Załącznik do Uchwały Nr XXIX 225 10
Transkrypt
Załącznik do Uchwały Nr XXIX 225 10
Załącznik do Uchwały Nr XXIX/225/10 Rady Miejskiej w Dobrej z dnia 15 lutego 2010 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI SKĘCZNIEW Gmina Dobra Powiat turecki Województwo wielkopolskie 2010 rok Spis treści I. II. III. IV. A. Charakterystyka miejscowości Skęczniew…..........str. 2 B. Planowane kierunki rozwoju ...................................str. 4 Inwentaryzacja zasobów służąca odnowie miejscowości……….……………………………………..str. 4 Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Skęczniew (SWOT) ………………..…………………..str. 7 Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną …...…………….str. 8 2 Plan odnowy miejscowości – Skęczniew, gm. Dobra I.A. Charakterystyka miejscowości – Skęczniew 1. Położenie geograficzne. Skęczniew administracyjnie związany jest z gm. Dobra, położony w powiecie tureckim i województwie wielkopolskim. Grunty miejscowości leżą w południowo-wschodniej części gminy. Kompleks użytków zielonych tej miejscowości usytuowany jest w dolinie rzeki Warta, grunty orne na skłonie doliny tej rzeki. Część terenu jest zalana przez wody zbiornika Jeziorsko. Według podziału fizycznogeograficznego J. Kondrackiego i J. Ostrowskiego tereny Skęczniewa oraz sąsiadujących miejscowości sytuujemy w makroregionie - Nizina Południowowielkopolska i mezoregionie – Kotlina Sieradzka. 2. Ciągi komunikacyjne. Przez tereny Skęczniewa przebiegają szlaki komunikacyjne o różnym oddziaływaniu. Niewątpliwie najważniejszym ciągiem jest droga wojewódzka nr 478 łącząca Opatówek k/Kalisza (Wielkopolska) z Poddębicami (woj. łódzkie). Drogami publicznymi istotnym znaczeniu komunikacyjnym są drogi powiatowe łączące miasteczka Dobra i Uniejów oraz wieś Miłkowice. Pozostałe drogi mają charakter dróg lokalnych. Są to drogi gminne np. droga do Rzechty, Kościanek, Zborowa, bądź drogi rolnicze. Droga wojewódzka, powiatowe oraz część gminnych posiadają nawierzchnię asfaltową. 3. Ludność. Liczba mieszkańców na dzień 2.02.2010 r. wynosi 532 Struktura wiekowa ludności przedstawia się następująco: Łączna liczba kobiety mężczyźni Razem 272 260 532 Wiek 0-18 38 32 70 Wiek Wiek 19-65 mężczyźni 19-60 kobiety Powyżej 65 mężczyźni Powyżej 60 kobiety 134 193 327 100 35 135 Liczba mieszkańców Skęczniewa wzrosła w sposób znaczący na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Stało się to za sprawą zamieszkania pensjonariuszy w Domu Pomocy Społecznej. W ostatnich latach liczba mieszkańców nieznacznie się waha, ale utrzymuje się na zbliżonym poziomie. Skęczniew z tą liczbą mieszkańców znajduje się na drugim miejscu wśród wszystkich miejscowości gminy Dobra. 4. Powierzchnia, użytkowanie gruntów. Ogólna powierzchnia wynosi 775,51 ha. Użytków rolnych jest 501,30 ha, w tym gruntów ornych 418,40 ha, użytków zielonych 76,78 ha. W strukturze użytkowania gruntów widać oczywiście, że przeważają użytki rolne. Niestety jeśli chodzi o wartość bonitacyjną gleb to należy stwierdzić, że tylko 20,93 ha to rola klasy IIIb, czyli dominują użytki o słabych walorach rolniczych. 3 5. Historia. Miejscowość wymieniana w dokumentach (Acta Terrestria Siradiensia) po raz pierwszy 1386 roku. W dokumentach z 1394 r. pojawiają się Jakub oraz Michał ze Skęczniewa. Zawsze była własnością prywatną. Parafia istniała na pewno już w XV wieku, ale lokalizacja miejscowego kościoła ( walory obronne terenu) jest charakterystyczna dla usytuowania budowli romańskich w Polsce, mających o wiele starszą metrykę niż Skęczniew. Ongiś przy kościele był szpital i funkcjonowała szkoła parafialna. Do parafii należały wówczas istniejące wsie: Kościanki, Piekary, Rzechta, Wola Piekarska oraz Skęczniewek (dzisiaj nieznany). Na Akademii Krakowskiej w XV wieku studiował Jan ze Skęczniewa. Podczas powstania styczniowego miała miejsce potyczka pomiędzy Skęczniewem, a Miłkowicami oddziału płk. Słupskiego z oddziałem rosyjskim dowodzonym przez majora Kondratienkę. W potyczce tej Rosjanie stracili 3 zabitych i 8 