badanie efektu halla
Transkrypt
badanie efektu halla
BADANIE EFEKTU HALLA Zagadnienia: 1. 2. 3. 4. 5. 6. - Zjawisko Halla, napi cie Halla i stała hallotronu Półprzewodnik typu n i p, koncentracja elektronów swobodnych Hallotron – budowa i zastosowanie I. Zestaw przyrz dów : Elektromagnes EL-01 Zasilacz elektromagnesu ZT-980-4 Zasilacz hallotronu Woltomierz do pomiaru napi cia Halla Miliamperomierz o maksymalnym zakresie 30 mA do pomiaru nat enia pr du steruj cego Miliamperomierz o minimalnym zakresie 500 mA do pomiaru nat enia pr du płyn cego przez elektromagnes. Hallotron Przystawka hallotronu II. Cel wiczenia : Wyznaczenie charakterystyki hallotronu Wyznaczenie czuło ci hallotronu Wyznaczenie koncentracji elektronów swobodnych 7. 8. 1. 2. 3. III. 1. Schemat układu pomiarowego Układ zasilaj cy elektromagnes + ZT-980-4 + mA Im - EL-01 1 2. Układ zasilaj cy hallotron. - mA + + Zasilacz - hallot ronu Is V-530 P UH IV. Przebieg pomiarów. Poł czy układ zasilaj cy elektromagnes oraz układ zasilaj cy hallotron wg schematów przedstawionych na rys. 2. Wyznaczy zale no napi cia Halla UH w funkcji indukcji magnetycznej B UH = f (B) przy ustalonym pr dzie steruj cym hallotronem IS = const. a) wysun ramk z hallotronem z obszaru nabiegunników elektromagnesu; b) wł czy woltomierz oraz zasilacz hallotronu; c) ustali pr d zasilania hallotronu Is = 5 mA; d) potencjometrem P na przystawce hallotronu skompensowa napi cie asymetrii tak, aby napi cie Halla UH wynosiło zero (UH = 0) Uwaga: w przypadku trudno ci zwi zanych ze skompensowaniem napi cia asymetrii zmieni kierunek pr du płyn cego przez hallotron; 1. e) f) g) h) 3. a) b) wprowadzi ramk z hallotronem w obszar nabiegunników elektromagnesu i zaobserwowa wskazania woltomierza; wł czy zasilacz elektromagnesu; przeprowadzi pomiary napi cia Halla w zale no ci od nat enia pr du płyn cego przez elektromagnes Im (pr d magnesuj cy) w zakresie od 20 mA do 500 mA ( co 20 lub wi cej mA ), przy ustalonym pr dzie steruj cym IS = 5 mA. Przeliczy nat enie pr du magnesuj cego Im na indukcj magnetyczn B według zale no ci: B = 1,02 Im - 3,51 gdzie Im w [mA] a B w [mT], lub skorzysta z krzywej cechowania elektromagnesu B = f (Im). Wyznaczy zale no napi cia Halla UH w zale no ci od nat enia pr du Is płyn cego przez hallotron UH = f (Is), przy ustalonym nat eniu pr du płyn cego przez elektromagnes Im = const. ustawi pr d magnesuj cy Im = 450 mA przeprowadzi pomiary napi cia Halla UH w zale no ci od pr du steruj cego Is zmieniaj c Is w zakresie od 1 mA do 5 mA co 0,5 mA, przy ustalonym nat eniu pr du magnesuj cego Im = 450 mA; 2 c) 1. a) b) c) znale V. warto indukcji magnetycznej B odpowiadaj c pr dowi Im Opracowanie wyników pomiarów. W oparciu o wyniki otrzymane w punkcie IV.2; sporz dzi wykres zale no ci UH = f (B) przy Is = const.; za pomoc metody regresji liniowej oraz zale no ci : UH = γ ⋅ Is ⋅ B Wyznaczy czuło hallotronu γ i oszacowa bezwzgl dn i wzgl dn niepewno czuło ci; obliczy koncentracj elektronów swobodnych n oraz oszacowa jej niepewno bezwzgl dn i wzgl dn korzystaj c z zale no ci : n= gdzie: przyj 2. a) b) c) e = 1, 6 × 10-19 C d = 2 µm : ∆d = 5% d - (1) pomiaru 1 e ⋅γ ⋅ d ładunek elektronu grubo płytki hallotronu; W oparciu o wyniki pomiarów otrzymane w punkcie IV.3; sporz dzi wykres zale no ci UH = f (Is) przy B = const. Za pomoc metody regresji liniowej oraz zale no ci UH = γ ⋅ Is ⋅ B Wyznaczy czuło hallotronu γ i oszacowa niepewno bezwzgl dn wzgl dn pomiaru czuło ci; obliczy koncentracj elektronów swobodnych oraz oszacowa jej niepewno i wzgl dn ze wzoru n= 1 e ⋅γ ⋅ d 3 i bezwzgl dn I mA 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250 260 270 280 290 300 310 320 330 340 350 360 370 380 390 400 410 420 430 440 450 460 470 480 490 500 B mT 0,5 8,5 17,6 27,0 36,2 46,0 56,2 66,0 75,8 86,0 95,8 112,0 116,0 128,0 137,0 148,0 165,0 172,0 180,0 188,0 200,0 215,0 224,0 232,0 242,0 251,0 265,0 272,0 282,0 292,0 302,0 315,0 324,0 334,0 344,0 354,0 365,0 375,0 384,0 394,0 404,0 414,0 424,0 434,0 445,0 455,0 470,0 478,0 486,0 495,0 505,0 4 5