Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej

Transkrypt

Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
Laboratorium Przemian Fazowych i
Obróbki Termomechanicznej
Dylatometr DIL 805A/D
Dr inŜ
Ŝ. Bartosz Koczurkiewicz
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
Rys. 1. Dylatometr DIL805A/D
Instytut
Modelowania
i
Automatyzacji
Procesów
Przeróbki Plastycznej posiada
nowoczesny dylatometr DIL
805A/D
wyposaŜ
Ŝony
w
przystawkę
ę
plastometryczną
ą
umoŜ
Ŝliwiają
ącą
ą
zadawanie
odkształłceń
ń w trakcie badań
ń.
Na rys. 1 przedstawiono
dylatometr DIL805A/D.
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
Urzą
ądzenie umoŜ
Ŝliwia:
1. analizę
ę przemian fazowych zachodzą
ących w materiałłach podczas
obróbki cieplnej;
2. prowadzenie eksperymentów, których wyniki pozwalają
ą na budowę
ę
rzeczywistych wykresów CTPc i CTPi;
3. weryfikację
ę opracowanej technologii obróbki cieplnej poprzez
przeprowadzenie w warunkach laboratoryjnych eksperymentów wedłług
ściś
śle okreś
ślonego reŜ
Ŝimu nagrzewania i chłłodzenia ;
4. okreś
ślenie rzeczywistych krzywych plastycznoś
ści (płłynię
ęcia) w róŜ
Ŝnych
temperaturach w zakresie prę
ędkoś
ści odkształłcenia;
5. fizyczne modelowanie ewolucji mikrostruktury i włłasnoś
ści
mechanicznych;
6. przeprowadzenie wielostopniowego procesu odkształłcania w
kontrolowanych warunkach z czasami przerw pomię
ędzy odkształłceniami
0,2 s.
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
1.Analiza przemian fazowych zachodzą
ących w materiałłach podczas
obróbki cieplnej
Urzą
ądzenie umoŜ
Ŝliwia rejestrację
ę przemian
Rys. 2. Przykłładowa krzywa dylatometryczna
fazowych i zmian strukturalnych podczas
fizycznego modelowania zabiegów obróbki
termicznej. Do analizy otrzymanych
wyników
wykorzystuje
się
ę
zjawisko
wystę
ępowania róŜ
Ŝnic obję
ętoś
ści włłaś
ściwej
faz wystę
ępują
ących w metalach i ich stopach.
Przemiana fazowa uwidacznia się
ę na
wykresie dylatometrycznym w postaci
skokowej
zmiany
dłługoś
ści
próbki.
Dylatometr
wyposaŜ
Ŝony
jest
w
oprogramowanie
umoŜ
Ŝliwiają
ące
wizualizację
ę wyników.
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
2. Budowa rzeczywistych wykresów CTPc i CTPi
Rys. 3. Przykłładowy wykres rozpadu austenitu podczas cią
ągłłego
chłłodzenia stali wygenerowany na podstawie wyników badań
ń
dylatometrycznych
Urzą
ądzenie
pozwala
na
prowadzenie eksperymentów,
których wyniki umoŜ
Ŝliwiają
ą
budowę
ę
rzeczywistych
wykresów rozpadu austenitu
podczas cią
ągłłego chłłodzenia
(CTPc) oraz wykresów rozpadu
austenitu
podczas
izotermicznego wygrzewania
(CTPi).
Na
rys.
3
przedstawiono
przykłładowy
wykres CTPc uzyskany na
podstawie wyników badań
ń
dylatometrycznych.
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
3.Weryfikacja opracowanej technologii obróbki cieplnej poprzez
przeprowadzenie w warunkach laboratoryjnych eksperymentów wedłług
ściś
śle okreś
ślonego reŜ
Ŝimu nagrzewania i chłłodzenia
Urzą
ądzenie umoŜ
Ŝliwia weryfikację
ę opracowanych
teoretycznie parametrów obróbki cieplnej poprzez
przeprowadzenie w warunkach laboratoryjnych
prób wedłług ściś
śle okreś
ślonego reŜ
Ŝimu. Próbki po
obróbce cieplnej poddawane są
ą badaniom
metalograficznym
i
ocenie
włłasnoś
ści
mechanicznych. Taki sposób postę
ępowania
pozwala na dobór warunków obróbki cieplnej
zapewniają
