wieczornica-ii

A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
1
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
APEL Z OKAZJI ROCZNICY ODZYSKANIA
NIEPODLEGŁOŚCI PRZEZ POLSKĘ.
(Zgaszenie światła, powitanie gości, wprowadzenie
pocztu sztandarowego).
Narrator I :
Proszę wszystkich o powstanie. Do hymnu.
Hymn
Narrator I :
Po hymnie.
Recytator I :
Opowiedz nam, moja Ojczyzno
jak matka dzieciom ciekawym
o latach znaczonych blizną
na wiekach chwały i sławy.
Recytator II :
O wojach Mieszka nam powiedz,
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
2
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
o słupach nad Odrą stawianych
Niech niesie twoją opowieść
wiatr halny i morskie szkwały.
Recytator III :
Matczynej ucz nas miłości,
jak ojciec w życie wprowadzaj,
nie żałuj serdecznej troski,
za trudy szczerze nagradzaj.
Recytator IV :
Biel śniegu i żar czerwieni
i orły dumne, piastowskie,
to wieczne symbole tej ziemi
najbliższej sercu, bo polskiej !
Recytator V :
Wytłumacz nam, tak jak umiesz,
Skąd czerwień i biel sztandarów.
Niech ludzie żyją tu w dumie,
że taki wydał ich naród.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
3
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Narrator II :
Ojczyzna – tak pięknie brzmiące, wzniosłe, mające
ogromny potencjał sił – niezwykłe słowo. Słowo,
którego nie da się oddzielić od całego ogromu uczuć,
rodzących się gdzieś głęboko w sercu.
Narrator III :
Ojczyzna – kraj, w którym wzrastamy. Ziemia karmiąca
nas od małego. Tradycja przekazywana przez pokolenia.
To moje, nasze miasto, wioska, to promienie słońca o
świcie, kawałek nieba, za którym tęsknię będąc daleko.
Narrator IV :
Nasza ojczyzna – Polska ma za sobą burzliwą historię.
Polacy przeżywali chwile wielkości i dumy, jak również
upadku i poniżenia.
Narrator V :
Unia Polski z Litwą, zawarta 1 lipca 1569 r. sprawiła, że
odtąd Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się
największym krajem w Europie. Państwo rozwijało się
pod względem gospodarczym i kulturowym. Panowała
tolerancja religijna wobec przedstawicieli innych
wyznań żyjących w naszym kraju. Dla Polski nastał
okres ,,złotego wieku”.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
4
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Narrator VI :
Jednakże następny wiek – XVII nie był już tak pomyślny.
Zaczęła zanikać tolerancja religijna, rozpoczęły się
konflikty społeczne. W 1648 r. na Ukrainie wybuchło
powstanie
kozackie
pod
wodzą
Bohdana
Chmielnickiego, poparte przez rzesze ludności
ukraińskiej. To wydarzenie jest uważane za początek
końca Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Narrator VII :
Kolejne dziesięciolecia XVII w. przyniosły serię wojen ze
Szwecją, Moskwą i Turcją. Państwo wyszło z tego
okrojone terytorialnie, zdewastowane gospodarczo i
osłabione militarnie.
Narrator VIII :
Kolejny wiek – XVIII nie przynosi poprawy sytuacji,
wręcz przeciwnie. W kraju następuje degeneracja zasad
moralnych, upadek kultury, wzrost napięć społecznych.
Państwo coraz bardziej słabnie. Na domiar złego nasi
sąsiedzi – Prusy, Rosja i Austria coraz bardziej rosną w
siłę. Podejmują decyzję o rozbiorze Polski.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
5
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Narrator IX :
W 1772 r. dochodzi do I Rozbioru Polski. Prusy zajęły
Prusy Królewskie bez Gdańska i Torunia oraz Warmię.
Rosja zajęła województwa finlandzkie, mści sławskie,
większość witebskiego, część połockiego i mińskiego.
Austria zajęła prawie całe województwo ruskie i bełskie
oraz fragmenty krakowskiego, sandomierskiego,
podolskiego i wołyńskiego.
Recytator VI :
Rzadko na moich wargach
Niech dziś ta warga wyzna
Jawi się krwią przepojony
Najdroższy wyraz : Ojczyzna.
