OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO DLA RATOWNIKA MEDYCZNEGO

Transkrypt

I. Opis stanowiska pracy
Ratownik medyczny jest uprawniony do udzielania sprawnej,
szybkiej i profesjonalnej pomocy ratowniczej osobom, których
zdrowie lub życie jest zagrożone, na podstawie ustawy z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. nr
191 poz. 1410 ze zm. – t. jedn. w Dz.U. z 2013 r. poz. 757).
Podstawowe czynności ratownika medycznego to:
• zabezpieczenie osób znajdujących się w miejscu nieszczęśliwego zdarzenia oraz podejmowanie działań zapobiegających
zwiększeniu liczby ofiar;
• dokonywanie oceny stanu zdrowia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego i podejmowanie medycznych
czynności ratunkowych, także z użyciem specjalistycznego
sprzętu i leków;
• transportowanie do szpitala osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;
• komunikowanie się z osobą w stanie nagłego zagrożenia
zdrowotnego i udzielanie jej wsparcia psychicznego;
• organizowanie i prowadzenie zajęć z zakresu pierwszej pomocy przedlekarskiej.
W razie potrzeby ratownik medyczny pomaga w organizowaniu
ewakuacji z miejsc zagrożenia i wspomaga ekipy ratownicze.
Do obowiązków ratownika medycznego należy ponadto:
• przestrzeganie przepisów BHP, ochrony przeciwpożarowej
oraz ochrony środowiska;
• współpraca z lekarzem, pielęgniarką i pozostałym personelem medycznym w zakresie medycznych czynności ratunkowych;
• korzystanie z różnych źródeł informacji w celu doskonalenia
umiejętności zawodowych;
• postępowanie zgodnie zasadami etyki zawodowej;
• przestrzeganie zapisów prawa dotyczących wykonywanych
zadań zawodowych.
Ratownik medyczny wykonujący czynności ratunkowe korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych
w ustawie z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. w Dz. U. z
2014 r., poz. 1502 ze zm.)
Zawód ratownika medycznego może wykonywać osoba, która:
• ukończyła studia wyższe na kierunku (specjalności) ratownictwo medyczne lub ukończyła publiczną szkołę policealną
lub niepubliczną szkołę policealną o uprawnieniach szkoły
publicznej i posiada dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu
zawodowego „ratownik medyczny”, lub posiada odpowiedni
dyplom wydany poza granicami naszego kraju, akceptowany
w naszym państwie;
32
• posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
• posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu,
• wykazuje znajomość języka polskiego w stopniu wystarczającym do wykonywania zawodu;
• przebyła wymagane szkolenia, w tym z zakresu BHP.
II. Szacowanie ryzyka wg PN-N-18002:2011 w skali trójstopniowej
Dokonując oceny ryzyka zawodowego dla niektórych zagrożeń,
specyficznych dla danego zakładu pracy i konkretnego stanowiska, należy pamiętać o tym, by w niektórych przypadkach te
oceny uszczegółowić – zgodnie z zaleceniami odpowiednich
aktów prawnych. Ma to miejsce gdy zagrożenia danego typu są
dominujące. Dotyczy to zarówno czynników biologicznych, jak
i chemicznych oraz niektórych fizycznych (np. hałasu i drgań
mechanicznych, pól elektromagnetycznych itd.).
Zaproponowany przez nas sposób oceny ryzyka wprowadza
właśnie wspomniane wyżej wymagania dla zagrożeń czynnikami
biologicznymi, zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z
22.04.2005 r. w sprawie szkodliwych dla zdrowia czynników
biologicznych w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. z 2005
