Pobierz

Analiza regionów Republiki Kazachstanu
1. Obwód Akmoliński
Region charakteryzuje się rozwiniętym rolnictwem. Produkcja wysokojakościowej pszenicy stanowi ¼
produkcji całego kraju. Drugie miejsce zajmuje przemysł mineralny i przetwórczy. Dominuje produkcja
spożywcza, budowy maszyn i metali kolorowych. Rozwija się także produkcja molibdenu, produkcja
chemiczna i budownictwo.
Eksport
W 2014 r. eksport obwodu Akmolińskiego wyniósł 482 mln USD i wstosunku do roku 2013 zanotował
wzrost o 6%. Eksportowane są głównie produkty spożywcze (pszenica, siemię lniane, mąka, jęczmień), a
głównymi rynkami zbytu jest Uzbekistan, Iran, Tadżykistan, Afganistan, Belgia, Kirgistan, Rosja, Polska,
Dania i Łotwa. Obwód eksportuje również produkcję chemiczną, głównie do Chin i Rosji.
Import
98,7% improtu obwodu Akmolińskiego stanowią towary przetworzone. W 2014r. import wyniósł 623,3
mln USD, z czego import towarów przetworzonych to 615,4 mln USD.





47% - produkcja maszyn (kombajny zbożowe, traktory, siewniki, części i akcesoria do środków
transportu, urządzenia do wyposażenia ferm drobiu)
21% - przemysł chemiczny (polietylen, polipropylen, herbicydy, rury PCV, wyroby z plastiku i
węgiel aktywny)
11% - produkty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego (mleko skondensowane, kiełbasa,
słodycze, sosy i przyprawy, mięso drobiowe)
8,4% - metale i wyroby metalowe
3,8% - surowce naturalne
47% produktów jest importowanych z Rosji (maszyny, przemysł chemiczny i spożywczy). Wartość
importu rur polietylenowych wyniósł 7,3 mln USD (3,4 tysiące ton), wyrobów mięsnych – 8,1 mln USD.
Import z krajów Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej stanowi 52% wartości. Z tych krajów importowany
jest polietylen, produkty naftowe, pręty ze stali stopowej, maszyny rolnicze do zbioru żniw. Import z
krajów UE stanowi 21%, z Chin – 7,4%.
Podsumowanie
Obwód Akmoliński mimo dość wysokiego udziału importu (56%) w wymianie handlowej dąży do jego
substytucji. W ciągu ostatnich 5 lat w ramach programu industrializacji w kraju wybudowano 19
zakładów produkcji rur polietylenowych; na terenie kraju działa także ponad 9 zakładów produkcji
mięsnej.
2. Obwód Aktobiński
Głównymi kierunkami rozwoju gospodarki obwodu Aktobińskiego jest produkcja przemysłowa i
rolnicza. W regionie znajdują się rudy chromitowe, zakład produkcji żelazostopów i zakład producji
związków chromu. Obwód jest jedynym regionem w Kazachstanie, gdzie ekspolatowne są złoża niklu.
Eksport
W 2014 r. eksport obwodu Aktobińskiego wyniósł 5,4 mld USD. Z regionu eksportowane są przede
wszystkim produkty mineralne: ropa naftowa, produkty naftowe, rudy miedzi, rudy chromu, propan,
1
kwarcyt, rudy cynku. Wartość eksportu tych produktów stanowi 70,8%. Główne rynki zbytu to Chiny,
Holandia, Rosja, Włochy, Austria. Na drugim miejscu znajdują się metale i wyroby metalowe (25,4%),
które eksportowane są do Japoni, Chin, Niemiec i USA.
Import
93,3% importu obwodu Aktobińskiego stanowią towary przetworzone. W 2014 r. zmniejszył się on w
stosunku do roku poprzedniego o 26,5% i wyniósł 1,6 mld USD.