Narrator X :
Pierwszy Rozbiór Polski był dla wielu Polaków
prysznicem zimnej wody. Wielu z nich też zrozumiało,
że aby kraj przetrwał, konieczne są nowe reformy go
wzmacniające. Dlatego 7 X 1788 r. rozpoczął się sejm,
który przeszedł do historii jako Sejm Wielki. Podjęto na
nim wiele uchwał reformujących państwo. Punktem
kulminacyjnym stało się uchwalenie nowej konstytucji
3 V 1791 r.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
6
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Narrator XI :
Wybuchła wojna z Rosją, która nie chciała wzmocnienia
naszego państwa. Mimo bohaterskiej postawy polskiej
40 – tysięcznej armii przeciw 100 tysiącom wroga
wojna została przez Polskę przegrana. Rosja rozpoczęła
negocjacje z Prusami na temat kolejnego rozbioru.
Narrator XII :
Nowy traktat rozbiorowy z 1793 r. przyznawał Prusom
Wielkopolskę i Kujawy, a Rosji większą część
lewobrzeżnej Ukrainy oraz część Białorusi.
Recytator VII :
Bez tej miłości można żyć,
mieć serce suche jak orzeszek,
Malutki los naparstkiem pić
Z dala od zgryzot i pocieszeń.
Recytator VIII :
Ziemio ojczysta, ziemio jasna,
nie będę powalonym drzewem.
Codziennie mocniej w tobie wzrastam
radością, smutkiem, dumą, gniewem.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
7
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Recytator IX :
Nie będę jak zerwana nić.
Odrzucam pusto brzmiące słowa.
Można nie kochać cię i żyć,
ale nie można owocować.
Narrator I :
Drugi Rozbiór Polski był dla Polaków ogromnym
szokiem. Wielu z nich doszło do przekonania, że rozbiór
ten jest tylko wstępem do całkowitej likwidacji państwa
polskiego. Armia miała zostać zredukowana do 15 tyś.
żołnierzy. Rozpoczęto więc przygotowania do
powstania. jego naczelnikiem został Tadeusz
Kościuszko, popularny generał w wojsku polskim,
bohater z walk o wolność Stanów Zjednoczonych
Ameryki Północnej. Dnia 24 III 1794 r. pod osłoną
garnizonu z Krakowa ogłosił on rozpoczęcie insurekcji.
Najpierw w kościele Kapucynów złożył przysięgę, że jest
gotów oddać życie za ojczyznę, a następnie na rynku
krakowskim proklamował powstanie.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
8
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Recytator X :
Na krakowskim rynku wszystkie dzwony biją
Cisną się mieszczanie z wyciągniętą szyją.
Na krakowskim rynku tam ludu gromada
Tadeusz Kościuszko dziś przysięgę składa.
Recytator XI :
Zagrzmiały okrzyki
Jak tysięczne działa…
Swego bohatera
Polska wita cała.
Recytator XII :
Wyszedł pan Kościuszko
w krakowskiej sukmanie
Odkrył jasne czoło
Na to powitanie.
Recytator I :
Odkrył jasne czoło,
Klęknął na kolana,
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
9
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Ślubuję ci życie,
Ojczyzno kochana !
Recytator II:
Ślubuję ci życie,
Ślubuję ci duszę,
Za Bożą pomocą
Wolność wrócić muszę !
Narrator II :
Początkowo powstanie odnosiło sukcesy. Stoczono
zwycięską bitwę pod Racławicami, oswobodzono
Warszawę z rąk Rosjan, rozszerzono działania zbrojne
na Litwie oswobadzając Wilno. Potem przyszła
przegrana pod Szczekocinami. Wojska pruskie i
rosyjskie obległy Warszawę. Perfekcyjnie przygotowana
przez Kościuszkę do obrony stolica okazała się trudna
do zdobycia. Najpierw wojska pruskie a potem i
rosyjskie musiały ustąpić. Kościuszko zorganizował
wyprawę do Wielkopolski pod wodzą gen. Jana
Henryka Dąbrowskiego. Jednak przeciw powstańcom
Rosja wysłała kolejną armię.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
10
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Narrator III :
Dnia 9 X 1974 r. doszło do katastrofalnej w skutkach
bitwy pod Maciejowicami. Oddziały polskie zostały
rozbite. Ranny Kościuszko i 2 tyś. żołnierzy dostali się
do niewoli. Miesiąc później Rosjanie wkroczyli do
Warszawy. Kolejny naczelnik powstania, Tomasz
Wawrzecki 18 XI skapitulował pod Radoszynami.
