Gra Negocjacje dla klimatu
Transkrypt
Gra Negocjacje dla klimatu
Gra „Negocjacje dla klimatu” Gra Negocjacje dla klimatu Wprowadzenie (z ostatniej chwili 11.10.2010) Dane naukowe Ostatnie badania naukowe (informacje z pa dziernika 2010) dowodz , e cykl hydrologiczny, czyli naturalny obieg wody na Ziemi, na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat uległ bardzo powa nym zaburzeniom. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego opublikowali na łamach najnowszego wydania bran owego pisma "Proceedings of the National Academy of Sciences" dane satelitarne na temat cyklu hydrologicznego. Okazuje si , e gdy porówna si dane pochodz ce z 1994 roku z tymi z 2006 roku, kiedy rozpocz to drug ć bada , ró nice s cz zatrwa aj ce. Na przestrzeni 12 lat a procent wzrosło zasilanie w wod oceanów przez rzeki i roztapiaj ce si roku spot gowanie si tej cz o 18 wieczne lodowce. W ci gu ci cyklu hydrologicznego o 1,5 procenta, to mo e niezbyt du o, jednak je li we mie si pod uwag cał dekad , to wzrost jest naprawd kolosalny. Prognozowane skutki Kalifornijscy naukowcy zwracaj uwag na to, e wyniki bada pokrywaj si ze scenariuszem przedstawionym na łamach słynnego raportu ekspertów ONZ-owskiego Mi dzyrz dowego Panelu ds. Zmian Klimatycznych (IPCC). Prognozowali oni, e na skutek wzrostu redniej globalnej temperatury, zwi ksz si sumy opadówwrejonach tropikalnych i polarnych, a zmniejsz na terenach pustynnych i w ich bezpo redniej okolicy. To niestety niepomy lne wie ci, poniewa tam, gdzie wody jest w nadmiarze, b dzie jej jeszcze wi cej, a tam, gdzie jej brakuje, b dzie jej coraz mniej. Eksperci s zdania, e cykl hydrologiczny ulega zakłóceniu na skutek wzrostu temperatur, co objawia si coraz intensywniejszymi tropikalnymi burzami i monsunami. Im jest cieplej, tym wi ksze ilo ci słodkiej wody trafiaj do atmosfery, gdzie powstaj pot ten spada do morza, cykl rozpoczyna si niejsze chmury, nios ce wi ksze ilo ci deszczu. Kiedy od nowa. Obserowane zmiany wpływaj te na sytuacj globaln . Topnienie i zanikanie lodowcówazjatyckich, które stabilizowały przepływy wwielkich rzekach Azji oznacza bowiem wi ksze problemy z powodziami (w okresach opadów) oraz suszami (w okresach suchych). Efekty zwi zane z topnieniem lodowców mog być szczególnie dotkliwe dla sytuacji globalnej – z uwagi i dotkn one ludzi i gospodarek Chin i Indii w których to krajach mieszka prawie połowa mieszka ców Ziemi. Dodatkowo kraje te wykorzystuj dla rozwoju produkcji rolniczej nieodnawialne ródła wód podziemnych co wdłu szej perspektywie jest niemo liwe do utrzymania. Gra „Negocjacje dla klimatu” Cel zaj ć: zapoznanie ze skutkami zmian klimatu oraz mi dzynarodowymi inicjatywami na rzecz jego ochrony. Cele operacyjne: - ucze rozumie potrzeb ochrony klimatu oraz skutki zmian klimatu w temacie zaopatrzenia ludzi wwod , - ucze wymienia wybrane inicjatywy mi dzynarodowe na rzecz klimatu, - uczestniczy w symulacji obrad Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), argumentuje swoje stanowisko, wnioskuje, prognozuje rozwój wypadków, negocjuje - ucze rozumie, e działalno ć ludzi zamieszkuj cych bogate kraje północy ma wpływ na ycie ludzi na całym wiecie a w szczególno ci na mieszka cówkrajów ubogiego południa (równie w kontek cie bezpiecze stwa globalnego). rodki: plansza ilustruj ca wiatow emisj CO2, tabela „Wska niki redukcji emisji”, tabela „Informacje o krajach”, karta Sekretarza Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej, karta Prezesa Funduszu Adaptacyjnego, karty dla poszczególnych krajów, wizytówki dla krajów, karty katastrof, 200 monet (np. jednogroszowych albo guzików, etonów), 2 pojemniki na monety (jeden mały, drugi wi kszy np. pudełeczka, słoiki, talerzyki), zegarek lub minutnik (np. do gotowania jajek). Czas trwania: dwie godziny lekcyjne Miejsce zaj ć: sala lekcyjna Grupa wiekowa: gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne Przebieg zaj ć: Prowadz cy pyta uczniów czy słyszeli o krajowych lub mi dzynarodowych inicjatywach maj cych na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Wypowiedzi uczniów nauczyciel uzupełnia w formie krótkiego wykładu na ten temat. Omawiamy pokrótce histori mi dzynarodowych wysiłków od Rio do Cancún. W Cancún (Meksyk) konferencja odb dzie si 29.11 – 10.12.2010. Po drodze były konferencje wPoznaniu (2008) i wKopenhadze (2009). Je li negocjacje wCancún nie przynios efektu ostatnia szansa to negocjacje w RPA (pod koniec roku 2011)/ patrz m.in. : „Małe ABC… ochrony klimatu” oraz inne informacje o Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu – np. z wikipedii). Uzmysławiamy jak trudne s mi dzynarodowe negocjacje (ró ne interesy i naciski grup lobbystycznych) oraz jak wa ny jest zbli aj cy si szczyt wPołudniowej Afryce (ustalenia z ko ca 2011 roku to ostatnia szansa na powa ne zmiany - w 2012 roku wygasa Protokół z Kioto, potrzebne s nowe mi dzynarodowe wi ce ustalenia). Gra „Negocjacje dla klimatu” Cel gry Przechodzimy do II cz ci zaj ć – gry czyli uproszczonej symulacji obrad Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej (COP). Celem tej gry jest ukazanie mechanizmów negocjacyjnych, stanowisk stron oraz pomysłów składaj cych si redukcj na nowe porozumienie ws. ochrony klimatu, które obejmuje: emisji gazów cieplarnianych w poszczególnych krajach, adaptowanie do zmian klimatycznych oraz transfer przyjaznych klimatowi technologii do krajówubo szych, a tak e mechanizmy finansowe. Celem wszystkich uczestników gry jest uratowanie wiata przed nadmiernym ociepleniem klimatu i jego skutkami. Jest to mo liwe tylko poprzez ograniczenie emisji gazów cieplarnianych (zarówno poprzez zamykanie fabryk-trucicieli lub