r., nr 81 poz.716 ze zm.). W ocenie ryzyka wykorzystujemy
zwykle, znane nam już, standardowe metody i przyjęte w nich
kryteria – na przykład Normę PN-N-18002:2011. Tę metodę
zalecamy także w tym przypadku. Oceny dokonamy tutaj w
skali trójstopniowej. Jest to metoda matrycowa, w której na
podstawie tabeli – tzw. „matrycy” (tabela I), znając ciężkość (C)
i prawdopodobieństwo (P) zdarzeń, szacujemy ryzyko (R).
1.Mała
[M]
2.Średnia
[S]
3.Duża
[D]
Mało prawdopodobne
[M]
Małe (M)
Małe (M)
Średnie (S)
Prawdopodobne [S]
Małe (M)
Średnie (S)
Duże (D)
Wysoce
prawdopodobne [D]
Średnie (S)
Duże (D)
Duże (D)
(P)
Stanowisko:
Czas narażenia: w trakcie
ratownik medyczny
całej dniówki roboczej
LP.
Zagrożenie /wirusy,
bakterie, grzyby, pasożyty wg wykazu – wraz
z grupą zagrożenia
Źródło zagrożenia
(przyczyna).
Droga zakażenia.
1
Wirus grypy (typ A, B, C)
– Orthomyxoviridae, gr. 2.
Ludzie.
Powietrzno-kropelkowa.
Grypa. Zapalenie płuc
i inne powikłania.
S
M
M
Przestrzeganie zasad higieny.
Szczepienia.
2
Wirus ospy wietrznej
i półpaśca – Varicellazoster VZV; gr. 2.
Ludzie.
Ospa wietrzna.
Półpasiec.
S
M
M
3
Wirus opryszczki pospolitej
– Herpes simplex virus,
HHV-1 i HHV-2; gr.2.
Ludzie.
Bezpośrednia – przez
uszkodzoną skórę, kontakty
rąk i inne.
Opryszczka – pęcherzykowe zapalenie
błon śluzowych jamy
ustnej, skóry, zapalenie
rogówki i inne.
S
M
M
4
Wirus zapalenia wątroby
typu A – Picomaviridae;
gr. 2.
Ludzie. Ścieki. Pokarmowa.
Bezpośrednia.
Zapalenie – wątroby,
jelit, żołądka.
S
M
M
Szczepienia.
5
typu B – Hepatitisviridae;
gr. 3.
Ludzie.
Bezpośrednia (skaleczenia)
– przez krew i inne płyny
ustrojowe człowieka.
Krwawienia. Zapalenie
wątroby. Marskość
wątroby. Nowotwór
wątroby.
D
M
S
Przestrzeganie zasad higieny
i przyjętych procedur
medycznych. Szczepienia.
6
typu C – Hepatitisviridae;
gr 3.
Ludzie.
Bezpośrednia (skaleczenia)
– przez krew i inne płyny
ustrojowe człowieka.
Zapalenie wątroby.
Marskość wątroby.
Nowotwór wątroby.
D
M
S
i przyjętych procedur medycznych.
7
Ludzki wirus nabytego
niedoboru odporności HIV
– Retroviridaae; gr. 3.
Ludzie.
Bezpośrednia – przez krew
i inne płyny ustrojowe
człowieka.
AIDS (zespół nabytego
obniżenia odporności
komórkowej), chroby
ogólnoustrojowe, śmierć.
D
M
S
i przyjętych procedur medycznych.
8
Bakteria – prątek ludzki
(Kocha) – Mycobakterium
tuberculusis; gr. 3.
Ludzie.
Powietrzno-kropelkowa
Gruźlica płuc, rzadziej
innych narządów.
D
M
S
i przyjętych procedur medycznych – w tym systematyczne
prześwietlenia płuc.
9
Bakteria beztlenowa
Clostridium tetani; gr. 2.
Działanie toksyczne.
Ziemia, kurz, brud.
Tężec.
S
M
M
Prawidłowe wyposażenie
apteczki pierwszej pomocy
– w tym w wodę utlenioną.
Szczepienia.
10
Bakteria beztlenowa
Clostridium perfringens;
gr. 2. Działanie toksyczne.
Ziemia, kurz, brud.
Zgorzel gazowa (gangrena, martwica).
S
M
M
Prawidłowe wyposażenie
apteczki pierwszej pomocy
– w tym w wodę utlenioną.
11
Bakteria Chlamydophila
pneumoniae; gr. 2.
Ludzie.
Zapalenie płuc.
Choroby wątroby.
S
M
M
12
Bakteria Corynebacterium
Minutissimum; gr. 2.
Ludzie.
Bezpośrednia – przez uszkodzona skórę, kontakty rąk
i inne.
Łupież rumieniowy
– objawiający się złuszczającymi ogniskami
rumieniowymi – głównie w okolicy pachwin.
S
M
M
13
Ludzie. Bezpośrednia – przez
Bakterie Enterobacter spp.;
uszkodzona skórę, kontakty rąk
gr. 2.
i inne. Woda.
Zakażenia przyranne,
