PKN analiza fundamentalna

PKN ORLEN
Analiza fundamentalna
Opracowane przez:
Zbigniew Lichocki
Szymon Szczepaniak
Spis treści
1.
Wstęp .............................................................................................................................................. 3
2.
Analiza Makroekonomicznego otoczenia........................................................................................ 3
a)
Produkt Krajowy Brutto ............................................................................................................... 3
b)
Stopa bezrobocia ......................................................................................................................... 4
c)
Inflacja ......................................................................................................................................... 5
d)
Przeciętne wynagrodzenie: ......................................................................................................... 6
e)
Stopy procentowe ....................................................................................................................... 6
f)
Wskaźnik Optymizmu Konsumentów ......................................................................................... 7
g)
Sytuacja na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. ................................................... 8
h)
Bilans obrotów bieżących – bilans handlowy ............................................................................ 10
3.
Analiza sektorowa ......................................................................................................................... 11
4.
Analiza sytuacyjna firmy ................................................................................................................ 12
5.
Analiza Finansowa ......................................................................................................................... 13
a)
Wskaźniki Płynności:.................................................................................................................. 13
b)
Wskaźniki aktywności: ............................................................................................................... 14
c)
Wskaźniki zadłużenia ................................................................................................................. 15
d)
Wskaźniki rentowności: ............................................................................................................. 17
e)
Wskaźniki wartości rynkowej .................................................................................................... 18
6.
Wycena spółki metodą porównawczą........................................................................................... 21
7.
Bibliografia..................................................................................................................................... 23
1. Wstęp
Analiza fundamentalna, jak sama nazwa wskazuje, opiera się na „fundamentach”, czyli na
kondycji gospodarki oraz kondycji emitenta papieru wartościowego. Uważa się, że im lepsza
jest kondycja finansowa emitenta, tym wyższa jest wartość jego akcji i tym bardziej jest ona
atrakcyjna dla inwestora. W analizie fundamentalnej wykorzystuje się informacje o
gospodarce oraz informacje finansowe o spółkach. Analiza nie służy jednak do oceny
opłacalności inwestycji w krótkim okresie. W długim okresie występuje silna korelacja
pomiędzy wzrostem zysków spółki, a jej wyceną rynkową. Dlatego analiza fundamentalna
stosowana jest dla inwestycji o długim horyzoncie czasowym, służy do wyszukiwania spółek,
których akcje będą osiągać wyższe niż obecnie ceny.
2. Analiza Makroekonomicznego otoczenia
a) Produkt Krajowy Brutto
Produkt Krajowy Brutto -
pojęcie ekonomiczne, oznaczające jeden z podstawowych
mierników dochodu narodowego stosowanych w rachunkach narodowych PKB opisuje
zagregowaną wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie danego kraju w
określonej jednostce czasu.
Dynamika PKB Polski r/r
8
7
6
5
4
3
2
1
0
PKB
Rok
2007
Kw1
Rok
2007
Kw2
Rok
2007
Kw3
Rok
2007
Kw4
Rok
2008
Kw1
Rok
2008
Kw2
Rok
2008
Kw3
Rok
2008
Kw4
Rok
2009
Kw1
Rok
2009
Kw2
Rok
2009
Kw3
Produkt Krajowy Brutto w III kwartale 2009r. wyniósł 1,7%. Pozytywne doniesienia z naszej
gospodarki za III kwartał, bardzo dobrze wróżą całorocznemu wzrostowi. Co więcej, jak na
razie wszystko wskakuje na to, że Polska w 2009 r. może być jedynym, a przynajmniej
jednym z nielicznych, krajem Unii Europejskiej, który zamknie rok z dodatnim, a nie
ujemnym tempem wzrostu. Jeśli chodzi o ten czynnik jest on oceniany pozytywnie przy
naszej analizie makroekonomicznej.
b) Stopa bezrobocia
Stopa bezrobocia w październiku 2009 roku wyniosła 11,1%. Oznacza to jej wzrost o 0,2% w
stosunku do poprzedniego miesiąca i o 2,3% porównaniu z analogicznym miesiącem roku
2008. W 2009 roku poziom bezrobocia utrzymywał się w okolicach 11%, co w porównaniu z
rokiem 2007 można uznać za pozytywną informację, dającą dobre prognozy dla gospodarki .
Brak większego wzrostu liczby osób bezrobotnych w ostatnim okresie oznacza, że sytuacja na
polskim rynku pracy nie odczuła znacząco wpływu ogólnoświatowego kryzysu.
16,00%
14,00%
12,00%
10,00%
8,00%
6,00%
4,00%
2,00%
2007-I
2007-II
2007-III
2007-IV
2007-V
2007-VI
2007-VII
2007-VIII
2007-IX
2007-X
2007-XI
2007-XI
2008-I
2008-II
2008-III
2008-IV
2008-V
2008-VI
2008-VII
2008-VIII
2008-IX
2008-X
2008-XI
2008-XII
2009-I
2009-II
2009-III
2009-IV
2009-V
2009-VI
2009-VII
2009-VIII
2009-IX
2009-X
0,00%
c) Inflacja
Inflacja w Polsce mierzona wskaźnikiem CPI (Consumer Price Index) w październiku 2009 r.
zmalała z 3,7% do 3,1 % w porównaniu z poprzednim miesiącem. Analizując wskaźnik
inflacji rok do roku można zaobserwować dość znaczy jej spadek w porównaniu z
październikiem 2008 roku, kiedy to wskaźnik inflacji wynosił 4,2%.