Powstanie upadło.
Narrator IV :
Po klęsce powstania likwidacja Polski była już tylko
kwestią czasu. Dnia 24 X 1795 r. ratyfikowano traktat
rozbiorowy. Prusy zajęły większość Mazowsza i tereny
litewskie po Niemen. Rosja zajęła Litwę, terytoria
białoruskie, zachodni Wołyń po linię Bug, Brześć
Litewski, Grodno, Niemen. Austria zajęła Małopolskę
między Pilicą a Bugiem oraz fragmenty Podlasia i
Mazowsza. Polska na 123 lata znikła z mapy Europy.
Recytator III :
Jak to jest być Polakiem, gdy Polaków ganią
Jak to być Polakiem, kiedy Polak w dole
I wszystko co miał, stracił i popadł w niewolę
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
11
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Niedobrze być nierządnym, słabym mizerakiem,
Wiem ja o tym, jednakże wolę być Polakiem !
Narrator V :
Po III Rozbiorze Polski wielu Polaków wyemigrowało do
rewolucyjnej Francji. Narodziła się koncepcja
odbudowy państwa polskiego z pomocą Francuzów.
Stąd też powstał pomysł stworzenia na terenie Włoch
oddziałów polskich. Było to spowodowane tym, że
francuska konstytucja zabraniała cudzoziemcom służby
we francuskiej armii. Włochy zaś były sprzymierzone z
Francją przeciwko Austrii, jednemu z zaborców Polski.
Narrator VI :
Umowę o utworzeniu legionów polskich na terenie
Republiki Lombardzkiej podpisano z rządem
lombardzkim 9 I 1797 r. w Mediolanie. Dnia 20 I gen.
Jan Henryk Dąbrowski wystosował do Polaków na
emigracji odezwę, by wstępowali pod ,,polskie
sztandary”. Poparcie inicjatywy legionowej przez
Kościuszkę zwiększyło liczbę ochotników. Ogółem w
legionach walczyło 35 tyś. żołnierzy, z czego 20 tyś.
zginęło.
Pieśnią
legionistów
był
,,Mazurek
Dąbrowskiego” napisaną przez Józefa Wybickiego.
Mazurek stał się pieśnią bardzo popularną wśród
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
12
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Polaków. Dnia 27 II 1927 r. stał się naszym hymnem
narodowym.
Narrator VII :
W 1806 r. wybuchła wojna Francji z Prusami. Napoleon
I, cesarz Francuzów rozbił wojska Pruskie pod Jeną i
Auerstadt (Ałersztad) i zajął Berlin. Było to dla Polaków
okazją do militarnego wysiłku. Wybuchło więc
powstanie w Wielkopolsce. Gen. Jan Henryk Dąbrowski
wkroczył do Poznania. Zwycięstwo Napoleona nad
Rosjanami pod Frydlandem 14 VI 1807 r. oraz pokój w
Tylży tego roku dały Polakom wielką szansę na
odzyskanie
niepodległości.
Na
mocy układu
pokojowego powołano nowe państwo polskie, które
objęło ziemie trzeciego, drugiego i południową część
pierwszego zaboru pruskiego. Obszar białostocki
przyznano Rosji. Nowe państwo przyjęło nazwę
Księstwa Warszawskiego. Dnia 22 VII 1807 r. Napoleon
nadał mu konstytucję.
Recytator IV :
Święta miłości kochanej ojczyzny,
Czują cię tylko umysły poczciwe.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
13
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Dla ciebie zjadłe smakują trucizny,
Dla ciebie więzy, pęta niezelżywe.
Narrator VIII :
W 1809 r. wybuchła wojna Francji z Austrią. Główne
uderzenie Austriaków było skierowane na Bawarię.
Natomiast druga armia zaatakowała Księstwo
Warszawskie. Bitwa pod Raszynem 19 IV została
nierozstrzygnięta. Książę Józef Poniatowski uderzył na
Galicję. Wybuchł tam szereg powstań przeciw
austriackiemu zaborcy.
Narrator IX :
O wyniku wojny zadecydowało zwycięstwo Napoleona
nad Austriakami pod Wagram 6 VII. W wyniku rozmów
pokojowych do Księstwa Warszawskiego przyłączono
Nową Galicję z Krakowem, Radomiem i Lublinem, okręg
zamojski oraz Podgórze od Skawiny do Wieliczki.
