ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII A EDUKACJA DZIECI I MŁODZIEŻY

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII A EDUKACJA DZIECI I MŁODZIEŻY
SPIS TREŚCI
1. Odnawialne źródła energii a edukacja
2. Karty pracy
3. Jak oszczędzać energię i pieniądze a jednocześnie chronić Ziemię
LITERATURA
1. „Energia przyjazna dla środowiska”- Projekt wdrażany przez Polsko - Litewską Izbę Gospodarczą
Rynków Wschodnich, Suwałki, 2002
2. „FOCUS” nr 10, październik 1998
3. „NEWSWEEK” 9.02.2003
4. „EKOZESPÓŁ - Młodzieżowa kampania ekologicznego stylu życia” - Fundacja GAP Polska
5. „Poradnik instruktora szkolnych działań ekologicznych”- Z.Stan Nitak i A. Szarzyńska
6. „ENERGIA w Twoim domu” - Regionalny Ośrodek Edukacji Ekologicznej Kraków 1999,
E. Tyralska - Wojtycza
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII A EDUKACJA
Zapotrzebowanie na energię w społeczeństwie XXI wieku jest olbrzymie. Trudno w dzisiejszych
czasach wyobrazić sobie życie bez użytkowania energii elektrycznej. Energia jest nam tak samo
niezbędna do życia, jak woda i powietrze. Pokłady węgla, ropy, gazu ziemnego, czyli tak zwane
nieodnawialne źródła energii, zmniejszają się bardzo szybko. Wszyscy korzystamy z efektów
postępu technicznego, ale jego cena jest naprawdę wysoka – zniszczenie warstwy ozonowej,
powstanie efektu cieplarnianego, co w przyszłości może przynieść poważne konsekwencje dla
naszej planety. Zanieczyszczone powietrze powoduje powstawanie kwaśnych deszczy, a skażona
woda jest zabójcza dla świata przyrody.
Odnawialne źródła energii umożliwiają produkcję energii w sposób ekologiczny, a zarazem
ekonomiczny. Źródła te charakteryzują się:
- minimalnym bądź nawet żadnym wpływem na środowisko (przy prawidłowym użytkowaniu),
- oszczędnością paliw (eliminacja zużycia węgla, ropy i gazu w produkcji energii elektrycznej),
- ogromnymi, stale odnawiającymi się zasobami energii,
- stałym kosztem jednostkowym uzyskiwanej energii elektrycznej,
- stanowią energetykę bardzo elastyczną, wykorzystującą różnorodne lokalne źródła energii,
- rozproszeniem na całym obszarze kraju, co rozwiązuje problem transportu energii, gdyż może być
pozyskiwana w dowolnym miejscu, co eliminuje również straty związane z dystrybucją i pozwala
uniknąć budowy linii przesyłowych.
Nic dziwnego, że w ciągu ostatnich lat wzrosło zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii, a
także sposobami oszczędzania energii uzyskiwanej ze źródeł nieodnawialnych.
Na lekcjach przyrody, biologii, na zajęciach koła ekologicznego, podczas pracy „Ekozespołów”
możemy pomagać dzieciom w zdobywaniu umiejętności racjonalnego gospodarowania energią oraz
poszanowania jej - w domu, szkole. Uczniowie mają możliwość przekonania się o związkach
przyczynowo – skutkowych między sposobem gospodarowania energią w domu każdego z nas, a
stopniem zanieczyszczenia środowiska wynikającym z produkcji tej energii. Dowiadują się, że każdy
z nas może podejmować konkretne działania na rzecz ochrony środowiska, każdy też może
sprawdzić, że działania te mają wymierny wpływ na nasze środowisko.
Agenda 21 mówi:
„Edukacja jest podstawą dla promowania zrównoważonego rozwoju.”
„Edukacja może uświadomić ludziom problemy środowiskowe i etyczne, wskazać wartości, postawy
i wzory zachowań potrzebne do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju."
„Każdy kraj powinien zapewnić ludziom w każdym wieku możliwość edukacji ekologicznej.”
