Głowno - Gimnazjum Miejskie im. Jana Pawła II w Głownie

Głowno
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacji, szukaj
Głowno
Herb Głowna
Województwo łódzkie
Powiat
zgierski
Gmina
• rodzaj
Głowno
miejska
Prawa
miejskie
1427 (ponownie
1925)
Burmistrz
Grzegorz Witold
Janeczek
Powierzchnia
19,85 km²
Ludność (2010)
• liczba
15 342
• gęstość
755,49 os./km²
• aglomeracja aglomeracja łódzka
Strefa
numeracyjna
+48 42
Kod pocztowy 95-015
Tablice
rejestracyjne
EZG
TERC
(TERYT)
1101220011
SIMC
0958714
Miasta
partnerskie
gm. Remptendorf
Urząd miejski
ul. Młynarska 15
95-015 Głowno
Głowno – miasto i gmina miejska w północnej części województwa łódzkiego, w powiecie
zgierskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa łódzkiego.
Przez Głowno przechodzi droga krajowa nr 14 (ul. Łowicka – Boczna – Dorzeczna –
Sosnowa – Łódzka), łącząca między innymi autostradę A2 w Strykowie z drogą krajową nr 2
w Łowiczu, będąca też częścią jednej z dwóch tras Łódź – Warszawa.
Przez Głowno przebiegają także drogi powiatowe: 24115 do Bielaw (ul. Dąbrowskiego –
Kolejowa – Główna), 24114 do Popowa (ul. Główna od DP24115), 24118 do Bielaw (ul.
Bielawska), 24121 do Ostrołęki (ul. Ostrołęcka), 24122 do Łyszkowic (ul. Targowa), 24400
do Kołacina (ul. Sikorskiego), 24401 przez centrum miasta (ul. Łowicka – Zgierska –
Swoboda) oraz 24403 do Bronisławowa (ul. Zabrzeźniańska).

Geografia
Położenie
Miasto położone jest w strefie Nizin Środkowopolskich, w granicach obszaru Równiny
Łowicko-Błońskiej u zbiegu dolin trzech rzek: Mrogi, Mrożycy i Brzuśni. Posiada dwa
zalewy o powierzchni 39 ha zasilane przez wody rzeki Mrogi. Wyniesienie terenu miasta
Głowna wynosi od 119,3 m n.p.m. do 145,9 m n.p.m. na wysoczyźnie w północnej części
miasta. Przyrodniczą osią Głowna są doliny Mrogi i Mrożycy. Całość obszaru to
powierzchnia płaska. Jedynym urozmaiceniem rzeźby są krawędzie dolin oraz zespół wydm
śródlądowych w centrum miasta (tzw. Marakan). Powierzchnia Głowna wynosi 1984 ha, czyli
19,84 km² (290. lokata w kraju). Znajduje się 29 km na północny wschód od Łodzi.
Klimat i warunki naturalne
Miasto otaczają bory sosnowe oraz bory mieszane sosnowo-dębowe z domieszką brzozy, a
miejscami jodły. Są one pozostałością lasów porastających niegdyś ziemię łódzką. Obszary
dolinne pokrywają łęgi olszowe. W leśnej części Głowna najbardziej wysuniętej na północ
leży rezerwat Zabrzeźnia. Powierzchnia rezerwatu wynosi 27,6 ha. Teren rezerwatu porasta
las dębowo-grabowy. Głównym przedmiotem ochrony w rezerwacie Zabrzeźnia jest jodła i
buk. Przez Głowno przebiega północna granica występowania tych drzew. Położenie Głowna
w dolinie trzech rzek w otoczeniu lasów sprawia, że wokół występuje niepowtarzalny
mikroklimat. Średnia temperatura powietrza w roku wynosi +7,5 °C, w tym lata +10 °C, zimy
–2,5 °C. Roczna suma opadów oscyluje w granicach 500 mm. Średnia wartość wilgotności
względnej wynosi 80%, przy czym warunki wilgotności są znacznie wyższe w obrębie dolin
niż na terenach wyniesionych. W skutek podwyższonej wilgotności na terenach niżej
położonych występuje tendencja do tworzenia się mgieł lokalnych. W ciągu roku występuje
tu 155 dni z opadem atmosferycznym, z czego 9 dni z opadem powyżej 10 mm, co jest
wartością przeciętną dla regionu Polski środkowej. Pokrywa śnieżna utrzymuje się średnio 1,5
miesiąca.
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2007[1] Głowno ma obszar 19,84 km², w tym:


