Składnik aktywny. Lek zawiera kompleks sylimarynowo
Transkrypt
Składnik aktywny. Lek zawiera kompleks sylimarynowo
58 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW Składnik aktywny. Lek zawiera kompleks sylimarynowo-fosfolipidowy. Działanie. Preparat wykazuje działanie ochronne na komórki wątroby, normalizując czynność tego organu. Wskazania do stosowania. Wspomagająco w zaburzeniach czynności wątroby. Dawkowanie. W przewlekłych chorobach wątroby 1 tabletka 3 razy dziennie po posiłku, w stanach ostrych 2 tabletki 3 razy dziennie po posiłku. Możliwe działania niepożądane. Sporadycznie obserwuje się dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Preparat może wykazywać łagodne działanie przeczyszczające. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, ciąża i okres karmienia piersią, wiek poniżej 12 lat. Środki ostrożności i interakcje. Przy stosowaniu zalecanych dawek nie opisano. Sylimarol®; tabletki drażowane (35 mg); opakowanie – 60 sztuk; Sylimarol®; tabletki drażowane (70 mg); opakowanie – 30 sztuk; producent – HERBAPOL POZNAŃ; przechowywanie – temperatura pokojowa. Syliverin; tabletki (70 mg); opakowanie – 30 sztuk; producent – AFLOFARM FABRYKA LEKÓW; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Wymienione leki zawierają suchy wyciąg z owoców ostropestu plamistego (Sylibum marianum). Działanie. Preparaty działają ochronnie na komórki wątroby, przyspieszając ich regenerację. Wskazania do stosowania. Stany po uszkodzeniach wątroby spowodowanych alkoholem, lekami lub substancjami toksycznymi. Wspomagająco w zaburzeniach czynności wątroby, przewlekłych chorobach tego organu oraz po ciężkostrawnych posiłkach. Dawkowanie. Dorośli i dzieci powyżej 12. roku życia – 2 tabletki 35 mg lub 1 tabletka 70 mg 3 razy dziennie, po posiłku. W przypadkach poważniejszych zatruć dawkę można zwiększyć do 10 tabletek 35 mg lub 5 tabletek 70 mg na dobę. Nie należy przekraczać łącznej dawki dobowej 400 mg. Leczenie powinno trwać od 4 tygodni do nawet 6 miesięcy. Choroby układu pokarmowego 59 Możliwe działania niepożądane. W sporadycznych przypadkach obserwowano łagodne działanie przeczyszczające preparatu. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, ostre zatrucia, ciąża i okres karmienia piersią, wiek poniżej 12 lat. Środki ostrożności i interakcje. Przy zachowaniu zalecanej dawki nie opisano. Sylvit; tabletki powlekane; opakowanie – 40 sztuk; Sylvit 80; kapsułki twarde; opakowanie – 30 sztuk; Sylvit 150; kapsułki twarde; opakowanie – 30 sztuk; producent – HERBAPOL POZNAŃ; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Wymienione tu preparaty zawierają wyciąg z owoców ostropestu plamistego (Sylibum marianum) oraz witaminy B1, B2, B6, PP i pantotenian wapnia. Działanie. Składniki aktywne działają ochronnie na komórki wątroby, chroniąc je przed szkodliwym działaniem substancji toksycznych. Witaminy z grupy B uzupełniają ich niedobory w organizmie, często występujące w chorobach wątroby. Wskazania do stosowania. Stany po uszkodzeniach wątroby spowodowanych lekami, alkoholem lub innymi substancjami toksycznymi. Dawkowanie. Sylvit i Sylvit 80 – 1 tabletka 3 razy dziennie po posiłku. Sylvit 150 – 1 tabletka 2 razy dziennie po posiłku. Leczenie należy prowadzić od 4 tygodni do 6 miesięcy (z przerwami). Możliwe działania niepożądane. Mogą wystąpić łagodne dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Preparaty mogą też wykazywać działanie przeczyszczające. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, przewlekła niewydolność nerek, ciąża i okres karmienia piersią, wiek poniżej 12 lat. Środki ostrożności i interakcje. U chorych z zaburzeniami pracy nerek stosowanie wymienionych preparatów może prowadzić do zbyt wysokiego stężenia witamin z grupy B w organizmie (hiperwitaminoza). Witamina B1 nasila działanie leków zwiotczających. Leki przeciwdepresyjne i hormonalne środki antykoncepcyjne zmniejszają działanie witaminy B2. Witamina B6 i pantotenian nasilają działanie lewodopy. Witamina PP zwiększa działanie leków obniżających ciśnienie krwi. 60 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW LEKI STOSOWANE W BÓLU ŻOŁĄDKA I SKURCZACH PRZEWODU POKARMOWEGO Bobofen fix; zioła do zaparzania w saszetkach (1,6 g); opakowanie – 20 saszetek; producent – HERBAPOL LUBLIN; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Preparat zawiera koszyczki rumianku (Chamomilla recutita), owoce kopru włoskiego (Foenicum capillaceum) oraz liście melisy (Melissa officinalis). Działanie. Preparat działa wiatropędnie i rozkurcza mięśnie gładkie przewodu pokarmowego. Wskazania do stosowania. Dolegliwości skurczowe żołądka i jelit, kolki, wzdęcia, trudności w odprowadzaniu gazów. Wspomagająco w stanach zapalnych przewodu pokarmowego. Dawkowanie. Jedną saszetkę zalać niepełną szklanką (200 ml) wrzątku i zaparzać pod przykryciem przez 10–15 minut. Napar podawać 1–3 razy na dobę w następujących dawkach: niemowlęta od 1. do 12. miesiąca życia – 50 ml między posiłkami; dzieci od 1. do 3. roku życia – 100 ml między posiłkami; dzieci od 3. do 7 roku życia – 200 ml między posiłkami lub po posiłku. Możliwe działania niepożądane. Bardzo rzadko opisywano reakcje alergiczne na rumianek. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu lub inne rośliny z rodziny złożonych (Compositae). Środki ostrożności i interakcje. Przy stosowaniu zalecanych dawek nie opisano. Buscopan®; tabletki powlekane (10 mg); opakowanie – 10 sztuk; producent – BOEHRINGER INGELHEIM; przechowywanie – temperatura pokojowa. Scopolan®; tabletki drażowane (10 mg); opakowanie – 10 sztuk; producent – HERBAPOL WROCŁAW; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Wymienione leki zawierają butylobromek hioscyny (Hyoscini butylbromidum). Choroby układu pokarmowego 61 Działanie. Lek działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i układu moczowego. Słabo wchłania się z przewodu pokarmowego i nie przenika do ośrodkowego układu nerwowego. Wskazania do stosowania. Skurcze przewodu pokarmowego (kolka jelitowa, zespół jelita drażliwego), kolka wątrobowa oraz stany skurczowe układu rodnego u kobiet (np. bolesne miesiączkowanie). Dawkowanie. Lek należy stosować doraźnie. Dorośli i dzieci powyżej 12 lat – 1–2 tabletki 3–5 razy na dobę; dzieci w wieku od 6 do 12 lat –1 tabletka 2–3 razy na dobę. Tabletki należy połykać w całości, popijając dużą ilością płynu. Możliwe działania niepożądane. Suchość w ustach, zaburzenia wydzielania potu, zatrzymanie moczu, zaburzenia ostrości widzenia. Przyspieszenie pracy serca, które na ogół mija w krótkim czasie po przyjęciu leku. Rzadko występują reakcje nadwrażliwości, głównie w postaci wysypki skórnej. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatów, megacolon (okrężnica olbrzymia), miastenia, jaskra, niedrożność w obrębie przewodu pokarmowego lub dróg moczowych. Wiek poniżej 6 lat, ciąża (szczególnie I trymestr) i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Ostrożnie stosować w chorobie refluksowej przełyku, chorobach serca i u osób starszych. W razie wystąpienia bólu gałek ocznych po zastosowaniu wymienionych leków należy je natychmiast odstawić. Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, inne leki działające na układ nerwowy oraz niektóre leki przeciwhistaminowe mogą nasilać rozkurczowe działanie wymienionych preparatów. Równoczesne przyjmowanie leków przyspieszających ruchy perystaltyczne (robaczkowe) jelit zmniejsza działanie opisanych tu preparatów. Uwaga: Ze względu na możliwe zaburzenia ostrości widzenia w trakcie stosowania wymienionych tu leków nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać maszyn. Galospa; tabletki (40 mg); opakowanie – 20 sztuk; producent – GALENUS; przechowywanie – temperatura pokojowa. NO-SPA®; tabletki (40 mg); opakowanie – 20 sztuk; producent – SANOFI-AVENTIS/CHINOIN; przechowywanie – temperatura pokojowa. 62 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW Składnik aktywny. Podane leki zawierają ten sam składnik aktywny, czyli drotawerynę w postaci chlorowodorku (Drotaverini hydrochloridum). Działanie. Drotaweryna działa rozkurczowo na mięśnie gładkie. Wskazania do stosowania. Wspomagająco w skurczach żołądka, u chorych z zespołem jelita drażliwego lub chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy. Dawkowanie. Dorośli – 1–2 tabletki 1–3 razy na dobę; dzieci powyżej 7. roku życia – 2–5 tabletek na dobę (łącznie) w 2–5 dawkach; dzieci w wieku 3–6 lat – 1–3 tabletki na dobę (łącznie) w 2–3 dawkach. Możliwe działania niepożądane. Rzadko opisuje się ból i zawroty głowy, kołatanie serca, obniżenie ciśnienia krwi, nudności, zmniejszenie apetytu. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatów, ciężka niewydolność serca, wątroby lub nerek, blok przedsionkowo-komorowy, ciąża i okres karmienia piersią, wiek poniżej 3 lat. Środki ostrożności i interakcje. Drotaweryna zmniejsza działanie lewodopy, dlatego wymienione tu leki powinny być ostrożnie stosowane u chorych na chorobę Parkinsona przyjmujących lewodopę. Uwaga: Jeśli stosowanie wymienionych tu leków wywołuje u pacjentów zawroty głowy, nie powinno się prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać maszyn. Gastrosan fix; zioła do zaparzania w saszetkach (2 g); opakowanie – 20 saszetek; producent – HERBAPOL LUBLIN; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Preparat zawiera koszyczki rumianku (Chamomilla recutita), korzeń prawoślazu (Althaea officinalis) i liście mięty (Mentha piperita). Działanie. Zioła zawarte w preparacie działają osłonowo i przeciwzapalnie na błonę śluzową przewodu pokarmowego, łagodzą też skurcze żołądka i jelit. Wskazania do stosowania. Stany skurczowe w obrębie jamy brzusznej, wzdęcia. Pomocniczo w stanach zapalnych przewodu pokarmowego. Dawkowanie. Dwie saszetki zalać szklanką wrzątku. Zaparzać pod przykryciem przez 10–15 minut. Ciepły napar pić 5 razy dziennie po 1 szklance. Choroby układu pokarmowego 63 Możliwe działania niepożądane. Bardzo rzadko może wystąpić reakcja alergiczna na rumianek. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu lub inne rośliny z rodziny złożonych (Compositae), ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Preparat zawiera związki śluzowe, które mogą ograniczać wchłanianie z przewodu pokarmowego innych leków. Zaleca się zachowanie minimum 30-minutowego odstępu pomiędzy przyjmowaniem naparu a zażyciem innych leków. Krople żołądkowe; krople doustne; butelka – 35 g; producent – AFLOFARM FARMACJA POLSKA; przechowywanie – temperatura pokojowa. Krople żołądkowe T; krople doustne; butelka – 35 g; producent – HASCO-LEK; przechowywanie – temperatura pokojowa. Krople żołądkowe T; krople doustne; butelka – 35 g; producent – HERBAPOL KRAKÓW; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Wymienione tu preparaty zawierają nalewkę z korzenia kozłka (Valeriana officinalis), nalewkę z liścia mięty (Mentha piperita), nalewkę gorzką (Tinctura amara) oraz wyciąg z ziela dziurawca (Hypericum perforatum). Działanie. Składniki preparatów pobudzają trawienie, działają też rozkurczowo i wiatropędnie. Wskazania do stosowania. Niestrawność, bóle i skurcze żołądka, pomocniczo w kolce wątrobowej. Dawkowanie. 3–4 razy dziennie po 15 kropli w kieliszku wody na około pół godziny przed jedzeniem lub doraźnie w momencie wystąpienia dolegliwości. Możliwe działania niepożądane. Przy zachowaniu zalecanych dawek nie opisano. Przeciwwskazania. Nadkwaśność żołądka. Ze względu na zawartość alkoholu preparatów tych nie należy stosować u dzieci w wieku do 7 lat. Środki ostrożności i interakcje. Przy zachowaniu zalecanych dawek nie opisano. Krople żołądkowe z pabialginą P; krople doustne; butelka – 20 g; producent – FARMINA; przechowywanie – temperatura pokojowa. 64 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW Krople żołądkowe forte; krople doustne; butelka – 35 lub 100 g; producent – HERBAPOL LUBLIN; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Wymienione tu preparaty zawierają nalewkę z korzenia kozłka (Valeriana officinalis), nalewkę z liści mięty (Mentha piperita), nalewkę gorzką (Tinctura amara), nalewkę z ziela dziurawca (Hypericum perforatum) oraz propyfenazon (Propyphenazonum). Działanie. Składniki preparatów pobudzają trawienie, działają rozkurczowo oraz wiatropędnie. Propyfenazon (składnik pabialginy P) zawarty w wymienionych tu preparatach wykazuje działanie przeciwbólowe. Wskazania do stosowania. Niestrawność, wzdęcia, bóle i skurcze żołądka, pomocniczo w kolce wątrobowej i jelitowej. Dawkowanie. Dorośli i dzieci powyżej 15. roku życia – doustnie, około 1 łyżeczki (nie więcej niż 30–40 kropli) rozcieńczone w niewielkiej ilości wody pół godziny przed posiłkiem. Możliwe działania niepożądane. Uszkodzenia błony śluzowej żołądka, bóle i zawroty głowy, reakcje uczuleniowe. Preparaty, ze względu na zawartość ziela dziurawca, mogą powodować nadwrażliwość na światło słoneczne, szczególnie u osób o jasnej karnacji. Długotrwałe stosowanie może prowadzić do uszkodzeń wątroby, szpiku kostnego oraz zmiany w wynikach badań krwi. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatów, nadkwaśność żołądka, choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, wiek poniżej 15 lat, ciąża i okres karmienia piersią, starszy wiek, ostra niewydolność wątroby lub nerek. Środki ostrożności i interakcje. Propyfenazon zawarty w wymienionych preparatach może nasilać działanie doustnych leków przeciwzakrzepowych, leków przeciwcukrzycowych oraz niektórych preparatów przeciwbakteryjnych. Jednocześnie składnik ten może osłabiać działanie leków zawierających steroidy. Ze względu na zawartość alkoholu należy zachować szczególną ostrożność, stosując opisywane tu leki u chorych na padaczkę, choroby umysłowe, u chorych