Polska i 30 innych krajów, w których mieszka 20% ludności świata, zużywają 80% zasobów planety
i marnotrawią ich do 75% w wyniku niedbałości i z braku świadomości. Ponieważ znaczna część
tych zasobów wykorzystywana jest bezpośrednio w gospodarstwach domowych, to wybierany przez
nas styl życia ma ogromne znaczenie. Przyjęcie przez polską młodzież stylu życia bardziej
przyjaznego dla środowiska pozwoli w dużym stopniu rozwiązywać problemy ekologiczne.
KARTA PRACY NR 1
Świet(l)ny pomysł
Dlaczego działać?
Możesz być obywatelem planety za każdym razem, gdy wychodzisz na dłużej z pokoju. Jedyne, co
powinieneś zrobić, to wyłączyć wszystkie urządzenia. To działanie na rzecz Ziemi pomoże ci
jednocześnie zmniejszyć rachunki za energię elektryczną w twoim gospodarstwie domowym.
Działanie na rzecz Ziemi
- Polega ono na pamiętaniu o wyłączaniu urządzeń elektrycznych. Oto, jak to zrobić:
* Wyobraź sobie Ziemię jako bliskie i drogie tobie miejsce. Niech ten obraz towarzyszy ci za każdym
razem, gdy opuszczasz dane pomieszczenie w domu, jako przypomnienie o przeciwdziałaniu
zanieczyszczeniu powietrza.
* Gdy wychodzisz z pokoju jako ostatni, wyłącz światło.
* Gdy opuszczasz pokój, wyłącz radio, telewizor, odtwarzacz płyt kompaktowych, wideo. Nie
zapomnij także o komputerze.
Materiały
Twoja nowa świadomość
Czas
Kilka dodatkowych sekund
Oszczędności zasobów
Oszczędzasz energię elektryczną i domowy budżet, a także dzięki mniejszemu spalaniu węgla
wpływasz na polepszenie jakości powietrza. To się nazywa działanie pełne mocy!
KARTA PRACY NR 2
Ciepły sweter
Dlaczego działać?
W większości mieszkań termostat przy kaloryferze nastawiony jest zazwyczaj na trochę wyższą
temperaturę, niż jest to potrzebne. Możesz obniżyć nieco temperaturę, wciąż odczuwając komfort.
To działanie na rzecz Ziemi pokaże ci jeden z najprostszych sposobów zaoszczędzenia energii.
Działanie na rzecz Ziemi[JD1]:
* Zwołaj spotkanie całej rodziny domownikami. Omów to działanie z pozostałymi domownikami i
poproś, aby włączyli się do niego razem z tobą.
* W ciągu dnia, gdy wszyscy są w domu, ustaw termostat na poziomie „w swetrze”: pomiędzy 19 a
21°C.
* Przed pójściem spać lub w czasie, gdy nikogo nie ma w domu, ustaw termostat na temperaturę
„pod kołdrą”: między 15 a 17°C.
Materiały
Sweter lub ciepły podkoszulek; kołdra.
Czas
Kilka minut na spotkanie, kilka sekund na ustawienie termostatu.
Oszczędności zasobów
Oszczędzasz energię i domowy budżet oraz – zmniejszając ilość spalanego węgla lub gazu,
polepszasz jakość powietrza. To naprawdę ma znaczenie!
KARTA PRACY NR 3
Ciepło, ciepło ...
Dlaczego działać?
Czy wiesz, że ucieczka ciepła przez nieszczelności wokół wszystkich okien i drzwi w mieszkaniu,
odpowiada wielkości równej jednemu otwartemu oknu przez cały czas? Oznacza to 15 – 20% stratę
energii używanej do ogrzania twojego mieszkania. To działanie na rzecz Ziemi pomoże ci uszczelnić
miejsca ucieczki ciepła z mieszkania.
Działanie na rzecz Ziemi
* Wykonaj prosty przegląd miejsc wpływania zimnego powietrza do mieszkania. Możesz przystawić
świeczkę, aby dokładnie je zlokalizować.
* Sprawdź, gdzie należy dodać izolację cieplną wokół okien i drzwi.
* Zakup, stosownie do potrzeb, uszczelki do okien i drzwi i zamontuj je zgodnie z instrukcją.
