Raport z ewaluacji
Transkrypt
Raport z ewaluacji
RAPORT Z EWALUACJI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE, 43-150 BIERUŃ, UL. LICEALNA 17 PRZEBIEG EWALUACJI Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: • efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), • o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), • o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), • o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: • Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. • Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. • Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. • Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. • Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Badanie zostało zrealizowane w dniach 22, 28-02-2011 i 4, 7-03-2011 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ilona Juszczyk, Urszula Minta – Stanisławska. Badaniem objęto 167 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 73 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 35 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki: procesy zachodzące w szkole/placówce. 1 INFORMACJA O SZKOLE Nazwa placówki Patron Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich Typ placówki Miejscowość Ulica Liceum ogólnokształcące Bieruń Licealna Numer 17 Kod pocztowy 43-150 Urząd pocztowy Bieruń Telefon Fax 0322164060 0322164060 Www Regon Publiczność 00072598000000 Publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter Brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 529 Oddziały Nauczyciele pełnozatrudnieni (czynni) 16 29 Nauczyciele niepełnozat. (stos. pracy) Nauczyciele niepełnozat. (w etatach) 10 5 Średnia liczba uczących się w oddziale 33,01 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat 18,24 ŚLĄSKIE (24) Powiat bieruńsko-lędziński (14) Gmina Bieruń (01) 2 WYNIKI EWALUACJI Obszar: PROCESY Wymaganie: SZKOŁA LUB PLACÓWKA MA KONCEPCJĘ PRACY Poziom spełniania wymagania przez szkołę: B Komentarz: Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy, która jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb. Koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom, rodzicom i pracownikom administracyjnym, a przede wszystkim nauczycielom, wśród których aż (27) 77% czuje się jej współautorami. Najważniejsze założenia koncepcji pracy szkoły to, rozwój ucznia i jego umiejętności, do których w szczególności należą: logiczne myślenie, kreatywność, umiejętność radzenia sobie w życiu, rozwijanie umiejętności porozumiewania się w języku obcym, przygotowywanie do swobodnych publicznych wypowiedzi, rozwijanie umiejętności poszukiwania nowych możliwości. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego w Bieruniu to człowiek kompetentny, twórczy i uczciwy, znający swoją wartość, ambitny i świadomy swoich możliwości, wrażliwy na potrzeby drugiego człowieka. Szkoła w swojej koncepcji, za bardzo ważne założenie, uważa również współpracę z uczelniami wyższymi i kładzie szczególny nacisk na wysoki poziom nauczania oraz wychowanie i bezpieczeństwo uczniów. Jak potwierdziła analiza dokumentacji, powyższe założenia koncepcji pracy znajdują się w Statucie szkoły, zamieszczono je również w planie nadzoru pedagogicznego oraz w rocznym planie dydaktyczno-wychowawczym i opiekuńczym szkoły. Zadania wynikające z koncepcji zamieszczono też w harmonogramach dla zespołów zadaniowych i międzyprzedmiotowych oraz w przydziałach czynności dodatkowych dla nauczycieli. Powyższe dokumenty zostały przyjęte przez radę pedagogiczną w formie uchwał. Wszyscy uczestnicy przeprowadzonych wywiadów oraz dyrektor wymienili szereg działań, w czasie których stale realizuje się założenia koncepcji. Należą do nich: szeroka gama zajęć pozalekcyjnych, współpraca z uczelniami, naukowe wyjazdy tematyczne, stała współpraca z instytucjami i szkołami w innych krajach, a szczególnie z Niemcami. Działania sporadycznie realizujące założenia koncepcji pracy to: spotkania z ciekawymi ludźmi, wolontariat, udział w akcjach „Podziel się życiem”, „Mam haka na raka”. Nowymi działaniami realizującymi założenia koncepcji pracy to: utworzenie międzyoddziałowych grup językowych, zmiany w sposobie przygotowania do matury, uwzględniające wymagania uczelni, w których absolwenci chcą kontynuować naukę, wprowadzono próbny egzamin maturalny z matematyki dla klas drugich. Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb, co potwierdziło (33) 94% ankietowanych nauczycieli, którzy uczestniczyli w pracach nad jej analizą i modyfikacją. W wyniku tej analizy wprowadzono międzyoddziałowe grupy językowe, próbną maturę dla klas drugich, zmieniono ramówkę dla klas trzecich. Podjęto współpracę z uczelniami wyższymi o charakterze opieki naukowej nad poszczególnymi klasami, określono dla uczniów szkoły obowiązkowy zestaw wyjazdów naukowych, zmodyfikowano sposób i zakres analizy wyników egzaminów zewnętrznych, zmodyfikowano również organizację pracy nadobowiązkowej podejmowanej przez nauczycieli. Na uwagę zasługuje fakt, że w działaniach realizujących koncepcję, wprowadza się modyfikacje uwzględniające oczekiwania uczniów, np. zajęcia dodatkowe o charakterze zajęć akademickich prowadzone przez pracowników uczelni. Z inicjatywy uczniów powstał Klub filmowca i Klub radiowca. Zdaniem uczniów nauczyciele uczą i wymagają od uczniów kulturalnego zachowania. Uczniowie są traktowani jak dorośli i mają poczucie, że są partnerami w procesie nauczania. Uczniom podoba się atmosfera, wysoki poziom nauczania, bogata oferta zajęć pozalekcyjnych (kółka sportowe różnych dyscyplin, kółka przedmiotowe np. językowe matematyczne, różnorodność profili np. klasa europejska, klasa matematyczno – fizyczna oraz prowadzona przez szkołę wymiana międzynarodową ze szkołami w Niemczech i to, że nauczyciele są otwarci na pomysły i inicjatywy samorządu uczniowskiego. 3 Rodzice również bardzo wysoko oceniają realizowane przez szkołę założenia koncepcji jej pracy. Ich zdaniem szkoła wychodząc naprzeciw potrzebom społeczeństwa, kształci społecznie oczekiwane postawy obywatelskie, uwrażliwia na pomoc drugiemu człowiekowi. Znajduje to odzwierciedlenie w konkretnych zachowaniach młodzieży, która bardzo kulturalnie się zachowuje, chętnie włącza się w różne akcje pomocowe i charytatywne. Zdaniem dyrektora szkoła podejmuje dużo ciekawych inicjatyw realizujących założenia koncepcji pracy, mających na celu rozwijanie zainteresowań uczniów, wspieranie w rozwoju i kształtowanie ich postawu. Wszystkie dostępne źródła informacji potwierdzają wysoki poziom spełnienia wymagania, 4 Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie B Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb Nauczyciele biorący udział w wywiadzie potwierdzili, że koncepcja pracy szkoły jest analizowana. W wyniku tej analizy wprowadzono międzyoddziałowe grupy językowe, próbną maturę dla klas drugich, zmieniono ramówkę dla klas trzecich. (33) 94% nauczycieli potwierdziło w anonimowej ankiecie swoje uczestnictwo w pracach nad analizą i modyfikacją koncepcji pracy szkoły. W wywiadzie dyrektor potwierdził analizowanie koncepcji pracy szkoły i wyciąganie wniosków. Zrealizowanymi wnioskami będącym wynikiem analizy koncepcji pracy szkoły była m. in.: inicjatywa szkoły podjęcia współpracy z uczelniami wyższymi o charakterze opieki naukowej nad poszczególnymi klasami, wprowadzenie międzyoddziałowego systemu nauczania języków obcych, określenie obowiązkowego dla uczniów szkoły zestawu wyjazdów naukowych, modyfikacja założeń organizacji pracy dodatkowej nauczycieli, modyfikacja sposobu i zakresu analizy wyników egzaminów zewnętrznych. Wymienione wyżej modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem analiz. Szkoła otwarta jest na ciągłe doskonalenie i ulepszanie koncepcji pracy szkoły, w celu podnoszenia jej jakości. Koncepcja pracy szkoły jest znana i akceptowana przez uczniów i rodziców. Uczniowie zapoznawani są z koncepcja pracy szkoły za pośrednictwem informacji na tablicach ogłoszeniowych (oferta zajęć pozalekcyjnych), w formie informacji zamieszczonych na stronie internetowej szkoły (dokumenty formalne zawierające informacje o koncepcji pracy szkoły i podejmowanych przez nią działaniach będących konsekwencją przyjętej koncepcji pracy szkoły), podczas prowadzenia akcji rekrutacyjnej do szkoły (oferta szkoły), podczas pogadanek z wychowawcami na zajęciach godzina z wychowawcą, w trakcie imprez i uroczystości szkolnych, podczas których przekazywane są informacje o działaniach szkoły będących konsekwencją przyjętej koncepcji pracy szkoły, w życiu codziennym podczas rozmów indywidualnych i spotkań z uczniami. W szkole kładzie się duży nacisk, na przygotowanie uczniów do matury już od początku pobytu, czyli od pierwszej klasy. Nauczyciele uczą i wymagają od uczniów kulturalnego zachowania. Uczniowie są traktowani jak dorośli i mają poczucie, że są partnerami w procesie nauczania. Zdaniem uczniów w szkole podoba im się atmosfera, wysoki poziom nauczania, bogata oferta zajęć pozalekcyjnych (kółka sportowe różnych dyscyplin, kółka przedmiotowe np. językowe matematyczne, różnorodność profili np. klasa europejska, klasa matematyczno - fizyczna. Szkoła prowadzi wymianę międzynarodową ze szkołami w Niemczech. Nauczyciele są otwarci na pomysły i inicjatywy SU, z inicjatywy uczniów powstał Klub filmowca i Klub radiowca. Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana rodzicom i akceptowana przez nich. Rodzice są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły na zebraniach z rodzicami i spotkaniach Rady Rodziców. Najważniejsze kierunki pracy szkoły są prze rodziców oceniane bardzo wysoko. Szkoła kształci społecznie oczekiwane postawy obywatelskie, uwrażliwia na pomoc drugiemu człowiekowi. Szkoła wychodzi naprzeciw potrzebom społeczeństwa, młodzież oddaje krew, pomaga powodzianom. Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana i akceptowana przez uczniów i rodziców. Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie D Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy. Istniejąca koncepcja pracy szkoły jest znana pracownikom szkoły. Potwierdza to analiza dokumentów. Najważniejsze założenia koncepcji pracy szkoły to, rozwój ucznia i jego umiejętności, do których w szczególności należą: logiczne myślenie, kreatywność, umiejętność radzenia sobie w życiu, rozwijanie umiejętności porozumiewania się w języku obcym, przygotowywanie do swobodnych publicznych wypowiedzi, rozwijanie umiejętności poszukiwania nowych możliwości. Szkoła w swojej koncepcji, za bardzo ważne założenie, uważa również współpracę z uczelniami wyższymi. Szkoła kładzie szczególny nacisk na wysoki poziom nauczania ( najwyższy w powiecie bieruńsko-lędzińskim), na wychowanie i bezpieczeństwo uczniów. Cieszy się dobrą opinią w środowisku. W szkole dba się szczególnie o wykształcenie nawyku szacunku do drugiego człowieka. Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły została przyjęta przez radę pedagogiczną. Rada (24) 69% zatwierdziła koncepcję pracy przedstawioną przez dyrektora po uwzględnieniu sugestii nauczycieli. Istotne jest że aż, (27) 77% nauczycieli czuje się współautorami koncepcji pracy szkoły. Szkoła posiada dokumenty potwierdzające przyjęcie koncepcji pracy szkoły przez radę pedagogiczną. W protokołach rady pedagogicznej 2010/2011 – Rada Pedagogiczna przyjęła Plan Nadzoru Pedagogicznego dyrektora szkoły na rok szkolny 2010/2011 w którym zawarty został opis koncepcji pracy szkoły. Poza tym elementy koncepcji pracy szkoły 5 umieszczono w statucie szkoły (model absolwenta i wizja szkoły), Rocznym Planie Pracy DydaktycznoWychowawczym i Opiekuńczym Szkoły (planowane działania) oraz w Strukturze Zespołów i Komisji Szkolnych – Przydziały Czynności Dodatkowych Nauczycieli (odpowiedzialność za podejmowane działania). Wszystkie w/w dokumenty zostały opracowane i przyjęte w formie uchwał przez Radę Pedagogiczną. Szkoła prowadzi działania realizujące koncepcję pracy szkoły. Potwierdzili to nauczyciele, uczniowie i dyrektor w przeprowadzonych z nimi wywiadach. Wymienili szereg działań, w czasie których stale realizuje się założenia koncepcji . Należą do nich: szeroka gama zajęć pozalekcyjnych, współpraca z uczelniami, naukowe wyjazdy tematyczne, stała współpraca z instytucjami i szkołami w innych krajach, a szczególnie z Niemcami. Działania sporadycznie realizujące założenia koncepcji pracy to: spotkania z ciekawymi ludźmi, wolontariat, krwiodawstwo. Nowymi działaniami realizującymi założenia koncepcji pracy to międzyoddziałowe grupy językowe, zmieniono sposób przygotowania do matury, uwzględniający wymagania uczelni, w których absolwenci chcą kontynuować naukę, wprowadzono próbny egzamin maturalny z matematyki dla klas drugich. Dyrektor poinformował w wywiadzie o stale prowadzonych rozmowach indywidualnych wychowawców i nauczycieli przedmiotowych z uczniami i ich rodzicami na temat rodzajów i form pomocy, jakiej potrzebują (oczekują) o formach efektywnego wspieranie uczniów, których wiedza i umiejętności wskazują na potrzebę indywidualizacji procesu nauczania. Ponadto szkoła podejmuje dużo ciekawych inicjatyw mających na celu uatrakcyjnienia pobytu w szkole i urozmaiceniu oferty dla ucznia poszerzającej przy tym jego wiedzę. Na uwagę zasługują też nowe działania z uwzględnienie oczekiwań uczniów względem szkoły, z uwzględnienie uzdolnień uczniów, zajęcia dodatkowe o charakterze zajęć akademickich (prowadzonych przez pracowników akademickich w ramach umów podpisanych z Uczelniami o opiece naukowej nad klasami), zajęcia o charakterze kół naukowych i kół zainteresowań oraz zajęcia organizowane w ramach programu „Partnerzy w nauce”. Szkoła prowadzi szereg działań realizujących koncepcję pracy szkoły. 6 Kryterium: Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana pracownikom szkoły Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana pracownikom szkoły. Potwierdza to analiza dokumentów. Mieści się ona w ogólnie sformułowanym modelu absolwenta szkoły: absolwent szkoły – to student. W tym zakresie hasło; „LO w Bieruniu – przedsionkiem uczelni” nabiera znaczenia dyrektywy, której podporządkowane zostały wszystkie działania jakie szkoła podejmuje. Społeczność szkolna jak również społeczność lokalna oczekują jednak szerszego potraktowania problemu i wskazują (uczniowie, rodzice, absolwenci, nauczyciele oraz władze samorządowe) by w szkole zostały stworzone warunki i zaistniały procesy, które nie tylko otworzą przed absolwentami szkoły podwoje uczelni, ale również ukształtują człowieka kompetentnego, twórczego i uczciwego, który będzie znał swoją wartość, będzie ambitny i świadomy swoich możliwości, a ponadto będzie wrażliwy na potrzeby drugiego człowieka. W ten sposób Rada Pedagogiczna opracowała wizję szkoły i stworzyła model absolwenta, który nie tylko odnosi sukcesy edukacyjne (naukowe), ale dzięki prowadzonym działaniom wychowawczym posiada ukształtowany kościec moralny, jest uczciwy i wrażliwy na potrzeby innych. Najważniejsze założenia koncepcji pracy szkoły to, rozwój ucznia i jego umiejętności, do których w szczególności należą: logiczne myślenie, kreatywność, umiejętność radzenia sobie w życiu, rozwijanie umiejętności porozumiewania się w języku obcym, przygotowywanie do swobodnych publicznych wypowiedzi, rozwijanie umiejętności poszukiwania nowych możliwości. Szkoła w swojej koncepcji, za bardzo ważne założenie, uważa również współpracę z uczelniami wyższymi. Szkoła kładzie szczególny nacisk na wysoki poziom nauczania ( najwyższy w powiecie bieruńsko-lędzińskim), na wychowanie i bezpieczeństwo uczniów. Cieszy się dobrą opinią w środowisku i chodzą do niej kolejne pokolenia mieszkańców Bierunia i okolic. W szkole dba się szczególnie o wykształcenie nawyku szacunku do drugiego człowieka. Środowisko szkolne pozbawione jest zagrożeń typowych dla dużych aglomeracji. Kryterium: Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły została przyjęta przez radę pedagogiczną Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły została przyjęta przez radę pedagogiczną. Rada (24) 69% zatwierdziła koncepcję pracy przedstawioną przez dyrektora po uwzględnieniu sugestii nauczycieli. Istotne jest że aż, (27) 77% nauczycieli czuje się współautorami koncepcji pracy szkoły. Szkoła posiada dokumenty potwierdzające przyjęcie koncepcji pracy szkoły przez radę pedagogiczną. W protokołach rady pedagogicznej 2010/2011 – Rada Pedagogiczna przyjęła Plan Nadzoru Pedagogicznego dyrektora szkoły na rok szkolny 2010/2011 w którym zawarty został opis koncepcji pracy szkoły. Poza tym elementy koncepcji pracy szkoły umieszczono w statucie szkoły (model absolwenta i wizja szkoły), Rocznym Planie Pracy DydaktycznoWychowawczym i Opiekuńczym Szkoły (planowane działania) oraz w Strukturze Zespołów i Komisji Szkolnych – Przydziały Czynności Dodatkowych Nauczycieli (odpowiedzialność za podejmowane działania). Wszystkie w/w dokumenty zostały opracowane i przyjęte w formie uchwał przez Radę Pedagogiczną. Kryterium: Szkoła prowadzi działania realizujące koncepcję pracy szkoły Szkoła prowadzi działania realizujące koncepcję pracy szkoły. Potwierdzili to nauczyciele w przeprowadzonym z nimi wywiadzie. Wymienili szereg działań, w czasie których stale realizuje się założenia koncepcji . Należą do nich: szeroka gama zajęć pozalekcyjnych, współpraca z uczelniami, naukowe wyjazdy tematyczne, stała współpraca z instytucjami i szkołami w innych krajach, a szczególnie z Niemcami. Działania sporadycznie realizujące założenia koncepcji pracy to: spotkania z ciekawymi ludźmi, wolontariat, krwiodawstwo. Nowymi działaniami realizującymi założenia koncepcji pracy to międzyoddziałowe grupy językowe, zmieniono sposób przygotowania do matury, uwzględniający wymagania uczelni, w których absolwenci chcą kontynuować naukę, wprowadzono próbny egzamin maturalny z matematyki dla klas drugich. 7 Również dyrektor w udzielonym wywiadzie potwierdził realizację koncepcji pracy szkoły. Poinformował w nim o stale prowadzonych rozmowach indywidualnych wychowawców i nauczycieli przedmiotowych z uczniami i ich rodzicami na temat rodzajów i form pomocy, jakiej potrzebują (oczekują) o formach efektywnego wspieranie uczniów, których wiedza i umiejętności wskazują na potrzebę indywidualizacji procesu nauczania. Ponadto w szkole sporadycznie organizowane są: wyjazdy naukowe (Szlakiem Powstańców Śląskich – Góra Św. Anny, Szlakiem Młodej Polski (Kraków), Kraków Średniowieczny i Renesansowy) wyjazdy kulturalne (Teatr Rozrywki w Chorzowie, Teatr im J. Słowackiego w Krakowie, Teatr im. S. Wyspiańskiego w Katowicach) udzielenie pomocy uczniowi wymagającemu wsparcia edukacyjnego, zajęcia dodatkowe o charakterze indywidualnych konsultacji, zajęcia przygotowujące do egzaminu. Nowymi działaniami są: uwzględnienie oczekiwań uczniów względem szkoły (ankiety do gimnazjalistów), uwzględnienie uzdolnień uczniów (ankieta na temat zainteresowań skierowana do uczniów klas pierwszych), zajęcia dodatkowe o charakterze zajęć akademickich (prowadzonych przez pracowników akademickich w ramach umów podpisanych z Uczelniami o opiece naukowej nad klasami), zajęcia o charakterze kół naukowych i kół zainteresowań oraz zajęcia organizowane w ramach programu „Partnerzy w nauce” (Uniwersytet Śląski w Katowicach). Kryterium: Koncepcja pracy szkoły jest analizowana Koncepcja pracy szkoły jest analizowana. Nauczyciele biorący udział w wywiadzie potwierdzili, że koncepcja pracy szkoły jest analizowana. W wyniku tej analizy wprowadzono międzyoddziałowe grupy językowe, próbną maturę dla klas drugich, zmieniono ramówkę dla klas trzecich. (33) 94% nauczycieli potwierdziło w anonimowej ankiecie swoje uczestnictwo w pracach nad analizą i modyfikacją koncepcji pracy szkoły. W wywiadzie dyrektor potwierdził analizowanie koncepcji pracy szkoły i wyciąganie wniosków. Zrealizowanymi wnioskami będącym wynikiem analizy koncepcji pracy szkoły była m. in.: inicjatywa szkoły podjęcia współpracy z uczelniami wyższymi o charakterze opieki naukowej nad poszczególnymi klasami, wprowadzenie międzyoddziałowego systemu nauczania języków obcych, określenie obowiązkowego dla uczniów szkoły zestawu wyjazdów naukowych, modyfikacja założeń organizacji pracy dodatkowej nauczycieli, modyfikacja sposobu i zakresu analizy wyników egzaminów zewnętrznych Kryterium: Modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem tych analiz Modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem analiz. W koncepcji pracy szkoły dokonano kilku zmian. Między innymi wprowadzono międzyoddziałowe grupy językowe, próbną maturę dla klas drugich, zmieniono ramówkę dla klas trzecich. Szkoła otwarta jest na ciągłe doskonalenie i ulepszanie koncepcji pracy szkoły, w celu podnoszenia jej jakości. Kryterium: Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom i akceptowana przez nich Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom i akceptowana przez nich. Uczniowie zapoznawani są z koncepcja pracy szkoły za pośrednictwem informacji na tablicach ogłoszeniowych (oferta zajęć pozalekcyjnych), w formie informacji zamieszczonych na stronie internetowej szkoły (dokumenty formalne zawierające informacje o koncepcji pracy szkoły i podejmowanych przez nią działaniach będących konsekwencją przyjętej koncepcji pracy szkoły), podczas prowadzenia akcji rekrutacyjnej do szkoły (oferta szkoły), podczas pogadanek z wychowawcami na zajęciach godzina z wychowawcą, w trakcie imprez i uroczystości szkolnych, podczas których przekazywane są informacje o działaniach szkoły będących konsekwencją przyjętej koncepcji pracy szkoły, w życiu codziennym podczas rozmów indywidualnych i spotkań z uczniami. 8 W szkole kładzie się duży nacisk, na przygotowanie uczniów do matury już od początku pobytu, czyli od pierwszej klasy. Nauczyciele uczą i wymagają od uczniów kulturalnego zachowania. Uczniowie są traktowani jak dorośli i mają poczucie, że są partnerami w procesie nauczania. Zdaniem uczniów w szkole podoba im się atmosfera, wysoki poziom nauczania, bogata oferta zajęć pozalekcyjnych (kółka sportowe różnych dyscyplin, kółka przedmiotowe np. językowe matematyczne, różnorodność profili np. klasa europejska, klasa matematyczno - fizyczna. Szkoła prowadzi wymianę międzynarodową ze szkołami w Niemczech. Nauczyciele traktują uczniów jak osoby dorosłe, są otwarci na pomysły i inicjatywy SU, z inicjatywy uczniów powstał Klub filmowca i Klub radiowca. Kryterium: Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana rodzicom i akceptowana przez nich Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana rodzicom i akceptowana przez nich. Rodzice są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły na zebraniach z rodzicami i spotkaniach Rady Rodziców, za pośrednictwem informacji na tablicach ogłoszeniowych (oferta zajęć pozalekcyjnych), w formie informacji przesyłanych na adres e-mail podany przez rodziców w formie przygotowywanego szkolnego newslettera, w formie informacji zamieszczonych na stronie internetowej szkoły (dokumenty formalne zawierające informacje o koncepcji pracy szkoły i podejmowanych przez nią działaniach będących konsekwencją przyjętej koncepcji pracy szkoły), podczas prowadzenia akcji rekrutacyjnej do szkoły (oferta szkoły), w życiu codziennym podczas rozmów indywidualnych i spotkań z uczniami. Najważniejsze kierunki pracy szkoły są prze rodziców oceniane bardzo wysoko. Szkoła kształci społecznie oczekiwane postawy obywatelskie, uwrażliwia na pomoc drugiemu człowiekowi. Szkoła wychodzi naprzeciw potrzebom społeczeństwa, młodzież oddaje krew, pomaga powodzianom. Młodzież potrafi połączyć przyjemność z czynem pożytecznym przykładem tego może być bal maturzysty, który ma za każdym razem jakiś przemyślany cel charytatywny (jedna z ostatnich akcji to pomoc dla chłopca z wadą serca.) 