Próg rentowności
Transkrypt
Próg rentowności
Próg rentowności Wpisany przez prof. dr hab. Janusz Ostaszewski, dr Tomasz Cicirko, dr Katarzyna Kreczmańska-Gigol, dr Piotr Russel Badanie progu rentowności służy wyznaczeniu takiej ilości sprzedanych produktów, przy której osiągnięte przychody ze sprzedaży równoważą koszty ich uzyskania. Pomocny instrument w zarządzaniu przedsiębiorstwem stanowi analiza progu rentowności, zwanego punktem równowagi, punktem krytycznym lub punktem wyrównania (z ang. break even point - BEP). Badanie progu rentowności służy wyznaczeniu takiej ilości sprzedanych produktów, przy której osiągnięte przychody ze sprzedaży równoważą koszty ich uzyskania. Zrównanie przychodów z kosztami to punkt, w którym przedsiębiorstwo nie osiąga jeszcze zysku, ale też nie ponosi strat (zysk jest równy zero). Innymi słowy, dzięki analizie BEP otrzymujemy odpowiedź na szczególnie ważne pytanie: ile musimy sprzedać, by osiągnąć zysk? W literaturze przedmiotu spotyka się stwierdzenie, że próg rentowności odpowiada wielkości sprzedaży, przy której zysk operacyjny jest równy 0. Bardziej precyzyjne jest posługiwanie się pojęciem EBIT-u (z ang. Earnings before interest and taxes), bowiem tylko przy takim podejściu do dźwigni operacyjnej współczynnik określający poziom dźwigni połączonej jest równy iloczynowi współczynników dźwigni operacyjnej i finansowej. Zatem punktem rentowności będzie taki poziom sprzedaży, przy której EBIT równy będzie 0. Analiza progu rentowności opiera się na podziale kosztów na stałe i zmienne. Koszty stałe są to koszty, które w określonych przedziałach czasu i produkcji nie zmieniają się, pomimo że wielkość produkcji ulega fluktuacji w określonych granicach, np.: amortyzacja, opłaty najmu, czynszu, podatki od nieruchomości. Za koszty zmienne zaś uznaje się koszty, które w określonych przedziałach czasu i produkcji będą zmieniać się wraz z fluktuacją wielkości 1/2 Próg rentowności Wpisany przez prof. dr hab. Janusz Ostaszewski, dr Tomasz Cicirko, dr Katarzyna Kreczmańska-Gigol, dr Piotr Russel produkcji, np. koszty surowców, materiałów, wynagrodzeń naliczanych w systemie akordowym. Zmienność kosztów względem rozmiarów produkcji często ma charakter krzywoliniowy - koszty zmienne o charakterze progresywnym lub degresywnym. W analizie progu rentowności, celem uproszczenia obliczeń, wprowadza się założenie, że zmienność kosztów jest wprost proporcjonalna do wielkości produkcji. W odniesieniu do kosztów stałych przyjmuje się natomiast założenie, że w rozpatrywanym okresie mają one charakter kosztów bezwzględnie stałych, tzn., że nie zależą one w żadnym stopniu od rozmiarów produkcji. Założenie o bezwzględnej stałości oznacza również, że koszty stałe nie są zależne od upływającego czasu, oraz że w analizowanym okresie nie są nabywane aktywa trwałe podlegające umorzeniu (zachowany jest niezmienny poziom odpisów amortyzacyjnych). Kolejne założenia przyjęte w analizie progu rentowności są następujące. Pełna treść artykułu, z rysunkiem, wzorami i przykładem: plik pdf Uwaga: niniejszy artykuł stanowi podrozdział 2.3.1 z rozdziału 2 książki prof. dr. hab. Janusza Ostaszewskiego, dr. Tomasza Cicirko, dr Katarzyny Kreczmańskiej-Gigol, dr. Piotra Russela „Finanse spółki akcyjnej. Wydanie 3 rozszerzone" wydanej przez Difin, 2009 r. Więcej informacji o tej książce podaliśmy w dziale „Literatura biznesu" w biuletynie nr 7 (8) 2009 r. 2/2