* Załóż na drzwiach wejściowych, przy podłodze, pas grubego materiału, który zatrzyma
przenikanie zimna z zewnątrz przez dolną szparę. Umocuj ten pas do drzwi za pomocą drewnianej
listewki.
Materiały
Uszczelki do okien i drzwi; pas grubego materiału, np. ze starego koca lub chodnika i listwa na
szerokość drzwi.
Czas
Do 2 godzin, aby zrobić przegląd energetyczny i proste uszczelnianie.
Oszczędności zasobów
Oszczędzasz pieniądze i energię. Zabezpieczając izolację cieplną w swoim mieszkaniu zabezpieczasz
przyszłość Ziemi!
KARTA PRACY NR 4
Prawdziwa lodówka
Dlaczego działać?
Twoja lodówka zużywa więcej energii elektrycznej, niż jakiekolwiek inne urządzenie domowe –
prawie 40% całości zużycia wszystkich urządzeń elektrycznych. To działanie na rzecz Ziemi pomoże
ci doprowadzić twoją lodówkę do porządku.
Działanie na rzecz Ziemi
* Sprawdź szczelność drzwi lodówki. Włóż kartkę papieru między drzwiczki a lodówkę, a następnie
ją zamknij. Jeśli papier łatwo wychodzi, zakup nową uszczelkę i wymień starą, wypaczoną.
* Mniej więcej raz na pół roku odkurz zwoje kondensacyjne z tyłu lodówki, aby usunąć kurz, co
pozwoli na sprawniejsze działanie urządzeń chłodzących.
* Ustaw temperaturę chłodzenia za pomocą dokładnego termometru. W lodówce powinno być 2 4°C, a w zamrażarce - 18 do -14°C.
Materiały
Kartka papieru, odkurzacz lub ścierka, termometr.
Czas
Około 15 minut raz na pół roku, pół godziny na wymianę uszczelek w drzwiczkach, jeśli to
konieczne.
Oszczędności zasobów
Oszczędzasz energię i pieniądze, wpływasz na polepszenie jakości powietrza. Twój wysiłek pomaga
planecie!
KARTA PRACY NR 5
Oświetlić swoje życie
Dlaczego działać?
Istnieje nowy sposób na oświetlenie swojego życia: świetlówki energooszczędne. Zużywają one ok.
70% mniej energii elektrycznej, dostarczają tę samą ilość światła, co zwykłe żarówki, a ich trwałość
jest 10 razy dłuższa.
To działanie na rzecz Ziemi poświęcone jest oszczędności wydatków i zmniejszeniu
zanieczyszczenia na planecie.
Działanie na rzecz Ziemi
* Wykonaj spis lamp we wszystkich pomieszczeniach domu, ilości używanych żarówek oraz ich
napięcia.
* Zadzwoń do kilku sklepów ze sprzętem oświetleniowym, aby zdobyć informacje o dostępnych
świetlówkach energooszczędnych i ich cenach.
* Pamiętaj: najwięcej energii zaoszczędzisz wymieniając żarówki, które są włączone co najmniej 2
godziny dziennie.
* Opracuj plan zakupu świetlówek i ich założenia w poszczególnych pomieszczeniach domu.
Materiały
Papier i ołówek, świetlówki energooszczędne.
Czas
15 minut na przeprowadzenie przeglądu oświetlenia w domu i przygotowanie planu wymiany
żarówek, 15 minut na zmianę oświetlenia w pokoju.
Oszczędności zasobów
Oszczędzanie energii elektrycznej zmniejsza zanieczyszczenia, jakie wywołuje spalanie węgla przez
elektrownię. Jedna świetlówka zaoszczędza równowartość 270 kg węgla w ciągu czasu swego
użytkowania. Co za świet(l)ny pomysł!
KARTA PRACY NR 6
Naładuj to!
Dlaczego działać?
Kupowanie wciąż nowych zapasów baterii jest drogie. Kosztuje to także Ziemię! Baterie
jednorazowe zawierają truciznę (rtęć i kadm), które mogą przedostać się z wysypiska do środowiska
i zanieczyścić poważnie wodę pitną. To działanie na rzecz Ziemi pomoże ci zrezygnować z baterii
jednorazowych.