37,1% - maszyny
16,6% - produkcja chemiczna
12,9% - produkcja spożywcza
12,7% – metale i wyroby metalowe
11,8% – surowce naturalne
Obwód Aktobiński w głównej mierze importuje towary z krajów Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej i
Chin. Ich udział w łącznej wartości importu obwodu wynosi 76%. Z krajów EaUG importowane są
przede wszystkim produkty naftowe, cement portlandzki, koks, opakowania ze szkła, rury metalowe, a
także towary przemysłowe. Z Chin importowany jest sprzęt laboratoryjny, zawory do instalacji
budowlanych.
Wartość importu rur metalowych to 57,5 mln USD. Importowane są one z Chin (29,8 mln USD) i Rosji
(21,2 mln USD). Do regionu trafiają również zawory do rurociągów o wartości 52,9 mln USD. Główni
importerzy to Chiny, Niemcy, USA i Rosja. W 2014 r. obwód Aktobiński importuje również ryż z Rosji,
o łącznej wartości 13,8 mln USD.
Podsumowanie
W ramach programu uprzemysłowienia w ciągu ostatnich 5 lat w regionie zrealizowano 74 projekty,
które dotyczą produkcji 32 rodzajów towarów. Do najważniejszych eksportowych produktów regionu
należą rury polietylenowe, produkcja farb i lakierów, a także wyroby makaronowe. Eksport obwodu
Aktobińskiego jest słabo zdywersyfikowany i skoncentrowany przede wszystkim na dwóch produktach,
jakimi są ropa naftowa i żelazostopy.
3. Obwód Ałmatyński
Przez swoje położenie geograficzne, dostęp do zbiorników wodnych, żyzne gleby i bliskie sąsiedztwo z
innymi krajami, jest to jeden z najlepiej prosperujących regionów. Gospodarka obwodu ałmatyńskiego
oprata jest przede wszystkim na produkcji rolniczo-przemysłowej. Region jest krajowym liderem w
uprawie soi, kukurydzy na ziarno, warzyw, mięsa, jajek i wełny; zajmuje drugie miejsce pod względem
wielkości upraw winorośli i buraka cukrowego. Obwód przoduje także w produkcji wyrobów
tytoniowych, wina winogronowego i opakowań z tektury falistej. Pozostaje również jedynym w kraju
producentem słodu, akumulatorów elektrycznych, wyrobów gipsowo-kartonowych, żelbetonowych i
metalowych konstrukcji wsporczych dla linii energetycznych wysokiego napięcia, hydrantów
przeciwpożarowych, ocieplacza krawieckiego i ocynkowanych konstrukcji stalowych.
Eksport
W 2014 r. łączna suma eksportu obwodu Ałmatyńskiego wyniosła 365 mln USD. W stosunku do roku
2013 r. eksport wzrósł o 3%. Do krajów Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej trafiło 15,1% produkcji,
reszta była eksportowana do Chin, Kirgistanu i Tadżykistanu. Największą grupę towarów eksportowych
stanowią produkty spożywcze: papierosy, filety rybne, mąka pszeniczna, słodycze, słód. Te produkty
2
stanowia 45,7% całości eksportu regionu. Główne rynki zbytu to Mongolia, Kirgistan, Uzbekistan, Rosja,
Afganistan.
Import
93,4% importu obwodu Ałmatyńskiego stanowią towary przetworzone. Wielkość importu w 2014r.
wyniosła 1,7 mld USD, z czego 1,6 mld USD stanowił import towarów przetworzonych.





26% - maszyny (lokomotywy, transformatory, maszyny i urządzenia mechaniczne, posiadające
funkcje indywidualne, samochody osobowe, traktory i samoloty)
18,6% - produkcja chemiczna (leki, wyroby z plastiku, herbicydy, insektydycy, fungicydy,
polistyren, polietylen, polichlorek winylu, polipropylen, opakowania z plastiku)
16% - wyroby pochodzenia zwierzęcego i roślinnego (tytoń i wyroby tytoniowe, sery, produkcja
mleczna, napoje alkoholowe, czekolada i wyroby czekoladowe, kawa, herbata)
11,4% - metale i wyroby metalowe (pojemniki metalowe, wyroby płaskie walocowane z żelaza i
stali niestopowej)
8,8% - tekstylia i wyroby tekstylne
29% importu w regionie pochodzi z Chin. Są to przede wszystkim towary produkcji budowy maszyn,
branży tekstylnej i metalurgicznej. 28% stanowi import z krajów EUG. Importowane są głównie takie
produkty jak tytoń i wyroby tytoniowe, wyroby papiernicze, napoje alkoholowe i bezalkoholowe, szkło i
wyroby szklane, artykuły z metali nieszlchetnych.
Z Uzbekistanu importowane są nawozy o łącznej sumie 5,9 mln USD o wielkości 17,9 tysięcy ton
rocznie, a także z Rosji o wielkości 3,6 tysięcy ton. Do regionu importowane są również farby i lakiery o
łącznej sumie 5,1 mln USD. 2014r. były one importowane z Rosji (31%), Iranu (25%) i Turcji (13%).
Podsumowanie
Obwód Ałmatyński posiada perspektywy rozwoju produkcji przemysłowej. Ze względu na występowanie
w tym regionie zasobów surowców naturalnych powstają strefy przemysłowe „Arna” w Kaszapgaju,
„Borałdaj” w rejonie Ilijskim i „Tałdykorgan”. Planowana jest również budowa strefy przemysłowej
„Kajrat” w rejonie Tałgarskim i „Kazbek bek” w rejonie Żambylskim. W obwodzie Ałmatyńskim
występują złoża surowców naturalnych takich jak ołów, cynk, miedź, a także metali rzadkich – wolframu,
cyny, molibdenu, berylu; szlachetnych – złota i srebra. Odkryte zostały również złoża węgla brunatnego.
Dodatkowo, na terytorium obwodu występuje połowa zasobów wodnych Kazachstanu, co stwarza
potencjał do budowy elektrowni wodnych.
4. Obwód Atyrauski
Najważniejszymi gałęziami przemysłu w obwodzie atyrauskim jest wydobycie i przetwórstwo paliw i
surowców kopalnych. Najpręzniej rozwija się tu przemysł naftowy i gazowy (wydobycie surowej ropy
naftowej, destylacja ropy naftowej), produkcja materiałów budowlanych, przemysł przetwórczy, rolny i
rybny, a także produkcja i dystrybucja energii elektrycznej.
Eksport
Obwód Atyrauski zajmuje pierwsze miejsce pod względem eksportu w Kazachstanie. W 2014 r. eksport
w tym regionie wyniósł 28,6 mld USD i wzrósł o 1% w porównaniu do roku 2013. 99,7% eksportu
stanowią surowce mineralne (ropa naftowa i produkty naftowe, gaz, siarka). Główne rynki zbytu to
Włochy, Holandia, Francja, Hiszpania, Izrael, Rumunia, Indie, Turcja i Portugalia. Pozostałe 0,3%
stanowią wyroby z metali nieszlachetnych, zawory do instalacji budowlanych, maszyny różnego
3
przeznaczenia. Ważne miejsce zajmuje także eksport produkcji rybnej, która swój rynek zbytu znajduje w
USA, Japonii, Niemczech, Francji i Wielkiej Brytanii. Pojawiają się również alternatywne rynki w
postaci takich krajów jak Litwa, Azerbejdżan, Polska i Białoruś.
Import
99% importu obwodu Atyrauskiego stanowią towary przetworzone o łącznej wartości 2,2 mld USD.



