wpływ bajek na rozwój dziecka - Przedszkole nr 15 w Koszalinie

Pobrano ze strony http://www.przedszkole15.com.pl/
WPŁYW BAJEK NA ROZWÓJ DZIECKA
W dobie szybkich samochodów, telewizji, komputerów i telefonów
komórkowych coraz mniej czasu poświęcamy książce. Nieczytanie jest
dziedziczne. Szkoda, że czytanie nie jest. Wiele osób łudzi się, że skoro kupują i
czytają książki, to dzieci pójdą ich przykładem. Nic błędniejszego, bibliotekom
wyrósł groźny konkurent, którego wielu rodziców zlekceważyło – telewizja
okazała się cichym „zabójcą” szlachetnego nawyku czytania. Cechą naszych
czasów jest rozluźnienie więzi rodzinnych. Zmęczeni rodzice coraz mniej czasu
spędzają z dziećmi i chętnie wyręczają się telewizorem. Jakie są tego skutki? Na
konferencji poświęconej przemocy w mediach podano że 40% amerykańskich
dzieci postawionych wobec wyboru „ tata czy telewizor” wybrało telewizor. Czy
można wyobrazić sobie większą klęskę rodzicielską? Nie dopuśćmy aby w
naszych polskich rodzinach zaistniała taka sytuacja. Sporo rodziców nie znajduje
płaszczyzny kontaktu z dziećmi, a więc jakie zastosować środki zaradcze?
Istnieje remedium na chorobę zerwanych więzi, są nimi – Książki. Rodzina
„moli” książkowych będzie lepiej funkcjonować niż rodzina telewizyjnych
„klikaczy”. Książki są „nianią” nie gorszą od telewizora – czytające dzieci również
nie absorbują rodziców – cichutko jak myszki przewracają kolejne strony książki.
Różnica polega na tym, że w „nałóg” telewizyjny dziecko wchodzi samo, zaś
„nałóg” czytania trzeba kształcić. A czytanie zaczyna się od słuchania.
Dziecko, które wchodzi w kontakt z literaturą musi najpierw oswoić język,
pojąć rytm - zanim zrozumie sens. Uchwycić sens, zanim doceni urodę, wersy z
początku powtarzane bezmyślnie, mechanicznie przenikają do małych głów i
uruchamiają pokłady uśpionej wyobraźni. Nasze dzieci zanim pójdą do szkoły
mają szansę pokochać Misia Uszatka, Alicję w krainie czarów i inne książki.
Język literatury w życiu przedszkolaka, który na codzień słyszy jedynie język
potoczny, jest tajemniczym szyfrem, kodem dostępu do innego magicznego świata.
To nie prawda, że dziecko przeżywa tylko miłe i wzniosłe uczucia. Często są
to także negatywne emocje, złość, wściekłość, chęć zemsty, odwetu, zniszczenia.
Niektóre z tych uczuć kierowane są też do rodziców. Dziecko czuje też lęk albo
przerażenie. W końcu jest tylko małym bezbronnym człowiekiem. Małe dziecko
może odnaleźć w baśniowym świecie to co samo przeżywa i co napawa je
niepokojem. W bajkach są też złe moce ale dają się opanować jakiejś większej i
lepszej sile. Gdy dziecko widzi, że mama czy tata spokojnie czyta bajkę – to o
czarownicy myśli sobie, skoro rodzice się nie boją – to może czarownica nie jest
taka straszna. W bajkach nie tylko dobro zwycięża zło, często ten kto jest mały i
słaby wygrywa z silnym i potężnym. A to budzi w dziecku nadzieję i napawa
optymizmem.
Wychowawczą rolę spełniają również baśnie. Baśń urzeka małego słuchacza
bogactwem wątku dramatycznego, niezwykłymi możliwościami istot z krainy
fantazji oraz prostotą obrazów życia i praw tam panujących. Baśń aktywizuje
wyobraźnię dziecka wywierając wpływ nie tylko na procesy intelektualne, lecz
przede wszystkim na sferę emocjonalną a jednocześnie wyjaśnia trudne problemy
dobra i zła, za dobry czyn spotyka nagroda, za zły kara i właśnie na tym polega
wychowawcza wartość baśni.
