TB Patynowanie stali Corten

Patynowanie stali Corten przeznaczonej na okładziny wewnętrzne Europejskiego Centrum
Solidarności w Gdańsku
Nr 7 / 2014
Rysunek 1. Wygląd Europejskiego Centrum Solidarności na początku budowy
Europejskie Centrum Solidarności o powierzchni ponad 25 tysięcy m2 budowano w Gdańsku obok stoczni, w której powstał
ruch pod nazwą Solidarność. Według projektu pracowni architektonicznej Fort rdzawa elewacja budynku ma obrazować
kadłub budowanego statku jako swego rodzaju symbol (Rys.1). Blachy osłonowe budynku wykonane ze stali Corten
pokrywają się rdzą w sposób naturalny w środowisku zewnętrznym dzięki przemiennemu zwilżaniu przez deszcz i
wysychaniu. Podobnie zaprojektowano wewnętrzne ściany i sufity budynku tak, aby dominowała rdza. Efekt uzyskano
przez zastosowanie elementów okładzinowych ścian ze stali Corten, usztywnionych płytami cementowo-wiórowymi
przyklejonymi klejem do kasetonów uformowanych ze stali Corten. Dla osłony sufitów zastosowano panele w postaci
siatek w ramach wykonanych ze stali Corten. Powierzchnię zewnętrzną blach i siatek należało pokryć rdzą wytwarzaną w
warunkach sztucznych, a następnie zabezpieczyć bezbarwnym lakierem. W sierpniu 2013 roku zadanie podjęła firma
Ancora po opracowaniu własnego preparatu do rdzewienia, technologii wytwarzania rdzy na blachach, listwach i siatkach
oraz metody powlekania lakierem.
Posegregowane według wyznaczonego miejsca montażu blachy i siatki magazynowano w przestrzennej hali (Rys.2 - 4).
Blachy ustawiano w pozycji zbliżonej do pionowej na specjalnych stojakach w hali produkcyjnej w trzech oddzielnych
tymczasowych przedziałach. W pierwszym z nich usuwano resztki kleju oraz innych zanieczyszczeń z powierzchni
poddawanych następnie rdzewieniu. W tym pomieszczeniu powierzchnie stali Corten były aktywowane przez natrysk
kwasu mineralnego, a następnie spłukiwane wodą i suszone (Rys.5).
Rysunek 2. Przed rozpakowaniem po transporcie
Rysunek 3. Składowanie elementów ze stali Corten według oznaczeń
W kolejnych dwóch pomieszczeniach stosowano preparat autorski dla inicjowania rdzewienia. Blachy, listwy lub siatki
sufitowe pokrywano cienką warstwą preparatu przez natrysk, a następnie zmywano wodą po okresie czasu niezbędnym
dla reakcji chemicznej z podłożem stalowym i pozostawiano do wyschnięcia (Rys.6-8).
Rysunek 4. Dostarczane ciężkie elementy nierzadko były uszkodzone podczas transportu
Rysunek 5. Blachy po aktywacji na stojakach w hali produkcyjnej
Rysunek 6. Blachy Corten podczas wytwarzania rdzy metodą chemiczną
Technologia była skomplikowana, ponieważ przy znacznych wymiarach części kaset ich ciężar wynosił około 140 kg.
Wyschniętą warstewkę rdzy zabezpieczano bezbarwnym lakierem akrylowym nakładanym metodą natrysku
hydrodynamicznego.
Rysunek 7. Blachy Corten po wytwarzaniu rdzy metodą chemiczną
Zgodnie z życzeniem architekta powierzchnie pokryte rdzą posiadały półpołysk, a cienka warstewka lakieru dostatecznie
izolowała rdzę i nie dopuszczała do jej ścierania.
Rysunek 8. Listwy Corten po wytworzeniu rdzy metodą chemiczną
Rysunek 9. Wewnątrz budynku sztucznie patynowana stal Corten
Każdy element pokryty rdzą podlegał odbiorowi przez pracowników zewnętrznych kontroli technicznej. Końcowy wystrój
wnętrz ECS jest bardzo oryginalny (Rys. 9-12), a liczni zwiedzający i użytkownicy oceniają go w zdecydowanej większości
pozytywnie.
Rysunek 10. Wewnątrz budynku sztucznie patynowana stal Corten
Rysunek 11. Wewnątrz budynku sztucznie patynowana stal Corten
Rysunek 12. Oryginalne wnętrze Europejskiego Centrum Solidarności
Autor:
dr inż. Zbigniew Klenowicz, Dział Badań i Rozwoju
e‐mail: [email protected]