Przegląd rynku 0609

Przegląd rynku
Czerwiec 2009
Przegląd rynków globalnych według Roberta Parkera
12 czerwca 2009 r.
Aktualne informacje o kryzysie kredytowym
W maju na rynkach kredytowych zasadniczo utrzymały się pozytywne trendy:
3-miesięczna stawka LIBOR USD obniżyła się o kolejne 65 pkt. bazowych i przez przynajmniej
najbliższe trzy miesiące ma szansę utrzymywać się w przedziale 50 -75 pkt. bazowych.
Unormowanie się sytuacji na rynku pożyczek międzybankowych.
3-miesięczny stawka LIBOR EUR spadła do 1,25% i powininna zbliżać się do poziomu 1%.
Indeks Markit iBoxx Corporate obniżył się do 162 pkt. bazowych a spready dla papierów klasy
inwestycyjnej zmniejszyły się do ok. 60 pkt. bazowych na przestrzeni ostatnich trzech miesięcy.
Nadal trwa ożywienie na rynku papierów dłużnych rynków wschodzących: indeks Markit 5 year
EM osiągnął poziom 375 pkt. bazowych, co oznacza zmniejszenie spreadu o 175 pkt. bazowych
od marca. Kontynuowane są przepływy środków inwestorów do Ameryki Łacińskiej i Azji, podczas
gdy rynek dyskontuje skuteczną restrukturyzację w Europie Środkowo-Wschodniej
przeprowadzaną przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy.
Robert Parker
Wiceprezes Działu Zarządzania
Aktywami w Credit Suisse
Utrzymuje się ożywienie w zakresie papierów o wysokiej rentowności; indeks iTraxx Crossover
osiągnął poziom 670 pkt. bazowych – co oznacza poprawę o 400 pkt. bazowych od marca.
Ożywienie to miało miejsce pomimo wyraźnego spadku stóp odzysku oraz wzrostu stóp
niewypłacalności dla papierów o wysokiej rentowności.
Rynki papierów ABS i MBS w dalszym ciągu odnotowują poprawę płynności, pomimo dowodów
Podsumowanie
Prawdopodobny wzrost amerykańskiego
PKB w ciągu następnych 6 miesiący,
przed oczekiwanym spowolnieniem
w roku 2010.
Możliwa istotna zmiana tendencji
w zakresie wzrostu PKB w strefie euro
w pozostałych miesiącach 2009
i w 2010 roku.
Gospodarka japońska również wykazuje
oznaki odbicia.
Zmniejszenie zagrożenia deflacją
i spodziewana kontynuacja liberalnej
polityki monetarnej pomimo poprawy
danych gospodarczych.
Możliwa konsolidacja rynków akcji
w następnych kilku miesiącach, ale
argumenty przemawiające za ponownym
ożywieniem pod koniec roku pozostają
aktualne.
Wyprzedanie rynków obligacji
rządowych i ich możliwa stabilizacja
w bardzo bliskim okresie, choć wraz z
pojawianiem się kolejnych dowodów na
poprawę koniunktury prawdopodobny
jest kolejny wzrost rentowości.
na rosnące stopy niewypłacalności na rynku CMBS.
VIX utrzymywał poziom poniżej 30, odzwierciedlając zainteresowanie inwestorów lokowaniem
środków na rynkach akcji oraz pozytywnych wyników tych papierów wartościowych.
Odpisy banków, firm ubezpieczeniowych i GSE (przedsiębiorstw sponsorowanych przez rząd
amerykański) wynoszą teraz łącznie 1,48 biliona USD. Banki odpowiadają za 1,05 biliona USD,
co oznacza wzrost o 210 miliardów USD na przestrzeni ostatnich trzech miesięcy. Warto jednak
zauważyć, że kapitał pozyskany przez banki przekracza obecnie USD 1 bilion, a tempo
dokonywania odpisów nieco zmalało.
Nadal wzrastają kursy akcji banków, choć obecnie pojawiły się dowody na realizację zysków
(np. sprzedaż udziałów w Barclays firmy International Petroleum Investment Company z Abu
Dhabi) oraz repozycjonowanie inwestorów w stronę „pewnych zwycięzców”.
