D - Sąd Rejonowy w Świdnicy

Sygn. akt I C 1628/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 października 2014r.
Sąd Rejonowy w Świdnicy I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Halina Grzybowska
Protokolant: Magdalena Tobiasz
po rozpoznaniu w dniu 10 października 2014r. w Świdnicy
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) FINANSE Sp. z o.o. S.K.A. w P.
przeciwko R. C.
o zapłatę 1.438,36 zł
I. zasądza od pozwanej R. C. na rzecz strony powodowej (...) FINANSE Sp. z o.o. S.K.A. w P. kwotę 287,95 zł
(słownie: dwieście osiemdziesiąt siedem złotych dziewięćdziesiąt pięć groszy) płatną w terminie do 10 stycznia 2015r.
z odsetkami ustawowymi na wypadek zwłoki;
II. dalej idące powództwo oddala;
III. nie obciąża pozwanej kosztami procesu;
IV. wyrokowi w punkcie I. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt I C 1628/14
UZASADNIENIE
W pozwie wniesionym w dniu 18 kwietnia 2014 roku strona powodowa E. F. s. z. o. o. z/s w P. domagała się zasądzenia
od pozwanej R. C. na jej rzecz kwoty 1 438,36 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty
oraz kosztów procesu wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu żądania podała, że w dniu 12 maja 2011 roku zawarła z pozwaną umowę pożyczki z opcją obsługi
pożyczki w domu pozwanej w wysokości: pożyczka 810,15 zł, oprocentowanie 36,44 zł oraz koszt obsługi w domu
klienta w wysokości 283,66 zł , łącznie suma zobowiązania 1 121,25 .Pozwana obowiązana była spłacać to zobowiązane
w 25 ratach cotygodniowych po 44,85 zł. Termin wymagalności umowy upłynął 03.11.2011 roku i z powodu opóźnień
strona powodowa naliczyła pozwanej odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych. Do dnia wniesienia
pozwu pozwana wpłaciła 195 zł tytułem odsetek za opóźnienie. Wartość naliczonych i niespłaconych na dzień
sporządzenia pozwu odsetek to kwota 512,11 zł, która to kwotę powód doliczył do należności z tytułu umowy o pożyczkę
tj. do kwoty 926,25 zł .Powód skierował do pozwanej pismo z wypowiedzeniem umowy, a pozwana nie dokonala żadnej
wpłaty.
W dniu 24 kwietnia 2014 roku został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym
uwzględniający żądanie pozwu.
W sprzeciwie od tego nakazu pozwana zaskarżyła nakaz w całości i zarzuciła, że przedstawiciel firmy kredytowej
(...) udzielił jej kredytu na sumę 700 zł i otrzymała kartę kredytową, z której mogła pobrać jedynie 500 zł, a pozostałe
200 zł zostało potraktowane jako I rata kredytu, poza umową i kartą nie otrzymała żadnych innych dokumentów,
a w szczególności książeczki wpłat. . Na początku czerwca wpłaciła 200 zł przedstawicielce firmy, która udzieliła jej
pożyczki ,tj. I. L. i nie otrzymała od niej pokwitowania, z powodu braku blankietów a I. L. odnotowała wpłatę w swoim
zeszycie, nie dając pozwanej żadnego potwierdzenia. Po tej wizycie był u pozwanej „kontroler” z firmy powoda . Po 2
tygodniach , gdy zgłosiła się po rate ponownie I. L. pozwana wpłaciła jej dalsza kwotę 150 zł i ponownie nie otrzymała
blankietów wpłat ani pokwitowania. Kontrolerzy powoda wiedzieli o tej sytuacji ale nikt więcej do pozwanej się nie
zgłosił ani nie wskazała jej komu ma wpłacać kolejne raty . Napisała w tej sprawie skargę do strony powodowej w dniu
25 czerwca 2014 roku ale nie otrzymała żadnej odpowiedzi.
Na skutek sprzeciwu nakaz zapłaty stracił moc .
Sąd ustalił następujący stan faktyczny .
W dniu 12 maja 11 roku pozwana R. C. korzystając z oferty rozreklamowanej pod nazwą „Bocian pożyczki” zawarła
w swoim mieszkaniu z przedstawicielką E. Finanse sp z o.o. w K. I. L. pisemną umowę pożyczki . Z reklamy na
samochodzie poznała numer kontaktowy, pod który zatelefonowała i zgłosiła chęć zaciągnięcia pożyczki , po czym I.
L. jako przedstawiciel powoda zgłosiła się w jej mieszkaniu.
Z umowy zawartej na piśmie wynikały : kwota do wypłaty 700 zł, w tym kwota zasilenia na kartę 500 zł, pożyczka w
wysokości 801,15 zł, ubezpieczenie ( składka) 63,00 zł, oplata przygotowawcza 38,15 zł, oprpocent0wanie 18 % - w
kwocie 36,44 zł, całkowity koszt związany z pożyczką – 137,59 zl, opcja obsługi pożyczki w domu w zamian za opłatę
283,66 zł, łączne zobowiązanie 1121,25 zł, płatne w 25 tygodniowych ratach po 44,85 zł każda, a za opóźnienie w
płatności rat strona powodowa mogła naliczać odsetki maksymalne, w wysokości 4-krotności odsetek lombardowych
NBP
Dowód: w/w/ umowa pożyczki k. 5.
