docIII. Diagnoza Stanu Miasta Głowna III.1 Podstawowe dane o mieście
download 
Reklamacja Transkrypt
III. Diagnoza Stanu Miasta Głowna III.1 Podstawowe dane o mieście
S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 III. Diagnoza Stanu Miasta Głowna III.1 Podstawowe dane o mieście Głownie Wiadomości dotyczące przeszłości miasta Głowna są bardzo skromne. W przekazach źródłowych nazwa miejscowości pojawia się dopiero na początku XV w., chociaŜ tereny te zamieszkiwane były juŜ duŜo wcześniej. Świadczą o tym ślady owalnego grodziska usytuowanego wśród łąk nad rzeką Mrogą. Grodzisko to naleŜało w XV w. do rodziny Głownieńskich. Posiadała ona swój herb. Herbem takim opieczętowany jest dokument pochodzący z 1544 r. znajdujący się obecnie w Muzeum Narodowym w Krakowie. W I połowie XV w. na skutek oŜywionego nurtu urbanizacyjnego Głowno zaczęło się intensywnie rozwijać. W 1427 r. KsiąŜe Mazowsza Ziemowit przeniósł osadę na prawo chełmińskie i ta data uznawana jest za nadanie praw miejskich. Na skutek częstych poŜarów miasto uległo kilkakrotnie zniszczeniu, co spowodowało zahamowanie jego rozwoju. W II połowie XVIII w. miasto powoli zaczęło się odradzać. Po drugim rozbiorze polski Głowno znalazło się pod panowaniem pruskim. Wiek XIX, czasy Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego nie wywołały większych zmian. Jedynie liczba ludności miasta wykazywała tendencję zwyŜkową. Ludność nadal zajmowała się głównie rolnictwem, rzemiosłem, handlem, który znacznie się oŜywił. Lata XIX w., w myśl wytycznych władz Królestwa Kongresowego, wiązały się z polityką uprzemysłowienia ośrodków leŜących w bliskim sąsiedztwie Głowna (Łódź, Pabianice, Zgierz, Aleksandrów). Po upadku powstania styczniowego miasto utraciło prawa miejskie. Była to represja za udział w walkach powstańczych. W 1903 r. nastąpił ponowny rozwój miasta za sprawą przeprowadzenia przez Głowno linii kolejowej Łódź-Warszawa. Otrzymane połączenie spowodowało odwiedzanie miasta przez przemysłowców i pierwszych letników. Głowno oferowało wówczas piękne wille wypoczynkowe, zdrowe powietrze i dogodny dojazd. W latach dwudziestych pracowała juŜ walcownia i odlewnia miedzi i mosiądzu dająca zatrudnienie mieszkańcom Głowna. W 1924 r. zakład ten wykupiła spółka akcyjna "Norblin, Bracia Buch i Werner". Nowi właściciele przebudowali zakład, zmodernizowali park maszynowy i dali zatrudnienie około 1000 robotnikom. Zajmowali się produkcją platerów. W tym czasie pracowały równieŜ zakłady, takie jak: kalfarnia, krochmalnia, cegielnia, fabryka maszyn młyńskich, tartak, czynne były trzy młyny oraz zakłady ślusarskomechaniczne. Do 1939 r. miasto rozwijało się dynamicznie. W 1934 r. włączono obszar przedmieść do granic miasta, co znacznie powiększyło jego powierzchnię. U schyłku okresu międzywojennego Głowno liczyło około 9 tys. ludności i było dobrze rozwinięte. Wojna, okupacja to lata biedy, wyniszczenia ludności. Liczne represje i rabunek mienia spowodowały zuboŜenie mieszkańców. Po wyzwoleniu w dniach 18-19 stycznia 1945 roku Głowno rozpoczęło nowy rozdział w swojej historii. Korzystając z dynamicznego rozwoju całego regionu łódzkiego, Głowno stworzyło warunki dla powstania przemysłu przetwórstwa Ŝywności, motoryzacyjnego, dziewiarskiego, maszynowego, rolniczego i budownictwa. W wyniku reformy administracyjnej kraju, wprowadzającej z dniem 1 stycznia 1999 r. trójstopniowy podział terytorialny kraju, Miasto Głowno, stało się jedną z dziewięciu gmin powiatu zgierskiego, będącego pod względem liczby ludności jednym z największych powiatów województwa łódzkiego. Powierzchnia miasta wynosi 19,84 km2, ilość mieszkańców na dzień 31.03.2003 wynosiła 15.323 osoby. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 6 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 III.2 BudŜet miasta Tabela 1 Dochody budŜetu miasta w latach 1999-2002 w zł rok 1999 rok 2000 rok 2001 Rok 2002 Dochody własne 7 564 361 7 917 925 7 548 208 7 600 161 Subwencje 4 714 828 4 486 670 5 666 439 6 724 337 Dotacje na zadania zlecone, powierzone i dot. do zadań własnych 1 761 563 2 432 849 1 993 447 2 198406 Dochody własne - ogółem 7 564 361 7 917 925 7 548 208 7 600161 Dochody podatkowe - ogółem 7 564 361 7 517 070 6 923 810 6 511311 Podatek od nieruchomości 2 297 964 1 771 488 2 703 194 2 613975 Podatek od środków transportu 80 881 84 424 60 050 91519 Podatek rolny 65 442 66 807 70 092 76738 Pozostałe podatki i opłaty lokalne 754 419 1 415 024 1 074 572 827975 Podatki wpływające z US 105 166 1 381 138 563 324 485882 udział w podatku dochodowym od osób fizycznych 3 273 089 2 716 129 2 379 157 2 373993 udział w podatku dochodowym od osób prawnych 42 400 82 060 73 421 41229 Dochody majątkowe - ogółem 0 400 855 624 398 1 088850 SprzedaŜ mienia komunalnego 0 296 432 247 924 539266 14 040 752 14 837 444 15 208 094 16 522904 Dochody ogółem Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 7 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Wykres 1 Struktura dochodów budŜetu miasta w latach 1999-2002 100% sprzedaŜ mienia komunalnego 90% dochody majatkowe - ogółem udział w podatku dochodowym od osób prawnych 80% udział w podatku dochodowym od osób fizycznych 70% podatki wpływające z US pozostałe podatki i opłaty lokalne 60% podatek rolny 50% podatek od środków transportu podatek od nieruchomości 40% dochody podatkowe - ogółem 30% dochody własne - ogółem 20% dotacje na zadania zlecone, powierzone i dot. do zadań własnych subwencje 10% dochody własne 0% rok 1999 rok 2000 rok 2001 rok 2002 Źródło: Urząd Miejski w Głownie Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 8 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Tabela 2 Wydatki budŜetu miasta w latach 1999 – 2002 w układzie działów w zł Rok 1999 Rok 2000 Rok 2001 Rok 2002 167 804 341 652 254 469 367 189 1 934 704 1 540 708 1 108 688 1 117 133 274 557 773 231 146 277 121 837 7 192 995 7 668 625 5 654 920 5 934 688 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 266 000 278 778 300 000 320 000 Ochrona zdrowia 289 715 117 033 129 404 156 218 Opieka społeczna 1 870 204 2 146 891 2 330 692 2 651 906 173 986 131 825 34 347 70 000 4 860 434 1 870 389 2 005 784 2 114 044 244 3057 19 305 6 943 69 084 110 143 Transport i łączność Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Kultura fizyczna i sport róŜna działalność Administracja publiczna Finanse Obsługa długu publicznego Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpoŜarowa Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i budownictwa 0 17 300 125 380 141 759 2 040 17 665 26 289 41 255 65 564 78 278 2 170 456 2 272 290 14 529 614 15 826 907 Działalność usługowa Edukacyjna opieka wychowawcza Wydatki ogółem Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 14 066 559 15 046 869 9 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Wykres 2 Struktura wydatków z budŜetu miasta w latach 1999 – 2002 100% edukacyjna opieka