Raport - Gmina Miejska Legionowo

Raport
z realizacji zadań Gminy Legionowo w 2008 r. w ramach
Legionowskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii
na lata 2006 – 2008
Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o Przeciwdziałaniu Narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485
z późn. zm.), Krajowym Programem Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2006 – 2010, uchwałą Nr
XXVI/341/2008 Rady Miasta Legionowo z dnia 27 listopada 2008 r. w sprawie uchwalenia
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Legionowo do roku 2013 oraz
Legionowskim Programem Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2006 – 2008 uchwalonym w dniu
25 stycznia 2006 r. uchwałą Nr XLII/548/2006 Rady Miasta Legionowo jednostki samorządu
terytorialnego w tym Gmina Legionowo zobligowane są do realizacji zadań w zakresie
przeciwdziałania narkomanii.
Źródłem finansowania zadań w ramach Legionowskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii
na lata 2006 – 2008 były środki finansowe budżetu Gminy Legionowo, które pochodziły z opłat za
korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przekazywanych na Fundusz
Zwalczania Narkomanii.
Jako koordynatora programu wyznaczono Kierownika Referatu Zdrowia Publicznego i Spraw
Społecznych, który realizuje zadania wraz z pozostałymi pracownikami Referatu i innymi
podmiotami zlokalizowanymi na terenie miasta jak i z ośrodkami terapeutycznymi. Podmioty te
zostały określone w Legionowskim Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych, Narkotycznych i Innych Uzależnień na rok 2009 i są to:
instytucje, organizacje pozarządowe współpracujące z samorządem legionowskim takie jak: szkoły
legionowskie, Sąd Rejonowy, Komenda Powiatowa Policji, Straż Miejska, ośrodki terapeutyczne
zlokalizowane w Warszawie, Wólce Przybojewskiej, Monar w Wyszkowie, Al-Anon, Państwowa
Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Mazowieckie Centrum Zdrowia Publicznego,
Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, parafie legionowskie, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci –
Środowiskowe Ognisko Wychowawcze, Oddział Miejski Polskiego Towarzystwa Zapobiegania
Narkomanii, Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej, Ośrodek Pomocy Społecznej i inne podmioty,
przyczyniające się do prowadzenia zadań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania istniejących
problemów.
Podejmowane przez Gminę Legionowo działania dotyczyły następujących obszarów:
I. Obszar - Profilaktyka – przyjęte kierunki:
a) tworzenie lokalnych inicjatyw w zakresie pierwszorzędowej i drugorzędowej profilaktyki
narkomanii,
b) podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem
substancji psychoaktywnych.
II. Obszar – Leczenie, ograniczanie szkód zdrowotnych i reintegracja społeczna – przyjęte
kierunki:
a) poprawa dostępności świadczeń terapeutycznych dla mieszkańców miasta,
b) organizowanie szkoleń adresowanych do realizatorów programów ograniczenia szkód
zdrowotnych.
III. Obszar – Badania i monitoring – przyjęte kierunki:
a) monitorowanie problemu narkomanii
b) monitorowanie reakcji społecznych na problem narkomanii.
Stosując działania profilaktyczne rozumiemy branie substancji psychoaktywnych jako jeden
z wielu sposobów doraźnego i destrukcyjnego radzenia sobie ze swoimi problemami
psychologicznymi, psychicznymi i społecznymi. Dlatego też w pracy profilaktycznej
koncentrujemy się na pomocy w zrozumieniu i rozwiązywaniu przyczyn a nie na czynnościach
destrukcyjnych i używaniu środków psychoaktywnych.
Profilaktyka pierwszorzędowa jako działania adresowane do grupy niskiego ryzyka ,
dotycząca środowiska, które jeszcze nie przeszło inicjacji alkoholowej lub narkotycznej i nie
podjęło zachowań ryzykownych, obejmujące szerokie populacje ma dwa cele – promocja zdrowego
stylu życia oraz opóźnienie wieku inicjacji, a przez to zmniejszenie zasięgu zachowań
ryzykownych.
Profilaktyką tą ( ze środków Funduszu Zwalczania Narkomanii) objętych zostało 1636 dzieci i
młodzieży oraz 72 osób dorosłych.