użytki rolne: 35%
użytki leśne: 30%
Miasto stanowi 2,32% powierzchni powiatu.
Demografia
Dane z 31 grudnia 2007[2]:
Opis
jednostka
Ogółem
osób
Kobiety
% osób
Mężczyźni
% osób
%
populacja 14 989 100 7892 52,65 7097 47,35
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
755,49
397,78
357,77
Głowno, jako jedno z pięciu miast powiatu zgierskiego zamieszkuje 9,31% ludności całego
powiatu. Liczba ludności miasta ma tendencję zniżkową. W ciągu pięciu lat zmniejszyła się
ona o 298 osób, co stanowi ok. 2% w stosunku do roku 1998. Zmiany demograficzne mają
charakter zjawiska o trwałej tendencji.
Według danych z roku 2002[3] średni dochód na mieszkańca wynosił 1083,82 zł miesięcznie.
Prawa miejskie posiada od roku 1427 do dzisiaj (z przerwą w latach 1870-1925). Do
niedawna ośrodek przemysłu maszynowego (m.in. Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne nr 3,
Fabryka Szlifierek Ponar Łódź (obecnie FAS Głowno), Wytwórnia Urządzeń Technicznych
WUTECH, Wytwórnia Urządzeń Rolniczych "Chojaczki" (obecnie Zakłady Budowy
Urządzeń Spalających)), a obecnie głównie gorseciarskiego, tekstylnego i bieliźniarskiego
(Gorseciarska Spółdzielnia Pracy "Głowno", firma Alles oraz wiele mniejszych firm). W
Głownie znajduje się, jedyna w województwie łódzkim, stocznia jachtów pełnomorskich
JanMor.
Komunikacja
Komunikację miejską w Głownie uruchomiono 1 maja 1977 roku. W latach PRL obsługiwana
była przez MPK Łódź, obecnie obsługuje ją Miejski Zakład Komunalny.
Do Głowna dojechać można autobusami PKS (PKS Łódź: linie Głowno-Łódź, Płock-Łódź;
PKS Skierniewice: linie: Skierniewice-Łódź, Łowicz-Łódź, Kiernozia-Łódź, Łowicz-Głowno;
PKS Płock: linie: Płock-Łódź, Sierpc-Łódź). Autobusy PKS jeżdżą jednak stosunkowo
rzadko, dlatego głównym środkiem komunikacji z Łodzią, Zgierzem i Łowiczem stały się
mikrobusy prywatnych przewoźników: Łoś-Bus (Łódź), Trans Bus (Łódź, Łowicz), Kasz-Bus
(Łódź, Łowicz), Nicol vel Express-Bus (Łódź, Łowicz), Krzysztof Bielski (Zgierz). Główny
przystanek autobusowy mieści się przy Placu Wolności.
Przez Głowno przebiega również linia kolejowa nr 15 Bednary – Łódź Kaliska. Ze względu
na bardzo zły stan torowiska, a co za tym idzie nieopłacalność jej utrzymania, od 1
października 2007 ruch pasażerski na tej linii jest zawieszony[4]. Zabytkowy dworzec
kolejowy jest również nieczynny.
Oświata
Pierwsza szkoła elementarna w Głownie powstała w XVII wieku przy kościele św. Jakuba.
Mieściła się u zbiegu ulic Cmentarnej i Łowickiej (obecna księgarnia). Następnie w 1821
roku powstała szkoła początkowa. Później, jeszcze w XIX wieku powstała szkoła elementarna
miejska. W okresie I wojny światowej nad edukacją czuwała Rada Opiekuńcza, powołana w
1916 roku.