52% - maszyn
26% - przemysł metalurgiczny (rury i konstrukcje metalowe, wyroby z metali nieszlachetnych,
kształtki do rur)
11,1% - przemysł chemiczny
Importowane towary pochodzą w większości z krajów Unii Europejskiej, stanowią one 44% całości
importu (głównie rury metalowe i zawory do instalacji budowlanych). 15,7% importu pochodzi z krajów
Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej. Są to wagony kolejowe, konstrukcje budowlane, pompy. Z Rosji
importowany jest cement portlandzki w ilości 49,8 tysięcy ton rocznie. Dużą część importu stanowią
konstrukcje z metali nieszlachetnych - 11,8 tys. ton rocznie. Sprowadzane są głównie z Zjednoczonych
Emiratów Arabskich, Rosji, Włoch i Turcji.
Podsumowanie
Eksport obwodu Atyrauskiego jest słabo zdywersyfikowany, opiera się właściwie na jednym produkcie –
ropie naftowej. Dużym potencjałem eksportowym odznacza się przemysł rybny. W 2016 r. planowany
jest projekt, mający na celu zwiększenie eksportu ryb do Polski i Litwy.
5. Obwód Wschodniokazachstański
Region posiada duże złoża surowców kopalnych, wśród których znajduje się cynk, ołów, miedź, metale
rzadkie i szlachetne. Na terytorium obwodu występują złoża węgla kamiennego, złota, metali ziem
rzadkich, surowców do produkcji cementu, żużlu i zeolitu. 60% potencjału produkcyjnego regionu
stanowią metale kolorowe. Rozwija się tu również produkcja budowy maszyn, obróbka metali, drewna,
produkcja spożywcza i materiałów budowlanych.
Eksport
Wartość eksportu obwodu Wschodniokazachstańskiego w 2014r. wyniosła 2,2 mld USD. W stosunku do
roku 2013 nastąpił spadek eksportu o 6%. 12,5% eksportu trafia do krajów Euroazjatyckiej Unii
Gospodarczej, pozostałe rynki zbytu to Chiny, Turcja i Szwajcaria.
Struktura



61,8% - metale i wyroby metalowe (cynk, miedź, ołów, tytan, tantal, aluminium). Rynki zbytu:
Turcja, Chiny, Hiszpania, Rosja, Holandia.
9% - surowce naturalne (rudy i koncentraty cynku, gaz ziemny, węgiel kamienny, cement
portlandzki). Rynki zbytu: Chiny, Uzbekistan, Rosja
4,3% - produkcja przemysłu chemicznego (uran, stopy metali ziem rzadkich). Rynki zbytu: USA,
Japonia, Chiny, Rosja
Import
79,4% importu obwodu Wschodniokazachstańskiego stanowią towary przetworzone. W 2014 r. wartość
importu obwodu wyniosła 2,9 mld USD.
4
Struktura


64% - maszyny (samochody osobowe, karoseria, części do środków transportu, sprzęt techniki
specjalnej, kable i przewody)
16,6% - produkcja chemiczna
Towary są importowane głównie z krajów Euroazjatyckiej Unii Gospodrczej (55%). 18,9 mln USD było
przeznaczone na zakup zaworów do instalacji budowalnych produkcji rosyjskiej. Region importuje
również cegłę paloną o łącznej wartości 15,4 mln USD. Produkcja pochodzi z Rosji, Austrii i Niemiec.
Podsumowanie
Poziom dywersyfikacji eksportu obwodu Wschodniokazachstańskiego jest stosunkowo wysoki.
Kluczową rolę w eksporcie odgrywa 8 towarów: cynk, miedź, srebro, ołów, rudy cynku, tytan, uran.
Import przewyższa eksport i stanowi 56% wymiany handlowej.
6. Obwód Żambylski
W regionie rozwija się produkcja rolno-przemysłowa. Obszar jest bogaty w kopaliny użyteczne, przede
wszyskim w fosforyty, fluoryt, złoto i gaz. Występują tu również złoża metali kolorowych, uranu, barytu,
węgla, kamieni budowlanych, szlachetnych i technicznych. Obwód posiada zapasy materiałów
budowalnych, soli mineralnych i wód głębionowych. W związku z występowaniem złóż surowców
naturalnych w obwodzie rozwija się przemysł mineralny, naftowy, gazowy, chemiczny, metalowy,
spożywczy, materiałów budowlanych i energii elektrycznej.
Eksport
W 2014 r. wartość eksportu obwodu Żambylskiego wyniosła 171,9 mln USD. W stosunku do roku 2013
zanotował on spadek o 13%. 3 główne gałęzie żambylskiego eksportu



36,5% - produkty mineralne (siarczan baru, topnik wapienny, produkty naftowe, żużel, cement
portlandzki, tłuczeń); rynki zbytu: Turkmenistan, Kirgistan, Holandia, Azerbejdżan
21,1% - produkcja chemiczna (fosforany, nawozy, kwas fosforowy); rynki zbytu: Rosja, Czechy,
Kirgistan
14,8% - maszyny i oprzyrządowanie, narzędzia i aparatura (destylatory, podnośniki elektryczne,
pompy powietrzne, spawarki); rynki zbytu: Afganistan, Chiny
Import
89% importu stanowią produkty przetworzone o łącznej wartości 506,6 mln USD.


