This copy is for personal use only - distribution prohibited. - REH-MED

Transkrypt

This copy is for personal use only - distribution prohibited. - REH-MED
-
ed
.
Prace oryginalne
Rafał Olczyk
ibu
THE INFLUENCE OF INTERFERRENCE CURRENTS
ON HIP JOINTS FUNCTION IN COXARTHROSIS
WITH REFFERENCE TO WOMEN AND MEN
-d
istr
NZOZ PORADNIA REHABILITACYJNA REH-MED
UL. Śmigielskiego 10 C
63-400 Ostrów Wielkopolski
Streszczenie:
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
Wstęp. Zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego są jednym z najczęstszych
schorzeń, skoro – jak podają dane statystyczne - na to schorzenie choruje w Polsce
ponad 8 milionów ludzi w wieku 41-60 lat, a dotykają one również osoby w młodszym
wieku/7/. Zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych stały się więc problemem
niemal społecznym, zważywszy na konsekwencje, jakie niosą dla dotkniętego tą
chorobą: ból, ograniczenie ruchów, spowolnienie chodu, trudności w podnoszeniu
cięższych przedmiotów.
Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych uzależnione jest od
zaawansowania choroby, towarzyszącego bólu oraz ograniczenia ruchomości. Do
najczęściej stosowanych metod leczenia obok farmakoterapii, zaopatrzenia
ortopedycznego oraz kinezyterapii należą zabiegi fizykoterapeutyczne np. prądy
interferencyjne/1/.
Cel. Głównym celem badań było wykazanie wpływu zabiegów prądami
interferencyjnymi na funkcję stawów biodrowych oraz odczuwania bólu związanego z
chorobą zwyrodnieniową.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono w NZOZ Poradni Rehabilitacyjnej REHMED w Ostrowie Wielkopolskim na grupie 30 osób ( 15 mężczyzn i 15 kobiet) u
których
stwierdzono
występowanie
objawów
towarzyszących
chorobie
zwyrodnieniowej stawów biodrowych. Do zabiegu wykorzystano aparat Stygmat S-300
gdzie częstotliwość zmieniano rytmicznie w sposób automatyczny w zakresie 0-100 Hz
przy natężeniu 0-20mA./2,6/ Przed zabiegami i po 10 zabiegu wykonano test końca
palca, test Thomasa oraz pomiar stopnia natężenia odczuwanego bólu za pomocą skali
VAS/5/. Ocena statystycznej istotności została dokonana przy pomocy tzw. p-wartości.
Wyniki. Po zastosowaniu prądów interferencyjnych najczęściej stwierdzano efekt
przeciwbólowy oraz dużą poprawę zwłaszcza w teście końca palca. Średnia wartość w
skali VAS u kobiet po zabiegu zmniejszyła się o 2,8 czyli o 47% (p=0,0026) a u
mężczyzn o 1,9 czyli o 32% (p=0,0130). Wyniki testu końca palca były statystycznie
istotne gdyż w grupie kobiet zauważono poprawę u 9 osób (60%) (p=0,0079) a w
grupie mężczyzn poprawa nastąpiła u 12 osób (80%) (p=0,0053). Wyniki dotyczące
testu Thomasa nie były statystycznie istotne.
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
tio
np
roh
ibit
WPŁYW PRĄDÓW INTERFERENCYJNYCH U
KOBIET I MĘŻCZYZN, NA FUNKCJĘ STAWÓW
BIODROWYCH W OKRESIE ICH ZWYRODNIENIA
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart.Ortop. 2012, 3, str.343,ISSN 2083-8697
-
ed
.
Prace oryginalne
tio
np
roh
ibit
Wnioski. Przeprowadzone badania wykazały korzyści płynące ze stosowania prądów
interferencyjnych na stawy biodrowe w trakcie ich zwyrodnienia. Wyniki badań
wskazują, że prądy interferencyjne w dużym stopniu wpływają na obniżenie poziomu
odczuwanego bólu powstałego w trakcie codziennego funkcjonowania a działaniem
przeciwbólowym oraz przeciwzapalnym wpływają na polepszenie funkcji stawu.
