Król Olszyn

Pobrano z http://magda.of.pl
Pierwiastki romantyczne w balladzie
„Król Olszyn” J. W. Goethego.
Ballada składa się z elementów realistycznych oraz fantastycznych. Te drugie to: król
Olszyn - twór wyobraźni ludowej, zły duch czyhający na podróŜnych; jego matka i córki oraz
przeŜycia jadącego z ojcem chłopca będące swoistymi halucynacjami wskutek choroby. Dziecko
czuje obecność króla Olszyn, jest nim przeraŜone, błaga ojca o ratunek. W przeŜyciach dziecka
poeta zawarł przejawy postawy romantycznej, u której źródeł leŜą uczucia i intuicja, co
Shakespear wyraził w słowach Hamleta:
„Zdaje mi się, Ŝe widzę. Gdzie? Przed oczyma duszy mojej.”
„Miej serce i patrzaj w serce.”
„Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga.”
Ojciec zaś uosabia postawę racjonalistyczną, nie widzi króla Olszyn bagatelizując go, a
urojenia dziecka tłumaczy zjawiskami przyrody (mgłą, wiatrem, szelestem drzew). Innymi
pierwiastkami romantycznymi w balladzie są opisy przyrody (zwięzłe, krótkie - lakoniczne),
specyficzny nastrój tajemniczości i grozy.
Ballada była modnym, ulubionym gatunkiem romantyków. Jest gatunkiem
synkretycznym epicko - literackim. Elementem epickim jest narracja, zaś składnikiem liryki są
przeŜycia chłopca, przybierają nawet dramatyczny koloryt. Wydarzenia zawarte w balladzie
mają charakter legendarny.
„Faust” Goethego - przykład dramatu romantycznego.
„Faust” to najwybitniejsze dzieło Goethego, nad którym poeta pracował 25 lat.
Tytułowy bohater to średniowieczny alchemik, uczony, czujący wciąŜ niedosyt wiedzy,
mówiący często jak Sokrates, iŜ wie Ŝe nic nie wie. U schyłku Ŝycia nie ma satysfakcji ze swego
dorobku i marzy o rozpoczęciu Ŝycia jeszcze raz. Ziszcza się to za sprawą układu z diabłem,
który przywraca mu młodość za cenę oddania później własnego Ŝycia. Faust przeŜywa po raz
drugi wiele radości i szczęścia, poznaje piękną Małgorzatę, kocha ją z wzajemnością, lecz
nieświadomie doprowadza swą ukochaną do zbrodni w postaci zamordowania dziecka. Po
okresie upojenia długim Ŝyciem Faust znów jest rozgoryczony, aŜ wreszcie znajduje prawdziwe
szczęście w pracy dla przyszłych pokoleń przy wydzieraniu przyrodzie ziemi na cele uprawne
(karczuje lasy, osusza bagna).
Losy Fausta ilustrują Ŝycie kaŜdego człowieka złoŜone z marzeń, tęsknot, sukcesów i
poraŜek. Wynika z nich, Ŝe pełnię satysfakcji moŜna zdobyć w pracy dla społeczeństwa.
„Faust” jest nowym typem dramatu nazwanym dramatem romantycznym. Nie ma w
nim akcji w tradycyjnym sensie. Zastępują ją luźne sceny, długie monologi, akcja rozgrywa się
głównie we wnętrzu bohatera.
Dzieje tragedii miłosnej w „Cierpieniach młodego Wertera J. W. Goethego.”
Utwór powstał w roku 1774. Jest to powieść epistolarna złoŜona z listów tytułowego
bohatera do przyjaciela Wilhelma oraz w mniejszej mierze do ukochanej Lotty. W motcie
poprzedzającym pierwszy list Wertera autor wyznał, Ŝe miłość jest naturalnym i najwaŜniejszym
uczuciem ludzkim niosącym jednak ze sobą cierpienia.
Goethe - „Król olszyn”
Treść
Jest to ballada romantyczna. Posiada fabułę. Ojciec i syn wracają nocą, wśród zamieci
przez las. Syn jest umierający. Nawiązuje się dialog pomiędzy ojcem a synem. Syn mówi, Ŝe
widzi króla olszyn. Widzi teŜ jego córki. Postrzega je jako realne postacie. Ojciec mówi, Ŝe nie
są to realne osoby. Próbuje wytłumaczyć synowi jego wyobraŜenia. Król olszyn grozi chłopcu,
Ŝe weźmie go siłą jeśli nie przyjdzie dobrowolnie. Chłopiec nie chce jednak rozstać się z ojcem.
Pobrano z http://magda.of.pl
Syn jednak umiera. Są tu dwa światy: ojca - realny, racjonalny; syna - nierealny, chłopiec nie
postrzega drzew, szumu wiatru i szelestu liści, widzi króla olszyn, to co postrzega syn jest
niedostępne dla ojca. Autor chciał wpłynąć na emocje czytelnika. Mogą tu być dwie interpretacje
finału. Światy realny i fantastyczny są równoprawne. Oba światy kontaktują się poprzez osoby
naleŜące do tych światów.
Cechy romantyczne
−
istnienie dwóch światów (irracjonalny i racjonalny)
−
mistycyzm
−
świat mistyczny i rzeczywisty przenikają się nawzajem
−
ukazane są ludzkie uczucia na tle przyrody (echo sentymentalizmu) (miłość ojcowska,
strach, przeraŜenie, podekscytowanie, ból)
−
operowanie nastrojem; tworzenie nastroju grozy i tajemniczości; natura kształtuje
nastrój
−
ludowość (elementy fantastyczne są przekazywane wśród ludu)