9 Wymaganie: OFERTA EDUKACYJNA UMOŻLIWIA REALIZACJĘ PODSTAWY PROGRAMOWEJ Poziom spełniania wymagania przez szkołę: A Komentarz: Oferta edukacyjna wynika z podstawy programowej, jest modyfikowana i wzbogacana. Umożliwia rozwój zainteresowań uczniów i uwzględnia ich potrzeby na rynku pracy. Potwierdzili to nauczyciele w udzielonym wywiadzie. W szkole sporządzona została lista programów nauczania przedmiotów obowiązujących w roku szkolnym 2010/2011 spełniających warunki określone w rozporządzeniu MEN o dopuszczeniu do użytku w szkole programów nauczania i podręczników, która została zaproponowana i ustalona przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów i zatwierdzona przez dyrektora szkoły w przewidzianym prawem terminie. Dyrektor zatwierdził również, przedstawiony przez nich, jednolity w ramach poszczególnych przedmiotów, szkolny zestaw podręczników. Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów. Potwierdzili to w udzielonych wywiadach uczniowie, rodzice i nauczyciele. Wszyscy ankietowani rodzice (73) 100% uważają, że szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne dziecka. Ankietowani uczniowie (112) 80% potwierdzili spełnianie przez szkolę ich oczekiwań edukacyjnych. W wywiadzie skierowanym do nauczycieli za najważniejsze działania szkoły z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów wymienili: pracę z niewidomą uczennicą, pomoc uczniom w ramach programu "Wsparcie i pomoc" tzw. VIP, wyrównywanie poziomu wiedzy, rozwiązania organizacyjne pozwalające uczniom uczyć się języka zgodnie z ich zainteresowaniami, zajęcia pozalekcyjne pomagające uczniom w przygotowaniu do matury oraz organizowanie zajęć wynikających z zainteresowań uczniów. Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Potwierdzili to uczestnicy wywiadu przeprowadzonego z partnerami środowiskowymi, wśród których byli absolwentami szkoły, udowadniając, że szkoła zawsze w swoich działaniach edukacyjnych uwzględniała oczekiwania rynku pracy i pod tym kątem kształciła młodzież. Absolwenci podkreślili, że są tego żywym przykładem. Pozostali uczestnicy wywiadu wskazywali na liczne działania podejmowane przez szkołę z punktu widzenia rynku pracy, do których, ich zdaniem należy, m. in. trwająca od lat współpraca ze szkołami innych krajów i wymiana międzynarodowa organizowana, nie tylko w ramach programu Comenius. Działania szkoły związane z tą aktywnością, zdaniem uczestników wywiadu, mają również na względzie przygotowanie i wyposażenie uczniów w kompetencje potrzebne do podejmowania właściwych wyborów z uwzględnieniem aktualnych realiów rynku pracy. Nauczyciele w wywiadzie podkreślali uzyskiwane w szkole liczne umiejętności potrzebne na rynku pracy, do których należą: kompetencje językowe, kreatywność, obowiązkowość, kultura osobista, umiejętność zdrowej rywalizacji i współzawodnictwa, przedsiębiorczość oraz szacunek do tradycji. Dyrektor w wywiadzie podkreślił ogólnokształcący charakter szkoły. Uczniowie oczekują przede wszystkim dobrego przygotowania do egzaminu maturalnego oraz do podjęcia studiów na różnych kierunkach. Spełniając te oczekiwania dobierano w poszczególnych klasach taki zestaw przedmiotów nauczanych według programu rozszerzonego, jaki jest oczekiwany przez uczelnie podczas prowadzonego przez nie procesu rekrutacyjnego. Ponadto uwzględniając oczekiwania rynku pracy zmodyfikowana została oferta szkoły w zakresie sposobu nauki języków obcych nowożytnych w szkole. Zwiększony również został nacisk na edukację przedmiotów ścisłych i przyrodniczych (matematyka, fizyka, chemia) – poprzez organizowanie różnorodnych form edukacji w tym zakresie. Realizacja podstawy programowej jest monitorowana. Potwierdzili to w wywiadzie nauczyciele i przedstawili wnioski wynikające z monitoringu. W celu monitorowana podstawy programowej opracowany został elektroniczny arkusz monitoringu. Każdy z nauczycieli odnotowuje jej realizację w ramach nauczanego przedmiotu, co jest sprawdzane przez dyrekcję szkoły. Wnioski z monitoringu pozwalają dokonać weryfikacji planu pracy szkoły, dostosować kalendarz życia szkolnego do realizacji podstawy programowej i innych modyfikacji. Wypracowany sposób monitoringu realizacji podstawy programowej zakłada zarówno autokontrolę nauczyciela oraz nadzór ze strony dyrektora szkoły. W ocenie dyrektora, sposób prowadzonego monitoringu wpływa na samodyscyplinę u nauczycieli, daje możliwości reagowania i udzielania wzajemnej pomocy w ramach współpracy zespołu nauczycielskiego. Nauczyciele analizujący dostępne wyniki wykazują większą dyscyplinę przy realizacji podstawy programowej, decydują się na stosowanie efektywniejszych metod nauczania, dokonują zmian w doborze strategii i metod nauczania, modyfikują 10 dobór środków i pomocy dydaktycznych. Dokonują niezbędnych zmian w zakresie tzw. „budżetu godzin”, walorem długofalowym prowadzenia monitoringu realizacji podstawy programowej w formie przyjętej w szkole jest autorefleksja nauczycieli i systematyczna modyfikacja własnych planów nauczania, w tym również wyciągania wniosków na przyszłość. W celu pełniejszego rozwoju uczniów oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana. Potwierdzili to zarówno rodzice, jak i uczniowie i nauczyciele w anonimowej ankiecie. Zdaniem (62) 85% rodziców szkoła pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje ich dzieci. Również uczniowie (92) 66% potwierdzili, iż szkoła pomaga im rozwijać zainteresowania. Nauczyciele za najistotniejsze modyfikacje uznali: wprowadzenie systemu punktowego, przystąpienie do projektów Unii Europejskiej, poszerzenie oferty edukacyjnej o dodatkowe zajęcia pozalekcyjne, udział w projektach edukacyjnych, rozwijanie zainteresowań i wspomaganie uczniów mających trudności w nauce. Ponadto uczniowie mogą samodzielnie wybierać drugi język i poziom jego nauczania, gdyż nie jest on zarezerwowany dla danego typu klasy, lecz odbywa się w systemie międzyoddziałowym. Zapewniono uczniom, nie tylko możliwość wyboru dodatkowego języka, ale również jego nauczanie w zwiększonym wymiarze. W ramach modyfikacji oferty programowej wprowadzono, zgodnie z oczekiwaniami uczniów, kolejny język - hiszpański. Szkoła aktywnie współpracuje i poszerza współpracę z wyższymi uczelniami, dlatego uczniowie biorą udział w wykładach naukowych prowadzonych przez pracowników naukowych. W ramach tej współpracy organizowane są wyjazdy na uczelnie i wycieczki dydaktyczne, np. wycieczki "Szlakiem Młodej Polski". Dzięki współpracy z placówkami edukacyjnymi w zagranicznych miastach partnerskich, odbywają się międzyszkolne wymiany uczniów. W czasie wywiadu, przedstawiciele instytucji współpracujących ze szkołą, do zmian edukacyjnych, które pojawiły się w ostatnim czasie zaliczyli aktywne uczestnictwo w kilku projektach organizowanych przez Uniwersytet Śląski, Stowarzyszenie Młodzi Aktywni oraz współpracę międzynarodową ze szkołami i instytucjami zagranicznymi. W szkole prowadzone są warsztaty aktywności własnej z udziałem pracowników naukowych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i Wyższej Szkoły Zarządzania i Nauk Społecznych w Tychach. Doskonalone są kompetencje językowe uczniów (j. angielski, j. niemiecki, j. hiszpański, j. rosyjski i łacina) nie tylko na zajęciach, ale również w ramach rozbudowanej współpracy międzynarodowej. Uczniowie mają możliwość wyjazdów i konwersacji w każdym z tych języków. Szkoła organizuje koła zainteresowań oraz kształci uczniów z dysfunkcjami. Zdaniem partnerów środowiskowych i instytucji współpracujących ze szkołą, oferta edukacyjna jest bardzo atrakcyjna i modyfikowana. Przykładem tego jest: wzbogacona oferta zajęć dodatkowych, prowadzonych przez pracowników naukowych w formie zajęć akademickich w ramach opieki naukowej nad poszczególnymi klasami. Opiekę taka sprawują: Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. E. Szramka w Tychach, Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania im. J. Ziętka w Katowicach, Instytut Matematyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, instytut Fizyki im. A. Chełkowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Rozszerzono ofertę edukacyjną szkoły o zajęcia prowadzone w ramach projektu edukacyjnego „Partnerzy w nauce” dla trzech grup uczniów: uczniów uzdolnionych, uczniów chcących poszerzać swoje zainteresowania i uczniów wymagających wsparcia dydaktycznego, Prowadzona jest również, w bardzo szerokim zakresie współpraca ze szkołami partnerskimi opierająca się na uczestnictwie w europejskich projektach edukacyjnych (m. in. „Skarby naszej ziemi – II i III edycja”, „Poznaj swojego sąsiada”, „Europę spotkać – Europę wybrać”). Powyższe działania szkoły pokazują mnogość nowatorskich rozwiązań programowych i potwierdzają spełnienie wymagania powyżej poziomu B. 11 Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie B Oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Potwierdzili to zarówno rodzice, jak i uczniowie i nauczyciele w anonimowej ankiecie. Zdaniem (62) 85% rodziców szkoła pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje ich dzieci. Również uczniowie (92) 66% potwierdzili, iż szkoła pomaga im rozwijać zainteresowania. W ofercie szkoły zostały wprowadzone zmiany w celu, umożliwienia uczniom pełniejszego rozwoju. Nauczyciele za najistotniejsze uznali: wprowadzenie systemu punktowego, przystąpienie do projektów Unii Europejskiej , poszerzenie oferty edukacyjnej zajęcia dodatkowe pozalekcyjne rozwijające zainteresowania i wspomagające mających trudności w nauce udział w projektach edukacyjnych . Ponadto uczniowie mogą samodzielnie wybierać poziom nauczania języka obcego, gdyż nie jest on zarezerwowany dla danego typu klasy. Szkoła aktywnie współpracuje z wyższymi uczelniami, dlatego uczniowie biorą udział w wykładach naukowych prowadzonych przez doktorów i profesorów. Dzięki współpracy z placówkami edukacyjnymi w zagranicznych miastach partnerskich, odbywają się międzyszkolne wymiany uczniów. Nauka języków obcych odbywa się w systemie międzyklasowym. Organizowane są na terenie szkoły zajęcia z pracownikami naukowymi wyższych uczelni, wymiany międzynarodowe, wycieczki dydaktyczne np "Szlakiem Młodej Polski", wyjazdy na uczelnie. Wprowadzono w szkole dodatkowy język, zgodny z oczekiwaniami ucznia-hiszpański a także wyjazdy uczniów na wymianę językową i zajęcia dodatkowe dla uczniów w ramach projektów EU. Na uwagę zasługuje możliwość wyboru przez ucznia dowolnego (z oferowanych) języka obcego rozszerzanie oferty współpracy ze szkołami wyższymi zmiana siatki godzin (w klasie maturalnej skupienie na przedmiotach kierunkowych) Przedstawiciele instytucji współpracujących ze szkołą, do zmian edukacyjnych, które pojawiły się w ostatnim czasie zaliczyli aktywne uczestnictwo w kilku projektach organizowanych przez U.Śląski. Stowarzyszenie Młodzi Aktywni oraz współpracę międzynarodową. W szkole prowadzone są warsztaty aktywności własnej z udziałem pracowników naukowych U.Śl w Katowicach i WSZ w Tychach. Doskonalone są kompetencje językowe uczniów ( j. angielski, j. niemiecki, j. hiszpański, j. rosyjski i łacina) nie tylko na zajęciach, ale również w ramach rozbudowanej współpracy ze szkołami i instytucjami zagranicznymi. Uczniowie mają możliwość wyjazdów i konwersacji w każdym z tych języków. Szkoła organizuje również koła zainteresowań oraz kształci uczniów z dysfunkcjami. Oferta edukacyjna szkoły jest bardzo atrakcyjna i modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe co potwierdzili to nauczyciele i dyrektor w udzielonym wywiadzie. Wypracowany został system nauki w ramach tzw. klas łączonych. Szkoła chcąc utrzymać wypracowaną ofertę edukacyjną za zgodą organu prowadzącego zmodyfikowała sposób realizowania nauki poprzez tzw. łączenie klas. Dzięki temu zabiegowi uczniowie łączonych klas uzyskali możliwość uczenia się wybranych przedmiotów (głównie tych, które realizowane są według programu rozszerzonego) w mniej licznych grupach. Zmodyfikowany został sposób nauczania języków obcych nowożytnych. Od roku szkolnego 2010/2011 nauczanie języków obcych nowożytnych zmodyfikowano jeszcze bardziej i nauka języków obcych odbywa się w grupach międzyoddziałowych, co przede wszystkim umożliwiło uczniom dokonywanie wyboru nauki języków obcych nowożytnych (do tej pory nauka poszczególnych języków obcych nowożytnych była związana z klasą) oraz spowodowało zwiększenie ilości godzin nauki języka obcego nowożytnego dla uczniów, którzy chcieli się go uczyć w zwiększonym wymiarze godzin (4/4/6). W efekcie dokonanej modyfikacji wszyscy uczniowie: mają zagwarantowaną obowiązkową liczbę godzin nauki języka obcego nowożytnego określoną w ramowych planach nauczania, mają możliwość wyboru poziomu zaawansowania nauczania języków obcych nowożytnych . Wzbogacona została oferta zajęć dodatkowych w formie zajęć akademickich prowadzone przez pracowników naukowych w ramach opieki naukowej nad klasami w zakresie: nauki ekonomiczne (Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. E. Szramka w Tychach) – klasa menedżersko-ekonomiczna (klasa B), chemia (Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania im. J. Ziętka w Katowicach) – klasa przyrodnicza (C), matematyka (Instytut Matematyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach) – klasa akademicka (D), fizyka (Instytut Fizyki im. A. Chełkowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach) – klasa matematyczno-fizyczna (E), historia prawa i ustroju (Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. E. Szramka w Tychach) – klasa humanistyczna (F), socjologia i elementy dziennikarstwa (Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. E. Szramka w Tychach) – klasa dziennikarska (G), Rozszerzono ofertę edukacyjną szkoły o zajęcia prowadzone w ramach projektu edukacyjnego „Partnerzy w nauce” dla trzech grup uczniów: uczniów uzdolnionych, uczniów chcących poszerzać swoje zainteresowania i uczniów wymagających wsparcia dydaktycznego, Prowadzona jest w bardzo szeroki zakresie współpraca ze szkołami partnerskimi opierająca się na uczestnictwie w europejskich projektach edukacyjnych (m. in. „Skarby naszej ziemi – II i III edycja”, „Poznaj swojego sąsiada”, „Europę spotkać – Europę wybrać”) i cyklicznej młodzieżowej wymianie międzynarodowej. Wprowadzono systemowe rozwiązania w zakresie monitoringu: realizacji podstawy programowej, wyników klasyfikacji, frekwencji uczniów, monitoring wyników egzaminu maturalnego, oceniania punktowego. Powyższe przykłady obrazują mnogość nowatorskich rozwiązań programowych w szkole. 12 Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie D Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową. Potwierdzili to nauczyciele w udzielonym wywiadzie. Wynika z niego również, że elementy podstawy programowej są wykorzystywane przez nauczycieli w programach nauczania. W szkole sporządzona została lista programów nauczania przedmiotów obowiązujących w roku szkolnym 2010/2011 spełniających warunki określone w odrębnych przepisach. Lista została zaproponowana i ustalona przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów. Programy wybrane przez nauczycieli zawierają: opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań edukacyjnych ustalonych w obowiązującej podstawie programowej, cele kształcenia i wychowania, treści zgodne z obowiązującą podstawą programową, sposoby osiągania celów kształcących i wychowawczych uwzględniających potrzeby i możliwości ucznia, opis założonych osiągnięć uczniów uwzględniający standardy egzaminacyjne, propozycje kryteriów oceniania i metod sprawdzania osiągnięć. Dyrektor szkoły w przewidzianym prawem terminie zatwierdził i wprowadził w życie przedstawioną listę programów. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów pracując, w ramach zespołów przedmiotowych, wybrali i przedstawili do zatwierdzenia dyrektorowi szkoły zestawy podręczników jednolite w ramach poszczególnych przedmiotów. Dyrektor zatwierdził szkolny zestaw podręczników. Przeprowadzona została analiza podstaw programowych, które zostały wykorzystane do opracowania szkolnego programu wychowawczego i programu profilaktyki szkolnej (w porozumieniu z Radą Rodziców) oraz oferty zajęć pozalekcyjnych. Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów. Potwierdzili to w udzielonych wywiadach uczniowie, rodzice i nauczyciele. Wszyscy ankietowani rodzice (73) 100% uważają, że szkoła zaspakaja potrzeby edukacyjne dziecka. Ankietowani uczniowie (112) 80% potwierdzili spełnianie przez szkolę ich oczekiwań edukacyjnych. W wywiadzie skierowanym do nauczycieli za najważniejsze działania szkoły z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów wymienili: pracę z niewidomą uczennicą, pomoc uczniom w ramach programu "Wsparcie i pomoc" tzw. VIP, wyrównywanie poziomu wiedzy, rozwiązania organizacyjne pozwalające uczniom uczyć się języka zgodnie z ich zainteresowaniami, zajęcia pozalekcyjne pomagające uczniom w przygotowaniu do matury, organizowanie zajęć wynikających z zainteresowań uczniów. Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Potwierdził to przeprowadzony wywiad z absolwentami szkoły oraz byłym długoletni dyrektorem. Respondenci udowadniali, że szkoła zawsze w swoich działaniach edukacyjnych uwzględniała oczekiwania rynku pracy i pod tym kątem kształciła młodzież. Absolwenci podkreślili, że są tego przykładem. Pozostali uczestnicy wywiadu wskazywali na liczne działania podejmowane przez szkołę z punktu widzenia rynku pracy. Trwająca od lat współpraca ze szkołami innych krajów i wymiana międzynarodowa organizowana, nie tylko w ramach programu Comenius, ma również na względzie przygotowanie i wyposażenie uczniów w kompetencje potrzebne do podejmowania właściwych wyborów z uwzględnieniem aktualnych realiów na rynku pracy. Nauczyciele w wywiadzie podkreślali uzyskiwane w szkole liczne kompetencje potrzebne na rynku pracy, które kształtują u uczniów tj: kompetencje językowe, kreatywność, obowiązkowość, kultura osobista, umiejętność zdrowej rywalizacji i współzawodnictwa, przedsiębiorczość, szacunek do tradycji. Dyrektor w wywiadzie podkreślił ogólnokształcący charakter szkoły. Wybierając, którą uczniowie gimnazjów (i ich rodzice) oczekują od szkoły przede wszystkim dobrego przygotowania do egzaminu maturalnego oraz podjęcia studiów na różnych kierunkach. Spełniając te oczekiwania sformułowano ofertę edukacyjną, dobierając w poszczególnych klasach taki zestaw przedmiotów nauczanych według programu rozszerzonego, jaki jest oczekiwany przez uczelnie podczas prowadzonego przez nie procesu rekrutacyjnego. Ponadto uwzględniając oczekiwania rynku pracy zmodyfikowana została oferta szkoły w zakresie sposobu nauki języków obcych nowożytnych w szkole. Zwiększony również został nacisk na edukację przedmiotów ścisłych i przyrodniczych (matematyka, fizyka, chemia) – poprzez organizowanie różnorodnych form edukacji w tym zakresie. Realizacja podstawy programowej jest monitorowana. Potwierdzili to w wywiadzie nauczyciele i przedstawili wnioski wynikające z monitoringu. W szkole opracowano arkusz do monitorowania podstawy programowej, każdy z nauczycieli odnotowuje jej realizację w ramach nauczanego przedmiotu, co jest sprawdzane przez dyrekcję szkoły. Wnioski z monitoringu pozwalają dokonać weryfikacji planu pracy szkoły, dostosować kalendarz życia szkolnego do realizacji podstawy programowej i innych modyfikacji. Dyrektor szkoły potwierdził, iż realizacja podstawy programowej w szkole jest monitorowana i nadzorowana. W tym celu opracowany został elektroniczny arkusz monitoringu. Wypracowany sposób monitoringu realizacji podstawy programowej zakłada zarówno autokontrolę nauczyciela oraz nadzór ze strony dyrektora szkoły. Wyciągnięto następujące wnioski: sposób prowadzonego monitoringu wywołuje samodyscyplinę u nauczycieli, sposób publikacji wyników monitoringu i ich udostępnienie innym nauczycielom daje możliwości reagowania i udzielania wzajemnej pomocy w ramach współpracy zespołu nauczycielskiego, nauczyciele analizujący dostępne wyniki wykazują większą dyscyplinę przy realizacji podstawy programowej, decydują się na stosowanie efektywniejszych metod nauczania, dokonują zmian w doborze strategii i metod nauczania, modyfikują dobór środków i pomocy dydaktycznych lub modyfikują kolejność realizacji założonej problematyki, dokonują nie13 zbędnych zmian w zakresie tzw. „budżetu godzin”, walorem długofalowym prowadzenia monitoringu realizacji podstawy programowej w formie przyjętej w szkole jest autorefleksja nauczycieli i systematyczna modyfikacja własnych planów nauczania, w tym również wyciągania wniosków na przyszłość. 14 Kryterium: Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową. Potwierdzili to nauczyciele w udzielonym wywiadzie. Wynika z niego również, że elementy podstawy programowej są wykorzystywane przez nauczycieli w programach nauczania. Na uwagę zasługuje bogata baza dydaktyczna w szkole, wysoki poziom nauczania (podstawowy lub rozszerzony),oraz korelacja treści nauczania poszczególnego przedmiotu z życiem, np: fizyka jest piękna, bo jest wokół nas. W szkole sporządzona została lista programów nauczania przedmiotów obowiązujących w roku szkolnym 2010/2011 spełniających warunki określone w odrębnych przepisach. Lista została zaproponowana i ustalona przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów. Programy wybrane przez nauczycieli zawierają: opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań edukacyjnych ustalonych w obowiązującej podstawie programowej, cele kształcenia i wychowania, treści zgodne z obowiązującą podstawą programową, sposoby osiągania celów kształcących i wychowawczych uwzględniających potrzeby i możliwości ucznia, opis założonych osiągnięć uczniów uwzględniający standardy egzaminacyjne, propozycje kryteriów oceniania i metod sprawdzania osiągnięć. Dyrektor szkoły w przewidzianym prawem terminie zatwierdził i wprowadził w życie przedstawioną listę programów. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów pracując, w ramach zespołów przedmiotowych, wybrali i przedstawili do zatwierdzenia dyrektorowi szkoły zestawy podręczników jednolite w ramach poszczególnych przedmiotów. Dyrektor zatwierdził szkolny zestaw podręczników. W planach pracy nauczyciela, uwzględnione zostały następujące elementy: temat lekcji ze wskazaniem związku z zapisami podstawy programowej, uwagi do realizacji zawierające cele, sposoby i fazy pracy edukacyjnej, planowane terminy realizacji uwzględniające tzw. budżet godzin, ścieżki edukacyjne. Przeprowadzona została analiza podstaw programowych, które zostały wykorzystane do opracowania szkolnego programu wychowawczego i programu profilaktyki szkolnej (w porozumieniu z Radą Rodziców) oraz oferty zajęć pozalekcyjnych. Kryterium: Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów. Potwierdzili to w udzielonych wywiadach uczniowie, rodzice i nauczyciele. Rodzice jako najważniejsze potrzeby edukacyjne dziecka wymieniali najczęściej: wysoki poziom nauczania umożliwiający zdobycie matury, zwrócenie większej uwagi na indywidualne zdolności ucznia, dodatkowe kółka pozalekcyjne z języków obcych. Wszyscy ankietowani rodzice (73) 100% uważają, że szkoła zaspakaja potrzeby edukacyjne dziecka. Natomiast uczniowie w anonimowej ankiecie odpowiadając na pytanie, dotyczące oczekiwań edukacyjnych i innych wyniesionych ze szkoły wymieniali: wiedzę z przedmiotów ścisłych i humanistycznych oraz kreatywności, logiczne myślenie, dobre przygotowanie do matury, umiejętność podejmowania mądrych wyborów, umiejętność wykorzystywania wiedzy, korzystania ze swych talentów, oraz wszystkiego co w przyszłości pomoże dostać pracę. (112) 80% uczniów odpowiedziało twierdząco na pytanie dotyczące możliwości nauczenie się tych najważniejszych dla nich rzeczy w szkole. W wywiadzie skierowanym do nauczycieli za najważniejsze działania szkoły z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów wymienili: pracę z niewidomą uczennicą, pomoc uczniom w ramach programu "Wsparcie i pomoc" tzw. VIP, wyrównywanie poziomu wiedzy, rozwiązania organizacyjne pozwalające uczniom uczyć się języka zgodnie z ich zainteresowaniami, zajęcia pozalekcyjne pomagające uczniom w przygotowaniu do matury, organizowanie zajęć wynikających z zainteresowań uczniów (szkolne koło przedsiębiorczości, klub filmowca, klub radiowca, kółko teatralne, koło miłośników filozofii, fotoklub "Pozytyw"). Kryterium: Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Potwierdził to przeprowadzony wywiad z absolwentami szkoły oraz byłym długoletni dyrektorem. Respondenci udowadniali, że szkoła zawsze w swoich działaniach edukacyjnych uwzględniała oczekiwania rynku pracy i pod tym kątem kształciła młodzież. Absolwenci podkreślili, że są tego przykładem. Pozostali uczestnicy wywiadu wskazywali na liczne działania podejmowane przez szkołę z punktu widzenia rynku pracy. Do działań tych należy, m.in. bliska współpraca z Uniwersytetem Śląskim w Katowicach i Wyższą Szkołą Przedsiębiorczości w Tychach, Stowarzyszeniem Młodzi Aktywni i udział w organizowanych przez te instytucje projektach. Instytucje te wspomagają szkołę w przygotowaniu uczniów do mobilnego wyboru na rynku pracy, rozwijają nowe kompetencje, zapoznają z wymaganiami i trudnościami. Przy15 gotowują do świadomej wyboru zawodu i kierunku studiów. Trwająca od lat współpraca ze szkołami innych krajów i wymiana międzynarodowa organizowana, nie tylko w ramach programu Comenius, ma również na względzie przygotowanie i wyposażenie uczniów w kompetencje potrzebne do podejmowania właściwych wyborów z uwzględnieniem aktualnych realiów na rynku pracy. Nauczyciele w wywiadzie podkreślali uzyskiwane w szkole liczne kompetencje potrzebne na rynku pracy, które kształtują u uczniów tj: kompetencje językowe, kreatywność, obowiązkowość, kultura osobista, umiejętność zdrowej rywalizacji i współzawodnictwa, przedsiębiorczość, szacunek do tradycji. Dyrektor w wywiadzie podkreślił ogólnokształcący charakter szkoły. Wybierając, którą uczniowie gimnazjów (i ich rodzice) oczekują od szkoły przede wszystkim dobrego przygotowania do egzaminu maturalnego oraz podjęcia studiów na różnych kierunkach. Spełniając te oczekiwania sformułowano ofertę edukacyjną, dobierając w poszczególnych klasach taki zestaw przedmiotów nauczanych według programu rozszerzonego, jaki jest oczekiwany przez uczelnie podczas prowadzonego przez nie procesu rekrutacyjnego. Ponadto uwzględniając oczekiwania rynku pracy zmodyfikowana została oferta szkoły w zakresie sposobu nauki języków obcych nowożytnych w szkole (ze szczególnym naciskiem na efektywność nauczania), poszerzona została oferta nauczania języków obcych nowożytnych, o język hiszpański i język rosyjski „dostępny” do tej pory wyłącznie dla uczniów klas humanistycznych. Zwiększony również został nacisk na edukację przedmiotów ścisłych i przyrodniczych (matematyka, fizyka, chemia) – poprzez organizowanie różnorodnych form edukacji w tym zakresie (np. zajęcia akademickie, uczestnictwo w projekcie edukacyjnym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach „Partnerzy w nauce”, opieka naukowa uczelni wyższych w zakresie danego przedmiotu). Kryterium: Realizacja podstawy programowej jest monitorowana Realizacja podstawy programowej jest monitorowana. Potwierdzili to w wywiadzie nauczyciele i przedstawili wnioski wynikające z monitoringu. W szkole opracowano arkusz do monitorowania podstawy programowej, każdy z nauczycieli odnotowuje jej realizację w ramach nauczanego przedmiotu, co jest sprawdzane przez dyrekcję szkoły. Wnioski z monitoringu pozwalają dokonać weryfikacji planu pracy szkoły, dostosować kalendarz życia szkolnego do realizacji podstawy programowej i innych modyfikacji. Dyrektor szkoły potwierdził, iż realizacja podstawy programowej w szkole jest monitorowana i nadzorowana. W tym celu opracowany został elektroniczny arkusz monitoringu. Wypracowany sposób monitoringu realizacji podstawy programowej zakłada zarówno autokontrolę nauczyciela oraz nadzór ze strony dyrektora szkoły. Wyciągnięto następujące wnioski: sposób prowadzonego monitoringu wywołuje samodyscyplinę u nauczycieli (wprowadzając dane nauczyciele mają możliwość natychmiastowego obserwowania stopnia realizacji podstawy programowej a co za tym idzie bezpośredniego formułowania wniosków i podejmowania odpowiednich kroków), sposób publikacji wyników monitoringu i ich udostępnienie innym nauczycielom (a co szczególnie ważne wychowawcom klas) daje możliwości reagowania i udzielania wzajemnej pomocy w ramach współpracy zespołu nauczycielskiego, nauczyciele analizujący dostępne wyniki wykazują większą dyscyplinę przy realizacji podstawy programowej, decydują się na stosowanie efektywniejszych metod nauczania, dokonują zmian w doborze strategii i metod nauczania, modyfikują dobór środków i pomocy dydaktycznych lub modyfikują kolejność realizacji założonej problematyki, dokonują niezbędnych zmian w zakresie tzw. „budżetu godzin” (np. w przypadku nauczycieli, którzy mają zaległości -wprowadzenia „oszczędności” w zaplanowanym na dany rok budżecie godzin), walorem długofalowym prowadzenia monitoringu realizacji podstawy programowej w formie przyjętej w szkole jest autorefleksja nauczycieli i systematyczna modyfikacja własnych planów nauczania, w tym również wyciągania wniosków na przyszłość (np. „mniej optymistycznych” założeń w zakresie planowania budżetu godzinowego w przyszłym planie pracy) Kryterium: Oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów Oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Potwierdzili to zarówno rodzice, jak i uczniowie i nauczyciele w anonimowej ankiecie. Zdaniem (62) 85% rodziów szkoła pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje ich dzieci. Również uczniowie (92)66% potwierdzili, iż szkoła pomaga im rozwijać zainteresowania. W ofercie szkoły zostały wprowadzone zmiany w celu, umożliwienia uczniom pełniejszego rozwoju. Nauczyciele za najistotniejsze uznali: wprowadzenie systemu punktowego, przystąpienie do projektów Unii Europejskiej 16 ,poszerzenie oferty edukacyjnej zajęcia dodatkowe pozalekcyjne rozwijające zainteresowania i wspomagające mających trudności w nauce udział w projektach edukacyjnych . Ponadto uczniowie mogą samodzielnie wybierać poziom nauczania języka obcego, gdyż nie jest on zarezerwowany dla danego typu klasy. Szkoła aktywnie współpracuje z wyższymi uczelniami, dlatego uczniowie biorą udział w wykładach naukowych prowadzonych przez doktorów i profesorów. Dzięki współpracy z placówkami edukacyjnymi w zagranicznych miastach partnerskich, odbywają się międzyszkolne wymiany uczniów. Dokonano też podziału klasy na grupy na lekcjach takich jak język polski (takich innowacji nie ma w okolicznych szkołach). Nauka języków obcych odbywa się w systemie międzyklasowym, organizowane są zajęcia z pracownikami naukowymi wyższych uczelni, wymiany międzynarodowe, wycieczki dydaktyczne np "Szlakiem Młodej Polski", wyjazdy na uczelnie np. "Osobliwości Świata Fizyki" Zainteresowaniem cieszą się projekty europejskie, duża oferta zajęć pozalekcyjnych, system punktowy, wycieczki dydaktyczne, wyjazdy do teatru oraz dodatkowe zajęcia w trakcie, których uczniowie analizują arkusze maturalne, łączone zespoły klasowe, program partnerzy w nauce, współpraca z uczelniami, np. WSZiNS Tychy, „Ziętek” Katowice. Wprowadzono innowacje w językach obcych. Mniejsze grupy zostały podzielone na stopień zaawansowania. Wprowadzono w szkole dodatkowy język, zgodny z oczekiwaniami ucznia-hiszpański a także wyjazdy uczniów na wymianę językową, zajęcia dodatkowe dla uczniów w ramach projektów EU. Na uwagę zasługuje możliwość wyboru przez ucznia dowolnego (z oferowanych) języka obcego rozszerzanie oferty współpracy ze szkołami wyższymi zmiana siatki godzin (w klasie maturalnej skupienie na przedmiotach kierunkowych) Przedstawiciele instytucji współpracujących ze szkołą, do zmian edukacyjnych, które pojawiły się w ostatnim czasie zaliczyli aktywne uczestnictwo w kilku projektach organizowanych przez UŚ, Stowarzyszenie Młodzi Aktywni oraz współpracę międzynarodową, przy czym dodali, że aby uczestniczyć w projekcie szkoła musiała spełnić bardzo wysokie wymagania (została wybrana spośród 80 zgłoszonych szkół z czterech województw). W szkole prowadzone są warsztaty aktywności własnej z udziałem pracowników naukowych UŚ w Katowicach i WSZINS w Tychach. Doskonalone są kompetencje językowe uczniów ( j. angielski, j. niemiecki, j. hiszpański, j. rosyjski i łacina) nie tylko na zajęciach, ale również w ramach rozbudowanej współpracy ze szkołami i instytucjami zagranicznymi. Uczniowie mają możliwość wyjazdów i konwersacji w każdym z tych języków. Szkoła organizuje również koła zainteresowań oraz kształci uczniów z dysfunkcjami. Oferta edukacyjna szkoły jest bardzo atrakcyjna i modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Kryterium: Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe. Potwierdzili to nauczyciele i dyrektor w udzielonym wywiadzie. Wypracowany został system nauki w ramach tzw. klas łączonych. Szkoła chcąc utrzymać wypracowaną ofertę edukacyjną za zgodą organu prowadzącego zmodyfikowała sposób realizowania nauki poprzez tzw. łączenie klas. Dzięki temu zabiegowi uczniowie łączonych klas uzyskali możliwość uczenia się wybranych przedmiotów (głównie tych, które realizowane są według programu rozszerzonego) w mniej licznych grupach (klasa na tych zajęciach edukacyjnych jest dzielona na grupy wg przynależności do poszczególnej klasy: np. klasa GB na grupę G i grupę B). Zmodyfikowany został sposób nauczania języków obcych nowożytnych. W ostatnich latach (2008-2009), mając na uwadze wzrost efektywności nauczania języków obcych nowożytnych wprowadzony został podział na grupy zaawansowania w każdej klasie przy zastosowaniu zasady, że podzieloną na grupy zaawansowania klasę uczyło dwóch nauczycieli (np. w przypadku j. angielskiego, grupę podstawową prowadził jeden nauczyciel, a grupę zaawansowaną inny nauczyciel), tam gdzie z uwagi na ograniczenia kadrowe nie było takiej możliwości (np. j. rosyjski) spowodowano ten sam efekt, przez odpowiednie ułożenie planu lekcji. Od roku szkolnego 2010/2011 nauczanie języków obcych nowożytnych zmodyfikowano jeszcze bardziej i nauka języków obcych odbywa się w grupach międzyoddziałowych, co przede wszystkim umożliwiło uczniom dokonywanie wyboru nauki języków obcych nowożytnych (do tej pory nauka 17 poszczególnych języków obcych nowożytnych była związana z klasą) oraz spowodowało zwiększenie ilości godzin nauki języka obcego nowożytnego dla uczniów, którzy chcieli się go uczyć w zwiększonym wymiarze godzin (4/4/6). W efekcie dokonanej modyfikacji wszyscy uczniowie: mają zagwarantowaną obowiązkową liczbę godzin nauki języka obcego nowożytnego określoną w ramowych planach nauczania, mają możliwość wyboru poziomu zaawansowania nauczania języków obcych nowożytnych (grupy: początkowa, podstawowa, zaawansowana, rozszerzona), mają – w zależności od własnego wyboru – możliwość intensywniejszej nauki danego języka obcego nowożytnego (w grupach zaawansowanych) lub uczenia się danego języka w zwiększonym wymiarze godzin (w grupach rozszerzonych), uczą się jako pierwszego języka obcego nowożytnego języka angielskiego (za wyjątkiem klasy humanistycznej, w której pierwszym językiem nauczania jest j. rosyjski), mają możliwość wyboru drugiego języka obcego spośród powiększonej, od bieżącego roku szkolnego, oferty edukacyjnej spośród: j. hiszpańskiego, języka niemieckiego i j. rosyjskiego (poza klasą humanistyczną, w której język rosyjski jest pierwszym językiem nauczania, a uczniowie mają możliwość wybrania drugiego języka spośród: j. angielskiego, j. hiszpańskiego i języka niemieckiego). Poszerzona została oferta nauczania języków obcych nowożytnych o język hiszpański. Wzbogacona została oferta zajęć dodatkowych w formie zajęć akademickich prowadzone przez pracowników naukowych w ramach opieki naukowej nad klasami w zakresie: nauki ekonomiczne (Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. E. Szramka w Tychach) – klasa menedżersko-ekonomiczna (klasa B), chemia (Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania im. J. Ziętka w Katowicach) – klasa przyrodnicza (C), matematyka (Instytut Matematyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach) – klasa akademicka (D), fizyka (Instytut Fizyki im. A. Chełkowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach) – klasa matematyczno-fizyczna (E), historia prawa i ustroju (Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. E. Szramka w Tychach) – klasa humanistyczna (F), socjologia i elementy dziennikarstwa (Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. E. Szramka w Tychach) – klasa dziennikarska (G), Rozszerzono ofertę edukacyjną szkoły o zajęcia prowadzone w ramach projektu edukacyjnego „Partnerzy w nauce” dla trzech grup uczniów: uczniów uzdolnionych, uczniów chcących poszerzać swoje zainteresowania i uczniów wymagających wsparcia dydaktycznego, Prowadzona jest w bardzo szeroki zakresie współpraca ze szkołami partnerskimi opierająca się na uczestnictwie w europejskich projektach edukacyjnych (m. in. „Skarby naszej ziemi – II i III edycja”, „Poznaj swojego sąsiada”, „Europę spotkać – Europę wybrać”) i cyklicznej młodzieżowej wymianie międzynarodowej. Wprowadzono systemowe rozwiązania w zakresie monitoringu: realizacji podstawy programowej, wyników klasyfikacji, frekwencji uczniów, monitoring wyników egzaminu maturalnego, oceniania punktowego. Powyższe przykłady obrazują mnogość nowatorskich rozwiązań programowych w szkole. 18 Wymaganie: PROCESY EDUKACYJNE MAJĄ CHARAKTER ZORGANIZOWANY Poziom spełniania wymagania przez szkołę: B Komentarz: Procesy edukacyjne realizowane w szkole z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej są monitorowane i doskonalone. Nauczyciele stosują metody aktywizujące, kreują krytyczne postawy uczniów poprzez stawianie problemów, pracę w grupach, dyskusję, burzę mózgów. Szczególną uwagę przykładają do ilustrowania zadań konkretnymi przykładami poprzez wykonywanie ćwiczeń i doświadczeń. W czasie prowadzonych lekcji odwołują się do rzeczywistości i realiów otaczającego świata, zwracają uwagę, na potrzebę interdyscyplinarnego traktowania zjawisk i wydarzeń. Realizując działania dydaktyczne, kładą nacisk na pracę zespołową uczniów, kształtują umiejętność logicznego myślenia, abstrahowania, uogólniania oraz ujmowania zjawisk i wydarzeń w ciągach przyczynowo-skutkowych. Wykazując dbałość o wychowawczy aspekt nauczania, kształtują pożądane społecznie postawy z uwzględnieniem tolerancji i dialogu. Nauczyciele w wywiadzie poinformowali, że podczas realizacji podstawy programowej napotykają na ograniczenia. Zajęcia z fizyki nie zawsze mogą odbywać się w przeznaczonej do tego pracowni, a brak dostępu do krytej pływalni oraz nie najlepszy stan techniczny boiska, ich zdaniem, utrudnia realizację zajęć wychowania fizycznego Procesy edukacyjne są planowane. Potwierdziło to (35) 100% ankietowanych nauczycieli, którzy w planowaniu procesów edukacyjnych w odniesieniu do przedmiotu, którego nauczają uwzględniają następujące elementy: potrzeby i możliwości uczniów, liczebność klas, czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści. Zdaniem dyrektora źródłami planowania procesów edukacyjnych w szkole są: bieżący monitoring osiągnięć uczniów oraz przeprowadzana systematycznie w połowie każdego roku szkolnego, analiza wyników egzaminów zewnętrznych i monitoring losów absolwentów. Suma informacji pozyskanych w wyżej opisany sposób, jest analizowana przez zespół kierowniczy szkoły, a następnie przez członków rady pedagogicznej. Informacje te służą również do opracowania rocznego planu dydaktyczno - wychowawczego i opiekuńczego szkoły, który zatwierdzany jest przez radę pedagogiczną na początku każdego roku szkolnego. W dokumencie tym, zawarte są działania edukacyjne szkoły, oferta zajęć pozalekcyjnych oraz plan wycieczek i wyjazdów młodzieży. Wszystkie źródła informacji potwierdzają, że organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. Wszyscy nauczyciele (35) 100% stwierdzili, że szkoła zapewnia możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych, a pomieszczenia, w których prowadzone są zajęcia sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. (66) 90% ankietowanych rodziców uważa, że sposób ułożenia planu lekcji pomaga w uczeniu się ich dzieci. Potwierdziła to również obserwacja placówki. Sale lekcyjne są zadbane i w większości wyposażone w nowe meble. Na wyróżnienie zasługuje wystrój sali języka rosyjskiego, która jest nie tylko bardzo estetycznie zaprojektowana, ale również wyposażona w ładnie wyeksponowane rekwizyty związane z kultura rosyjską. Analiza dokumentacji wykazała, że w tygodniowym planie lekcji zajęcia dydaktyczne dla uczniów zostały ułożone w sposób umożliwiającym zachowanie zasad BHP. Przedmioty ścisłe i humanistyczne oraz sportowe zostały rozłożone równomiernie w ciągu dnia nauki i całego tygodnia. Metody stosowane w szkole również sprzyjają skutecznemu uczeniu się uczniów. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji dostępne w czasie ewaluacji. Nauczyciele podczas wywiadu potwierdzili, że w celu zwiększenia aktywności uczniów w szkole stosuje się różnorodne metody aktywizujące, m.in. metodę projektu, metodę problemową, burzę mózgów, metodę dramy, zajęcia w terenie, wycieczki dydaktyczne, metody bezpośrednich doświadczeń, filmy i wycieczki dydaktyczne, środki multimedialne, prace w grupach, prezentacje multimedialne i dyskusje. W celu osiągnięcia lepszych efektów dydaktycznych, lekcje organizuje się również poza szkołą. (12) 34% ankietowanych nauczycieli stwierdziło, że uczniowie, mają szansę, kilka razy w roku pracować metodą projektu, (129) 92.% ankietowanych uczniów na niektórych zajęciach pracuje w grupach, a mimo to, jak wynika z ankiet tylko połowa uczniów była zaciekawiona lekcją. (106) 64% ankietowanych uczniów odpowiedziało, że nikt nie pomógł im zastanowić się nad tym, czego się nauczyli. 19 W opinii dyrektora przyczyny niepowodzeń uczniów są analizowane, a wynikające z tego wnioski pomagają ustalić sposoby wsparcia tych, którzy mają trudności w nauce. Dla tych uczniów szkoła organizuje zajęcia indywidualne, prowadzone w ramach programu „Partnerzy w nauce”, zajęcia przygotowujące do egzaminu maturalnego oraz inne, prowadzone w zależności od potrzeb zgłaszanych przez uczniów. Szkoła posiada nowoczesne pomoce dydaktyczne i środki audiowizualne takie jak: tablica multimedialna w pracowni matematycznej, w pełni wyposażona pracownia informatyczna (16 stanowisk komputerowych), dwie językowe pracownie multimedialne z dostępem do internetu (po 5 stanowisk komputerowych w każdej), 7 pracowni wyposażonych w projektory multimedialne, 10 pracowni - w sprzęt audio-wideo. W pracowni fizyki, chemii i biologii znajdują również się nowoczesne pomoce naukowe. Czytelnia szkolna zapewnia uczniom dostęp do codziennej prasy lokalnej i czasopism naukowych. W bibliotece szkolnej znajduje się ponad 30 tys. woluminów, w tym słowniki, encyklopedie, wydawnictwa naukowe, metodyczne, popularno-naukowe, lektury (ok. 30 % zasobu), wydawnictwa antykwaryczne i reprinty). Posiadane przez szkołę nowoczesne środki dydaktyczne sprawiają, że lekcje są ciekawsze i efektywniejsze. Nauczyciele w ramach zespołów samokształceniowych również wzbogacają bazę w nowoczesne pomoce naukowe, które uatrakcyjniają prowadzone przez nich lekcje. Organizowanie przez szkołę wycieczek turystyczno - krajoznawczych dla młodzieży, w tym również wyjazdów zagranicznych, prowadzonych w ramach międzynarodowych wymian młodzieżowych, dostarcza uczniom wielu ciekawych doświadczeń i proces dydaktyczny czyni bardziej atrakcyjnym. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce. (126) 90% ankietowanych uczniów wie, dlaczego otrzymało dana ocenę, (80) 57% potwierdziło, że nauczyciele, wystawiając ocenę, odnoszą się do tego, co uczniowie wiedzieli wcześniej, a (120) 86% uczniów stwierdziło że wystawiając ocenę nauczyciele odnoszą się również do ich wcześniejszych sukcesów. Wszyscy ankietowani nauczyciele potwierdzili, że przekazują uczniom informację zwrotną, uzasadniającą ocenę. Analiza dokumentów potwierdza spełnienie powyższego kryterium. Zarówno w statucie szkoły jak i w opracowanych przedmiotowych systemach oceniania występują zapisy mówiące o zasadach informowania ucznia i rodzica o bieżących postępach uczniów, przy zastosowaniu nadrzędnej zasady, że wszystkie oceny są jawne i muszą zostać skomentowane przez nauczyciela. Zapisy w dokumentach szkolnych wskazują również na formy omówienia, np. uczeń ma prawo zwrócić się do nauczyciela o udzielenie mu dodatkowych (szczegółowych) informacji włącznie z możliwością indywidualnego przeanalizowania efektów jego pracy. Wykonanie tego zadania ułatwia nauczycielom stosowany w szkole system oceniania punktowego, obowiązującego na wybranych przedmiotach. W systemie tym uczeń, dysponując odpowiednim narzędziem, jakim jest opracowany arkusz kalkulacyjny MS Excel, jest zobowiązany do bieżącego monitorowania swoich osiągnięć z możliwością prowadzenia symulacji (np. co się stanie, jeżeli nie będzie obecny na sprawdzianie), każdorazowo mając generowaną ocenę końcową. Dzięki temu systemowi uczeń w każdym momencie jest informowany, nie tylko o swoich osiągnięciach, ale ma bezpośredni wpływ na ich kształtowanie. Określone zostały również formalne sposoby informowania rodziców o postępach w nauce. Harmonogram spotkań z rodzicami jest opublikowany na stronie internetowej szkoły. Na podstawie obserwacji szkoły stwierdzono, że na korytarzach, bardzo estetycznie wyeksponowano informacje o sukcesach uczniów. W bardzo dużej, oszklonej gablocie gromadzone są puchary i statuetki za liczne osiągnięcia uczniów. Na gazetkach wyeksponowano uczniów osiągających znaczące sukcesy. Długie korytarze ozdobione są tablami absolwentów oraz gazetkami tematycznymi, które informują o aktualnym życiu szkoły. Wszystkie tablice informacyjne i tabla znajdują się na wysokości wzroku, co pozwala dokładnie je zobaczyć. Ocenianie uczniów motywuje ich do dalszej pracy. (92) 66% ankietowanych uczniów stwierdziło, że nauczyciele rozmawiają z nimi o sukcesach, a (103) 74% uczniów stwierdziło, że rozmawiają z nimi również o trudnościach. Wśród 25 uczniów biorących udział w wywiadzie 23 stwierdziło, że kiedy są oceniani, wiedzą, co poprawić. (30) 86% ankietowanych nauczycieli uważa, że uczniowie dzięki informacji zwrotnej, jaką otrzymują od nauczycieli są zmotywowani do pracy. (47) 64% ankietowanych rodziców stwierdziło, że ich dziecko do nauki jest zazwyczaj zmotywowane przez nauczycieli. W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów. Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli oraz informacje zebrane podczas wywiadu pozwoliły ustalić, że wszyscy nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów poprzez zastosowanie testu startowego, testu kompetencji oraz analizę punktowego systemu oceniania. W opinii dyrektora, monitoring służy ustaleniu mocnych i słabych stron ucznia, poza tym służy ustaleniu przyczyn tych niepowodzeń. 