Szkoły podstawowe
o Szkoła Podstawowa nr 1 im. Józefa Piłsudskiego
o Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza
o Szkoła Podstawowa nr 3 im. Tadeusza Kościuszki
o Specjalna Szkoła Podstawowa nr 5 przy Zespole Szkół Specjalnych
Gimanzja
o Gimnazjum Miejskie im. Jana Pawła II
o Gimnazjum Powiatowe nr 2 przy Zespole Szkół Licealno-Gimnazjalnych
o Gimnazjum Specjalne nr 3 przy Zespole Szkół Specjalnych
Szkoły ponadgimnazjalne
o Liceum Ogólnokształcące przy Zespole Szkół Licealno-Gimnazjalnych
o Zespół Szkół im. prof. Romualda A. Cebertowicza
Historia



XIII wiek – prawdopodobnie jako cześć dóbr biskupów kujawskich jako tzw dobra
niesułkowskie, od 1287 roku
XV wiek – właścicielami dóbr w skład których wchodziło Głowno była rodzina
możnych mazowieckich Głowińskich herbu Roch II
1420, 11 marca – poświęcenie kościoła pw. św. Jakuba Apostoła ufundowanego przez
Jakuba Głowińskiego




























1427, 24 października – na prośbę Jakuba Głowińskiego książę mazowiecki Siemowit
V nadał osadzie Głowno prawa miejskie na zasadach prawa chełmińskiego,a jedne z 5
artykułów o powinnościach i podatkach nakazał mieszczanom płacenie Świętopietrza.
1462-1793 – miasto częścią województwa rawskiego
1504 – pożar miasta, po pożodze król nadał mieszkańcom "wolniznę" (zwolnienie z
podatków) na okres 10 lat
1522 – ponowny pożar miasta i kolejny przywilej wolnizny od 'podatków publicznych'
na okres 10 lat ale od podatku czopowego jedynie na kwartał, nadany przez
przebywającego w Wilnie króla Zygmunta I na prośbę Stanisława Miszewskiego (być
możne dzierżawce Głowna); potwierdzenie przez króla nadania praw miejskich
1609 – kościół w Głownie jest filią parafii w Domaniewicach
1676 – Głowno nawiedziły potop szwedzki i rokosz Lubomirskiego, na skutek których
miasto liczy zaledwie 34 mieszkańców
1704, 2 listopada – król szwedzki Karol XI przyszedł do miasta komunikiem, Szwedzi
zrabowali miasto, plebanię oraz kościół
1706, grudzień – hetmani koronni Adam Mikołaj Sieniawski oraz Stanisław Rzewuski
odbyli 'kolo generalne' w mieście
1707, luty – 'popasające' wojska saskie zrabowały kościół
1708, luty – Józef Potocki, wojewoda kijowski przeszedł przez miasto idąc na Łowicz
1710 – miasto nawiedziła zaraza,
1730 – w Głownie mieszkało 300 osób
1730-50 – Głowińscy sprzedali Głowno Baltazarowi Ciecierskiemu i tenże Baltazar
Ciecierski herb Rawicz II ,stolnik drohicki, ówczesny właściciel części lub całego
Głowna, rozpoczyna sprowadzanie do miasta Żydów; zmieniło to trwale krajobraz
etniczny miasta, w którym dominację zdobywa wkrótce ludność żydowska
1741, 9 stycznia – Baltazar Ciecierski uzyskał od króla Augusta III przywilej na
prowadzenie jarmarków: na Matkę Boską Gromniczną, w wigilię Bożego Ciała, w
wigilię Św. Piotra i Pawła, oraz na Św. Mikołaja.
1775 – według taryfy podatkowej, miasto własności Ciecierskich liczyło 60 domów
płacąc po 5 złotych od domu.
1793-1806 – w Głownie mieszkało 320 osób, w tym 62% Żydów, miasto pod zaborem
pruskim
1821 – u zbiegu ulic Cmentarnej (obecnie Henryka Rynkowskiego) i Łowickiej
powstała szkoła elementarna
1857 – w Głownie mieszkało ok. 1630 osób, w tym 76% Żydów
1870 – utrata praw miejskich
1903 – otwarcie linii kolejowej Warszawsko-Kaliskiej
1908 – utworzenie Straży Pożarnej w Głownie
1914 – w Głownie ( w części zwanej Osiny) działa Osińska Walcownia Miedzi i
Mosiądzu Towarzystwo Akcyjne (źródło: baza danych Archiwum Polskiego)
1914-1918 – I wojna światowa; miasto zostaje zniszczone w 25%
1921 – w Głownie mieszkało ponad 2400 osób, w tym 59% Żydów
1924 – spółka "Norblin, Bracia Buch i T.Werner" otworzyła filię swojej fabryki w
Głownie (walcownia miedzi i mąsiądzu)
1925 – przywrócenie praw miejskich
1935 – do miasta dołączone zostały tereny, nazywane: Borówka, Nowy Otwock,
Zabrzeźnia, Nowe Zakopane; powstają liczne drewniane wille – pensjonaty
letniskowe, Głowno stało się kurortem dla mieszkańców Łodzi
1940 – (maj) utworzenie przez Niemców getta, w którym zgromadzono ponad 5,6 tys.
Żydów z Głowna i innych miast regionu łódzkiego