Książki mogą być naszym sprzymierzeńcem bo stanowią pretekst do rozmów.
Nawet rodzice, którym trudno długo i szczerze rozmawiać z dzieckiem, poprzez
dobór literatury mogą kształtować gust i poczucie humoru dzieci. Doceńmy wpływ
odpowiednio dobranej lektury na życiowe wybory dzieci. Utwierdzajmy je w
przekonaniu, że czytanie jest mobilizujące, pożądane i mądre z pewnością
przyniesie im dużo pożytku. Dobrze jest kiedy rodzic wzmacnia taki przekaz
własnym przykładem. Pogadanki o przeczytanych książkach to najprzyjemniejsze,
najgłębsze i najciekawsze rozmowy z dziećmi. Czytanie książek może być łatwym,
mądrym, dostępnym sposobem budowania silnej więzi z dzieckiem oraz może być
2
siła zapładniającą intelekt i wyobraźnię, może rozwijać ambicje twórcze i stawiać
wymagania
w
sposób
pobudzający,
może
ukazywać
nowe
horyzonty
światopoglądowe.
Zalety głośnego czytania
Dziecko widząc, że rodzic co wieczór odkłada wszystkie zajęcia, by pobyć
razem z nim, czuje się docenione co buduje poczucie jego własnej wartości.
Natomiast fakt, że wykonujesz przy tym czynność dla niego nie dostępną –
potrafisz zamieniać dziwne znaczki na zrozumiałe słowa – daje mu poczucie bycia
dopuszczonym do tajemnicy znanej tylko starszym.
Co daje wspólne czytanie ?
 Buduje mocną więź między tobą a dzieckiem;
 Niezwykle stymuluje rozwój mózgu;
 Rozbudowuje słownictwo malucha, poszerza wiedzę;
 Rozbudza zainteresowania, rozwija wyobraźnię;
 Uczy myślenia, pomaga w zrozumieniu ludzi, świata i siebie;
 Stymuluje rozwój emocjonalny, rozwija wrażliwość i empatię;
 Uczy wartości moralnych, wpływa na zmianę postaw;
 Sprzyja szybszemu samodzielnemu mówieniu, a później pisaniu i
czytaniu;
 Kształtuje nawyk czytania na całe życie;
 Chroni przed uzależnieniem od telewizji.
Dzieci głęboko przeżywają treść bajek, opowiadań, baśni i nie są biernymi ich
odbiorcami. Chętnie naśladują w zabawach i inscenizacjach postępowanie bliskich
im bohaterom. Często same tworzą z niezwykłą pomysłowością, interesujące
opowiadania i historyjki. Bajki to najbliższe dziecku utwory, w których świat
realny miesza się z fantastycznym i razem tworzą zrozumiałą rzeczywistość. W
świecie bajek można spotkać przyjaciół, przeżyć wspaniałe przygody a przede
wszystkim pozbyć się lęku.
3
Rozwiązywanie trudnych emocjonalnie sytuacji może okazać się – dzięki
bajkom – przyjemne a nawet radosne. Taką rolę pełnią bajki terapeutyczne, które
pozwolą bez lęku spojrzeć na swoje problemy i uczą jak pomagać sobie samemu w
trudnych sytuacjach.
Opracowała:
mgr Łucja Tyrpa
4
Literatura
1.I. Dudzińska, J.Cybulska – Piskorek, S. Lipna, D. Malko, H Mysłowska, R.
Więckowski, Metodyka wychowania w przedszkolu, Wydawnictwa szkolne
i pedagogiczne, Warszawa 1976.
2. T. Parnowski, Czytelnictwo dzieci i młodzieży, (w:)Dziecko nr 3/2001, Po
radnik domowy nr 12/2001.
3. D. Siemek, Problemy wychowawcze wieku przedszkolnego, Warszawa
1982.
4. M. Molicka, Bajki terapeutyczne, Poznań 1999.
5. G. Ortner, Bajki na dobry sen, Warszawa 1995.
5