Narrator X :
W czerwcu 1812 r. doszło do wybuchu wojny Francji z
Rosją. Polacy zdobyli się na ogromny wysiłek
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
14
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
finansowy, gospodarczy i militarny wystawiając 97 tyś.
żołnierzy. Wojna nie przyniosła jednak oczekiwanych
rezultatów. Podczas odwrotu spod Moskwy wczesna i
surowa zima pochłonęła tysiące żołnierzy. Do Księstwa
Warszawskiego powróciło zaledwie 14 tyś. polskiego
kontyngentu. Było to za mało żeby powstrzymać
Rosjan. W styczniu 1813 r. wkroczyli oni w granice
Księstwa Warszawskiego. Był to początek końca. Klęska
Napoleona pod Lipskiem w dniach 16 – 19 X 1813 r.
tylko przypieczętowała tę sprawę. Napoleon
niespodziewanie wrócił z wygnania z Elby, ale przegrał
bitwę pod Watterloo (Łoterlo) 18 VI 1815 r. O losie
Księstwa Warszawskiego zadecydowały ostatecznie
obrady Kongresu Wiedeńskiego.
Narrator XI :
Sprawa polska została ostatecznie rozwiązana 3 V 1815
r. Prusy, Rosja i Austria zawarły między sobą traktat. Na
jego mocy Prusy zajęły Wielkopolskę wraz z Bydgoszczą
i Toruniem oraz Gdańsk, tworząc Wielkie Księstwo
Poznańskie. Austrii przypadł rejon Wieliczki wraz z
kopalniami soli. Kraków z najbliższą okolicą stał się
wolnym miastem, ale pod kontrolą zaborców jako
Rzeczpospolita Krakowska. Pozostałą część ziem
Księstwa Warszawskiego zajęła Rosja, tworząc
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
15
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Królestwo Polskie. Dnia 27 I 1815 r. nadano mu nową
konstytucję.
Narrator XII :
Z początku Królestwu Polskiemu nadano szeroką
autonomię. Jednakże z biegiem czasu władze rosyjskie
coraz bardziej zaczęły je zamieniać w zwykłą rosyjską
prowincję. Wywołało to zdecydowany sprzeciw ze
strony społeczeństwa polskiego. W nocy z 29 na 30 XI
1830 r. ruszyli młodzi kadeci pod wodzą Piotra
Wysockiego na Belweder. Dnia 30 XI Warszawa była
wolna. Rozpoczęło się powstanie listopadowe.
Narrator I :
Początkowo powstańcy odnosili sukcesy. Nastąpiły
wygrane pod Stoczkiem, Grochowem, Wawrem,
Dębami Wielkimi i Iganiami. Jednak brak dalszej
inicjatywy strategicznej ze strony najwyższego
dowództwa zaprzepaścił element zaskoczenia. Dnia 26
V 1831 r. doszło do przegranej pod Ostrołęką. Klęska
powstania była już tylko kwestią czasu. Dnia 8 IX
Rosjanie wkroczyli do Warszawy, a twierdze w Modlinie
i Zamościu skapitulowały w październiku.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
16
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Narrator II :
Po upadku powstania listopadowego nastąpiły wielkie
represje. Jeszcze wcześniej wielu Polaków udało się na
emigrację. Kraj opuściło 10 tyś. osób. Wielu ludzi
zostało skazanych na kary więzienia oraz ciężkie roboty.
Ich majątki zostały skonfiskowane. Królestwo
obciążono ogromną kontrybucją oraz obowiązkiem
utrzymania 100 – tysięcznej armii rosyjskiej. Kraj z
biegiem czasu stawał się coraz bardziej rosyjską
prowincją. Na emigracji Juliusz Słowacki, wielki polski
poeta napisał w 1836 r. wiersz ,,Smutno mi, Boże”.
Recytator V :
Smutno mi, Boże – Dla mnie na zachodzie
Rozlałeś tęczę blasków promienistą
Przede mną gasisz w lazurowej wodzie
Gwiazdę ognistą…
Choć mi tak niebo ty złocisz i morze,
Smutno mi, Boże !