39% - maszyny (sprzęt laboratoryjny, technika specjalna, pompy, samochody osobowe).
25% - produkcja tekstylna o wartości 125,5 mln USD.
Ponad połowa importu przypada na kraje Azji Centralnej i Unii Europejskiej. Import z krajów WNP
stanowi 39% (212 mln USD). Jest to głównie odzież, a także warzywa i owoce. Import z krajów UE
stanowi 21% (118,5 USD). Są to urządzenia półprzewodnikowe, transformatory i konstrukcje z metali
nieszlachetnych sprowadzane z Niemiec.
Podsumowanie
Eksport obwodu Żambylskiego jest najbardziej zróżnicowany ze wszystkich regionów Kazachstanu.
Zorientowany jest przede wszystkim na eksport produkcji sektora surowcowego, nawozy i półfabrykaty z
metalu.
5
7. Obwód Zachodniokazachstański
To jeden z najlepiej rozwiniętych regionów pod względem produkcji rolno-przemysłowej. Na terytorium
obwodu znajduje się największe złoża ropy naftowej i gazu ziemnego w Kazachstanie (złoża
Karaczaganak). Stąd wydobywane jest 99% kondensatu gazowego i 46% gazu, rozwija się przetwórstwo
ropy naftowej, produkcja maszyn, budowa statków, a także produkcja spożywcza. Produkcja rolna
obwodu specjalizuje się w produkcji mięsnej (wołowina, baranina, konina) i ziaren (pszenica, jęczmień,
żyto, proso). Na terytorium obwodu znajdują się złoża gazu i kondensatu gazowego, ropy naftowej, rudy
barytu, łupki bitumiczne, sole potasowo magnezowe, skały wapienne, cement, kreda, keramzyt, piasek
budowalany i eluwialny. Region zajmuje 3 miejsce pod względem eksportu w Kazachstanie.
Eksport
Wartość eksportu obwodu Zachodniokazachstańskiego w 2014 r. wyniósł 9,6 mld USD. W porównaniu
do roku 2013 zwiększył się o 4%. Największe rynki zbytu znajdują się we Włoszech i Holandii (wartość
eksportu równa 9,5 mld USD), a także w krajach Euroazjatyckiej Unii Celnej (78,9 mln USD)
Struktura



98,7% - surowce naturalne (ropa naftowa i produkty naftowe, LPG); rynki zbytu: Włochy,
Holandia, Grecja, Francja, Turcja.
0,7% - maszyny, oprzyrządowanie, aparatura (nośniki danych, kompresory powietrza, uszczelki
mechaniczne, części silnikowe); rynki zbytu: USA, Litwa, Wielka Brytania
0,4% - metale i wyroby metalowe; rynek zbytu: Rosja
Import
90,4% importu obwodu Zachodniokazachstańskiego stanowią towary przetworzone o łącznej wartości 1,1
mld USD.



38,2% - import maszyn (samochody osobowe, zawory do instalacji budowlanych, pompy
technika specjalna).
22% - przemysł metalurgiczny (rury metalowe, wyroby z metali nieszlachetnych); dostawcy:
Rosja, Włochy, Meksyk, Argentyna
13% - przemysł spożywczy
58,4% importu pochodzi z krajów Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, 17% przypada na kraje Unii
Europejskiej.
Podsumowanie
Udział eksportu i importu w wymianie handlowej obwodu Zachodniokazachstańskiego wynosi kolejno
89% i 11%. Eksport regionu jest słabo zdywersyfikowany i ukierunkowany jedynie na sprzedaż ropy
naftowej.
8. Obwód Karagandyński
Jeden z najbardziej uprzemysłowionych regionów Kazachstanu. Znajdują się tu zakłady obróbki metali
kolorowych i metali nieszlachetnych, budowy maszyn, przemysłu spożywczego i lekkiego, zakłady
6
obróbki drewna, budowlane i energetyczne. Obwód zajmuje czołowe miejsce w Kazachstanie w
eksploatacji złóż kopalin użytecznych.
Eksport
W 2014 r. eksport obwodu Karagandyńskiego wyniósł 4,1 mld USD i w stosunku do 2013 r. zanotował
spadek o 11%. Do krajów Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej eksportuje się 22% produkcji (917,2 mln
USD), 3,2 mln USD to wartość eksportu do pozostałych krajów, m.in. Chin i Iranu.
Struktura eksportu:



66,9% - metale i wyroby metalowe (katody miedziane, półfabrykaty i pręty z żelaza, drut
miedziany); rynki zbytu: Chiny, Iran, Rosja, Turcja
25,2% - surowce naturalne (rudy i koncentraty miedzi, węgiel kamienny, rudy i koncentraty
manganu, rudy i koncentraty cynku); rynki zbytu: Chiny, Rosja, Ukraina
3,4% - srebro; rynki zbytu: Wielka Brytania
Import
95,7% importu obwodu Karagandyńskiego stanowią towary o łącznej wartości 1,7 mld USD.
Struktura