Summary:
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
-d
istr
ibu
Introduction. Coxarthrosis is one of the most common diseases, since - according to
the statistics - over 8 million people in Poland aged 41 - 60 years suffer from it. The
disorder affects also people at younger age /7/. Therefore, coxarthrosis has become
almost a social problem in view of its consequences for the affected, such as pain,
movement limitation, slower walking speed and difficulties in lifting heavy objects.
Treatment of coxarthrosis depends on disorder severity, accompanying pain and
movement limitation. Physiotherapy, e.g. interference currents, is one of the most
common treatment methods next to pharmacotherapy, orthopaedic appliances and
kinesitherapy /1/.
Objective. The aim of the research was to demonstrate the influence of interference
currents treatment on hip joints and algesthesis related to coxarthrosis.
Material and methods. The study was conducted in NZOZ REH-MED Rehabilitation
Clinic in Ostrów Wielkopolski in the group of 30 people (15 men and 15 women) who
developed coxarthrosis symptoms. The device used for the procedure was Stymat S300, in which the frequency was varied rhythmically in an automatic way in the range
of 0-100 Hz at a flow rate 0-20mA /2, 6/. Laseque test (popularly called “fingertip test”
in Poland), Thomas test and pain intensity measurement with VAS scale were carried
out before the treatment and after the tenth procedure /5/. The assessment of statistical
significance was calculated with the so-called P-values.
Results. Pain relief effect and significant improvement, especially in the fingertip test,
were most commonly observed after application of interference currents. Average value
in VAS scale for women decreased after the treatment by 2.8, i.e. 47% (p=0.0026), and
by 1.9, i.e. 32% (p=0.0130) for men. The results of fingertip tests were statistically
significant, as the improvement occurred in 9 women (60%) (p=0.0079) and 12 men
(80%) (p=0.0053). The Thomas test results were not of statistical significance.
Conclusions. The study has shown the benefits of interference currents therapy for
coxarthrosis. The results indicate that interference currents greatly affect the reduction
in the level of pain arising in the course of daily functioning, and their analgesic and
anti-inflammatory effect improves the joint function.
y is
Słowa kluczowe:
op
choroba zwyrodnieniowa, fizykoterapia, prądy interferencyjne, funkcja stawu.
Key words:
is c
coxarthrosis, physical therapy, interference currents, joint function.
Wstęp
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart.Ortop. 2012, 3, str.344,ISSN 2083-8697
Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego (coxarthrosis, koksartroza) to przewlekła
niezapalna choroba stawów, będąca wynikiem zaburzenia równowagi pomiędzy
-
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
-d
istr
nly
eo
us
al
on
Cel pracy
for
pe
rs
Celem głównym pracy było przedstawienie wpływu zabiegów prądami
interferencyjnymi na funkcję stawów biodrowych oraz stopień odczuwanego bólu
związanego ze zwyrodnieniem stawu. Bardzo często obok środków przeciwbólowych
stosowana jest elektroterapia, która stosowana w chorobach narządu ruchu ma na celu
osiągnięcie efektu przeciwbólowego i przeciwzapalnego/2,3,6/.
y is
Materiał i metody
is c
op
Badania przeprowadzono w NZOZ Poradni Rehabilitacyjnej REH-MED w Ostrowie
Wielkopolskim na grupie 30 osób ( 15 mężczyzn i 15 kobiet) w wieku od 50 do 70 rż.
Najstarsza osoba miała 69 lat, a najmłodsza 52 lata. Grupa najliczniejsza pacjentów w
przedziale wiekowym 50-59 lat.