W zakresie profilaktyki pierwszorzędowej prowadzone były następujące działania:
1. programy profilaktyczne realizowane w legionowskich szkołach
•
Wprowadzono programy profilaktyczne dla uczniów 4 legionowskich szkół, przedstawione
w formie koncertu lub spektaklu teatralnego, które były motywacją do podejmowania
właściwych wyborów oraz wprowadzenia młodego człowieka na drogę wolną od
narkotyków i innych używek. Głównymi celami programów było zachęcenie młodzieży do
dokonywania odpowiednich, dobrych wyborów w życiu, przedstawienie konsekwencji
wynikających z zażywania środków odurzających i ostrzeżenie przed tragicznymi skutkami
ich działania.
•
Przeprowadzono w Zespole Szkół wywiadówkę profilaktyczną pt. “Profilaktyka narkomanii
w domu i w szkole”, w której uczestniczyła 60 osobowa grupa rodziców. Program pokazał
konieczność utrzymywania właściwych bliskich relacji między dziećmi a rodzicami
stanowiącymi główny element czynników wspierających.
2. programy profilaktyczne realizowane podczas wyjazdów letnich i zimowych, podczas
których przekazywane były treści zabezpieczające dzieci przed sięganiem po substancje
psychoaktywne
•
Dofinansowano program profilaktyczny realizowany podczas wyjazdu zimowego do
Krynicy dla 8 podopiecznych Hospicjum Domowego z terenu miasta Legionowo. Celem
programu było wzmocnienie tożsamości dzieci osieroconych oraz zapewnienie wsparcia
psychicznego zabezpieczającego przed sięganiem po substancje psychoaktywne.
•
Dofinansowano program profilaktyczny realizowany podczas wyjazdu w terminie 01.05. 04.05.2008 r. do miejscowości Wilkasy dla 30 osób znajdujących sie w trudnej sytuacji
materialnej. Celem programu było kształtowanie postaw odpowiedzialności za swoje
zachowania. Zajęcia miały również zwiększyć liczbę i zakres podejmowanych na terenie
miasta Legionowo działań, które odnoszą się bezpośrednio do aktów nietolerancji i
ksenofobii. Zadanie zrealizowało SL SALOS.
•
Dofinansowano wyjazd letni, podczas którego przeprowadzony został program
profilaktyczny pt. “Budować na skale”. Program skierowany był do 100 osobowej grupy
dzieci i młodzieży zrzeszonej przy Parafii Rzymsko – Katolickiej p.w. św. Jana Kantego w
Legionowie. Wśród uczestników wyjazdu w ramach programu upowszechniano postawy
prozdrowotne, propagowano profilaktykę uzależnień i zdrowego stylu życia.
•
Dofinansowano program profilaktyczny pt.” Szanuj drugiego”, który realizowany był
podczas wyjazdu letniego do Mikoszewa w terminie 22.06. - 28.06.2008 r. dla 45 osobowej
•
grupy dzieci i młodzieży zrzeszonej przy Parafii Rzymsko – Katolickiej p.w. M.B.
Fatimskiej. Celem programu była praca na wartościach, budowanie wzajemnego zaufania,
wprowadzenie norm sprzyjających zdrowemu stylowi życia bez substancji
psychoaktywnych oraz wypracowanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych.
Realizatorem programu był proboszcz Parafii.
Dofinansowano dwa letnie turnusy rekolekcyjne, podczas których realizowany był program
profilaktyczny pt. “Bieg życia IV”. Uczestnikami programu była 33 osobowa grupa
młodzieży zrzeszona przy Parafii Rzymsko – Katolickiej p.w. św. Jana Kantego w
Legionowie. Celem programu było kształtowanie właściwego stylu życia bez używek,
tworzenie kultury sprzyjającej korekcie niepożądanych zachowań i postaw oraz
wzmacnianie osobowościowych czynników chroniących przed zachowaniami
ryzykownymi. Realizatorem programu była Fundacja “Światło – Życie”.