Utrzymała się poprawa wyników funduszy hedgingowych, a kapitał zaczął ponownie przepływać
w stronę tej branży – w 2009 r. raport Barcap przewiduje napływ kapitału rzędu 50 miliardów
dolarów.
Pozytywna krótkoterminowa sytuacja w USA...
Gospodarka amerykańska nadal wykazuje pozytywne oznaki ożywienia w krótkim okresie.
Przykładowo, gwałtownie odbiło się zaufanie konsumentów – w maju wskaźnik Michigan
Consumer Sentiment Index odnotował poprawę trzeci miesiąc z rzędu, osiągając poziom 68,7 –
oznacza to roczny wzrost o 8,9%. Wyraźną poprawę odnotował również wskaźnik Conference
Board Index – ze swojego najniższego poziomu 25,3 w lutym do 54,9 w maju. Co istotne,
wskaźnik oczekiwań podskoczył do 72,3, w porównaniu do 27,3 w lutym.
Należy jednak zauważyć, że wskaźnik zaufania konsumentów kłóci się z ostatnimi danymi
dotyczącymi sprzedaży detalicznej, które odbiegają nieco od tej pozytywnej tendencji. Zanotowany
został spadek o 1,3% na przestrzeni ostatnich trzech miesięcy, podczas gdy dane wyłączające
sprzedaż samochodów wskazują na spadek o 0,6% w tym samym okresie. W ciągu następnych
kilku miesięcy wydatki detaliczne wspierane będą niższymi kosztami odsetek i szczególnie niskim
poziomem rat kredytów hipotecznych. Jednocześnie mogą być ograniczone wysokim poziomem
bezrobocia (obecnie 8,9%, do końca roku przewidywany wzrost do 9,5%), rosnącym
wskaźnikiem oszczędności (obecnie 5,6%, do końca roku przewidywany wzrost do 6-7%) oraz
słabym wzrostem wynagrodzeń.
Przegląd rynku
Poprawie ulegają także wskaźniki dotyczące działalności gospodarczej. Po tym jak w grudniu
wskaźnik sektora przemysłowego ISM osiągnął rekordowo niski poziom 32,9, w maju piąty miesiąc
z rzędu odnotował on poprawę - do 42,8. Natomiast w sektorze usług wskaźnik ISM wzrósł do 45,2
w porównaniu do 33,3 w listopadzie zeszłego roku. W międzyczasie wskaźnik New York Fed Empire
State dotyczący poziomu produkcji wzrósł do -4,5 w porównaniu do swojego najniższego jak dotąd,
lutowego poziomu -34,6. Jednocześnie wskaźnik wiodący w kwietniu po raz pierwszy od pięciu
miesięcy odnotował poprawę i obecnie znajduje się na niezmienionym poziomie w porównaniu do
listopada ubiegłego roku.
Ponadto polepszeniu uległy również dane dotyczące zamówień. W kwietniu zamówienia na dobra
trwałe wzrosły o 1,9% w skali miesiąca, a zamówienia na środki transportu, komputery oraz
produkty elektryczne i maszyny wykazały poprawę tendencji na przestrzeni ostatnich trzech miesięcy.
Spadek w ostatnich dwóch miesiącach odnotowano jednak w zakresie zamówień na niemilitarne
dobra kapitałowe, przy spadku rocznym o 2%. Wyraźnie utrzymuje się też tendencja spadkowa dla
zamówień na metale pierwotne, które w ostatnich trzech miesiącach wykazały spadły o 10,2%
…ale pozostaje wciąż wiele niepewnych obszarów
Sektor mieszkaniowy pozostaje zagrożony, przy spadku indeksu Case Shiller 20 Cities o ok. 19%
i niższej o 54,2% w skali roku liczbie nowych, prywatnych inwestycji budowlanych. Sprzedaż nowych
domów spadła o 34%. Jednak w ubiegłym miesiącu sprzedaż domów będących w trakcie budowy
wzrosła o 6,7%. W obliczu poprawy wskaźnika dostępności domów i wzrostu liczby wniosków
kredytowych, rynek mieszkaniowy powinien uformować bazę na przełomie czerwca i lipca, choć
jakakolwiek poprawa sytuacji będzie ograniczona. Jednym z zagrożeń w tym zakresie jest wzrost
rentowności obligacji z dłuższym terminem do wykupu.