W oparciu o
przewidywania Narodowego Banku Polskiego w najbliższych miesiącach
inflacja w Polsce powinna spaść. Za obniżeniem inflacji przemawiać będzie spowolnienie
gospodarcze w Polsce oraz recesja na świecie, przekładająca się na zmniejszenie popytu
i spadek presji na wzrost cen zarówno na rynku krajowym, jak i na rynkach światowych.
Równocześnie jednak spadek inflacji będzie ograniczany przez skutki obserwowanych
wcześniej: wzrostu cen regulowanych, w tym cen energii, osłabienia kursu złotego, a także
przez wzrost cen ropy naftowej mający miejsce w ostatnim okresie
6
5
4
3
2
1
2007-I
2007-II
2007-III
2007-IV
2007-IX
2007-V
2007-VI
2007-VII
2007-VIII
2007-X
2007-XI
2007-XII
2008-I
2008-II
2008-III
2008-IV
2008-IX
2008-V
2008-VI
2008-VII
2008-VIII
2008-X
2008-XI
2008-XII
2009-I
2009-II
2009-III
2009-IV
2009-IX
2009-V
2009-VI
2009-VII
2009-VIII
2009-X
0
d) Przeciętne wynagrodzenie:
10
Dynamika przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia brutto w Polsce
8
6
4
2
Seria 1
0
-2
-4
Rok
2007
Kw1
Rok
2007
Kw2
Rok
2007
Kw3
Rok
2007
Kw4
Rok
2008
Kw1
Rok
2008
Kw2
Rok
2008
Kw3
Rok
2008
Kw4
Rok
2009
Kw1
Rok
2009
Kw2
Rok
2009
Kw3
W analizie makroekonomicznej, ważnym aspektem są także zarobki. Wynagrodzenie jest o
tyle ważne, że jego wzrost powoduje najczęściej wzrost popytu na produkty ogółem. Co
prawda w II kw. 2009 mieliśmy negatywny sygnał w postaci spadku wynagrodzeń, jednak już
w III kw. 2009r wszystko wróciło do normy i mięliśmy kolejny wzrost o
4,8 proc.
Wynagrodzenie przeciętne wynosi obecnie 3.113,86zł miesięcznie.
e) Stopy procentowe
W 2008 r. stopy procentowe zostały sześciokrotnie zmieniane przez Radę Polityki PienięŜnej
(RPP). PodwyŜszenie stóp nastąpiło czterokrotnie, kaŜdorazowo o 0,25 p.p., natomiast pod
koniec 2008 r. dokonano obniŜenia stóp łącznie o 1 p.p. Powodem tych działań było
złagodzenie prowadzonej przez RPP polityki monetarnej zgodnie z opinią, iŜ w średnim
okresie bardzo prawdopodobne jest ukształtowanie się poziomu inflacji poniŜej celu
inflacyjnego. Na koniec 2008 r. stopy procentowe ukształtowały się na poziomie:
referencyjna: 5,00%,
kredyt lombardowy: 6,50%,
depozytowa: 3,50%,
redyskontowa weksli: 5,25%.
W II kwartale 2009 r. Rada Polityki Pieniężnej nadal kontynuowała proces łagodzenia
polityki monetarnej poprzez trzykrotne obniżenie stóp procentowych. W styczniu redukcja
stóp wyniosła 0,75 p.p., w lutym i w marcu po 0,25 p.p. Na koniec II kwartału 2009 r. stopy
procentowe ukształtowały się na poziomie:
referencyjna: 3,5%,
kredyt lombardowy: 5%,
depozytowa: 2 %,
redyskontowa weksli: 3,75%.
f) Wskaźnik Optymizmu Konsumentów
Wskaźnik Optymizmu Konsumentów powstaje na bazie jedenastu standardowych pytań
zamkniętych zadawanych w sondażu Ipsos-Demoskop. Badaną zbiorowością jest ludność
Polski w wieku 15 lat i więcej. Sondaż przeprowadzany jest w cyklu miesięcznym na
reprezentatywnej próbie 1000 osób. Respondenci oceniają sytuację kraju, swoją sytuację
materialną, poziom bezrobocia, inflację, skłonność do zakupu trwałych dóbr konsumpcyjnych
i poziom oszczędności w ciągu ostatnich 12 miesięcy oraz dokonują prognozy tych zjawisk na
rok następny. Pytania od początku prowadzenia tego badania są zadawane w identycznym
brzmieniu i kolejności. Wskaźnik optymizmu konsumentów WOK może przyjmować
wartości od 0-200 punktów
Wskaźnik Optymizmu Konsumentów
140
120
100
80
60
40
20
0
Kolumna1
Z analizy tego wskaźnika możemy odczytać optymizm konsumentów. Jest on o tyle ważny
gdyż ukazuje nam on mniej więcej popyt. Po przyjrzeniu się wykresowi można zauważyć, że
wskaźnik ten jest obecnie na poziomie 86 pkt. Oznacza to, że wynik jest poniżej średniej.