wychowawcza 90% działalność usługowa 80% urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpoŜarowa 70% obsługa długu publicznego 60% finanse administracja publiczna 50% róŜna działalność kultura fizyczna i sport 40% opieka społeczna 30% ochrona zdrowia kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 20% oświata i wychowanie gospodarka mieszkaniowa oraz niematerialne usługi komunlane 10% gospodarka komunalna i ochrona środowiska 0% transport i łączność rok 1999 rok 2000 rok 2001 rok 2002 3 Źródło: Urząd Miejski w Głownie Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 10 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Tabela 3 Wskaźniki porównawcze budŜetu miasta Głowna z innymi miastami powiatu zgierskiego (stan na dzień 31.12.2001 r.) Wskaźniki miasto Głowno miasta w województwo powiat województwie Ozorków łódzkie zgierski łódzkim 1 Dochody ogółem w przeliczeniu na jednego mieszkańca w zł wydatki ogółem w przeliczeniu na jednego mieszkańca w zł. 2 3 4 5 Miasto i Zgierz miasto i gmina gmina Aleksandrów Stryków Wskaźniki Łódzki 6 7 8 1:2 1:3 1:4 1:5 1:6 1:7 1:8 985,7 797,9 395,4 1122,5 1142,4 1164,5 1183,2 1034,7 1,24 2,49 0,88 0,86 0,85 0,83 0,95 1130,3 807,0 414,6 1130,3 1112,2 1196,7 1233,7 1043,1 1,40 2,73 1,00 1,02 0,94 0,92 1,08 Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi Na podstawie dostępnych danych dokonano oceny porównawczej wskaźników budŜetu miasta Głowna na tle porównywalnych miast: Ozorkowa i Zgierza oraz województwa łódzkiego, miast w województwie łódzkim i powiatu zgierskiego. Z porównania wskaźników wynika, Ŝe wydatki ogółem budŜetu w przeliczeniu na jednego mieszkańca miasta Głowna były porównywalne w porównaniu z wydatkami podobnej wielkości gmin miejskich ale zdecydowanie wyŜsze niŜ średnie wydatki dla całego województwa łódzkiego. Dochody budŜetu miasta Głowna są średnio o 15% niŜsze niŜ dochody gmin miejskich powiatu zgierskiego. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 11 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 III.3 Środowisko przyrodnicze i walory naturalne Podstawowe cechy fizjograficzne Miasto Głowno rozciąga się w strefie nizin środkowopolskich, w pradolinie trzech rzek: Mrogi, MroŜycy i Brzuśni. Posiada dwa zalewy o powierzchni 39 ha zasilane przez wody rzeki Mrogi. Wyniesienie terenu miasta Głowna wynosi od 119,3 m n.p.m. do 145,9 m n.p.m. na północny skraj wysoczyzny łódzkiej (łódzko – piotrkowskiej). Linią graniczną Głowna jest dolina Mrogi i MroŜycy. Całość obszaru to powierzchnia płaska z niewielkimi fragmentami na krawędzi doliny Mrogi, gdzie rzeźba terenu przechodzi w nisko falistą. System zaopatrzenia w wodę i stan czystości wód podziemnych Woda na potrzeby komunalne mieszkańców Głowna pobierana jest z ujęć podziemnych z pokładów czwartorzędowych dzięki czterem studniom głębinowym. Zdolność produkcyjna ujęcia wody wynosi 5112 m3/d. Średnia produkcja wody w 2002 r. wynosiła 2468 m3/d. Uzdatnianie wody odbywa się poprzez 6 szt. odŜelaziaczy poziomych. Łączna długość sieci ulicznych wodociągu wynosi 50,7 km. Z sieci wodociągowej korzysta szacunkowo 14000 osób (ilość odbiorców indywidualnych (woda i kanalizacja razem) w 2002 roku wynosiła 2593) oraz ponad 176 podmiotów gospodarczych. Z wodociągu miejskiego odprowadzana jest woda do wsi Karasica, Ziewanice, Kadzielin, Ostrołęka, Kamień Łowicki. Stopień zwodociągowania ulic miasta Głowna na koniec roku 2002 wynosił 87%. Jakość wody – na podstawie badań przeprowadzonych przez Sanepid – określana jest jako dobra. Gmina posiada wybudowaną w latach 1993-1994 mechaniczno–biologicznochemiczną oczyszczalnię ścieków zlokalizowaną w Głownie przy ul. Piaskowej nr 39. Przepustowość oczyszczalni wynosi 3.600 m3/d, ilość oczyszczonych ścieków wynosi (1.500 do 1.700) m3/d. Ścieki oczyszczone doprowadzane są do rzeki Mrogi o II klasie czystości. Stan czystości powietrza Na stan czystości powietrza zdecydowany wpływ mają istniejące na terenie miasta lokalne kotłownie, w których stopniowo eliminuje się przestarzałe kotły i zmienia rodzaj paliwa z węglowego na olej opałowy. Do przyszłych zamierzeń naleŜeć będzie budowa sieci gazowej na terenie gminy. Generalnie moŜna stwierdzić, Ŝe z roku na rok zanieczyszczenie powietrza ulega zmniejszeniu. Wynika to głównie ze zmniejszenia emisji zanieczyszczeń pochodzących z kotłowni węglowych, na skutek ich modernizacji oraz termomodernizacji budynków, głównie mieszkalnych.. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 12 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Klimat Miasto Głowno otaczają lasy sosnowe z domieszką brzozy, a miejscami jodły – pozostałość borów pokrywających niegdyś ziemię łódzką, na niŜszych terenach występuje olcha. W leśnej części Głowna najbardziej wysuniętej na północ leŜy rezerwat „Zabrzeźnia” z placówką jodły pospolitej. Powierzchnia rezerwatu wynosi 27,6 ha. Na północnej rubieŜy geograficznego zasięgu rezerwatu, występują takie drzewa jak jodła, buk. Głównym przedmiotem ochrony w rezerwacie „Zabrzeźnia” jest las dębowo–grabowy. PołoŜenie Głowna w dolinie trzech rzek w otoczeniu lasów sprawia, Ŝe wokół występuje niepowtarzalny mikroklimat. Średnia temperatura powietrza w roku wynosi + 7,5 st. C, w tym lata + 10 st. C, zimy -2,5 st. C. Roczna suma opadów oscyluje w granicach 500 mm. III.4 Demografia i infrastruktura społeczna Demografia W wyniku reformy administracyjnej kraju, która weszła w Ŝycie z dniem 01.01.1999 roku miasto Głowno weszło w skład nowego, powiększonego województwa łódzkiego, które obecnie zajmuje obszar o powierzchni 18 tys. km2, zamieszkiwany przez 2,6 mln. ludności (wg danych na dzień 31.12.2001 r.). Województwo łódzkie dzieli się na 20 powiatów ziemskich i 3 grodzkie oraz liczy 177 gmin. Największym pod względem liczby mieszkańców jest powiat zgierski zamieszkały przez około 161 tys. osób. W skład powiatu zgierskiego wchodzą następujące gminy: Miasto Głowno, Miasto Zgierz, Miasto Ozorków, Miasto i Gmina Aleksandrów Łódzki, Miasto i Gmina Stryków, gmina Głowno, Gmina Ozorków, Gmina Parzęczew, Gmina Zgierz. Głowno, jako jedno z trzech miast powiatu zgierskiego zamieszkuje ok. 10 % ludności całego powiatu zgierskiego. Liczba ludności miasta ma tendencję zniŜkową. W ciągu pięciu lat zmniejszyła się ona o 298 osób, co stanowi około 2 % w stosunku do roku 1998. Zmiany demograficzne mają charakter zjawiska o trwałej tendencji. Struktura wiekowa ludności Największą grupę mieszkańców miasta stanowią ludzie w wieku produkcyjnym tj. kobiety od 18 do 60 roku Ŝycia i męŜczyźni do 65 roku Ŝycia. Następną grupą są dzieci i młodzieŜ, natomiast osoby w wieku poprodukcyjnym stanowią grupę, obejmującą mniej niŜ 1/5 liczby mieszkańców. Struktura ta jest zbliŜona do powiatowej, jak i wojewódzkiej, przy kilku (1 – 3) % procentowych róŜnicach. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 13 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Wykres 3 Ludność miasta Głowna wg grup wiekowych na koniec roku 2001. w ie k p rze d p ro d u kcyjn y 20% w ie k p o p ro d u kcyjn y 16% w ie k p ro d u kcyjn y 64% Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi Wykres 4 Ilość mieszkańców Głowna na tle pozostałych gmin powiatu zgierskiego (stan na 31.12.2001r.) 58732 Ilość mieszkańców 60000 50000 40000 30000 20000 21473 20452 15428 11938 10000 0 Głowno Ozorków Stryków Aleksandrów Łódzki Zgierz Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 14 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Migracje i ruch naturalny ludności Wykres 5 Migracje ludności miasta Głowna w porównaniu z innymi miastami powiatu zgierskiego (stan na dzień 31.12.2001) 100% 105 373 186 73 saldo migracji 80% 147 428 1402 201 178 60% 81 40% 20% 0% odpływ ogółem 134 -13 533 387 154 1775 133 napływ ogółem -45 -20% Głowno Ozorków Zgierz Aleksandrów Łódzki Stry ków powiat zgierski Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi W Głownie, w odróŜnieniu od średnich wartości w powiecie zgierskim, notuje się spadek liczby ludności. Ubytek ludności spowodowany był ujemnym przyrostem naturalnym. Warunki mieszkaniowe Porównanie wielkości i struktury zasobów mieszkaniowych Głowna z danymi dla powiatu oraz województwa pozwala stwierdzić, Ŝe pod względem warunków zamieszkania sytuacja mieszkańców Głowna jest dosyć z bliŜona do warunków w pozostałych jednostkach, chociaŜ pod pewnymi względami nieco je przewyŜsza. Dotyczy to np. przeciętnej wielkość powierzchni uŜytkowej mieszkań przypadającej na 1 osobę, która jest o ok. 9 % większa w Głownie niŜ w powiecie i 6% większa niŜ w regionie. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 15 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Tabela 4 Zasoby mieszkaniowe w Głownie, powiecie zgierskim i woj. łódzkim w roku 2001 Głowno 2001 Nazwa cechy Liczba mieszkań Liczba osób przypadająca na 1 mieszkanie 5 594 woj. łódzkie 2001 55 815 91 5641 2,84 19 019 183 002 2 968 230 332,0 3 145,7 51 830,9 2,79 Liczba izb 2 Powierzchnia uŜytkowa mieszkań [tys. m ] Powierzchnia uŜytkowa mieszkań przypadająca na 1 osobę powiat zgierski 2001 21,3 2,84 19,8 20,00 Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi Według danych za rok 2001 przeciętna wielkość nowych mieszkań była o ponad ¼ mniejsza niŜ w średnia w województwie łódzkim i powiecie zgierskim. Zasobami komunalnymi w Głownie administruje Miejski Zakład Komunalny . Zgodnie z przepisami prawa budowlanego przeprowadzane są przeglądy techniczne budynków mieszkalnych. Większość budynków komunalnych nie posiada kanalizacji i brak w nich instalacji sanitarnych i wodociągowych. Rodzi to konflikty z mieszkańcami sąsiadujących z nimi posesji, którzy skarŜą się na warunki sanitarne. Radykalna zmiana i poprawa sytuacji wymaga wykonania kanalizacji i podłączenia do niej istniejących obiektów. Miejski Zakład Komunalny w Głownie administruje 80 budynkami, w których zlokalizowane są lokale mieszkalne stanowiące własność lub współwłasność gminy (Wspólnoty Mieszkaniowe). Bezrobocie W latach 1998 – 2002 w Głownie, podobnie jak w całym województwie łódzkim, ilość osób bezrobotnych uległa systematycznemu zwiększeniu. Według danych za lata 1998 – 2002 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Głownie zwiększyła się o ponad 35%. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 16 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Wykres 6 Bezrobotni w latach 1998 – 2002 2500 2000 1500 1000 500 0 1998 1999 2000 2001 2002 Źródło: Urząd Miasta Głowna Wykres 7 Struktura bezrobocia w latach 1998 – 2002 1000 900 800 kobiety 700 600 absolwenci 500 400 z prawem do zasiłku 300 200 z prawem do zasiłku przedemerytaln ego 100 0 1998 1999 2000 Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 2001 2002 17 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Tabela 5 Stopa bezrobocia na terenie województwa łódzkiego i powiatu zgierskiego w latach 1999-2002 stan na 31.12.1999 stan na 31.12.2000 stan na 31.12.2001 stan na 31.12.2002 województwo łódzkie 14,1 16,1 18,1 18,5 powiat zgierski 18,8 22,5 24,6 24,8 III.5 DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA POZA ROLNICTWEM Według stanu na dzień 31.12.2002 r. w Głownie w systemie REGON zarejestrowanych było 1.244 podmiotów gospodarczych, z czego większość stanowiły firmy działające w sektorze handlu (stacjonarny – 224 i okręŜny – 249) oraz produkcji (krawiectwo, bieliźniarstwo – 142). Wykres 8 Podmioty gospodarcze według rodzajów działalności us łu g i-o g ó łem 3 5% h a n de l-o g ółe m 45% p ro d ukcja -o g ółe m 2 0% W okresie ostatnich czterech lat ogólna ilość podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na terenie Głowna systematycznie spada. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 18 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Wykres 9 Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w mieście Głowno w latach 1999- 2002. 1310 1300 1290 1280 1270 1260 1250 1240 1230 1220 1210 1999 2000 2001 2002 Źródło: Urząd Miejski w Głownie - 1999 r. 1301 zarejestrowanych podmiotów gospodarczych - 2000 r. 1274 zarejestrowane podmioty gospodarcze - 2001 r. 1258 zarejestrowane podmioty gospodarcze - 2002 r. 1244 zarejestrowanych podmiotów gospodarczych. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 19 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Wykres 10 Struktura podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na terenie miasta Głowna z a k ła d y o só b fiz yc z n yc h sp ó łk i c yw iln e 7% sp ó łk i p ra w a ha n d lo w e g o 2% sp ó ł d z ie ln ie 1% 90% Źródło: Urząd Miejski w Głownie III.6 Rolnictwo Naturalne warunki produkcji rolniczej Baza produkcji rolniczej tj. uŜytki rolne zajmują 643 ha powierzchni, co stanowi 32,4% powierzchni ogólnej miasta. W Głownie gleby bardzo dobre i dobre (II-IVb) stanowią 70%, a gleby słabe (V-VI) 28%. Tabela 6 Struktura uŜytków rolnych w Głownie Lp UŜytkowanie gruntów . 1. Powierzchnia ogółem 2. UŜytki rolne razem W tym: 2.1 Grunty orne 2.2 Sady 2.3 Trwałe uŜytki zielone 3. Lasy i grunty leśne 4. Pozostałe grunty [ha] [%] [%] % Powiat zgierski [%] 1982 100,0 100,0 100 100,0 100,0 100,0 643 32,4 56,8 39,5 61,2 68,8 59,3 364 250 29 517 179 18,7 12,6 1,5 26,1 8,7 41,6 1,6 13,6 7,7 35,5 32,8 1,6 5,1 16,1 4,9 46,4 0,7 14,1 26,1 12,7 55,5 1,4 11,9 20,4 10,8 45,4 0,9 13,0 29,1 11,6 Głowno Ozorków Zgierz Woj. Polska łódzkie [%] [%] Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 20 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Na terenie miasta Głowna występuje 221 gospodarstw rolnych, z czego 120 stanowią specjalistyczne gospodarstwa sadownicze. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego to 2,42 ha. Wykres 11 Struktura agrarna gospodarstw rolnych. od 7 ha do 10 ha 4,5% od 10 ha do 15 ha 0,5% powyŜej 15 ha 0,5% od 5 ha do 7 ha 9,0% od 2 ha do 5 ha 33,9% od 1 ha do 2 ha 51,6% Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi III.7 Infrastruktura techniczna Drogi Na obszarze Miasta Głowna sieć dróg publicznych obejmuje: drogę krajową nr 14 – Łowicz – Łódź – Sieradz - Walichnowy – dł. 4,254 km, drogi powiatowe – nr 24118, 24115, 24114, 24121, 24122, 24200, 24400, 24401, 24403 – o łącznej długości 16,027 km, ulice lokalne miejskie – dł. 68,6 km, Podstawowy układ drogowo – uliczny miasta stanowią ulice: Łódzka, Sosnowa, Dorzeczna, Boczna, Łowicka, Zgierska, Swoboda, Sikorskiego,Targowa, Bielawska leŜące w ciągu drogi krajowej nr 14 o znaczeniu międzyregionalnym. W układzie komunikacyjnym miasta ciąg tych ulic pełni funkcje drogi głównej ruchu przyśpieszonego. Drogą odbywa się ruch komunikacji autobusowej o znaczeniu lokalnym i międzyregionalnym. Drogi /ulice/ powiatowe zapewniają powiązania zewnętrzne z sąsiednimi terenami jak równieŜ powiązania lokalne w mieście, obsługując jednocześnie przyległe działki. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 21 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Ulice miejskie uzupełniają sieć komunikacyjną konieczną do powiązań lokalnych w mieście, jak równieŜ powiązań z terenami sąsiednimi. Łączna długość ulic miejskich wynosi 68,6 km z czego 33% to ulice o nawierzchni asfaltowej, 6% stanowią ulice o nawierzchni utwardzonej, pozostałe 61% to drogi gruntowe. W latach 2001 – 2002 zmodernizowano nawierzchnie o łącznej długości 1,22 km Układ kolejowy Przez miasto przebiega jednotorowa linia kolejowa relacji Łódź – Zgierz – Głowno – Łowicz o znaczeniu lokalnym wraz z dworcem kolejowym oraz bocznicą kolejową. Linia kolejowa i bocznica PKP tworzą kolizyjne skrzyŜowania z układem drogowo – ulicznym. Przejazdy kolejowe są strzeŜone przy pomocy rogatek. Komunikacja zbiorowa Obsługę komunikacyjną zbiorową zapewnia mieszkańcom miasta komunikacja autobusowa i kolejowa. Podstawowym środkiem przewozowym jest autobus. W zakresie połączeń wewnętrznych miasto obsługiwane jest przez komunikację autobusowa MZK. Z komunikacji miejskiej korzysta rocznie ok. 40.300 osób, dobowo ok. 153 osób (dane za rok 2001). W zakresie połączeń zewnętrznych (kierunki: Warszawa, Brzeziny, Skierniewice, Łowicz, Łódź, Płock) miasto obsługiwane jest przez komunikacje autobusowa PKS, firmy prywatne i komunikacje kolejową PKP. Elektroenergetyka Miasto Głowno zasilane jest w energię elektryczną z krajowego systemu elektroenergetycznego poprzez główny punkt zasilający (GPZ) 110/15 kV „Głowno”. Stacja wyposaŜona jest w dwie jednostki o mocy 16MVA kaŜda. Zasilanie odbiorców w energię elektryczną na terenie miasta Głowna jest powszechne i zrealizowane poprzez sieć średniego napięcia 15kV, stacje trafo 15/0,4 kV i sieci niskiego napięcia 220V i 380V. Istniejąca sieć SN jest zmodernizowana i posiada rezerwy przepustowości. Od roku 2001 wybudowane zostały przez Zakład Energetyczny na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej 4 nowe stacje trafo o konstrukcji słupowo– kontenerowej. Modernizacji wymagają sieci NN, zbyt małe przekroje i za duŜe długości przewodów nie są dostosowane do rosnących wymagań odbiorców indywidualnych. Gazownictwo Zaopatrzenie miasta w gaz przewodowy nastąpi dopiero po wybudowaniu projektowanej sieci wysokiego ciśnienia DN 200 i 150 mm o długości ok. 27 km na odcinku Skotniki – Stryków – Głowno, łącznie z budową 2 stacji redukcyjno – pomiarowych pierwszego stopnia w gminie Dmosin, i gminie Stryków. Koncepcja programowa gazyfikacji miasta i gminy Głowno, która powstała w 1996 r., zakłada zasilanie duŜych odbiorców gazu dla celów komunalnych, usługowych i produkcyjnych poprzez sieć średniego ciśnienia. Związek gmin utworzony w celu przeprowadzenia gazyfikacji, współpracuje z inwestorami zewnętrznymi, którzy zainteresowani pozyskiwaniem odbiorców gazu, chcą uczestniczyć w realizacji w/w zadania. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 22 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Ciepłownictwo Na obszarze miasta nie istnieje zorganizowana gospodarka cieplna, a zaopatrzenie w ciepło odbywa się ze źródeł lokalnych, z których korzystają zarówno odbiorcy indywidualni, w zabudowie jednorodzinnej, obiektach przemysłowych i uŜyteczności publicznej. Jako paliwo w starszych kotłowniach wykorzystywany jest głównie węgiel, obecnie z tendencją przechodzenia na miał węglowy oraz olej opałowy - stosowany głównie przy modernizacji kotłowni osiedlowych i w obiektach publicznych. Na terenie miasta eksploatowanych jest nadal około 50 duŜych kotłowni węglowych, niektóre wytwarzają ciepło dla potrzeb technologii i ciepłej wody uŜytkowej. Brak gazu ziemnego powoduje, Ŝe nieliczni odbiorcy indywidualni decydują się na zasilanie urządzeń grzewczych w gaz płynny i związaną z tym lokalizację zbiorników na własnej działce. Gospodarka wodno-ściekowa Gospodarką wodno-ściekową na terenie miasta Głowna zajmuje się Miejski Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Głownie przy ul. A. Struga 5, będący zakładem budŜetowym gminy. Ścieki z terenu miasta odprowadzane są trzema głównymi kolektorami (dwoma od strony miasta i jednym od ul. Piaskowej) do miejskiej oczyszczalni ścieków, zlokalizowanej w północno-zachodniej części miasta, przy lewym brzegu rzeki Mrogi. Istniejąca oczyszczania zajmuje 2.100 m2. Ścieki z lokalnych zbiorników bezodpływowych wywoŜone są taborem asenizacyjnym do punktu zlewnego wykonanego na terenie oczyszczalni. Na terenie miasta działają trzy firmy przewozowe dostarczające ścieki taborem asenizacyjnym do oczyszczalni, posiadające zezwolenia i umowy, są to: Miejski Zakład Komunalny w Głownie, RS II ze Zgierza i FEK w Głownie. PrzywoŜone ścieki stanowią około 12% oczyszczanych ścieków. Istniejąca w Głownie oczyszczalnia to oczyszczalnia mechaniczno-biologicznochemiczna, wybudowana w 1993 r. Oczyszczalnia rozpoczęła funkcjonowanie w1994 r. Jest to oczyszczalnia o przepustowości 3.600m3/dobę przy obsłudze 9 osób (8 operatorów i 1 mistrz). Praca oczyszczalni odbywa się w sposób ciągły. Pozwolenie wodno-prawne pozwalające na eksploatację, zakład uzyskał w 1996 r. i jest ono waŜne do września 2010 r. Stopień oczyszczenia ścieków jest bardzo wysoki, a odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka Morga o II klasie czystości wód. Zgodnie z oceną oddziaływania na środowisko przyrodnicze oczyszczalnia nie ma negatywnego wpływu na środowisko. Strefa ochronna zamyka się w granicach ogrodzenia obiektu. W ramach modernizacji oczyszczalni ścieków planuje się rozbudowę budynku socjalnego o część socjalno-magazynową oraz dodatkowy zbiornik do czasowego przetrzymania ścieków i wyeliminowania ze ścieków oczyszczonych azotu amonowego. Od czerwca 2002 r. prowadzone są przez pracowników Politechniki Łódzkiej działania zmierzające do usunięcia nadmiernej ilości azotu amonowego. Produktami ubocznymi oczyszczania ścieków są: osad, piasek i skratki. Osad pochodzący z oczyszczalni jest wykorzystywany jako nawóz w uprawie zbóŜ. Na takie zagospodarowanie Zakład posiada odpowiednie opracowania, zezwolenia, badania gleby i osadu oraz umowy. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 23 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Piasek i skratki wywoŜone są na legalne wysypisko odpadów, na co Zakład posiada stosowne umowy. Na terenie miasta funkcjonuje system rozdzielnej kanalizacji z działającymi sieciami kanalizacji sanitarnej i niewielkiej ilości kanalizacji deszczowej. Łączna długość kanalizacji sanitarnej wynosi 29,4 km. Stopień skanalizowanych ulic w mieście wynosi 53%. Z kanalizacji miejskiej korzysta szacunkowo 7400 osób. Z kanalizacji (według stanu za rok 2002) korzysta 49% ludności miasta Głowna. Liczba podmiotów gospodarczych, które mają podpisaną umową na odprowadzenie ścieków wynosi 99 szt. W celu zaspokojenia potrzeb mieszkańców w zakresie przyłączeń do sieci kanalizacji sanitarnej następuje sukcesywna rozbudowa sieci na terenie miasta ze środków budŜetu miasta i poŜyczek Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi. Gospodarka odpadami Gospodarką odpadami w mieście Głowno zajmuje się Miejski Zakład Komunalny w Głownie, ul. Dworska 3, będący zakładem budŜetowym gminy. W 1997 r. został opracowany „Program selektywnej zbiórki i zagospodarowania odpadów dla miasta Głowna”. Zakupiono kolorowe pojemniki do zbiórki segregowanych odpadów komunalnych. Zapewniono lokalizację pojemników na odpady segregowane. Niestety w 2000 roku kontynuacja programu została zaniechana. Miasto nie posiada na swoim terenie wysypiska odpadów komunalnych. Odpady pochodzące z budynków wielo mieszkaniowych spółdzielni mieszkaniowych, odbierane są przez firmę RS II w Zgierzu i składowane są na wysypisku w Parzęczewie. Pozostałe odpady komunalne pochodzące głównie z terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej odbierane są przez Miejski Zakład Komunalny w Głownie i składowane na terenie wysypiska odpadów komunalnych w Ziewanicach. Wysypisko to będzie rekultywowane. . Miasto poszukuje nowych rozwiązań w sprawie odbioru i składowania odpadów komunalnych i będzie zmuszone opracować plan ochrony środowiska, a w szczególności program gospodarki odpadami dla Miasta Głowna. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 24 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 III.8 Edukacja i wychowanie Przedszkola Na terenie miasta Głowna funkcjonują 3 przedszkola miejskie, do których w roku szkolnym 2002/2003 uczęszczało 411 dzieci. Liczba dzieci korzystających z opieki przedszkolnej na przestrzeni ostatnich lat sukcesywnie wzrasta i jest o 11% wyŜsza w roku 2003 w porównaniu do roku 1999. Szkoły podstawowe i średnie Na terenie miasta Głowna funkcjonuje system placówek oświatowych w skład których wchodzą: szkoły podstawowe, gimnazja, licea ogólnokształcące, średnie szkoły techniczne i zawodowe. Tabela 7 Oświata podstawowa i średnia w Głownie, powiecie zgierskim i woj. łódzkim w latach (stan na 31.12.2001) Głowno Szkoły podstawowe - ogółem Liczba uczniów szkół podstawowych Liczba uczniów przypadająca na 1 placówkę Gimnazja Liczba uczniów gimnazjów Liczba uczniów przypadająca na 1 placówkę Licea ogólnokształcące - ogółem Liczba uczniów liceów ogólnokształcących Liczba uczniów przypadająca na 1 placówkę Szkoły średnie techniczne i zawodowe- ogółem Uczniowie szkół średnich technicznych i zawodowych Liczba uczniów przypadająca na 1 placówkę powiat zgierski 49 11559 4 1287 236 322 393 109032 277 14 2526 3 142 180 287 63260 220 45 4038 5 498 100 203 275 142 959 194605 23 6331 3 599 200 woj. łódzkie 90 691 79381 115 Źródło: Urząd Statystyczny w Łodzi Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 25 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Tabela 8 Szkoły średnie techniczne i zawodowe w mieście Głownie w porównaniu z innymi miastami powiatu zgierskiego Szkoły średnie techniczne i zawodowe liczba uczniów - ogółem - ogółem absolwenci Głowno 5* 498 129 Ozorków 8 696 183 22 2172 620 6 369 168 Zgierz Aleksandrów Łódzki Stryków Powiat zgierski - 45 4038 1184 *W skład Zespołu Szkół Zawodowych wchodzą następujące placówki: - Zasadnicza Szkoła Zawodowa, - Liceum Mechaniczne - Technikum Mechaniczne - Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych - Policealne Studium Techniczne III.9 Ochrona zdrowia i opieka społeczna Ochrona zdrowia W zakresie podstawowej opieki zdrowotnej mieszkańcy Głowna mają do dyspozycji Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej świadczący usługi dla 24.173 pacjentów w ramach NFZ, którego działają następujące poradnie: ogólna, dziecięca, medycyny pracy, „K”, dermatologiczna, zdrowia psychicznego, chorób płuc, odwykowa, chirurgiczna, laryngologiczna, neurologiczna, okulistyczna, rehabilitacyjna, ortopedyczna, reumatologiczna, urologiczna, diabetologiczna, stomatologiczna, protetyczna, medycyny szkolnej oraz Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Gabinety Lekarskie” świadczący usługi dla 3.750 pacjentów w ramach umowy z NFZ i wiele prywatnych gabinetów świadczących usługi z zakresu pediatrii, laryngologii, stomatologii, okulistyki, laryngologii, dermatologii, interny, kardiologii, ginekologii. SPZOZ dysponuje 106 łóŜkami szpitalnymi w następujących oddziałach: wewnętrzny, chirurgiczny, ortopedyczny, ginekologiczno–połoŜniczy, noworodkowy. W roku 2002 wykonano 101015 badań laboratoryjnych, co stanowo 10% spadek w porównaniu do roku 1999. Zatrudnienie w omawianym okresie spadło o 25% i obecnie Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 26 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 wynosi 269 osób. Liczba hospitalizacji w latach 1999 – 2002 pozostawała na zbliŜonym poziomie ok. 3900. Na terenie miasta Głowna mieszkańcy maja dostęp do 5 aptek. Opieka społeczna Pomocą społeczną na terenie miasta Głowna zajmują się następujące instytucje: a) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS), zatrudniający na dzień 31.12.2001r. 11 osób. Ośrodek 0współpracuje z instytucjami środowiska lokalnego: - Stowarzyszenie „Pomoc Rodzinie” świetlica socjoterapeutyczna - Środowiskowy Dom Samopomocy, który działa w ramach Stowarzyszenia „Pomoc Rodzinie” - Stowarzyszenie Klubu Abstynenckiego „Krokus” - Stowarzyszenie Rodzin Katolickich. - „Caritas” - Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i MłodzieŜy „Zabrzeźnia” III.10 Kultura, sport i rekreacja Placówki kultury Na terenie miasta Głowna istnieją placówki prowadzące działalność kulturalną na rzecz mieszkańców. Są to: Towarzystwo Przyjaciół Miasta Głowna Miejski Ośrodek Kultury w Głownie, Miejska Biblioteka Publiczna dla dzieci i młodzieŜy, Towarzystwo Przyjaciół Miasta Głowna zajmuje się propagowaniem kultury w społeczeństwie Głowieńskim. Prowadzi Muzeum, gromadzi dokumenty związane z historią Naszego Miasta. Organizuje wystawy archeologiczne, historyczne, etnograficzne, przyrodnicze, fotograficzne. Skupia róŜnych artystów