rannych. Polacy nie odnotowali strat. W XIX wieku w Skęczniewie istniała gorzelnia, wapiennik i szkoła początkowa. Majątek skęczniewski słynął z pięknego ogrodu dworskiego. Dziedzic Skęczniewa Walery Benon Weil znany był w guberni kaliskiej jako dobry rolnik, znakomity hodowca byd ła, wspólnie z ks. Piotrem Ostaniewiczem i ks. Ludwikiem Sperczyńskim zorganizował Kasę Stefczyka. Siostra Walerego, Helena Anna Weil wyszła z mąż za bogatego przemysłowca z Łodzi Gustawa Adolfa Geyera. Po śmierci Walerego Weila w 1918 roku, majątkiem (485 ha) początkowo zarządzała żona Elżbieta Charlota (z domu Kamold), a później ich następcy (Weil M. i J.). W okresie międzywojennym w Skęczniewie funkcjonowało wcześniej już wspomniane Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe Kasa Stefczyka. Posiadało swój budynek nabyty wraz z gruntem od Weila. Działalność obejmowała swoim zasięgiem teren kilku gmin. Kasa została zlikwidowana przez okupanta w 1940 roku. W latach 1975-1986 Skęczniew był bazą dla budowniczych zbiornika Jeziorsko. Tutaj zlokalizowana jest część zapory czołowej oraz port. Zaplecze budowy na początku lat dziewięćdziesiątych było zaczątkiem Domu Pomocy Społecznej. W sąsiedztwie ulokowała się administracja zbiornika. 6. Podmioty gospodarcze, rolnictwo, instytucje użyteczności publiczne. Największym podmiotem funkcjonującym na terenie Skęczniewa jest Dom Pomocy Społecznej zatrudniający około 100 osób jest miejscem pobytu około 200 pensjonariuszy. We wsi znajdują się biura Zarządu Zlewni Górnej Warty oraz warsztaty i magazyny Gospodarstwa Pomocniczego Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej z Poznania. Przy drodze powiatowej do Mi łkowic zlokalizowana jest stacja benzynowa oraz dwie wieże z turbinami elektrowni wiatrowych. Ogółem we wsi jest zarejestrowanych 12 podmiotów gospodarczych. Handel reprezentują dwa sklepy. Skęczniew jest miejscowością parafialną z kościołem p. w. św. Trójcy. Środowisko naturalne. a) hydrografia – dominującym obiektem hydrograficznym okolicy jest rzeka Warta. Na rzece w minionym wieku wybudowano zaporę czołową zbiornika Jeziorsko. W bezpośrednim sąsiedztwie zapory czołowej zlokalizowano port. W dolinie Warty wiją się cieki wodne będące pozostałością starych koryt Warty. Nieopodal zapory bierze swój 4 początek Struga Spicymierska. Wśród nazw hydrograficznych należy jeszcze wymienić Rów Niemiecki i Rów Zborowski. b) Uniejowski Obszar Krajobrazu Chronionego został ustanowiony uchwałą nr 53 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koninie w dniu 29 stycznia 1986 r. Prawie ¾ obszaru gminy Dobra objęta jest tą formą ochrony przyrody. W obrębie tego obszaru znajdują się też grunty Skęczniewa. Na skraju byłego parku dworskiego znajduje się dąb szypułkowy – pomnik przyrody. Na ternie tego parku znajdują się jeszcze inne okazy pomnikowe pojedynczych drzew iglastych i liściastych oraz dwie aleje drzew liściastych. Południowa część terenów Skęczniewa objęta została ochroną w ramach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 ( kod obszaru PLB 100002). Niedaleko starego parku znajdują się jedyne na terenie gminy Dobra wychodnie skalne (skały wapienne). I.B. Planowane kierunki rozwoju: a) gospodarka wodno-ściekowa: modernizacja stacji wodociągowej w Piekarach, rozbudowa sieci wodociągowej w Skęczniewie, komunikacja: - remont nawierzchni drogi powiatowej, - budowa chodnika dla pieszych, utrzymanie terenów zielonych - rewitalizacja części parku dworskiego, b) c) II. Inwentaryzacja zasobów służąca odnowie miejscowości 1. Opis obiektu pn. park dworski w Skęczniewie Park dworski (nazywany w przeszłości ogrodem) jest pozostałością zespołu dworskiego z minionych czasów. Dwór z folwarkiem w tym miejscu istnia ł już w średniowieczu. Poprzez wieki przechodził z rąk do rąk prywatnych właścicieli. W połowie XIX wieku majątek nabyła rodzina Weilów, pochodzących z Czarnkowa (zabór pruski). W tamtym czasie został wybudowany parterowy murowany dwór ( przez miejscowych nazywany pałacem), założono