KARTA TECHNOLOGII Podsadzka hydrauliczna Symbol PEP1

Scenariusze rozwoju technologicznego przemysłu wydobywczego rud miedzi i surowców towarzyszących w Polsce
Strona 1
KARTA TECHNOLOGII
Podsadzka hydrauliczna
Symbol
PEP1
WARUNKI STOSOWANIA
Dla złóż o miąższości powyżej 7 m oraz w filarach ochronnych miast i w innych rejonach gdzie
zachodzi konieczność szczególnego ograniczenia deformacji powierzchni terenu.
OPIS TECHNOLOGII PROWADZENIA ROBÓW LIKWIDACYJNYCH
Powstałe pustki otamowuje się i likwiduje przez wypełnienie podsadzką hydrauliczną pod strop
(podsadzenie pełne) lub tak by wysokość pozostawionej niepodsadzonej warstwy górnej nie była
większa niż 7 m (podsadzenie częściowe). Podsadzanie każdego odcinka eksploatacyjnego
realizuje się po wykonaniu przytamek lub po zabudowie tam podsadzkowych. Materiał
podsadzkowy, częściowo przybierany w fazie likwidacji filarów technologicznych, zostanie
przemieszczany do następnych, podsadzanych komór.
Wyrobiska wygradza się z ruchu ludzi i maszyn przez otamowanie za pomocą tam podsadzkowych
drewnianych metalowych lub linowych stosowanych razem z płótnem podsadzkowym. Do tak
przygotowanego bloku wtłacza się podsadzkę hydrauliczną pod ciśnieniem wody, która stanowi
jedynie medium nośne materiału podsadzkowego.
Wody podsadzkowe z każdego odcinka frontu (bloku) odprowadzane są grawitacyjnie do lokalnych
rząpi, a następnie kolektorami rurowymi (o średnicy 500 mm), lub wyrobiskami wygrodzonymi w
podsadzce do osadników polowych. Kolektory rurowe układane są w podsadzce na wysokości
spągu warstwy górnej oraz kanałami rurowymi perforowanymi i owiniętymi płótnem podsadzkowym,
ułożonymi na spągu warstwy dolnej. Rurociąg podsadzkowy montuje się w chodnikach warstwy
górnej. Sieć podsadzki hydraulicznej, ze względu na swoje gabaryty rurociągów (∅ 185 - 250 mm)
prowadzona jest po spągu w wyrobiskach transportowych, natomiast na przodkach podsadzanych
gdzie stosowane są mniejsze średnice rur podsadzkowych, prowadzone są one po stropie wyrobisk.
W przypadku konieczności urabiania skały płonnej w rejonie frontu eksploatacyjnego (np.:
wybieranie rozdzielcze złoża, przebudowa stropu i in.) dopuszcza się jej lokowanie w zrobach, przed
podsadzeniem podsadzką hydrauliczną.
Prowadzenie robót wybierkowych i podsadzanie przestrzeni wybranej odbywa się systematycznie
w każdej fazie robot eksploatacyjnych lub z wydzieleniem na froncie eksploatacyjnym bloków
technologicznych, w których poszczególne operacje technologiczne wykonywane są naprzemiennie.
Przystąpienie do urabiania sąsiedniego filara technologicznego może nastąpić po wykonaniu
Scenariusze rozwoju technologicznego przemysłu wydobywczego rud miedzi i surowców towarzyszących w Polsce
Strona 2
całego zakresu robót likwidacyjnych w parceli poprzedniej i po wygrodzeniu przestrzeni roboczej od
powstałych zrobów. W szczególnych przypadkach dopuszcza się jednoczesną likwidację dwóch lub
więcej sąsiadujących parcel elementarnych.
Prace likwidacyjne w parceli elementarnej, tj. urabianie filara technologicznego oraz wygradzanie
strefy zrobów od czynnych wyrobisk kopalni prowadzone są w sposób ciągły od momentu ich
rozpoczęcia do chwili zakończenia.
RODZAJ MATERIAŁU PODSADZKOWEGO
Podstawowym materiałem podsadzkowym, stosowanym w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A.,
jest piasek pozyskiwany ze złoża "Obora". W latach 90-tych stosowany był również piasek płukany,
pozyskiwany przy pogłębianiu rzeki Odry oraz piasek z lokalnych kopalń żwiru i piasku. Taki piasek
dostarczany jest również z Piaskowni "Obora", w której część zasobów pozyskiwany jest metodą "z
pod wody". Oprócz piasku do podsadzki hydraulicznej mogą być stosowane również mineralne
odpady poprodukcyjne, tj. m.in.:
- skała płonna
- granulowany żużel pomiedziowy,
- szybowy żużel pomiedziowy,
- zużyte ścierniwo, po obróbce strumieniowo-ciernej,
- żużel paleniskowy,
- granulaty z odpadowych materiałów drobnoziarnistych,
- gruboziarnista frakcja odpadów flotacyjnych (z przeróbki rudy piaskowcowej).
Wyróżnia się trzy klasy podsadzki hydraulicznej (wg Normy PN-93/G 11010) na podstawie jej
ściśliwości. Ściśliwość badana jest w edometrze pod obciążeniem 15 MPa, dla poszczególnych klas
wynosi ona odpowiednio (5,10,15 %).