modernizowanie ich oraz poprzez edukacj społecze stwa), a tak e poprzez bezpo rednie zapobieganie skutkom zmian klimatu (przeznaczanie adaptacyjny). Wa ne jest tak e to, dbać o sytuacj ekonomiczn rodków na fundusz e kraje oprócz redukowania emisji gazów cieplarnianych, musz swojego kraju. W wiecie rzeczywistym wyst puj ogromne ró nice dotycz ce zarówno wielko ci emisji gazów, jak i stopnia rozwoju gospodarczego oraz stopy yciowej mieszka ców poszczególnych krajów, co zostało równie odzwierciedlone w grze. Moralnym obowi zkiem krajów bogatych jest przej cie roli lidera w ograniczaniu emisji i finansowaniu adaptowania si do zmian klimatu oraz wsparcie biedniejszych regionów wiata w ograniczaniu emisji (poprzez transfer nowych – przyjaznych klimatowi technologii). Uczestnicy gry: Uczniowie i prowadz cy zaj cia wcielaj si wrol uczestnikówKonferencji: 1. Prezydent COP – prowadz cy, nauczyciel 2. Sekretarz Konwencji Klimatycznej– ucze 3. Prezes Funduszu Adaptacyjnego – ucze 4. Przedstawiciele poszczególnych krajówlub grup krajów– młodzie podzielona na grupy Dzielimy uczniów na 7 grup adekwatnie do ilo ci mieszka ców danego kraju (grupy krajów). Przykładowo wgrupie 28 osobowej: - USA – 2 os. (306 mln), - Chiny – 8 os. (1300 mln), - Rosja – 1 os. (142 mln), - UE – 3 os. (500 mln), Gra „Negocjacje dla klimatu” - Indie – 6 os. (1148 mln), - Brazylia – 1 os. (191 mln), - Afryka – 5 os. (900 mln). Wyznaczamy tak e Sekretarza Konwencji Klimatycznej oraz Prezesa Funduszu Adaptacyjnego. Prowadz cy przyjmuje rol Prezydenta COP, udziela głosu, moderuje dyskusj , ogłasza informacje o kl skach spowodowanych globalnym ociepleniem. W tej cz ci zaj ć uczniowie powinni siedzieć w du ym kole, najlepiej za stolikami – tak jak na konferencji. Reguły gry: § Celem gry i wszystkich jej uczestników jest ograniczenie wiatowej emisji gazów cieplarnianych o połow - mniejsza redukcja nie uchroni wiata przed skutkami zmian klimatu. § Gracze s przedstawicielami krajów (lub grupy krajów jak np. UE), którzy przyjechali reprezentować interesy swoich pa stwna Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej. § W Konferencji bierze udział tak e Prezes Funduszu Adaptacyjnego, Sekretarz Konwencji Klimatycznej oraz Prezydent Konferencji. § Plansza ilustruje wiatow emisj CO2. Jeden kwadracik symbolizuje jedn emitowanego obecnie CO2. Plansza ilustruje tak e liczb jednostk mieszka ców oraz dochód krajów (dane te prezentowane s wtabeli). § Emisj CO2 mo na redukować poprzez eko-modernizacj edukacj przemysłu, transportu, rolnictwa lub społecze stwa. Redukcja jednej jednostki CO2 kosztuje 1 monet (zarówno modernizacja jak i edukacja). § Kraje same deklaruj , o ile zredukuj swoj emisj i płac do banku okre lon kwot - wówczas z planszy wykre lana jest odpowiednia ilo ć kwadracików. Za wykre lanie kwadracików i zliczanie poziomu redukcji emisji odpowiedzialny jest Sekretarz Konwencji Klimatycznej. rodki wydawane na modernizacj przemysłu i działania edukacyjne trafiaj do woreczka. § Kraje bogatsze mog finansować tak e redukcj gazów w krajach biedniejszych poprzez inwestycje wich rozwój. § Nie ma znaczenia, ile emisji zredukuje dany kraj, istotne jest zredukowanie wiatowej emisji o połow (czyli o 136 jednostek CO2). § Gra toczy si ograniczyć w okre lonym czasie. Aby uratować wiat przed całkowit zagład wiatow emisj CO2 o połow wci gu 32 minut od rozpocz cia gry. nale y Gra „Negocjacje dla klimatu” § Aby uratować wiat od pojedynczych katastrof, nale y ograniczyć emisj o wyznaczony w tabeli wska nik dla danej minuty gry. O ile redukcja nie b dzie na okre lonym poziomie, wydarza si katastrofa b d ca skutkiem globalnego ocieplenia, katastrofy wpływaj na poszczególne kraje lub na cały wiat. Poszczególne kraje ponosz straty finansowe okre lone na kartach katastrof. § Przed skutkami katastrof ratuj rodki zebrane w Funduszu Adaptacyjnym. Aby zneutralizować (powstrzymać) jedn katastrof , potrzebnych jest 6 monet. § Kraje mog przekazywać dobrowolne składki do Funduszu Adaptacyjnego, który ratuje przed skutkami globalnego ocieplenia. Pieni dze od krajów na działalno ć Funduszu Adaptacyjnego przyjmuje jego Prezes. On te wydaje zebrane w Funduszu rodki, na ewentualne przeciwdziałanie kataklizmom (tj. neutralizuje karty katastrof). Jego rol jest tak e – wprzypadku zbyt powolnej redukcji wiatowej emisji – ogłaszanie uczestnikom COP informacji o kataklizmach. § Kraje nie mog wydać wszystkich swoich pieni dzy, musz brać pod uwag potrzeby swoich mieszka cówi stabilizacj finansow kraju. Dodatkowe uwagi dla prowadz cego: § do odmierzania czasu najlepiej u ywać minutnika kuchennego albo stopera z sygnałem d wi kowym, a je li korzystamy ze zwykłego zegarka warto mieć gwizdek lub dzwoneczek, którym b dziemy wyznaczać koniec kolejnych etapówgry § istotne jest, aby rodki na Fundusz Adaptacyjny zbierać do oddzielnego pojemnika (pudełka, słoiczka) odpowiednio oznaczonego, a nie odkładać na „kupk ”, poniewa mog pomylić si z pieni dzmi „wydawanymi” na redukcj emisji, które najlepiej zbierać do woreczka § poniewa , aby skre lić jedno pole, nale y zapłacić 1 monet , w czasie gry wygodniej b dzie Sekretarzowi liczyć monety, ni skre lone pola na planszy. Wa ne jest jednak, aby te monety liczyć dyskretnie, nie tworzyć na stole wielkiej kupki pieni dzy b d cej „wposiadaniu” jakiego wiatowego banku, który wzbogacił si na modernizacji przemysłu PRZED ROZPOCZ CIEM GRY Gr rozpoczynamy od omówienia pokrótce historii mi dzynarodowych wysiłków od Rio do Południowej Afryki (2011). Kolejne wielkie mi dzynarodowe negocjacje (w Polsce 2008, Danii 2009 i Meksyku 2010) nie przyniosły niestety rozwi za . Negocjacje s trudne bo wi kosztami