Należy jednak zauważyć to, że od począwszy od marca mamy tendencje wzrostową.
g) Sytuacja na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
W I kwartale 2009 r. indeksy cen akcji spółek notowanych na Giełdzie Papierów
Wartościowych (GPW) w Warszawie kontynuowały spadki rozpoczęte latem 2007 r. Wpływ
na powyższe spadki miało pogorszenie się perspektyw zysków polskich firm (wyraźnie
widoczne w ich wynikach finansowych za IV kwartał 2008 r.) oraz czynnik globalny
związany z silnymi spadkami cen akcji na giełdach zagranicznych.
Negatywny wpływ na cenę akcji niektórych spółek miały ujawnione informacje o stratach
walutowych części firm na rynku walutowych instrumentów pochodnych oraz o ujemnej
wycenie zawartych transakcji zabezpieczających. Na rynku akcji na GPW występowała
bardzo wysoka zmienność cen akcji. W marcu 2009 r. na GPW, podobnie jak na rynkach
rozwiniętych, nastąpiły wzrosty cen akcji (indeks WIG 20 zyskał 10%).
W końcu I kwartału 2009 r. WIG był niższy niż w analogicznym okresie ubiegłego roku
o 49%. W II kwartale 2009 r., pierwszy raz od połowy 2007 roku, WIG zyskał około 28%.
W II półroczu 2008 r. i na początku 2009 roku najsilniej spadły ceny akcji średnich spółek.
Na początku 2009 roku obserwowano także znaczny spadek indeksu WIG20 przede
wszystkim w efekcie znacznego obniżenia się cen akcji banków. Podaż akcji na GPW
pochodziła przede wszystkim od krajowych funduszy inwestycyjnych, które, podobnie jak w
I półroczu 2008 r., sprzedawały akcje w związku z umorzeniami jednostek uczestnictwa przez
inwestorów. Od II kwartału 2009 roku można zaobserwować stopniowy wzrost wartości
zarówno indeksu WIG, jak i WIG 20. W tym okresie udało się odrobić prawie 30% wartości
spadku indeksu WIG, który miał miejsce od 2007 roku.
h) Bilans obrotów bieżących – bilans handlowy
W 2009 roku, pierwszy raz od dłuższego czasu udało się uzyskać dodatnią wartość bilansu
handlowego. Przełomowym miesiącem był luty 2009, w którym wartość ta wyniosła 1 164
mln zł. W całym roku wartość eksportu przewyższała import. Sytuacja zmieniła się we
wrześniu, gdzie Polska zanotowała ujemną wartość bilansu handlowego. Fakt osiągnięcia
dodatniego salda ma zdecydowanie pozytywną wymowę z punktu widzenia oceny stanu
polskiej gospodarki. Biorąc pod uwagę znaczną przewagę wartości importu nad eksportem
jaka występowała w 2007 i 2008 roku, informację tą należy tym bardziej odbierać jako
pozytywną.
1500
1000
500
0
-500
-1000
-1500
-2000
-2500
Serie1
3. Analiza sektorowa
W celu bardziej dokładnego i wiarygodnego oddania sytuacji panującej wśród spółek
petrochemicznych regionu EMEA (Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki) postanowiliśmy
naszą analizę przygotować w oparciu o dane podane przez analityków ING Securities w
opracowaniu z dnia 10 września 2009 roku.
Rekomendacje spółek paliwowych z regionu EMEA, niestety nie mogą napawać
optymizmem. Tylko jedna z nich uzyskała w ostatnim okresie pozytywną rekomendację. Była
to mianowicie turecka spółka Tüpraş. W stosunku do pozostałych spółek zostały utrzymane
zostały rekomendacje trzymaj lub sprzedaj. Turecka spółka wydaje się być atrakcyjna ze
względu na utrzymywanie przez nią wysokiego poziomu marż własnych i na dobre
perspektywy utrzymania tego wskaźnika. Polski lider sektora został negatywnie oceniony
przez analityków ING Securities. Uznali oni, że w obecnym otoczeniu makroekonomicznym
spółka nie jest w stanie wygenerować dużych środków pieniężnych.
Podobnego zdania jest Fitch Ratings. Amerykańska agencja ratingowa oceniła
sytuację w PKN Orlen jako negatywną. Fitch ocenił, że rafinerie, które najbardziej odczuły
kryzys w 2009 czeka kolejny trudny rok z niskimi marżami rafineryjnymi i niskim poziomem
wykorzystania mocy przerobowych. Fitch uważa, że w lepszej sytuacji w warunkach obecnej
dekoniunktury jest segment przerobu ropy w firmach generujących dodatkową marżę na
sprzedaży dzięki korzystnej lokalizacji rafinerii, posiadających wysoki i stabilny udział w
rynku krajowym, rozbudowaną infrastrukturę logistyczną i dużą sieć stacji paliw. Fitch
uważa, że rafinerie posiadające dużą dźwignię finansową, na przykład w wyniku dużych
akwizycji finansowanych długiem, przeprowadzonych w okresie wyższych cen aktywów
rafineryjnych (takie jak PKN) lub dużych inwestycji na modernizację i rozbudowę rafinerii
(Grupa Lotos S.A.) zanotują znaczne pogorszenie wskaźników kredytowych w 2009 roku w
związku ze spadkiem FFO i EBITDA. Spowoduje to presję na profile kredytowe w przyszłym
roku, o ile nie zostanie to zrównoważone przez działania mające na celu zmniejszenie
zadłużenia lub generowanie dodatkowych przepływów pieniężnych z nowych instalacji
Agencja ocenia, że czołowe zintegrowane firmy sektora ropy i gazu, które stosują
konserwatywną politykę finansową, np. austriackie OMV a także firmy gazowe z dużym
udziałem przepływów pieniężnych z bardziej stabilnego i przewidywanego segmentu przesyłu
i dystrybucji, takie jak słowacki Slovensky plynarensky priemysel, a.s. powinny utrzymać
solidne profile kredytowe w 2010 roku, pomimo zagrożeń stojących przed sektorem
4. Analiza sytuacyjna firmy
Grupa PKN Orlen jest dominującym producentem i dystrybutorem produktów naftowych i
petrochemicznych w Polsce. Zajmuje się przerobem ropy naftowej na takie produkty jak:
benzyny bezołowiowe, olej napędowy, olej opałowy, paliwo lotnicze, tworzywa sztuczne i
wyroby petrochemiczne. Rafinerie należące do grupy PKN Orlen (w Płocku, Trzebini,
Jedliczu) posiadają ok. 70 %. zdolności przerobowych polskich rafinerii. PKN Orlen
sprzedaje hurtowo ok. 60 %. paliw silnikowych w Polsce, sprzedaż detaliczna sięga prawie
40%. Firma posiada największą w Europie Centralnej sieć stacji paliw zlokalizowanych w
Polsce, Niemczech, Czechach i na Litwie. Grupę PKN Orlen tworzy ponad 80 spółek.