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Prace oryginalne
regeneracją a destrukcją chrząstki stawowej i kości podchrzęstnej/7/. W przebiegu
choroby dochodzi do uszkodzenia chrząstki stawowej, przebudowy kości z tworzeniem
osteofitów, stwardnienia warstwy podchrzęstnej oraz do powstawania torbieli
podchrzęstnych/1,3,7/. Istotą zmian toczących się w stawie wskutek choroby
zwyrodnieniowej jest stopniowa utrata masy chrząstki stawowej/1,3,7/. Często
dochodzi też do zaburzenia funkcji błony maziowej. Objawy tego schorzenia są
charakterystyczne a
wśród symptomów choroby zwyrodnieniowej
stawów
biodrowych dominują dolegliwości bólowe stawu, ograniczenie jego ruchowości i
postępująca różnica długości kończyny dolnej (zwykle skrót kończyny chorej), czyli to,
na co najczęściej skarżą się pacjenci/1,3,5,7/. Procesy zwyrodnieniowe zachodzące w
stawach zniekształcają pierwotny ich kształt, doprowadzając do owych objawów
oznaczających zwyrodnienie stawu biodrowego. Zdjęcia rentgenowskie są
potwierdzeniem istniejącego stanu/7/.Zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego
dzielimy na pierwotne i wtórne/1,3,7/. Pierwotne zmiany nie są do końca poznane a
teorie genetyczne czy też biochemiczne tylko w pewnym stopniu tłumaczą
powstawanie zwyrodnienia. Zmiany wtórne powstają w skutek urazów, wrodzonych
niedorozwojów stawów czy też chorób np. Perthesa/1,7/.Leczenie zmian
zwyrodnieniowych składa się głównie z farmakoterapii, kinezyterapii oraz stosowania
zaopatrzenia ortopedycznego celem odciążenia chorego stawu/1/. W przypadkach
ciężkiego uszkodzenia stawu stosuje się zabieg operacyjny/1,7/. Głównym objawem
lecz też przeszkodą w codziennym funkcjonowaniu jest występujący ból i ograniczenie
ruchomości. Obok wspomnianej farmakoterapii bardzo często stosowana jest
fizykoterapia, gdyż towarzyszący chorobie zwyrodnieniowej ból jest głównym
czynnikiem ograniczającym aktywność fizyczną i przeciwwskazaniem do stosowania
kinezyterapii/1,2,4,6/.Często wybieraną formą fizykoterapii jest elektroterapia. Bogate
piśmiennictwo przedstawia szerokie i skuteczne zastosowanie elektroterapii w
schorzeniach narządu ruchu niosąc efekt przeciwbólowy i przeciwzapalny/2,3,6/.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart.Ortop. 2012, 3, str.345,ISSN 2083-8697
-
ed
.
Prace oryginalne
tio
np
roh
ibit
Rycina 1. Średnia wieku mężczyzn i kobiet jest podobna, jak również rozkład liczebny pacjentów w
przedziałach wiekowych jest zbliżony. Swiadczy to że grupa kobiet i mężczyzn jest względem siebie
reprezentatywna.
ibu
-d
istr
for
pe
rs
on
al
us
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
op
y is
-
is c
Istotnym warunkiem zakwalifikowania do uczestnictwa w badaniach były
dodatnie wyniki w przeprowadzonych następujących testach:
● ograniczenia rotacji wewnętrznej stawu biodrowego ( maksymalnie do 10-15º przy twardym oporze końcowym);
● test Thomasa
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
nly
eo
Rycina 2 Liczba pacjentów w zależności od wieku
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart.Ortop. 2012, 3, str.346,ISSN 2083-8697
-
ed
.
nly
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
zauważalne osłabienie siły mięśni kończyn
zmniejszenie wydolności chodu (np. krótsze fazy chodu, sporadyczny ból w
pachwinie)
brak endoprotez
brak kontuzji-urazów okolicy części L-S oraz stawów biodrowych w ostatnich
dwu latach
brak uskarżania się oraz zaburzeń równowagi
BMI prawidłowy zakres 18,5-24,9
W obu grupach : mężczyzn i kobiet zastosowano po 15 minut prądy interferencyjne na
stawy biodrowe w okolicy linii Roser- Nelatona, przy skrzyżowaniu dwóch obwodów
prądu w okolicy krętarza większego.
