Problem uzale nień we współczesnym świecie

Problem uzależnień we współczesnym świecie
Człowiek od zarania cywilizacji żył w świecie pełnym uzależnień. Alkohol
i narkotyki nie były mu obce. Nie zastanawiał się jednak nad ich destrukcyjnym
działaniem.
Nic dziwnego w owych czasach, inne zagrożenia były bardziej niebezpieczne,
chociażby nieznane choroby, które nie można było uleczyć lub groźne żywioły,
jak ogień czy woda. Działalność człowieka była ukierunkowana na wysiłek
o przetrwanie w otoczeniu nieprzyjaznego środowiska na który nie miał wpływu.
Epidemie, pożary, trzęsienia ziemi powodowały śmierć tysięcy ludzi. Jednakże
uzależnienia nie wpływały w sposób zasadniczy na skuteczność walki
o przetrwanie.
Inaczej przedstawia się sytuacja dzisiaj, kiedy to nasza cywilizacja wkroczyła
w nowy jakościowo okres swojego rozwoju.
Przyśpieszenie odkryć nowych teorii ich sprawdzenie oraz praktyczne
wykorzystanie spowodowało, że współczesny człowiek zdaje sobie coraz bardziej
sprawę, że mobilność jego umysłu staje się priorytetem warunkującym jego
dalszą egzystencję.
Rozwój technologii badawczej w wielu dziedzinach naszego życia powoduje
masowy napływ informacji, które należy analizować i wykorzystywać trafnie
i możliwie jak najszybciej.
Tzw. "szum informacyjny", manipulacja polityczna czy też marketingowa inaczej
mówiąc wojna psychologiczna jaką prowadzą elity polityczno-finansowe wobec
swoich społeczeństw stanowi o tym, że musimy wyjątkowo dbać o swój szeroko
rozumiany poziom intelektualny. Jest rzeczą oczywistą, że wszelkie uzależnienia
w swoim ekstremalnym wymiarze powodują jego zachwianie a w konsekwencji
wpływają na nieadekwatne zachowania w obliczu współczesnych zagrożeń. Do
najbardziej znanych uzależnień nalezą: alkoholizm, narkomania, seksoholizm,
pracoholizm, zakupoholizm czy też uzależnienie od telewizji lub internetu. Coraz
częściej mamy do czynienia z otyłością jako skutek nadmiernego spożywania
pokarmów w tym szczególnie zgubnych ciast i cukierków. Psychiatrzy twierdzą,
że można się uzależnić od spożywania różnych produktów spożywczych np.
kiełbasy czy chociażby marchewki.
Wszystkie te i przyszłe uzależnienia są o tyle groźne o ile osłabiają człowieka
w jego prawidłowym funkcjonowaniu społecznym. W miarę rozwoju uzależnienia
pojawia się wiele destrukcyjnych objawów: depresja, poczucie winy, często
rozpad związku, osamotnienie, utrata zainteresowań, problemy finansowe, utrata
zdrowia itp.
Aktualnym pytaniem jest co robić aby nie popaść w niebezpieczne uzależnienia.
Jedno jest pewne poziom uzależnienia musi być przez nas ściśle kontrolowany.
Trzeba sobie zdawać sprawę, że ograniczają one zdolności percepcji wielu coraz
bardziej zaskakujących zdarzeń w różnych sferach naszego życia.
Obrona przed uzależnieniami jest trudna. W imię źle pojętej wolności wystąpił
zalew reklamami, które nie przebierają w środkach, często są one agresywne
i uderzają w naszą wolność osobistą. Człowiek w polskiej rzeczywistości jest
narażony na agresywną reklamę alkoholu czy pornografii. Pokazuje się życie jako
walkę o dobra materialne. Wartości duchowe są odsuwane na dalszy plan. Ktoś
bez naszej zgody wywiesza na skrzyżowaniach dróg fotografie roznegliżowanych
kobiet w pozycjach nadających się jako ilustracja podręcznika Kamasutry.
W telewizji króluje kult piękności i młodości. Tak jakby społeczeństwo składało
się z lalek Barbi. Spikerki są nienaturalnie szczupłe i wiecznie młode, zupełnie nie
pasując do wizerunku przeciętnego obywatela.
Zagubienie intelektualne, brak zrozumienia szybko zmieniających się zjawisk
w otaczającym świecie powoduje przykry stan psychiczny, pragniemy wówczas
bez wysiłku dostarczyć naszemu mózgowi takich bodźców, które mogły by
wydzielić "hormony szczęścia", że wymienię chociażby związek zwany serotoniną.
Paląc papierosy, pijąc alkohol, czy używając narkotyków uwalniamy związki
chemiczne nagradzające nasz mózg. Niestety za to płacimy wysoką cenę.
Ostatnie badania wykazały, że ludzie w obliczu dużego wyboru czy to dóbr
materialnych czy informacji popadają w depresję, która jest podstawową
pożywką dla pojawienia się i umocnienia wielu uzależnień.