zakażenia układu moczowego, wtórne zapalenia
płuc, posocznica.
S
M
M
14
Bakterie Escherichia coli
(pałeczki okrężnicy); gr. 2.
Ludzie. Bezpośrednia – np.
kontakty rąk. Nie myte owoce
i warzywa.
Głównie zakażenia
pokarmowe.
S
M
M
15
Bakterie Haemophilus
influenzae; gr. 2.
Ludzie.
Zapalenie ucha środkowego, zatok Przewlekłe
zapalenie oskrzeli.
Zapalenie płuc.
S
M
M
16
Pokarmy i napoje skażone
bakteriami, takimi jak m.in.
Grzyby Candida spp.; gr. 2.
Salmonella, gronkowiec złocisty
Działanie alergiczne.
(Staphylococcus aureus), pałeczki okrężnicy (Escherichia coli).
Objawy zatrucia pokarmowego.
S
M
M
Przestrzeganie zasad
higieny i bezpieczeństwa
zdrowotnego żywności.
17
Pasożyty – świerzbowiec;
gr. 2.
Zapalenie ropne skóry.
S
M
M
Ciężkość następstw [C]
Stopień
prawdopodobieństwa
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO
W NARAŻENIU NA CZYNNIKI BIOLOGICZE
Ryzyko
Ocena ryzyka zawodowego
dla RATOWNIKA MEDYCZNEGO
ryzyko zawodowe
www.przyjacielprzypracy.pl
Prawdop.
Ciężkość
ryzyko zawodowe
Tabela I. Szacowanie ryzyka w skali trójstopniowej, według normy PN-N18002:2011
Ryzyko D (duże) jest nieakceptowalne – trzeba natychmiast
zredukować ryzyko. Ryzyko S (średnie) jest warunkowo akceptowalne – pod warunkiem, że podjęte zostaną środki powodujące
dalszą redukcję ryzyka. Ryzyko M (małe) jest akceptowalne
– należy dążyć do tego, by nie uległo ono podwyższeniu.
przyjaciel przy pracy
kwiecień 2016
kwiecień 2016
Ludzie – kontakt
z zainfekowaną skórą.
Możliwe
skutki
zagrożenia
Środki
profilaktyczne
Tabela II. Karta oceny ryzyka zawodowego w narażeniu na czynniki biologiczne
33
ryzyko zawodowe
Literatura:
1. Bryła Ryszard: Bezpieczeństwo i higiena pracy; Wyd.
ELAMED; Katowice 2011.
2. Jakubaszko Juliusz: Ratownik medyczny; Wydawnictwo Medyczne Górnicki; Wrocław 2010.
3. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j.
w Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).
4. Ustawa z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. nr 191 poz. 1410 ze zm.
– t.j. w Dz.U. z 2013 r. poz. 757).
5. Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U.
nr 88 poz. 553 ze zm.).
6. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. z 2003 r.
nr 169 poz. 1650 ze zm.).
7. Rozporządzenie z 14 czerwca 2007 r. w sprawie
doskonalenia zawodowego ratowników medycznych
(Dz.U. nr 112 poz. 775).
8. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 22 kwietnia
2005 r. w sprawie szkodliwych dla zdrowia czynników biologicznych w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na
te czynniki (Dz.U. nr 81 poz.716 ze zm.).
9. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 30 grudnia
2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy
związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz.U. z 2005 r. nr 11 poz. 86).
10. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 21 grudnia
2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków
ochrony indywidualnej (Dz.U. nr 259 poz. 2173).
11. Rozporządzenie Rady Ministrów z 30 czerwca
2009 r. w sprawie chorób zawodowych (t.j. w Dz.U.
z 2013 r. poz. 1367).
12. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 109 poz. 719 ze zm.).
Na etapie identyfikacji zagrożeń
-przed korektą
Źródło
Możliwe
(zdarzenie)
zagrożenia
skutki zagrożenia
Ryzyko (R)
Środki profilaktyczne
Ciężkość
Prawdop. (p)
Ryzyko (R)
1
Zagrożenie
Prawdop. (p)
LP.
2
3
4
5
7
8
9
10
12
13