lokalnych, prowadzi pracownie artystyczną. Organizuje cykliczne występy kulturalne takie jak np.: „Lato Muzyczne” oraz Koncerty Czwartkowe. MOK w latach 1999-2002 zorganizował łącznie 161 imprez o charakterze artystycznym, w których corocznie brało udział ponad 20 tys. osób. W MOK działają następujące kółka zainteresowań i zespoły amatorskie: zespół „Czeremcha”, orkiestra dęta, kółko plastyczne, nauka gry na instrumentach, zespoły taneczne hip-hop i break dance, kółko teatralne, zespoły rockowe, Grupa Artystycznego Uderzenia, aerobik, wyświetlane są seanse filmowe. W latach 1999 – 2002 w Miejskiej Bibliotece Publicznej odnotowano prawie 20% wzrost liczby zarejestrowanych czytelników, z 1281 w roku 1999 do 1520 w roku 2002. W tym czasie zarejestrowano ponad 134 tys. wypoŜyczeń ksiąŜek i ponad 40 tys. odwiedzin czytelników. Na terenie miasta Głowna występują zabytki o znaczeniu lokalnym i regionalnym. Prawną ochroną konserwatorską objęty został układ urbanistyczny centrum miasta powstały w XIX w. w wyniku regulacji średniowiecznego miasta lokacyjnego związanej z przeprowadzeniem Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 27 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 w roku 1837 drogi Łowicz – Kalisz, oraz pojedyncze obiekty architektury, zieleni i historyczne załoŜenia parkowe wpisane do rejestru lub ewidencji zabytków. Zabytki : - Kościół Parafialny p.w. Św. Jakuba Apostoła, powstały w 1420 roku, przebudowany w latach 1923-1930. - Dwór z początku XX w. – Siedziba Muzeum Miasta Głowna, - Zespół dworsko – parkowy – siedziba Rady Miejskiej i Urzędu Stanu Cywilnego, - Kościół Parafialny p.w. św. Barbary powstały w latach 1928 – 1930, - Szkoła Podstawowa nr 1, powstała w 1930 r., - Dworzec Kolejowy powstały w 1903 r., - drewniane i murowane domy powstałe na przełomie XIX i XX w. Sport i rekreacja Miasto Głowno ma dobre warunki do rozwoju turystyki i rekreacji. Na terenie miasta znajdują się trzy duŜe zbiorniki wodne, największy sztuczny zbiornik „MroŜyczka” o powierzchni 20h. Do roku 2000 działał Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, który zajmował się wypoŜyczaniem sprzętu pływającego ( kajaki, rowery wodne, łodzie wiosłowe) W latach 2001-2002 wydzierŜawiano ośrodek osobom prywatnym, co doprowadziło do jego degradacji. Władze miasta w tamtym okresie nie czyniły Ŝadnych inwestycji na terenie dawnego MOSIR. W chwili obecnej „ośrodek” jest zarządzany przez zakład budŜetowy miasta - Miejski Zakład Komunalny. Bazę noclegową na terenie miasta Głowna stanowi jeden hotel - Hotel "MROGA"ul. Sosnowej 4, który dysponuje 37 miejscami hotelowymi. Bazę sportowo-rekreacyjną na terenie miasta Głowna stanowią: boisko piłkarskie, wymiarowe z trybunami (Gosso-Stal) boiska i sale gimnastyczne przy szkołach podstawowych, Gimnazjum Miejskim, Zespole Szkół nr 1, Zespole Szkół Licealno - Gimnazjalnych kort tenisowy ceglany – TKKF, siłownia, sala do gry w tenisa stołowego, boisko do kometki - TKKF kort tenisowy asfaltowy przy ul. Kopernika boiska do piłki plaŜowej oraz koszykówki na plaŜy przy zalewie „MroŜyczka” Na terenie miasta prowadzi działalność kilka klubów i kół sportowych. - Klub „GOSSO – STAL” aktualnie występujący w III lidze piłki noŜnej. W 2002 roku liczba trenujących zawodników wynosiła 152 występujących w 5 zespołach. - TKKF „EXPANDOR”, W latach 1998 – 2002 zarejestrowano łącznie 918 osób, biorących udział między innymi w rozgrywkach lig siatkarskiej, i ligach tenisa stołowego. - Klub Sportowy „Teraz Głowno”, skupia łącznie 87 członków w następujących sekcjach: koszykówki, piłki noŜnej, sztuk walki, jeździecka, Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 28 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 - Sekcja Karate Dzieci i MłodzieŜy w Głownie. Powstała w 1992 r. obecnie skupia około 40 dzieci szkół podstawowych i gimnazjum. Uczniowski Klub Sportowy działający przy SP nr 3, zajmuje się szerzeniem kultury fizycznej wśród dzieci i młodzieŜy z terenu dzielnicy Zabrzeźnia. Miejski Szkolny Związek Sportowy – zajmuje się organizacją zawodów sportowych w róŜnych dyscyplinach dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych w Głownie KS „Remo” prowadzi zajęcia z kolarstwa III.11 Bezpieczeństwo publiczne Na terenie miasta Głowna, zatrudnionych jest 30 etatowych pracowników policji, którzy pełnią słuŜbę w następujących zespołach zadaniowych: zespół oficerów dyŜurnych, zespół patrolowo – interwencyjny, rewir dzielnicowy, referat kryminalny. W okresie ostatnich czterech lat (1999 – 2002) odnotowano około 3454 interwencji Policji, przy czym ilość interwencji wzrosła o ponad 85% z 518 w roku 1999 do 976 w roku 2002. Wykrywalność przestępstw dokonanych na terenie miasta Główna ulega systematycznemu zwiększeniu. W roku 2001 liczba przestępstw ogółem wynosiła 392, z czego 55% zostało wykrytych, w roku 2002 liczba przestępstw ogółem wyniosła 358 wykrywalność 62.1%. W kategoriach najbardziej uciąŜliwych dla mieszkańców: zabójstwa, zgwałcenia, kradzieŜe (kradzieŜe w 2002 w porównaniu do 2001 spadły o 50 %), kradzieŜe z włamaniem (kradzieŜ z włamaniem w 2002 w porównaniu do 2001 spadły o 15,6 %), kradzieŜe samochodów (kradzieŜ samochodów w 2002 w porównaniu do 2001 spadły o 13,1 %), rozboje (bójka i pobicie w 2002 w porównaniu do 2001 spadły o 57 %), wymuszenia, podpalenia wykrywalność przestępstw utrzymuje się na zbliŜonym poziomie i wynosiła: w roku 2001 – 33%, w roku 2002 – 34,2%. W 2002 policja zabezpieczała łącznie 19 imprez masowych i meczy piłkarskich. W 2002 roku biorąc pod uwagę między innymi wykrywalność popełnionych na danym obszarze przestępstw, Komenda Policji w Głownie okazała się najlepszym komisariatem Policji w całym Powiecie Zgierskim. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 29 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 IV. STRATEGICZNE PLANY ROZWOJU MIASTA Celem strategicznym wspólnoty samorządowej miasta Głowna, który ma zostać osiągnięty w załoŜonym okresie planistycznym, czyli do końca 2010 roku jest zrównowaŜony rozwój. Dzięki jego osiągnięciu nastąpi m.in. "Poprawa stanu środowiska naturalnego”, a takŜe nastąpi „Zmniejszenie bezrobocia” oraz „Zwiększenie dochodów do budŜetu miasta”. Realizacja celu strategicznego Głowna przyczyni się takŜe do osiągnięcia celu nadrzędnego jakim jest zrównowaŜony rozwój województwa łódzkiego. Przyjęto, iŜ o osiągnięciu celu strategicznego będzie świadczył fakt, iŜ w roku 2010 wskaźnik bezrobocia w roku 2010 będzie niŜszy niŜ średni w kraju udział % wśród mieszkańców miasta osób uprawnionych do ubiegania się o pomoc społeczną wg kryteriów obowiązujących w roku 2003, zmniejszy się o min. 10 % . Uzyskanie takiego stanu będzie moŜliwe, jeśli: Średnioroczne tempo rozwoju gospodarczego kraju (PKB) w latach realizowania strategii będzie nie mniejsze niŜ 5%. Realizacja celu strategicznego, moŜliwa będzie dzięki osiągnięciu niŜej wymienionych celów: CEL I. „SZYBSZY