Recytator VI :
Kazano w kraju niewinnej dziecinie
Modlić się za mnie co dzień…a ja przecie
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
17
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Wiem, że mój okręt nie do kraju płynie,
Płynąc po świecie…
Więc, że modlitwa dziecka nic nie może,
Smutno mi, Boże !
Recytator VII :
Na tęczę blasków, którą tak w ogromie
Anieli twoi w niebie rozpostarli,
Nowi gdzieś ludzie w sto lat będą po mnie
Patrzący – mali.
Nim się przed moją nicością ułożę,
Smutno mi, Boże !
Narrator III :
Represje jakie nastąpiły po powstaniu listopadowym
nie zdusiły w Polakach pragnienia wolności. Rozpoczęto
przygotowania do nowego powstania. Bezpośrednią
jego przyczyną było wprowadzenie przez margrabiego
Aleksandra Wielopolskiego branki proskrypcyjnej. Duża
część mężczyzn uniknęła poboru uciekając z miejsca
zamieszkania i ukrywając się w lasach. W tej sytuacji
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
18
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Centralny Komitet Narodowy wyznaczył datę wybuchu
powstania na 22 I 1863 r. Rozpoczęło się powstanie
styczniowe.
Recytator VIII :
Wolności ! Bądź nam siłą,
Co nadzieję wciąż rodzi, gdy wiary nie staje.
Daj zachować w umysłach dla przyszłych pokoleń
Dumny obraz Polski i język i wiarę,
Gdy w obliczu śmierci przyjdzie nam się modlić.
Narrator IV :
Powstanie styczniowe zakończyło się klęską. Było kilka
przyczyn tego stanu rzeczy. W przeciwieństwie do armii
powstania listopadowego, której trzonem było
regularne wojsko, oddziały zbrojne powstania
styczniowego były słabo uzbrojone i wyszkolone.
Władze carskie ogłosiły uwłaszczenie chłopów w
Królestwie Polskim. Na skutek donosu , Rosjanie
aresztowali 11 IV 1864 r. Romualda Traugutta,
dyktatora powstania. Rosjanie systematycznie rozbijali
kolejne grupy powstańcze. Najdłużej broniły się jedynie
oddziały księdza Stanisława Brzózki na Podlasiu.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
19
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Recytator IX :
Leci liście z drzewa, co wyrosło wolne,
Znad mogiły śpiewa, jakieś ptasze polne,
Nie było – nie było, Polsko dobra Tobie !
Wszystko się przyśniło, a twe dzieci w grobie.
Recytator X :
Popalone miasta, spustoszone sioła,
A w polu niewiasta zawodzi dokoła.
Wszyscy poszli z domu, wzięli z sobą kosy,
Robić nie ma komu, giną w polu kłosy.
Narrator V :
Po klęsce powstania styczniowego na ziemiach polskich
zaboru rosyjskiego rozpoczęła się rusyfikacja, natomiast
pruskiego – germanizacja. W Królestwie Polskim
zaczęto systematycznie likwidować ostatnie ślady
autonomii. Wielu Polaków pozbawiono majątków i
zesłano na Syberię. Tysiące ludności zginęło podczas
działań wojennych. Zlikwidowano nawet nazwę
zbuntowanej prowincji, zmieniając ją z Królestwa
Polskiego na Kraj Nadwiślański. Wielu Polaków nie
mogąc walczyć zbrojnie, walczyło społecznie,
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
20
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
politycznie, kulturalnie, gospodarczo. Miało to na celu
zachowanie własnej tożsamości i dumy narodowej oraz
poprawę bytu ludności polskiej. Jednym z takich
działaczy był Ludwik Waryński, twórca tak zwanego
,,Wielkiego Proletariatu” reprezentującego interesy
robotników polskich. Program partii opublikowano 1 IX
1882 r.
Narrator VI :
Władze carskie konsekwentnie pragnęły likwidować
jakiekolwiek wystąpienia zagrażające rosyjskiemu
porządkowi. Tak więc powstanie ,,Wielkiego
Proletariatu” było wielce niepożądane. Ludwik
Waryński został aresztowany 28 IX 1883 r. W
oczekiwaniu na wyrok 2 lata spędził w Cytadeli
Warszawskiej. Na procesie w 1885 r. został skazany na
16 lat katorgi, ciężkiej przymusowej pracy. Wysłano go
do rosyjskiej twierdzy Szlisselburskiej, położonej
niedaleko Petersburga. Zmarł tam na gruźlicę 2 III 1889
r. w wieku 33 lat.