Akcje PKN ORLEN notowane są na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie oraz w
formie Globalnych Kwitów Depozytowych (GDR) na Londyńskiej Giełdzie Papierów
Wartościowych. Obrót kwitami depozytowymi ma miejsce również w USA na
pozagiełdowym rynku OTC. Akcje Koncernu notowane są na rynku podstawowym Giełdy
Papierów Wartościowych w Warszawie w systemie notowań ciągłych i wchodzą w skład
indeksów największych spółek WIG20 oraz WIG, a także indeksu branżowego WIG-paliwa.
Kapitał akcyjny Spółki wynosi 534 636 326,25 zł i dzieli się na 427 709 061 akcji zwykłych
na okaziciela o wartości nominalnej: 1,25 zł każda akcja. Depozytariuszem kwitów
depozytowych spółki jest The Bank of New York Mellon. Jednostką transakcyjną na giełdzie
londyńskiej jest 1 GDR, na który przypadają dwie akcje Koncernu. Właścicielem największej
liczby akcji Grupy jest Skarb Państwa, który w posiada łącznie 27.52% udziałów w spółce i
tyle samo procent głosów na WZA. Innym podmiotem posiadającym ponad 5% udziałów jest
ING OFE, który w swoim portfelu skupia 5,17% z ogólnej liczby akcji.
Na rynku kapitałowym obecna jest także jedna ze spółek zależnych PKN ORLEN, Unipetrol,
której akcje notowane są na Giełdzie Papierów Wartościowych w Pradze oraz na rynku OTC
(RM-SYSTÉM). Kapitał akcyjny spółki dzieli się na 181 334 764 akcji zwykłych o wartości
nominalnej 100 CZK, z czego w obrocie znajduje się 67 110 726 akcji. Na Giełdzie Papierów
Wartościowych w Pradze notowane są także obligacje wyemitowane przez Unipetrol. W
obrocie znajduje się 2 000 obligacji o łącznej wartości nominalnej 2 000 000 000 CZK.
5. Analiza Finansowa
(dane w oparciu o raport za III kwartały PKN Orlen opublikowany w dniu 13 listopada
2009r.)
a) Wskaźniki Płynności:
a) wskaźnik bieżącej płynności -
Wskaźnik pokazuje możliwości przedsiębiorstwa do
regulowania zobowiązań posiadanymi środkami obrotowymi.
࢙࢝࢑ࢇż࢔࢏࢑ ࢈࢏ࢋżąࢉࢋ࢐ ࢖ł࢟࢔࢔࢕śࢉ࢏ =
࢙࢝࢑. ࢈࢏ࢋ࢘ࢠ. ࢖ł࢟࢔ ࢊ࢒ࢇ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
ࢇ࢑࢚࢟࢝ࢇ ࢈࢏ࢋżąࢉࢋሺ࢕࢈࢘࢕࢚࢕࢝ࢋሻ
ࢠ࢕࢈࢕࢝࢏ąࢠࢇ࢔࢏ࢇ ࢈࢏ࢋżąࢉࢋ
૚ૡ ૢ૝૝ ૙૙૞ ૙૙૙ ࢠł
≈ ૚, ૝૝
૚૜ ૚૞ૢ ૡૢ૛ ૙૙૙ ࢠł
Wskaźnik bieżącej płynności dla Orlen wynosi 1,44 . Jest to wynik dobry, gdyż wartość tego
mnożnika powinna się mieścić w granicy <1,2-2,0>.W przypadku gdy jego wartość spada
poniżej 1,0, może to wskazywać na kłopoty przedsiębiorstwa z regulowaniem zobowiązań w
terminie, ale też świadczyć o agresywnym, nastawionym na szybkie zwiększanie się zysków
planie rozwoju realizowanym przez dane przedsiębiorstwo. Jednocześnie jest to pozytywny
znak dla inwestorów. Wartość wskaźnika powyżej 3,0 wskazuje na złą kondycje finansową
firmy i problemy z obrotem majątku.
b) wskaźnik szybki płynności - Wskaźnik odzwierciedla natychmiastową zdolność
przedsiębiorstwa do spłaty zaciągniętych zobowiązań.