W ramach profilaktyki drugorzędowej adresowanej do grup podwyższonego ryzyka – osób
po inicjacji, której celem jest wycofanie z zachowań ryzykownych: zahamowanie i skorygowanie
niekorzystnych zachowań, powstrzymanie ich powtarzania, identyfikacja osób zagrożonych
uzależnieniem, interwencje wobec osób pijących szkodliwie i uzależnionych, zażywających
narkotyki, itp. Przekaz komunikatu „WYCOFAJ SIĘ” (DOPÓKI JESZCZE MOŻESZ”. było
realizowanie następujących działań:
1. Dofinansowano program pracy środowiskowo-wychowawczej dla podopiecznych
Legionowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii, który
funkcjonował od stycznia do czerwca i od września do grudnia raz w tygodniu po 3
godziny, uczestniczyły w nim przeszło 34 osoby. Celem programu była pomoc dla osób
pochodzących z rodzin patologicznych i dotkniętych ubóstwem, zaniedbanych
wychowawczo oraz uwikłanych w problemy związane z uzależnieniem od substancji
psychoaktywnych i problemy prawnokarne. W zakresie prowadzonego zadania
funkcjonowała Poradnia dla Młodzieży z Zachowaniami Ryzykownymi, gdzie prowadzono
poradnictwo czynne dla podopiecznych znajdujących się w trudnych sytuacjach
kryzysowych, których problem dotknął niespodziewanie oraz ich rodzin. Podczas wizyt w
Poradni diagnozowano przypadki, ustalano programy i plany przedsięwzięć, udzielano
pomocy w ich wdrażaniu oraz ewaluowano zmiany zachowań. Zasadnicze problemy z
jakimi zgłaszała się młodzież i rodzice do Poradni to zespół przewlekłej nieporadności
życiowej, uzależnienie od środków psychoaktywnych i alkoholu, zachowania agresywne i
nieprzystosowanie do funkcjonowania w grupach społecznych, konflikty z prawem,
dysfunkcje rodzin, bezrobocie, problemy zdrowotne oraz zaniedbywanie obowiązku
szkolnego. Wykonywano testy narkotykowe u osób, gdzie w wywiadzie pojawiały się
informacje o kontaktach ze środowiskiem, w którym występuje problem uzależnienia oraz
skierowanych przez Sąd Rejonowy i Prokuraturę Rejonową. Podopieczni Legionowskiego
Oddziału Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii badani byli pod kątem brania
opiatów, amfetaminy, benzodiazepin i marihuany. Testy wykrywające narkotyki zostały
przekazane PTZN w 2007 roku. Do dyspozycji podopiecznych oddano całodobowy telefon
kryzysowy.
2. Funkcjonowanie Punktu Konsultacyjnego dla Osób z Problemem Narkotycznym w Centrum
Profilaktyki, w którym psycholog kliniczny udzielał porad psychologicznych oraz dokonał
diagnozy problemu uzależnienia od narkotyków mieszkańców miasta Legionowo w 2008
roku. Na konsultacje zgłaszały się osoby kierowane przez Referat Zdrowia Publicznego i
Spraw Społecznych, kuratorów, pedagogów szkolnych, lekarza psychiatrę z Ośrodka
Pomocy Społecznej w Legionowie oraz innych punktów pomocowych, działających pod
auspicjami Urzędu Miasta. W oparciu o indywidualną analizę problemu konsultowane
osoby, jeśli zachodziła taka potrzeba, kierowane były do Poradni specjalistycznych na
terenie Warszawy, Ośrodka MONAR w Wyszkowie oraz Ośrodka dla Młodzieży Polskiego
Towarzystwa Zwalczania Narkomanii w Wólce Przybojewskiej, z ofertą natychmiastowego
przyjęcia. Wiele porad udzielonych zostało przez telefon stanowiący formę “telefonu
zaufania”. Informacje o punkcie i telefonie 022 784 – 09 – 71 rozpowszechnione zostały
wśród klientów Ośrodka Pomocy Społecznej, pacjentów Zakładów Opieki Zdrowotnej,
mieszkańców osiedla “Kozłówka” i innych.
Podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem
substancji psychoaktywnych to kolejny kierunek działań z obszaru profilaktyki podjęty przez
Gminę Legionowo w 2008 roku. Przekazane zostały następujące materiały edukacyjno –
informacyjne mieszkańcom miasta:
•
•
•
•
wydano informatory o formach profilaktyki i punktach świadczących pomoc terapeutyczną,
wyposażono legionowskie szkoły w testy do wykrywania obecności alkoholu oraz
głównych grup narkotyków: opiaty, amfetamina, kokaina, tetrahydrokannabiole oraz
benzenodiazepin w organizmie. Testy są niezwykle wiarygodne prawie w 100 % wykrywają
obecność substancji psychoaktywnych i ich sposób użycia jest uproszczony ( badanie ze
śliny ) i bardzo krótki czas oczekiwania na wynik ( 2 minuty).
rozdano wśród 1000 osobowej grupy młodzieży gadżety z napisami promującymi zdrowy
styl życia bez środków psychoaktywnych podczas imprezy profilaktycznej Legionowo Rock
Festiwal, której celem było zapewnienie mieszkańcom miasta Legionowo dostępu do
europejskiej i krajowej kultury niezależnej. Żywa forma odbioru muzyki dawała możliwość
spędzania wolnego czasu młodzieży bez udziału środków psychoaktywnych.
przekazywano komunikaty o tematyce narkotykowej do mediów lokalnych oraz
zamieszczono artykuły na stronach internetowych.
Kolejny obszar dotyczący działań z zakresu przeciwdziałania narkomanii to leczenie, ograniczanie
szkód zdrowotnych i reintegracja społeczna, który przyjmuje następujące kierunki:
•
organizowanie szkolenia adresowanego do realizatorów programów ograniczania szkód
zdrowotnych tj. wprowadzono warsztaty pt. “Jak pracować z dzieckiem krzywdzonym”,
które poprowadził w styczniu 2008 r. psycholog dla 12 osobowej grupy pracowników
Żłobka Miejskiego i 3 Przedszkoli Miejskich. Zajęcia miały przybliżyć umiejętności
rozpoznawania zjawiska krzywdzenia dzieci przez dorosłych, w tym molestowania
seksualnego.
Samo zjawisko leczenia nie jest zadaniem własnym Gminy Legionowo i nie było realizowane, ale
poprzez funkcjonowanie Punktu dla Osób z Problemem Narkotycznym następowało kierowanie
osób uzależnionych do placówek detoksykacyjnych i ośrodków odwykowych.
Na rzecz rozwiązywania i niwelowania istniejących problemów wpływały istniejące na naszym
terenie punkty konsultacyjne i programy pracy środowiskowej.

1.
2.


Otwarta grupa dla dzieci w ramach Samorządowego Programu Przyjaciel Dzieci i
Młodzieży; zajęcia realizowane w dwóch grupach
(zajęcia wzmacniające kompetencje społeczne przeciwdziałające podejmowaniu zachowań
ryzykownych):
Grupa socjoterapeutyczna w Centrum Profilaktyki (dla dzieci do 14 roku życia), wtorki
17.00 – 20.00,
Grupa sportowa ogólnorozwojowa, poniedziałki 17.00 – 19.00 (piłka nożna)
Otwarta grupa sportowa ogólnorozwojowa w Szkole Podstawowej nr 2 (gimnastyka
ogólna) wtorki: 16.30 – 18.30, piątki: 16.30 – 17.30, soboty: 9.30 – 11.30
Świetlica Profilaktyczna w Szkole Podstawowej nr 2
(wyrównywanie braków wiedzy, wzmacnianie umiejętności właściwej komunikacji)
poniedziałek:14.00 – 17.00, wtorek: 9.00 – 12.00, środa: 13.00 – 17.00, czwartek: 13.00 –
17.00, piątek: 14.00 – 17.00
 Świetlica Profilaktyczna przy Parafii M.B. Fatimskiej
(wyrównywanie braków wiedzy, wzmacnianie tożsamości młodego człowieka poprzez
wzrost poczucia wartości, poszanowanie norm, wartości, autorytetów)
poniedziałek – piątek: 16.00 – 18.00
 Poradnia dla Młodzieży z Zachowaniami Ryzykownymi prowadzona przez Polskie
Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii
(porady dla młodzieży podejmującej zachowania ryzykowne oraz dla członków ich rodzin)
poniedziałek 12.00 – 15.00, całodobowy telefon interwencyjny – 601 814 109
 Środowiskowe Ognisko Wychowawcze TPD