ących
otrzymywanie
zamierzonej
struktury i włłasnoś
ści mechanicznych po procesach
obróbki cieplnej.
Rys. 4. Przykłładowy algorytm postę
ępowania
przy doborze parametrów obróbki cieplnej
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
4. Okreś
ślenie rzeczywistych krzywych plastycznoś
ści (płłynię
ęcia) w róŜ
Ŝnych
temperaturach w zakresie prę
ędkoś
ści odkształłcenia u=0,001 – 15 1/s
Urzą
ądzenie posiada moŜ
Ŝliwość
ść dołą
łączania
przystawki plastometrycznej,
łą
co umoŜ
Ŝliwia przeprowadzenie fizycznych symulacji procesów kucia i
walcowania oraz uzyskania rzeczywistych krzywych umocnienia. Dzię
ęki
połą
łączeniu
funkcji dylatometru i plastometru urzą
ądzenie moŜ
Ŝe być
ć
łą
wykorzystywany równieŜ
Ŝ do modelowania róŜ
Ŝnych zabiegów obróbki
termo – mechanicznej. Doś
świadczenia moŜ
Ŝna prowadzić
ć w otoczeniu
powietrza, gazu oboję
ętnego lub próŜ
Ŝni i chłłodzić
ć je z róŜ
Ŝnymi
prę
ędkoś
ściami, a nawet zamraŜ
Ŝać
ć strukturę
ę.
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
Rys. 4. Komora do badań
ń plastometrycznych:
1 – kowadłło ruchome, 2 – cewka indukcyjna, 3
– kowadłło nieruchome
Rys. 5. Rzeczywiste krzywe płłynię
ęcia stali dla
St3. odkształłcanej w temperaturze 1100°°C:
1 - prę
ędkość
ść odkształłcenia 0,1 1/s;
2 - prę
ędkość
ść odkształłcenia 1,0 1/s;
3 - prę
ędkość
ść odkształłcenia 10,0 1/s;
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
5.Fizyczne modelowanie
mechanicznych
ewolucji
mikrostruktury
i
włłasnoś
ści
O włłasnoś
ściach materiałłu decyduje struktura materiałłu, która ulega zmianom
podczas odkształłcania. Instytut Modelowania dysponuje oprogramowaniem
komputerowym, przy pomocy którego moŜ
Ŝliwe jest dobór schematu
odkształłceń
ń (ilość
ść przepustów, temperatura czas i prę
ędkość
ść odkształłceń
ń,
sposób chłłodzenia pomię
ędzy odkształłceniami i obróbka cieplna po
odkształłceniach) zapewniają
ącego uzyskanie zamierzonych włłasnoś
ści
mechanicznych w gotowym wyrobie. Wytypowany na podstawie symulacji
komputerowych schemat lub schematy odkształłceń
ń są
ą realizowane z
wykorzystaniem omawianego urzą
ądzenia. Próbki po obróbce poddaje się
ę
badaniom metalograficznym i ocenie włłasnoś
ści mechanicznych. Na podstawie
otrzymanych wyników pomocne jest przy opracowaniu technologii wytwarzania
asortymentu z okreś
ślonego gatunku stali zapewniają
ącego wysoki poziom
włłasnoś
ści mechanicznych przy ograniczonej licznie przemysłłowych prób
technologicznych.
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
6. Przeprowadzenie wielostopniowego procesu odkształłcania w
kontrolowanych warunkach z czasami przerw pomię
ędzy odkształłceniami
0,2 s
Urzą
ądzenie umoŜ
Ŝliwia przeprowadzenie
wielostopniowego odkształłcania
materiałłu w kontrolowanych warunkach z krótkimi czasami przerw pomię
ędzy
odkształłceniami. Minimalny czas pomię
ędzy pojedynczymi odkształłceniami
wynosi 0,2s. UmoŜ
Ŝliwia to przeprowadzenie fizycznych symulacji walcowania
cią
ągłłego.
Instytut Modelowania i Automatyzacji Procesów Przeróbki Plastycznej
Laboratorium Przemian Fazowych i Obróbki Termomechanicznej Dylatometr DIL 805A/D
Zapraszamy do współłpracy:
Politechnika Czę
ęstochowska
Instytut Modelowania i Automatyzacji
Procesów Przeróbki Plastycznej
Aleja Armii Krajowej 19
Tel./fax. 034 3250 714
[email protected]

Podobne dokumenty