oraz konieczno ci wzajemnych ust pstw. Sytuacja staje si Uzmysławiamy uczniom, jak wa na jest zbli aj ca si si ze znacznymi jednak coraz bardziej gor ca. Konferencja Stron Konwencji Klimatycznej w Gra „Negocjacje dla klimatu” Południowej Afryce (rok 2011), której celem jest wypracowanie nowego dokumentu, maj cego regulować obowi zki pa stwwzakresie działa na rzecz ograniczenia zmian klimatu obowi zuj cego po roku 2012, czyli po wyga ni ciu Protokołu z Kioto (patrz m.in. : „Małe ABC… ochrony klimatu” oraz inne informacje o Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu – np. z wikipedii). Prowadz cy informuje uczniów, e wła nie przyjechali na szczyt w Południowej Afryce. Ka da grupa otrzymuje wizytówk krajów), z któr swojego kraju do postawienia na stole oraz kart ma si informacyjn kraju (grupy bardzo dokładnie zapoznać, tak aby móc kompetentnie przemawiać podczas obrad. Ka da grupa musi wybrać tak e swojego negocjatora, który b dzie przemawiał w imieniu grupy. Tak e Sekretarz Konwencji Klimatycznej oraz Prezes Funduszu Adaptacyjnego otrzymuj instrukcje do swoich ról. W tym czasie, kiedy uczniowie przygotowuj si do rozpocz cia Konferencji, prowadz cy wiesza na tablicy lub rozkłada w dobrze widocznym miejscu plansz emisj do gry. Plansza ukazuje cał wiatow CO2, na której uwidoczniony jest udział poszczególnych pa stw w globalnej emisji. Na planszy zaznaczona jest równie ludno ć poszczególnych krajów (lub grup krajów) oraz dochód narodowy (podany w fikcyjnych jednostkach, ale proporcjonalny do rzeczywistego dochodu). Prowadz cy przygotowuje tak e monety symbolizuj ce bud et danego kraju. Istotny jest efekt, który powstaje w momencie, gdy poszczególni gracze otrzymaj pieni dze – u ycie monet czy etonów poustawianych wstosiki obrazowo ukazuje dysproporcje pomi dzy zasobami krajówbogatych (USA, UE) i biednych. Na tablicy nale y tak e powiesić (albo przepisać) tabelk redukcji emisji”. Nale y równie z danymi krajów oraz tabelk „wska niki przygotować pudełeczko (lub inny pojemnik np. słoiczek, talerzyk) opisane „Fundusz Adaptacyjny”, do którego społeczno ć mi dzynarodowa zbierać b dzie przystosowanie si do zmian klimatu. Potrzebny b dzie tak e woreczek do którego trafi rodki na pieni dze wydawane przez kraje na redukcj emisji CO2. Po zako czeniu przygotowa prowadz cy przedstawia reguły gry oraz przypomina o kulturze dyskutowania. ROZPOCZ CIE KONFERENCJI Prezydent COP prosi przedstawicieli pa stw o zgłaszanie rozwi za lub podejmowanie działa (tj. modernizowanie przemysłu, edukacja, przekazywanie rodkówdo Funduszu Adaptacyjnego). Redukcj Gra „Negocjacje dla klimatu” emisji zaznaczamy na planszy poprzez skre lanie kolejnych pól. Aby zredukować emisj o 1 kwadracik na planszy, gracz musi zapłacić 1 monet . Po 5 minutach od rozpocz cia Konferencji, Prezydent COP prosi Sekretarza, który na bie redukcj co zlicza emisji, o podanie, o ile jednostek (kwadracików na planszy do gry) globalna emisja została zredukowana. Je li globalna emisja została zredukowana o 30 jednostek (por. tabela „Wska niki redukcji emisji”), Prezydent COP informuje uczestników, dzi ki temu udało si e cel w danym etapie został osi gni ty i unikn ć katastrof zwi zanych ze zmianami klimatu. Je li globalna emisja nie została zredukowana o co najmniej 30 jednostek, Prezes Funduszu Adaptacyjnego losuje kart z kataklizmem. Je li Fundusz Adaptacyjny pozwolił zapobiec katastrofie, wylosowana karta jest odkładana bez czytania i pokrywana pieni dzmi (6 monet) z Funduszu, wydanymi na zapobieganie skutkom zmian klimatu. Je li w Funduszu Adaptacyjnym nie ma wystarczaj cej kwoty pozwalaj cej na zapobie enie skutkom globalnego ocieplenia, tj. co najmniej 6 monet, Prezes Funduszu Adaptacyjnego odczytuje jak katastrof spowodowała zmiana klimatu. Zgodnie z informacjami z karty dany kraj (lub kraje) traci podan ilo ć swoich pieni dzy. Prezydent wznawia negocjacje, po kolejnych 3 minutach ponownie prosi Sekretarza o podanie stanu redukcji emisji i porównuje z tabel wska ników minimalnej redukcji. W zale no ci od wyniku podejmuje odpowiednie kroki opisane powy ej. Je li poziom redukcji nie tylko nie został spełniony dla danego momentu gry, ale tak e dla wcze niejszego, to odkrywane s minucie gry emisj dwie karty katastrofy (np. w 17 zredukowano dopiero o 62 jednostek, podczas gdy wymagane wpoprzedniej rundzie było 75, a wobecnej 85). Cały cykl składaj cy si działa powtarza si z 3 minut negocjacji, kontroli wyniku redukcji i odpowiednich do wyniku do osi gni cia redukcji na poziomie 50% pocz tkowej emisji gazów lub do wyczerpania rodkówfinansowych. Wa ne jest, aby wszyscy uczestnicy COP na bie co byli informowani przez Prezydenta COP, co oznacza spełnienie lub niespełnienie wyznaczonych wska ników redukcji emisji gazów cieplarnianych, e dzi ki spełnieniu wyznaczonego na dany moment wska nika redukcji adne katastrofy nie Gra „Negocjacje dla klimatu” wyst puj albo, e brak wymaganej redukcji spowodował katastrof , która przyniosła okre lone szkody lub została powstrzymana dzi ki okre lonym kosztom wydanym na Fundusz Adaptacyjny. Prowadz cy gr – Prezydent COP odpowiada za redukcj nieobecnych na tym posiedzeniu plenarnym). Co jaki emisji w „pozostałych krajach” (krajach czas skre la ilo ć jednostek redukcji emisji przez „pozostałe kraje”, według swojego uznania w zale no ci od swojej oceny post pu negocjacji (je li kraje bior ce udział w grze ch tnie redukuj zachowuj si uczestników, swoje emisje, to równie „pozostałe kraje” w podobny sposób). Aby uzasadnić swoje działania prowadz cy mo e informować e otrzymał pozytywne wie ci np. z Japonii, Meksyku, Indonezji, Korei Pd., Kanady, Republiki Południowej Afryki, e