Zapisz jako PDF

Spis treści
1 Tkanka mięśniowa
1.1 Mięśnie poprzecznie prążkowane szkieletowe
1.2 Mięśnie poprzecznie prążkowane serca
1.3 Tkanka mięśniowa gładka
2 Pytania do wykładu
Tkanka mięśniowa
Złożona głównie z podłużnych komórek pochodzących z mezodermy.
Zasadnicza właściwość — kurczliwość (zmiana długości oraz zmiana napięcia).
Nie ma substancji międzykomórkowej (elementy mięśniowe połączone są ze sobą za pomocą
tkanki łącznej wiotkiej).
Mięśnie poprzecznie prążkowane szkieletowe
Mięśnie Szkieletowe
Złożone z długich, cylindrycznych, wielojądrowych (około 75 na minimetr) komórek o długości
do 100 mikrometrów.
Ich skurcze są krótkotrwałe, choć silne.
Cytoplazma komórki zawiera:
mikrofibryle — średnica około 2 mikrometry; tworzą pęczki; kurczą się,
cytosol,
liczne mitochondria.
Czynność tej tkanki jest zależna od woli (tylko nieliczne wyjątki).
Mechanizm skurczu:
z pęcherzyków końcowych uwolnione zostają jony wapnia — przenikają one do cytosolu,
łącząc się jednostką C troponiny na aktynie i odsłaniając tym samym miejsca aktywne na
aktynie. Główki miozyny łączą się z aktyną i przesuwają cienki w głąb sarkomeru —
następuje skurcz,
główki miozyny odłączają się, potem to samo czynią jony wapnia, które wracają do
pęcherzyków końcowych — następuje rozkurcz.
Mięśnie poprzecznie prążkowane serca
Mięsień sercowy
Występujący w sercu kręgowców.
Złożone przede wszystkim z wydłużonych komórek (kardiomiocytów) oraz istoty
międzykomórkowej (tkanka łączna + blaszki podstawne).
Jądra komórkowe ułożone są centralnie (u człowieka zazwyczaj jedno jądro).
Występują 3 rodzaje połączeń międzykomórkowych: desmosomy, obwódka zwierająca oraz
neksus.
Czynność tej tkanki — niezależne od woli skurcze i rozkurcze; zmiany w czasie stężenia jonów
wapnia (znajdujących się w zbiornikach gładkiej siateczki sakro plazmatycznej) mają rozkład
normalny; w przypadku bardzo wysokiego stężenia (osiągnięcia wartości krytycznej) jony
wapnia zaczynają przepływać do cytosolu, co daje sygnał do skurczu.
Tkanka mięśniowa gładka
Komórki mięśni gładkich
Zbudowana z komórek o kształcie wrzecionowatym; to monokariocyty (posiadają jedno jądro,
które w czasie skurczu zwija się).
Występowanie:
w ścianach naczyń krwionośnych,
w ścianach czy śluzówkach narządów jamistych i przewodów (np. przewodu
pokarmowego, dróg oddechowych, pęcherza moczowego, dróg rodnych), tworzą duże
mięśnie (w ścianie macicy lub żołądka)
Działa niezależnie od woli.
Skurcze wywoływane są przez:
pobudzenie nerwowe,
substancje chemiczne,
rozciąganie,
spontanicznie — wywołane automatyzmem mięśnia.
Pytania do wykładu
1. Omów budowę tkanki mięśniowej.
2. Który rodzaj tkanki mięśniowej charakteryzują skurcze niezależne od woli a który zależne?
3. Omów wybrany mechanizm skurczu tkanki mięśniowej.