࢙࢝࢑ࢇź࢔࢏࢑ ࢙ࢠ࢟࢈࢑࢏ ࢖ł࢟࢔࢔࢕śࢉ࢏ =
࢙࢝࢑. ࢙ࢠ࢟࢈. ࢖ł࢟࢔ ࢊ࢒ࢇ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
ࢇ࢑࢚࢟࢝ࢇ ࢈࢏ࢋżąࢉࢋ − ࢠࢇ࢖ࢇ࢙࢟
ࢠ࢕࢈࢕࢝࢏ąࢠࢇ࢔࢏ࢇ ࢈࢏ࢋżąࢉࢋ
૚ૡ ૢ૝૝ ૙૙૞ ૙૙૙ − ૚૚ ૙૟ૢ ૙ૡ૛ ૙૙૙
≈ ૙, ૟૙
૚૜ ૚૞ૢ ૡૢ૛ ૙૙૙
Wartość wskaźnika szybkości płynności dla PKN Orlen wynosi 0,60.Ozaczacza to, że firma
ma zachwianą płynności finansową. Wartość optymalna powinna wynosić od 1 do 1,2. Jest to
negatywna informacja dla inwestorów
c) wskaźnik natychmiastowej wymagalności - wskaźnik pokazuje jaką część zaciągniętych
zobowiązań firma jest w stanie pokryć posiadanymi środkami pieniężnymi. Należy
pamiętać, że brak gotówki nie musi oznaczać kłopotów finansowych spółki, natomiast
całkowity jej brak może przynieść straty wywołane brakiem możliwości zawierania
szybkich i korzystnych transakcji.
࢙࢝࢑ࢇź࢔࢏࢑ ࢔ࢇ࢚࢟ࢉࢎ࢓࢏ࢇ࢙࢚࢕࢝ࢋ࢐ ࢝࢟࢓ࢇࢍࢇ࢒࢔࢕śࢉ࢏ =
࢙࢝࢑. ࢔ࢇ࢚࢟ࢉࢎ. ࢝࢟࢓ࢇࢍ. ࢊ࢒ࢇ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
ࢇ࢑࢚࢟࢝ࢇ ࢈࢏ࢋżąࢉࢋ – ࢠࢇ࢖ࢇ࢙࢟ ࢏ ࢔ࢇ࢒ࢋż࢔࢕śࢉ࢏
ࢠ࢕࢈࢕࢝࢏ąࢠࢇ࢔࢏ࢇ ࢈࢏ࢋżąࢉࢋ
૚ૡ ૢ૝૝ ૙૙૞ ૙૙૙ − ሺ૚૚ ૙૟ૢ ૙ૡ૛ ૙૙૙ + ૟૞ૡૡ૟૚૞૙૙૙ሻ
= ૙, ૚
૚૜ ૚૞ૢ ૡૢ૛ ૙૙૙
b) Wskaźniki aktywności:
a) wskaźnik rotacji należności - określa, ile razy w ciągu roku firma odtwarza stan swoich
należności.
࢙࢝࢑ࢇź࢔࢏࢑ ࢘࢕࢚ࢇࢉ࢐࢏ ࢔ࢇ࢒ࢋż࢔࢕śࢉ࢏ =
࢖࢘ࢠ࢟ࢉࢎ࢕ࢊ࢟ ࢠࢋ ࢙࢖࢘ࢠࢋࢊࢇż࢟
࢙࢚ࢇ࢔ ࢔ࢇ࢒ࢋż࢔࢕śࢉ࢏ ሺ࢖࢘ࢠࢋࢉ࢏ę࢚࢔࢟ሻ
࢙࢝࢑. ࢘࢕࢚. ࢔ࢇ࢒ࢋż ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
૞૙ ૚૛૚ ૙૞૚ ૙૙૙
= ૠ, ૟૚
૟ ૞ૡૡ ૟૚૞ ૙૙૙
Wskaźnik rotacji należnościami dla PKN Orlen wynosi 7,61 jest to sytuacja dobra, gdyż
zadowalający poziom tego wskaźnika powinien oscylować w przedziale 7,0 -10,0. Jeżeli
wartość wskaźnika spada poniżej 7,0 oznacza to, że przedsiębiorstwo kredytuje swoich
klientów, co wiąże się z długim zamrożeniem środków pieniężnych w należnościach.
b) wskaźnik rotacji zapasów - Określa ile razy w ciągu roku firma odnawia swoje zapasy.
Niski poziom wskaźnika wskazuje na nadmierne lub zbędne zapasy utrzymywane przez
przedsiębiorstwo. Wzrost tego wskaźnika oznacza, że zapasy wystarczają na coraz
mniejszą liczbę dni sprzedaży.
࢙࢝࢑ࢇź࢔࢏࢑ ࢘࢕࢚ࢇࢉ࢐࢏ ࢠࢇ࢖ࢇ࢙ó࢝ =
࢙࢖࢘ࢠࢋࢊࢇż ࢔ࢋ࢚࢚࢕
࢖࢘ࢠࢋࢉ࢏ę࢚࢔࢟ ࢙࢚ࢇ࢔ ࢠࢇ࢖ࢇ࢙ó࢝
࢙࢝࢑. ࢘࢕࢚. ࢠࢇ࢙. ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
૞૙ ૚૛૚ ૙૞૚ ૙૙૙
= ૠ, ૟૟
૟ ૞૜ૢ ૙૚૜ ૙૙૙
c) Wskaźniki zadłużenia
a) wskaźnik
ogólnego
zadłużenia
-
Obrazuje
strukturę
finansowania
majątku
przedsiębiorstwa. Informuje, jaki udział w całości źródeł finansowania aktywów firmy
stanowi zadłużenie, czyli kapitały obce.