Strażak I : Elegia o śmierci Ludwika Waryńskiego.
Narrator VII :
Druga połowa XIX w. oraz początek XX obfitowały w
wiele niezwykłych wydarzeń. Przede wszystkim trzej
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
21
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
zaborcy Polski poprzez sprzeczność interesów zostali ze
sobą skłóceni. Niemcy i Austro – Węgry sprzymierzyły
się z Włochami i utworzyły w 1879 r. Trójprzymierze. W
odpowiedzi na to Rosja i Francja zawarły własne
porozumienie. W roku 1904 i 1907 doszło do
unormowania stosunków z Wielką Brytanią. W ten
sposób powstało Trójporozumienie.
Narrator VIII :
Wydarzenia te sprawiły, że prędzej czy później musiało
dojść do wojny pomiędzy państwami Trójprzymierza i
ich ewentualnymi sojusznikami a państwami
Trójporozumienia wraz z sojusznikami. Na ziemiach
polskich trzech zaborów wyczekiwano wybuchu wojny.
Dawała ona szansę na odzyskanie niepodległości.
Zaczęto więc czynić do niej odpowiednie
przygotowania. Powołano organizacje paramilitarne
,,Strzelec” oraz ,,Polskie Drużyny Strzeleckie”.
Komendantem głównym utworzonych w ten sposób
Polskich Sił Zbrojnych powołano 1 XII 1912 r. Józefa
Piłsudskiego. Wojna wybuchła 1 VIII 1914 r. i przeszła
do historii jako I Wojna Światowa. Dnia 6 VIII 1914 r. 1
Kompania Kadrowa pod dowództwem Józefa
Piłsudskiego wyruszyła z Oleandrów i przekroczyła
granicę zaboru rosyjskiego.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
22
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Strażak II :
Przemówienie Józefa Piłsudskiego do 1 Kompanii
Kadrowej :
,,Odtąd nie ma ani Strzelców, ani Drużyniaków.
Wszyscy, co tu jesteście zebrani, jesteście żołnierzami
polskimi. Znoszę wszelkie odznaki specjalnych grup.
Jedynym waszym znakiem jest odtąd Orzeł Biały…
Żołnierze ! Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że
pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granice
rosyjskiego zaboru jako czołowa kolumna wojska
polskiego, idącego walczyć o oswobodzenie Ojczyzny”.
Narrator IX :
Wybuch wojny sprawił, że tysiące Polaków zostało
wcielonych do armii zaborczych. W wyniku tego zostali
oni zmuszeni do bratobójczej walki przeciw sobie.
Recytator XI :
Rozdzielił nas mój bracie
Zły los i trzyma straż.
W dwóch wrogich sobie szańcach
patrzymy śmierci w twarz.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
23
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Recytator XII :
W okopach pełnych jęku
wsłuchani w armat huk,
stoimy wprost na sienie –
Ja – wróg twój, Ty – mój wróg !
Recytator I :
Zaledwie wczesnym rankiem
armaty zaczną grać.
Ty świstem kul morderczym
o sobie dajesz znać.
Recytator II :
A gdy mnie z dala ujrzysz,
od razu bierz na cel
i do polskiego serca
moskiewską kulą strzel.
Recytator III :
Bo wciąż na jawie widzę
i co noc mi się śni,
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
24
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
że ta co nie zginęła
wyrośnie z naszej krwi.
Narrator X :
Józef Piłsudski dowodził 1 Pułkiem Legionów, który
później został przeformowany w I Brygadę Legionów.
Istniały również II i III Brygada Legionów. W I i III
Brygadzie Piłsudski cieszył się ogromnym autorytetem.
Narrator XI :
W lipcu 1917 r. nastąpił tak zwany ,,kryzys
przysięgowy”. Pierwsza i Trzecia Brygada legionów
odmówiły złożenia przysięgi wierności cesarzom
Niemiec i Austro – Węgier. Nieposłusznych oficerów
internowano do obozu w Beniaminowie, zaś żołnierzy
w Szczypiornie. Piłsudski został aresztowany, oskarżony
o bunt i osadzony w twierdzy magdeburskiej.
Narrator XII :
I Wojna Światowa zakończyła się klęską Niemiec ,
Austro –Węgier oraz ich sojuszników – Turcji i Bułgarii.