Użyty do tego celu aparat to Stygmat S-300. W zastosowanym zabiegu częstotliwość
zmieniano rytmicznie w sposób automatyczny w zakresie 0-100 Hz, do 20 mA./2,6/ .
Zabiegi wykonywane były codziennie i trwały po 15 minut na każdy staw biodrowy.
Dla sprawdzenia w jakim stopniu zabiegi prądami interferencyjnymi wpływają na
funkcję stawów biodrowych oraz stopień odczuwanego bólu wykonano następujące
testy/5/:
Test końca palca
Test Thomasa
Skala VAS
eo
Wyniki
pe
rs
on
al
us
Przeprowadzone badania i poddanie ich wyników analizie, dało pewien obraz
rezultatów leczenia pacjentów prądami interferencyjnymi. Można powiedzieć, że
ogólnie leczenie tego rodzaju przynosi pewną poprawę kondycji pacjentów i ich
funkcjonowania czego potwierdzeniem są wyniki skali VAS oraz testu końca
palca.Pierwszej kolejności pacjenci opisywali towarzyszący ból stawów biodrowych co
potwierdza że ból jest głównym czynnikiem ograniczającym funkcjonowanie.
( ryc. 3 )
for
Rycina 3 Zależność ilości pacjentów dla skali VAS
y is
op
is c
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Prace oryginalne
oraz:
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart.Ortop. 2012, 3, str.347,ISSN 2083-8697
-
ed
.
us
al
on
pe
rs
Interpretacja wyniku testu końca palca: za poprawę w wykonaniu testu uważano
zmniejszenie odległości palców dłoni od palców stopy. Różnica w odległości minimum
2 centymetrów była uważana za zmianę istotną.
for
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
tio
np
roh
ibit
eo
nly
-d
istr
ibu
Rycina 4 Zależność testu końca palca od procentowego udziału pacjentów
Th
is c
op
y is
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Prace oryginalne
Z wykresu wynika, że zarówno dla kobiet i mężczyzn skala VAS pokazuje
zmniejszenie odczuwania bólu po leczeniu. Również można zauważyć, że skutek
leczenia jest proporcjonalny dla pacjentów obu płci.
Wszyscy pacjenci zgłaszali występowanie bólu w stawach lecz najliczniejsza grupa
mężczyzn i kobiet sytuowała się w przedziale 5-10. Wykazano że zmniejszenie
odczuwania bólu nastąpiło o 2,8 (47%) u kobiet a 1,9 (32%) u mężczyzn.
Wszyscy pacjenci mieli duży kłopot w wykonaniu testu końca palca lecz po stosowaniu
prądów interferencyjnych zauważono poprawę u 9 kobiet (60%) i u 12 mężczyzn
(80%).Z wykresu wynika, że przed leczeniem wszyscy pacjenci negatywnie przeszli
test końca palca. Natomiast po leczeniu znaczna większość zdała ten test.( ryc. 4 )
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart.Ortop. 2012, 3, str.348,ISSN 2083-8697
-
tio
np
roh
ibit
Rycina 5 Zależność chwytu Thomasa od udziału procentowego pacjentów
eo
nly
-d
istr
ibu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
on
al
us
Test Thomasa nie wykazał zauważalnych zmian gdyż wyniki u kobiet na poziomie
p=0,1195 oraz p=0,0719 u mężczyzn są statystycznie nie istotne.Można stwierdzić brak
pogorszenia wyników badania. Interpretacja testu Thomasa: zmniejszenie odległości
uda od kozetki minimum 2 centymetry uważane było jako zmiana istotna.