(prowadzenie opiekuńczo – wychowawczej działalności środowiskowej wraz z
dożywianiem) poniedziałek – piątek: 13.00 – 17.00
 Legionowskie Centrum Charytatywno – Opiekuńcze Caritas DWP
(prowadzenie opiekuńczo – wychowawczej działalności środowiskowej wraz z
dożywianiem) poniedziałek – piątek: 14.00 – 18.00
 Punkt Konsultacyjny Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych;
(udzielanie porad osobom nadużywającym alkoholu oraz członkom ich rodzin,
motywowanie do trzeźwego życia i pełnienia właściwych ról rodzicielskich i społecznych)
poniedziałki 10.00 – 17.00, piątki: 10.00 – 15.00
 Punkt Konsultacyjny Przemoc w Rodzinie;
(porady psychologiczne w sytuacji doświadczania przemocy, stosowania przemocy oraz
porady dotyczące radzenia sobie w istniejącym prawodawstwie)
środy 16.00 – 20.00, piątki: 16.00 – 19.00
 Punkt Konsultacyjny dla Osób z Problemem Narkotycznym;
(porady dla osób zażywających narkotyki i członków ich rodzin)
soboty 10.00 – 13.00
 Poradnia Psychologiczna
(terapia rodzinna, mediacje rodzinne, pomoc w rozwiązywaniu problemów
wychowawczych, problemy związane z zaburzeniem osobowości)
środy 17.00 – 20.00
piątki 17.00 – 19.30
 Grupa psychoedukacyjna dla podopiecznych Warsztatów Terapii Zajęciowej
(wzmacnianie umiejętności zabezpieczających przed sięganiem po substancje
psychoaktywne)
 Otwarta grupa psychoedukacyjna dla osób z problemami emocjonalnymi prowadzona
przez Fundację „Pasja Życia”
sobota: 10.00 – 13.00
Monitoring oraz badanie problemu związanego z narkotykami na terenie miasta Legionowo
dokonany został poprzez Diagnozę problemu uzależnienia od narkotyków w Legionowie w 2008 r.
przez psychologa klinicznego zatrudnionego w Punkcie Konsultacyjnym dla Osób z Problemem
Narkotycznym w Centrum Profilaktyki w Legionowie oraz badanie “Postawy młodzieży wobec
uzależnień i zagrożeń społecznych w Legionowie w roku 2008” wykonane na zlecenie Prezydenta
Miasta Legionowo przez Referat Zdrowia Publicznego i Spraw Społecznych.
Diagnoza problemu uzależnienia od narkotyków w Legionowie w 2008 r obejmowała
następujące zagadnienia:
a) badanie przyczyn sięgania po substancje psychoaktywne, stwierdzono że:
 przyczyną sięgania po substancje psychoaktywne była ciekawość, lęk przed odrzuceniem w
grupie, próba dowartościowania się poprzez “wtajemniczenie”, zaspokojenie potrzeb
przynależności, szeroko pojęte problemy wychowawcze oraz rodzinne (alkoholizm jednego
z rodziców, przemoc, rozwód rodziców lub wdowieństwo) nieporadność na rynku pracy,
brak aktywizacji społecznej i zawodowej,
 narkotyki pozwalały zniwelować lęk, dając poczucie siły, pozwalały zapomnieć na moment
o problemach, których młody człowiek nie umie konstruktywnie rozwiązać
b) badanie relacji interpersonalnych w rodzinie klientów, stwierdzono że:
 rodzice coraz częściej wykazywali dużą bezradność, przez co nie potrafili konsekwentnie
stawiać granic dzieciom i egzekwować te granice, w wyniku czego często nie byli w stanie
skłonić nieletniego do wizyty w Punkcie Konsultacyjnym,
 rodzice oczekiwali gotowych skryptów postępowania z uzależnionymi dziećmi lub też
liczyli, że inna instytucja rozwiąże za nich problem,
c) badano motywację klientów do życia bez substancji psychoaktywnych oraz kwalifikacje do
dalszego leczenia, stwierdzono że:
 osoby zażywające narkotyki lub od nich uzależnione zgłaszały się w większości pod presją
osób drugich, przekonane o nieszkodliwości tych środków,
 powodem zgłaszania sie do Punktu osób nieletnich były również problemy prawne związane
z zażywaniem narkotyków,
 osoby już leczone zgłaszały się w sytuacjach kryzysowych w leku przed nawrotem, znając
już profity życia w trzeźwości i nie chcą ich stracić.