34% - maszyny (samochody osobowe, maszyny rolnicze, pręty stalowe)
21,2% - produkcja chemiczna (lekarstwa, farby i lakiery)
17% - przemysł metalurgiczny
Obwód importuje towary głównie z Rosji, na którą przypada 44% całości importu. Są to przede
wszystkim maszyny i produkty metalurgiczne. Pozostałą część stanowi import z krajów Euroazjatyckiej
Unii Gospodarczej (46%). Importowane są maszyny (wagony kolejowe, kable i przewody, pompy),
produkty metalurgiczne (kątowniki, konstrukcje metlowe, żelazostopy). 20% towarów importowanych
jest z krajów UE. Są to leki, samochody osobowe, cement, fabry i lakiery. Region importuje również
cegłę (około 40 tys. ton rocznie) na sumę 32,3 mln USD. 46% importu pochodzi z Chin.
Podsumowanie
Eksport stanowi 70% wymiany handlowej obwodu Karagandyńskiego. Pozostała część przyda na import.
Eksport jest słabo zdywersyfikowany i opiera się głównie na sprzedaży miedzi rafinowanej.
9. Obwód Kostanajski
Obwód jest jednym z ważniejszych regionów przemysłowych Kazachstanu. Działają tu zakłady
przemysłu mineralnego, przetwórczego, produkcji i dystrybucji energii elektrycznej, gazu i wody. 50%
dochodów obwodu pochodzi z eksportu przemysłu mineralnego.
Eskport
W 2014 r. wartość eksportu obwodu Kostanajskiego wyniosła 1,7 mld USD. W porównaniu do roku
2013 zanotowano spadek o 26%. 52,5% eksportu przypada na kraje Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej,
pozostałe rynki zbytu to Afganistan i Uzbekistan.
Struktura
7



65% - surowce mineralne (rudy i koncentraty żelaza, azbest); rynki zbytu: Chiny, Rosja
26,6% - towary spożywcze (mąka pszenna, pszenica, słodycze, jęczmień); rynki zbytu:
Afganistan, Rosja, Uzbekstan, Iran
6,4% - złoto; rynki zbytu: Rosja, Szwajcaria
Import
96% importu obwodu Kostanajski są to towary przetworzone o łącznej wartości 1,3 mld USD.



50% - maszyny (technika specjalna, maszyny rolnicze)
18% - produkcja chemiczna
14,3% - towary spożywcze (owoce i przechy, produkty mleczne, cukier)
40% produktów pochodzi z Rosji, w tym saletra amonu o łącznej sumie 7,6 mln USD i ilości 11,9 tys. ton
rocznie. Region importuje także mięso mrożone i podroby pochodzące z USA o łącznej wartości 9,6 mln
USD.
Podsumowanie
Różnica udziału importu i eksportu w wymianie handlowej obwodu Kostanajskiego jest niewielka.
Wartości wynoszą odpowiednio 45 i 55%. Eksport jest słabo zdyfersyfikowany i opiera się na 3
produktach: rudach żelaza, pszenicy i mące.
10. Obwód Kyzyłordyński
Region jest bogaty w zasoby naturalne, co determinuje strukturę jego gospodarki. Występuje duża
dysproporcja w strukturze produkcji. Przemysł mineralny stanowi aż 94% produkcji, a pozostałe 4%
przypada na przemysł przetwórczy. Gospodarka regionu jest zatem uzależniona od zmian cen na surowce
naturalne, a także od działalności firm zajmujący się wydobywaniem ropy naftowej. W ciągu kolejnych
10 lat wydobycie ropy i gazu będzie głównym motorem wzrostu gospodarczego w regionie, jednakże
zapasy tych surowców ulegają coraz większej redukcji.
Eksport
W 2014 r. eksport obwodu Kyzyłordyńskiego wyniósł 3 mld USD. W porównianiu do 2013r. zmniejszył
się on o 42%. Eksport do krajów EUG stanowi jedynie 0,8% (23,3 mln USD). Pozostałą część (2974,6
mln USD) stanowi eksport do pozostałych krajów, głównie do ChRL.
Struktura




98,5% - surowce mineralne (ropa naftowa); rynki zbytu: Chiny, Szwajcaria, Tadżykistan
0,9% - przemysł spożywczy (ryż, produkcja rybna); rynki zbytu: Rosja, Tadżykistan, Kirgistan
0,5% - przemysł chemiczny (uran); rynki zbytu: Rosja
0,1% - inne
Import
99,8% importu obwodu Kyzyłoryńskiego stanowią towary przetworzone o łącznej wartości 247,4 mln
USD.
Struktura
8



55% - maszyny do technicznego rozwou parku przemysłowego (technika specjalna, pompy,
maszyny rolnicze, zawory do instalacji budowlanych)
22% - przemysł metalowy (rury metalowe, wyroby z metali nieszlachetnych, kształtki do rur
10% - produkcja chemiczna
W polityce importowej regionu pierwsze miejsce zajmują Chiny. 49% importu pochodzi od wschodniego
sąsiada. Są to głównie maszyny i produkty metalowe. Import z krajów EUG stanowi 27% (maszyny
rolnicze, rury metalowe, samochody dostawcze, pompy). Jednym z najbardziej pożądanych towarów w
obwodzie kyzyłordyńskim jest cement portlandzki. Rocznie importuje się około 19 mln ton cementu.
Głównym dostawcą jest Rosja (13 tys. ton – 164 USD za tonę), a także Uzbekistan (80 USD za tonę).
Oprócz tego region importuje cegłę (13,3 tys. ton), 9,4 tys. ton pochodzi z Uzbekistanu, nawozy azotowe
(10 tys ton), 5,3 tys. ton importowane jest z Uzbekistanu, 4,7 tys. ton z Rosji.
Podsumowanie
Wymiana handlowa obwody Kyzyłoryńskiego opiera się głównie na eksporcie, który stanowi aż 92%.
Eksport jest słabo zdywersyfikowany i opiera się tylko na jednym produkcie, jakim jest ropa naftowa. W
przyszłości ważnym elementem eksportu może stać się również produkcja rybna i ryż. Wśród
potencjalnych rynków zbytu znajduję się Polska.
11. Obwód Mangystauski
Podstawę gospodarki obwodu Mangystauskiego stanowi sektor naftowy. Wielkość produkcji tego sektora
to 90% produkcji przemysłowej w regionie. Od przemysłu mineralnego uzależnione są pozostałe gałęzie
gospodarki obwodu. Pod względem ilości wydobycia surowców mineralnych region zajmuje 2 miejsce w
Kazachstanie. Przemysł przetwórczy to przede wszystkim produkcja spożywcza, tekstylna, produkcja
wyrobów z gumy i plastiku, budowa maszyn, przemysł chemiczny, produkcja niemetalowych produktów
mineralnych.
Eksport
W 2014r. wartość eksportu obwodu Mangystauskiego wyniosła 9,7 mld USD. W stosunku do roku 2013r.
zanotowano wzrost o 5%. Głównymi rynkami zbytu są kraje UE i Szwajcaria (prawie 9,7 mld USD) i
kraje EUG (12,3 mln USD).
Struktura