Nadal wzrasta poziom bezrobocia, choć w kwietniu spadek zatrudnienia w sektorze pozarolniczym był
niższy od oczekiwanego (539.000); jak dotąd w bieżącym roku zanualizowany spadek zatrudnienia
wynosi 7,98 miliona, a zatrudnienie pracowników cywilnych od września ubiegłego roku zmniejszyło
się z 145 milionów do 141 milionów pracowników.
Po lutowym ożywieniu, w marcu eksport spadł o 3% w ujęciu miesięcznym, co oznacza, że spadek
roczny wynosi obecnie 21,9%. Również wolumen eksportu wykazał pogorszenie, odnotowując
obniżkę roczną rzędu 14,2%. Zważywszy jednak na poprawę globalnego popytu oraz słabość dolara,
tendencja zniżkowa w eksporcie powinna w najbliższym czasie formować bazę.
Produkcja przemysłowa spada, obniżając się o 12,5% rocznie i o 8,6% od października ubiegłego
roku. Jednocześnie wykorzystanie mocy produkcyjnych obniżyło się do 69,1, czyli o 10,1% w skali
roku, podczas gdy produkcja przemysłowa w sektorze produkcyjnym spadła o 14,3%, a produkcja
trwałych dóbr konsumpcyjnych o 16,4%.
Prognozy dla PKB Stanów Zjednoczonych
Choć dane gospodarcze w trzecim kwartale tego roku powinny pozytywnie zaskoczyć rynki,
ze względu na ekspansywną politykę monetarną i fiskalną oraz ich wpływ na popyt końcowy,
prognozy dotyczące słabnącego ożywienia gospodarczego w pierwszej połowie 2010 r. pozostają
aktualne.
Czynniki hamujące ożywienie wzrostu obejmują:
Prawdopodobieństwo utrzymania się bezrobocia znacznie powyżej 9% przez większość 2010
roku.
Prawdopodobieństwo wzrostu stopy oszczędności do 6-7%, przy niskim poziomie pożyczek
konsumenckich.
Spodziewana konieczność ograniczenia deficytu budżetu amerykańskiego od końca 2010 roku.
Wpływ zaostrzenia krzywej rentowności na rynek mieszkaniowy.
Wpływ przynajmniej umiarkowanie wyższych cen ropy, przy prawdopodobnych docelowych cenach
ropy w krajach OPEC w przedziale 70–80 USD za baryłkę do końca roku.
Dylematy czekające Fed, dotyczące sposobu i terminu ograniczenia polityki łagodzenia ilościowego
(quantitative easing) oraz stopniowych podwyżek stóp procentowych.
W efekcie za aktualne należy uznać argumenty przemawiające za możliwym spowolnieniem wzrostu
gospodarczego w pierwszej połowie przyszłego roku do poziomu 1-2% w ujęciu rocznym – można
porównać to ze spodziewanym wzrostem PKB o 2-3% w ujęciu rocznym w drugiej połowie 2009
roku.
2
Przegląd rynku
Zmniejszenie ryzyka deflacji
Inflacja zasadnicza cen konsumenta (CPI) jest obecnie ujemna i znajduje się na poziomie -0,7%
w ujęciu rocznym, ale miesięcznie wzrosła o 0,2%. Głównych powodów zmiany w ubiegłym miesiącu
należy upatrywać we wskaźniku cen importowych, który pomimo kwietniowego rocznego spadku
o 16,3% odnotował wzrost o 1,6% w ujęciu miesięcznym. Wyłączając ceny żywności i energii,
inflacja bazowa CPI wzrosła jedynie o 1,9% rocznie.
Mimo iż inflacja zasadnicza cen producenta (PPI) spadła o 3,7%, wzrost miesięczny wyniósł 0,6%.
Wyłączając ceny żywności i energii, inflacja bazowa PPI utrzymała się na stałym poziomie od
stycznia, co sprowadziło jej wzrost rok do roku do umiarkowanego poziomu 3,4%.