Działanie na rzecz Ziemi[JD2]
* Zrób przegląd swoich urządzeń działających na baterie (walkman, budzik, lampka rowerowa,
itp.). Sprawdź, które z nich używają baterii tej samej wielkości. Oblicz, ile akumulatorków
potrzebujesz, aby zrezygnować z baterii jednorazowych. Zwróć uwagę, że w danym czasie
korzystasz i tak tylko z jednego urządzenia.
* Zaproponuj rodzicom wymianę jednorazowych baterii do ich podręcznych urządzeń na
akumulatorki. Wspólnie rozważcie zakup ładowarki oraz kompletu akumulatorków.
* Ładuj akumulatorki wtedy, kiedy są ci potrzebne. Większość z nich można ładować kilkaset razy,
a ich trwałość liczy się w latach.
Materiały
Ładowarka i akumulatorki.
Czas
Od 3 do 6 godzin, aby naładować akumulatorki.
Oszczędności zasobów
Chronisz Ziemię przed zanieczyszczeniami spowodowanymi składnikami baterii, takimi jak rtęć,
ołów, kadm. Oszczędzasz także pieniądze, miejsce na wysypisku i wodę pitną.
KARTA PRACY NR 7
Oświecające doświadczenie
Dlaczego działać?
Słońce oświetla przestrzeń wokół ciebie, utrzymuje cię w cieple, zapewnia roślinom, które
spożywasz, potrzebną energię. Rozpoczęcie dnia wraz ze świtem jest głębokim doznaniem, gdyż nie
ma dwóch jednakowych wschodów Słońca.
To działanie na rzecz Ziemi pomoże ci docenić Słońce, pierwotne źródło wszelkiej energii.
Działanie na rzecz Ziemi[JD3]
* Sprawdź w kalendarzu lub gazecie czas wschodu Słońca.
* Jeśli możesz, znajdź otwartą przestrzeń (lub strych budynku), gdzie będziesz w stanie ujrzeć
Słońce wyłaniające się zza horyzontu. Zorganizuj wyjście razem z kolegą lub grupą, aby wspólnie
podziwiać brzask dnia.
* Weź ze sobą aparat fotograficzny, aby zrobić zdjęcie wschodzącego Słońca. Pod wpływem
doświadczenia chwili napisz wiersz lub jeśli wolisz, przeczytaj wiersz o Słońcu napisany przez
innego poetę. Wybierz wcześniej taki wiersz i zabierz go ze sobą.
Materiały
Gazeta lub kalendarz, otwarta przestrzeń lub strych budynku, aparat fotograficzny, papier i
długopis, książka z wyborem poezji.
Czas
Około pół godziny z wieczności
Oszczędności zasobów
Żadne. Lecz po obejrzeniu przebudzenia się Natury będziesz z głębszym szacunkiem podchodził do
korzystania z jej bezcennych zasobów. I zabierzesz ze sobą pogodny nastrój, rozpoczynając nowy
dzień
JAK OSZCZĘDZAĆ ENERGIĘ I PIENIĄDZE, A JEDNOCZEŚNIE CHRONIĆ ZIEMIĘ?
- Lodówka to jedno z nielicznych urządzeń w Twoim domu, które pracuje przysłowiowe 24h/dobę,
oczywiście z przerwami. Kupuj zatem tylko lodówkę energooszczędną oraz bez freonu w układzie
chłodzenia.
- Używaj lodówki dostosowanej wielkością do Twoich potrzeb. Używanie zbyt dużej lodówki to
strata energii.
- Nie marudź podczas wkładania lub też wyjmowania jedzenia z lodówki. Kiedy drzwi lodówki są
otwarte, zimne powietrze ucieka z niej i ponowne jej schłodzenie oczywiście wymaga energii
elektrycznej.
- Nigdy nie wkładaj gorących potraw wprost do lodówki. Przed włożeniem do lodówki zostaw je do
ostygnięcia.