97% - surowce mineralne (ropa naftowe i produkty naftowe, LPG); rynki zbytu: Szwajcaria,
Austria, Rumunia, Holandia, Włochy
2,5% - maszyny, narzędzia i urządzenia (barki, holowniki, statki towarowe i towarowo
pasażerskie); rynki zbytu: Turkmenistan, Grecja
0,5% - inne
Import
96% importu obwodu Mangytauskiego stanowią towary przetworzone o łącznej wartości 691,1 mln USD.
Struktura



51% - maszyny (pompy, technika specjalna, zawory do instalacji budowlanych
21% - produkcja metalowa (rury z metalu, konstrukcje metalowe, części zamienne)
11,5% - produkcja chemiczna
9
Więszkość towarów importowana jest z Rosji i Chin, które stanowią 54% importu całego regionu. 28,5%
stanowi import z krajów EUG (meble, cement portlandzki). Region importuje także rury z metali
nieszlachetnych na sumę 52,3 mln USD w ilości 29,4 tys. ton rocznie. 47% importu pochodzi z Chin. Do
regionu importowany jest również cement portlandzki o łącznej wartości 19,5 mln USD. Jest to głównie
import z Iranu (14 mln USD) i Rosji (5,4 mln USD)
Podsumowanie
Wymiana handlowa obwodu Mangytauskiego opiera się głównie na eksporcie, który stanowi aż 93%.
Eksport jest słabo zdywersyfikowany i opiera się tylko na jednym produkcie, jakim jest ropa naftowa. W
przyszłości ważnym elementem eksportu może stać się również produkcja słodyczy i nawozów.
12. Obwód Pawłodarski
Obwód zajmuje jedno z wiodących miejsce w Kazachstanie pod względem zapasów surowców
mineralnych. Znajduje się tu 35,7% złóż węgla w kraju, 16% niklu, 5,2% złota, 3,7% miedz, 2,3%
molibdenu, 0,9% cynku i 0,3% ołowiu. W regionie znajduje się 142 złoża surowców naturalnych, w tym
35 złóż metali i węgla i 107 złóż innych kopalin użytecznych. Obwód jest liderem w produkcji węgla
(61,1% krajowej produkcji), żelazostopów (71,1%), czystego aluminium (100%), energii elektrycznej i
cieplnej i produkcji benzyny.
Eksport
W 2014r. wartość eksportu obwodu Pawłodarskiego wyniosła 1,5 mld USD. Główne rynki zbytu to kraje
Unii Celnej – 1 mld USD, pozostałą część stanowią Holandia, Turcja, Uzbekistan.
Struktura:



40% - surowce mineralne (węgiel kamienny, destylaty naftowe, gazy z ropy naftowej, energia
elektryczna); rynki zbytu: Rosja, Holandia
36,1% - metale i wyroby metalowe (aluminium, żelazostopy, drut aluminiowy, półfabrykaty
metalu); rynki zbytu: Rosja, Turcja, Uzbekistan
22% - produkcja chemiczna (tlenek glinu, polipropylen, estry); rynki zbytu: Rosja, Chiny
Import
97% importu obwodu Pawłodarskiego stanowią towary przetworzone o łącznej wartości 1,3 mld USD.



46% - maszyny (wagony kolejowe, kotły, kable i przewody, maszyny rolnicze)
21% - przemysł metalurgiczny (konstrukcje z metali nieszlachetnych, rury metalowe, pręty
metalowe)
12,4% - produkcja chemiczna
61% produktów importowanych pochodzi z Rosji. Są to głównie maszyny i wyroby metalowe. Ogółem z
krajów EaUG pochodzi 62% produktów, z UE – 14,4%, z Chin – 12%. Region importuje konstrucje z
metali nieszlachetnych o łącznej wartości 49 mln USD i wielkości 40,1 tys. ton rocznie. 50% importu
przypada na Chiny. Do obwodu imprtowane są także przewody izolowane o łącznej wartości 37,6 mln
USD. Import pochodzi z Chin i Rosji.
Podsumowanie
10
Udział eksportu w wymianie handlowej obwodu Pawłodarskiego wynosi 53%. Jest on słabo
zdywersyfikowany i opiera się głównie na sprzedaży czystego aluminium. Produktami dającymi
perspektywę rozwoju eksportu są mąka pszeniczna, napoje alkoholowe i rury metalowe.
13. Obwód Północnokazachstański
To jeden z wiodących regionów rolniczych w Kazachstanie. 70% produkcji rolniczej stanowi uprawa
roślin, głównie produkcja ziarna, 30% stanowi hodowla zwierząt. Obwód produkuje rocznie ponad ¼
całości produkcji ziarna w kraju, 26% roślin oleistych, 15%, 6% warzyw, 6% mięsa, 11% mleka, 9% jaj,
1,5% mięsa drobiowego. W regionie odkryto 286 złóż surowców naturalnych, w tym 34 metali, 2
niemetali, 217 złóż surowców budowalanych i technologicznych, 33 wody podziemne, w tym 6
mineralnych.
Eksport
W 2014 r. eksport obwodu Północnokazachstańskiego wyniósł 177,1 mln USD. W porównaniu do roku
2013 eksport zmniejszył się o 17%. Najwięcej produktów eksportowanych jest do krajów EUG – 21,9%.
Pozostałą część stanowią rynki Afganistanu, Łotwy i Tadżykistanu.
Struktura



