Chrystus nas wyzwala i jednoczy

Chrystus nas wyzwala i jednoczy
Jan Paweł II w Burundi (5-7września 1990 r.)
Jan Paweł II udał się z pielgrzymką do Burundi w dniach 5-7 września 1990 r. Była to 49.
jego podróż poza granice Włoch oraz 7. do Afryki. Ta podróż do Afryki objęła swym
zasięgiem Burundi oraz Tanzanię, Rwandę i Wybrzeże Kości Słoniowej. Celem tej podróży
apostolskiej jak podkreślał sam Papież – było umocnienie w dążeniu do dialogu i pokoju
mieszkańców Burundi, nękanych zadawnionym konfliktem etnicznym Hutu – Tutsi.
Wezwanie do pokoju
Papież przybył do Bużumbury, stolicy Burundi, z Tanzanii w środę 5 września po południu.
Na lotnisku powitał go prezydent kraju Pierre Buyoya. Już w przemówieniu powitalnym, Jan
Paweł II zwrócił uwagę na hasło pielgrzymki „Chrystus nas wyzwala i jednoczy” i skierował
do wszystkich przejmujący apel o przebaczenie i pojednanie. W pierwszych słowach w rundi
powiedział: „Amahoro. Tugire amahoro ya Kristu” – „Pokój. Pokój Chrystusa niech będzie z
Wami”. A następnie, po pozdrowieniach powiedział: „Pragnę być posłańcem nadziei i pokoju
w Chrystusie, który pozostawił swoim przyjaciołom właśnie pokój jako największy dar.
Myślę szczególnie o tych bolesnych doświadczeniach, jakie dotknęły Wasz lud, uwikłany w
trudności, które podzieliły wasze wspólnoty i głęboko dotknęły wiele rodzin. Obecnie otwarła
się przed Wami droga pojednania i pokoju. Jesteście w nią zaangażowani: przyspieszcie
kroku i niech nikt nie waha się wkroczyć na tę drogę braterskiej zgody, aby wasze wzgórza
nigdy nie oglądały podziałów i przemocy”.
Z lotniska Papież udał się do stołecznej katedry na spotkanie z intelektualistami i
przedsiębiorcami burundyjskimi. W przemówieniu skierowanym do nich także powróciła
sprawa pojednania narodowego, które wymaga – jak mówił Papież – przebaczenia i
pojednania. Przykład tego powinni dawać wszyscy, a zwłaszcza Ci, którzy sprawują władzę.
Ojciec Święty mówił także o znaczeniu dobra wspólnego oraz bezinteresownej współpracy
dla dobra narodu.
Bezpośrednio po spotkaniu w katedrze Papież złożył z kurtuazyjną wizytę prezydentowi
kraju, a następnie udał się do nuncjatury apostolskiej, gdzie spotkał się z Korpusem
Dyplomatycznym, akredytowanym przy rządzie Burundi. W przemówieniu do dyplomatów
Jan Paweł II podkreślił znaczenie współpracy międzynarodowej, która powinna obejmować
nie tylko wymianę dóbr materialnych, ale także dóbr kultury, zdobyczy naukowych i innych
dóbr niematerialnych. Zwrócił też dyplomatom uwagę na bolesny problem ludzi ubogich,
którzy wymagają wsparcia i pomocy.
Rodzina i ubodzy
Jeszcze tego samego dnia, 5 września wieczorem, Jan Paweł II spotkał się w tejże nuncjaturze
apostolskiej z Episkopatem Burundi. Biskupi burundyjscy włączyli się aktywnie w dzieło
pojednania narodowego. Ojciec Święty podziękował biskupom burundyjskim za to ich
zaangażowane. Zachęcił ich do zaangażowania się wraz z księżmi, zakonnikami i
zakonnicami w nową ewangelizację, która w sposób szczególny obejmuje rodzinę. Troska o
duszpasterstwo rodzin jest troską bardzo pilną. W życiu publicznym zaś wezwał do
pielęgnowania wartości chrześcijańskich.