20 Monitorując osiągnięcia uczniów, nauczyciele chcą również uzyskać odpowiedź na pytanie, które z zastosowanych form pomocy uczniowi np. wymagającemu wsparcia są najskuteczniejsze, czy nauczyciel wsparł ucznia dążącego do osiągnięcia sukcesu w sposób właściwy, czy uczeń wykorzystał wszystkie możliwości, jakie stworzyła mu szkoła. Prowadząc monitoring wyników egzaminów zewnętrznych, nauczyciele szczególną uwagę przywiązują do ustalenia, z jakimi problemami spotkali się uczniowie podczas egzaminów. Starają się wywołać refleksję, na ile problemy uczniów (obserwowane w cyklach co najmniej trzyletnich) są efektem zaniedbań ze strony szkoły, na ile zdiagnozowanie niepowodzenie ucznia ma źródło w sposobie nauczania, dobranych strategiach edukacyjnych itd. Wyciągnięte z tych analiz wnioski pomagają nauczycielom odpowiednio modyfikować przyjęty plan i styl nauczania, wprowadzać zmiany w doborze metod i środków dydaktycznych. W szkole funkcjonują następujące rodzaje monitoringów: 1. monitoring bieżących osiągnięć ucznia, prowadzony jest na bieżąco przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów wychowawców klasowych, 2. monitoring okresowych osiągnięć ucznia, który zawiera wyniki klasyfikacji półrocznej i rocznej, prowadzony na podstawie opracowanego arkusza klasyfikacyjnego i w postaci zestawień statystycznych, 3. monitoring wyników egzaminów zewnętrznych, zawierający analizę kontekstową wyników egzaminów maturalnych, analizę wyników staninowych z egzaminów gimnazjalnych maturalnych, 4. monitoring osiągnięć ucznia, który pozwala również pozyskać informacje służące do promowania uczniów zdobywających czołowe miejsca w różnego rodzaju zawodach, konkursach i turniejach, 5. monitoring frekwencji uczniów. Nauczyciele, monitorując procesy edukacyjne przebiegające w szkole wykonują różne, wymienione przez nich podczas wywiadu czynności. Uzupełniają arkusze realizacji podstawy programowej dostępne na komputerze w pokoju nauczycielskim, analizują arkusze oceniania punktowego, wypełniają co miesiąc arkusz monitoringu realizacji podstawy programowej przygotowanej przez dyrektora szkoły, prowadzą dodatkowy dziennik przygotowania do zajęć i aktywności na zajęciach, analizują trudności uczniów i zadania stwarzające im problemy. Stosują wywiady i ankiety, analizują wyniki matury próbnej, prowadzą monitoring frekwencji, na bieżąco oraz okresowo analizują wyniki nauczania w poszczególnych grupach. Nauczyciele prowadzą również obserwacje zachowań uczniów. Podczas monitoringu stawiają różne pytania w zależności od obszaru, jaki jest monitorowany. Pytania dotyczą osiągania celów edukacyjnych, realizacji planu nauczania, wykorzystania metod pracy na lekcji itp. Przykładowe pytania stawiane przez nauczycieli to: jakie postępy robią uczniowie?, czy koncepcja pracy szkoły zaspokaja ich potrzeby, czy uczniowie mogą w szkole rozwijać swoje zainteresowania?, co zrobić, aby osiągnąć lepsze wyniki? co należy doskonalić?, jakiej pomocy potrzebują uczniowie w odniesieniu do konkretnego przedmiotu?, jakiej pomocy uczniowie mogą potrzebować w odniesieniu do danego przedmiotu?. Nauczyciele analizują zagrożenia, zastanawiają się nad realizacją programu. itp. W ocenie dyrektora monitoring procesów edukacyjnych przebiegających w szkole prowadzony jest na bieżąco, a jego wyniki przedstawiane są dyrektorowi w formie sprawozdań okresowych. Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów edukacyjnych. Z wywiadu z nauczycielami wynika, że na ich podstawie wprowadzono zmiany w sposobie realizacji zagadnień programowych, np. wprowadzono przejrzysty wewnętrzny system oceniania na zajęciach z wychowania fizycznego. Wprowadzono również zmiany w rodzajach zajęć dodatkowych, poszerzano ich ofertę. Zmodyfikowano sposób nauczania języków obcych utworzono grupy międzyoddziałowe i poszerzono ofertę edukacyjną w tym zakresie. Dla uczniów przygotowujących się do matury na poziomie rozszerzonym, utworzono grupy międzyklasowe. Nawiązywano współpracę z uczelniami oferującymi szkole opiekę naukową i prowadzenie zajęć oczekiwanych przez uczniów w związku z ich wyborami kierunków dalszego kształcenia. W celu efektywniejszej realizacji procesów edukacyjnych nauczyciele podejmują, w miarę możliwości, współpracę z uczniami. Wszyscy ankietowani nauczyciele biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyć. Przeprowadzane są wśród nich ankiety i rozmowy indywidualne. Nauczyciele dokonują podsumowania po sprawdzianach. Wnioski z tych podsumowań nauczyciele wykorzystują do dalszej pracy z uczniami (71) 97% ankietowanych rodziców uważa, że nauczyciele uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć i sposobu prowadzania. Zdaniem rodziców propozycje uczniów i ich inicjatywy uwzględniane są w organizowaniu wszelkich zajęć pozalekcyjnych, przez co szkoła stwarza możliwości do rozwoju zainteresowań uczniów. Uczniowie maja wpływ na tematykę godzin wychowawczych. Zgłaszają swoje trudności w nauce, które mogą uzupełniać na zajęciach dodatkowych i konsultacjach indywidualnych. Składają swoje propozycje wycieczek. W wywiadzie grupowym uczniowie podali następujące przykłady zmian dokonanych w szkole, które zostały przygotowane wspólnie przez nauczycieli i uczniów: przygotowanie do matury, festiwal nauki, święto szkoły, warsztaty i prezentacje. Zdaniem dyrektora szkoła modyfiku21 je swoją ofertę edukacyjną po zasięgnięciu opinii uczniów oraz kandydatów do szkoły (np. poszerzenie oferty nauczania języków obcych nowożytnych o język hiszpański). Szkoła organizuje dodatkowe zajęcia edukacyjne i inne działania (wycieczki) w oparciu o deklaracje uczniów wyrażających wolę i chęć uczestniczenia w takich, a nie innych formach zajęć (np. zajęcia o charakterze artystycznym – muzycznym, zatrudniony został pracownik naukowy Akademii Muzycznej w Krakowie). Zmieniono szkolne plany nauczania dostosowując je do oczekiwań rodziców i uczniów. Szkoła organizuje imprezy i podejmuje działania wychowawcze na wniosek Samorządu Uczniowskiego lub z inicjatywy poszczególnych uczniów działających w organizacjach lub stowarzyszeniach zewnętrznych (np. organizowanie Szkolnego Finału WOŚP, organizowanie Dnia maturzysty połączonego ze zbieraniem środków na określony cel charytatywny. itd.) Zespoły klasowe podejmują samodzielne decyzje określając rodzaj, terminy i trasy wyjazdów turystycznych i krajoznawczych. Grupy uczniów w ramach zespołów klasowych lub grup zainteresowanych podejmują samodzielne inicjatywy wychowawcze, promocyjne i inne (np. radiowęzeł pozostający w dyspozycji samorządu uczniowskiego i inicjatywa tworzenia w nim cyklicznych audycji radiowych), Samorząd uczniowski podjął również inicjatywę włączenia się młodzieży szkoły w akcję „Cała Polska czyta dzieciom”, co zaowocowało wizytami uczniów szkoły w okolicznych przedszkolach i czytaniem im bajek i opowiadań, jak również zorganizowanie widowiska dla przedszkolaków z okazji Świąt Bożego Narodzenia”, organizowanie imprez charytatywnych (koncerty na rzecz uczniów chorych) itd. Nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania, o czym poinformowali w przeprowadzonej ankiecie. Systematyczne motywują uczniów do nauki poprzez sprawdzanie wiedzy, stosowanie różnorodnych metod pracy na lekcji. Metody i formy nauczania dostosowują do potrzeb i możliwości uczniów. Okazują szacunek dla ucznia, uwzględniają jego możliwości poznawcze i zainteresowania. Uczniowie mają możliwość poprawy każdej uzyskanej przez ucznia oceny. W razie potrzeby pomagają zorganizować pomoc koleżeńską, objaśniają zasady skutecznego uczenia się. Czasami uwzględnianie pomysłów i propozycji uczniów. Indywidualizują proces uczenia, współpracuję z rodzicami. Prowadzą różnego rodzaju kółka rozszerzające, uzupełniające, zajęcia wspomagające w ramach "Partnerów w nauce", zajęcia wspomagające tzw. S.O.S -y itp. Organizują zajęcia dodatkowe, ciekawe wycieczki w kraju i za granicą pomagają w znajdowaniu ciekawych ofert np. wakacyjnych kursów językowych za granicą. Zachęcają uczniów do przezwyciężania trudności oraz do pracy w celu własnego rozwoju, udzielają wskazówek i podpowiedzi w kwestiach związanych z uczeniem się. Potwierdzili to uczniowie w przeprowadzonym z nimi wywiadzie, twierdząc, że nauczyciele dokonują podsumowań lekcji, robią kartkówki, pomagają w trudnościach, pytają jak pomóc. „Nauczyciele oceniają nas sprawiedliwie, oceny wzmacniają pozytywnym komentarzem”. Udzielają wskazówek jak się uczyć, pozwalają urozmaicać lekcje inicjatywami uczniów. Zdaniem uczniów osobowość nauczyciela też motywuje do nauki. Rodzice są podobnego zdania, a w wywiadzie stwierdzili, że nauczyciele starają się w różny sposób uatrakcyjniać zajęcia dydaktyczne poprzez organizowanie zajęć poza szkołą np. zajęcia laboratoryjne na uczelni. Profesorowie zaprzyjaźnionych uczelni, prowadzą również zajęcia z uczniami na terenie szkoły. Organizowane są również spotkania z ciekawymi ludźmi. Wyjazdy zagraniczne organizowane przez szkołę motywują ich dzieci do nauki języka. Zdaniem rodziców motywacją do nauki jest również świadomość uczniów, że nauczyciele mają kontakt telefoniczny z rodzicami. Zdaniem rodziców motywacją dla uczniów są też wyróżnienia i czołowe miejsca zdobywane przez uczniów w różnych konkursach oraz nagrody pieniężne fundowane przez Starostę i komitet rodzicielski dla uczniów, którzy mają średnią powyżej 4,5. W opinii dyrektora uczniom szkoły potrzebna jest zorganizowana pomoc w przezwyciężaniu problemów edukacyjnych, w tym celu szkoła zorganizowała ofertę zajęć dodatkowych. Uczniowie szkoły oczekują „wprowadzania” w życie akademickie, dlatego zorganizowano dla nich akademickie zajęcia dodatkowe, wyjazdy na uczelnie, itd. Uczniowie chętnie uczestniczą w konkursach i zawodach, szkoła organizuje lub współorganizuje szereg konkursów przedmiotowych i zawodów sportowych. Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. (39) 28% ankietowanych uczniów stwierdziło, że nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki temu wiedzą, jak się uczyć, (73) 52% uczniów stwierdziło, że nauczyciele na ten temat rzadko z nimi rozmawiają. W dniu ankietowania (80) 48% uczniów otrzymało wskazówkę od nauczyciela, która pomogła im się uczyć, ale jednocześnie (87) 52% ankietowanych uczniów takiej wskazówki nie otrzymało. Wszystkie źródła informacji dostępne w czasie ewaluacji potwierdziły, że procesy edukacyjne przebiegające w szkole mają charakter zorganizowany, a powyższe argumenty uzasadniają wysoki poziom spełnienia wymagania. 22 Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie B Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane przez (35) 100% ankietowanych nauczycieli, którzy wymienili różne sposoby monitorowania. Uzupełniają arkusze realizacji podstawy programowej dostępne na komputerze w pokoju nauczycielskim, analizują arkusze oceniania punktowego, wypełniają co miesiąc arkusza monitoringu realizacji podstawy programowej przygotowanej przez dyrektora szkoły, prowadzą dodatkowy dziennik przygotowania do zajęć i aktywności na zajęciach, analizują trudności uczniów i zadania stwarzające im problemy. Stosują wywiady i ankiety, analizują wyniki matury próbnej, prowadzą monitoring frekwencji, na bieżąco oraz okresowo analizuję wyniki nauczania w poszczególnych grupach. Nauczyciele prowadzą również obserwacje zachowań uczniów. Podczas monitoringu stawiają różne pytania w zależności od obszaru jaki jest monitorowany. Pytania dotyczą osiągania celów edukacyjnych. Pytania o przebieg realizacji planu nauczania (tempo, przyczyny opóźnienia, pomysły uzupełnienia zaległości), pytania o zaplanowaną i zrealizowaną ilość godzin dla danej klasy, wykorzystanie metod pracy na lekcji, proponowanych form i uzupełnienia różnic. Przykładowe pytania to:jakie postępy robią uczniowie?, czy koncepcja pracy szkoły zaspokaja potrzeby uczniów?, czy uczniowie mogą w szkole rozwijać swoje zainteresowania?, co zrobić aby osiągnąć lepsze wyniki? co należy doskonalić? jakie metody zastosować aby otrzymać lepsze wyniki? jakiej pomocy potrzebują uczniowie w odniesieniu do konkretnego przedmiotu?, jakie metody zastosować, aby otrzymać lepsze wyniki?, jaka jest efektywność nauczania? jakiej pomocy uczniowie mogą potrzebować w odniesieniu do danego przedmiotu?. Nauczyciele analizują zagrożenia, zastanawiają się nad realizacją programu. itp. W ocenie dyrektora monitoring procesów edukacyjnych przebiegających w szkole prowadzony jest na bieżąco. Przedstawiane są sprawozdania okresowe nauczycieli (w tym opis działań wspierających wysiłki edukacyjne ucznia),dokonywane jest bieżące omawianie efektywności działań podejmowanych przez szkołę ( analiza wyników edukacyjnych i osiągnięć uczniów, analiza losów absolwentów, analiza wyników naboru do szkoły). Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów edukacyjnych. Z wywiadu z nauczycielami wynika, że wprowadzono zmiany w sposobie realizacji zagadnień programowych z wf., wprowadzono przejrzysty WSO. Zdaniem dyrektora wprowadzono zmiany w rodzajach zajęć dodatkowych, poszerzanie ich ofertę. Wprowadzono zmiany w organizacji nauczania (zmiana tzw. „ramówek”) Zmodyfikowano sposób nauczania języków obcych ( utworzono grupy międzyoddziałowe) i poszerzono ofertę edukacyjną w tym zakresie. Utworzono tzw. „klasy łączone” pozwalające na faktyczne obniżenie liczebności uczniów na zajęciach na których realizowany jest poszerzony program nauczania przy zachowaniu dotychczasowej oferty szkoły (7 rodzajów klas, w których przedmioty kierunkowe - rozszerzone – dobrane zostały pod kątem rekrutacji na wyższe uczelnie) Nawiązywano współpracę z uczelniami oferującymi szkole opiekę naukowa i prowadzenie zajęć oczekiwanych przez uczniów w związku z takimi a nie innymi wyborami kierunków dalszego kształcenia. Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych. Wszyscy ankietowani nauczyciele biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyć. Przeprowadzane są ankiety wśród uczniów, rozmowy indywidualne z uczniami, podsumowania po sprawdzianach. Wnioski z tych działań nauczyciele wykorzystują do ustalania terminów i zakresu materiału do sprawdzianów. (71) 97% ankietowanych rodziców uważa, że nauczyciele uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć i sposobu prowadzania. Zdaniem rodziców propozycje uczniów i inicjatywy uwzględniane są w organizowaniu wszelkich zajęć pozalekcyjnych, szkoła stwarza możliwości do rozwoju zainteresowań uczniów. Uczniowie maja wpływ na tematykę godzin wychowawczych. Zgłaszają swoje trudności w nauce, które mogą uzupełniać na zajęciach dodatkowych i konsultacjach indywidualnych. Składają swoje propozycje wycieczek. W wywiadzie grupowym uczniowie podali następujące przykłady zmian dokonanych w szkole, które została przygotowana wspólnie przez nauczycieli i uczniów: przygotowanie do matury, festiwal nauki, święto szkoły, warsztaty i prezentacje. Na obserwowanych lekcjach Propozycje uczniów i inicjatywy uwzględniane są w organizowanie wszelkich zajęć pozalekcyjnych, szkoła stwarza możliwości do rozwoju zainteresowań uczniów. Uczniowie maja wpływ na tematykę godzin wychowawczych. Zgłaszają swoje trudności w nauce, które mogą uzupełniać na zajęciach dodatkowych i konsultacjach indywidualnych. Składają swoje propozycje wycieczek. Zdaniem dyrektora szkoła modyfikuje swoja ofertę edukacyjną po zasięgnięciu opinii uczniów oraz kandydatów do szkoły (np. poszerzenie oferty nauczania języków obcych nowożytnych o język hiszpański) Szkoła organizuje dodatkowe zajęcia edukacyjne i inne działania (wycieczki) w oparciu o deklaracje uczniów wyrażających wolę i chęć uczestniczenia w takich, a nie innych formach zajęć (np. zajęcia o charakterze artystycznym – muzycznym, zatrudniony został pracownik naukowy Akademii Muzycznej w Krakowie) Szkoła zmieniła ramowe plany nauczania dostosowując je do oczekiwań rodziców i uczniów (np. inaczej rozłożone zostały ilości godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych na poszczególnych etapach kształcenia w szkole, w celu obniżenia ilości tych godzin w klasach programowo najwyższych, zasadniczo zmodyfikowany został system nauki języków obcych nowożytnych – grupy międzyoddziałowe) Szkoła organizuje imprezy i podejmuje działania wychowawcze na wniosek Samorządu Uczniowskiego lub z inicjatywy poszczególnych uczniów działających 23 w organizacjach lub stowarzyszeniach zewnętrznych (np. organizowanie Szkolnego Finału WOŚP, organizowanie Dnia Maturzysty wraz z określeniem celu zbierania datków w tym dniu itd.) Zespoły klasowe podejmują samodzielne decyzje określając rodzaj, terminy i trasy wyjazdów turystycznych i krajoznawczych Grupy uczniów w ramach zespołów klasowych lub grup zainteresowanych odejmują samodzielne inicjatywy wychowawcze, promocyjne i inne (np. samodzielnie działający radiowęzeł pozostający w dyspozycji SU, inicjatywa tworzenia cyklicznych audycji radiowych, inicjatywa SU włączenia się młodzieży szkoły w akcję „Cała Polska czyta dzieciom” co zaowocowało wizytami uczniów szkoły w okolicznych przedszkolach i czytaniem ich bajek i opowiadań, jak również zorganizowanie widowiska dla przedszkolaków z okazji Świąt Bożego Narodzenia”, organizowanie imprez charytatywnych (koncerty na rzecz uczniów chorych) itd Nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania, o czym poinformowali w przeprowadzonej ankiecie. Systematyczne motywują uczniów do nauki poprzez sprawdzanie wiedzy, stosowanie różnorodnych metod pracy na lekcji. Metody i formy nauczania dostosowują do potrzeb i możliwości uczniów. Okazują szacunek dla ucznia, uwzględniają jego możliwości poznawcze i zainteresowania. Uczniowie mają możliwość poprawy każdej uzyskanej przez ucznia oceny. Czasami uwzględnianie pomysłów i propozycji uczniów. W razie potrzeby pomagają zorganizować pomoc koleżeńską, objaśniają zasady skutecznego uczenia się, plan W razie potrzeby porozumiewam się z innymi nauczycielem tego ucznia i konsultują możliwości pomocy i wsparcia. Indywidualizują proces uczenia, współpracuję z rodzicami. Prowadzą zajęcia różnego autoramentu: kółka rozszerzające, uzupełniające, zajęcia wspomagające w ramach "Partnerów w nauce" , zajęcia S.O.S itp. Organizują zajęcia dodatkowe, ciekawe wycieczki w kraju i za granicą pomagają w znajdowaniu ciekawych ofert np. wakacyjnych kursów językowych za granicą, podpowiadam jakie lektury lub filmy warte są obejrzenia co wpływa na ich kompetencje językowe. Zachęcają ich do przezwyciężania trudności oraz do pracy w celu własnego rozwoju, udzielają wskazówek i podpowiedzi w kwestiach merytorycznych oraz staram się im pomagać znajdować najlepszy system uczenia się. Potwierdzili to uczniowie w przeprowadzonym z nimi wywiadzie, twierdząc ,że nauczyciele dokonują podsumowań lekcji, robią kartkówki, pomagają w trudnościach, pytają jak pomóc. Nauczyciele oceniają nas sprawiedliwie, oceny wzmacniają pozytywnym komentarzem. Udzielają wskazówek jak się uczyć, pozwalają urozmaicać lekcje inicjatywami uczniów. Zdaniem uczniów osobowość nauczyciela też motywuje do nauki. Rodzice są podobnego zdania, a w wywiadzie stwierdzili, że nauczyciele starają się w różny sposób uatrakcyjniać zajęcia dydaktyczne poprzez organizowanie zajęć poza szkołą np. zajęcia laboratoryjne na uczelni, profesorowie U.Śl. przyjeżdżają do Bierunia i prowadza zajęcia z uczniami w naszej szkole. Wyjazdy zagraniczne organizowane przez szkołę motywują do nauki języka. Zdaniem rodziców motywacja do nauki jest również kontakt z rodzicami, z nauczycielami istnieje możliwość kontaktu telefonicznego. Organizuję się spotkania z ciekawymi ludźmi. Zdaniem rodziców motywacją dla uczniów są wyróżnienia i czołowe miejsca zdobywane przez uczniów w różnych konkursach oraz nagrody pieniężne fundowane przez Starostę i komitet rodzicielski dla uczniów ,którzy mają średnią powyżej 4.5 d Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane. Z wywiadu z nauczycielami wynika, że prowadzona jest indywidualna diagnoza z zakresu matematyki, materiał edukacyjny dla ucznia rozpisywany jest na punkty. Nauczyciele szukają różnych sposobów wsparcia, rodzice otrzymują informacja zwrotna o postępach ich dzieci. W opinii dyrektora uczniom szkoły potrzebna jest zorganizowania pomoc w przezwyciężaniu problemów edukacyjnych w tym celu szkoła zorganizowała ofertę zajęć dodatkowych. Uczniowie szkoły oczekują „wprowadzania” w życie akademickie, dlatego zorganizowano dal nich akademickie zajęcia dodatkowe, wyjazdy na uczelnie, na zajęcia otwarte itd. Uczniowie chętnie uczestniczą w konkursach i zawodach – szkoła organizuje lub współorganizuje szereg konkursów przedmiotowych i zawodów sportowych. Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. (39) 28% ankietowanych uczniów stwierdziło, że nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki temu wiedza, jak się uczyć, (73) 52% uczniów stwierdziło, że nauczyciele na ten temat rzadko z nimi rozmawiają. W dniu ankietowania (80) 47% uczniów otrzymało wskazówkę od nauczyciela, która pomogła im się uczyć, ale jednocześnie (87) 52% ankietowanych uczniów takiej wskazówki nie otrzymało. W trakcie wywiadu uczniowie dodali, że na fizyce pani uczy techniki notowania, na matematyce nauczyciel stosuje tzw. "Rady Cioci Basi", w czasie zajęć WIP - u, otrzymujemy takie informacje. Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie D Procesy edukacyjne są realizowane w szkole lub placówce z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej Szkoła nie realizuje nowej podstawy programowej, ale mimo to nauczyciele stosują ograniczenie metod podających, na rzecz poszukujących, stosują metody aktywizujące, kreują krytyczne postawy uczniów poprzez stawianie pro24 blemów, pracę w grupach, dyskusję, burza mózgów. W wywiadzie poinformowali, że podczas jej realizacji napotykają na ograniczenia takie jak: brak dostępu do krytej pływalni, nie najlepszy stan techniczny boiska utrudnia realizację zajęć wf, nie zawsze zajęcia z fizyki mogą odbywać się w przeznaczonej do tego pracowni. Zdaniem dyrektora (chociaż w szkole nadal obowiązuje podstawa programowa określona w rozporządzeniu MENiS z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002 r., Nr 51, poz. 458 z późniejszymi zmianami). W zasadzie w szkole podczas realizacji jej statutowych działań realizuje się wszystkie zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Szczególnie jednak nauczyciele przykładają uwagę do ilustrowania zadań (zjawisk) przykładami poprzez wykonywanie ćwiczeń i doświadczeń, odwołują się do rzeczywistości i realiów otaczającego świata, zwracają uwagę aby uczniowie zrozumieli omawiane zjawiska i wydarzenia, zwracają uwagę na potrzebę interdyscyplinarnego traktowania zjawisk i wydarzeń. Realizując działania dydaktyczne kładą nacisk na pracę zespołową uczniów, kształtują umiejętność logicznego myślenia, abstrahowania, uogólniania oraz ujmowania zjawisk i wydarzeń w ciągach przyczynowo-skutkowych. Wykazując dbałość o wychowawczy aspekt nauczania kształtują postawy doceniania dorobku przeszłych pokoleń i wskazują na walory tzw. kultury wyższej. Wykazują dbałość o kształtowanie postawy tolerancji i dialogu. Procesy edukacyjne są planowane. Potwierdzili to (350 100% ankietowanych nauczycieli, którzy w planowaniu procesów edukacyjnych w odniesieniu do przedmiotu, którego Pan nauczają uwzględniają następujące elementy: potrzeby i możliwości uczniów, liczebność klas organizację roku szkolnego czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści. Zdaniem dyrektora źródłami planowania procesów edukacyjnych w szkole są: monitoring osiągnięć uczniów, analiza działań nauczycieli podejmowanych w związku z potrzebami edukacyjnymi uczniów (przeprowadzana systematycznie w połowie każdego roku szkolnego), analiza wyników egzaminów zewnętrznych i monitoring losów absolwentów. Suma informacji pozyskanych w wyżej opisany sposób, jest analizowana przez zespół kierowniczy szkoły, a następnie przez członków rady pedagogicznej. Analiza oczekiwań uczniów oraz potrzeby dostrzegane przez nauczycieli są podstawą do opracowania działań będących częścią procesów, o których mowa i które przybierają formę dokumentu: Rocznego Planu Dydaktyczno-Wychowawczego i Opiekuńczego Szkoły, opracowywanego przez nauczycieli wybranych spośród członków rady pedagogicznej, a następnie zatwierdzanego przez całą Radę Pedagogiczna na początku każdego roku szkolnego. W dokumencie tym zawarte są działania edukacyjne szkoły, oferta zajęć pozalekcyjnych, wycieczek i wyjazdów młodzieży. Roczny Plan Pracy W.-D. i O. Szkoły jest modyfikowany w zależności od potrzeb. Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji. Wszyscy nauczyciele(35) 100% stwierdzili, że szkoła zapewnia możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych, a pomieszczenia, w których prowadzone są zajęcia sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. (66) 92% ankietowanych rodziców uważa, że sposób ułożenia planu lekcji sprzyja uczeniu się. Obserwacja placówki pozwoliła ustalić, że wielkość sal lekcyjnych jest odpowiednia do liczebności klas, co pozwala na skuteczną organizację procesów edukacyjnych. Sale lekcyjne są zadbane i w większości wyposażone w nowe meble. Na wyróżnienie zasługuje wystrój sali języka rosyjskiego, która jest nie tylko bardzo estetycznie zaprojektowana, ale również wyposażona w bardzo ładnie wyeksponowane rekwizyty związane z kultura rosyjską. Analiza dokumentacji pokazała, że plan zajęć został opracowany zgodnie z przepisami o zasadach zachowania BHP i jest analizowany w czasie kontroli szkoły przez SANEPID W tygodniowym planie lekcji zajęcia dydaktyczne dla uczniów zostały ułożone w sposób umożliwiającym zachowanie zasad BHP: przedmioty ścisłe i humanistyczne oraz sportowe zostały ułożone wymiennie i rozłożone równomiernie w ciągu dnia nauki i całego tygodnia. Ograniczenia w tym zakresie wynikają z następujących faktów: konieczność realizacji zadań szkoły w ramach tzw. klas łączonych, - konieczność realizacji zadań szkoły w grupach międzyoddziałowych (wychowanie fizyczne i języki obce) - przyjętych ramowych planów nauczania dla poszczególnych klas w których przyjęto zasadę, aby w klasach maturalnych zasadniczo zmniejszyć ilość godzin obowiązkowych zajęć dydaktycznych, które nie są przedmiotami maturalnymi lub nie są przedmiotami realizowanymi według rozszerzonego programu nauczania dla danej klasy. Prawie wszyscy ankietowani uczniowie odczuwają jednak zmęczenie z powodu liczby zajęć w szkole. Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji dostępne w czasie ewaluacji. Nauczyciele podczas wywiadu potwierdzili, że w celu zwiększenia aktywności uczniów w szkole stosuje się różnorodne metody aktywizujące, m.in. metodę projektu, metodę problemową, burzę mózgów, metodę dramy, zajęcia w terenie, wycieczki dydaktyczne, metody bezpośrednich doświadczeń, filmy i wycieczki dydaktyczne, środki multimedialne, prace w grupach, prezentacje multimedialne i dyskusje. W celu osiągnięcia lepszych efektów dydaktycznych, lekcje organizuje się również poza szkołą. (22) 34% ankietowanych nauczycieli stwierdziło, że uczniowie mają szansę na zajęciach pracować metodą projektu. (129) 92.% ankietowanych uczniów na niektórych zajęciach pracuje w grupach, a mimo to tylko połowa ankietowanych była zaciekawiona lekcją. (106) 64% ankietowanym 25 uczniom, jak wynika z ich odpowiedzi, nikt nie pomógł zastanowić się czego się nauczyli. W opinii dyrektora w szkole prowadzona jest analiza przyczyn niepowodzeń uczniów, w kontekście działań nauczyciela podejmowanych w ciągu roku szkolnego, mających wesprzeć uczniów mających trudności w nauce. Uczeniu się sprzyja również analiza wyników egzaminów zewnętrznych (w szczególności analiza wyników egzaminu maturalnego) doskonalenie zawodowe nauczycieli (szkolenia odbywane w ramach WDN), stałe podnoszenie kwalifikacji nauczycieli (studia podyplomowe, kursy doskonalące i uczestnictwo w warsztatach metodycznych i innych formach).Podejmowane są działania zwiększające atrakcyjność zajęć edukacyjnych poprzez: prowadzenie obserwacji terenowych, wyjazdów naukowych (wycieczki historyczne, obozy ekologiczne) organizowanie wykładów i spotkań z ludźmi nauki i kultury (w tym tzw. zajęcia akademickie prowadzone przez pracowników uczelni wyższych w ramach współpracy i opieki naukowe, spotkania autorskie z dziennikarzami, politykami i świadkami wydarzeń historycznych, spotkania z absolwentami szkoły). Działania te znajdują odzwierciedlenie w dokumentacji szkoły i ładnie prowadzonej kronice. Zdaniem dyrektora oferta szkolnych zajęć dodatkowych, nakierowana jest na pracę z uczniami wymagającymi wsparcia edukacyjnego (zajęcia indywidualne, zajęcia dla uczniów tzw. WIP prowadzone w ramach programu „Partnerzy w nauce”, zajęcia przygotowujące do egzaminu maturalnego) Prowadzone są również zajęcia w ramach szkolnych kół naukowych i zajęcia dla uczniów uzdolnionych). Skuteczne pozyskiwanie przez szkołę nowoczesnych pomocy dydaktycznych i środków audiowizualnych takich jak: tablica multimedialna w pracowni matematycznej, w pełni wyposażona pracownia informatyczna (16 stanowisk komputerowych), dwie językowe pracownie multimedialne z dostępem do internetu (po 5 stanowisk komputerowych), pracownie wyposażone w projektory multimedialne (7 pracowni) i sprzęt audio-wideo (10 pracowni), baza pomocy dydaktycznych w pracowni fizyki (zestawy do optyki, elektroniki, i innych), nowoczesne wyposażenie pracowni chemii i biologii w pomoce naukowe i środki do prowadzenia, obserwacji (mikroskopy, preparaty mikroskopowe, kamery multimedialne) i ćwiczeń laboratoryjnych ,(nowoczesne dygestorium z zapleczem do przeprowadzania doświadczeń chemicznych), centrum multimedialne zlokalizowane przy bibliotece (2 stanowiska komputerowe), czytelnia szkolna z prasą lokalną, codzienną i czasopismami naukowymi), biblioteka szkolna (ponad 30 tys. woluminów, w tym słowniki, encyklopedie, wydawnictwa naukowe, metodyczne, popularno-naukowe, lektury (ok 30 % zasobu), wydawnictwa antykwaryczne i reprinty), podnosi atrakcyjność i zajęć. Nauczyciele w ramach zespołów samokształceniowych organizują bazę pomocy naukowych (również w wersji elektronicznej) i zestawów materiałów do ćwiczeń (w tym arkuszy egzaminacyjnych i zestawów ćwiczeniowych, powielanych do ilości potrzebnych na zajęciach). Organizowanie przez szkołę wycieczek turystyczno-krajoznawczych dla młodzieży, w tym również wyjazdów zagranicznych, prowadzonych w ramach międzynarodowych wymian młodzieżowych, dostarcza uczniom wielu ciekawych doświadczeń i proces dydaktyczny czyni bardziej ciekawym. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce. (126) 90% ankietowanych uczniów wie dlaczego otrzymało dana ocenę, (80) 57% potwierdziło, że nauczyciele wystawiając ocenę odnoszą się do tego, co uczniowie wiedzieli wcześniej, a (120) 86% uczniów stwierdziło że wystawiając ocenę nauczyciele odnoszą się również do ich wcześniejszych sukcesów. Wszyscy ankietowani nauczyciele potwierdzili, że przekazują uczniom informację zwrotną, uzasadniającą ocenę. Analiza dokumentów potwierdza spełnienie powyższego kryterium. Zarówno w statucie szkoły jak i w opracowanych przedmiotowych systemach oceniania występują zapisy mówiące o zasadach informowania ucznia i rodzica o bieżących postępach uczniów, przy zastosowaniu nadrzędnej zasady że wszystkie oceny są jawne i muszą być skomentowane przez nauczyciela. Zapisy w dokumentach szkolnych wskazują również na formy omówienia, np. uczeń ma prawo zwrócić się do nauczyciela o udzielenie mu dodatkowych (szczegółowych) informacji włącznie z możliwością indywidualnego przeanalizowania efektów jego pracy. Przykładem unikalnym w tym zakresie stosowanym na terenie szkoły są założenia systemu oceniania punktowego, obowiązującego na wybranych przedmiotach. W systemie tym uczeń, dysponując odpowiednim narzędziem (opracowany arkusz kalkulacyjny MS Excel), w dobrze pojętym swoim interesie, jest zobowiązany do bieżącego monitorowania swoich osiągnięć z możliwością prowadzenia symulacji (np. co się stanie jak nie będzie obecny na sprawdzianie) każdorazowo mając generowaną ocenę końcową. W tym układzie uczeń w każdym momencie nie tylko jest informowany o swoich osiągnięciach, ale ma bezpośredni wpływ na ich kształtowanie. Określone zostały również formalne sposoby informowania rodziców o postępach w nauce (np. podczas szkolnego dnia konsultacji – zasadniczo każda pierwsza środa miesiąca, chyba, że z uwagi na zwołane zebranie ogólne rodziców wypadnie inaczej. Harmonogram spotkań z rodzicami jest opublikowany na stronie internetowej szkoły). Na podstawie obserwacji szkoły Na korytarzach, bardzo estetycznie wyeksponowano informacje o sukcesach uczniów. W bardzo dużej, oszklonej gablocie gromadzone są puchary i statuetki za liczne osiągnięcia uczniów.Na gazetkach wyeksponowano uczniów osiągających znaczące sukcesy. Długie korytarze ozdobione są tablami absolwentów oraz gazetkami tematycznymi, które informują o aktualnym życiu szkoły. Wszystkie tablice informacyjne i tabla znajdują się na wysokości pozwalającej dokładnie je zobaczyć. Ocenianie uczniów motywuje ich do dalszej pracy. (92) 66% ankietowanych uczniów stwierdziło, że nauczyciele rozmawiają z nimi o sukcesach, (103) 77% uczniów stwierdziło, że nauczyciele rozmawiają z nimi również o trudno26 ściach. Wśród 25 uczniów biorących udział w wywiadzie 23 stwierdziło, że kiedy są oceniani, wiedzą co poprawić, dwoje stwierdziło, że są zadowoleni. (30) 86% ankietowanych nauczycieli uważa, że uczniowie dzięki informacji zwrotnej jaką otrzymują od nauczycieli są zmotywowani do pracy. (47) 64% ankietowanych rodziców stwierdziło, że ich dziecko do nauki jest zazwyczaj zmotywowane przez nauczycieli. W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów. Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli oraz informacje zebrane podczas wywiadu pozwoliły ustalić, że wszyscy nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów poprzez zastosowanie testu startowego, testu kompetencji oraz analizę punktowego systemu oceniania. W opinii dyrektora, monitoring służy ustaleniu mocnych i słabych stron ucznia, poza tym służy ustaleniu czy niepowodzenia wynikają z braku uzdolnień kierunkowych, czy też są skutkiem zaniedbania (niesystematyczności ucznia, zaniedbań na wcześniejszych etapach edukacyjnych). Monitorując osiągnięcia uczniów, nauczyciele chcą również uzyskać odpowiedź na pytanie, które z zastosowanych form pomocy uczniowi np. wymagającemu wsparcia są najskuteczniejsze, czy nauczyciel wsparł ucznia dążącego do osiągnięcia sukcesu w sposób właściwy, czy uczeń wykorzystał wszystkie możliwości jakie stworzyła mu szkoła Prowadząc monitoring wyników egzaminów zewnętrznych nauczyciele szczególna uwagę przywiązują do ustalenia, z jakimi problemami spotkali się nasi uczniowie podczas egzaminów. Starają się wywołać refleksję na ile problemy uczniów (obserwowane w cyklach co najmniej trzyletnich) są efektem zaniedbań ze strony szkoły. Nauczyciel również musi odpowiedzieć sobie na pytanie na ile zdiagnozowanie niepowodzenie ucznia ma źródło w sposobie nauczania, dobranych strategiach edukacyjnych itd., a w związku z tym musi zmodyfikować przyjęty plan i styl nauczania, inaczej dobrać metody i środki dydaktyczne, wykazać się większą determinacją i konsekwencją itd.) Monitoring osiągnięć ucznia, pozwala pozyskać informacje służą ce do promowania uczniów biorących udział w zawodach, konkursach i turniejach oraz nagradzania uczniów legitymujących się osiągnięciami. Rodzaje monitoringów: Monitoring bieżących osiągnięć ucznia (wyniki klasyfikacyjne) prowadzony jest na bieżąco przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów i wychowawców klasowych (przedmiotowe systemy oceniania i bieżąca dokumentacja przebiegu nauczania) – formami nagradzania uczniów są: pochwały na forum klasy, pochwały kierowane do rodziców i uwzględnianie tych osiągnięć podczas klasyfikacji okresowych Specyficzną sytuację posiadają nauczyciele, którzy monitorują osiągnięcia edukacyjne uczniów stosując system oceniania punktowego (prowadzony w szkole na zasadach działań innowacyjnych) – pozwala on na bieżąco obserwować sytuację edukacyjna ucznia włącznie z symulacją ocen okresowych. Prowadzony system jest demokratyczny i w istotny sposób uwzględnia wolę ucznia i motywuje go do podejmowania wysiłków edukacyjnych. jest ponadto przejrzysty i czytelny, minimalizując w znacznym stopniu subiektywizm nauczyciela przy ocenianiu okresowym (półrocznym i rocznym) Monitoring okresowych osiągnięć ucznia (wyniki klasyfikacji półrocznej i rocznej) prowadzony na podstawie opracowanego arkusza klasyfikacyjnego i udostępniane członkom RP w postaci zestawień statystycznych i wniosków – formami nagradzania uczniów są: nagrody książkowe fundowane przez Radę Rodziców, świadectwa z wyróżnieniem, udział rodziców uczniów wyróżniających się podczas uroczystości zakończenia nauki w szkole (dot. uczniów klas maturalnych), nagrody rzeczowe fundowane przez władze samorządowe dla najlepszych uczniów szkoły, nagrody organu prowadzącego szkołę (nagrody Starosty BieruńskoLędzińskiego) przyznawane w dwóch kategoriach: nagrody dla najlepszych uczniów (dot. uczniów kl. I – III) i nagrody dla najlepszych absolwentów (dotyczy uczniów klas III za sukcesy osiągane w ciągu trzyletniego okresu nauki w szkole), dyplomy „Sapere Aude” dla najlepszych absolwentów szkoły. Monitoring wyników egzaminów zewnętrznych prowadzony statystycznie (średnie arytmetyczne) i jakościowo (wskaźniki staninowe), ale również jakościowo poprzez porównywanie wyników uzyskiwanych przez uczniów na egzaminie gimnazjalnym i egzaminie maturalnym (np. prowadzona jest analiza wyników staninowych uczniów na egzaminie gimnazjalnym w części humanistycznej i wyników staninowych uzyskiwanych przez uczniów na egzaminie maturalnym z języka polskiego. Poza tym prowadzony jest analiza kontekstowa wyników egzaminów maturalnych na podstawie badania wyników uzyskanych z poszczególnych kompetencji kluczowych (źródłem tej analizy są wyniki poszczególnych zadań egzaminacyjnych). Monitoring uczestnictwa i osiągnięć uczniów szkoły w konkursach, turniejach i zawodach sportowych, prowadzony na bieżąco i publikowany na stronie internetowej szkoły – formą nagrody jest informacja zamieszczana na stronie internetowej szkoły, na gazetkach szkolnych, w prasie lokalnej, nagrody rzeczowe fundowane przez Radę Rodziców i instytucje zewnętrzne (w tym władze samorządowe) 27 Kryterium: W szkole wykorzystuje się zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej W szkole wykorzystuje się zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Szkoła nie realizuje nowej podstawy programowej, ale mimo to nauczyciele stosują ograniczenie metod podających, na rzecz poszukujących, stosują metody aktywizujące, kreują krytyczne postawy uczniów poprzez stawianie problemów, pracę w grupach, dyskusję, burza mózgów. W wywiadzie poinformowali, że podczas jej realizacji napotykają na ograniczenia takie jak: brak dostępu do krytej pływalni, nie najlepszy stan techniczny boiska utrudnia realizację zajęć wf, nie zawsze zajęcia z fizyki mogą odbywać się w przeznaczonej do tego pracowni. Zdaniem dyrektora (chociaż w szkole nadal obowiązuje podstawa programowa określona w rozporządzeniu MENiS z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002 r., Nr 51, poz. 458 z późniejszymi zmianami). W zasadzie w szkole podczas realizacji jej statutowych działań realizuje się wszystkie zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Szczególnie jednak nauczyciele przykładają uwagę do ilustrowania zadań (zjawisk) przykładami poprzez wykonywanie ćwiczeń i doświadczeń, odwołują się do rzeczywistości i realiów otaczającego świata, zwracają uwagę aby uczniowie zrozumieli omawiane zjawiska i wydarzenia, zwracają uwagę na potrzebę interdyscyplinarnego traktowania zjawisk i wydarzeń. Realizując działania dydaktyczne kładą nacisk na pracę zespołową uczniów, kształtują umiejętność logicznego myślenia, abstrahowania, uogólniania oraz ujmowania zjawisk i wydarzeń w ciągach przyczynowo-skutkowych. Wykazując dbałość o wychowawczy aspekt nauczania kształtują postawy doceniania dorobku przeszłych pokoleń i wskazują na walory tzw. kultury wyższej. Wykazują dbałość o kształtowanie postawy tolerancji i dialogu. Kryterium: Procesy edukacyjne są planowane Procesy edukacyjne są planowane. Potwierdzili to (350 100% ankietowanych nauczycieli, którzy w planowaniu procesów edukacyjnych w odniesieniu do przedmiotu, którego nauczają uwzględniają następujące elementy: potrzeby i możliwości uczniów, liczebność klas, organizację roku szkolnego czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści. Zdaniem dyrektora źródłami planowania procesów edukacyjnych w szkole są: monitoring osiągnięć uczniów, analiza działań nauczycieli podejmowanych w związku z potrzebami edukacyjnymi uczniów (przeprowadzana systematycznie w połowie każdego roku szkolnego), analiza wyników egzaminów zewnętrznych i monitoring losów absolwentów. Suma informacji pozyskanych w wyżej opisany sposób, jest analizowana przez zespół kierowniczy szkoły, a następnie przez członków rady pedagogicznej. Analiza oczekiwań uczniów oraz potrzeby dostrzegane przez nauczycieli są podstawą do opracowania działań będących częścią procesów, o których mowa i które przybierają formę dokumentu: Rocznego Planu Dydaktyczno-Wychowawczego i Opiekuńczego Szkoły, opracowywanego przez nauczycieli wybranych spośród członków rady pedagogicznej, a następnie zatwierdzanego przez całą Radę Pedagogiczna na początku każdego roku szkolnego. W dokumencie tym zawarte są działania edukacyjne szkoły, oferta zajęć pozalekcyjnych, wycieczek i wyjazdów młodzieży. Roczny Plan Pracy W.-D. i O. Szkoły jest modyfikowany w zależności od potrzeb. Kryterium: Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji. Wszyscy nauczyciele(35) 100% stwierdzili, że szkoła zapewnia możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych, a pomieszczenia, w których prowadzone są zajęcia sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. (66) 92% ankietowanych rodziców uważa, że sposób ułożenia planu lekcji sprzyja uczeniu się. Obserwacja placówki pozwoliła ustalić, że wielkość sal lekcyjnych jest odpowiednia do liczebności klas, co pozwala na skuteczną organizację procesów edukacyjnych. Sale lekcyjne są zadbane i w większości wyposażone w nowe meble. Na wyróżnienie zasługuje wystrój sali języka rosyjskiego, która jest nie tylko bardzo estetycznie zaprojektowana, ale również wyposażona w bardzo ładnie wyeksponowane rekwizyty związane z kultura rosyjską. Analiza dokumentacji pokazała, że plan zajęć został opracowany zgodnie z przepisami o zasadach zachowania BHP i jest analizowany w czasie kontroli szkoły przez SANEPID W tygodniowym planie lekcji zajęcia dydaktyczne dla uczniów zostały ułożone w sposób umożliwiającym zachowanie zasad BHP: przedmioty ścisłe i humanistyczne oraz sportowe zostały ułożone wymiennie i rozłożone równomiernie w ciągu dnia nauki i całego tygodnia. Ogranicze28 nia w tym zakresie wynikają z następujących faktów: - konieczność realizacji zadań szkoły w ramach tzw. klas łączonych, - konieczność realizacji zadań szkoły w grupach międzyoddziałowych (wychowanie fizyczne i języki obce) przyjętych ramowych planów nauczania dla poszczególnych klas w których przyjęto zasadę, aby w klasach maturalnych zasadniczo zmniejszyć ilość godzin obowiązkowych zajęć dydaktycznych, które nie są przedmiotami maturalnymi lub nie są przedmiotami realizowanymi według rozszerzonego programu nauczania dla danej klasy. Prawie wszyscy ankietowani uczniowie odczuwają jednak zmęczenie z powodu liczby zajęć w szkole. Kryterium: Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji dostępne w czasie ewaluacji. Nauczyciele podczas wywiadu potwierdzili, że w celu zwiększenia aktywności uczniów w szkole stosuje się różnorodne metody aktywizujące, m.in. metodę projektu, metodę problemową, burzę mózgów, metodę dramy, zajęcia w terenie, wycieczki dydaktyczne, metody bezpośrednich doświadczeń, filmy i wycieczki dydaktyczne, środki multimedialne, prace w grupach, prezentacje multimedialne i dyskusje. W celu osiągnięcia lepszych efektów dydaktycznych, lekcje organizuje się również poza szkołą. (22) 34 % ankietowanych nauczycieli stwierdziło, że uczniowie mają szansę na zajęciach pracować metodą projektu. (129) 92 % ankietowanych uczniów na niektórych zajęciach pracuje w grupach, a mimo to tylko połowa ankietowanych była zaciekawiona lekcją. (106) 64 % ankietowanym uczniom, jak wynika z ich odpowiedzi, nikt nie pomógł zastanowić się czego się nauczyli. W opinii dyrektora w szkole prowadzona jest analiza przyczyn niepowodzeń uczniów, w kontekście działań nauczyciela podejmowanych w ciągu roku szkolnego, mających wesprzeć uczniów mających trudności w nauce. Uczeniu się sprzyja również analiza wyników egzaminów zewnętrznych (w szczególności analiza wyników egzaminu maturalnego) doskonalenie zawodowe nauczycieli (szkolenia odbywane w ramach WDN), stałe podnoszenie kwalifikacji nauczycieli (studia podyplomowe, kursy doskonalące i uczestnictwo w warsztatach metodycznych i innych formach).Podejmowane są działania zwiększające atrakcyjność zajęć edukacyjnych poprzez: prowadzenie obserwacji terenowych, wyjazdów naukowych (wycieczki historyczne, obozy ekologiczne) organizowanie wykładów i spotkań z ludźmi nauki i kultury (w tym tzw. zajęcia akademickie prowadzone przez pracowników uczelni wyższych w ramach współpracy i opieki naukowe, spotkania autorskie z dziennikarzami, politykami i świadkami wydarzeń historycznych, spotkania z absolwentami szkoły). Działania te znajdują odzwierciedlenie w dokumentacji szkoły i ładnie prowadzonej kronice. Zdaniem dyrektora oferta szkolnych zajęć dodatkowych, nakierowana jest na pracę z uczniami wymagającymi wsparcia edukacyjnego (zajęcia indywidualne, zajęcia dla uczniów tzw. WIP prowadzone w ramach programu „Partnerzy w nauce”, zajęcia przygotowujące do egzaminu maturalnego) Prowadzone są również zajęcia w ramach szkolnych kół naukowych i zajęcia dla uczniów uzdolnionych). Skuteczne pozyskiwanie przez szkołę nowoczesnych pomocy dydaktycznych i środków audiowizualnych takich jak: tablica multimedialna w pracowni matematycznej, w pełni wyposażona pracownia informatyczna (16 stanowisk komputerowych), dwie językowe pracownie multimedialne z dostępem do internetu (po 5 stanowisk komputerowych), pracownie wyposażone w projektory multimedialne (7 pracowni) i sprzęt audio-wideo (10 pracowni), baza pomocy dydaktycznych w pracowni fizyki (zestawy do optyki, elektroniki, i innych), nowoczesne wyposażenie pracowni chemii i biologii w pomoce naukowe i środki do prowadzenia, obserwacji (mikroskopy, preparaty mikroskopowe, kamery multimedialne) i ćwiczeń laboratoryjnych ,(nowoczesne dygestorium z zapleczem do przeprowadzania doświadczeń chemicznych), centrum multimedialne zlokalizowane przy bibliotece (2 stanowiska komputerowe), czytelnia szkolna z prasą lokalną, codzienną i czasopismami naukowymi), biblioteka szkolna (ponad 30 tys. woluminów, w tym słowniki, encyklopedie, wydawnictwa naukowe, metodyczne, popularno-naukowe, lektury (ok 30 % zasobu), wydawnictwa antykwaryczne i reprinty), podnosi atrakcyjność i zajęć. Nauczyciele w ramach zespołów samokształceniowych organizują bazę pomocy naukowych (również w wersji elektronicznej) i zestawów materiałów do ćwiczeń (w tym arkuszy egzaminacyjnych i zestawów ćwiczeniowych, powielanych do ilości potrzebnych na zajęciach). Organizowanie przez szkołę wycieczek turystyczno-krajoznawczych dla młodzieży, w tym również wyjazdów zagranicznych, prowadzonych w ramach międzynarodowych wymian młodzieżowych, dostarcza uczniom wielu ciekawych doświadczeń i proces dydaktyczny czyni bardziej ciekawym. Kryterium: Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce. (126) 90% ankietowanych uczniów wie dlaczego otrzymało dana ocenę, (80) 57% potwierdziło, że nauczyciele wystawiając ocenę odnoszą się do tego, co ucznio29 wie wiedzieli wcześniej, a (120) 86% uczniów stwierdziło że wystawiając ocenę nauczyciele odnoszą się również do ich wcześniejszych sukcesów. Wszyscy ankietowani nauczyciele potwierdzili, że przekazują uczniom informację zwrotną, uzasadniającą ocenę. Analiza dokumentów potwierdza spełnienie powyższego kryterium. Zarówno w statucie szkoły jak i w opracowanych przedmiotowych systemach oceniania występują zapisy mówiące o zasadach informowania ucznia i rodzica o bieżących postępach uczniów, przy zastosowaniu nadrzędnej zasady że wszystkie oceny są jawne i muszą być skomentowane przez nauczyciela. Zapisy w dokumentach szkolnych wskazują również na formy omówienia, np. uczeń ma prawo zwrócić się do nauczyciela o udzielenie mu dodatkowych (szczegółowych) informacji włącznie z możliwością indywidualnego przeanalizowania efektów jego pracy. Przykładem unikalnym w tym zakresie stosowanym na terenie szkoły są założenia systemu oceniania punktowego, obowiązującego na wybranych przedmiotach. W systemie tym uczeń, dysponując odpowiednim narzędziem (opracowany arkusz kalkulacyjny MS Excel), w dobrze pojętym swoim interesie, jest zobowiązany do bieżącego monitorowania swoich osiągnięć z możliwością prowadzenia symulacji (np. co się stanie jak nie będzie obecny na sprawdzianie) każdorazowo mając generowaną ocenę końcową. W tym układzie uczeń w każdym momencie nie tylko jest informowany o swoich osiągnięciach, ale ma bezpośredni wpływ na ich kształtowanie. Określone zostały również formalne sposoby informowania rodziców o postępach w nauce (np. podczas szkolnego dnia konsultacji – zasadniczo każda pierwsza środa miesiąca, chyba, że z uwagi na zwołane zebranie ogólne rodziców wypadnie inaczej. Harmonogram spotkań z rodzicami jest opublikowany na stronie internetowej szkoły). Na podstawie obserwacji szkoły Na korytarzach, bardzo estetycznie wyeksponowano informacje o sukcesach uczniów. W bardzo dużej, oszklonej gablocie gromadzone są puchary i statuetki za liczne osiągnięcia uczniów. Na gazetkach wyeksponowano uczniów osiągających znaczące sukcesy. Długie korytarze ozdobione są tablami absolwentów oraz gazetkami tematycznymi, które informują o aktualnym życiu szkoły. Wszystkie tablice informacyjne i tabla znajdują się na wysokości pozwalającej dokładnie je zobaczyć. Kryterium: Ocenianie uczniów motywuje ich do dalszej pracy Ocenianie uczniów motywuje ich do dalszej pracy. (92) 66% ankietowanych uczniów stwierdziło, że nauczyciele rozmawiają z nimi o sukcesach, (103) 77% uczniów stwierdziło, że nauczyciele rozmawiają z nimi również o trudnościach. Wśród 25 uczniów biorących udział w wywiadzie 23 stwierdziło, że kiedy są oceniani, wiedzą co poprawić, dwoje stwierdziło, że są zadowoleni. (30) 86% ankietowanych nauczycieli uważa, że uczniowie dzięki informacji zwrotnej jaką otrzymują od nauczycieli są zmotywowani do pracy. (47) 64% ankietowanych rodziców stwierdziło, że ich dziecko do nauki jest zazwyczaj zmotywowane przez nauczycieli. Kryterium: W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów. Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli oraz informacje zebrane podczas wywiadu pozwoliły ustalić, że wszyscy nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów poprzez zastosowanie testu startowego, testu kompetencji oraz analizę punktowego systemu oceniania. W opinii dyrektora, monitoring służy ustaleniu mocnych i słabych stron ucznia, poza tym służy ustaleniu czy niepowodzenia wynikają z braku uzdolnień kierunkowych, czy też są skutkiem zaniedbania (niesystematyczności ucznia, zaniedbań na wcześniejszych etapach edukacyjnych). Monitorując osiągnięcia uczniów, nauczyciele chcą również uzyskać odpowiedź na pytanie, które z zastosowanych form pomocy uczniowi np. wymagającemu wsparcia są najskuteczniejsze, czy nauczyciel wsparł ucznia dążącego do osiągnięcia sukcesu w sposób właściwy, czy uczeń wykorzystał wszystkie możliwości jakie stworzyła mu szkoła Prowadząc monitoring wyników egzaminów zewnętrznych nauczyciele szczególna uwagę przywiązują do ustalenia, z jakimi problemami spotkali się nasi uczniowie podczas egzaminów. Starają się wywołać refleksję na ile problemy uczniów (obserwowane w cyklach co najmniej trzyletnich) są efektem zaniedbań ze strony szkoły. Nauczyciel również musi odpowiedzieć sobie na pytanie na ile zdiagnozowanie niepowodzenie ucznia ma źródło w sposobie nauczania, dobranych strategiach edukacyjnych itd., a w związku z tym musi zmodyfikować przyjęty plan i styl nauczania, inaczej dobrać metody i środki dydaktyczne, wykazać się większą determinacją i konsekwencją itd.) Monitoring osiągnięć ucznia, pozwala pozyskać informacje służą ce do promowania uczniów biorących udział w zawodach, konkursach i turniejach oraz nagradzania uczniów legitymujących się osiągnięciami. Rodzaje monitoringów: Monitoring bieżących osiągnięć ucznia (wyniki klasyfikacyjne) prowadzony jest na bieżąco przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów i wychowawców klasowych (przedmiotowe systemy oceniania i bieżąca dokumentacja 30 przebiegu nauczania) – formami nagradzania uczniów są: pochwały na forum klasy, pochwały kierowane do rodziców i uwzględnianie tych osiągnięć podczas klasyfikacji okresowych Specyficzną sytuację posiadają nauczyciele, którzy monitorują osiągnięcia edukacyjne uczniów stosując system oceniania punktowego (prowadzony w szkole na zasadach działań innowacyjnych) – pozwala on na bieżąco obserwować sytuację edukacyjna ucznia włącznie z symulacją ocen okresowych. Prowadzony system jest demokratyczny i w istotny sposób uwzględnia wolę ucznia i motywuje go do podejmowania wysiłków edukacyjnych. jest ponadto przejrzysty i czytelny, minimalizując w znacznym stopniu subiektywizm nauczyciela przy ocenianiu okresowym (półrocznym i rocznym) Monitoring okresowych osiągnięć ucznia (wyniki klasyfikacji półrocznej i rocznej) prowadzony na podstawie opracowanego arkusza klasyfikacyjnego i udostępniane członkom RP w postaci zestawień statystycznych i wniosków – formami nagradzania uczniów są: nagrody książkowe fundowane przez Radę Rodziców, świadectwa z wyróżnieniem, udział rodziców uczniów wyróżniających się podczas uroczystości zakończenia nauki w szkole (dot. uczniów klas maturalnych), nagrody rzeczowe fundowane przez władze samorządowe dla najlepszych uczniów szkoły, nagrody organu prowadzącego szkołę (nagrody Starosty Bieruńsko-Lędzińskiego) przyznawane w dwóch kategoriach: nagrody dla najlepszych uczniów (dot. uczniów kl. I – III) i nagrody dla najlepszych absolwentów (dotyczy uczniów klas III za sukcesy osiągane w ciągu trzyletniego okresu nauki w szkole), dyplomy „Sapere Aude” dla najlepszych absolwentów szkoły. Monitoring wyników egzaminów zewnętrznych prowadzony statystycznie (średnie arytmetyczne) i jakościowo (wskaźniki staninowe), ale również jakościowo poprzez porównywanie wyników uzyskiwanych przez uczniów na egzaminie gimnazjalnym i egzaminie maturalnym (np. prowadzona jest analiza wyników staninowych uczniów na egzaminie gimnazjalnym w części humanistycznej i wyników staninowych uzyskiwanych przez uczniów na egzaminie maturalnym z języka polskiego. Poza tym prowadzony jest analiza kontekstowa wyników egzaminów maturalnych na podstawie badania wyników uzyskanych z poszczególnych kompetencji kluczowych (źródłem tej analizy są wyniki poszczególnych zadań egzaminacyjnych). Monitoring uczestnictwa i osiągnięć uczniów szkoły w konkursach, turniejach i zawodach sportowych, prowadzony na bieżąco i publikowany na stronie internetowej szkoły – formą nagrody jest informacja zamieszczana na stronie internetowej szkoły, na gazetkach szkolnych, w prasie lokalnej, nagrody rzeczowe fundowane przez Radę Rodziców i instytucje zewnętrzne (w tym władze samorządowe) Kryterium: Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane przez (35) 100% ankietowanych nauczycieli, którzy wymienili różne sposoby monitorowania. Uzupełniają arkusze realizacji podstawy programowej dostępne na komputerze w pokoju nauczycielskim, analizują arkusze oceniania punktowego, wypełniają co miesiąc arkusza monitoringu realizacji podstawy programowej przygotowanej przez dyrektora szkoły, prowadzą dodatkowy dziennik przygotowania do zajęć i aktywności na zajęciach, analizują trudności uczniów i zadania stwarzające im problemy. Stosują wywiady i ankiety, analizują wyniki matury próbnej, prowadzą monitoring frekwencji, na bieżąco oraz okresowo analizuję wyniki nauczania w poszczególnych grupach. Nauczyciele prowadzą również obserwacje zachowań uczniów. Podczas monitoringu stawiają różne pytania w zależności od obszaru jaki jest monitorowany. Pytania dotyczą osiągania celów edukacyjnych. Pytania o przebieg realizacji planu nauczania (tempo, przyczyny opóźnienia, pomysły uzupełnienia zaległości), pytania o zaplanowaną i zrealizowaną ilość godzin dla danej klasy, wykorzystanie metod pracy na lekcji, proponowanych form i uzupełnienia różnic. Przykładowe pytania to:jakie postępy robią uczniowie?, czy koncepcja pracy szkoły zaspokaja potrzeby uczniów?, czy uczniowie mogą w szkole rozwijać swoje zainteresowania?, co zrobić aby osiągnąć lepsze wyniki? co należy doskonalić? jakie metody zastosować aby otrzymać lepsze wyniki? jakiej pomocy potrzebują uczniowie w odniesieniu do konkretnego przedmiotu?, jakie metody zastosować, aby otrzymać lepsze wyniki?, jaka jest efektywność nauczania? jakiej pomocy uczniowie mogą potrzebować w odniesieniu do danego przedmiotu?. Nauczyciele analizują zagrożenia, zastanawiają się nad realizacją programu. itp. W ocenie dyrektora monitoring procesów edukacyjnych przebiegających w szkole prowadzony jest na bieżąco. Przedstawiane są sprawozdania okresowe nauczycieli (w tym opis działań wspierających wysiłki edukacyjne ucznia),dokonywane jest bieżące omawianie efektywności działań podejmowanych przez szkołę (analiza wyników edukacyjnych i osiągnięć uczniów, analiza losów absolwentów, analiza wyników naboru do szkoły). Kryterium: Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów edukacyjnych Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów edukacyjnych. Z wywiadu z nauczycielami wynika, że wprowadzono zmiany w sposobie realizacji zagadnień programowych z wf., wprowadzono przejrzysty 31 WSO. Zdaniem dyrektora wprowadzono zmiany w rodzajach zajęć dodatkowych, poszerzanie ich ofertę. Wprowadzono zmiany w organizacji nauczania (zmiana tzw. „ramówek”) Zmodyfikowano sposób nauczania języków obcych ( utworzono grupy międzyoddziałowe) i poszerzono ofertę edukacyjną w tym zakresie. Utworzono tzw. „klasy łączone” pozwalające na faktyczne obniżenie liczebności uczniów na zajęciach na których realizowany jest poszerzony program nauczania przy zachowaniu dotychczasowej oferty szkoły (7 rodzajów klas, w których przedmioty kierunkowe - rozszerzone – dobrane zostały pod kątem rekrutacji na wyższe uczelnie) Nawiązywano współpracę z uczelniami oferującymi szkole opiekę naukowa i prowadzenie zajęć oczekiwanych przez uczniów w związku z takimi a nie innymi wyborami kierunków dalszego kształcenia. Kryterium: Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych. Wszyscy ankietowani nauczyciele biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyć. Przeprowadzane są ankiety wśród uczniów, rozmowy indywidualne z uczniami, podsumowania po sprawdzianach. Wnioski z tych działań nauczyciele wykorzystują do ustalania terminów i zakresu materiału do sprawdzianów. (71) 97% ankietowanych rodziców uważa, że nauczyciele uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć i sposobu prowadzania. Zdaniem rodziców propozycje uczniów i inicjatywy uwzględniane są w organizowaniu wszelkich zajęć pozalekcyjnych, szkoła stwarza możliwości do rozwoju zainteresowań uczniów. Uczniowie maja wpływ na tematykę godzin wychowawczych. Zgłaszają swoje trudności w nauce, które mogą uzupełniać na zajęciach dodatkowych i konsultacjach indywidualnych. Składają swoje propozycje wycieczek. W wywiadzie grupowym uczniowie podali następujące przykłady zmian dokonanych w szkole, które została przygotowana wspólnie przez nauczycieli i uczniów: przygotowanie do matury, festiwal nauki, święto szkoły, warsztaty i prezentacje. Na obserwowanych lekcjach Propozycje uczniów i inicjatywy uwzględniane są w organizowanie wszelkich zajęć pozalekcyjnych, szkoła stwarza możliwości do rozwoju zainteresowań uczniów. Uczniowie maja wpływ na tematykę godzin wychowawczych. Zgłaszają swoje trudności w nauce, które mogą uzupełniać na zajęciach dodatkowych i konsultacjach indywidualnych. Składają swoje propozycje wycieczek. Zdaniem dyrektora szkoła modyfikuje swoja ofertę edukacyjną po zasięgnięciu opinii uczniów oraz kandydatów do szkoły (np. poszerzenie oferty nauczania języków obcych nowożytnych o język hiszpański) Szkoła organizuje dodatkowe zajęcia edukacyjne i inne działania (wycieczki) w oparciu o deklaracje uczniów wyrażających wolę i chęć uczestniczenia w takich, a nie innych formach zajęć (np. zajęcia o charakterze artystycznym – muzycznym, zatrudniony został pracownik naukowy Akademii Muzycznej w Krakowie) Szkoła zmieniła ramowe plany nauczania dostosowując je do oczekiwań rodziców i uczniów (np. inaczej rozłożone zostały ilości godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych na poszczególnych etapach kształcenia w szkole, w celu obniżenia ilości tych godzin w klasach programowo najwyższych, zasadniczo zmodyfikowany został system nauki języków obcych nowożytnych – grupy międzyoddziałowe) Szkoła organizuje imprezy i podejmuje działania wychowawcze na wniosek Samorządu Uczniowskiego lub z inicjatywy poszczególnych uczniów działających w organizacjach lub stowarzyszeniach zewnętrznych (np. organizowanie Szkolnego Finału WOŚP, organizowanie Dnia Maturzysty wraz z określeniem celu zbierania datków w tym dniu itd.) Zespoły klasowe podejmują samodzielne decyzje określając rodzaj, terminy i trasy wyjazdów turystycznych i krajoznawczych Grupy uczniów w ramach zespołów klasowych lub grup zainteresowanych odejmują samodzielne inicjatywy wychowawcze, promocyjne i inne (np. samodzielnie działający radiowęzeł pozostający w dyspozycji SU, inicjatywa tworzenia cyklicznych audycji radiowych, inicjatywa SU włączenia się młodzieży szkoły w akcję „Cała Polska czyta dzieciom” co zaowocowało wizytami uczniów szkoły w okolicznych przedszkolach i czytaniem ich bajek i opowiadań, jak również zorganizowanie widowiska dla przedszkolaków z okazji Świąt Bożego Narodzenia”, organizowanie imprez charytatywnych (koncerty na rzecz uczniów chorych) itd Kryterium: Nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania Nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania, o czym poinformowali w przeprowadzonej ankiecie. Systematyczne motywują uczniów do nauki poprzez sprawdzanie wiedzy, stosowanie różnorodnych metod pracy na lekcji. Metody i formy nauczania dostosowują do potrzeb i możliwości uczniów. Okazują szacunek dla ucznia, uwzględniają jego możliwości poznawcze i zainteresowania. Uczniowie mają możliwość poprawy każdej uzyskanej przez ucznia oceny. Czasami uwzględnianie pomysłów i propozycji uczniów. W razie potrzeby pomagają zorganizować pomoc koleżeńską, objaśniają zasady skutecznego uczenia się, plan W razie potrzeby porozumiewam się z innymi nauczycielem tego ucznia i konsultują możliwości pomocy i wsparcia. Indywidualizują proces uczenia, współpracuję z rodzicami. Prowadzą zajęcia różnego autoramentu: kółka rozszerzające, uzupełniające, zajęcia wspomagające w 32 ramach "Partnerów w nauce" , zajęcia S.O.S itp. Organizują zajęcia dodatkowe, ciekawe wycieczki w kraju i za granicą pomagają w znajdowaniu ciekawych ofert np. wakacyjnych kursów językowych za granicą, podpowiadam jakie lektury lub filmy warte są obejrzenia co wpływa na ich kompetencje językowe.Zachęcają ich do przezwyciężania trudności oraz do pracy w celu własnego rozwoju, udzielają wskazówek i podpowiedzi w kwestiach merytorycznych oraz staram się im pomagać znajdować najlepszy system uczenia się. Potwierdzili to uczniowie w przeprowadzonym z nimi wywiadzie, twierdząc ,że nauczyciele dokonują podsumowań lekcji, robią kartkówki, pomagają w trudnościach, pytają jak pomóc. Nauczyciele oceniają nas sprawiedliwie, oceny wzmacniają pozytywnym komentarzem. Udzielają wskazówek jak się uczyć, pozwalają urozmaicać lekcje inicjatywami uczniów. Zdaniem uczniów osobowość nauczyciela też motywuje do nauki. Rodzice są podobnego zdania, a w wywiadzie stwierdzili, że nauczyciele starają się w różny sposób uatrakcyjniać zajęcia dydaktyczne poprzez organizowanie zajęć poza szkołą np. zajęcia laboratoryjne na uczelni, profesorowie U.Sl.przyjeżdżają do Bierunia i prowadza zajęcia z uczniami w naszej szkole. Wyjazdy zagraniczne organizowane przez szkołę motywują do nauki języka. Zdaniem rodziców motywacja do nauki jest również kontakt z rodzicami, z nauczycielami istnieje możliwość kontaktu telefonicznego. Organizuję się spotkania z ciekawymi ludźmi. Zdaniem rodziców motywacją dla uczniów są wyróżnienia i czołowe miejsca zdobywane przez uczniów w różnych konkursach oraz nagrody pieniężne fundowane przez Starostę i komitet rodzicielski dla uczniów, którzy mają średnią powyżej 4,5 Kryterium: Nauczyciele stosują zróżnicowane metody motywowania Nauczyciele stosują zróżnicowane metody motywowania. Ankieta przeprowadzona wśród nauczycieli pokazała duża ich różnorodność. Są to m.in., rozmowy z uczniami, nagradzanie aktywności na lekcji, umożliwienie poprawy oceny, proponowanie zajęć pozalekcyjnych, pochwały skierowane do rodziców. Nauczyciele stosują pozytywny komentarz po każdym poprawnie wykonanym zadaniu, udzielają pochwał, umożliwiają uczniom udział w konkursach, warsztatach, wyjazdach językowych oraz międzynarodowej wymianie uczniów. Urozmaicają lekcję ciekawostkami, które sprawiają, że uczniowie starają dowiedzieć się czegoś więcej na dany temat. Nauczyciele stosują metody aktywizujące, starają się stwarzać atmosferę sukcesu, chwalą uczniów na forum klasy i szkoły , na spotkaniach z rodzicami, starają się również w inny sposób eksponować osiągnięcia uczniów np. wygłaszanie na apelu, informacje na gazetkach szkolnych i klasowych, na stronie internetowej szkoły. Uczniowie w wywiadzie poinformowali,że na matematyce udzielane są tzw. "Rady cioci Basi", ułatwiające rozwiązywanie zadań na matematyce. Organizowane są tzw. SOS-y, na których udzielana jest bieżąca pomoc. W opinii rodziców nauczyciele starają się w różny sposób uatrakcyjniać zajęcia dydaktyczne poprzez organizowanie zajęć poza szkołą np. zajęcia laboratoryjne na uczelni, profesorowie z U.Sl. przyjeżdżają do Bierunia i prowadza zajęcia z uczniami w naszej szkole. Wyjazdy zagraniczne organizowane przez szkołę motywują do nauki języka. Zdaniem rodziców motywacja do nauki jest również kontakt z rodzicami, z nauczycielami istnieje możliwość kontaktu telefonicznego. Organizuję się spotkania z ciekawymi ludźmi. Zdaniem rodziców motywacją dla uczniów są wyróżnienia i czołowe miejsca zdobywane przez uczniów w różnych konkursach oraz nagrody pieniężne fundowane przez Starostę i komitet rodzicielski dla uczniów ,którzy mają średnią powyżej 4.5. Kryterium: Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane. Z wywiadu z nauczycielami wynika, że prowadzona jest indywidualna diagnoza z zakresu matematyki, materiał edukacyjny dla ucznia rozpisywany jest na punkty. Nauczyciele szukają różnych sposobów wsparcia, rodzice otrzymują informacja zwrotna o postępach ich dzieci. W opinii dyrektora uczniom szkoły potrzebna jest zorganizowania pomoc w przezwyciężaniu problemów edukacyjnych w tym celu szkoła zorganizowała ofertę zajęć dodatkowych. Uczniowie szkoły oczekują „wprowadzania” w życie akademickie, dlatego zorganizowano dal nich akademickie zajęcia dodatkowe, wyjazdy na uczelnie, na zajęcia otwarte itd. Uczniowie chętnie uczestniczą w konkursach i zawodach – szkoła organizuje lub współorganizuje szereg konkursów przedmiotowych i zawodów sportowych. Kryterium: Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. (39) 28% ankietowanych uczniów stwierdziło, że nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki temu wiedza, jak się uczyć, (73) 52% uczniów stwierdzi33 ło, że nauczyciele na ten temat rzadko z nimi rozmawiają. W dniu ankietowania (80) 47% uczniów otrzymało wskazówkę od nauczyciela, która pomogła im się uczyć, ale jednocześnie (87) 52% ankietowanych uczniów takiej wskazówki nie otrzymało. W trakcie wywiadu uczniowie dodali, że na fizyce pani uczy techniki notowania, na matematyce nauczyciel stosuje tzw. "Rady Cioci Basi", w czasie zajęć WIP - u, otrzymujemy takie informacje. 34 Wymaganie: PROCESY EDUKACYJNE SĄ EFEKTEM WSPÓŁDZIAŁANIA NAUCZYCIELI Poziom spełniania wymagania przez szkołę: A Komentarz: Nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych i wspomagają siebie nawzajem w ich organizowaniu i realizacji. Wyniki ankiety pozwoliły ustalić, że nauczyciele procesy edukacyjne analizują samodzielnie, jak również w zespołach zadaniowych lub przy okazji nieformalnych spotkań. W ramach tej współpracy wspólnie opracowywano zadania do nauki języka, opracowano systemy oceniania dla poszczególnych języków, nauczyciele świadczą sobie wzajemną pomoc w przygotowywaniu pomocy dydaktycznych. Zdaniem dyrektora współpraca przy analizie procesów jest w pewien sposób wymuszona zadaniami wynikającymi z planu pracy szkoły. Nauczyciele współpracują ze sobą nie tylko w ramach zespołów przedmiotowych. Procesy edukacyjne wspólnie analizują również w ramach monitoringu. (34) 97.14% ankietowanych nauczycieli potwierdza, że konsultuje swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. Dokumentem poświadczającym wspólne planowanie procesów edukacyjnych jest przede wszystkim protokół rady pedagogicznej. Roczny plan pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły opracowywany jest przez zespół nauczycieli w ramach przydziału czynności dodatkowych. Uwzględnione są w nim wszystkie sugestie i propozycje zgłaszane przez członków rady pedagogicznej, m.in. zajęcia pozalekcyjne, plan doskonalenia zawodowego, plan wycieczek oraz plany pracy przedmiotowych zespołów samokształceniowych. Współpraca nauczycieli przy tworzeniu procesów edukacyjnych polega na wspólnym ich planowaniu i realizowaniu. Występuje ona na każdym etapie pracy nauczyciela. Nauczyciele zobowiązani są do opracowywania przedmiotowych planów nauczania (np. nauczyciele j. polskiego muszą uzgodnić między sobą czas realizacji danego elementu, aby wszyscy uczniowie mieli możliwość wypożyczenia w bibliotece szkolne odpowiedniej lektury). Współpraca nauczycieli polega również na angażowaniu się, np. w akcje promocyjne szkoły, podczas których niezbędny jest podział pracy, np. (nauczyciel opracowujący teksty, nauczyciel odpowiedzialny za wizualizację, nauczyciel odpowiedzialny za opracowanie edytorskie, nauczyciel odpowiedzialny za zebranie ofert wykonawców, np. drukarni, itd.). Precyzyjne przydzielenie odpowiedzialności za poszczególne działania wymusza współpracę i tak, np. nauczyciel, który przyjął na siebie odpowiedzialność za zorganizowanie imprezy szkolnej nie jest w stanie jej zorganizować bez udziału nauczyciela odpowiadającego w szkole za logistykę. Nauczyciele wspomagają siebie nawzajem w organizowaniu i realizacji procesów edukacyjnych. Proces zmiany jest efektem wspólnych decyzji. Potwierdza to wynik ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli, (25) 71% badanych stwierdziło, że ich głos jest brany pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian. Każdy pomysł nauczyciela lub jego problem jest omawiany na konferencjach rady pedagogicznej. Dodatkowo zawsze można zwrócić się do dyrektora lub jego zastępcy i porozmawiać o chęci wprowadzenia zmian. Podczas konferencji rady pedagogicznej zawsze istnieje możliwość zabrania głosu, który zostaje odnotowany w protokole,a następnie uwzględniony w podejmowaniu decyzji dotyczących wprowadzenia zmian w realizacji procesów edukacyjnych. W opinii dyrektora wszystkie zmiany, jakie zostały wprowadzone są wynikiem pracy zespołowej. Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych, co potwierdzili oni w ankiecie i przeprowadzonym wywiadzie. Nauczyciele wspierają się wzajemnie poprzez prowadzenie lekcji koleżeńskich i wspólne opracowywanie arkusza do matury próbnej. Współdziałają w ramach zespołów międzyprzedmiotowych (fizyka-matematyka-chemia), w ramach tej współpracy wprowadzono zmianę podręcznika. Konsultują zagadnienia dydaktyczne i wychowawcze, dzielą się doświadczeniem, pomysłami i pomocami dydaktycznymi. Pomagają sobie również w organizowaniu uroczystości, wycieczek i wyjazdów zagranicznych. (27) 77% stwierdziło, że wsparcie, jakie uzyskuje od innych nauczycieli jest wystarczające. Zdaniem dyrektora nauczyciele chętnie pracują w zespołach, co przynosi wymierne rezultaty dla szkoły i daje radość i satysfakcję nauczycielom. Informacje zebrane podczas ewaluacji potwierdzają spełnienie powyższego wymagania powyżej poziomu B. 35 Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie B Proces zmiany jest efektem wspólnych decyzji. Potwierdza to wynik ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli. (25) 72% badanych stwierdziło, że ich głos jest brany pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian, w realizacji procesów edukacyjnych. Każdy pomysł nauczyciela, jego problem jest omawiany na konferencjach rady pedagogicznej. Dodatkowo zawsze można zwrócić się do dyrektora lub jego zastępcy i porozmawiać z nim o chęci wprowadzenia zmian. Podczas konferencji RP zawsze istnieje możliwość zabrania głosu, który zostaje odnotowany w protokole, a następnie uwzględniany w podejmowaniu decyzji dotyczących wprowadzenia zmian w realizacji procesów edukacyjnych. W opinii dyrektora wszystkie zmiany jakie zostały wprowadzone są wynikiem pracy zespołowej. Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych, co potwierdzili w ankiecie i przeprowadzonym z nimi wywiadzie. Nauczyciele wspierają się wzajemnie poprzez prowadzenie lekcji koleżeńskich, wspólne opracowywanie arkusza do matury próbnej. Współdziałają w ramach korelacji międzyprzedmiotowej (fizyka-matematyka-chemia), co spowodowało zmianę podręcznika. Konsultują zagadnienia dydaktyczne i wychowawcze, dzielą się doświadczeniem, pomysłami i pomocami dydaktycznymi. Pomagają sobie również w organizowaniu uroczystości, wycieczek i wyjazdów zagranicznych. (27) 77% stwierdziło, że wsparcie jakie uzyskuje od innych nauczycieli jest wystarczające. Zdaniem dyrektora na terenie szkoły funkcjonuje struktura pracy, wymuszająca pracę zespołową nauczycieli. Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie D Nauczyciele współpracują przy analizie procesów edukacyjnych. Wyniki ankiety pozwalają ustali , że dokonują jej samodzielnie jak również w zespołach zadaniowych lub przy okazji nieformalnych spotkań. W ramach tej współpracy opracowano system oceniani z poszczególnych języków oraz świadczona jest wzajemna pomoc nauczycieli w przygotowywaniu pomocy dydaktycznych i narzędzi maturalnych, wspólne opracowywanie zadań do nauki języka. Zdaniem dyrektora współpraca przy analizie procesów jest w pewien sposób wymuszona zadaniami wynikającymi z plany pracy szkoły. Nauczyciele współpracują ze sobą nie tylko w ramach zespołów przedmiotowych. Procesy edukacyjne wspólnie analizują również w ramach monitoringu. Nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów edukacyjnych. (34) 97.14% ankietowanych nauczycieli potwierdza, że konsultuje swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. Dokumentem poświadczającym wspólne planowanie procesów edukacyjnych jest przede wszystkim protokół RP, Roczny Plan Pracy Dydaktyczno-Wychowawczej Szkoły, opracowywany przez zespół nauczycieli w ramach przydziału czynności dodatkowych, w którym uwzględniane są wszystkie sugestie i propozycje zgłaszane przez członków rady pedagogicznej m. in. zajęcia pozalekcyjne, plan doskonalenia zawodowego, plan wyciecz, plany pracy przedmiotowych zespołów samokształceniowych. Współpraca nauczycieli przy tworzeniu procesów edukacyjnych polega na wspólnym planowaniu i realizowaniu działań i procesów edukacyjnych występuje na każdym etapie pracy nauczyciela począwszy od opracowywania przedmiotowym planów nauczania (np. nauczyciele j. polskiego muszą uzgodnić między sobą czas realizacji danego elementu, aby wszyscy uczniowie mieli możliwość wypożyczenia w bibliotece szkolne odpowiedniej lektury. Współpraca nauczycieli polega również na angażowaniu się np. w akcje promocyjne szkoły, podczas których niezbędny jest podział pracy (nauczyciel opracowujący teksty, nauczyciel odpowiedzialny za wizualizację, nauczyciel odpowiedzialny za opracowanie edytorskie, nauczyciel odpowiedzialny za zebranie ofert wykonawców – np. drukarni itd.). Precyzyjne przydzielenie odpowiedzialności (za poszczególne działania) wymusza współpracę i tak np. nauczyciel, który przyjął na siebie odpowiedzialność za zorganizowanie imprezy szkolnej nie jest w stanie jej zorganizować bez udziału nauczyciela odpowiadającego w szkole za logistykę. Stworzona i modyfikowana formalna struktura zespołów i komisji szkolnych wymusza taką współpracę na każdym etapie organizowania procesów edukacyjnych. 36 Kryterium: Nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów edukacyjnych Nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów edukacyjnych. (34) 97.14% ankietowanych nauczycieli potwierdza, że konsultuje swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. Dokumentem poświadczającym wspólne planowanie procesów edukacyjnych jest przede wszystkim protokół RP, Roczny Plan Pracy DydaktycznoWychowawczej Szkoły, opracowywany przez zespół nauczycieli w ramach przydziału czynności dodatkowych, w którym uwzględniane są wszystkie sugestie i propozycje zgłaszane przez członków rady pedagogicznej m. in. zajęcia pozalekcyjne, plan doskonalenia zawodowego, plan wyciecz, plany pracy przedmiotowych zespołów samokształceniowych. Współpraca nauczycieli przy tworzeniu procesów edukacyjnych polega na wspólnym planowaniu i realizowaniu działań i procesów edukacyjnych występuje na każdym etapie pracy nauczyciela począwszy od opracowywania przedmiotowym planów nauczania (np. nauczyciele j. polskiego muszą uzgodnić między sobą czas realizacji danego elementu, aby wszyscy uczniowie mieli możliwość wypożyczenia w bibliotece szkolne odpowiedniej lektury. Współpraca nauczycieli polega również na angażowaniu się np. w akcje promocyjne szkoły, podczas których niezbędny jest podział pracy (nauczyciel opracowujący teksty, nauczyciel odpowiedzialny za wizualizację, nauczyciel odpowiedzialny za opracowanie edytorskie, nauczyciel odpowiedzialny za zebranie ofert wykonawców – np. drukarni itd.). Precyzyjne przydzielenie odpowiedzialności (za poszczególne działania) wymusza współpracę i tak np. nauczyciel, który przyjął na siebie odpowiedzialność za zorganizowanie imprezy szkolnej nie jest w stanie jej zorganizować bez udziału nauczyciela odpowiadającego w szkole za logistykę. Stworzona i modyfikowana formalna struktura zespołów i komisji szkolnych wymusza taką współpracę na każdym etapie organizowania procesów edukacyjnych. Kryterium: Nauczyciele współpracują przy analizie procesów edukacyjnych Nauczyciele współpracują przy analizie procesów edukacyjnych. Wyniki ankiety pozwalają ustali , że dokonują jej samodzielnie jak również w zespołach zadaniowych lub przy okazji nieformalnych spotkań. W ramach tej współpracy opracowano system oceniani z poszczególnych języków oraz świadczona jest wzajemna pomoc nauczycieli w przygotowywaniu pomocy dydaktycznych i narzędzi maturalnych, wspólne opracowywanie zadań do nauki języka. Zdaniem dyrektora współpraca przy analizie procesów jest w pewien sposób wymuszona zadaniami wynikającymi z plany pracy szkoły. Nauczyciele współpracują ze sobą nie tylko w ramach zespołów przedmiotowych. Procesy edukacyjne wspólnie analizują również w ramach monitoringu. Kryterium: Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych, co potwierdzili w ankiecie i przeprowadzonym z nimi wywiadzie. Nauczyciele wspierają się wzajemnie poprzez prowadzenie lekcji koleżeńskich, wspólne opracowywanie arkusza do matury próbnej. Współdziałają w ramach korelacji międzyprzedmiotowej (fizyka-matematyka-chemia), co spowodowało zmianę podręcznika. Konsultują zagadnienia dydaktyczne i wychowawcze, dzielą się doświadczeniem, pomysłami i pomocami dydaktycznymi. Pomagają sobie również w organizowaniu uroczystości, wycieczek i wyjazdów zagranicznych. (27) 77% stwierdziło, że wsparcie jakie uzyskuje od innych nauczycieli jest wystarczające. Zdaniem dyrektora na terenie szkoły funkcjonuje struktura pracy, wymuszająca pracę zespołową nauczycieli. Kryterium: Proces zmiany jest efektem wspólnych decyzji Proces zmiany jest efektem wspólnych decyzji. Potwierdza to wynik ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli. (25) 72% badanych stwierdziło, że ich głos jest brany pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian, w realizacji procesów edukacyjnych. Każdy pomysł nauczyciela, jego problem jest omawiany na konferencjach rady pedagogicznej. Dodatkowo zawsze można zwrócić się do dyrektora lub jego zastępcy i porozmawiać z nim o chęci wprowadzenia zmian. Podczas konferencji RP zawsze istnieje możliwość zabrania głosu, który zostaje odnotowany w protokole, a następnie uwzględniany w podejmowaniu decyzji dotyczących wprowadzenia zmian w realizacji procesów edukacyjnych. W opinii dyrektora wszystkie zmiany jakie zostały wprowadzone są wynikiem pracy zespołowej. 37 Wymaganie: KSZTAŁTUJE SIĘ POSTAWY UCZNIÓW Poziom spełniania wymagania przez szkołę: A Komentarz: Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów, są planowane i modyfikowane zgodnie z ich udziałem, co potwierdziły wyniki przeprowadzonej wśród nich ankiety, w której (112) 80 % uczniów stwierdza, że postawy promowane przez szkołę są ważne również dla nich. Informacje zebrane podczas wywiadu z nauczycielami również potwierdzają spełnienie tego kryterium. Nauczyciele prowadzą diagnozę wychowawczych potrzeb uczniów poprzez badania ankietowe, rozmowy z uczniami i rodzicami w czasie konsultacji. Tematykę godzin wychowawczych dostosowują do ich potrzeb. Spójność działań wychowawczych, podejmowanych przez nauczycieli wyraża się w dialogu miedzy uczniem, nauczycielem i rodzicem. Wspólne działania wychowawcze widoczne są również w przestrzeganiu zasad i regulaminów oraz monitorowaniu frekwencji uczniów, co zostało potwierdzone przez uczestniczących w wywiadzie nauczycieli. (62) 85% ankietowanych rodziców akceptuje sposób, w jaki szkoła wychowuje ich dzieci, (46) 63% uważa, że są traktowani w równy sposób przez nauczycieli, przy czym należy zauważyć, że (24) 33% rodziców stwierdziło, że ich dzieci nie są równo traktowane. Poczucie równego traktowania ma (88) 63% uczniów, a sprawiedliwego (77) 55%, ale wśród ankietowanych jest także część uczniów [(63) 45%], która nie czuje się traktowana sprawiedliwie i część [(52) 37%], która nie czuje się traktowana w równy sposób z innymi. Pracownicy niepedagogiczni podczas wywiadu podkreślili, że oni również uczestniczą w kształtowaniu pożądanych postaw uczniów poprzez tworzenie przyjaznej atmosfery w szkole. Dla każdego pracownika, tak jak i nauczyciela, każdy uczeń jest ważny i może liczyć na pomoc i wsparcie. Obsługa w trosce o bezpieczeństwo zgłasza dyrektorowi szkoły niepokojące zachowania uczniów, ale też dostrzega i chwali ich zachowania pozytywne. W opinii pracowników niepedagogicznych, uczniowie są zdyscyplinowani, zorganizowani i kulturalni. Uczniowie są otwarci w kontaktach z nauczycielami, przejawiają inicjatywę w działaniu. Dla utrwalania pożądanych postaw i dawania przykładu uczniom, szkoła organizuje różnorodne uroczystości, np. kwestowanie na rzecz chorych dzieci w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy i Święta Szkoły. Uczniowie dumni ze swojej szkoły, przygotowują Dni otwarte szkoły i szczerze zachęcają absolwentów ościennych gimnazjów do kontynuowania nauki właśnie w tej szkole. W opinii dyrektora o spójności działań wychowawczych szkoły świadczy współpraca wszystkich pracowników szkoły w tym zakresie. Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji. (112) 80% ankietowanych uczniów uczestniczyło w rozmowach dotyczących zachowania, (114) 81,43 % w zajęciach związanych z zachowaniem i relacjami z innymi ludźmi. (32) 91% nauczycieli w ankiecie potwierdziło, że w ciągu ostatnich 6 miesięcy prowadzili z uczniami dyskusje na temat pożądanych postaw. W wywiadzie, nauczyciele podali przykłady działań podejmowanych przez szkołę podczas, których uczniowie kształtują postawy pożądane społecznie. Uczestniczą w organizacji paraolimpiady i pomagają w czasie jej przebiegu. Licznie włączają się w akcje zbierania pieniędzy dla Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, zbierają plastikowe zakrętki na wózek dla chłopca, biorą udział w akcji "Góra Grosza", "Szlachetna Paczka", "Mam haka na raka", "Podziel się życiem". W Dniu Maturzysty organizują zbiórki na szlachetne cele. Grupa plastyczna przygotowała kiermasz artykułów świątecznych, z którego dochód przeznaczono na szlachetny cel. Uczniowie klas drugich, żegnając klasy trzecie, przygotowują im upominki. Grupa teatralna przygotowuje przedstawienia dla przedszkolaków. Uczniowie chętnie i z dużym zaangażowaniem włączyli się w pomoc powodzianom. W czasie obserwacji lekcji, nauczyciele wykazywali dużą kulturę osobistą. Lekcje prowadzili w sposób opanowany i spokojny, taktownie odnosili się do uczniów zwracając się do nich po imieniu. Na wszystkich obserwowanych zajęciach widoczny był dobry kontakt z uczniami, nauczyciele tworzyli przyjazną i wspierającą atmosferę pracy na lekcji, wszystkich traktowali z uwagą i na równi, wspierając w pracy wolniejszych. Uczniowie śmiało zgłaszają jeśli czegoś nie zrozumieją. Działania wychowawcze podejmowane w szkole lub placówce są planowane i modyfikowane zgodnie z potrzebami uczniów oraz z ich udziałem. Wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane. Z wywiadu z dyrektorem wy38 nika, że uczniowie w większości przypadków zachowują się w sposób oczekiwany, charakterystyczny dla człowieka kulturalnego. Uczniowie wykazują się dużą samodyscypliną i wysoką frekwencją na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych. Potrafią przyznać się do błędu, bez względu na konsekwencje, prezentują właściwą samooceną i odwagą cywilną. Uczniowie podczas uroczystości szkolnych i pozaszkolnych, prezentują właściwe postawy obywatelskie i patriotyczne, noszą właściwy strój. Nauczyciele w czasie wywiadu potwierdzili, że wdrażają wnioski wychowawcze, jako przykład wdrożonego wniosku podali wolontariat, który został zainspirowany przez uczniów. Uczniowie biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu działań wychowawczych w szkole. Potwierdzeniem spełnienia badanego kryterium są informacje zebrane przy pomocy wywiadów i ankiet. (87) 62% ankietowanych uczniów uważa, że ma wpływ na to, jakie postawy są promowane w szkole. (53) 38% jest przeciwnego zdania. Przeprowadzony z nimi wywiad pozwolił ustalić, iż uczniowie wiedzą, że w szkole oczekuje się od nich, przede wszystkim tego, aby chcieli się uczyć, a także kulturalnych zachowań i wzajemnego pomagania sobie w nauce. Otrzymują wiedzę potrzebną na studia i do dorosłego życia, mogą ją poszerzać na kółkach zainteresowań. Uczniowie swoje pomysły zgłaszają wychowawcom i są one uwzględniane w organizacji życia szkolnego. Chętnie włączają się różne akcje charytatywne (szlachetna paczka, WOŚP, "Góra Grosza", pracują jako wolontariusze w organizacji Paraolimpiady). Uczniom bardzo podoba się, że na przerwach puszczana jest muzyka, i że oni mogą o tym decydować. (33) 94% ankietowanych nauczycieli uważa, że uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie działań wychowawczych. Zdaniem nauczycieli, w szkole promowane są postawy związane z szeroko rozumiana kulturą, kultywowaniem tradycji narodowych i lokalnych. Młodzież chętnie jeździ do teatru w Chorzowie, Katowicach i Krakowie, na prośbę uczniów, wyjazdy te odbywają się po lekcjach. Uczniowie są tam zawsze pięknie ubrani i wzorowo się zachowują. W ramach kultywowania tradycji, dla uczniów organizowane są wycieczki "Szlakiem Młodej Polski" i "Szlakiem Renesansu”, na których uczniowie otrzymują pochwały i wyróżnienia za wzorową kulturę osobistą i zachowanie. Dyrektor także potwierdza udział uczniów w modyfikowaniu działań wychowawczych informując, że współtworzą oni i opiniują zmiany zapisów statutu szkoły. Proponują działania wychowawcze i w sposób odpowiedzialny je realizują, np. funkcjonowanie radiowęzła i poszerzenie jego działalności o audycje radiowe. Współuczestniczą w działaniach promocyjnych szkoły, biorą udział w wyjazdach do gimnazjów, przygotowują materiały promocyjne, współorganizują z nauczycielami dni otwarte szkoły. Powyższe argumenty uzasadniają spełnienie wymagania powyżej poziomu B. 39 Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie B Działania wychowawcze podejmowane w szkole lub placówce są planowane i modyfikowane zgodnie z potrzebami uczniów oraz z ich udziałem Wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane. Z wywiadu z dyrektorem wynika, że uczniowie w większości przypadków zachowują się w sposób oczekiwany, charakterystyczny dla człowieka kulturalnego. Uczniowie wykazują się dużą samodyscypliną i wysoką frekwencja na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych. Potrafią przyznać się do błędu, bez względu na konsekwencje, prezentują właściwą samooceną i odwagą cywilną. Uczniowie podczas uroczystościach szkolnych i podczas uroczystości poza terenem szkoły, prezentują właściwe postawy obywatelskie i patriotyczne, noszą właściwy strój. Nauczyciele w czasie wywiadu potwierdzili, że wdrażają wnioski wychowawcze, jako przykład wdrożonego wniosku podali wolontariat, który został zainspirowany przez uczniów. Uczniowie biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu działań wychowawczych w szkole. Potwierdzeniem badanego kryterium są informacje zebrane przy pomocy wywiadów i ankiet. (87) 62% ankietowanych uczniów uważa, że ma wpływ na to, jakie postawy są promowane w szkole. (53) 38% jest przeciwnego zdania. Przeprowadzony z nimi wywiad pozwolił ustalić, iż uczniowie wiedzą, że w szkole oczekuje się od nich, przede wszystkim, tego aby chcieli się uczyć,a także kulturalnych zachowań, wzajemnego pomagania sobie w nauce i innych problemach. Otrzymują wiedzę potrzebną na studia i do dorosłego życia, mogą ją poszerzać na kółkach zainteresowań. Uczniowie swoje pomysły zgłaszają wychowawcom i są one uwzględniane w organizacji życia szkolnego. Chętnie włączają się różne akcje charytatywne (szlachetna paczka, WOŚP, "Góra Grosza", pracują jako wolontariusze w organizacji Paraolimpiady). Uczniom bardzo podoba się, że na przerwach puszczana jest muzyka, i że oni mogą o tym decydować. (33) 94% ankietowanych nauczycieli uważa, że uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie działań wychowawczych. Zdaniem nauczycieli, w szkole promowane są postawy związane z szeroko rozumiana kulturą, kultywowaniem tradycji narodowych i lokalnych. Młodzież chętnie jeździ do teatru w Chorzowie, Katowicach i Krakowie, na prośbę uczniów, wyjazdy te odbywają się po lekcjach. Uczniowie są tam zawsze pięknie ubrani i wzorowo się zachowują. W ramach kultywowania tradycji, dla uczniów organizowane są wycieczki "Szlakiem Młodej Polski" i "Szlakiem Renesansu, na których uczniowie otrzymują pochwały i wyróżnienia za wzorowa kulturę osobista i zachowanie. Dyrektor także potwierdza udział uczniów w modyfikowaniu działań wychowawczych informując, że współtworzą oni i opiniują zmiany zapisów statutu szkoły. Proponują działania wychowawcze i w sposób odpowiedzialny je realizują (np. przykład funkcjonowania radiowęzła i poszerzenie jego działalności o audycje radiowe) Współuczestniczą w działaniach promocyjnych szkoły, biorą udział w wyjazdach do gimnazjów, przygotowują materiały promocyjne, współorganizują z nauczycielami Dzień Otwarty Szkoły. Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie D Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów, co potwierdziły wyniki przeprowadzonej wśród nich ankiety, w której (112) 80 % uczniów stwierdza, że postawy promowane przez szkołę są również dla nich ważne. Informacje zebrane podczas wywiadu z nauczycielami również potwierdzają spełnienie tego kryterium. Nauczyciele prowadzą diagnozę wychowawczych potrzeb uczniów poprzez badania ankietowe, rozmowy z uczniami i rodzicami w czasie konsultacji. Tematykę godzin wychowawczych dostosowują do ich potrzeb. Spójność działań wychowawczych, podejmowanych przez nauczycieli wyraża się w dialogu miedzy uczniem, nauczycielem i rodzicem. Poprzez przestrzeganie zasad i regulaminów oraz monitorowanie frekwencji uczniów, co zostało potwierdzone przez uczestniczących w wywiadzie nauczycieli. (62) 92% ankietowanych rodziców akceptuje sposób, w jaki szkoła wychowuje ich dzieci, (46) 63% uważa, że są traktowani w równy sposób przez nauczycieli, przy czym należy zauważyć, że (24) 33% rodziców stwierdziło, że ich dzieci nie są równo traktowane. Poczucie równego traktowania ma (88) 63% uczniów, a sprawiedliwego (77) 55%, ale wśród ankietowanych jest także część uczniów[(63) 45%], która nie czuje się traktowana sprawiedliwie i część[(52) 37%], która nie czuje się traktowana w równy sposób z innymi. Pracownicy niepedagogiczni podczas wywiadu podkreślili, że oni również uczestniczą w kształtowaniu pożądanych postaw uczniów poprzez tworzenie przyjaznej atmosfery w szkole. Dla każdego pracownika, tak jak i nauczyciela, każdy uczeń jest ważny i może liczyć na pomoc i wsparcie. Obsługa w trosce o bezpieczeństwo zgłasza dyrektorowi szkoły niepokojące zachowania uczniów, ale też dostrzega i chwali ich zachowania pozytywne. W opinii pracowników niepedagogicznych, uczniowie są zdyscyplinowani, zorganizowani potrafią się stosownie zachować, co świadczy o tym, że ich zachowania nie są przypadkowe lecz są przejawem postawy. Uczniowie są otwarci w kontaktach z nauczycielami, przejawiają inicjatywę w działaniu. Dla utrwalania pożądanych postaw i dawania przykładu uczniom, szkoła organizuje różnorodne uroczystości, np. kwestowanie na rzecz chorych dzieci w ramach WOŚP, Święta Szkoły. Ucz40 niowie dumni ze swojej szkoły, przygotowują jej "dni otwarte" i szczerze zachęcają absolwentów ościennych gimnazjów do kontynuowania nauki właśnie w tej szkole. W opinii dyrektora o spójności działań wychowawczych szkoły świadczy współpraca wszystkich pracowników szkoły w tym zakresie. Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji. (112) 89% ankietowanych uczniów uczestniczyło w rozmowach dotyczących zachowania, (114) 81,43 % w zajęciach związanych z zachowaniem i relacjami z innymi ludźmi. (32) 91% nauczycieli w ankiecie potwierdziło, że w ciągu ostatnich 6 miesięcy prowadzili z uczniami dyskusje na temat pożądanych postaw. W wywiadzie podali przykłady działań podejmowanych przez szkołę podczas, których uczniowie kształtują postawy pożądane społecznie. Uczestniczą w organizacji paraolimpiady i pomagają w czasie jej przebiegu. Licznie włączają się w akcje zbierania pieniędzy dla Orkiestry Świątecznej Pomocy, zbierają zakrętki na wózek dla chłopca, biorą udział w akcji "Góra Grosza", "Szlachetna Paczka", "Mam haka na raka", "Podziel się życiem". W Dniu Maturzysty organizują zbiórki na szlachetne cele. Grupa plastyczna przygotowała kiermasz artykułów świątecznych, z którego dochód przeznaczono na szlachetny cel. Uczniowie klas II co roku żegnają klasy III, przygotowując im upominki. Grupa teatralna przygotowuje przedstawienia dla przedszkolaków. Uczniowie chętnie i z dużym zaangażowaniem włączyli się w pomoc powodzianom. W czasie obserwacji lekcji, nauczyciele wykazywali duża kulturę osobistą. Lekcje prowadzili w sposób opanowany i spokojny, taktownie odnosił się do uczniów używając imion. Tworzyli przyjazną i wspierającą atmosferę pracy na lekcji. Uczniowie śmiało zgłaszali, jeśli czegoś nie zrozumieli. Widoczny był dobry kontakt z uczniami, nauczyciele do uczniów zwracali się po imieniu, tworzyli przyjazną i wspierającą atmosferę pracy na lekcji, wszystkich traktowali z uwagą i na równi, wspierając w pracy wolniejszych. Uczniowie śmiało zgłaszają jeśli czegoś nie zrozumieli. Widoczna była otwarta i przyjazna postawa nauczycieli wobec uczniów, traktując uczniów jak osoby dorosłe z wyraźnym szacunkiem. Nauczyciele zajęcia prowadzili w sposób opanowany i spokojny, taktownie odnosili się do uczniów używając imion, w klasie panowała atmosfera spokojnej pracy. Kryterium: Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji dostępne podczas ewaluacji. Spójność działań wychowawczych, podejmowanych przez nauczycieli wyraża się w dialogu miedzy uczniem, nauczycielem i rodzicem. Poprzez przestrzeganie zasad i regulaminów oraz monitorowanie frekwencji uczniów, co zostało potwierdzone przez uczestniczących w wywiadzie nauczycieli. (62) 92% ankietowanych rodziców akceptuje sposób, w jaki szkoła wychowuje ich dzieci, (46) 63% uważa, że są traktowani w równy sposób przez nauczycieli, przy czym należy zauważyć, że (24) 33% rodziców stwierdziło, że ich dzieci nie są równo traktowane. Poczucie równego traktowania ma (88) 63% uczniów, sprawiedliwego (77) 55%, ale wśród ankietowanych jest także część uczniów[(63) 45%], która nie czuje się traktowana sprawiedliwie i część[(52) 37%], która nie czuje się traktowana w równy sposób z innymi. Pracownicy niepedagogiczni podczas wywiadu podkreślili, że oni również uczestniczą w kształtowaniu pożądanych postaw uczniów poprzez tworzenie przyjaznej atmosfery w szkole. Dla każdego pracownika, tak jak i nauczyciela, każdy uczeń jest ważny i może liczyć na pomoc i wsparcie. Obsługa w trosce o bezpieczeństwo zgłasza dyrektorowi szkoły niepokojące zachowania uczniów, ale też dostrzega i chwali ich zachowania pozytywne. W opinii pracowników niepedagogicznych, uczniowie są zdyscyplinowani, zorganizowani potrafią się stosownie zachować, co świadczy o tym, że ich zachowania nie są przypadkowe lecz są przejawem postawy. Uczniowie są otwarci w kontaktach z nauczycielami, przejawiają inicjatywę w działaniu. Dla utrwalania pożądanych postaw i dawania przykładu uczniom, szkoła organizuje apele porządkowe lub na zasadzie współdziałania realizuje różnorodne uroczystości, np. kwestowanie na rzecz chorych dzieci w ramach WOŚP, Święta Szkoły. Uczniowie dumni ze swojej szkoły, przygotowują jej "dni otwarte" i szczerze zachęcają absolwentów ościennych gimnazjów do kontynuowania nauki właśnie w tej szkole. W opinii dyrektora o spójności działań wychowawczych szkoły świadczy współpraca wszystkich pracowników szkoły w tym zakresie. Kryterium: Działania wychowawcze są adekwatne do potrzeb uczniów 41 Działania wychowawcze szkoły są adekwatne do potrzeb uczniów, co potwierdziły wyniki przeprowadzonej wśród nich ankiety, w której (112) 80 % uczniów stwierdza, że postawy promowane przez szkołę są również dla nich ważne. Informacje zebrane podczas wywiadu z nauczycielami również potwierdzają spełnienie tego kryterium. Nauczyciele prowadzą diagnozę wychowawczych potrzeb uczniów poprzez badania ankietowe, rozmowy z uczniami i rodzicami w czasie konsultacji. Tematykę godzin wychowawczych dostosowują do ich potrzeb. Kryterium: Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw. Potwierdzają to wszystkie źródła informacji. (112) 89% ankietowanych uczniów uczestniczyło w rozmowach dotyczących zachowania, (114) 81,43 % w zajęciach związanych z zachowaniem i relacjami z innymi ludźmi. (32) 91% nauczycieli w ankiecie potwierdziło, że w ciągu ostatnich 6 miesięcy prowadzili z uczniami dyskusje na temat pożądanych postaw. W wywiadzie podali przykłady działań podejmowanych przez szkołę podczas, których uczniowie kształtują postawy pożądane społecznie. Uczestniczą w organizacji paraolimpiady i pomagają w czasie jej przebiegu. Licznie włączają się w akcje zbierania pieniędzy dla Orkiestry Świątecznej Pomocy, zbierają zakrętki na wózek dla chłopca, biorą udział w akcji "Góra Grosza", "Szlachetna Paczka", "Mam haka na raka", "Podziel się życiem". W Dniu Maturzysty organizują zbiórki na szlachetne cele. Grupa plastyczna przygotowała kiermasz artykułów świątecznych, z którego dochód przeznaczono na szlachetny cel. Uczniowie klas II co roku żegnają klasy III, przygotowując im upominki. Grupa teatralna przygotowuje przedstawienia dla przedszkolaków. Uczniowie chętnie i z dużym zaangażowaniem włączyli się w pomoc powodzianom. W czasie obserwacji lekcji, nauczyciele wykazywali duża kulturę osobistą. Lekcje prowadzili w sposób opanowany i spokojny, taktownie odnosił się do uczniów używając imion. Tworzyli przyjazną i wspierającą atmosferę pracy na lekcji. Uczniowie śmiało zgłaszali, jeśli czegoś nie zrozumieli. Widoczny był dobry kontakt z uczniami, nauczyciel do uczniów zwraca się po imieniu, tworzy przyjazną i wspierającą atmosferę pracy na lekcji, chwali uczniów, wszystkich traktuje z uwagą i na równi, wspiera w pracy wolniejszych. Uczniowie śmiało zgłaszają jeśli czegoś nie zrozumieli. Nauczyciel traktuje uczniów jak osoby dorosłe i z wyraźnym szacunkiem. Kryterium: Uczniowie biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu działań wychowawczych w szkole Uczniowie biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu działań wychowawczych w szkole. Potwierdzeniem badanego kryterium są informacje zebrane przy pomocy wywiadów i ankiet. (87) 62% ankietowanych uczniów uważa, że ma wpływ na to, jakie postawy są promowane w szkole. (53) 38% jest przeciwnego zdania. Przeprowadzony z nimi wywiad pozwolił ustalić, iż uczniowie wiedzą, że w szkole oczekuje się od nich, przede wszystkim, tego aby chcieli się uczyć,a także kulturalnych zachowań, wzajemnego pomagania sobie w nauce i innych problemach. Otrzymują wiedzę potrzebną na studia i do dorosłego życia, mogą ją poszerzać na kółkach zainteresowań. Uczniowie swoje pomysły zgłaszają wychowawcom i są one uwzględniane w organizacji życia szkolnego. Chętnie włączają się różne akcje charytatywne (szlachetna paczka, WOŚP, "Góra Grosza", pracują jako wolontariusze w organizacji Paraolimpiady). Uczniom bardzo podoba się, że na przerwach puszczana jest muzyka, i że oni mogą o tym decydować. (33) 94% ankietowanych nauczycieli uważa, że uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie działań wychowawczych. Zdaniem nauczycieli, w szkole promowane są postawy związane z szeroko rozumiana kulturą, kultywowaniem tradycji narodowych i lokalnych. Młodzież chętnie jeździ do teatru w Chorzowie, Katowicach i Krakowie, na prośbę uczniów, wyjazdy te odbywają się po lekcjach. Uczniowie są tam zawsze pięknie ubrani i wzorowo się zachowują. W ramach kultywowania tradycji, dla uczniów organizowane są wycieczki "Szlakiem Młodej Polski" i "Szlakiem Renesansu, na których uczniowie otrzymują pochwały i wyróżnienia za wzorowa kulturę osobista i zachowanie. Dyrektor także potwierdza udział uczniów w modyfikowaniu działań wychowawczych informując, że współtworzą oni i opiniują zmiany zapisów statutu szkoły. Proponują działania wychowawcze i w sposób odpowiedzialny je realizują (np. przykład funkcjonowania radiowęzła i poszerzenie jego działalności o audycje radiowe) Współuczestniczą w działaniach promocyjnych szkoły, biorą udział w wyjazdach do gimnazjów, przygotowują materiały promocyjne, współorganizują z nauczycielami Dzień Otwarty Szkoły. 42 Kryterium: Wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane Wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane. Z wywiadu z dyrektorem wynika, że uczniowie w większości przypadków zachowują się w sposób oczekiwany, charakterystyczny dla człowieka kulturalnego. Uczniowie wykazują się dużą samodyscypliną i wysoką frekwencja na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych. Potrafią przyznać się do błędu, bez względu na konsekwencje, prezentują właściwą samooceną i odwagą cywilną. Uczniowie podczas uroczystościach szkolnych i podczas uroczystości poza terenem szkoły, prezentują właściwe postawy obywatelskie i patriotyczne zachowania, noszą właściwy strój. Nauczyciele w czasie wywiadu potwierdzili, że wdrażają wnioski wychowawcze, jako przykład wdrożonego wniosku podali wolontariat, który został zainspirowany przez uczniów, który wyraża postawę bezinteresowności, jaką odznaczają się wychowankowie. 43 Wymaganie: PROWADZONE SĄ DZIAŁANIA SŁUŻĄCE WYRÓWNYWANIU SZANS EDUKACYJNYCH Poziom spełniania wymagania przez szkołę: B Komentarz: Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. (9) 6% ankietowanych uczniów twierdzi, że wyniki pracy sprawiają im radość, (82) 58%, myśląc o swoich wynikach pracy w szkole czuje, że wszystko jest w porządku, (39) 28% odczuwa niezadowolenie i twierdzi, że mogłoby zrobić coś więcej. Około 30% ankietowanych rodziców uważa, że po otrzymaniu pomocy ze strony szkoły, ich dzieci osiągałyby większe sukcesy. Zdaniem dyrektora, uczniów uzdolnionych w dziedzinie nauki angażuje się do działalności w kołach zainteresowań i kołach naukowych, uczniów uzdolnionych plastycznie angażuje się przy wystroju szkoły, uczniów uzdolnionych artystyczne przy organizacji imprez i uroczystości szkolnych. W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów. Podczas wywiadu, rodzice stwierdzili, że szkoła stwarza warunki do osiągania sukcesów wszystkim uczniom, nie tylko zdolnym. Na terenie szkoły organizowanych jest wiele form działalności, pozwala to każdemu uczniowi wykazać swoimi umiejętnościami i odnosić duże i małe sukcesy. W tej szkole udaje się przekonywać uczniów, że miarą sukcesu jest zdolność pokonywania własnych ograniczeń. Przykładem tego jest praca z uczniami niepełnosprawnymi (chłopiec na wózku inwalidzkim i niewidoma uczennica). (58) 80% ankietowanych rodziców potwierdziło działania szkoły pomagające uczniom odnieść sukces w nauce, na miarę ich możliwości. Uczestnicy wywiadu reprezentujący partnerów środowiskowych i samorząd podawali również wiele przykładów potwierdzających wysiłki nauczycieli umożliwiające uczniom osiąganie sukcesów. Jest to, m.in. udzielanie pomocy przez pedagoga szkolnego uczniom, którzy tego wymagają oraz organizowanie zajęć dodatkowych w ramach programu "Wsparcie i pomoc". Dyrektor poradni podkreśliła, że szkoła przyjmuje uczniów z klas integracyjnych i im również pomaga osiągać sukcesy. Najbardziej jaskrawym tego przykładem jest praca nauczycieli z uczennicą niewidomą, która dzięki ich wspólnym wysiłkom osiąga bardzo dobre wyniki w nauce i ambitnie przygotowuje się do matury i na studia. Zdaniem wszystkich uczestników wywiadu, w szkole uczniom zdolnym stwarza się możliwości uczestniczenia w konkursach, festiwalach nauki, olimpiadach. W opinii dyrektora i nauczycieli szkoła stwarza też szanse edukacyjne uczniom poprzez możliwość uczestniczenia w programach i projektach edukacyjnych, bogatej ofercie zajęć pozalekcyjnych, wyjazdach i wycieczkach oraz imprez szkolnych. Uczniowie w ramach współpracy ze szkołami i instytucjami zagranicznymi mają możliwość poznawania języka i kultury innych krajów. Dokładniej ilustrują to następujące dane liczbowe, podane przez dyrektora, przedstawiające liczbę uczniów korzystających, w ciągu roku, z poszczególnych zajęć: wycieczki dydaktyczne - 530 uczniów, wycieczki turystyczne – 530 uczniów, wyjazdy do teatru - 200 uczniów, wymiana międzynarodowa – 30 uczniów, konsultacje indywidualne i grupowe – 110 uczniów, przygotowanie do egzaminu maturalnego - 150 uczniów, przygotowanie do egzaminu maturalnego, w tym zajęcia akademickie – 450 uczniów, naukowe koła zainteresowań - 40 uczniów, szkolne koła zainteresowań, w tym konsultacje przygotowujące do konkursów przedmiotowych – 230 uczniów, koła sportowe – 120 uczniów. Szkoła na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno - pedagogicznej organizuje nauczanie indywidualne dla 2 uczniów w miejscu ich zamieszkania oraz zajęcia rewalidacyjne o charakterze zajęć dydaktyczno - wyrównawczych dla 1 uczennicy, które są organizowane na terenie szkoły. Działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji poprzez dostosowywanie stopnia trudności do możliwości uczniów, które realizowane są na zajęciach dodatkowych potwierdziło 70% ankietowanych uczniów i 49% ankietowanych rodziców. Uczniowie ci stwierdzili, że otrzymują pomoc w trudnościach i odczuwają, że nauczyciele wierzą w ich możliwości, a wymieniony odsetek rodziców potwierdził, że ich dzieci traktowane są indywidualnie. Natomiast odmiennego zdania jest 30% ankietowanych uczniów i 43% rodziców, którzy nie mają poczucia indywidualnego traktowania przez nauczycieli. Powyższe argumenty uzasadniają wysoki poziom spełnienia wymagania. 44 Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie B W ocenie dyrektora i nauczycieli, w szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji poprzez dostosowywanie stopnia trudności do możliwości uczniów, które realizowane są na zajęciach dodatkowych. Potwierdziło to 70% ankietowanych uczniów i (30) 49% ankietowanych rodziców. Uczniowie ci stwierdzili, że otrzymują pomoc w trudnościach i odczuwają, że nauczyciele wierzą w ich możliwości, a wymieniony odsetek rodziców potwierdzają, że ich dzieci traktowane są indywidualnie. Natomiast odmiennego zdania jest 30% uczniów i (32) 43% rodziców, którzy nie mają poczucia indywidualnego traktowania przez nauczycieli. W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów. Zdaniem rodziców przedstawionym podczas wywiadu, szkoła stwarza warunki do osiągania sukcesów wszystkim uczniom, nie tylko zdolnym. Na terenie szkoły organizowanych jest tyle form działalności, że każdy uczeń może się wykazać swoimi umiejętnościami i może odnosić duże i małe sukcesy. W tej szkole udaje się przekonywać uczniów, że miarą sukcesu jest zdolność pokonywania własnych ograniczeń. Przykładem tego jest praca z uczniami niepełnosprawnymi (chłopiec na wózku. niewidoma uczennica). (58) 79% ankietowanych rodziców potwierdziło działania szkoły pomagające uczniom odnieść sukces w nauce, na miarę jego możliwości. Uczestnicy wywiadu reprezentujący partnerów środowiskowych i samorząd podawali wiele przykładów potwierdzających wysiłki nauczycieli umożliwiające uczniom osiąganie sukcesów, na miarę ich możliwości. Jest to, m.in. udzielanie pomocy przez pedagoga szkolnego uczniom, którzy tego wymagają oraz organizowanie zajęć dodatkowych w ramach programu "Wsparcie i pomoc". Dyrektor poradni podkreśliła, że szkoła przyjmuje uczniów z klas integracyjnych i im również pomaga osiągać sukcesy na miarę ich możliwości. Najbardziej jaskrawym tego przykładem jest praca nauczycieli z uczennicą niewidomą, która dzięki wspólnym wysiłkom nauczycieli osiąga bardzo dobre wyniki w nauce i ambitnie przygotowuje się do matury i na studia. Zdaniem wszystkich uczestników wywiadu, w szkole uczniom zdolnym stwarza się możliwości uczestniczenia w konkursach, festiwalach nauki i olimpiadach. W opinii dyrektora szkoła stwarza szanse edukacyjne uczniom poprzez możliwość uczestniczenia w programach i projektach edukacyjnych, bogatej ofercie zajęć pozalekcyjnych, wyjazdach i wycieczkach oraz imprez szkolnych. Uczniowie w ramach współpracy ze szkołami i instytucjami zagranicznymi mają możliwość poznawania języka i kultury innych krajów. Dokładniej ilustrują to następujące dane liczbowe, podane przez dyrektora, przedstawiające ilość uczniów korzystających z poszczególnych zajęć:(wycieczki dydaktyczne- 530 uczniów, wycieczki turystyczne – 530 uczniów, wyjazdy do teatru -200 uczniów, wymiana międzynarodowa – 30 uczniów, konsultacje indywidualne i grupowe – 110 uczniów, przygotowanie do egzaminu maturalnego - 150 uczniów, przygotowanie do egzaminu maturalnego, w tym zajęcia akademickie – 450 uczniów, naukowe koła zainteresowań - 40 uczniów, szkolne koła zainteresowań w tym konsultacje przygotowujące do konkursów przedmiotowych – 230 uczniów, koła sportowe – 120 uczniów). Szkoła na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno - pedagogicznej organizuje nauczanie indywidualne dla 2 uczniów w miejscu ich zamieszkania oraz zajęcia rewalidacyjne o charakterze zajęć dydaktyczno - wyrównawczych dla 1 uczennicy, które są organizowane na terenie szkoły. Komentarz do charakterystyki wymagań na poziomie D Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. (82 )58% ankietowanych uczniów, myśląc o swoich wynikach pracy w szkole czuje, że wszystko jest w porządku, (39) 28% odczuwa niezadowolenie i twierdzi, że mogłoby zrobić coś więcej, (9) 6% uczniom wyniki pracy sprawiają radość. Około 30% ankietowanych rodziców twierdzi, że po otrzymaniu pomocy ze strony szkoły, ich dzieci osiągałyby większe sukcesy. Zdaniem dyrektora szkoła stara się „zagospodarować” każdego uzdolnionego ucznia. Uczniów uzdolnionych w dziedzinie nauki angażuje się do działalności w kołach zainteresowań i kołach naukowych, uczniów uzdolnionych artystycznie angażuje się przy wystroju szkoły, uczniów uzdolnionych artystyczni ei muzycznie przy organizacji imprez i uroczystości szkolnych. Dyrektor stwierdził rak możliwości wsparcia uczniów, którzy chcą się rozwijać w zakresie artystycznym (muzyka, sztuka). Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. (82 )58% ankietowanych uczniów, myśląc o swoich wynikach pracy w szkole czuje, że wszystko jest w porządku, (39) 28% odczuwa niezadowolenie i twierdzi, że mogłoby zrobić coś więcej, (9) 6% uczniom wyniki pracy sprawiają radość. Około 30% ankietowanych rodziców twierdzi, że po otrzymaniu pomocy ze strony szkoły, ich dzieci osiągałyby większe sukcesy. Zdaniem dyrektora szkoła stara się „zagospodarować” każdego uzdolnionego ucznia. Uczniów uzdolnionych w dziedzinie nauki angażuje się do działalności w kołach zainteresowań i kołach naukowych, uczniów uzdolnionych artystycznie angażuje się przy wystroju szkoły, uczniów uzdolnionych artystyczni ei muzycznie przy organizacji imprez i uroczystości szkolnych. Dyrektor stwierdził rak możliwości wsparcia uczniów, którzy chcą się rozwijać w zakresie artystycznym (muzyka, sztuka). 45 Kryterium: Nauczyciele znają możliwości swoich uczniów Nauczyciele znają możliwości swoich uczniów. Ich zdaniem diagnoza niezbędna jest do uzyskania informacji na temat możliwości edukacyjnych uczniów oraz umożliwia właściwy dobór metod pracy, materiałów i pomocy naukowych (28) 93% nauczycieli dokonuje takiej diagnozy podczas, której dowiaduję się o ewentualnych problemach edukacyjnych uczniów, wiedzą komu muszą poświęcić więcej czasu, kogo bardziej zmotywować, mogę także w sytuacji kryzysowej rozpocząć intensywną współpracę z rodzicami. Dzięki prowadzonej diagnozie nauczyciele wprowadzają zmiany w formach i metodach pracy, czasami zmieniają podręczniki, modyfikują plan pracy, organizują konsultacje i zajęcia dodatkowe dla uczniów, widzą konieczność powtórzenia i utrwalenia pewnych partii materiału. Uczestnicy wywiadu grupowego reprezentujący instytucje współpracujące ze szkolą i samorząd lokalny stwierdzili, że wśród młodzieży Liceum Ogólnokształcącego w Bieruniu nie ma patologii i problemów wychowawczych. Natomiast jest grupa uczniów, którą należy aktywizować do działania i pozbawiać kompleksów lokalnych. Kryterium: Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. (82 )58% ankietowanych uczniów, myśląc o swoich wynikach pracy w szkole czuje, że wszystko jest w porządku, (39) 28% odczuwa niezadowolenie i twierdzi, że mogłoby zrobić coś więcej, (9) 6% uczniom wyniki pracy sprawiają radość. Około 30% ankietowanych rodziców twierdzi, że po otrzymaniu pomocy ze strony szkoły, ich dzieci osiągałyby większe sukcesy. Zdaniem dyrektora szkoła stara się „zagospodarować” każdego uzdolnionego ucznia. Uczniów uzdolnionych w dziedzinie nauki angażuje się do działalności w kołach zainteresowań i kołach naukowych, uczniów uzdolnionych artystycznie angażuje się przy wystroju szkoły, uczniów uzdolnionych artystyczni ei muzycznie przy organizacji imprez i uroczystości szkolnych. Dyrektor stwierdził rak możliwości wsparcia uczniów, którzy chcą się rozwijać w zakresie artystycznym (muzyka, sztuka). Kryterium: W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów. Zdaniem rodziców szkoła stwarza warunki do osiągania sukcesów wszystkim uczniom, nie tylko zdolnym. Na terenie szkoły organizowanych jest tyle form działalności, że każdy uczeń może się wykazać swoimi umiejętnościami i może odnosić duże i małe sukcesy. W tej szkole udaje się przekonywać uczniów, że miarą sukcesu jest zdolność pokonywania własnych ograniczeń. Przykładem tego jest praca z uczniami niepełnosprawnymi (chłopiec na wózku. niewidoma uczennica). (58) 79% ankietowanych rodziców potwierdziło działania szkoły pomagające uczniom odnieść sukces w nauce, na miarę jego możliwości. Uczestnicy wywiadu reprezentujący partnerów środowiskowych i samorząd podawali wiele przykładów potwierdzających wysiłki nauczycieli umożliwiające uczniom osiąganie sukcesów, na miarę ich możliwości. Jest to, m.in. udzielanie pomocy przez pedagoga szkolnego uczniom, którzy tego wymagają oraz organizowanie zajęciach dodatkowych w ramach programu "Wsparcie i pomoc". Dyrektor Poradni podkreśliła, że szkoła przyjmuje uczniów z klas integracyjnych i im również pomaga osiągać sukcesy na miarę ich możliwości. Najbardziej jaskrawym tego przykładem jest praca nauczycieli z uczennicą niewidoma, która dzięki wspólnym wysiłkom nauczycieli osiąga bardzo dobre wyniki w nauce i ambitnie przygotowuje się do matury i na studia. Zdaniem wszystkich uczestników wywiadu, w szkole uczniom zdolnym stwarza się możliwości uczestniczenia w konkursach, festiwalach nauki i olimpiadach. Zdaniem dyrektora działania szkoły zwiększające szanse edukacyjne uczniów to: uczestnictwo w programach i projektach edukacyjnych, bogata oferta zajęć pozalekcyjnych, organizowanie wyjazdów i wycieczek oraz imprez szkolnych, współpraca międzynarodowa w tym również wymiana młodzieży. Dokładniej ilustrują to następujące dane liczbowe, podane przez dyrektora, przedstawiające ilość uczniów korzystających z poszczególnych zajęć: wycieczki dydaktyczne- 530 uczniów, wycieczki turystyczne – 530 uczniów, wyjazdy do teatru -200 uczniów, wymiana międzynarodowa – 30 uczniów, konsultacje indywidualne i grupowe – 110 uczniów, przygotowanie do egzaminu maturalnego 150 uczniów, przygotowanie do egzaminu maturalnego, w tym zajęcia akademickie – 450 uczniów, naukowe koła zainteresowań - 40 uczniów, szkolne koła zainteresowań w tym konsultacje przygotowujące do konkursów przedmiotowych – 230 uczniów, koła sportowe – 120 uczniów. Szkoła na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno - pedagogicznej organizuje nauczanie indywidualne dla 2 uczniów w miejscu ich zamieszkania oraz zajęcia rewalidacyjne o charakterze zajęć dydaktyczno - wyrównawczych dla 1 uczennicy, które są organizowane na terenie szkoły. 46 Kryterium: W szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji W szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji, co potwierdziło 70% ankietowanych uczniów, którzy otrzymują pomoc w trudnościach i odczuwają, że nauczyciele wierzą w ich możliwości. 30% uczniów ma odmienne zdanie. W ocenie nauczycieli w szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji poprzez dostosowywanie stopnia trudności do możliwości ucznia np. praca z uczennica niewidomą. (30) 49% ankietowanych rodziców potwierdza, że ich dziecko traktowane jest indywidualnie, natomiast w ocenie (32) 43% rodziców szkoła nie traktuje indywidualnie ich dzieci. Zdaniem dyrektora przykładem indywidualizacji procesu edukacji jest oferta zajęć dodatkowych nakierowana na pracę z uczniami wymagającymi wsparcia edukacyjnego (zajęcia indywidualne dla uczniów tzw. WIP prowadzone w ramach programu „Partnerzy w nauce” oraz zajęcia przygotowujące do egzaminu maturalnego). 47 Wnioski z ewaluacji: 1. Różnorodne działania, podejmowane przez szkołę, w celu realizacji koncepcji jej pracy, są adekwatne do potrzeb uczniów i służą ich rozwojowi. 2. Szkoła zapewnia realizację podstawy programowej i rozwija umiejętności potrzebne na rynku pracy. 3. Realizowanie programów i projektów edukacyjnych w ramach ścisłej współpracy z wieloma wyższymi uczelniami, wzbogaca ofertę szkoły i umożliwia uczniom pełniejszy rozwój. 4. Wykorzystywanie nowoczesnych środków dydaktycznych oraz stosowanie metod i form sprzyjających uczeniu się, uatrakcyjnia przekazywanie uczniom wiedzy i umożliwia osiąganie zamierzonych celów edukacyjnych. 5. Uczniowie akceptują wartości promowane przez szkołę i prezentują zgodne z tymi wartościami postawy. 6. Działania szkoły rozwijające u uczniów gotowość niesienia pomocy drugiemu człowiekowi kształtują u nich postawy skutecznego, społecznego zaangażowania się w różnorodne akcje charytatywne. 7. Wieloletnia współpraca ze szkołami i instytucjami zagranicznymi rozwija umiejętności językowe uczniów, ułatwia realizację projektów unijnych, które przyczyniają się do rozwoju kompetencji kluczowych. Raport sporządzili i podpisali: Urszula Minta – Stanisławska Ilona Juszczyk Raport zaakceptował z up. Śląskiego Kuratora Oświaty Dariusz Wilczak Wicekurator 48