomego: zmiany szkieletowe i zębowowyrostkowe. Forum Ortodont 2010; 6: 97-105.
Macley RJ. An evaluation of smiles before and after orthodontic tratment. Angle Orthod 1993; 63:183-190.
Zierhut EC, Joondeph DR, Artun J, Little RM. Long-term profile changes associated with successfully treated extraction and nonextraction
Class II division 1 malocclusions. Angle Orthod 2000; 70: 208-19.
Conley RS, Jernigan C. Soft tissue changes after upper premolar extraction in Class II camouflage therapy. Angle Orthod 2006; 76: 59-65.
Sarver DM. The face as the determinant of treatment choice. Keynote lecture at the 75th Congress of the EOS. Strasbourg, France. 1999.
Cit: www.sarverortho.com
10. Mammandras AH. Linear changes of maxillary and mandibular lips. Am J Orthod 1988; 94: 405-10.
11. Nanda RS, Meng H, Kapila S, Goorhuis J. Growth changes of the soft tissue profile. Angle Orthod 1990; 60: 177-90.
12. Bishara SE, Cummins DM, Zaher AR. Treatment and posttreatment changes in patients with Class II division 1 malocclusion after extraction
and nonextraction treatment. Am J Dentofac Orthod 1997; 111: 18-27.
13. Bishara SE, Cummins DM, Jakobsen JR, Zaher AR. Dentofacial and soft tissue changes in Class II Division 1 casas treated with and without
extractions. Am J Orthod Dentofac Orthop 1995; 107: 28-37.
14. Bishara SE, Jakobsen JR. Profile changes in patients treated with and without extractions: assessments by lay people. Am J Orthod Dentofac
Orthop 1997; 112: 639-44.
15. Bokas J, Collett T. Effect of upper premolar extractions on the position of the upper lip. Austr Orthod J 2006; 22: 31-7.
ForumOrthodontic
Ortodontyczneforum
149
Badania kliniczne
Clinical research
Tom 7, nr 3, 2011
Volume 7, no 3, 2011
16. Demir A, Uysal T, Sari Z, Basciftci FA. Effect of camouflage treatment on dentofacial structures in Class II division 1 mandibular retrognatic
patients. Europ J Orthod 2005; 27: 524-31.
17. Machytková G, Kamínek M, Kotas M. Velký incizální schůdek - čast 2 . Výsledky léčby. Ortodoncie 2005; 14: 15-25.
18. Weyrich C, Lisson JA. The effect of premolar extractions on incisor position and soft tissue profile in patients with Class II, division 1
malocclusion. J Orofac Orthop 2009; 70: 128-38.
19. Bowman SJ, Johnston Jr.LE. The esthetic impact of extraction and nonextraction treatments on Caucasian patients. Angle Orthod. 2000;
70: 3-10.
20. Basciftci FA, Usumez S. Effects of extraction and nonextraction treatment on Class I and Class II subjects. Angle Orthod. 2003; 73: 36-42.
21. Tadic N, Woods M. Contemporary Class II orthodontic and orthopaedic treatment: a review. Austr Dent J 2004; 52: 168-74.
RADY OD REDAKCJI
Rady redakcyjne, które mogą pomóc (Editor’s advice, which may help)
KILKA rAD JAK ZWIĘKSZYć SZANSe ZAAKCePtOWANIA DO DrUKU SWOJeJ PrACY
„Niktnierodzisięautorem,alekażdymożenimzostać”.
Z wielu tytułów wieje nudą, inne są przegadane. Tytuł powinien składać się z najwyżej 12 wyrazów, warto
poćwiczyć skracanie tytułu. Przykład: zamiast „Analiza wyników badań nad skutecznością leczenia ortopedycznego
osób z tyłozgryzem za pomocą aparatów czynnościowych” (14 wyrazów) wystarczy napisać: „ Skuteczność leczenia
ortopedycznego tyłozgryzu aparatami czynnościowymi” (6 wyrazów).
Tytuł jest wizytówką pracy i nie może zawierać wszystkich informacji. Od tego jest streszczenie, a przede
wszystkim treść pracy. Przygotowując artykuł do czasopisma dwujęzycznego, warto najpierw sprawdzić jak
będzie wyglądał tytuł pracy w języku angielskim. Jest to bowiem język bardzo precyzyjny, źle znosi przestawienie
kolejności wyrazów (szyk zdania), uwypukla zbędne powtórzenia i doskonale nadaje się do ćwiczenia stylu. Służy
także do unaocznienia błędów, których autor nie dostrzega, pisząc w języku ojczystym. Przykład: płytkie, czy
powierzchowne zatrzymanie zęba w kości? Autor wybrał wyraz „płytkie”, co anglista przetłumaczył jako „shallow”,
zamiast „superficial” i dopiero wtedy została ujawniła się niezręczność językowa, bo płytki może być zbiornik
wodny (jezioro, kałuża), ale nie ząb w kości.
Forum
ortodontyczne
150
orthodontic
Forum