Presja na koszty wynagrodzeń pozostaje minimalna, a luka mocy wytwórczych jest w dalszym ciągu
znacząca. Za wcześnie jeszcze, aby mówić o możliwym wzroście inflacji na skutek rozluźnienia
polityki monetarnej. Przy słabej pozycji dolara i rosnących cenach surowców, do końca trzeciego
kwartału inflacja zasadnicza CPI powinna znów przyjąć wartości dodatnie, ale przy utrzymaniu się
inflacji bazowej CPI w przedziale 1,5-2% – obawy inwestorów przed rychłym wzrostem inflacji są
przedwczesne.
Dotychczasowa polityka Fed zostanie prawdopodobnie utrzymana
Choć Bank Rezerwy Federalnej (Fed) wielokrotnie wskazywał na poprawę koniunktury, stopa
podstawowa (Fed Funds rate) pozostanie prawdopodobnie na poziomie 0-25 pkt. bazowych
przynajmniej przez pozostałe miesiące 2009 roku. Bank będzie kontynuował politykę łagodzenia
ilościowego, próbując zapobiec dalszemu zaostrzeniu krzywej rentowności. Bez zmian pozostanie
również polityka Fed w zakresie wsparcia dla przemysłu motoryzacyjnego.
Oznaki osłabienia recesji w Europie...
Dane gospodarcze publikowane w Europie nareszcie zawierają pewne pozytywne sygnały. Pomimo
odnotowanego w marcu spadku produkcji przemysłowej w Niemczech o 20,4% rocznie,
w ujęciu miesięcznym nie zarejestrowano poważniejszych zmian, a wartość nowych zamówień
(spadek o 34,5%) wzrosła o 3,3% w skali miesiąca. O 3,3% wzrósł również wolumen nowych
zamówień (spadek roczny o 33,1%).
Wolumen zamówień zagranicznych, po spadku rocznym o 36%, wzrósł o 5,6% w skali miesiąca.
Pomimo silnej pozycji euro, w marcu eksport wykazał nieznaczny wzrost (+0,6%), a spadek roczny
wyhamował do 21,1%. Utrzymują się jednak trudności w obszarze eksportu do państw Europy
Środkowo-Wschodniej. Jednocześnie pojawiły się dowody na poprawę eksportu do krajów Bliskiego
Wschodu i Azji.
Na jakże ważnym obszarze wydatków konsumenckich, sprzedaż detaliczna wykazuje oznaki
formowania bazy, a spadek wolumenu sprzedaży detalicznej wyhamował do 0,3% w ujęciu roku. Na
przestrzeni kwietnia wolumen sprzedaży detalicznej odnotował poprawę o 0,5%. Rządowy program
wymiany starych pojazdów w dalszym ciągu napędza zakupy samochodów – liczba rejestracji nowych
pojazdów wzrosła o 19,4%. Jednakże w obliczu wysokiego bezrobocia, które obecnie wynosi
w Niemczech 8,2% i może wzrosnąć do 9%, oraz podwyżek godzinowych stawek wynagrodzeń
o mniej niż 3%, jakakolwiek poprawa w obszarze konsumpcji pozostanie ograniczona.
W świecie korporacji wydatki inwestycyjne pozostają zagrożone, przy spadku realnej wartości
inwestycji o 0,8% w ujeciu rocznym w pierwszym kwartale 2009 roku. Jednak wraz z formowaniem
bazy w zakresie popytu końcowego, wydatki inwestycyjne w drugiej połowie roku powinny powoli
wzrastać.
Również wskaźniki nastrojów zaczynają wykazywać poprawę; indeks IFO w maju wyniósł 84,2
w porównaniu do odnotowanego w marcu poziomu 82,2, przy jednoczesnym wyhamowaniu spadku
rocznym do 19%. Ponadto indeks Future Expectations wzrósł do 85,9 z rekordowo niskiego
poziomu 77 w grudniu ubiegłego roku, dzięki czemu spadek roczny wyhamował do 10,9%.