89,5% - produkty spożywcze (pszenica, mąka pszenna, siemię lniane, ziarna rzepaku) rynki
zbytu: Rosja, Afganistan, Kirgistan, Tadżykistan
4,8% - surowce mineralne (ropa naftowa, produkty naftowe, rudy i koncentraty cyrkonu,
tłuczeń); rynki zbytu: Litwa, Łotwa, Chiny, Rosja
2,9% - metale i wyroby metalowe (stal nierdzewna, odpady miedziane i złom); rynki zbytu:
Rosja, Ukraina
Import
97% importu obwodu Północnokazachstańskiego stanowią towary przetworzone. W 2014r. wielkość
importu regionu wyniosła 725,3% mln USD.
Struktura:





41,5% - produkty naftowe
24,4% - maszyny (maszyny do przetwórstwa zboża, traktory, zawory do instalacji budowlanych,
części do środków transportu, samochody osobowe)
9,5% - produkcja chemiczna (przedmioty użytku domowego z plastiku, profile z tworzywa
sztucznego, leki, herbicydy, detergenty, polietylen)
8,6% - produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (makarony, produkcja mleczna, owoce i
warzywa, mięso bydlęce, słodycze)
7,6% - metale i wyroby metalowe (rury i kształtki z metali kolorowych i nieszlachetnych,
konstrukcje metalowe)
85% importu pochodzi z krajów EaUG (przede wszystkim z Rosji). Import z krajów Unii Europejskiej
stanowi 5% (spawarki, traktory, maszyny rolnicze).
Podsumowanie
11
W wymianie handlowej obwodu Północnokazachstańskiego zdecydowanie przoduje import (80%).
Eksport nie jest mocno zdywersyfikowany i opiera się przede wszystkim na produkcji rolnej. Region
operuje jednak dużym potencjałem do dalszego rozwoju rolniczego i przemysłowego.
14. Obwód Południowokazachstański
Region specjalizuje się w realizacji i obróbce produkcji rolniczej, przetwórstwie ropy naftowej, produkcji
tekstynej, materiałów budowlanych, produkcji metalurgicznej i wydobyciu rud metali (uranu). W 2014 r.
na obwód Południowokazachstański przypadło 100% krajowej produkcji bawełny, tkanin bawełnianych i
transformatorów, 53,7% mineralnych wód gazowanych, 28,3% leków, 36,4% benzyny, 28,4% oleju
napędowego, 24,8% oleju opałowego, 27,1% cementu, 10,8% piwa, 21,7% mąki.
Eksport
W 2014r. eksport obwodu Południowokazachstańskiego wyniósł 2,3 mld USD. W porównaniu do roku
2013 esksport zmniejszył się o 21%. Najwięcej eksportuje się do Holandii, Chin i Uzbekistanu, jedynie
15,7% produkcji trafia do krajów Unii Celnej.
Struktura



63,9% - produkty mineralne (ropa naftowa, produkty naftowe, rudy i koncentratu uranu, LPG);
rynki zbytu: Holandia, Chiny, Uzbekistan, Rosja
14,9% - produkcja chemiczna (uran, nawozy, leki, mydło); rynki zbytu: Rosja, Kirgistan, Chiny
12,6% - produkty spożywcze (mąka pszenna, olej słonecznikowy, pszenica, pszenżyto); rynki
zbytu: Afganistan, Uzbekistan, Kirgistan
Import
79% importu obwodu Południowokazachstańskiego stanowią towary przetworzone o łącznej wartości
1,8 mld USD.



47,5% - maszyny (samochody osobowe, armatura wodociągowa, maszyny rolnicze)
16,2% - produkcja chemiczna (uran, opony i polichlorek winylu)
12% - przemysł metalurgiczny
Produkty importowane są głównie z Uzbekistanu, na który przypada 30% całości importu regionu, a
także z Chin – 21%. Z tych krajów importuje się maszyny, produkty metalurgiczne i spożywcze. 20%
importu stanowią produkty z krajów EUG: koks naftowy, samochody osobowe, metalowe pręty, meble,
słodycze.
Podsumowanie
Udział importu (49%) i eksportu (51%) w wymianie handlowej obwodu jest niemalże równy. Eksport
obwodu jest jednak słabo zdywersyfikowany i opiera się na sprzedaży 3 produktów – ropy naftowej,
mąki i bawełny.
15. Miasto Ałmaty
Ałmaty jest największym miastem Kazachstanu, centrum biznesowym i gospodarczym kraju. Miasto
specjalizuje się w usługach handlowych, finansowych, edukacyjnych, transportowo-logistycznych i
turystycznych.
12
Eksport
W 2014 r. wielkość eksportu z Ałmaty wyniosła 5,1 mld USD. W porówniu do 2013r. eksport zwiększył
się o 7%. Ałmatyńska produkcja znajduje swój rynek zbytu na Ukrainie, w Chinach i Kirgistanie (3,5 mld
USD). Reszta towarów eksportowana jest do krajów EUG.
Struktura