kraje te postanowiły w danym momencie zredukować swoj emisj o dan liczb jednostek. Informuj c o tym, prowadz cy wimieniu „pozostałych krajów” wydaje „ich” pieni dze na modernizacj i edukacj (wkłada monety do woreczka). Prowadz cy mo e tak e w imieniu „pozostałych krajów” wspomagać Fundusz Adaptacyjny. Mo na to zrobić tylko w wyj tkowych sytuacjach, kiedy redukcja nie została osi gni ta, gra zbli a si brakuje ju do ko ca, a krajom rodków i kolejne katastrofy doprowadziłyby do całkowitego bankructwa. Prowadz cy mo e tak e, je li uzna to za stosowne, wprowadzić utrudnienie wgrze. Ogłasza wówczas, e nast pił ogromy wybuch wulkanu i do atmosfery przedostało si 20 jednostek CO2, w zwi zku z tym kraje musz zredukować emisj o dodatkowe 20 jednostek, aby spełnić wyznaczone wska niki. Pozytywne zako czenie gry nast puje wtedy, kiedy przed upływem 32 minut zmniejszy si co najmniej o połow wiatowa emisja w stosunku do pocz tku gry, tj. skre lonych zostanie 136 kwadracików na planszy. Gra mo e równie sko czyć si tragicznie, je li kraje nie zd z ograniczeniem emisji w wyniku braku zgody w negocjacjach, co do udziału poszczególnych krajów w redukcji emisji CO2 albo gdy zabraknie im pieni dzy (np. przez kolejne kataklizmy, którym zawczasu nie zapobiegli). Gr nale y podsumować, omówić wra enia uczestników. Prawdopodobnie uczniowie b d potrzeb dyskutowania, wyja niania w tpliwo ci. Warto przeznaczyć na dyskusj mieli co najmniej kilka minut, a je li mamy tak mo liwo ć – wi cej czasu. Bibliografia: - Wpływzmian klimatycznych na zaopatrzenie wwod na wiecie www.ziemianarozdrozu.pl Gra „Negocjacje dla klimatu” - Zmiany klimatu a sytuacja z wod na wiecie - materiały edukacyjne PAH; www.wodapitna.pl/materialy_edukacyjne - Małe ABC ochrony klimatu, Polska Zielona Sieć http://dlaklimatu.pl/Male-ABC-ochrony-klimatu; - Afryka a zmiany klimatu, Barbara Unmüßig i Stefan Cramer, Fundacji im. Heinricha Bölla, 2008, http://www.boell.pl/ - Biuletyny Klimatyczne, Instytut na rzecz Ekorozwoju - Jak chronić klimat na poziomie lokalnym, ZbigniewM. Karaczan, Aleksandra Arcipowska (red), Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2008 - Małe ABC... Ochrony Klimatu, Aleksandra Arcipowska, Andrzej Kassenberg, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2008 - Nowa zagraniczna polityka energetyczna Indii, Sascha Mueller-Kraenner, 28 pa dziernika 2008,http://www.boell.pl/ - Pakiet klimatyczny dla Europy: Dwa kroki naprzód, ile wtył?, Rebecca Harms, 2009 - Polityka klimatyczna i energetyczna w wietle wyborówprezydenckich 2008 wUSA, Arne Jungjohann, Fundacja im. Heinricha Bölla, Waszyngton, 13 listopada 2008, http://www.boell.pl/ - Polityka klimatyczna i energetyczna: Nowa polityka klimatyczna Indii, Michael Koeberlein, 2008, http://www.boell.pl/ - Polityka klimatyczna USA z Waszyngtonu, Alexander Ochs, 2008, http://www.boell.pl/ - Pot na Rosja?, Roderick Kefferputz, Fundacja im. Heinricha Bölla, 2008, http://www.boell.pl/ - Rosja: zagro enie dla porozumienia wsprawie zmian klimatu po 2012 r. Oldag Caspar, Fundacja im. Heinricha Bölla, lipiec 2008, http://www.boell.pl/ - Społecze stwo obywatelskie wobec konsekwencji zmian klimatu, Krzysztof Kamieniecki, Andrzej Kassenberg, Aleksandra St pniak, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2008 - Stanowisko Chin wmiedzynarodowych rozmowach na temat ochrony klimatu, Yu Jie, Fundacja im. Heinricha Bölla, Chiny, 30 pa dziernika 2008, http://www.boell.pl/ - W Brazylii trwa wojna soi z lasem, Andrzej Hołdys, Gazeta Wyborcza, 24.05.2005 - Wybory wStanach Zjednoczonych, a perspektywy nowego porozumienia klimatycznego, Elliot Diringer, PewCenter on Global Climate Change, 22 pa dziernika 2008, http://www.boell.pl/ - Zmiany klimatu a prawa człowieka, Kate Raworth (red), Oxfam International/Polska Zielona Sieć/Polska Akcja Humanitarna, Warszawa 2008 - Zmiany klimatyczne szansa dla Rosji, Roderick Kefferputz, Fundacja im. Heinricha Boella, 2008, http://www.boell.pl/ - http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_carbon_dioxide_emissions_per_capita Gra „Negocjacje dla klimatu” - http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_greenhouse_gas_emissions_per_capita - http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_carbon_dioxide_emissions - http://pl.wikipedia.org/wiki/Ramowa_konwencja_Narod%C3%B3w_Zjednoczonych_w_sprawie_ zmian_klimatu Wzór planszy ilustrującej światową emisję CO2 umieść w miejscu widocznym dla wszystkich uczestników gry CHINY USA UE Gra „Negocjacje dla klimatu” ROSJA AFRYKA BRAZYLIA INDIE Gra „Negocjacje dla klimatu” Wska niki redukcji emisji Materia pomocniczy dla Prezydenta COP i Sekretarza powie na tablicy minuta gry* wymagana faktyczna redukcja emisji CO2 redukcja emisji CO2 5 min. 30 jednostek 8 min. 45 jednostek 11 min. 60 jednostek 14 min. 75 jednostek 17 min. 85 jednostek 20 min. 95 jednostek 23 min. 105 jednostek 26 min. 115 jednostek 29 min. 125 jednostek 32 min. 136 jednostek pierwsza runda trwa 5 minut, ka da kolejna 3 minuty Informacje o krajach bior cych udzia Konferencji umie ć wmiejscu widocznymdla wszystkich uczestnikówgry emisja CO2 bud et: ilo ć jednostek emisja CO2: monety (kwadracików) wmln ton % wiatowej emisji Chiny 16 70 7010 USA 66 60 UE 80 Rosja kraje na osob liczba mieszka ców wtonach/ os wmln. 24,4 % 3,84 1330 6050 22,2 % 20,4 303 40 4000 14,7 % 11,2 500 7 15 1500 5,6 % 10,5 140 Indie 5 13 1342 4,9 % 1,2 1150 Brazylia 7 3+5 330 + wylesianie 1,2 % 1,8 + wylesianie 192 Afryka 4 3 300 1,9 % 0,2 900 179 209 20532 74,9 % 272 27245 100 % kraje wgrze wiat 4515 4,2 6751 Gra „Negocjacje dla klimatu” Sekretarz Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej (COP) Jeste Sekretarzem COP. Twoim głównym zadaniem jest zaznaczanie redukcji emisji CO2 na planszy do gry. Plansza ilustruje wiatow emisj CO2, jeden kwadracik symbolizuje jedn jednostk emitowanego obecnie CO2. Kraje aby zredukować emisj wydaj swoje pieni dze na eko-modernizacj przemysłu lub edukacj społecze stwa. Redukcja jednej jednostki CO2 kosztuje 1 monet (bez wzgl du czypoprzez modernizacj czyedukacj ). Kraje same deklaruj o ile zredukuj swoj emisj lub emisj w innym kraju i płac okre lon kwot . Twoim zadaniem jest skre lać na planszy odpowiedni do ilo ci wydanych pieni dzy liczb jednostek CO2 czyli kwadracików. Musisz tak e na bie co zliczać ł czn liczb redukowanych jednostek (tj. wykre lonych kwadracików) i na zako czenie ka dej rundy gry wpisywać ł czn ilo ć do tabeli „wska ników redukcji emisji”. Liczysz zawsze ł czn ilo ć wykre lonych kwadracikówgdy wgrze liczysi jest zredukowanie wiatowej emisji a nie emisji poszczególnych krajów. Powodzenia! Prezes Funduszu Adaptacyjnego Jeste Prezesem Funduszu Adaptacyjnego. Fundusz Adaptacyjny umo liwia pa stwom dotkni tym zmianami klimatycznymi przystosowanie si do skutków zmian klimatu i zaadoptować si do nowych warunków ycia. Dzi ki rodkom finansowym gromadzonym w Funduszu mo na uratować wiat przed kataklizmami b d cymi nast pstwem zmian klimatu. Pieni dze do Funduszu przekazywane s dobrowolnie przez poszczególne kraje. Twoim zadaniem jest przyjmowanie pieni dzy do funduszu. W sytuacji kiedy redukcja emisji CO2 nie zostanie osi gni ta i temperatura na Ziemi zacznie si podnosić, na całym wiecie b d wydarzać si kataklizmy. Je li w Funduszy nie ma odpowiedniej ilo ci kataklizmu i odczytanie jej. rodków – co najmniej 6 monet, twoim zadaniem b dzie wylosowanie karty Je li kraje były zapobiegawcze i wpłaciły pieni dze do Funduszu mog uratować wiat przed kataklizmami. Aby zapobiec kataklizmowi w Funduszu Adaptacyjnym musi być co najmniej 6 monet, które neutralizuj jeden kataklizm. W takiej sytuacji losujesz kart , odkładasz j na stół i zakrywasz 6 monetami wypłaconymi z Funduszu. Powodzenia! Gra „Negocjacje dla klimatu” Kraje rozwijaj ce si Afryki rzeczywiste dane emisja CO2: 300 mln ton (1,9 % wiatowej emisji) bud et: 4 monety emisja CO2 na osob : 0,1-0,3 tony/os 3 jednostki emisji CO2 tj. kwadraciki na planszy liczba mieszka ców: 900 mln nale y do krajówrozwijaj cych si Jeste cie przedstawicielami krajów rozwijaj cej si Afryki na Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej. Reprezentujecie rz dy i obywateli waszych krajów. Poni ej znajduj si podstawowe informacje o waszym regionie i stanowisku rz du. Zapoznajcie si z nimi i wyło cie spo ród Was głównego negocjatora. Powodzenia wnegocjacjach! W Afryce mieszka 15 procent ludno ci wiata jest odpowiedzialna tylko za 3,5 % wiatowej emisji CO2. Najbiedniejsze kraje Afryki emituj niecałe 2% wiatowej emisji CO2, a mimo to, to one s najbardziej nara one na skutki globalnego ocieplenia. Emisja CO2 w krajach rozwijaj cych si Afryki wynosi zaledwie 300 mln ton rocznie – tymczasem emisja samych Niemiec wynosi 800 milionówton CO2. To bogate kraje, które emituj najwi cej CO2 powinny wzi ć odpowiedzialno ć za zmiany klimatu, ograniczyć emisj i wspomóc biedne kraje wwalce o przetrwanie. Równie kraje wschodz cych gospodarek takie jak Chiny, Brazylia czy Indie musz w dalszej perspektywie ograniczyć emisj CO2, w ostatnim okresie ich emisja gazów cieplarnianych gwałtownie podskoczyła i kraje te mocno przyczyniaj si do zmian klimatycznych. Jednak nie mo na traktować ich na równi z UE czy USA, gdy emisja na osob wtych krajach jest wielokrotnie ni sza ni wUE czy USA. Kraje afryka skie jak i kraje rozwijaj ce si w Azji potrzebuj funduszy i pomocy technicznej na ochron przeciwpowodziow (wały, tamy, systemy wczesnego ostrzegania – Fundusz Adaptacyjny), zaopatrzenie w wod podczas susz, na nowe technologie (np. w rolnictwie i energetyce), które s konieczne do rozwoju tych najbiedniejszych krajów wiata. Wsparcie technologiczne i finansowe jest tym bardziej istotne, e umo liwi ono rozwój tych krajów, gdzie bieda i głód s na porz dku dziennym. Bogata Północ musi wzi ć pod uwag tak e ten aspekt pomocy ubogim krajom Południa. oprac. na podst.: Klimat sprawiedliwo ci, Barbara Unmüßig, Fundacja im. Heinricha Bölla, 2008 Afryka a zmianyklimatu, Barbara Unmüßigi Stefan Cramer, Fundacja im. Heinricha Bölla, 2008 Gra „Negocjacje dla klimatu” Rosja rzeczywiste dane emisja CO2: 1500 mln ton (5,6 % wiatowej emisji) bud et: 7 monet emisja CO2 na osob : 10,5 tony/os 15 jednostek emisji CO2 tj. kwadracikówna planszy liczba mieszka ców: 140 mln nale y do krajówrozwini tych Jeste cie przedstawicielami Rosji na Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej. Reprezentujecie rz d i obywateli Waszego kraju. Poni ej znajduj si podstawowe informacje o Rosji i stanowisku Waszego rz du. Zapoznajcie si z nimi i wyło cie spo ród Was głównego negocjatora. Powodzenia wnegocjacjach! Rosja zajmuje trzecie miejsce po Chinach i Stanach Zjednoczonych w ród pa stwemituj cych najwi cej CO2. Odpowiedzialno ć Rosji za globalne zmiany klimatu jest porównywalna z odpowiedzialno ci USA i krajów Europy Zachodniej. Zagro enia zwi zane ze zmianami klimatu dla Rosji to: - pogorszenia urodzaju, szczególnie dla Kubania i Kraju Stawropolskiego – które s spichlerzem kraju, zbiory mog spa ć o 20%. - powodzie wmiastach nadbrze nych np. Sankt Petersburg. - topnienie wiecznej zmarzliny, obejmuj cej ponad 60% północnych terytoriów Rosji, a co za tym idzie zniszczenia infrastruktury dróg, budynków, fabryk. Miejscami zniszczone mo e zostać 80% infrastruktury. Pomimo tych zagro e Rosjanie nie maj wiedzy nt. zmian