piękny ogród, który był znany na okolicę z racji okazów drzew i krzewów sprowadzonych z odległych krajów. Przez park przepływał ciek w sąsiedztwie, którego znajdowały się stawy. W trakcie Powstania Styczniowego park ucierpiał nieco ze względu na to, że w majątku stacjonowały wojska rosyjskie. Zespół dworski w niezmienionym stanie pozostał do 1945 roku, tzn. do czasów reformy rolnej wykonanej na mocy dekretu z 1944 r. Na terenie majątku znajdowała się również oficyna, zamieszkała przez zarządcę. Dwór i oficyna uległa zniszczeniu w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Pewnego rodzaju kontynuacją tradycji rolniczych tego miejsca było utworzenie Zespołowego Gospodarstwa Rolnego przez Spółdzielnie Kółek Rolniczych w Dobrej. Niestety próbę zweryfikowały w dość krótkim czasie ówczesna realia. Do obecnych czasów zachowało się jeszcze wiele cennych okazów drzew ze starego założenia dworskiego. Mają one być obiektem zabiegów pielęgnacyjnych ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich – oś IV LEADER. 2. Kościół p.w. św. Trójcy 5 Kościół został wybudowany w1825 roku z fundacji Hipolita Masłowskiego, ówczesnego właściciela wsi oraz przy wsparciu finansowym ks. Westerowskiego. Konsekrowany w 1882 r., odnowiony w 1917 r. Późnoklasycystyczny, na planie prostokąta, z wydzielonym prezbiterium zwróconym na północ. Strop drewniany z fasetą. Ołtarz główny z użyciem fragmentów rzeźbiarskich z XVII w., dwa boczne: w prawym obraz św. Benona z XIX w., predella z malowaną sceną Spotkania przy Złotej Bramie, z około poł. XVII w. Rzeźby barokowe św. Wojciecha i św. Stanisława. W lewym ołtarzu bocznym obraz Serca Pana Jezusa. Chór muzyczny wsparty na dwóch filarach. Ambona z fragmentami ornamentów barokowych. Przed wejściem do kościoła żarno lub fragment starej chrzcielnicy wykonanej prymitywn ą techniką, dzisiaj wykorzystywana jako donica. Teren cmentarza przyko ścielnego ogrodzony starym parkanem z elementami kutych przęseł. Nieco dalej figura Chrystusa na cokole. W kościele w czasie II wojny światowej hitlerowcy urządzili noclegownię dla polskich robotników, którzy kopali rowy przeciwpancerne. Parafia posiada następujące budynki: plebania z 1995 r., organistówka, dom parafialny, budynki gospodarcze. 3. Cmentarz parafialny. Założony na początku XIX wieku. Otoczony stylizowanym parkanem z czerwonej wypalanej cegły. W wejściu na cmentarz brama i furty ze stalowych kutych elementów. Na cmentarzu zachował się grobowiec rodziny Weilów. Ciekawym okazem flory w centrum cmentarza jest rozłożysta sosna. 4. Dom Pomocy Społecznej DPS w Skęczniewie powołany został w 1990 roku przez władze ówczesnego województwa konińskiego. Bazą były budynki hotelowe przedsiębiorstwa hotelarskiego KONTUR, które z kolei wcześniej stanowiły zaplecze dla budowniczych zbiornika Jeziorsko. Obecnie jest to jednostka organizacyjna powiatu tureck iego. Przebywają w niej pensjonariusze z terenu Wielkopolski. 5. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej. W Skęczniewie znajdują się biura Zarządu Zlewni Górnej Warty oraz warsztaty i magazyny Gospodarstwa Pomocniczego Regionalnego. Są to jednostki organizacyjne RZGW Poznań realizujące zadania administracyjne i gospodarcze w zakresie utrzymania zbiornika Jeziorsko, administrowania górnej Warty oraz eksploatacji elektrowni wodnej „Jeziorsko”. 6. Zasoby mieszkaniowe. Zasoby mieszkaniowe w większości stanowią własność prywatną. Nieznaczny procent stanowi własność Skarbu Państwa oraz mienie Powiatu Tureckiego. Są to mieszkania, które znajdują się w kompleksie zabudowań instytucji wcześniej wymienianych. 6 5. Rolnictwo Zespołowe Gospodarstwo Rolne już od lat nie istnieje. Grunty użytkowane przez ZGR z Państwowego Fundusz Ziemi przeszły w ręce prywatne. Liczba gospodarstw rolnych powyżej 1 ha wynosi 98. 