Odejście od modelu Siemaszki
Transkrypt
Odejście od modelu Siemaszki
Problemy zarządzania, 2/2006 (12): 47–60 ISSN 1644-9584, © Wydział Zarządzania UW Odejście od modelu Siemaszki – i co dalej z ochroną zdrowia? Przypadki Rosji, Ukrainy i Łotwy Ewa Rogoś, Zofia Skrzypczak Kraje Europy Środkowo-Wschodniej realizowały do końca lat osiemdziesią tych XX wieku jednolity, narodowy model ochrony zdrowia, tzw. model Siemaszki. Po zmianie ustroju politycznego i wprowadzeniu gospodarki rynkowej stało się oczywiste, że ochrona zdrowia we wszystkich państwach byłego obozu socjali stycznego musi dostosować się do przemian. W Europie Środkowej, tj. Czechach, Słowacji, Węgrzech, zdecydowano o odejściu od modelu Siemaszki krótko po transformacji ustrojowej. W Polsce pierwsza zasadnicza reforma służby zdrowia dokonała się w styczniu 1999 roku. Kraje, które dawniej wchodziły w skład Związku Radzieckiego, napotkały na więcej trudności przy próbach odejścia od modelu Siemaszki (nie wszystkie zresztą tę próbę podjęły). W poniższym materiale przedstawiono – w ogólnym zarysie – aktualnie funkcjonujące systemy ochrony zdrowia w trzech krajach będących częściami byłego ZSRR: Rosji, Ukrainie i Łotwie oraz podstawowe dane makroekono miczne i wskaźniki, opisujące kondycję systemów ochrony zdrowia w w/w kra jach oraz w Polsce (jako kraju stanowiącym punkt odniesienia przy porówna niach). . System ochrony zdrowia na Ukrainie, w Rosji 1 i na Łotwie po zmianach ustrojowych W tej części opracowania przedstawimy proces przemian w służbie zdrowia w Rosji, na Ukrainie i Łotwie. Wybór tych krajów nie jest przypadkowy. Rosja jest krajem, w którym narodziła się koncepcja narodowej ochrony zdrowia, wdrożona po II wojnie światowej w większości krajów wschodnioeuropejskich. Koncepcja ta uległa w Rosji nieznacznym zmianom na początku XXI wieku. Ukraina pozostała przy dotychczasowych rozwiązaniach w ochronie zdrowia, podczas gdy Łotwa zdecydowała się na radykalne reformy. Wszystkie omawiane kraje miały zatem tę samą pozycję wyjściową, funkcjonowały przy podobnych założeniach systemowych i w podobnych realiach ekonomicznych. Dziś, po kilkunastu latach od momentu upadku Związku Radzieckiego i realizacji różnych wariantów opieki medycznej, między analizowanymi krajami obserwuje się znaczące różnice. 2/2006 (12) 47