- Nie należy ustawiać chłodziarki w miejscach narażonych na bezpośrednie działanie promieni
słonecznych lub w pobliżu źródła ciepła – kuchni gazowej, grzejników c.o., itp. Jeśli lodówka stoi
obok pieca kuchennego, może zużywać nawet o 10% energii więcej. Zmniejszając temperaturę
otoczenia o 1oC zmniejszamy zużycie prądu o 6%.
- Okresowo 1 lub 2 razy do roku należy oczyścić z kurzu skraplacz umieszczony z tyłu chłodziarki.
- Nie należy ustawiać chłodziarki w miejscach o ograniczonym przepływie powietrza, jak np.
schowki, wnęki. Zużywa wówczas więcej prądu. Najlepiej jest ustawić lodówkę w odległości 5 – 10
cm od ściany, możliwie w chłodniejszej części kuchni. Zimą bywa to czasem pobliże okna. Trzeba
jednak pamiętać, by latem nie było to miejsce nasłonecznione.
- Do zapewnienia właściwej pracy chłodziarki, nagromadzony na parowniku szron należy usunąć,
przeprowadzając co 2 tygodnie odszranianie. Pokryty 2-milimetrową warstwą lodu parownik
powoduje wzrost zużycia prądu o 10%, a warstwa 5-milimetrowa podwaja zużycie prądu.
- Utrzymuj w lodówce temperaturę nie niższą niż +6°C. Jeżeli podniesiemy temperaturę wnętrza
chłodziarki z +5°C do +7°C, to wówczas możemy zaoszczędzić do 15% energii.
- Pralka zużywa najwięcej energii do podgrzewania wody. Piorąc w temperaturze 60?C zamiast
95?C zaoszczędzisz ok. 30 – 40% energii. Pamiętaj o programach energooszczędnych. W
normalnych warunkach wyższe temperatury nie zapewniają większej czystości i higieny bielizny.
Wówczas wystarcza pranie w temperaturze 40?C.
- Prawidłowa masa ładunku w wybranym przez Ciebie programie, to oszczędność ok. 17% energii,
czyli niższy rachunek, a także oszczędność wody, proszku do prania i środowiska.
- Coraz częściej w naszych domach znajdują się pralki automatyczne, które pozwalają
automatycznie regulować ilość zużytej wody w zależności od ilości bielizny. Zatem poniższa uwaga
odnosi się głównie do starszych typów pralek, które w trakcie prania delikatnej bielizny zużywają 5
razy więcej wody i do 4 razy więcej energii. Warto jednak mieć na uwadze, że nawet nowe modele
mające zaprogramowany zakres regulacji zużytej wody nie mogą dopasować go idealnie do małych
ładunków prania, dlatego mimo coraz lepszej techniki czasami bardziej opłaca się pranie ręczne.
- Wykorzystanie ciepłej wody w procesie prania pozwala na zmniejszenie zużycia energii
elektrycznej o ok. 15% w zależności od rodzaju programu i temperatury zasilającej pralkę wody.
- Nie susz nie odwirowanego prania, gdyż wymaga to ogromnych nakładów ciepła i bardzo podnosi
wilgotność pomieszczenia.
- Żelazko o mocy 400W zużywa 1kW w ciągu 2,5 godzin prasowania. Stosowane często żelazka ze
zraszaczem mają moc 1.000W, czyli zużywają 1kW już w ciągu 1 godziny, oczywiście, jeśli przyjąć,
że bez przerwy jest włączone do sieci. Warto zatem zrezygnować z prasowania ręczników, bielizny
osobistej, piżam, nocnych koszul, pościeli czy ściereczek. Ze względów higienicznych należy
prasować bieliznę w szpitalach, hotelach, schroniskach. Używając wyrobów bawełnianych z flaneli,
kordu, trykotu i krepy, wygładzaj je zawsze po praniu. Nadając im pierwotny fason, możesz
zrezygnować z prasowania.
- Prasowaną bieliznę składaj dopiero po wyprasowaniu wszystkich rzeczy, gdyż podczas
każdorazowego składania odstawione żelazko niepotrzebnie czerpie prąd.
