Forma zaliczenia ECTS - Instytut Psychologii UŚ

Lp.
36
Rok
Semestr
System
studiów
Wydział
Pedagogiki i Psychologii
Instytut Psychologii
PSYCHOLOGIA
ETYKA ZAWODU PSYCHOLOGA
III
6
studia stacjonarne
studia
niestacjonarne
30
w tym:
wykł. sem.
15
ćw.
15
30
15
15
Liczba
godzin
lab.
Forma
zaliczenia
egzamin
egzamin
ECTS
4
4
Typ przedmiotu obowiązkowy (grupa treści podstawowych)
Poziom
podstawowy
Wymagania
wstępne
brak
Założenie i cele
przedmiotu
Metody
dydaktyczne
Forma
i warunki
zaliczenia
Umiejętność dostrzegania i identyfikowania dylematów etycznych związanych z praktyką
psychologiczną; stosowania zabezpieczeń chroniących przed naruszeniem podstawowych zasad
zawodu, kształtowanie świadomości etycznej i wrażliwości moralnej.
Wykład ilustrowany prezentacją multimedialną, ćwiczenia konwersatoryjne.
Pisemna praca zaliczeniowa, egzamin ustny






Treści
kształcenia









Moralność – etyka – aksjologia: wzajemne relacje.
Normy moralne a normy prawne w aktywności zawodowej psychologów.
Etyka i jej związki z psychologią w perspektywie historycznej.
Wybrane koncepcje etyczne w perspektywie ich odniesień do psychologii.
Etyka psychologii a psychologia moralności, normy moralne w różnych typach relacji
międzyludzkich.
Wrażliwość moralna a świadomość etyczna – czynności i ich wytwory podlegające kwalifikacji
moralnej, typy dylematów etycznych, determinanty wrażliwości moralnej i świadomości
etycznej.
Psychologia jako forma praktyki moralnej.
Psycholog – zawód zaufania publicznego.
Naczelne wartości zawodu psychologa. Odpowiedzialność jako wartość.
Etyczna specyfika różnych obszarów aktywności zawodowej psychologa.
Autonomia, podmiotowość, prawo do prywatności, integralność i poufność jako podstawowe
zasady relacji psychologa z klientem.
Zachowanie tajemnicy zawodowej i ograniczenia tego wymogu w różnych profesjonalnych
zadaniach psychologa.
Uzyskiwanie świadomej zgody, zawieranie kontraktu, informacja zwrotna o uzyskanych
wynikach – obowiązek podmiotowego traktowania odbiorcy usług psychologicznych.
Specyfika realizacji zasad etycznych w diagnostyce psychologicznej, udzielaniu pomocy
psychologicznej (zwłaszcza psychoterapii), w badaniach naukowych.
Niebezpieczeństwa wykorzystywania wiedzy psychologicznej i psychologów w reklamie,
kontaktach z mediami, propagandzie.
Literatura
podstawowa
Brzeziński, J., Chyrowicz, B., Pozaniak, W., Toeplitz-Winiewska, M. (2008). Etyka zawodu
psychologa. Warszawa: PWN.
Strelau, J., Doliński, D. (2008). Psychologia Podręcznik akademicki. Tom 1, rozdz. 3. Gdańsk: GWP.
Literatura
uzupełniająca
Bauman, Z. (1996). Etyka ponowoczesna. Warszawa: PWN.
Brzezińska, A. I., Toeplitz, Z. (red.) (2007). Problemy etyczne w badaniach i interwencji
psychologicznej wobec dzieci i młodzieży. Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”.
Brzeziński, J., Poznaniak, W. (red.) (1994). Etyczne problemy działalności badawczej i praktycznej
psychologów. Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora.
Brzeziński, J., Toeplitz-Winiewska, M. (red.) (2004/2000). Etyczne dylematy psychologii. Warszawa:
Wyd. SWPS „Academica”.
Brzeziński, J., Toeplitz-Winiewska, M. (red.) (2004). Praktyka psychologiczna w świetle standardów
etycznych. Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”.
Goćkowski, J., Pigoń, K. (red.) (1991). Etyka zawodowa ludzi nauki. Wrocław, Warszawa, Kraków:
Wyd. PAN.
Ingarden, R. (1972 i nast. wyd.). Książeczka o człowieku. Kraków: Wyd. Literackie.
Kalita, Z. (red.) (2001). Etyka w teorii i praktyce. Antologia tekstów. Wrocław: Wyd. UWr.
Ratajczak, Z., Spendel, Z. (red.) (1997). Świadomość etyczna psychologów. Szkice z pogranicza
psychologii i etyki. („Psychologia. Badania i aplikacje”, tom 1). Katowice: Wyd. UŚ.
Spendel, Z. (2005). Metodologia badań psychologicznych jako forma świadomości historycznej. Rozdz.
2-3. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Spendel, Z. (2008). Psychologia (pracy) jako paliatyw?! Kilka uwag na marginesie dyskusji o
perspekty-wach psychologii pracy. Czasopismo Psychologiczne, 14, 1, s. 7-18.
Stepulak, M. (2001). Tajemnica zawodowa psychologa. Lublin: Red. Wyd. KUL.
Stepulak, M. (red.) (2002). Dylematy etyczno-zawodowe psychologa. Lublin: Tow. Nauk. KUL.
Styczeń, T. (1995). Wprowadzenie do etyki. Wyd. 2 popr. Lublin: Tow. Nauk. KUL.
Vardy, P., Grosch, P. (1995). Etyka. Poglądy i problemy. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
Prowadzący
zajęcia
Wykład: dr hab. Zbigniew Spendel
Ćwiczenia: mgr Mariola Paruzel