Z określonej w umowie sumy pożyczki 801,15 zł ,faktycznie pozwana otrzymała od strony powodowej do dyspozycji
tylko 500 zł na kartę , kwota 200 zł, jak została poinformowana została potraktowana jako I rata kredytu. Otrzymała
tylko umowę i kartę. Na początku czerwca , gdy zgłosiła się do pozwanej I. L. , pozwana wpłaciła jej 200 zł , chcąc
wcześniej spłacić pożyczkę . I. L. nie dala pozwanej żadnego potwierdzenia wpłaty, tłumacząc się brakiem książeczek
i blankietów , odnotowała jedynie wpłatę w swoim zeszycie. Po 2 tygodniach , gdy zgłosiła się ta sama osoba pozwana
wpłaciła jej dalszą kwotę 150 zł i ponownie nie otrzymała blankietów wpłat ani pokwitowania. Kontrolerzy powoda
odwiedzili pozwaną w tym czasie i pozwana opowiedziała o tej sytuacji , sprawa miała być wyjaśniona . Po drugiej
wizycie I. L. i wizycie kolejnego „kontrolera” z firmy powoda przekazano pozwanej, że I. L. już nie pracuje i że zgłosi
się do niej inny przedstawiciel , nadal nie otrzymała blankietów wpłat. Nikt więcej do pozwanej się nie zgłosił ani nie
wskazał jej komu ma dalej wpłacać kolejne raty ,nie wskazano tez jej żadnego biura ani przedstawicielstwa strony
powodowej .
dowód: przesłuchanie pozwanej na rozprawie w dniu 10.10.2014, zeznania świadka I. L. na
rozprawie w dniu 10.10.2014, wypowiedzenie umowy k. 6 z dowodem doręczenia k. 7,,kopa pisma
pozwanej do powoda k. 33
4 marca 2014 roku pozwana otrzymała na piśmie wypowiedzenie umowy, z wezwaniem do zapłaty kwoty 1 426,84 zł,
w tym należność z umowy 926,25 zł oraz skapitalizowane odsetki naliczone na ten dzień w kwocie 500,59 .Napisała
wówczas w tej sprawie skargę do strony powodowej w dniu 25 czerwca 2014 roku ale nie otrzymała żadnej odpowiedzi .
dowód: przesłuchanie pozwanej na rozprawie w dniu 10.10.2014, wypowiedzenie umowy k. 6 z
dowodem doręczenia k. 7, kopa pisma pozwanej do powoda k. 33
Sytuacja materialna pozowanej jest bardzo ciężka, ma ona emeryturę w kwocie 980 zł, na utrzymaniu dorosłego syna
z uszkodzeniem mózgu, na którego otrzymuje zasiłek 390 zł, oprócz tego jeszcze pomaga niepełnosprawnemu bratu
i spłaca podobne zobowiązania wobec innych firm pożyczkowych
dowód: przesłuchanie pozwanej na rozprawie w dniu 10.10.2014,
Powyższe ustalenia zostały poczynione na podstawie w/w dokumentów oraz zeznań pozwanej i świadka I. L.. Świadek
I. L. potwierdziła pobranie od pozwanej 350 zł w 2 ratach bez pokwitowania z powodu braku blankietów, oraz zerwanie
przez nią współpracy ze stroną powodową i przejście do firmy (...) też udzielającej pożyczek. Kwota faktycznie
uzyskanej pożyczki 500 zł wynika z samej treści umowy jako kwota do przekazania na kartę, a twierdzeń i zeznań
pozwanej potwierdzających okoliczności podniesione w sprzeciwie nie zakwestionowała też strona pozwana .
Sąd zważył.
Powództwo zasługuje na uwzględnienie jedynie częściowo .
Zgodnie z przepisem art. 720 k.c. § 1 Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność
biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się
zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości; § 2 zaś stanowi, że
umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem.
Z ustaleń sądu wynika, że roszczenie strony powodowej dochodzone pozwem jest związane z prowadzeniem
działalności gospodarczej , a pozwana była konsumentem , który zawarł z ze strona powodową umowę pożyczki .
Doręczając odpis sprzeciwu pozwanej od nakazu zapłaty sąd wezwał stronę powodową przed rozprawą do
ustosunkowania się do zarzutów pozwanej podniesionych w sprzeciwie, czego strona powodowa nie uczyniła, stąd sad
uznał okoliczności przytoczone przez pozwaną jako przyznane, zwłaszcza że zostały potwierdzone zeznaniami świadka
I. L., która będąc przedstawicielem powoda wykazała się wyjątkowa niekompetencją i brakiem profesjonalizmu,
nie dając pozwanej żadnego pokwitowania wpłat, gdy pozwana jej zaufała , wątpliwe jest zatem w jaki sposób I. L.
rozliczyła się z tych wpłat ze strona powodową. .