- Drobny sprzęt elektryczny, jak np. elektryczny nóż, kwarcówka, otwieracz do konserw, maszynka
do golenia, budzik, itp., zużywają z reguły mało prądu. Aczkolwiek i tu nie warto kierować się modą
i lepiej dobrze zastanowić się , zanim podejmiemy decyzję o kupnie któregoś z urządzeń tego typu.
Rzecz bowiem w tym, że ich produkcja jest bardzo energochłonna i wymaga dużego nakładu
surowców. Natomiast jeśli w domu często włączony jest grzejnik wentylatorowy, a jego moc wynosi
2.000W, to musisz pamiętać, że w ciągi 1 godziny zużywa on 4 kWh. Rozważ zatem, czy zamiast
włączonego grzejnika nie wystarczy często po prostu ubrać wełniany sweter, grubsze skarpety czy
cieplejsze pantofle.
- Odpowiedni kształt naczynia przyspiesza gotowanie potraw. I tak np. ziemniaki ugotują się
równomiernie w dość wysokim i wąskim naczyniu. Do zupy natomiast najlepiej jest użyć szerszego,
ale o cieńszym dnie. Jego zawartość jest łatwiej wtedy podgrzać. Do duszenia używamy saganka o
zaokrąglonych bokach i wypukłej pokrywce. Para będzie mogła w nim swobodnie krążyć.
- Stosowanie naczynia dobrze dobranego rozmiarami do wymiarów płytki grzejnej, to oszczędność
do ok. 60%. Nakrycie naczynia szczelną pokrywką to oszczędność 13% energii.
- Stosowanie szybkowaru to oszczędność energii nawet do 40%. Przy zastosowaniu garnków ze stali
szlachetnej możliwe jest zmniejszenie zużycia energii niezbędnej do przyrządzania potrwa w
granicach 40 – 60%.
- Unikaj otwierania drzwi piekarnika kiedy go używasz. Zadbaj także aby drzwi piekarnika były
dobrze zaizolowane.
- Pamiętaj o wyłączaniu telewizora, radioodbiornika, komputera, gdy z nich nie korzystasz.
- Dwie żarówki 60 W lub trzy o mocy 40 W dają tyle samo światła, co jedna „setka”, ale zużywają o
20% więcej energii – wkręć więc „setkę”. Wyłączaj światło, jeśli nikt nie przebywa w pomieszczeniu.
Warto wymienić żarówki na energooszczędne. Żarówka kompaktowa o mocy 18W zastępuje
tradycyjną żarówkę o mocy 100W, przy czym świeci ok. 10-krotnie dłużej. Wyłączaj sprzęt, jeśli go
nie używasz. Jesteś roztargniony? Kup samowyłączające się radio. Wykorzystaj światło naturalne
do oświetlenia. Zainstaluj świetliki rurowe. Jeden pozwala zastąpić pięć 100W żarówek.
- Zamiast codziennej kąpieli w wannie bierz prysznic. W wannie zużywa się 100 – 150 litrów wody,
pod prysznicem tylko 8 litrów na minutę.
- Niedokręcony lub nieszczelny kran to marnotrawstwo. Sześć kropel wody w ciągu 10 sekund to 12
litrów w ciągu doby. Więcej niż 80 litrów w tygodniu i ponad 4.000 litrów w ciągu roku.
- Mycie naczyń pod bieżącą wodą jest bardzo kosztowne, staraj się więc myć je metodą komorową
lub w misce.
- Do płukania naczyń używaj zimnej wody.
- Nowoczesne baterie są drogie, ale ich amortyzacja zwraca się po kilku miesiącach. Dzięki
wyposażeniu w przycisk Eko możliwe jest ograniczenie maksymalnego wypływu wody nawet o
połowę.
- Baterie termostatyczne uniemożliwiają wypływ wody o temperaturze niższej niż ustawiona na
termostacie. Zamiast po odkręceniu kranu czekać, aż woda będzie ciepła, od razu możemy myć
ręce.
- Ze starych kranów i pryszniców maksymalnie wypływa 15 – 20 litrów wody na minutę. Można
jednak kupić urządzenia zwane zwężkami niskoprzepływowymi, które zmniejszają ten przepływ do
6 – 8 litrów. Dzięki temu na godzinne mycie naczyń zużyjemy mniej wody.