klimatu, niewiele osób słyszało o tym procesie. Ani rosyjska opinia publiczna ani elity rz dz ce, ekonomi ci, przemysłowcy nie u wiadamiaj sobie tych zagro e , a wi c nie s skłonne do ogranicze emisji CO2 w Rosji, ani nie chc ponosić kosztów pomocy dla krajówrozwijaj cych si . Z drugiej jednak strony Rosja musi wzi ć pod uwag , e ze wzgl du na przestarzałe technologie jej gospodarka jest bardzo energochłonna i przez to nieekonomiczna. Inwestycje w popraw efektywno ci energetycznej mogłyby być bardzo opłacalne, a Rosja mogłaby zaoszcz dzić do 40% energii oprac. na podst. Zmianyklimatyczne szansa dla Rosji, Roderick Kefferputz, Fundacja im. Heinricha Boella, 2008 Rosja: zagro enie dla porozumienia wsprawie zmian klimatu po 2012 r. OldagCaspar, Fundacja im. Heinricha Bölla, lipiec 2008 Gra „Negocjacje dla klimatu” Indie rzeczywiste dane emisja CO2: 1,342 mln ton (4,9 % wiatowej emisji) bud et: 5 monet emisja CO2 na osob : 1,2 tony/os 13 jednostek emisji CO2 tj. kwadracikówna planszy liczba mieszka ców: 1150 mln nale y do krajówrozwijaj cych si (wschodz cych gospodarek) Jeste cie przedstawicielami Indii na Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej. Reprezentujecie rz d i obywateli Waszego kraju. Poni ej znajduj si podstawowe informacje o Indiach i stanowisku Waszego rz du. Zapoznajcie si z nimi i wyło cie spo ród Was głównego negocjatora. Powodzenia wnegocjacjach! Rz d Indii stoi na stanowisku, e kraj ten ma prawo do rozwoju i nie mo e narzucać sobie ogranicze w emisji CO2, gdy tylko rozwój gospodarczy umo liwi ograniczenie ubóstwa, a to jest dla Indii najwa niejszy cel. Ponadto za zmiany klimatu odpowiedzialno ć powinny wzi ć na siebie kraje rozwini te, które w historii wyemitowały najwi cej CO2, dodatkowym argumentem jest fakt, e Indie w przeliczeniu na jednego mieszka ca emituj 10 razy mniej CO2 ni UE, a 20 razy mniej ni USA. Pomimo e Indie nie chc zgodzić si na radykalne ograniczenia emisji, to jednocze nie rozwój sektora energii odnawialnej jest imponuj cy, a Indie s liderem technologicznym je li chodzi o energi wiatrow . Ponadto udało si wIndiach (wprzeciwie stwie do Brazylii) zapobiec utracie lasów. Opinia publiczna w Indiach jest jednak podzielona i coraz cz ciej pojawiaj si głosy, e tak e Indie musz podj ć działania na rzecz ograniczenia CO2, gdy s czwartym pa stwem na wiecie w ród najwi kszych producentów CO2, a w dodatku przyrost emisji jest bardzo du y. Wynika to z zale no ci gospodarki Indii od paliwkopalnych, szybkiego rozwoju motoryzacji oraz niekontrolowanej industrializacji. Indie proponuj zasad „wspólnej, lecz zró nicowanej odpowiedzialno ci” oraz by kraje rozwini te wykazały inicjatyw , a kraje rozwijaj ce si na razie nie musiały deklarować konkretnej redukcji emisji CO2. Indie proponuj tak e by przyszłe porozumienie pa stw opierało si na zasadzie dopuszczalnego limitu emisji na jednego mieszka ca oprac. na podst. Nowa zagraniczna polityka energetyczna Indii, Sascha Mueller-Kraenner, 28 pa dziernika 2008 Polityka klimatyczna i energetyczna: Nowa polityka klimatyczna Indii, Michael Koeberlein, 2008 Gra „Negocjacje dla klimatu” Chiny rzeczywiste dane emisja CO2: 7010 mln ton (24,4 % wiatowej emisji) bud et: 16 monet emisja CO2 na osob : 3,84 tony/os 70 jednostek emisji CO2 tj. kwadracikówna planszy liczba mieszka ców: 1330 mln nale y do krajówrozwijaj cych si (wschodz cych gospodarek) Jeste cie przedstawicielami Chin na Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej. Reprezentujecie rz d i obywateli Waszego kraju. Poni ej znajduj si podstawowe informacje o Chinach i stanowisku Waszego rz du. Zapoznajcie si z nimi i wyło cie spo ród Was głównego negocjatora. Powodzenia wnegocjacjach! Co prawda obecnie Chiny s liderem emisji CO2, ale je li we miemy pod uwag dawn , historyczn emisj e to USA i kraje UE wyemitowały najwi cej (CO2 cz ciowo si kumuluje w atmosferze), to oka e si gazówcieplarnianych. Poza tym emisja CO2 na osob jest stosunkowo niska wstosunku do krajówrozwini tych. W zwi zku z tym Chiny stoj na stanowisku, e to UE, USA i inne kraje wysokorozwini te powinny wzi ć na siebie odpowiedzialno ć za zmiany klimatu i maksymalnie zredukować emisj oraz wesprzeć kraje rozwijaj ce si i wschodz cych gospodarek wmodernizowaniu ich przemysłu. Chiny nie chc okre lać limitów emisji dla krajów rozwijaj cych si , ale podejmuj intensywne działania na rzecz poprawy efektywno ci energetycznej i deklaruj podjecie zdecydowanych działa na rzecz ochrony klimatu pod warunkiem wsparcia finansowego i energetycznego przez kraje wysoko rozwini te. Nale y wzi ć pod uwag tak e to, e je li obecny wska nik emisji gazówprzez Chiny zostanie zachowany to b d one emitować dwa razy wi cej CO2 ni 26 najbogatszych krajów wiata razem wzi tych. oprac. na podst. Stanowisko Chin wmi dzynarodowych rozmowach na temat ochronyklimatu, Yu Jie, Fundacja im. Heinricha Bölla, Chiny, 30 pa dziernika 2008 Małe ABC… ochronyklimatu, Aleksandra Arcipowska, Andrzej Kassenberg, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2008 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Gra „Negocjacje dla klimatu” Unia Europejska rzeczywiste dane emisja CO2: 4000 mln ton (14,7 % wiatowej emisji) bud et: 80 monet emisja CO2 na osob : 11,2 tony/os 40 jednostek emisji CO2 tj. kwadracikówna planszy liczba mieszka ców: 500 mln nale y do krajówwysokorozwini tych Jeste cie przedstawicielami Unii Europejskiej na Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej. Reprezentujecie rz d i obywateli Waszego kraju. Poni ej znajduj si podstawowe informacje o Unii i stanowisku Parlamentu Europejskiego. Zapoznajcie si z nimi i wyło cie spo ród Was głównego negocjatora. Powodzenia