Podsumowanie
is c
op
y is
for
pe
rs
Proces zwyrodnieniowy stanowi nieodłączną część życia, starzenia się organizmu, a
następstwem tego procesu jest zaburzenie mechanizmów naprawczych oraz
destrukcyjnych zachodzących w strukturach stawowych pod wpływem np.
mikrourazów/1,3,4,5,7/. Styl codziennego życia, wykonywania pracy zawodowej,
domowej, uprawiania sportu, powoduje dysproporcję między obciążeniem a
wytrzymałością mechaniczną chrząstki stawowej. W dużej mierze do powstania tego
zwyrodnienia przyczynia się nadmierna otyłość, która, - podobnie jak w Stanach
Zjednoczonych – staje się w Polsce coraz większym problemem i to nie tylko u osób
starszych ale również u dzieci i młodzieży/3,7/.
Spośród dotkniętych zwyrodnieniem stawu biodrowego większość stanowią
kobiety/1,7/. Utrudnia to wykonywanie pracy zawodowej zarówno fizycznej, łączącej
się z ruchami całego ciała, jak tylko polegającej na chodzeniu i przenoszeniu nawet
niewielkich ciężarów. Również utrudniona jest praca siedząca np. przy komputerze
oraz w półzgięciu tułowia np. przy sztalugach kreślarskich, a także praca stojąca np.
stomatologa, farmaceuty. Można więc powiedzieć, że schorzenie to ogranicza
prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie ludzi nim dotkniętych.
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
ed
.
Prace oryginalne
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart.Ortop. 2012, 3, str.349,ISSN 2083-8697
-
ed
.
-d
istr
ibu
tio
np
roh
ibit
1.Pierwszy objaw zgłaszany przez pacjentów w chorobie zwyrodnieniowej stawów
biodrowych to ból zlokalizowany w okolicy obręczy biodrowej odczuwany w
trakcie funkcjonowania.
2. Występowanie bólu w trakcie funkcjonowania powodowało ograniczenia w funkcji
stawów biodrowych.
3. Stosowanie
prądów
interferencyjnych
miało korzystny wpływ
na
zmniejszenie odczuwania bólu gdyż wynik w grupie kobiet 2,8 (47%) i grupie
mężczyzn 1,9 (32%) daje zadawalające efekty leczenia.
4. Stosowanie prądów interferencyjnych dało efekt przeciwbólowy oraz rozluźniający
co potwierdziły się na dobre wyniki testu końca palca. Poprawę zauważono u 9
kobiet i 12 mężczyzn.
5. Wyniki leczenia fizykalnego dały zadawalające efekty więc warto prowadzić
leczenie prądami interferencyjnymi oraz kontynuować badania na większej grupie
pacjentów.
Piśmiennictwo
for
pe
rs
on
al
us
eo
nly
1. Irena Zimmermann-Górska i wsp.: „Choroby Reumatyczne” Wyd. IV. PZWL
2006
2. Janusz Nowotny : „Podstawy Fizjoterapii” Wyd. IV. Część 2. Kraków 2004
3. Jerzy Szczygłowski : „Zwyrodnienia narządu ruchu” PZWL Warszawa 2005
4. Kazimiera Milanowska : „Kinezyterapia” Wyd. V. PZWL Warszawa 1999
5. Klaus Buckup : „Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni” Wyd. II.
PZWL Warszawa 2004
6. Tadeusz Mika, Wojciech Kasprzak : „Fizykoterapia” Wyd. IV. PZWL
Warszawa 2007
7. Wiktor Dega: „ Ortopedia I rehabilitacja” Wyd. III. PZWL Warszawa 1983
y is
op
is c
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Prace oryginalne
Wnioski
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart.Ortop. 2012, 3, str.350,ISSN 2083-8697
Adres do korespondencji:
Rafał Olczyk
Grudzielec 42a/1
63-440 Raszków

Podobne dokumenty