Tak jak w przypadku wielu innych krajów na całym świecie, inflacja w Niemczech jest stłumiona,
a wskaźnik kosztów utrzymania w maju w ujęciu roku pozostawał na względnie stałym poziomie. Od
lutego wskaźnik ten spadł o 0,2%, podczas gdy spadek cen producenta wynosi 2,7%. Wpływ
rosnących cen surowców na inflację został zniwelowany silną pozycją euro.
Po skurczeniu się w pierwszej połowie bieżącego roku amerykańskiego realnego PKB o -4%
w ujęciu rocznym, w trzecim kwartale PKB w regionie może przejawiać umiarkowane ożywienie,
wykazując wzrost na poziomie nieprzekraczającym 1%. Ożywienie to ma szansę utrzymać się
w końcu 2009 i na początku 2010 roku. W całym 2009 roku inflacja prawdopodobnie utrzyma się
na poziomie zbliżonym do zera. Europejski Bank Centralny prawdopodobnie utrzyma stopy
procentowe na poziomie 1%, będzie stopniowo wprowadzać politykę łagodzenia ilościowego
(prawdopodobnie poprzez sieć krajowych banków centralnych) i kontynuować znaczne zastrzyki
płynności.
3
Przegląd rynku
...a poprawę koniunktury odnotowuje również Japonia
Delikatne oznaki poprawy koniunktury wykazuje również gospodarka japońska. Mimo iż wskaźnik
Tankan Survey w drugim kwartale wyniósł -59, Bank Japonii oświadczył, iż dostrzega sygnały
świadczące o zaniku ostrej recesji na przełomie 2008 i 2009 r., co wiąże się ze spodziewanym
gwałtownym wzrostem wskaźnika Tankan w trzecim kwartale. W marcu wskaźnik ogólnej
działalności gospodarczej obniżył się o 11,9% w skali roku, choć wskaźnik wiodący już piąty miesiąc
z rzędu wykazuje poprawę, a jego wzrost wynosi obecnie 10,6%.
Powoli polepszają się dane dotyczące konsumpcji. Wydatki gospodarstw domowych wzrosły o 1,1%
rocznie, podczas gdy kwietniowa sprzedaż domów towarowych w Tokio wykazała wzrost o 13,7%
w porównaniu do lutego. Poprawa na rynkach akcji ma umiarkowany, pozytywny efekt, który
pomaga niwelować negatywny wpływ wzrostu bezrobocia, wynoszącego obecnie 5%.
Od dwóch miesięcy odnotowuje się wzrost produkcji przemysłowej, która od lutego wzrosła łącznie
o 6,9% (choć spadek roczny zmniejszył się jedynie do 31,2%). W marcu utrzymał się spadek
nowych zamówień, choć w ujęciu roku wyhamował on do poziomu 22%, w porównaniu do poziomu
39,7% zanotowanego w styczniu.
W marcu odnotowano również wzrost eksportu: o 5,3% miesięcznie – przy jednoczesnym
zwiększeniu się wolumenu eksportu (dane nieskorygowane), w kwietniu łącznie o 22%
w porównaniu ze styczniem. Mimo iż jen pozostaje przeszacowany względem pozostałych walut
azjatyckich, poprawa w zakresie eksportu to częściowo efekt odbicia po gwałtownym spadku
(wolumen eksportu nadal wykazuje spadek o 35,9% w ujęciu roku), odzwierciedlająca pewne
ożywienie w zakresie popytu końcowego.
Obecnie zmniejsza się ryzyko poważnej deflacji w Japonii. W maju ceny konsumpcyjne w Tokio
spadły o 0,8% rocznie, jednak w kwietniu wskaźnik cen importowych wzrósł miesięcznie o 0,8%.
W kwietniu ceny konsumpcyjne na poziomie krajowym wykazały spadek o 0,1% r/r, a na przestrzeni
ostatnich trzech miesięcy inflacja zasadnicza ma szansę pozostać bliska zeru.
W trzecim kwartale realny wzrost PKB może przekroczyć 1% w ujęciu rocznym, ale negatywne
czynniki w postaci wysokiego bezrobocia, ograniczonej konsumpcji i przeszacowania jena
w stosunku do głównych azjatyckich konkurentów Japonii ograniczą możliwości poprawy tendencji
w tym zakresie. Bank Japonii będzie kontynuował politykę utrzymania stóp procentowych
na poziomie w okolicach 0-10 pkt. bazowych oraz będzie starał się zwiększyć wzrost podaży
pieniądza.