- Załóż perlator. To rodzaj sitka o drobnych oczkach. Napowietrza wodę tysiącem drobnych
pęcherzyków powietrza. Dzięki temu strumień wody, choć leci jej niewiele, wydaje się silniejszy.
Perlator ogranicza zużycie wody o ok. 25%, a niektóre modele nawet o 40 – 60%.
- Słuchawka prysznicowa działa podobnie jak perlator – minimalizuje zużycie wody. Przyjemność
brania prysznica jest taka sama, a wody leci mniej.
- Prysznice warto wyposażyć w odcinacze dopływu wody. Możesz zamknąć przepływ wody, gdy
mydlisz ciało. Nie marnujesz wody na ponowne ustawienie temperatury.
- Kupując nową miskę klozetową, zwróć uwagę, by był to model o mniejszej pojemności spłuczki,
np. 6 zamiast 10 litrów.
- Kup szwedzką toaletę sortującą. Tradycyjne zużywają nawet 12 litrów wody do jednego
spłukiwania, sortujące tylko 0,2 litra.
- Nowoczesne sedesy mają dwudzielny przycisk, dzięki któremu możemy w toalecie spuścić 3 lub 6
litrów wody.
- Miska może być wyposażona w przycisk STOP, umożliwiający przerwanie spłukiwania
- W domu ogrzewanym elektrycznie zainwestuj w nowoczesne piece akumulacyjne. Dzięki nim
możesz pobierać energię w nocy, gdy jest średnio o 1/3 tańsza i ogrzewać nią dom w ciągu dnia.
- Zamontuj na grzejniku zawór termostatyczny. Reaguje on na temperaturę i automatycznie otwiera
dopływ ciepła tylko wtedy, gdy jest zbyt zimno. Nie uchylaj okna na długo, bo zawór zareaguje
dostarczając ciepło. Lepiej zrób jedno, szybkie wietrzenie.
- Zaizoluj rury i konserwuj instalację grzewczą.
- Jeśli masz w domu ogrzewanie gazowe, kup sterownik. Możesz ustawić temperaturę
pomieszczenia na cały tydzień. Rachunki za gaz będą niższe nawet o 30%.
- Nie zastawiaj grzejników szafkami i nie zasłaniaj ich ciężkimi firanami. Również okna zasłaniaj
tak, aby żaluzje i rolety nie zakrywały grzejników. Ciepło łatwiej ogrzeje mieszkanie.
- W pomieszczeniach mało używanych należy obniżyć temperaturę ogrzewania. Obniżenie
temperatury w pomieszczeniu o 1°C powoduje zaoszczędzenie od 5 do 6% energii. Na noc należy
zawsze obniżyć temperaturę pomieszczeń. Wyjeżdżając na kilka dni, należy również pamiętać o
obniżeniu temperatury w mieszkaniu.
- Optymalna temperatura dla przeciętnego, zdrowego człowieka, wynosi: w pokojach - 20°C, w
sypialni - 16 - 18°C, w kuchni 18°C, w łazience, w czasie użytkowania - 23°C, w sieni - 15°C, garaż
nie musi być ogrzewany.
- Niewłaściwe wietrzenie pomieszczeń powoduje duże straty ciepła. Najlepiej wietrzyć kilka razy
dziennie po 10 – 15 minut, przez szeroko otwarte okna. Takie wietrzenie umożliwia lepszą wymianę
powietrza, niż ciągle uchylone okno.
- Straty cieplne z powodu nieszczelności okien i drzwi, podczas silnych wiatrów, dochodzą do 30%
energii cieplnej. Podwójnie oszklone okna, w porównaniu z oknami oszklonymi pojedynczo,
redukują straty ciepła o 50%.
- Dodatkowa izolacja cieplna ścian w miejscach, w których znajdują się kaloryfery, umożliwia lepsze
ogrzewanie pomieszczeń i zaoszczędzenie energii cieplnej. Już samo założenie folii za grzejnikami
powoduje podniesienie temperatury w pomieszczeniu o 1 - 2°C.
Opracowanie:
Małgorzata Drażba
nauczycielka przyrody
w Szkole Podstawowej nr 11 w Suwałkach