ROZWÓJ GOSPODARCZY MIASTA” CEL II. „POPRAWA WARUNKÓW śYCIA MIESZKANCÓW” ZRÓWNOWAśONY ROZWÓJ MIASTA GŁOWNA I SZYBSZY ROZWÓJ GOSPODARCZY MIASTA Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. II POPRAWA WARUNKÓW śYCIA MIESZKAŃCÓW 30 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 CEL I. „SZYBSZY ROZWÓJ GOSPODARCZY MIASTA” O osiągnięciu tak sformułowanego celu, a takŜe o postępującym przybliŜaniu się sytuacji do stanu poŜądanego świadczyć będzie fakt, iŜ : Do 2010 r. wzrost liczby miejsc pracy o minimum 500 w porównaniu ze stanem w roku 2003. Wzrost udziału podatku CIT i PIT w dochodach BudŜetu Miasta Do końca 2010 r. liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w mieście zwiększy się nie mniej niŜ o 100 w porównaniu z rokiem 2001. Aby stało się to moŜliwe do osiągnięcia koniecznym jest, aby w trakcie okresu planistycznego nastąpiło rozpoczęcie budowy odcinka autostrady A2 do Strykowa Dla osiągnięcia celu Nr I potrzebne jest uzyskanie następujących rezultatów : Rezultat I.1 Rozwój funkcji turystyczno - rekreacyjnej Rezultat I.2 Rozwój dotychczasowej bazy gospodarczej SZYBSZY ROZWÓJ GOSPODARCZY MIASTA I.1 Rozwój funkcji turystyczno - rekreacyjnej I.2 Rozwój dotychczasowej bazy gospodarczej Rezultat nr I.1 Rozwój funkcji turystyczno - rekreacyjnej. O osiągnięciu tego rezultatu w poŜądanym stopniu świadczyć będzie liczba przyjazdów gości do Głowna w sezonie będzie nie mniejsza niŜ 100 000 osobodni. ZałoŜenia niezbędne do osiągnięcia ww. rezultatu nie zostały określone. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 31 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 „Rozwój funkcji turystyczno – rekreacyjnej” Głowna nastąpi dzięki uzyskaniu następujących wyników: Wynik I.1.1 Dobra promocja Głowna Jego uzyskanie moŜliwe będzie dzięki: - wypromowaniu / wykreowaniu turystycznego wizerunku Głowna - promocji oferty turystycznej Głowna Wynik I.1.2 Rozwój infrastruktury turystycznej Zostanie on osiągnięty dzięki: - nowym inwestycjom, które nastąpią dzięki przygotowaniu terenów inwestycyjnych nad zachodnią, północną i południową częścią zalewu oraz zagospodarowaniu centrum miasta, - rozwojowi infrastruktury miejskiej, w tym infrastruktury technicznej, na terenach inwestycyjnych. Wynik I.1.3 Poprawa skomunikowania Głowna Wynik I.1.4 Atrakcyjna oferta kulturalno – rozrywkowa Zostanie zapewniona poprzez: - organizowanie imprez rozrywkowych, - przygotowanie i utrzymanie szlaków turystycznych. Wynik I.1.5 Poprawa estetyki miasta Zostanie on osiągnięta na skutek: - umieszczenia i egzekwowania odpowiednich zapisów w planie zagospodarowania przestrzennego miasta, Rozwój funkcji turystyczno - rekreacyjnej Rezultat I.2 I.1.5 Poprawa estetyki miasta I.1.4 Atrakcyjna oferta kulturalno - rozrywkowa I.1.3 Poprawa skomunikowania Głowna I.1.2 Rozwój infrastruktury turystycznej Dobra promocja Głowna I.1.1 Rozwój dotychczasowej bazy gospodarczej Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 32 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 O osiągnięciu tego rezultatu w poŜądanym stopniu świadczyć będzie wzrost liczby nowych miejsc pracy, o co najmniej 300 do końca 2010 r. Rezultat ten zostanie osiągnięty dzięki uzyskaniu następujących wyników: Wynik I.2.1 Nowe inwestycje w przemyśle i usługach. Zostanie on osiągnięty na skutek prowadzenia takich działań, jak: - Poszukiwanie inwestorów - Funkcjonowanie zachęty dla inwestorów Wynik I.2.2 „Promocja gospodarcza miasta” Wynik I.2.3 „Kwalifikacje ludności odpowiednie do potrzeb przedsiębiorstw” Wynik I.2.4 „Dobry dostęp do informacji i doradztwa gospodarczego” Wynik I.2.5 „Dobry dostęp do środków pomocowych” Wynik I.2.6 „Mechanizmy /instrumenty finansowe sprzyjające prowadzeniu działalności gospodarczej” Rozwój dotychczasowej bazy gospodarczej Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. I.2.6 Iinstrumenty finansowe sprzyjające prowadzeniu działalności gospodarczej I.2.5 Dobry dostęp do środków pomocowych I.2.4 Dobry dostęp do informacji i doradztwa gospodarczego I.2.3 Kwalifikacje ludności odpowiednie do potrzeb przedsiębiorstw I.2.2 Promocja gospodarcza miasta Nowe inwestycje w przemyśle i usługach. I.2.1 33 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 CEL II. „POPRAWA WARUNKÓW śYCIA MIESZKAŃCÓW” O uzyskaniu tego celu świadczyć będzie m.in. spadek ilości osób korzystających z pomocy MOPS. Cel powyŜszy zostanie uzyskany poprzez osiągnięcie następujących rezultatów: Rezultat II.1 Dobre warunki do rozwoju kulturalnego dla mieszkańców miasta Rezultat II.2 Poprawa oferty sportowo – rekreacyjnej miasta Rezultat II.3 Dobry stan opieki zdrowotnej Rezultat II.4 Dobre stan komunalnych zasobów mieszkaniowych Rezultat II.5 Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego Rezultat II.6 Dobry stan środowiska naturalnego Rezultat II.7 Dobry stan oświaty i wychowania w mieście Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. II.5 II.6 II.7 Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego Dobry stan środowiska naturalnego Dobry stan oświaty i wychowania w mieście II.4 mieszkaniowych Poprawa oferty sportowo – rekreacyjnej miasta II.3 Dobry stan komunalnych zasobów II.2 Dobry stan opieki zdrowotnej II.1 Dobre warunki do rozwoju kulturalnego dla mieszkańców POPRAWA WARUNKÓW śYCIA MIESZKAŃCÓW 34 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Rezultat II.1 Dobre warunki do rozwoju kulturalnego dla mieszkańców miasta O jego osiągnięciu świadczyć będzie m.in. liczba osób działających w stowarzyszeniach w mieście, która do 2010 r. podwoi się w stosunku do stanu z roku 2003. Rezultat powyŜszy zostanie osiągnięty dzięki uzyskaniu następujących wyników: Wynik II.1.1 Rozwinięta działalność społeczna (w mieście) Wynik II.1.2 Poprawa bazy dla działalności kulturalnej w mieście Dobre warunki do rozwoju kulturalnego dla mieszkańców miasta II.1.1 Rozwinięta działalność społeczna w mieście II.1.2 Poprawa bazy dla działalności kulturalnej w mieście Rezultat II.2 Poprawa oferty sportowo – rekreacyjnej miasta O osiągnięciu tego rezultatu w poŜądanym stopniu świadczyć będą następujące fakty W 2010 r. istnieje moŜliwość organizowania w Głownie imprez rangi wojewódzkiej Wzrost liczby osób uczestniczących w zajęciach sekcji sportowych. Uzyskanie stanu, opisanego poprzez powyŜsze wskaźniki będzie moŜliwe dzięki realizacji projektów inwestycyjnych, w wyniku których powstanie nowa lub zostanie zmodernizowana istniejąca baza sportowo-rekreacyjna miasta, lub jej wyposaŜenie. Rezultat II.3 Dobry stan opieki zdrowotnej O osiągnięciu tego rezultatu świadczyć będzie fakt, iŜ: Standardy opieki zdrowotnej wynikające z umów z NFZ są w mieście dotrzymywane (funkcjonują). Rezultat powyŜszy zostanie osiągnięty dzięki uzyskaniu następujących wyników: Wynik II.3.1 Likwidacja barier architektonicznych Wynik II.3.2 Rozszerzenie zakresu usług medycznych Wynik II.3.3 Poprawa wyposaŜenia miejskich placówek zdrowia w