࢙࢝࢑. ࢕ࢍó࢒࢔ࢋࢍ࢕ ࢠࢇࢊł࢛żࢋ࢔࢏ࢇ =
ࢠ࢕࢈࢕࢝࢏ąࢠࢇ࢔࢏ࢇ ࢕ࢍółę࢓
× ૚૙૙%
ࢇ࢑࢚࢟࢝ࢇ ࢕ࢍółࢋ࢓
࢙࢝࢑. ࢕ࢍó࢒. ࢠࢇࢊł. ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
૛ૠ ૚ૠ૚ ૙૙ૡ ૙૙૙
= ૞૞, ૜૝%
૝ૢ ૙ૢ૝ ૠ૛૝ ૙૙૙
Wskaźnik ogólnego zadłużenia dla PKN Orlen wynosi 55,34%. Jest to dobry rezultat gdyż
wg standardów zachodnich wskaźnik ten powinien oscylować w przedziale 57 – 67 % Im
wyższy jego poziom, tym wyższy poziom zadłużenia i wyższe ryzyko finansowe.
b) wskaźnik zadłużenia kapitału własnego - określa stopień zaangażowania kapitału
obcego w stosunku do kapitału własnego..
࢙࢝࢑. ࢠࢇࢊł࢛żࢋ࢔࢏ࢇ ࢑ࢇ࢖࢏࢚ࢇł࢛ ࢝łࢇ࢙࢔ࢋࢍ࢕ =
࢙࢝࢑. ࢠࢇࢊł. ࢑࢝ ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
ࢠ࢕࢈࢕࢝࢏ąࢠࢇ࢔࢏ࢇ ࢕ࢍółࢋ࢓
࢑ࢇ࢖࢏࢚ࢇł ࢝łࢇ࢔࢙࢟
૛ૠ ૚ૠ૚ ૙૙ૡ ૙૙૙
= ૚, ૛૝
૛૚ ૢ૛૜ ૠ૚૟ ૙૙૙
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego dla PKN Orlen wynosi 1,24. Jednakże W przypadku
tego wskaźnika trudno jest mówić o wartościach optymalnych, chociaż np. w USA za wartość
graniczną dla spółek małych przyjmuje się proporcję 3:1, dla dużych i średnich 1:1. Wzrost
wskaźnika oznacza większe zaangażowanie obcych źródeł finansowania w stosunku do źródeł
własnych
c) wskaźnik zadłużenia długoterminowego (wskaźnik długu) - Określa stopień
zabezpieczenia udzielanych kredytów przez kapitał własny firmy. .
࢙࢝࢑ࢇź࢔࢏࢑ ࢊł࢛ࢍ࢛ =
ࢠ࢕࢈࢕࢝࢏ąࢠࢇ࢔࢏ࢇ ࢊł࢛ࢍ࢕࢚ࢋ࢘࢓࢏࢔࢕࢝ࢋ
࢑ࢇ࢖࢏࢚ࢇł ࢝łࢇ࢙࢔࢟
࢙࢝࢑ࢇź࢔࢏࢑ ࢊł࢛ࢍ࢛ =
૚૝ ૙૚૚ ૚૚૟ ૙૙૙
= ૙, ૟૝
૛૚ ૢ૛૜ ૠ૚૟ ૙૙૙
Wskaźnik długu dla PKN Orlen wynosi 0,64. Jest to wynik stosunkowo dobry, gdyż
przyjmuje się, że zadowalający poziom tego wskaźnika powinien wynosić 0,5, co wynika ze
struktury kapitału 33:67, wg której kredyt długoterminowy powinien być dwukrotnie
mniejszy od kapitałów własnych. Racjonalny poziom tego wskaźnika wynosi jednak od 0,5
do 1,0. W przypadku, gdy wskaźnik > 1,0 oznacza to, że zobowiązania długoterminowe są
wyższe niż kapitał własny
d) Wskaźniki rentowności:
a) wskaźnik rentowność sprzedaży – Określa zdolność firmy do generowania zysku przez
sprzedaż. Im niższy jest wskaźnik, tym większa wartość sprzedaży musi być zrealizowana
dla osiągnięcia określonej kwoty zysku. Z kolei im wyższy poziom wskaźnika, tym
wyższa efektywność osiąganych dochodów. Pożądany jest zatem wysoki poziom tego
wskaźnika.
Z tego też powodu należy porównywać wartość tego wskaźnika w danej firmie z innymi
firmami
tej
samej
࢘ࢋ࢔࢚࢕࢝࢔࢕ść ࢙࢖࢘ࢠࢋࢊࢇż࢟ ࢔ࢋ࢚࢚࢕ =
࢘ࢋ࢔࢚. ࢙࢖࢘ࢠࢋࢊ. ࢔ࢋ࢚ ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
branży.