wnegocjacjach! Emisja Unii Europejskiej nale y do najwy szych, ale jednocze nie Unia jest liderem w ochronie klimatu. Europejczycy stawiaj sobie ambitne cele redukcyjne oraz deklaruj wsparcie dla krajów rozwijaj cych. UE przyj ła plan zwany „3 razy 20 do 2020”, o 20% Unia chce: zredukować emisj CO2 do atmosfery, zwi kszyć udział odnawialnych ródeł energii w całkowitym zu yciu energii oraz o 20% poprawić efektywno ć energetyczn . Europa w negocjacjach klimatycznych stawia ambitne cele innym, a sama stara si dawać dobry przykład. Niestety w ostatnim czasie z powodu kryzysu finansowego i działa rz dów na rzecz umocnienia swoich gospodarek, kwestie klimatyczne zeszły na dalszy plan, a podpisany wgrudniu 2008 pakiet klimatyczny dla Europy zawiera tylko ułamek tego co pierwotnie było planowane wzakresie działa na rzecz klimatu. Istotne jest jednak to e opinia publiczna w Europie jest bardzo wiadoma problemu zmian klimatu i wielu Europejczyków uwa a ze Unia nało yła na siebie zbyt skromne ograniczenia. ¾ Europejczyków bardzo powa nie traktuje problem zmiany klimatu. A 62% uwa a zmiany klimatu za jeden z dwóch (obok ubóstwa) najpowa niejszych problemów współczesnego wiata. 56% respondentów uwa a, e walka ze zmian klimatu mo e mieć pozytywny wpływna gospodark . Konieczne wydaje si być przekonanie takich krajówjak Polska czy W gry, e rozwój zrównowa onej, zielonej gospodarki mo e być bardzo opłacalne finansowo i przynie ć nowe miejsca pracy. oprac. na podst. Pakiet klimatyczny dla Europy: Dwa kroki naprzód, ile wtył?, Rebecca Harms, 2009 COP14 – spodziewano si za wiele, a osi gni to nie wiele, Andrzej Kassenberg, Biuletyn Klimatycznynr 18, I kwartał 2009, Instytut na rzecz Ekorozwoju Gra „Negocjacje dla klimatu” Brazylia rzeczywiste dane emisja CO2: 330 mln ton (1,2 % wiatowej emisji) bud et: 7 monet 8 jednostek emisji CO2 tj. kwadracikówna planszy emisja CO2 uwzgl dniaj ca wylesianie na osob : 10 ton/os liczba mieszka ców: 192 mln nale y do krajówrozwijaj cych si (wschodz cych gospodarek) Jeste cie przedstawicielami Brazylii na Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej. Reprezentujecie rz d i obywateli Waszego kraju. Poni ej znajduj si podstawowe informacje o Brazylii i stanowisku waszego rz du. Zapoznajcie si z nimi i wyło cie spo ród Was głównego negocjatora. Powodzenia wnegocjacjach! Brazylia jest krajem który w ostatnim okresie rozwija si bardzo szybko, jej udział w emisji gazów cieplarnianych nie jest jeszcze a tak ogromny jak innych krajów wschodz cych gospodarek. Niestety wpływ na zmiany klimatu jest znacz cy przez intensywn wycink puszczy amazo skiej, która jest płucami Ziemi. Od czasu II wojny wiatowej wyci to ju 1/5 puszczy. Lasy wycinane s na pastwiska dla bydła na i pola. Warunki dla rolnictwa w Brazylii s doskonałe, jedyne czego brakuje to gruntów ornych. Ju dzi Brazylia jest najwi kszym na wiecie producentem trzciny cukrowej, kawy i pomara czy, drugim producentem soi i mi sa drobiowego, trzecim kukurydzy. Szacuje si , e wylesianie lasów odpowiada za jedn pi t emisji CO2 i jest głównym ródłem emisji wwielu krajach rozwijaj cych si (Brazylia, Indonezja). Brazylia podejmuje aktywne działania na rzecz ochrony puszczy, w ostatnim czasie rz d ogłosił plan ograniczenia wycinki drzewwamazo skiej puszczy o 70 procent do 2018 roku, co przyczyni si do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w tym kraju o ok. 30-45% w nast pnym dziesi cioleciu. Działania te b d mo liwe dzi ki mi dzynarodowemu finansowaniu wramach funduszu na rzecz ochrony lasówrównikowych. Brazylia stoi na stanowisku, e kraje wysokorozwini te powinny wzi ć na siebie du e ograniczenia emisji, a kraje rozwijaj ce si nie powinny mieć ustalonych limitówemisji. oprac. na podst. Aleksandra Arcipowska, Andrzej Kassenberg, Małe ABC… ochronyklimatu, Instytut na rzecz Ekorozwoju, W-wa 2008 W Brazylii trwa wojna soi z lasem, Andrzej Hołdys, Gazeta Wyborcza, 24.05.2005 Gra „Negocjacje dla klimatu” Stany Zjednoczone Ameryki rzeczywiste dane emisja CO2: 6050 mln ton (22,2 % wiatowej emisji) bud et: 66 monet emisja CO2 na osob : 20,4 tony/os 60 jednostek emisji CO2 tj. kwadracikówna planszy liczba mieszka ców: 303 mln nale y do krajówwysokorozwini tych Jeste cie przedstawicielami Stanów Zjednoczonych na Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej. Reprezentujecie rz d i obywateli Waszego kraju. Poni ej znajduj si podstawowe informacje o Stanach i stanowisku Waszego rz du. Zapoznajcie si z nimi i wyło cie spo ród Was głównego negocjatora. Powodzenia wnegocjacjach! USA s wiatowym liderem w emisji CO2 w historii, równie emisja na jednego mieszka ca jest najwi ksza na wiecie (prawie dwukrotnie wy sza ni w europie i 20-krotnie wy sza ni wIndiach i 100-ktornie wy sza ni w krajach rozwijaj cych si Afryki). Mimo to George W. Bush w 2001 roku postanowił e USA nie ratyfikuje Protokołu z Kioto, czym spowodował, e Protokół pozostał przez długi czas martwy. Obecny prezydent Barack Obama deklarował, e USA nie chc dalej blokować mi dzynarodowych działa na rzecz klimatu i podejm zdecydowane działania, tym bardziej e od 1990 roku emisja nie spadła, a wzrosła i to a o 16%. Jednak w chwili obecnej absolutny priorytet ma walka z kryzysem gospodarczym i finansowym, który dotkn ł USA, a wi c Stany nie chc zgodzić si na obni enie emisji o 30-40% do 2020 roku jak oczekuje UE. Z jednej strony polityka klimatyczna konkuruje z innymi wa nymi zagadnieniami ale z drugiej strony modernizacja sieci elektroenergetycznej, przestawianie przemysłu motoryzacyjnego na mniej paliwo erne samochody oraz rozwój energetyki odnawialnej wi e si ze wzrostem gospodarczym i tworzeniem nowych miejsc