nowy sprzęt medyczny Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 35 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Dobry stan opieki medycznej II.1.1 Likwidacja barier architektonicznych II.1.2 Rozszerzenie zakresu usług medycznych II.1.3 Poprawa wyposaŜenia miejskich placówek ochrony zdrowia w nowoczesny sprzęt medyczny Rezultat II.4 Dobre stan komunalnych zasobów mieszkaniowych O uzyskaniu poŜądanego stanu świadczyć będzie sytuacja, zapewniająca do końca 2010 r. Spadek liczby osób oczekujących na mieszkanie socjalne na skutek przyrostu nowo oddawanych mieszkań w tempie nie mniejszy niŜ 10 nowo oddanych mieszkań/ rok. Rezultat II.5 Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego O uzyskaniu poŜądanego stanu świadczyć będzie, uzyskany do końca 2010 r. Spadek ilości przestępstw kryminalnych o połowę Rezultat powyŜszy zostanie osiągnięty dzięki uzyskaniu następujących wyników: Wynik II.5.1 Poprawa warunków pracy policji Zostanie on zapewniony m.in. poprzez: - poprawę warunków lokalowych i wyposaŜenia policji w mieście, - zwiększenie liczby etatów policyjnych, - monitorowanie wybranych obszarów miasta Wynik II.5.2 Poprawa wyposaŜenia straŜy poŜarnej Poprawa stanu bezpieczeństwa publicznego II.5.1 II.5.2 Poprawa warunków pracy policji Poprawa wyposaŜenia straŜy poŜarnej Rezultat II.6 Dobry stan środowiska naturalnego Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 36 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 O uzyskaniu odpowiedniego stanu świadczyć będzie, iŜ w roku 2010: Stan czystości rzeki Mrogi wypływającej z miasta będzie nie gorszy niŜ stan wód wpływających do zalewu. Nastąpi poprawa stanu czystości powietrza w mieście (obniŜenie wskaźników o 50 – 80 %) Udział posesji, od których odbierane będą śmieci, będzie nie mniejszy niŜ 90% Rezultat opisany powyŜej zostanie osiągnięty dzięki uzyskaniu następujących wyników: Wynik II.6.1 Dobra gospodarka odpadami stałymi Zostanie on zapewniony m.in. poprzez: - Selektywną zbiórkę odpadów - Rekultywacja starego składowiska - Edukację ekologiczną Wynik II.6.2 Dobra gospodarka wodno – ściekowa PowyŜszy wynik zostanie zapewniony m.in. poprzez: - Rozbudowę sieci kanalizacyjnej - Modernizację oczyszczalni ścieków - Podtrzymywanie stanu czystości rzek w ich górnym biegu Wynik II.6.3 - Odpowiednia ochrona powietrza wykorzystanie odnawialnych źródeł energii Dobry stan środowiska naturalnego II.6.1 Dobra gospodarka odpadami stałymi II.6.2 Dobra gospodarka wodno - ściekowa II.6.3 Odpowiednia powietrza ochrona Rezultat II.7 Dobry stan oświaty i wychowania w mieście O uzyskaniu odpowiedniego stanu świadczyć będzie, iŜ w roku 2010: Wyniki badań kompetencji uczniów głowieńskich szkół będą wyŜsze niŜ średnie w województwie. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 37 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Osiągnięcie tak opisanego stanu moŜliwe będzie dzięki uzyskaniu następujących wyników: Wynik II.7.1 Lepsza baza oświatowa Zostanie on uzyskany dzięki realizacji inwestycji, polegających na budowie oraz modernizacji budynków szkolnych. Wynik II.7.2 Lepsza oferta oświatowa Tak sformułowany wynik zostanie uzyskany dzięki - Podnoszeniu kwalifikacji nauczycieli oraz - Rozwijaniu działalności kół zainteresowań w szkołach Dobry stan oświaty i wychowania w mieście II.7.1 Lepsza baza oświatowa Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. II.7.2 Lepsza oferta oświatowa 38 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 V. WDRAśANIE STRATEGII KaŜdy z określonych celów, rezultatów i wyników, ze względu na wieloletni i dotyczący wielu dziedzin Ŝycia miasta tj. strategiczny poziom planowania, wymaga osobnych opracowań dotyczących metod ich uzyskania. ZwaŜywszy na ich złoŜoność jest to konieczne, chociaŜby ze względu na potrzebę opracowania planu wydatków związanych z realizacją strategii wg „budŜetów rocznych”. Przedstawione powyŜej działania, wyniki i rezultaty, moŜna podzielić na: Programy - działania „horyzontalne”, które będą realizowane permanentnie przez cały lub przez dłuŜszy okres wdraŜania planów strategicznych. Projekty - realizowane w konkretnym przedziale czasowym. Poszczególne programy, jako plany posiadające charakter bardziej ogólny, mogą zakładać realizację kilku konkretnych projektów (np. inwestycji budowlanych) oraz procedury lub regulaminy, dotyczące wykonywania poszczególnych działań o charakterze wieloletnim. WaŜną cechą programów operacyjnych, dotyczących realizacji juŜ konkretnych działań, jest ich „interdyscyplinarność”- fakt, Ŝe działania w jednej dziedzinie, dotyczące jednego celu mają wpływ takŜe na pozostałe, a w konsekwencji na osiągnięcie celu strategicznego. Dlatego teŜ do opracowań, których powstanie będzie konieczne naleŜą: 1. Opracowanie koncepcji i planów realizacji poszczególnych projektów, w tym: Przygotowania terenów dla nowych inwestorów. Zagospodarowania turystycznego zalewu. Programu edukacji ekologicznej. Bazy sportowo-rekreacyjnej 2. Opracowania procedur, zasad i regulaminów dla działań „horyzontalnych”, realizowanych permanentnie - przez cały lub przez dłuŜszy okres wdraŜania planów strategicznych, dotyczących m.in.: Promocji gospodarczej miasta. Stymulowania rozwoju gospodarczego miasta. Zachęt ekonomicznych dla inwestorów. Preferencji ekonomicznych dla przedsiębiorców. Rozwoju turystyki w Głownie, w tym załoŜeń dla promocji. Polityki oświatowej i kulturalnej w mieście. Polityki zdrowotnej. Programu poprawy bezpieczeństwa publicznego. Programu działania słuŜb miejskich i ratunkowych w sytuacjach kryzysowych. Polityki gospodarki wodno-ściekowej w mieście. Programu gospodarki odpadami stałymi w mieście Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 39 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 Poza wymienionymi powyŜej planami i projektami tematycznymi niezbędne jest przede wszystkim określenie sposobu monitorowania realizacji strategii. Opracowanie takie powinno zawierać ustalenia dotyczące m.in.: określenie podmiotu nadzorującego wdraŜanie strategii, np. Zespołu ds. WdraŜania Strategii, ustalenie wielkości Zespołu, przyjęcie sposobu doboru jego członków, długości kadencji i częstotliwości odnawiania składu, miejsca i funkcji Zespołu monitorującego realizację planów strategicznych w systemie zarządzania Miastem, organizacji pracy, np. częstotliwości spotkań Zespołu, zapewnienia obsługi przez konkretną jednostkę organizacyjną Urzędu Miasta, a takŜe kwestii ewentualnej współpracy z ekspertami z zewnątrz, metod pracy, np. sposobów sprawozdawania przez osoby odpowiedzialne za realizacje planów oraz raportowania przez Zespół, itp. Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 40 S T R A T E G I A R O Z W O J U M I A S T A G Ł O W N A N A L A T A 2004 - 2010 VI. ZAŁĄCZNIKI: 1. Lista członków Grupy Planującej 2. Drzewo celów 3. Matryca logiczna strategii Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 41