z uszkodzeniami mózgu lub wątroby oraz u alkoholików. Vegantalgin® H; tabletki powlekane; opakowanie – 10 sztuk; Vegantalgin® H; czopki doodbytnicze; opakowanie – 5 sztuk; produ- Choroby układu pokarmowego 65 cent – GLAXOSMITHKLINE PHARMACEUTICALS; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Wymienione tu preparaty zawierają butylobromek hioscyny (Hyoscini butylbromidum) oraz paracetamol (Paracetamolum). Działanie. Butylobromek hioscyny działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych oraz układu moczowego, a paracetamol wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Wskazania do stosowania. Zapobieganie i leczenie dolegliwości związanych z kolką wątrobową, zespołem jelita drażliwego, a także z kolką nerkową oraz bolesnym miesiączkowaniem. Preparaty stosuje się również przed badaniami radiologicznymi lub diagnostycznymi (np. przed endoskopowym badaniem przewodu pokarmowego). Dawkowanie. Tabletki: dorośli i dzieci powyżej 12. roku życia – 1–2 tabletki nie częściej niż co 8 godzin, maksymalnie 6 tabletek na dobę. Czopki: dorośli i dzieci powyżej 12. roku życia – 1 czopek nie częściej niż co 6 godzin, maksymalnie 4 czopki na dobę. Możliwe działania niepożądane. Suchość w ustach, zaburzenia ostrości widzenia, dezorientacja, zawroty głowy. Bardzo rzadko występują przyspieszenie pracy serca, spadek ciśnienia krwi, nudności, biegunka, pokrzywka, zaczerwienienie i ostre reakcje alergiczne. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na atropinę lub którykolwiek ze składników preparatów. Ostra niewydolność wątroby lub nerek, niedokrwistość, miastenia, jaskra, przerost gruczołu krokowego (prostaty), zmniejszona drożność przewodu pokarmowego, zaburzenia rytmu serca, wiek do 12 lat, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Należy zachować szczególną ostrożność przy stosowaniu wymienionych preparatów przez osóby z refluksem przełykowo-żołądkowym, owrzodzeniem jelit, chorobą wieńcową i zaburzeniami perystaltyki układu pokarmowego. Ze względu na spowalnianie pracy jelit wymienione tu leki mogą zmniejszać wchłanianie i skuteczność innych przyjmowanych leków. Alkohol i niektóre leki przeciwpadaczkowe mogą zwiększać szkodliwe działanie paracetamolu zawartego w opisanych tu preparatach na komórki wątroby. Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne i inhibitory MAO nasilają rozkurczowe działanie wymienionych preparatów i mogą wywołać stan pobudzenia oraz wysoką gorączkę. 66 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW Równoczesne przyjmowanie leków przyspieszających ruchy perystaltyczne (robaczkowe) jelit zmniejsza działanie opisanych preparatów. W razie wystąpienia bólu gałek ocznych po zastosowaniu wymienionych leków należy je natychmiast odstawić. Uwaga: Ze względu na możliwe zaburzenia ostrości widzenia w trakcie stosowania wymienionych leków nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać maszyn. Woodwards Gripe Water; płyn doustny; butelka – 150 ml; producent – SETON PRODUCTS; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Preparat zawiera olejek z nasion kopru włoskiego (Foenicum capillaceum) oraz wodorowęglan sodu (Natrii hydrocarbonas). Działanie. Preparat łagodnie usuwa gazy trawienne u niemowląt. Olejek z nasion kopru zmniejsza napięcie mięśni przewodu pokarmowego, łagodzi ból i przywraca prawidłowe funkcjonowanie jelit. Wodorowęglan sodu wykazuje właściwości ściągające. Wskazania do stosowania. Gazy trawienne i bóle brzucha u niemowląt od 2. miesiąca życia. Preparat szczególnie polecany do stosowania w okresie przejścia z karmienia naturalnego na karmienie sztuczne. Dawkowanie. Niemowlęta od 2. do 6. miesiąca życia – 1 łyżeczka (5 ml) do 6 razy na dobę. Niemowlęta od 7. do 12. miesiąca życia – 2 łyżeczki (10 ml) do 6 razy na dobę. Preparatu nie należy stosować dłużej niż przez kilka tygodni bez porozumienia z lekarzem. Możliwe działania niepożądane. Stosowanie w dużych dawkach może wywołać odurzenie oraz podrażnienie błony śluzowej żołądka i jelit. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, okres noworodkowy. Środki ostrożności i interakcje. Jeżeli stosowanie preparatu nie przynosi oczekiwanych skutków, konieczna jest konsultacja z lekarzem. LEKI PRZECIWWYMIOTNE I ZAPOBIEGAJĄCE NUDNOŚCIOM UWAGA: Wymioty to odruch obronny organizmu. Oczywiście, czasem u osób o wrażliwym błędniku nudności i wymioty występują na przykład w czasie podróży samochodem, pociągiem, sa- Choroby układu pokarmowego 67 molotem lub statkiem. W takich przypadkach mówimy o chorobie lokomocyjnej, zwanej również kinetozą. Jednak w pewnych przypadkach ten nieprzyjemny odruch jest wywołany przez to, że organizm próbuje pozbyć się czegoś, co jest dla niego szkodliwe. Tak jest na przykład w zatruciach pokarmowych. Hamowanie odruchu wymiotnego poprzez stosowanie leków w takich sytuacjach wydłuża czas działania na nasz organizm szkodliwych substancji (np. toksyn bakteryjnych) zawartych w nieświeżym jedzeniu. Z kolei nudności i wymioty występujące po urazie głowy mogą świadczyć o wstrząśnieniu mózgu, które w każdym przypadku wymaga pilnej pomocy lekarskiej. Jeśli nie mamy pewności co do przyczyn nudności i wymiotów, powinniśmy skontaktować się z lekarzem, a nie leczyć się na własną rękę. Aviomarin®; tabletki (50 mg); opakowanie – 5 sztuk; producent – PLIVA KRAKÓW; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Składnikiem aktywnym leku jest dimenhydrynat (Dimenhydrinatum). Działanie. Lek przeciwwymiotny. Składnik aktywny hamuje działanie ośrodka wymiotnego w ośrodkowym układzie nerwowym, zmniejsza napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, hamuje wydzielanie śliny i soków trawiennych. Wskazania do stosowania. Zapobieganie chorobie lokomocyjnej, zapobieganie i leczenie wymiotów i nudności innego pochodzenia, z wyjątkiem dolegliwości wywołanych przez leki stosowane w chemioterapii nowotworów. Dawkowanie. Zapobiegawczo: około pół godziny przed podróżą lub przed przyjęciem źle tolerowanego leku: dorośli i dzieci powyżej 14. roku życia – 1–2 tabletki; dzieci w wieku od 7 do 14 lat – 1/2 lub 1 tabletka (w razie konieczności można przyjąć kolejną dawkę). Leczniczo: dorośli i dzieci powyżej 14. roku życia – 1–2 tabletki w razie potrzeby, co 4–6 godzin, nie przekraczając 8 tabletek na dobę; dzieci w wieku od 7 do 14 lat – 1/2 lub 1 tabletka w razie potrzeby, co 6–8 godzin, nie przekraczając 3 tabletek na dobę. Możliwe działania niepożądane. Osłabienie, zmęczenie, senność, zaburzenia koncentracji, niekiedy nudności, wymioty, biegunka lub zaparcia, suchość w ustach. Po zastosowaniu bardzo dużych dawek 68 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW mogą wystąpić zaburzenia widzenia, trudności w oddawaniu moczu, niedokrwistość, zawroty głowy, spadek ciśnienia krwi. Sporadycznie obserwowano reakcje alergiczne, bezsenność, zmniejszenie apetytu, złuszczające zapalenie skóry, ból głowy. UWAGA: Długotrwałe stosowanie leku może prowadzić do uzależnienia! Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników preparatu, padaczka, ostre wysiękowe pęcherzowe choroby skóry, wiek do 2 lat, ciąża (w szczególności I trymestr) i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Opisanego tu leku nie wolno stosować łącznie z innymi lekami hamującymi czynność układu nerwowego (np. uspokajającymi, nasennymi, przeciwdepresyjnymi), jak również w połączeniu z alkoholem. W przypadku jaskry, przerostu gruczołu krokowego (prostaty), nadczynności tarczycy, zaburzeń drożności przewodu pokarmowego, astmy i chorób układu krążenia należy zachować szczególną ostrożność. Osoby przyjmujące leki ototoksyczne (o szkodliwym wpływie na narząd słuchu) opisany preparat mogą stosować jedynie w razie konieczności i na zlecenie lekarza. Równoczesne stosowanie z niektórymi lekami przeciwbólowymi może powodować uszkodzenie wzroku. Avioplant® Junior; kapsułki (250 mg); opakowanie – 10 sztuk; Avioplant®; kapsułki (300 mg); opakowanie – 10 sztuk; producent – PHYTOPHARM; przechowywanie – temperatura pokojowa. Lokomotiva®; kapsułki twarde (300 mg); opakowanie – 10 sztuk; producent – AFLOFARM FABRYKA LEKÓW; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Wszystkie wymienione tu preparaty zawierają sproszkowane kłącze imbiru (Zingiberis rhizoma). Działanie. Wyciąg z kłącza imbiru zapobiega wymiotom i nudnościom, przyspiesza ruchy robaczkowe jelit, wspomaga wydzielanie żółci i działa przeciwzapalnie. Wskazania do stosowania. Zapobieganie objawom choroby lokomocyjnej i ich leczenie. Wspomagająco również w niestrawności i zaburzeniach trawienia. Choroby układu pokarmowego 69 Dawkowanie. Dorośli i dzieci powyżej 6. roku życia – 2 kapsułki około pół godziny przed podróżą, następnie, w razie wystąpienia nudności, 1–2 kapsułki po mniej więcej 4 godzinach. Możliwe działania niepożądane. Zgaga. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatów, kamica żółciowa, wiek poniżej 6 lat, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Wymienione leki w połączeniu z alkoholem mogą przyspieszać ruchy perystaltyczne (robaczkowe) jelit. Zingibir®; tabletki (500 mg); opakowanie – 30 lub 60 sztuk; producent – LABOFARM; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Lek zawiera wyciąg z kłącza imbiru (Zingiberis rhizoma) w ilości odpowiadającej 3 ml (mikrolitrom) olejku eterycznego zawartego w tej roślinie. Działanie. Preparat zapobiega nudnościom i wymiotom poprzez bezpośrednie działanie na przewód pokarmowy. Przyspiesza pracę jelit oraz wspomaga wydzielanie żółci. Wykazuje też właściwości przeciwzapalne. Wskazania do stosowania. Zapobieganie chorobie lokomocyjnej. Dawkowanie. Dorośli – 1–2 tabletki pół godziny przed podróżą; dzieci powyżej 6. roku życia – 1 tabletka pół godziny przed podróżą. W razie wystąpienia objawów choroby lokomocyjnej kolejną dawkę można przyjąć po mniej więcej 4 godzinach. Możliwe działania niepożądane. Mogą wystąpić dyspepsja, reakcje alergiczne (np. skórne), senność i ból głowy. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, kamica żółciowa, wiek do 6 lat, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. U osób po zabiegach chirurgicznych stosowanie leku dopuszczalne jest po zbadaniu parametrów krzepliwości krwi. Preparat może zwiększać wchłanianie z układu pokarmowego innych przyjmowanych leków. Może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych, przeciwzapalnych (NLPZ), leków obniżających stężenie glukozy we krwi oraz pewnych leków nasercowych. Połączenie z alkoholem może zwiększać przeczyszczające właściwości imbiru. 70 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW LEKI PRZECZYSZCZAJĄCE Agiolax®; granulat ziołowy; opakowanie – 100, 250 g lub 6 saszetek po 5 g; producent – MADAUS; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Granulat zawiera nasiona i łuski babki jajowatej (Plantago ovata) oraz owoce senesu (Senna sp.). Działanie. Roślinny preparat o łagodnym działaniu przeczyszczającym. Przyspiesza ruchy perystaltyczne (robaczkowe) jelita grubego. Wskazania do stosowania. Zaparcia oraz stany, w których potrzebne jest wypróżnienie z miękkim stolcem. Przygotowanie do zabiegów diagnostycznych. Dawkowanie. Dorośli i dzieci do 12. roku życia – wieczorem po posiłku 1 łyżeczkę do herbaty, w razie potrzeby także rano, przed posiłkiem. Lek należy popić minimum 1/4 szklanki wody. W przygotowaniu do zabiegów diagnostycznych – w przeddzień badania jednorazowo 3–6 łyżeczek. Możliwe działania niepożądane. Odnotowano pojedyncze reakcje nadwrażliwości. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, zwężenie przewodu pokarmowego, niedrożność jelit, niewyrównana cukrzyca, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Stosowanie leku u dzieci poniżej 12. roku życia możliwe jest tylko po konsultacji z lekarzem. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu leku u chorych leczonych insuliną. Długotrwałe stosowanie może zmniejszać stężenie jonów potasu w organizmie i nasilać działanie niektórych leków nasercowych. Preparat może opóźniać wchłanianie innych, jednocześnie przyjmowanych leków. Alax®; tabletki drażowane; opakowanie – 20 sztuk; producent – HERBAPOL POZNAŃ; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Lek zawiera wysuszony i sproszkowany sok z aloesu (Aloe pulveratus), wyciąg z kory kruszyny (Frangula alnus) oraz alkaloidy pokrzyku wilczej jagody (Belladonnae alkaloida). Działanie. Lek jest przeczyszczającym preparatem pochodzenia natu- Choroby układu pokarmowego 71 ralnego. Przyspiesza ruchy robaczkowe jelita i zwiększa ilość wody napływającej do jego wnętrza. Wskazania do stosowania. Zaparcia występujące sporadycznie. Dawkowanie. Dorośli i dzieci powyżej 12. roku życia – doraźnie, 1–2 tabletki wieczorem. Leku nie należy stosować dłużej niż przez 1–2 tygodnie i nie częściej niż 2–3 razy w tygodniu. Nie wolno przekraczać dawki 2 tabletek na dobę. Możliwe działania niepożądane. Reakcje nadwrażliwości i alergiczne, płynne stolce. Długotrwałe stosowanie leku może prowadzić do wystąpienia zmian w błonie śluzowej jelita, żółtego lub czerwonobrunatnego zabarwienia moczu oraz zaburzeń w stężeniu niezbędnych elektrolitów we krwi. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, niedrożność lub zwężenie jelita, wiotkość (atonia) jelita, zapalenie wyrostka robaczkowego, stany zapalne jelita, ból brzucha o nieustalonych przyczynach, odwodnienie, dziedziczne zaburzenia przyswajania cukrów, wiek do 12 lat, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Lek należy ostrożnie stosować w zaburzeniach pracy nerek oraz u osób, u których przyczyny dolegliwości ze strony układu pokarmowego nie zostały w pełni rozpoznane. Stosowanie leku może zmniejszać wchłanianie z przewodu pokarmowego innych preparatów leczniczych. Lek może nasilać działanie leków stosowanych w chorobach serca i układu krążenia. Apinorm; syrop; opakowanie – 120 ml; producent – APIPOL-FARMA; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Lek zawiera suchy wyciąg z aloesu (Aloe sp.), nalewkę z anyżku (Pimpinella anisum) i nalewkę z kminku (Carum carvi). Działanie. Preparat przeczyszczający pochodzenia roślinnego. Wspomaga też wydzielanie żółci, ułatwia trawienie i zwiększa apetyt. Wskazania do stosowania. Ostre lub przewlekłe zaparcia. Przygotowanie do zabiegów diagnostycznych. Dawkowanie. Dorośli – wieczorem 1–3 łyżeczki (5–15 ml) preparatu; dzieci powyżej 13. roku życia – wieczorem 1 łyżeczka (5 ml) preparatu. Leku nie wolno stosować dłużej niż 7–10 dni. Możliwe działania niepożądane. Może wystąpić podrażnienie lub przekrwienie w końcowej części przewodu pokarmowego. Długotrwa- 72 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW łe stosowanie leku może prowadzić do wystąpienia bólu brzucha i nudności. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, stany zapalne w obrębie jamy brzusznej, stan po operacji w obrębie jamy brzusznej, cukrzyca, wiek poniżej 13 lat, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Nie opisano. Bekunis®; drażetki (20 mg); opakowanie – 10, 20 lub 45 sztuk; producent – ROHA ARZNEIMITTEL; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Lek zawiera suchy wyciąg z owoców senesu (Senna sp.). Działanie. Roślinny środek przeczyszczający. Wyciąg z senesu przyspiesza ruchy perystaltyczne (robaczkowe) jelita grubego, zwiększa napływ wody do mas kałowych i ułatwia wypróżnienie. Wskazania do stosowania. Zaparcia oraz stany chorobowe, w których pożądane jest lekkie wypróżnianie z miękkim stolcem (szczeliny odbytu, hemoroidy). Dawkowanie. Dorośli i dzieci powyżej 13. roku życia – 1–2 tabletki przed snem. Lek należy popić niewielką ilością wody, nie rozgryzając drażetek. Preparatu nie należy stosować dłużej niż przez 7–10 dni. Możliwe działania niepożądane. Rzadko pojawiają się reakcje nadwrażliwości objawiające się skurczami żołądkowo-jelitowymi. Długotrwałe stosowanie może prowadzić do odwodnienia, zaburzenia gospodarki elektrolitowej organizmu, powodować białkomocz lub krwiomocz, a nawet uszkodzenia nerwów w jelicie. Przeciwwskazania. Niedrożność jelit, wiek poniżej 13 lat, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Długotrwałe stosowanie preparatu może nasilać działanie niektórych leków nasercowych. Bisacodyl; tabletki dojelitowe (5 mg); opakowanie – 30 sztuk; producent – ICN POLFA RZESZÓW; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Składnikiem aktywnym leku jest bisakodyl (Bisacodylum). Choroby układu pokarmowego 73 Działanie. Syntetyczny lek przeczyszczający. Działa bezpośrednio na błonę śluzową jelita, przyspieszając ruchy perystaltyczne (robaczkowe). Zwiększa napływ wody do jelita, przez co rozluźnia masy kałowe i ułatwia wypróżnianie. Nawet długotrwale stosowany nie podrażnia błony śluzowej jelita. Wchłania się do krwi w niewielkim stopniu. Wskazania do stosowania. Przewlekłe i nawykowe zaparcia, zaparcia spowodowane zmianą diety oraz u osób po zabiegach operacyjnych. Stosowany również w celu opróżnienia jelita przed wykonaniem zabiegów diagnostycznych. Dawkowanie. Dzieci powyżej 10 roku życia i dorośli: 1–2 tabletki raz dziennie na noc. Dzieci w wieku od 4 do 10 lat – 1 tabletka raz dziennie na noc. Lek należy połknąć w całości (bez rozkruszania lub rozgryzania) i popić dużą ilością wody. Możliwe działania niepożądane. Bóle brzucha i biegunka. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, zespół ostrego brzucha, niedrożność jelit, zapalenie wyrostka robaczkowego, bóle brzucha, nudności i wymioty o nieustalonej przyczynie, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, krwawienie z przewodu pokarmowego, ciężkie odwodnienie, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Ostrożnie stosować u dzieci poniżej 10. roku życia. Długotrwałe i systematyczne stosowanie preparatu może nasilać zaparcia i wywoływać zaburzenia stężenia ważnych elektrolitów w organizmie. Preparat nasila działanie niektórych leków nasercowych, powodując znaczny spadek stężenia jonów potasu we krwi. Równoczesne stosowanie z lekami moczopędnymi lub steroidowymi może zwiększać ilość potasu wydalanego z moczem. Podawanie leku z mlekiem lub preparatami zobojętniającymi sok żołądkowy zwiększa ryzyko podrażnień błony śluzowej żołądka. Duphalac®; roztwór doustny (10 g/15 ml); opakowanie – butelka 150 ml lub 10 saszetek po 15 ml; producent – SOLVAY PHARMACEUTICALS; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Laktuloza (Lactulosum). Działanie. Laktuloza po dotarciu do jelita grubego jest rozkładana przez występujące tam bakterie. Powoduje to zakwaszenie treści jelita, 74 POPULARNY LEKSYKON LEKÓW napływ wody do mas kałowych i przyspieszenie ruchów perystaltycznych (robaczkowych), co w rezultacie ułatwia wypróżnienie. Wskazania do stosowania. Zaparcia, stany chorobowe, w których potrzebne jest wypróżnienie z miękkim stolcem (hemoroidy, przygotowanie do operacji odbytu lub jelita grubego), leczenie i zapobieganie encefalopatii wątrobowej. Dawkowanie. Zaparcia: dorośli – początkowo 15–45 ml na dobę, potem 15–30 ml na dobę; dzieci 7–14 lat – początkowo 15 ml na dobę, następnie 10–15 ml na dobę; dzieci 1–6 lat – 5–10 ml na dobę; niemowlęta – 5 ml na dobę. Lek należy przyjmować raz dziennie, najlepiej podczas śniadania. Po kilku dniach stosowania dawkę można zmniejszyć, dobierając ją indywidualnie do potrzeb pacjenta. Encefalopatia wątrobowa: początkowo – 30–45 ml 3–4 razy na dobę, następnie dawkę należy dobrać indywidualnie do potrzeb pacjenta. Możliwe działania niepożądane. Podczas pierwszych dni leczenia mogą występować wzdęcia. Stosowanie dawek większych niż zalecane może powodować bóle brzucha i biegunkę. Długotrwałe stosowanie w encefalopatii wątrobowej może prowadzić do zaburzenia stężenia elektrolitów w organizmie. Przeciwwskazania. Nadwrażliwość na składniki preparatu, niedrożność jelit, dziedziczna nietolerancja galaktozy, galaktozemia, niedobór laktazy, nieprawidłowe wchłanianie glukozy/galaktozy. Środki ostrożności i interakcje. Stosowanie leku może zmniejszać działanie innych leków, których uwalnianie jest zależne od odczynu panującego w jelitach. Figura 1; mieszanka ziołowa w torebkach do zaparzania (po 3 g); opakowanie – 20 torebek; producent – HERBAPOL LUBLIN; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Preparat zawiera liście senesu (Senna sp.). Działanie. Roślinny środek przeczyszczający. Wyciąg z senesu przyspiesza ruchy perystaltyczne (robaczkowe) jelita grubego, zwiększa napływ wody do mas kałowych i ułatwia wypróżnienie. Wskazania do stosowania. Zaparcia. Pomocniczo w leczeniu nadwagi. Dawkowanie. 1 torebkę zalać 3/4 szklanki wrzątku i zaparzać pod przykryciem około 10 minut. Napar wypić wieczorem, po jedzeniu. Początkowo zaleca się wypicie połowy przygotowanego naparu, a w ra- Choroby układu pokarmowego 75 zie braku efektów należy wypić cały napar. Leku nie należy stosować dłużej niż przez 7–10 dni. Możliwe działania niepożądane. W pojedynczych przypadkach mogą wystąpić reakcje nadwrażliwości w postaci skurczów żołądkowo-jelitowych. Stosowanie leku powyżej 14 dni może prowadzić do zmian w błonie śluzowej jelita grubego, zaburzeń gospodarki elektrolitowej organizmu, białkomoczu, krwiomoczu i uszkodzeń nerwów w jelicie. Zaburzenia równowagi elektrolitowej mogą się objawiać zaburzeniami rytmu serca oraz skurczami mięśni. Przeciwwskazania. Niedrożność lub stany zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, owrzodzenie jelit, zapalenie wyrostka robaczkowego), bóle brzucha o niewyjaśnionej przyczynie, odwodnienie, zaburzenia gospodarki elektrolitowej, niewydolność nerek, krwawienie miesiączkowe, wiek do 12 lat, ciąża i okres karmienia piersią. Środki ostrożności i interakcje. Długotrwałe stosowanie preparatu może nasilać działanie przyjmowanych leków nasercowych. Preparatu nie należy łączyć z lekami tiazydowymi, steroidowymi, zawierającymi wyciąg z korzenia lukrecji, a także z innymi środkami przeczyszczającymi oraz lekami zapierającymi. Uwaga: Przyjmowanie preparatu może powodować zmianę barwy moczu oraz zafałszowanie wyników badań diagnostycznych moczu. Figura 2; mieszanka ziołowa w torebkach do zaparzania (3 g); opakowanie – 20 torebek; producent – HERBAPOL LUBLIN; przechowywanie – temperatura pokojowa. Składnik aktywny. Preparat zawiera korę kruszyny (Frangula alnus). Działanie. Środek przeczyszczający pochodzenia naturalnego. Kora kruszyny pobudza ruchy perystaltyczne (robaczkowe) jelita, zwiększa ilość wody w jego wnętrzu, pobudza też wydzielanie żółci. Wskazania do stosowania. Zaparcia. Pomocniczo w leczeniu nadwagi. Dawkowanie. 1 torebkę zalać 3/4 szklanki wrzątku. Zaparzać pod przykryciem około 10 minut. Napar należy pić wieczorem. Początkowo zaleca się wypicie połowy przygotowanego naparu, a w razie braku efektu – wypicie całego naparu. Nie wolno stosować leku dłużej niż przez 7–10 dni. Możliwe działania niepożądane. W pojedynczych przypadkach mogą wystąpić skurcze żołądka i jelit. Stosowanie leku przez ponad 2 ty-