ࢠ࢙࢟࢑ ࢔ࢋ࢚࢚࢕
× ૚૙૙%
࢙࢖࢘ࢠࢋࢊࢇż ࢔ࢋ࢚࢚࢕
૚ ૙૚ૠ ૚૜૜ ૙૙૙
× ૚૙૙% = ૛%
૞૙ ૚૛૚ ૙૞૚ ૙૙૙
W dwóch pozostałych spółkach wykorzystanych w analizie porównawczej, wskaźnik
rentowności sprzedaży netto wynosi:
Petrolinvest = - 1,88
LOTOS = 0,14
Można zatem uznać, że PKN wypada na tle porównywanych spółek korzystnie.
b) wskaźnik rentowność aktywów (ROA) - określa stosunek wielkości zysku netto,
wypracowanego przez jednostkę, do wartości zaangażowanego w firmie majątku.
Pokazuje jak efektywnie firma zarządza swoim majątkiem. Im wyższy poziom
rentowności aktywów, tym lepsza sytuacja finansowa firmy.
ࡾࡻ࡭ =
ࢠ࢙࢟࢑ ࢔ࢋ࢚࢚࢕
× ૚૙૙%
ࢇ࢑࢚࢟࢝ࢇ ࢕ࢍółࢋ࢓
ࡾࡻ࡭ ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
૚ ૙૚ૠ ૚૜૜ ૙૙૙
× ૚૙૙% = ૚, ૢ%
૝ૢ ૙ૢ૝ ૠ૛૝ ૙૙૙
Wskaźnik rentowności aktywów dla PKN Orlen wynosi 2%. Jest to wynik dosyć dobry
choćby z tego względu, że zachodnie banki udzielające kredytów oczekują od firm, aby
wskaźnik ten osiągał poziom 2-6 %. Jednocześnie w małych firmach powinien być wyższy
niż w dużych
c) stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE) - Informuje o wielkości zysku netto,
przypadającego na jednostkę kapitału zainwestowanego. Im wartość tego wskaźnika jest
wyższa, tym korzystniejsza jest sytuacja finansowa firmy. Wyższa efektywność kapitału
własnego wiąże się z możliwością uzyskania wyższej nadwyżki finansowej, a co za tym
idzie wyższych dywidend (dla akcjonariuszy) oraz z dalszym rozwojem firmy.
ࡾࡻࡱ =
ࢠ࢙࢟࢑ ࢔ࢋ࢚࢚࢕
× ૚૙૙%
࢑ࢇ࢖࢏࢚ࢇł࢟ ࢝łࢇ࢙࢔ࢋ
ࡾࡻࡱ ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
૚ ૙૚ૠ ૚૜૜ ૙૙૙
× ૚૙૙% = ૝, ૡૡ%
૛૚ ૢ૛૜ ૠ૚૟ ૙૙૙
e) Wskaźniki wartości rynkowej
Uwaga. Cena akcji PKN Orlen jest ceną z dnia 18 grudnia 2009r.
a) zyskowność na jedną akcję
(EPS) - Określa wielkość zysku, przypadającą na
pojedynczy udział lub akcję. Wartość wskaźnika jest istotna dla inwestorów liczących na
korzystną dywidendę, jak i dla inwestorów oczekujących wzrostu wartości akcji ze
względu na rosnący zysk spółki. Zysk z portfela skonstruowanego na bazie spółek
charakteryzujących się największą dynamiką EPS jest często większy od przeciętnego.
ࡱࡼࡿ =
ࡱࡼࡿ ࢊ࢒ࢇ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ =
ࢠ࢙࢟࢑ ࢔ࢋ࢚࢚࢕
࢒࢏ࢉࢠ࢈ࢇ ࢇ࢑ࢉ࢐࢏
૚ ૙૚ૠ ૚૜૜ ૙૙૙
= ૛, ૜ૡࢠł/ࢇ࢑ࢉ࢐ę
૝૛ૠ ૠ૙ૢ ૙૟૚
b) wskaźnik ceny rynkowej akcji do wartości księgowej na akcje (P/BV) - ile razy
wartość spółki na rynku jest większa (mniejsza) od jej wartości księgowej,
ࢉࢋ࢔ࢇ ࢍ࢏ࢋłࢊ࢕࢝ࢇ ࢇ࢑ࢉ࢐࢏
ࡼൗ
=
࡮ࢂ ࢝ࢇ࢚࢘࢕ść ࢑࢙࢏ęࢍ࢕࢝ࢇ ࢇ࢑ࢉ࢐࢏
ࡼൗ ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ = ૜૚ = ૙, ૠ૙
࡮ࢂ
૝૝, ૞ૠ
Współczynnik P/BV da nam tak naprawdę odpowiedź dopiero po zestawieniu go z innymi
P/BV spółek w branży. Generalnie na rynkach światowych nie ma jednoznacznych norm dla
wskaźnika P/BV. W USA waha się w przedziale 1,3-2,0, na rynku japońskim w granicach
2,0. Na polskiej giełdzie rozpiętość wskaźnika jest znaczna i oscyluje od 0,5 do 3,5. W
praktyce niska wartość wskaźnika oznacza z reguły, ze spółka osiąga małe zyski bieżące i jej
majątek nie jest w pełni wykorzystywany. Gdy majątek takiej spółki jest znaczny, branża zaś
stwarza nadzieję na dobre wyniki, poziom wskaźnika P/BV jest ważną informacją dla
inwestorów chcących kupić akcje na dłuższy okres. Niski poziom tego wskaźnika może
oczywiście świadczyć o kłopotach spółki, które mogą być spowodowane złą strukturą
majątku. Z kolei wysoka wartość P/BV może oznaczać, że akcje są przewartościowane.