prac. Warto równie zwrócić uwag na to, e pomimo i Bush całkiem zignorował problem zmian klimatu, to w poszczególne stany, a tak e poszczególne miasta, same podj ły ró nego rodzaju działania i ograniczenia emisji. Powstało m.in. porozumienie burmistrzów miast z całego kraju (przyst piło do niego ponad 700 miejscowo ci), które wywiera naciski na rz dy stanowe i rz d federalny by podj ły działania by osi gn ć limity zapisane w Protokole z Kioto. USA stoj na stanowisku, e obecni wielcy emitorzy CO2 czyli np. Chiny, Indie, Brazylia, tak e musz wzi ć odpowiedzialno ć za klimat i podj ć konkretne zobowi zania. Z kolei je li USA nie podejm wystarczaj cych działa na rzecz ograniczenia emisji, Unii Europejskiej z pewno ci nie uda si namówić innych krajów wysokorozwini tych do kolejnych ogranicze , a tym bardziej niech tne do podj cia zobowi za b d kraje rozwijaj ce si . oprawco. na podst. WyborywStanach Zjednoczonych, a perspektywynowego porozumienia klimatycznego, Elliot Diringer, PewCenter on Global Climate Change, 22 pa dziernika 2008 Polityka klimatyczna i energetyczna w wietle wyborówprezydenckich 2008 wUSA, Arne Jungjohann, Fundacja im. Heinricha Bölla, Waszyngton, 13 listopada 2008r. Polityka klimatyczna USA z Waszyngtonu, Alexander Ochs, 2008 Gra „Negocjacje dla klimatu” Karty katastrof Materia pomocniczy dla Prezesa Funduszu Adaptacyjnego wytnij i włó do woreczka Droga ywno ć Zatopienie Gda ska i u aw W ostatnich latach cz ste powodzie niszczyły zabytki gda skiej starówki, a sztormy powodowały erozj Helu jak i Zatoki Gda skiej. Obecnie z powodu podniesienie si poziomu morza, 40% Gda ska znajduje si pod wod , nie ma ju uławWi lanych, pod wod jest obszar od Elbl ga po Malbork, Tczew. UE traci 8 monet W mijaj cym roku nast pił gwałtowny wzrost cen ywno ci spowodowany kl skami powodzi i susz Po ary wró nych regionach wiata. Dodatkowo kryzys ywno ciowy pogł biła plaga szara czy, która zniszczyła miliony hektarówupraw. W Hiszpanii, Afryce Południowej, Brazylii, Rosji, Mongolii, Indonezji wtym roku miałymiejsce megapo ary. S one wynikiem wysokich temperatur, suszy i wiatru. Zniszczyły one setki tysi cy hektarówlasówi zabiły ponad 2800 osób. UE I USA trac po 5 monet, Indie, Rosja, Brazylia, Afryka, Chinypo 1. Afryka traci 1 monet , UE 5 monet, Rosja i Brazylia 2 monety. Szkodniki Koniec z kaw Znikanie Holandii Holandii. Pod wod znalazły si najwi ksze miasta Amsterdam, Haga i Rotterdam. Podniesienie si temperatury spowodowało ogromne spadki wprodukcji kawy, która była podstaw gospodarki Ugandy. Co czwarty mieszkaniec tego kraju wzwi zku z tym stracił prac . UE traci 10 monet. Afryka traci 2 monety. Zatopienie Florydy Wy sze temperatury umo liwiły komarom przenoszenie malaria wrejony, do których dotychczas nie docierały. W ostatnim roku zachorowało na ni 6 milionówosób. W zwi zku z podniesieniem poziomu mórz zatopiony został obszar 2/3 Wysoka temperatura i wilgotno ć powoduje, e pojawi si nieznane wcze niej szkodniki ro lin uprawnych, przez co plony rolne wtym roku spadły o 30% UE I USA trac po 4 monety, Indie, Rosja, Brazylia, Afryka, Chinypo 1. Epidemia malarii Floryd wtym roku nawiedziło 35 sztormówi 15 huraganów, a połowa obszaru Florydy jest zatopiona (m.in. Miami). UE I USA trac po 4 monety, Indie, Rosja, Brazylia, Afryka, Chinypo 1. USA traci 10 monet. Powodzie w Chinach Znikaj lodowce Alpejskie lodowce zmniejszyły si o 70%, wypływy krajówalpejskich z turystyki znacz co zmalały, wi kszo ć o rodkównarciarskich została zamkni ta. Stopił si lodowiec pokrywaj cy Kilimand aro oraz lodowce wAndach. W Chinach 2400 osób zgin ło wpowodziach i osuni ciach gruntu, ł cznie ucierpiało wnich 14 mln ludzi). Oprócz opadów, powodzie s wynikiem topniej cych lodowcówPłaskowy u Tybeta skiego. UE traci 6 monet Chinytrac 7 monet Niszczej zabytki na ca ym Huragany zniszcz wschodnie wybrze e USA Huragan spowodował mierć ponad 2000 osób i szacunkowe straty 125 mld USD USA traci 14 monet Roztapia si Arktyka Arktyka jest tym miejscem na Ziemi, które ucierpiało najbardziej wwyniku zmian klimatu. Temperatura wzrosła znacznie, topniej wieczne zmarzliny, wokresie letnim pokrywa lodowa na morzu wwielu miejscach znikn ła, znacznie zmniejszyła si populacja nied wiedzia polarnego. UE I USA trac po 4 monety, Indie, Rosja, Brazylia, Afryka, Chinypo 1. wiecie Zniszczone ju zostały zabytki wAleksandrii, Egipcie, skarby InkówwPeru ( wi tynia z 900 r. p.n.e. zniszczona została przez wody z topniej cych wAndach lodowców), XIII wieczny Wielki Meczet wMauretani. G ód w Indiach i Bangladeszu Długotrwałe susze wIndiach oraz powodzie monsunowe wBangladeszu spowodowały epidemi głodu, która dotkn ła 30 mln osób. Biedni jak zawsze s najbardziej poszkodowani. Indie trac 2 monety UE traci 5 monet, USA 5 monet. D ugotrwa a susza w Afryce 800 milionówludzi wAfryce cierpi na brak wody pitnej. Brak dost pu do wody jest przyczyn wielu lokalnych konfliktówzbrojnych. Afryka traci 2 monet Gra „Negocjacje dla klimatu” Wygin y orangutany Populacja orangutanówzmniejszyła si do 40 osobników. Ta azjatycka małpa człekokształtna, mieszkaj ca wIndonezji, wygin ła przez coraz dłu sze susze, po ary i intensywn wycink lasów, które sprawiły, e orangutanom skurczyła si o 96% ich przestrze yciow . Fala upa ów w Europie W regionie ródziemnomorskim gor ce lato spowodowało mierć 40.000 osób. Upały powy ej 35ºC trwały a 8 tygodni. Ucierpiał sektor turystyczny i rolnictwo. Zatopienie wysp Zatopione zostały liczne wyspy na Pacyfiku (Tuwalu, wyspy Vanuatu), Oceanie Indyjskim (np. Maledywy) i Karaibach. Kraje wysokorozwini te musz przyj ć imigrantówklimatycznych. UE traci 5 monet , USA 5 monet, Indie 1 monet . UE traci 10 monet