Implikacje dla rynku
Po dobrych wynikach rynków akcji w ostatnich trzech miesiącach istnieją silne argumenty
przemawiające za ich konsolidacją lub nieznaczną korektą w najbliższym okresie. Rynki są
technicznie wykupione, niskie dotąd wyceny wykazują obecnie dosyć wysoki poziom i mimo
iż pozycje gotówkowe pozostają wysokie, widać wyraźne dowody na napływ kapitału na rynek
w ostatnich trzech miesiącach, szczególnie na rynki wschodzące. Prawdopodobnie wzrośnie liczba
nowych emisji, a relacja obligacji do akcji staje się coraz mniej korzystna.
Mimo to aktualne pozostają prognozy ponownego ożywienia na rynku akcji pod koniec trzeciego
kwartału oraz w czwartym kwartale, ze względu na
przewidywaną na drugą połowę roku poprawę koniunktury,
prawdopodobne polepszenie zysków przedsiębiorstw,
kontynuację liberalnej polityki monetarnej,
4
wysoki poziom pozycji gotówkowych inwestorów.
W maju i na początku czerwca obserwowano dalsze zaostrzenie krzywych rentowności dla obligacji
rządowych – rentowność dla 10-letnich amerykańskich obligacji skarbowych (US Treasury)
przekroczyła 3,6%, dla 10-letnich obligacji rządu niemieckiego (Bunds) zbliżyła się do poziomu 3,7%
a dla japońskich obligacji rządowych – do 1,6%. Zaostrzenie krzywej rentowności spowodowane
było przesunięciem kapitału na rynki akcji, pogorszeniem prognoz inflacyjnych oraz znaczną liczbą
nowych emisji w momencie, gdy aktywa inwestorów ulokowane były głównie w obligacjach z krótkim
i średnim terminem wykupu.
Przegląd rynku
Z wyjątkiem rynku japońskiego, wszystkie rynki obligacji rządowych są w znacznej mierze
wyprzedane i w perspektywie miesiąca-dwóch powinny wykazać techniczną stabilizację lub
umiarkowane ożywienie. Bez zmian pozostanie jednak trend dotyczący papierów o wysokiej
rentowności przez najbliższe trzy-sześć miesięcy, w szczególności w przypadku pojawienia się
bardziej korzystnych danych gospodarczych w trzecim kwartale oraz pogorszenia oczekiwań
dotyczących inflacji (choć dane dotyczące inflacji zasadniczej pozostają na niskim poziomie). Do
końca roku rentowność 10-letnich amerykańskich obligacji skarbowych może osiągnąć poziom 4%,
w przypadku niemieckich obligacji rządowych wyniesie 3,8-4%, a dla japońskich obligacji rządowych
– od 1,7% do 2%. Istnieje ryzyko, że utrzymają się obawy dotyczące możliwych obniżek ratingów
kredytowych.
Prawdopodobnie też utrzymają się przepływy kapitału inwestorów w kierunku obligacji klasy
inwestycyjnej oraz rynku EMD, choć wzrost stóp niewypłacalności CMBS oraz papierów o wysokiej
rentowności może skutkować zanikiem ożywienia w tych sektorach.
Jeżeli chodzi o rynki walutowe, dolar amerykański jest silnie wyprzedany w stosunku do wszystkich
walut i powinien obecnie wykazywać techniczną konsolidację, choć za wcześnie jeszcze aby mówić
o odwróceniu tendencji dotyczącej ceny amerykańskiej waluty. Argumenty przemawiające za
słabością dolara w stosunku do walut Ameryki Łacińskiej i Azji w średnim okresie pozostają
aktualne, jednak prognozy dla euro i walut Europy Środkowo-Wschodniej są potencjalnie
negatywne.
