Ze zbiorów filokartystyki

ZE ZBIORÓW FILOKARTYSTKI
Szpital Êw. Tadeusza
Po II wojnie Êwiatowej Ciechocinek uleg∏ daleko idàcym zmianom. Wiele XIX- wiecznych obiektów
pobudowanych z drewna bàdê z muru pruskiego zosta∏o rozebranych, a na ich miejscu powsta∏y
nowe.
W 1972 r. przy ul. Wojska Polskiego zosta∏o pobudowane sanatorium Zwiàzku Zawodowych Transportowców i Drogowców oraz S∏u˝by Zdrowia „Gracja”.
Przez wiele lat w tym miejscu sta∏ Szpital Êw. Tadeusza, którego poczàtki si´gajà XIX wieku.
Pierwszy prowizoryczny szpital na szeÊç ∏ó˝ek
powsta∏ w 1836 r. Inspektor warzelni soli Tomaszewski stara∏ si´ o plac na budow´ sta∏ego szpitala, ale
Bank Polski nie wyrazi∏ zgody. W 1858 r. powo∏ano
wi´c Komitet Budowy Szpitala, którego zadaniem by∏o zbieranie funduszy. Na jego czele stanà∏ Piotr ¸empicki z Krotoszyna. Wówczas znany dzia∏acz spo∏eczny, ksiàdz biskup Tadeusz ¸ubieƒski, prezes Towarzystwa DobroczynnoÊci Powiatu W∏oc∏awskiego, zaczà∏ zbieraç sk∏adki na ufundowanie sezonowego
szpitala dla ubogich w Ciechocinku. Nale˝y dodaç, ˝e
za wyjàtkowe zas∏ugi i zaanga˝owanie ksi´dza biskupa ¸ubieƒskiego nowo powsta∏à placówk´ nazwano
potem Szpitalem Êw. Tadeusza. Przypomnijmy, ˝e jest
to patron spraw trudnych i beznadziejnych. ¸askami
s∏ynàcy obraz Êw. Judy Tadeusza znajduje si´ w Warszawie w koÊciele Ksi´˝y Misjonarzy pw. Âwi´tego
Krzy˝a przy Krakowskim PrzedmieÊciu. Imi´ Tadeusz
znaczy „odwa˝ny”.
Jednà z form pozyskiwania funduszy by∏a budowa
dochodowych sklepików naprzeciwko hotelu Müllera.
Pieniàdze pozyskiwano te˝ z balów, koncertów, zabaw,
loterii fantowych, a nawet kar policyjnych. W 1860 r.
powsta∏a Rada Szczegó∏owa Szpitala Âw. Tadeusza,
która sk∏ada∏a si´ z 8 osób. W jej sk∏ad weszli: jako
przewodniczàcy Karol Grodzicki - dzier˝awca z Ostrowàsa, Wiktor Biesiekierski, Juliusz Berner, dr Micha∏
Gawroƒski, dr Roman Ignatowski, Fryderyk Rejewski,
ZDRÓJ CIECHOCI¡SKI listopad 2008
Jan Sikorski i Józef Bokiewicz. Zadaniem Rady by∏o
gromadzenie funduszy, a tak˝e zorganizowanie i
prowadzenie sezonowego szpitala. Poczàtkowo mieÊci∏ si´ on w wynaj´tym lokalu - w domu Lochmanowicza przy ul. S∏u˝ewskiej (dziÊ Kopernika) i mog∏o z
niego korzystaç 10 osób (8 ∏ó˝ek by∏o przeznaczonych
dla chrzeÊcijan, a 2 dla izraelitów). Felczerem by∏ Piotr
Went, a lekarzem mianowano dr. Micha∏a Gawroƒskiego. Kolejnymi ordynatorami byli: dr Roman Ignatowski, dr Henryk Lubowski, dr Aleksander Stockman,
i dr med Henryk Rouppert. Plany i kosztorys przysz∏ego szpitala budynku szpitala opracowa∏ Franciszek
Tournelle, który pe∏ni∏ wówczas funkcj´ gubernialnego architekta. Szpital pobudowano przy ul. Ksi´cia
Józefa (obecnie ul. Wojska Polskiego) na gruncie
ofiarowanym przez Zak∏ad Wód Mineralnych. By∏y to
dwa oddzielne domy z muru pruskiego z kuchnià dla
chorych, sala operacyjna i domek dla dozorcy. Utrzymanie placówki by∏o mo˝liwe dzi´ki zapisowi Józefy
Sierakowskiej, w∏aÊcicielki dóbr Che∏mica, która za∏o˝y∏a fundacj´. (Pamiàtkowa tablica fundacji mieÊci
si´ na budynku „Zach´ty” obok koÊcio∏a.)
W II Rzeczpospolitej Komisja Zdrojowa prowadzi∏a Sanatorium Êw. Tadeusza dla pracujàcej inteligencji, na 40 osób w ka˝dym sezonie. Op∏ata wynosi∏a
mniej wi´cej po∏ow´ ceny w pensjonatach prywatnych. Jak pisa∏ Zenon Pietkiewicz w artykule zamieszczonym w 1927 r. w „Tygodniku Ilustrowanym”, z
us∏ug sanatorium korzystali literaci, artyÊci, nauczyciele, lekarze, adwokaci, s´dziowie, urz´dnicy. Obiekt
funkcjonowa∏ na cztery zmiany co miesiàc od 16 maja do 21 wrzeÊnia, czyli na 160 osób w ciàgu sezonu.
Mieszkanie by∏o bezp∏atne, natomiast wy˝ywienie by∏o op∏acane po kosztach rzeczywistych. W utworzonym sanatorium by∏o 6 pokoi jednoosobowych, 8
dwuosobowych i 6 trzyosobowych. Ambulatorium
kierowa∏ dr Kazimierz Ciàgliƒski. Dzia∏em gospodarczym kierowa∏a Aleksandra Gajewska. Jak pisa∏
wspomniany ju˝ Zenon Pietkiewicz, goÊcie sezonowi
czuli si´ w sanatorium jak u siebie w domu. „Ludzie
zdenerwowani, wyczerpani pracà, troskami i niedomaganiem fizycznym, przychodzà tam do równowagi i odzyskujà zdolnoÊç do pracy intensywnej.” Po II
wojnie Êwiatowej w g∏ównym budynku mieÊci∏a si´
Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. Na poczàtku lat
70. XX w. budynek zosta∏ rozebrany i pozosta∏y po
nim nieliczne fotografie oraz wspomnienia.
Aldona Nocna
20