W ocenie sądu budzi poważne wątpliwości wysokość dochodzonej pozwem kwoty i składających się na nią należności
albowiem sama treść umowy pożyczki jest niejasna a kwoty podane przez powoda w pozwie składające się na sumę
dochodzona pozwem nie odpowiadają należnościom wynikającym z umowy.
Z pisemnej umowy wynika bowiem, kwota pożyczki to 801,15 zł, gdy pozwana faktycznie na kartę otrzymała do
dyspozycji tylko 500 zł, odsetki za opóźnienie naliczyła zaś w pozwie od sumy 926,25 zł. określonej jako kwota
„kapitału” Za obsługę pożyczki w domu strona powodowa żądała 283,66 zł, podczas gdy zamiast 25-ciu ,miały miejsce
tylko 2 wizyty I. L. w mieszkaniu pozwanej po odbiór rat. Pozwana faktycznie spłaciła 350 zł, a pozwana uznała jej
tylko wpłaty w wysokości 195 zł, nie przedstawiając żadnego szczegółowego rozliczenia , w tym także, w jakiej dacie
ta kwota miała być wpłacona.
Wobec powyższych wątpliwości i niejasności treści umowy twierdzenia powoda i przedstawione dowody nie dają
podstaw do merytorycznej oceny poprawności wyliczenia wysokości dochodzonego pozwem roszczenia, która w
zaistniałej sytuacji budzi poważne wątpliwości.
Należy ponadto zauważyć, że przy kwocie pożyczki faktycznie uzyskanej przez pozwaną, tj. 500 zł , ustalenie w umowie
łącznej należności pozwanej, dwukrotnie wyższej niż suma pożyczki , m.in. za koszt obsługi w domu , w ocenie sądu
stanowi nadużycie prawa a także niedozwolone postanowienia umowne , wielokrotnie wpisywane do rejestru klauzul
niedozwolonych I ogłaszane przez UOKIK . Nagminne bowiem jest, że szereg instytucji profesjonalnie zajmujących
się udzielaniem pożyczek , które nie mają swoich jednostek „ w terenie” działa pod zupełnie inna nazwą handlową, tak
jak strona powodowa , udzielająca pożyczek pod szyldem „(...)” , pożyczki te są udzielane zazwyczaj osobom o niskich
dochodach, które z braku zdolności kredytowej, godzą się na proponowane im w ich mieszkaniach pożyczki przez
wzbudzające ich zaufanie osoby, jak się okazuje nie zawsze kompetentne, sformułowanie tych umów zazwyczaj są
skomplikowane dla tych klientów, spisane drobnym druczkiem , w zamian za co firmy te dyktują bardzo niekorzystne
warunki finansowe, które przy niskiej racie tygodniowej , sprawiają wrażenie „taniej pożyczki „, gdy faktycznie zwykle
nawet polowa 1 raty nie stanowi odpowiedniego ułamka pożyczonego kapitału, lecz szereg dodatkowych kosztów i
takie praktyki mimo, że stale piętnowane Przez UOKiK jako klauzule niedozwolone i wpisywane do rejestru klauzul
nadal są powszechnie stosowane . Praktyki te zarejestrowane jako klauzule niedozwolone w stosunku do tego typu
konsumentów jak pozwana , w tej konkretnej sprawie nie są co prawda wiążące dla powoda , ale w ocenie sądu są
rażąco sprzeczne z zasadami współżycia społecznego .
Dlatego też sąd przyjął, że strona powodowa nie udowodniła należycie zasadności i wysokości całości żądania, w tym
w zakresie skapitalizowanych odsetek .
W tej sytuacji skoro istotnie pozwana nie zawiniła w opóźnieniu spłaty, czekając zgodnie z ustaleniami na kolejnego
przedstawiciela powoda, który miał kontynuował odbiór rat, sąd uznał za uzasadnione żądanie zwrotu kwoty
dochodzonej w pozwie jedynie w części uznanej przez pozwana, tj. bez kosztów obsługi w domu i dalszych odsetek ,oraz
bez kwoty 200 zł, potrąconej jej z kwoty pożyczki ( kapitał 801,15 zł+ oprocentowanie 36,44 z ł = 837,95 zł ) minus 550
zł ( potrącenie 200 zł, I wplata 200 zł i druga wplata 150 zł ) = 287,95 zł , Dlatego też orzeczono jak w pkt. I sentencji
wyroku , a dalej idące powództwo oddalono.
Określając termin zapłaty kwoty wymienionej w pkt. I wyroku oraz orzekając o kosztach procesu na podstawie art.
102 k.p.c. sąd wziął pod uwagę, że pozwana utrzymuje się z emerytury w kwocie 980 zł, na utrzymaniu ma syna z
uszkodzeniem mózgu, na którego otrzymuje zasiłek 390 zł, oprócz tego jeszcze pomaga niepełnosprawnemu bratu i
spłaca podobne zobowiązania wobec innych firm.
O rygorze natychmiastowej wykonalności w pkt. IV sentencji wyroku należało orzec na podstawie przepisu art.333§1
pkt.2 k.p.c.