35% - produkty mineralne (gaz ziemny, ropa naftowa i produkty naftowe, rudy i koncentraty
molibdenowe); rynki zbytu: Ukraina, Rosja, Chiny, Holandia, Litwa
23,7% - maszyny, komputery, telefony komórkowe, samoloty, narzędzia pneumatyczne, silniki
turboodrzutowe, pompy powietrzne, statki towarowe i pasażersko-towarowe, samochody
osobowe); rynki zbytu: Rosja, Wielka Brytania, ZEA, Chiny, Holandia
18,6% - produkcja chemiczna (uran, żółty fosfor, nawozy); rynki zbytu: Chiny, USA, Polska,
Czechy


Import
96,5% importu stanowią towary przetworzone. W 2014 r. łączna wartość importu wyniosła 17,3 mld
USD.
Struktura






48,4% - maszyny (samochody osobowe, telefony komórkowe, komputery, samoloty, technika
drogowa, samochody dostawcze, monitory i telewizory)
15,6% - produkcja chemiczna (leki, polietylen, detergenty, koła i opony gumowe i
pneumatyczne, kosmetyki, produkty do transportu i pakowania towarów)
8,9% - produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (cukier, herbata, papierosy, słodycze,
napoje alkoholowe i bezalkoholowe, produkty mleczne, potrawka dla niemowląt)
7% - metale i produkty metalowe (rury z metali nieszlachetnych, pręty i mocowania metalowe)
5% - tekstylia i wyroby tekstylne
3,6% - surowce naturalne (produkty naftowe, gaz, energia elektryczna)
Produkty importowane są z krajów EaUG (głównie z Rosji), co stanowi 27% całości importu. Na import
z Chin przypada 23% importu (głównie urządzenia elektroniczne, obuwie, technika drogowa). Miasto
importuje napoje bezalkoholowe z Rosji i Austrii o łącznej sumie 40,1 mln USD.
Podsumowanie
W wymianie handlowej miasta Ałmaty przeważa import, który stanowi 77%. Eksport jest stosunkowo
zdywersyfikowany w porównaniu z pozostałymi regionami kraju. Największy potencjał eksportowy
regionu stanowią napoje bezalkoholowe, słodycz i detergenty.
16. Miasto Astana
Podstawę gospodarki stolicy kraju stanowi handel, transport i łączność, budownictwo. Przemysł
skoncentrowany jest głównie na produkcji materiałów budowlanych, produktów spożywczych i maszyn.
Astana jest krajowym liderem w produkcji metalowych materiałów budowlanych, betonu i wyrobów
betonowych. Miasto produkuje także metalowe konstrukcje budowlane, radiatory, kotły centralnego
13
ogrzewania i podnośniki. W stolicy powstała Specjalna Strefa Ekonomiczna „Astana – nowe miasto”,
która ma na celu przyciągnięcie zagranicznych inwestorów i rozwój konkurencyjnej produkcji.
Eksport
W 2014 r. eksport miasta Astana wyniósł 5,1 mld USD. W stosunku do 2013 r. zanotowano wzrost o 2%.
Miasto eksportuje produkcję o łącznej wartości 4,6 mld USD do Włoch, Chin i Ukrainy. Pozostała część
trafia na rynki krajów Euroazjatyciej Unii Gospodarczej.
Struktura



67,6% - surowce naturalne (ropa naftowa, gaz ziemny, energia elektryczna, rudy i koncentraty
żelaza, destylaty naftowe); rynki zbytu: Włochy, Ukraina, Holandia, Rumunia, Grecja, Rosja
21% - produkcja chemiczna (uran); rynki zbytu: Chiny, Kanada, Rosja, Francja
9% - produkty spożywcze (przenica, jęczmień, mąka pszenna, siemię lniane, ziarna rzepaku
Import
98% importu Astany stanowią towary przetworzone. W 2014 r. łączna wartość importu wyniosła 4,7 mld
USD.
Struktura




48,2% - maszyny (lokomotywy kolejowe i części do nich, helikoptery, telefony komórkowe,
środki transportu towarowego, traktory)
13% - metale i wyroby metalowe (konstrukcje metalowe i wyroby z metali nieszlachetnych,
kątowniki metalowe, pręty i rury z metali nieszlachetnych)
10% - prodykcja chemiczna (leki, linoleum, herbicydy, politereftalan etylenu, rury z plastiku)
8,1 % - surowce naturalne (produkty naftowe, gaz ziemny, energia elektryczna)
W imporcie region zorientowany jest na kraje EUG (głównie Rosję), z których pochodzi 43% importu. Z
Rosji importuje się maszyny, surowce naturalne i produkcja metalowa. Import z krajów Unii
Europejskiej stanowi 28%, są to lokomotywy i częśći do nich, helikoptery, transformatory. Na sumę 8
mln USD importuje się cegłę budowlaną z Uzbekistanu, Ukrainy i Rosji.
Podsumowanie
Wymiana handlowa Astany wygląda następująco: import - 48%, eksport – 52%. Eksport jest słabo
zdywersyfikowany i opiera się na 3 produktach: ropie naftowej, uranie i pszenicy.
14