P/BV spółek z sektora:
P/BV LOTOS 0,63
P/BV Petrolinvest 1,61
c) wskaźnik ceny akcji w stosunku do bieżących zysków (P/E) - ile razy wartość rynkowa
firmy przewyższa wartość wypracowanego w ciągu roku zysku
ࡼ/ࡱ =
ࢉࢋ࢔ࢇ ࢘࢟࢔࢑࢕࢝ࢇ ࢇ࢑ࢉ࢐࢏
ࢠ࢙࢟࢑ ࢔ࢇ ࢇ࢑ࢉ࢐ࢋ
ࡼൗ ࢊ࢒ࢇ ࡼࡷࡺ ࡻ࢘࢒ࢋ࢔ = ૜૚ = ૚૜, ૙૜
ࡱ
૛, ૜ૡ
Wskaźnik P/E powinien być porównywany ze wskaźnikiem branżowym i wyznaczonym dla
innych spółek. Należy również zaznaczyć, że wskaźnik ten opiera się na danych historycznych
spółek.
Wskaźnik cena do zysku należy do najpopularniejszych i najczęściej stosowanych wskaźników
na giełdzie. Jego podstawowym celem jest ocena celowości inwestowania w akcje danej
spółki.
Wskaźnik ten odzwierciedla stosunek inwestorów do firmy. Jego wzrost informuje, że
inwestorzy
skłonni
są
płacić
za
akcje
firmy
więcej
niż
poprzednio.
Niski poziom wskaźnika może sugerować, że inwestycja jest korzystna, ponieważ firma
osiąga spore zyski, przy relatywnie niskiej wycenie rynkowej. Zbyt niski jego poziom
sygnalizuje, że akcje spółki są niedowartościowane i zachęca do taniego ich nabycia.
W praktyce zbyt duża wartość P/E może świadczyć o dużym entuzjazmie inwestorów lub o
spekulacji dużych inwestorów. Fakt ten powinien stanowić przestrogę w zbyt jednoznacznej
interpretacji tego wskaźnika. Porównując P/E firm z tej samej branży, można spodziewać się,
że akcje spółki o wysokim poziomie P/E są przewartościowane i ich kurs może w najbliższym
czasie spaść.
6.
Wycena spółki metodą porównawczą.
PKN ORLEN
LOTOS
Petrolinvest
Cena akcji
31
31,36
23,76
Spółka Buty S.A. (dane w tys PLN)
2009E
Zysk operacyjny
763390
338032
-186732
Amortyzacja
1934867
219321
2712
Zysk netto
1017133
579364
-40239
Dług
27171008
7099774
460355
Gotówka
890853
422896
577
Liczba akcji (tys szt.)
427709,06
129873,36
16217,40
EPS
2,38
4,46
-2,48
EBITDA
2698257,00
557353,00
1413282,73
EV
39539135,89
10749706,63
845103,42
EV/EBITDA
14,7
19,3
0,6
P/E
13,0
7,0
-9,6
Waga:
Wyceniamy spółkę PKN Orlen S.A.
0,4
Waga
P/E
EV/EBITDA
Cena akcji
Waluta
2009E
2009E
PKN
31
PLN
13
14,7
Lotos
31,36
PLN
7
19,3
Petrolinvest
23,76
PLN
-9,6
0,6
Średnia
3,5
11,5
Mediana
7,0
14,7
PKN Orlen
13,0
14,7
Dyskonto/premia na medianie
86%
0%
16,6
31,1
Cena akcji PKN Orlen S.A.
31
PLN
2006E
Wycena:
25,3
Wagi:
1
Wycena końcowa:
25,3
Upside / downside
-18,3%
25,3175838
Zasięg:
0
0
16,6
31,1
0,6
W związku z prognozowanym spadkiem wartości ceny akcji analizowanej spółki o 18,3%,
oraz w oparciu o ogólną niekorzystną sytuację w sektorze postanowiliśmy wydać
rekomendację Sprzedaj. Za decyzją tą przemawia niekorzystna wymowa większości
analizowanych
wskaźników.
Pozytywnie
może
być
jednak
odbierana
podłoże
makroekonomiczne, na jakim obecnie działa spółka. W podjęciu decyzji odnośnie do wyceny
decydującym czynnikiem była wycena końcowa uzyskana w wyniku przeprowadzenia
wyceny porównawczej, oraz niekorzystne perspektywy dla branży. Potwierdzeniem
rekomendacji może być również wydanie przez agencję ratingową Fitch Ratings raportu, w
którym sytuacja PKN Orlen została uznana za niepewną, a spółka otrzymała rating BB+.
7. Bibliografia
aሻ
bሻ
cሻ
dሻ
eሻ
fሻ
gሻ
hሻ
http://gielda.wp.pl/a,1,b,7,c,4,kat,60634,page,1,wid,8543543,faqtresc.html
http://bankier.pl
Gazeta Parkiet z dnia 17 grudnia 2009
www.ingsecurities.pl
Skonsolidowany raport kwartalny za III kwartał 2009r – PKN Orlen
Skonsolidowany raport kwartalny za III kwartał 2009r – Petrolinvest
Skonsolidowany raport kwartalny za III kwartał 2009r- Lotos
Metody wyceny spółki – Marek Panfil, Andrzej Szablewski