1
Powierzchnie, na których
możliwy jest upadek (upadek
na tym samym poziomie).
Śliskie i nierówne powierzchnie w miejscu
wykonywania czynności ratunkowych i na
terenie placówki medycznej.
Potłuczenia. Złamania
kończyn. Zwichnięcia. Urazy
wewnętrzne.
S
S
S
Stosowanie przez pracownika obuwia z podeszwą antypoślizgową. Zachowanie
szczególnej ostrożności. Przestrzeganie porządku na drogach komunikacji wewnętrznej
w placówce medycznej.
S
M
M
2
Różnica poziomów
(upadek na niższy poziom).
Przemieszczanie się po schodach i pobyt w
punktach znajdujących się nad poziomem
terenu, w czasie prowadzonych czynności
ratowniczych.
Złamania kończyn. Urazy
wewnętrzne.
S
S
S
Przestrzeganie przyjętych procedur bezpieczeństwa. Zachowanie szczególnej uwagi.
S
M
M
Kontakt ze skórą i krwią osoby
poszkodowanej oraz inne drogi przenikania
materiału biologicznego.
Przewlekłe choroby
ogólnoustrojowe.
D
S
D
Przestrzeganie procedur bezpieczeństwa podczas udzielania pierwszej pomocy
przedlekarskiej, w tym stosowanie środków ochronnych (m.in. rękawic i maseczek
do sztucznego oddychania).
D
M
S
3
Czynniki biologiczne
– mikroorganizmy
chorobotwórcze przenoszone:
drogą kropelkowopowietrzną; drogą skórną;
poprzez płyny ustrojowe oraz
makroorganizmy pasożytnicze.
4
Czynniki chemiczne – trujące,
drażniące, uczulające.
Środki używane do dezynfekcji.
Leki. Rękawice lateksowe.
Zatrucia. Alergie.
S
S
S
Przestrzeganie procedur związanych z używaniem i przechowywaniem substancji
niebezpiecznych. Stosowanie ochron dermatologicznych – odpowiednio dobranych
kremów. Właściwy dobór rodzaju rękawic ochronnych.
S
M
M
5
Prąd elektryczny
(porażenie prądem).
Urządzenia zasilane energią elektryczną
o napięciu do 1 kV. Przewody doprowadzające
prąd i osprzęt.
Śmierć.
D
S
D
Przestrzeganie procedur w kontakcie z urządzeniami pod napięciem elektrycznym.
Bieżąca kontrola stanu przewodów i osprzętu elektrycznego.
D
M
S
6
Pożar.
Substancje łatwopalne używane w trakcie
wykonywanych czynności. Niesprawna
instalacja elektryczna karetki ratunkowej.
Ciężkie urazy ciała. Śmierć.
D
S
D
Przestrzeganie procedur bezpieczeństwa pożarowego. Wyposażenie karetki w odpowiedni sprzęt przeciwpożarowy i systematyczny przegląd tego sprzętu.
Przeprowadzanie okresowej kontroli instalacji elektrycznej pojazdu.
D
M
S
7
Ostrza i ostre lub szorstkie
elementy.
Sprzęt medyczny – igły, skalpel, nożyczki
itp. Opakowania. Pomocniczy sprzęt
transportowy.
Urazy ciała – głównie dłoni.
S
S
S
Stosowanie rękawic ochronnych i roboczych. Przestrzeganie procedur bezpieczeństwa.
Zachowanie szczególnej uwagi.
S
M
M
8
Obciążenie fizyczne –
dynamiczne.
Podnoszenie i przenoszenie osób chorych
lub poszkodowanych w wypadku.
Przenoszenie sprzętu.
Ciężkie urazy kręgosłupa
i stawów. Wystąpienie
przepukliny.
D
D
D
Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i ergonomii transportu. Stosowanie sprzętu
pomocniczego w transporcie chorych lub poszkodowanych.
S
S
S
9
Obciążenie emocjonalne
(stres).
Widok osób ciężko poszkodowanych.
Pośpiech. Niestosowne zachowania osób
– chorych, poszkodowanych, postronnych.
Choroby nerwowe. Choroby
ogólnoustrojowe.
S
S
S
Udział w szkoleniach i samokształcenie w zakresie umiejętności radzenia sobie ze
stresem. Korzystanie z pomocy psychologa. Doskonalenie postaw asertywnych.
S
M
M
10
Niebezpieczne zachowanie się
pacjenta.
Odruchy bezwarunkowe wywołane strachem lub bólem. Agresja
