Mój Pamiętnik

WYKŁAD 3 : LAS
1. LAS (BIOCENOZA LEŚNA) – kompleks roślinności swoistej dla danego regionu geograficznego,
charakteryzujący się dużym udziałem drzew rosnących w zwarciu, wraz ze światem zwierzęcym i
różnymi czynnikami przyrody nieożywionej oraz związkami, które między nimi występują.
2. AGROEKOLOGICZNY WSKAŹNIK LESISTOŚCI OPTYMALNEJ
Lo = ( L + V + VI ) * Wo
Lo - lesistość optymalna
L – aktualny udział procentowy lasów ( 29 )
V + VI – udział procentowy gruntów ornych klasy V i VI ( 33 )
Wo – współczynnik opadowy
Opady roczny : do
550
mm
– Wo = 0,8
ponad 650
mm
– Wo = 0,6
3. AGROEKOLOGICZNY WSKAŹNIK LESISTOŚCI OPTYMALNEJ
Przy opadach:
do
550 mm
Lo = 49,6
ponad 650 mm
Lo = 37,2
Im mniejsze opady tym większa lesistość optymalna.
4. Rośliny są zróżnicowane pod względem długości życia i sposobu zimowania. Jednoroczne rośliny
zielne cały cykl rozwojowy, od kiełkowania do owocowania, odbywają w ciągu kilku miesięcy.
Jesienią usychają i zanikają zupełnie, a nasiona ich zimują w glebie.
U roślin zielnych dwuletnich i bylin cała część nadziemna zamiera, a roślina zimuje pod postacią
łodyg podziemnych (bulwy, kłącza) lub korzeni ukrytych w glebie.
5. ROŚLINY DRZEWIASTE - drzewa i krzewy wyróżniają się tym, że prawie cała ich część
nadziemną a także korzenie są zdrewniałe i okryte korą. Ten sam osobnik powtarza cykl rozwoju
rocznego wielokrotnie; kwitnie i owocuje każdego roku lub co kilka lat, jest więc długowieczny.
Niektóre z nich zrzucają liście pod koniec okresu wegetacyjnego, inne nie tracą ich w przerwie
między sezonami wegetacyjnymi – są zimozielone.
6. FORMY WZROSTOWE ROŚLIN DRZEWIASTYCH
 Drzewa – okazałe rozmiary; część nadziemna wyraźnie zróżnicowana na wznoszącą się ku
górze oś główną – pień i osadzoną na nim na pewnej wysokości nad ziemią koronę –
powstającą na skutek rozgałęziania się pnia.
 Krzewy – wysokość do 5 metrów; brak pnia; rozgałęziają się już od powierzchni ziemi –
powstawanie kolejnych pędów z szyi korzeniowej lub korzeni;
 Krzewinki – bardzo niskie krzewy; często płożą się po ziemi, rzadziej wznoszą się ku górze;
osiągają wysokość 20-50 cm; wrzos pospolity, borówka czernica.
 Podkrzewy – zdrewniała jest jedynie dolna część pędu; część górna nie drewnieje i pod
koniec okresu wegetacyjnego obumiera; są formą przejściową od roślin zielnych do
krzewów; psianka słodkogórz, lawenda wąskolistna.
 Pnącza – pędy silnie wydłużone i elastyczne; wymagają podpór, do których przyczepiają się
korzeniami przybyszowymi (bluszcz pospolity), wąsami (winorośl), lub okręcając pęd
dookoła podpory (wiciokrzew pomorski).
7.
Wśród roślin drzewiastych najbardziej sędziwy wiek osiągają krzewy:
 krzewy borówki pensylwańskiej 13000 lat,
 na pustyni w Arizonie krzewy krezotowe 10 – 12000 lat.
8. Najstarsze żyjące obecnie drzewo na świecie to Sosna oścista odmiana sędziwa (Pinus aristata var.
longaeva); Kalifornia; ponad 4600 lat. Wiek istniejącego martwego okazu tego gatunku oszacowano
na 7112 lat.
9. Rekord ”łączny” Mamutowiec olbrzymi; najwyższy miał 135 m wysokości; rosnący nadal „Generał
Grant” ma 10 m średnicy – 33,6 m obwodu; najstarsze żyjące obecnie mają 4500 lat; drewno jest
trwałe – okazy martwe od 1000 lat mają nadal zdrowe drewno. Rosną w Kaliforni na zboczach
Sierra Nevada. Najwyższe drzewo świata to Eukaliptus królewski – Australia 170 m wysokości. Z
drzew „udomowionych” przez człowieka najbardziej długowieczna jest Oliwka europejska żyje do
2000 lat.
10. POLSKA:
 Najstarszym drzewem jest cis pospolity; Henryków Lubański; 1250 lat; obwód 512 cm;
wysokość 13 m.
 Chrobry - najstarszy dąb 720 lat,
 Dąb Bażyńskiego, 680 lat,
 Dąb Bartek, 660 lat – najbardziej znane drzewo w Polsce.
11. Najstarsze okazy w Polsce:
 Lipa drobnolistna 525 lat
 Sosna pospolita 376
 Jodła pospolita
232
 Świerk pospolity 343
 Wiąz szypułkowy 438
 Jesion wyniosły 411
12. Pierwsze drzewa Świata to paprociowe archeopteryksy i nagonasienne kordaity. Kordaity pojawiły
się pod koniec karbonu a wyginęły z końcem permu. Rośliny o pokroju drzew istniały wcześniej ale
były to byliny – drzewiaste widłaki, skrzypy i paprocie, tworzące lasy karbońskie – z nich powstał
węgiel. „Żywą skamieliną ” jest Miłorząb – najstarszy istniejący gatunek drzewa, który występował
w lasach epoki mezozoicznej. W stanie naturalnym przetrwał do dziś w Chinach.
13. GATUNKI DRZEW CHRONIONE W POLSCE :
 brzoza ojcowska (Betula oycoviensis)
 cis pospolity (Taxus baccata)
 jarząb brekinia (brzęk) (Sorbus torminalis)
 jarząb szwedzki (Sorbus intermedia)
 sosna limba (Pinus cembra)
2