W Europie Środkowo-Wschodniej możliwa dewaluacja na Łotwie może spowodować dewaluacje
w kolejnych krajach oraz wzbudzić wątpliwości co do tego, czy słabsze gospodarki – szczególnie
Grecja – powinny pozostać w strefie euro. Inne negatywne czynniki dotyczące euro obejmują odpisy
przeprowadzane przez banki w strefie euro, związane z ich ekspozycją na państwa Europy
Środkowo-Wschodniej oraz trwającą recesję mniejszych gospodarek regionu. Dlatego też dalsza
silna pozycja euro może okazać się jedynie przejściowa, ale przesłanki przemawiające
za utrzymywaniem długich pozycji euro wobec funta brytyjskiego pozostają aktualne.
Zwiększona gotowość do ryzyka po stronie inwestorów oraz przewartościowanie jena wobec innych
walut azjatyckich może w logiczny sposób doprowadzić do ponownego spadku jena poniżej 100, ale
technicznie powinno nastąpić to pod koniec trzeciego/na początku czwartego kwartału.
Prawdopodobnie utrzyma się tendencja zwyżkowa w zakresie cen surowców, choć przyszłe zyski
mogą być ograniczone, np. cena ropy może osiągnąć swój górny punkt oporu na poziomie 70-80
USD za baryłkę.
Przygotowany przez CREDIT SUISSE ASSET MANAGEMENT LIMITED, One Cabot Square, Londyn, E14 4QJ 020 7888 1000. Autoryzowany i regulowany przez Financial Services Authority przy 25 The North
Colonnade, Canary Wharf, Londyn, E145HS. Niniejszy dokument został sporządzony przez firmę CREDIT SUISSE (zwaną dalej „CS”) z zachowaniem należytej staranności oraz zgodnie z jej najlepszą wiedzą. CS nie
udziela żadnych gwarancji w odniesieniu do treści i kompletności dokumentu oraz nie ponosi odpowiedzialności za straty powstałe na skutek wykorzystania informacji w nim zawartych. Opinie wyrażone w niniejszym
dokumencie odzwierciedlają opinie CS na chwilę ich sporządzania, które jednak mogą w każdej chwili ulec zmianie w sposób niezapowiedziany. Niniejszy dokument pełni jedynie funkcje informacyjne i jest przeznaczony
do wyłącznego użytku odbiorcy. Nie stanowi oferty ani rekomendacji zakupu lub sprzedaży instrumentów finansowych lub produktów inwestycyjnych ani nie zachęca do przyjęcia strategii inwestycyjnej. W szczególności
zaleca się sprawdzenie, czy informacje podane w dokumencie są zgodne z własną sytuacją odbiorcy w zakresie prawnych, kontrolnych, podatkowych i innych skutków transakcji, w razie konieczności z pomocą
profesjonalnego doradcy. Zabrania się powielania dokumentu w całości lub części bez pisemnej zgody CS. Wyraźnie zabrania się udostępniania dokumentu osobom, które na mocy prawa lokalnego nie mają dostępu do
takich informacji ze względu na swoją narodowość lub miejsce zamieszkania. Każda inwestycja wiąże się z ryzykiem, w szczególności z ryzykiem z tytułu wahań wartości oraz stopy zwrotu. Inwestycje w walutach obcych
obejmują dodatkowe ryzyko utraty wartości przez walutę obcą w stosunku do waluty referencyjnej inwestora. Dane historyczne oraz scenariusze rozwoju sytuacji na rynkach finansowych nie stanowią gwarancji bieżących
lub przyszłych wyników. Podawane wyniki nie uwzględniają prowizji pobieranych przy subskrypcji lub umorzeniu. Ponadto nie gwarantuje się osiągnięcia lub przekroczenia wyników benchmarku.
Credit Suisse Asset Management (Polska) S.A. jest spółką z siedzibą w Warszawie przy ul. Grójeckiej 5 (02-019 Warszawa), wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XIII Wydział
Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000026687. Kapitał zakładowy Spółki wynosi 5 600 000 złotych i został wpłacony w całości. Spółce nadano numer identyfikacji podatkowej NIP 526-16-18-581.
Spółka prowadzi działalność maklerską na podstawie zezwolenia udzielonego przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd. Spółka podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Dodatkowe informacje nt. Spółki
i świadczonych przez nią usług mogą Państwo uzyskać na stronie www.credit-suisse.com/pl lub pod nr telefonu: +48 22 322 51 80.