Wiele miejsca w swoim przemówieniu Papież poświęcił pandemii AIDS, która dotyka
szerokie grupy społeczne Burundi. Wskazał przy tym m.in. na propagowanie stylu życia
godnego osoby oraz o potrzebie informacji i edukacji. Wyrażał się z ogromnym szacunkiem o
chorych na AIDS, podkreślając potrzebę wspaniałomyślności i troski o nich.
Późnych godzinach nocnych Jan Paweł II spotkał się jeszcze z grupą Polaków, pracujących w
Burundi.
W czwartek 6 września Jan Paweł II udał się samochodem do Gitegi, dawnej stolicy kraju,
położonej ok. 100 km od Bużumbury. Wzdłuż całej trasy stały setki tysięcy wiernych,
pozdrawiających go żywiołowo. W Gitego Papież odprawił Mszę św. Homilię poświęcił d
dużej mierze życiu chrześcijańskiej rodziny. Mówiąc o rodzinie Jan Paweł II sięgał do
mądrości zawartych w rodzimych przysłowiach i zwyczajach. Podkreślał, iż życie małżeńskie
wymaga czci, wierności i miłości. Wskazywał na wartość i godność dzieci w rodzinie.
„Umawana ni umurina wisangi musangyie ni Imana” – „Dziecko jest wspólnym dobrem Boga
i rodziców” – cytował jedno z miejscowych przysłów. Wracając od ołtarza polowego Papież
wstąpił do chaty jednej z rodzin.
Po południu Jan Paweł II odwiedził miejscową katedrę, gdzie spotkał się z grupą trzech
tysięcy katechistów i przedstawicieli laikatu. Wskazał na ich zaangażowanie w dzieło
pojednania narodowego.
Po powrocie do stolicy w stołecznej katedrze Jan Paweł II spotkał się jeszcze z
duchowieństwem Burundi, a następnie, w budynku nuncjatury, z przedstawicielami innych
wyznań chrześcijańskich oraz innych religii. Wszystkich zachęcał do współpracy w dziele
pojednania narodowego.
W piątek 7 września, w godzinach porannych, Jan Paweł II odwiedził duży szpital „PrinceRegent Charles”, gdzie znajdowały się specjalne oddziały dla chorych na AIDS. Papież
rozmawiał z chorymi i na koniec wręczył dyrektorowi szpitala czek na 100 tys. USD jako
specjalną pomoc.
Bądźcie świadkami zbawczej miłości
W piątek 7 września Jan Paweł II odprawił także Mszę św. dla mieszkańców stolicy i okolic.
Podczas Mszy św. udzielił sakramentu kapłaństwa 25 diakonom z Burundi i Konga (Zairu).
W homilii, poświęconej w dużej mierze sakramentowi kapłaństwa, Jan Paweł II nawiązał raz
jeszcze do potrzeby pokoju i pojednania narodowego. Mówił m.in. iż lud oczekuje od
kapłanów bycia świadkami zbawczej miłości, przebaczenia i pojednania. Kapłan jako drugi
Chrystus ma jednoczyć i gromadzić wszystkich w jednej wspólnocie.
Po południu obyła się ceremonia pożegnania Papieża na lotnisku w Bużumburze. Przed
końcowym błogosławieństwem Jan Paweł II raz jeszcze nawiązał do potrzeby pojednania.
Wzywał wszystkich mieszkańców Burundi do wierności swym najszlachetniejszym
tradycjom.
Po pożegnaniu Papież udał się samolotem do Rwandy1.
1
Streszczenia i przemówienia za: „L’Osservatore Romano” (1990), 7 Settembre. Por także. R. Tomanek, „Nigdy
więcej przemocy na waszych wzgórzach”. Podróż Jana Pawła II do Burundi. 5-7 września 1990 r., „Misyjne
Drogi (1991) nr 1, s. 21-23.