Zwycięskie państwa, przede wszystkim Stany
Zjednoczone, Wielka Brytania i Francja narzuciły
pokonanym ciężkie warunki. Jeszcze przedtem dnia 22 I
1917 r. prezydent Stanów Zjednoczonych Thomas
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
25
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Woodrow Wilson (Tomas Łudroł Łilson) w swoim
orędziu do Kongresu stwierdził, że ,,winna istnieć,
niepodległa i autonomiczna Polska z dostępem do
Bałtyku”.
Narrator I :
Powstanie państwa polskiego stało się jednym z
punktów, których realizacji domagał się amerykański
prezydent podczas rozmów pokojowych kończących I
Wojnę Światową. W szczególności poparła to Francja,
pragnąc aby istniał kraj bezpośrednio graniczący z
Niemcami jako przeciwwaga. Poza tym obawiano się
przeniesienia rewolucji rosyjskiej na zachód. Tak więc
istnienie państwa polskiego pomiędzy Niemcami a
Rosją było potrzebne.
Narrator II :
Jeszcze podczas działań wojennych na terenach byłego
państwa polskiego powstało kilka organizacji
stanowiących
zalążki
państwowości
polskiej.
Najważniejszymi z nich były : Rada Regencyjna, Polska
Komisja Likwidacyjna, Tymczasowy Rząd Ludowy
Republiki Polskiej. Najistotniejszą rolę odgrywała
jednak Rada Regencyjna.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
26
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Narrator III :
Dnia 10 XI 1918 r. do Warszawy przybył Józef Piłsudski
zwolniony z twierdzy magdeburskiej, entuzjastycznie
witany przez mieszkańców stolicy. Następnego dnia, 11
XI 1918 r. Rada Regencyjna przekazała mu naczelne
dowództwo nad oddziałami polskimi i zadanie
utworzenia rządu, a następnie się rozwiązała. Polska po
123 latach zaczęła funkcjonować jako niepodległe
państwo.
Recytator IV :
Kiedy w głowie wiatr zaszumi,
mowę sosny gdy zrozumiesz.
Wszyscy :
To jest Polska.
Recytator V :
Gdy zobaczysz gdzieś topole,
królujące ponad polem.
Wszyscy :
To jest Polska.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
27
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Recytator VI :
Gdy zobaczysz płowe wrzosy,
rozbłyskane w kroplach rosy.
Wszyscy :
To jest Polska.
Recytator VII :
Kiedy drogim jest ci życiu
Żyto srebrne przy księżycu.
Wszyscy :
To jest Polska.
Recytator VIII :
Ujrzysz biały krzyż wycięty,
hełm i pod nim piasek święty.
Wszyscy :
To jest Polska.
Narrator IV :
Proszę wszystkich o powstanie. Zaśpiewamy pieśń
Rota.
Pieśń Rota.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
28
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Narrator I :
Teraz zapraszamy wszystkich na krótką prezentację
multimedialną.
(Ukłon uczniów. Następnie schodzą oni ze sceny.
Następuje prezentacja multimedialna. Po niej dyrektor
szkoły
nakazuje
wyprowadzenie
pocztu
sztandarowego).
Bibliografia :
1. Prac. zbior. pod red. Agnieszki Nawrot, Encyklopedia.
Historia; Kraków 2007.
2. Kucharski. W, Misiejuk. D; Historia Polski w datach,
Wrocław 2007.
3. Poradnik Bibliotekarza, Nr : 10/90; 3, 7 – 8, 9, 11 12/91; 3/93; 10/99.
4. Biblioteka w szkole, Nr : 9/96, 9/2001, 9/2008,
9/2009.
5. Własne inwencje twórcze.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
29
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
Scenariusz opracowali
Podpis
Podpis
i zrealizowali :
opiekuna
Dyrektora :
mgr Radosław Wardak i
stażu :
mgr Marek Jaros.
Wólka Domaszewska 17.
Dnia : 10.11.2011 r.
w.
A B B Y Y.c
om
A B B Y Y.c
Y
F T ra n sf o
to
bu
y
rm
re
he
k
C
lic
he
k
lic
C
w.
om
w
w
w
w
PD
ABB
30
re
to
Y
3.0
3.0
bu
y
rm
er
Y
F T ra n sf o
ABB
PD
er
Y
w.
A B B Y Y.c
om