Raport z badania “Postaw młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych w Legionowie w
roku 2008” przeprowadzonego w maju wśród uczniów legionowskich przedstawia następujące
kwestie:
➢ 6 % badanych uczniów przyznało się do przyjmowania środków psychoaktywnch.
➢ Najczęstszymi powodami, dla których młodzież sięga po narkotyki są:
•
problemy osobiste,
•
problemy rodzinne,
•
trudność w nauce,
•
chęć zaimponowania w swoim środowisku.
➢ Najczęstszymi miejscami, w których młodzież sięga po narkotyki są:
•
dyskoteki,
•
kluby/ kawiarnie,
•
spotkania z rówieśnikami,
•
przerwy w szkole.
➢ 59 % ankietowanych stwierdziło, że można uzależnić się od narkotyków i aż 72 % twierdzi,
że nie warto próbować narkotyków, żeby poznać ich działanie. Przedstawione wyniki
świadczą o tym, iż legionowska młodzież zdaje sobie sprawę ze szkodliwości zażywania
narkotyków.
➢ 10% młodzieży uważa niestety, że można w bezpieczny sposób można używać narkotyków,
co stanowi dla tej części młodego pokolenia olbrzymie zagrożenie, a stanowisko to może
wynikać z rozpowszechnionej opinii o podziale narkotyków na twarde (niebezpieczne) i
miękkie (bezpieczne).
➢ W opinii badanych uczniów najskuteczniejszym sposobem ograniczenia zjawiska
uzależnienia była dostępność do obiektów sportowych, w ten sposób młodzież uznała, że
strategia alternatyw jest właściwą formą powstrzymywania się do sięgania po substancje
psychoaktywne.
Drugim sposobem zabezpieczającym przed sięganiem po używki
wybranym przez młodzież okazały się programy profilaktyczne. Uznali oni bowiem, że
udział w takich programach pomaga w kształtowaniu własnego życia bez narkotyków.
Niepokojący jest fakt, że przeszło 20 % respondentów nie uważa uczestnictwa w zajęciach
profilaktycznych za pomocne w życiu na trzeźwo. Powinno to oznaczać wprowadzanie
programów z wcześniejszą diagnozą potrzeb populacji, do której program jest skierowany
oraz właściwy dobór realizatorów, którzy potrafią bardziej skutecznie zaprezentować cele
➢
➢
profilaktyczne.
Ankietowane osoby zwróciłyby się najczęściej po pomoc w kryzysowej sytuacji lub mając
problem z narkotykami do matki (75%), ojca (60%), psychologa szkolnego (39%) i innej
osoby (43%) tj. przyjaciela, rodzeństwa, osoby z ośrodka uzależnień oraz policjanta.
Zastanawiający jest fakt, że respondenci w przypadku wystąpienia problemów nie
zwróciliby się o pomoc do dyrektora szkoły (aż 95%) i wychowawcy klasy (83%). Wyniki
takie świadczyć mogą o mniejszym zaufaniu do osób zatrudnionych w placówkach
oświatowych.
Monitorowanie reakcji społecznych na problem narkotyków i narkomanii wykonany został poprzez
ewaluację programów profilaktycznych realizowanych podczas wyjazdów – 90% badanych
stwierdziło, iż uczestnictwo w zajęciach programowych, z którymi się zapoznali, będzie miało
wpływ na ich decyzje podejmowane w przyszłości.
Nadmienić też należy, że mechanizm uzależnienia od substancji ( niezależnie jakiej ) czy
czynności jest ten sam, dlatego pełnym uzasadnieniem było prowadzenie szeregu działań w ramach
Legionowskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Innych
Uzależnień na rzecz rozwiązywania problemów narkomanii.
PREZYDENT MIASTA
Roman Smogorzewski