6. Rekreacja, wypoczynek Ze względu na usytuowanie w bezpośrednim sąsiedztwie zbiornika Jeziorsko na terenie Skęczniewa rozwinęło się budownictwo letniskowe. Obecnie jest ponad 50 zabudowanych działek letniskowych, a 30 wydzielonych pod zabudowę. Ostatnie lata świadczą, iż tendencje rozwojowe utrzymują się. Liczba wypoczywających na terenie w związku z tym jest już znacząca, w szczególności zauważalna w okresie letnim w placówkach handlowych. 7. Tradycje, obrzędy W Skęczniewie zachował się zwyczaj układania w dniu święta Bożego Ciała kwietnego dywanu, po którym prowadzi trasa procesji. 8. Życie społeczne Na terenie miejscowości Skęczniew działają organizacje społeczne: Ochotnicza Straż Pożarna –zrzesza ochotników strażaków ze Skęczniewa, posiada remizę strażacką wraz z przyległym gruntem, Rada Sołecka Skęczniewa – jako miejscowość sołecka co cztery lata mieszkańcy wybierają swojego Sołtysa i Radę Sołecką, ognisko Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej „Wodniak” – członkowie propagują min. takie dyscypliny sportu jak: tenis ziemny i żeglarstwo, Stowarzyszenie Sportowe „Zalew” – organizację tworzą mieszkańcy Skęczniewa mający na celu rozwój sportu i rekreacji. Skęczniew z licznymi walorami ma szanse zostać w przyszłości miejscowością o charakterze letniskowym. Stworzenie warunków do powiększenia liczby działek letniskowych jest ważnym zadaniem. Oprócz rozwoju infrastruktury (drogi, wodociągi, uporządkowana gospodarka wodno-ściekowa) należy uwypuklić walory historycznokulturowe i przyrodnicze wsi. Jednym z tych zadania jest renowacja za łożenia parkowego w Skęczniewie. 7 III. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Skęczniew (analiza SWOT) SILNE STRONY (wewnętrzne) - położenie w sąsiedztwie zbiornika Jeziorsko - obiekt sportowy z 2 boiskami do piłki nożnej oraz boiskiem do koszykówki - walory kulturowe: park dworski, zabytkowy kościół p. w. św. Trójcy, dywan kwiatowy - dobrze rozwinięta sieć wodociągowa - poprawa jakości wody poprzez modernizację Stacji Uzdatniania Wody w Piekarach - bogate łowiska dla wędkarzy na rzece Warta - atrakcyjna przyrodniczo dolina Warty na wysokości Skęczniewa (mnogość gatunków ptactwa, spora ilość gatunków roślin naczyniowych, bobry) - duży procent mieszkańców posiadających zatrudnienie na miejscu - Uniejowski Obszar Krajobrazu Chronionego, obszar Natura 2000 - rozwijające się budownictwo letniskowe SŁABE STRONY(wewnętrzne) - stosunkowo duże bezrobocie wśród młodych mieszkańców wsi - okresowe „zakwitnięcia wody” w zbiorniku Jeziorsko (sinice) - brak oczyszczalni komunalnej w tej części gminy, gospodarkę ściekową zabezpiecza na osiedlu w Skęczniewie mała zakładowa oczyszczalnia - brak miejscowego planu zagospodarowanie przestrzennego - w infrastrukturze drogowej mała ilość ciągów pieszych - mała oferta zajęć dla młodzieży i dorosłych - niedostateczna baza rekreacyjnosportowa - niedostatek środków finansowych na infrastrukturę - mała powierzchnia gospodarstw rolnych - niska towarowość funkcjonujących gospodarstw rolnych - przebiegająca przez wieś droga wojewódzka nr 478 SZANSE (zewnętrzne) - stosunkowo bliska odległość do Łodzi (60 km) i zmiana trybu życia mieszkańców tego miasta - akceptacja działań Rady Miejskiej - funkcjonowanie Polski w UE - obecność autostrady we Wschodniej Wielkopolsce - rozwój agroturystyki w skali makro. ZAGROŻENIA (zewnętrzne) - ograniczony dostęp do środków pomocowych, małe fundusze regionalne - trudne procedury administracyjne w zakresie planowania przestrzennego oraz budownictwa - bezrobocie w skali makro - małe nakłady na ochronę zdrowia - ucieczka młodych ludzi ze wsi - nadchodzący schyłek kompleksu energetyczno-paliwowego w regionie konińsko-tureckim 8 IV. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną: - 2010 – renowacja części parku dworskiego w Skęczniewie 130 tyś. zł, - 2011 – urządzenie placu zabaw przy placu rekreacyjnym w parku, - 2010 - 2011 rok – wykonanie projektu oraz rozbudowa sieci wodoci ągowej w Skęczniewie – 400 tyś zł, - 2012 – remont Stacji Uzdatniania Wody w Piekarach - 2,5 mln zł, - 2012 - 2013 rok – budowa chodników w ciągu drogi powiatowej - 200 tyś. zł, - 2014 - remont drogi powiatowej – 400 tyś zł. 9