1941 – (marzec) likwidacja getta i wywiezienie wszystkich jego mieszkańców do getta
w Warszawie
1977 - uruchomienie komunikacji autobusowej
2004 – gen. Tadeusz Bór-Komorowski został honorowym obywatelem Głowna (tytuł
nadany pośmiertnie)
Zabytki i pamiątki historii















Układ urbanistyczny centrum miasta (prawnie chroniony), powstały w XIX wieku
jako regulacja średniowiecznego układu lokacyjnego miasta.
Kamieniczki na pl. Wolności z przełomu XIX i XX wieku
'Karczma Ostatni Grosz – drewniana, wybudowana w 1740 roku przy ul. Łowickiej
karczma, później przebudowana. Prawdopodobnie najstarszy zachowany budynek w
Głownie.
Zespół dworsko-parkowy "Zabrzeźnia" – dworek wybudował w 1840 roku Wincenty
Matuszewski herbu Topór. Później należał m.in. do Stanisława Michalskiego herbu
Łodzia oraz hrabiny Aleksandry Komorowskiej. Obecnie siedziba Rady Miejskiej i
Urzędu Stanu Cywilnego.
Pałacyk Jabłońskich, zbudowany w latach 1905-1906 przez Władysława Jabłońskiego
przy ul. Łowickiej. Obecnie siedziba Muzeum Regionalnego w Głownie.
Dworzec kolejowy PKP wzniesiony w 1903 roku na trasie Kolei WarszawskoKaliskiej.
Kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła – budowany w latach 1922-1930 jako
odbudowa po zniszczeniach I wojny światowej. Zaprojektowany w formie rotundy,
wewnątrz freski (najstarsze z okresu II wojny światowej).
Cmentarz parafialny, należący do parafii pw. św. Jakuba Apostoła, położony przy ul.
Henryka Rynkowskiego (daw. Cmentarna) i Łowickiej. Najstarsze nagrobki z II poł.
XIX wieku.
Kościół parafialny w Głownie-Osinach pw. św. Barbary, wzniesiony w latach 19281930.
zakłady Norblin, bracia Buch i Werner w dzielnicy Osiny – zespół budynków
fabrycznych wzniesionych ok. 1924 roku w miejscu odlewni metali kolorowych.
Później Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne nr 3. Obecnie tereny zakładu zajmuje
wiele mniejszych firm.
Szkoła Podstawowa nr 1 wzniesiona w 1930 roku, w stylu modernistycznym. Później
rozbudowana. Powstała na terenie podarowanym miastu przez hrabinę Aleksandrę
Komorowską. Projekt wykonał ówczesny kierownik szkoły: inżynier Henryk
Rynkowski.
Młyn na Pile – młyn przy ul. Łódzkiej, przy zalewie na rzece Mrożycy. Młyn istnieje
od XIX wieku, wciąż działa.
Drewniane wille z przełomu XIX i XX wieku.
Dąb Wolności – pomnik przyrody, prawem chroniony. Dąb posadzony 11 listopada
1928 na Placu Wolności, w dziesiątą rocznicę Odzyskania Niepodległości.
Grodzisko w widłach rzeki Mrogi i Mrożycy.
Kościoły
Większość mieszkańców Głowna stanowią katolicy. Na terenie miasta działalność
duszpasterską prowadzi także placówka zboru Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w Łodzi
oraz świadkowie Jehowy. Miejscowość zamieszkuje również niewielka diaspora Kościoła
Starokatolickiego Mariawitów, której członkowie należą do parafii p.w. Matki Boskiej
Szkaplerznej w Lipce.
Głowno należy do diecezji łowickiej i na terenie miasta działają 3 parafie rzymskokatolickie
należące do dekanatu Głowno z siedzibą w Domaniewicach. Są to parafia św. Barbary,
parafia św. Maksymiliana i parafia św. Jakuba Apostoła,krórej proboszczem jest Stanisław
Banach
Postacie związane z Głownem
Osobom najbardziej zasłużonym dla Głowna Urząd Miasta nadaje takie tytuły, jak Honorowy
Obywatel Miasta Głowna i Zasłużony dla Miasta Głowna. Tytuły te nadawane są zarówno za
życia, jak i pośmiertnie.