Urazy ciała.
S
S
S
Przestrzeganie procedur bezpieczeństwa. Samokształcenie w zakresie psychologii
zachowań.
S
M
M
11
Agresja zwierząt.
Niebezpieczne zwierzęta – agresywne psy.
Rany szarpane.
S
S
S
Zachowanie szczególnej uwagi. Stosowanie środków odstraszających, w razie takiej
konieczności.
S
M
M
12
Uderzenie. Przygniecenie.
Wyposażenie karetki. Dojścia do osób
poszkodowanych. Ciągi komunikacyjne w
placówce medycznej.
Urazy ciała.
S
S
S
Zachowanie szczególnej ostrożności. Stosowanie szelek bezpieczeństwa w pojeździe. Właściwe
posadowienie i zamocowanie sprzętu w karetce. Przestrzeganie porządku na drogach komunikacji wewnętrznej w placówce medycznej.
S
M
M
13
Wypadek drogowy.
Zderzenie karetki z przemieszczającymi się
pojazdami lub innymi obiektami.
D
M
S
14
Występowanie, w zależności od pory roku,
Zmienne warunki atmosferyczne. niskich lub wysokich temperatur. Opady
deszczu lub śniegu.
M
M
M
Ciężkie urazy ciała. Śmierć.
D
S
D
Przestrzeganie przez kierującego pojazdem podstawowych zasad obowiązujących
w ruchu drogowym, m.in. zasady ograniczonego zaufania oraz zasady zachowania
szczególnej ostrożności. Zapewnienie pełnej sprawności pojazdu poprzez terminowe
przeglądy, właściwą konserwację i bieżące naprawy. Właściwe posadowienie i
zamocowanie sprzętu w karetce. Stosowanie szelek bezpieczeństwa w pojeździe.
Przeziębienie lub przegrzanie
organizmu.
S
S
S
Zapewnienie sprawnego systemu ogrzewania w pojeździe. Stosowanie przez pracownika
odzieży przystosowanej do warunków zewnętrznych.
Opracowanie: Redakcja
34
Po korekcie - ocena aktualna
Ciężkość
III. Opis metody oceny ryzyka
Oceniamy aktualne ryzyko zawodowe, spowodowane poszczególnymi czynnikami biologicznymi dla danego stanowiska pracy i wyniki wpisujemy do tabeli II. Największą
oszacowaną tutaj wartość ryzyka (z tabeli II) umieszczamy
następnie w głównej (ogólnej) karcie oceny ryzyka – w miejscu gdzie podajemy zagrożenia wywołane czynnikami biologicznymi (tabela III). W przedstawionej tutaj głównej
(ogólnej) karcie oceny ryzyka (tabela III), część pierwsza
(rubryki pionowe: p. 2-7) przedstawia identyfikację zagrożeń (możliwych zdarzeń), które są związane z wykonywanymi pracami. Identyfikacja zagrożeń uświadamia nam jakie
niebezpieczne sytuacje mogą się pojawić i jaka może być
ich skala (lub była przed podjęciem działań naprawczych).
Należy dodać, że ciężkość oraz prawdopodobieństwo tych
zagrożeń (zdarzeń) przyjmuje się tutaj w zakresie zdroworozsądkowym i na tej podstawie wyznaczone zostaje
ryzyko przed korektą. Część druga karty (rubryki pionowe:
p. 8-11) przedstawia aktualną ocenę ryzyka.
ryzyko zawodowe
Tabela III. Karta oceny ryzyka zawodowego (główna) – dla czynności ratownika medycznego wg PN – N – 18002:2011
kwiecień 2016
kwiecień 2016
35

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO DLA RATOWNIKA MEDYCZNEGO

Transkrypt

Podobne dokumenty

Tabela II. Karta oceny ryzyka zawodowego w

PROGRAM SZKOLENIA do pobrania

PROGRAM SZKOLENIA OKRESOWEGO BHP DLA

Załącznik nr 1 do umowy wolontariackiej INFORMACJA

Informacje opisujące kierunek Sprzedawca

Ramowy (rozszerzony) program szkolenia

Choroby zakaźne

Dyrektor Naczelny-zakres obowiązków

BEZPIECZEŃSTWO SANITARNO

Karta opisu stanowiska pracy ds. gospodarki - BIP Lądek

1 Regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące

Zawód: technik bezpieczeństwa i higieny pracy Kwalifikacje: K1