Stwierdzono ze ludzie dzielą się na maksymalistów oraz pragmatyków.
Ci pierwsi są podatni na depresje a więc i na łatwość popadania w uzależnienia.
Za pismem "Świat Nauki" - maj 2004r., podaję ankietę, która pozwala na
rozpoznanie sylwetek psychologicznych.
Jaki jest twój stosunek do następujących stwierdzeń:
a) Ilekroć mam dokonać wyboru, próbuję uzmysłowić sobie wszystkie możliwości
nawet
w
danej
chwili
niedostępne.
b) Nawet jeśli mam bardzo dobrą pracę, uważam, że trzeba stale rozglądać się
za
jeszcze
lepszą.
c) Kiedy słucham radia w samochodzie, często sprawdzam, czy inne nie nadają
czegoś
ciekawszego,
chociażby
audycja
w
miarę
mi
odpowiadała.
d) Oglądając telewizję, często zaglądam na inne kanały, żeby zobaczyć co
nadają-nawet
podczas
oglądania
konkretnego
programu.
e) Związki uczuciowe są jak ubrania-trzeba wypróbować ich wiele, zanim uda się
znaleźć
coś
idealnie
dopasowanego.
f)
Kupno
prezentu
dla
przyjaciela
często
sprawia
mi
problem.
g) Wypożyczanie kaset wideo to trudna sprawa- jak wybrać najlepszy film?
h) Kiedy kupuję ubrania, trudno mi znaleźć coś, co by mi naprawdę odpowiadało.
i) Bardzo lubię wszelkie listy rankingowe(najlepszych filmów, piosenkarzy,
sportowców)
j) Pisanie nawet prywatnej korespondencji, sprawia mi dużą trudność, bo ciężko
znaleźć właściwe sformułowania. Często kilkakrotnie redaguję ten sam tekst.
k)
Cokolwiek
robię,
stawiam
sobie
zawsze
najwyższe
wymagania.
l) Często wyobrażam sobie, jak to by było, gdyby moje życie było inne.
Zgoda ze stwierdzeniem to jeden punkt. Osoba, która uzyskała powyżej 5-ciu
uważana jest za maksymalistę i jest narażona na uzależnienia. Radzi się aby nie
popaść
w
tarapaty
życiowe
stosować
następujące
zasady:
1) Decyduj, czy trzeba decydować. Możemy sami ograniczyć sobie zakres wyboru
w mniej istotnych sprawach Na przykład przyjąć zasadę, że kupując ubrania,
odwiedzamy
nie
więcej
niż
dwa
sklepy.
2) Naucz się akceptować "wystarczająco dobre". Wybierz coś, co spełnia twoje
podstawowe wymagania, zamiast poszukiwać nieuchwytnego "najlepszego
rozwiązania",
a
po
podjęciu
decyzji
więcej
o
tym
nie
myśl.
3) Nie martw się tym, co tracisz. Unikaj rozmyślania o pozornie atrakcyjnych
cechach odrzuconych opcji. Naucz się koncentrować na pozytywnych stronach
dokonanego
wyboru.
4) Powściągnij oczekiwania. Nie oczekuj zbyt wiele, a unikniesz rozczarowania- to
rada tyleż banalna, ile rozsądna, jeśli chce się mieć więcej radości z życia
Kolejną radą, która uodparnia nas na podatność uzależnieniom jest umiejętność
stawiania sobie realnych celów do wykonania. W przeciwnym wypadku czeka nas
frustracja i zniechęcenie.
Aby utrzymać swoją kondycję psychiczną na poziomie zapewniającym odporność
na uzależnienia powinniśmy interesować się życiem innych ludzi i w miarę
możliwości pomagać im rozwiązywać problemy życiowe. Przyjaźń, troskliwość,
czułość, serdeczność to uczucia pożądane i powinniśmy rozdzielać je dla osób nas
otaczających, kiedy tylko nadarzy się okazja.
Istotnym elementem są sukcesy w
akceptowani przez współpracowników.
pracy
zawodowej,
to
czy
jesteśmy
Uczestniczenie w życiu kulturalnym a jeżeli to możliwe wręcz jego kreowanie, to
także jeden z warunków uodpornienia się na negatywne uzależnienia.
Ciekawym zagadnieniem jest aplikowanie leków, takich jak słynny Prozac, który
powoduje wydzielanie się serotoniny z pominięciem używek takich jak cukier czy
narkotyki. Jest to metoda nowoczesna, coraz częściej stosowana przez ludzi
dotkniętych uzależnieniami. Czy przyszłość będzie należała do tego rodzaju
leków?
Konkludując należy stwierdzić, że w najbliższym czasie problematyka uzależnień
a szczególnie związanych z nimi zagrożeń dla całego społeczeństwa, będzie coraz
częściej trafiała na łamy nie tylko publikacji naukowych.
Na podstawie źródeł internetowych przygotowała pedagog szkolny
Danuta Kornaga