Romuald Adam Cebertowicz – inżynier, hydrotechnik, twórca metody zeskalania
gruntów (cebertyzacja)
Jakub Głowieński – dziedzic Głowna, budowniczy pierwszego kościoła w 1420 roku
Aleksandra Komorowska – hrabina, właścicielka majątku Zabrzeźnia w Głownie
Bohdan Kowalski – pierwszy dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Głownie, w swej
młodości uczestnik walk o Lwów (Orlęta Lwowskie), w czasie okupacji podporucznik
AK.
Wincenty Matuszewski herbu Topór – właściciel dóbr "Zabrzeźnia"; wybudował
modrzewiowy dworek.
Janusz Paluszkiewicz – aktor teatralny i filmowy
Honorowi Obywatele Miasta Głowna







ks. Stanisław Banach
gen. Tadeusz Bór-Komorowski – tytuł nadany pośmiertnie w 2004 roku
Ryszard Brylski – reżyser filmowy
Wiesław Garboliński
Papież Jan Paweł II
Andrzej Janowski
Peter Ramisch
Zasłużeni dla Miasta Głowna






Dariusz Baranowski
Mieczysław Dylik
ks. Franciszek Gwoździcki
Aleksandra Komorowska – hrabina, właścicielka majątku Zabrzeźnia w Głownie
Wacława Rydzyńska – twórca, animator i prezes Towarzystwa Przyjaciół Miasta
Głowna; żona Zdzisława Rydzyńskiego.
Henryk Rynkowski – burmistrz miasta w II RP; kierownik Szkoły Podstawowej nr 1








Andrzej Sadowski
Alicja Wojciechowska
Mieczysław Wołudzki – twórca i pierwszy komendant Hufca ZHP w Głownie,
organizator i pierwszy dyrektor Państwowego Domu Dziecka w Głownie
Wojciech Zuchora
Janina Markiewicz
Bohdan Kowalski
Maria Jakiel
Zofia Janina Kittel - tytuł nadany pośmiertnie w 2011 roku