Monitorowanie potrzeb klientów Ośrodków Innowacji

Transkrypt

Monitorowanie potrzeb klientów Ośrodków Innowacji
Jerzy Koszałka
Monitorowanie potrzeb klientów
Ośrodków Innowacji
MARKETING – POCZĄTKI …
MARKETING – pojawił się wraz z wymianą
JuŜ w 1650 roku członek rodziny Mitsui otworzył pierwszy
na świecie dom towarowy (wg P. Druckera)
Cyrus H. Mc Cormick (1809-1884), jeden z wynalazców i
producentów Ŝniwiarek, jako pierwszy zastosował
instrumenty nowoczesnego marketingu, podejmując
sprzedaŜ ratalną maszyn dla amerykańskich farmerów
W pierwszych latach XX wieku na uczelniach
amerykańskich rozpoczęto wykłady z „Marketingu
produktów” i „Metod marketingu”
W 1911 r. w Curtis Publishing Company powstał pierwszy
oddział badań marketingowych (commercial research)
[Oprac. na podst. Kotler P., Marketing Management, Poeschel Verlag, Stuttgart 1989, s. 6-8]
ISTOTA MARKETINGU
PROCES ZASPOKAJANIA TERAŹNIEJSZYCH
I PRZYSZŁYCH POTRZEB ODBIORCÓW I
OSIĄGANIA POPRZEZ TO CELÓW DOSTAWCY
OZNACZA DOSTARCZANIE ODBIORCOM:
– WŁAŚCIWYCH PRODUKTÓW (wyrobów, usług, idei)
– PO WŁAŚCIWYCH CENACH
(przy satysfakcjonujących warunkach płatności)
– WE WŁAŚCIWYM MIEJSCU I CZASIE
(przy odpowiedniej dystrybucji)
– PRZY WŁAŚCIWEJ KOMUNIKACJI (promocji)
RENTOWNE ZASPOKAJANIE POTRZEB
CECHY ORIENTACJI
MARKETINGOWEJ
RYNEK CELOWY - PODSTAWĄ DZIAŁAŃ
Firma wybiera i orientuje swoje działania na precyzyjnie
określony rynek docelowy – klientów i ich potrzeby
KONCENTRACJA NA KLIENTACH
Poprzez otwartość na oczekiwania i sugestie klientów dąŜy się
do ciągłego podnoszenia ich satysfakcji
KOORDYNACJA DZIAŁAŃ MARKETINGOWYCH
Obejmuje współpracę pionów firmy w działalności
marketingowej poprzez prowadzenie marketingu
wewnętrznego jako podstawy marketingu zewnętrznego
ZYSKOWNOŚĆ
Zaspokajanie potrzeb klientów w sposób korzystny dla firmy
[Opracowano na podstawie śurawik B., W., Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa
1996, s. 32]
ROZSZERZONY MODEL PROCESU MARKETINGU
Tworzenie wartości dla klientów
oraz budowa relacji z klientami
Zrozumienie
rynku oraz
potrzeb
i pragnień
klientów
Badanie
klientów i rynku
Zarządzanie
informacją
marketingową
i danymi
klientów
Projektowanie
zorientowanej na
klienta strategii
marketingowej
Konstruowanie zintegrowanego programu marketingu,
oferującego wyŜszą
wartość
Wybór klientów
do obsługi:
segmentacja
i wybór rynku
Projektowanie produktów i usług: budowa silnych marek
Formułowanie propozycji wartości:
zróŜnicowanie
i plasowanie
Ceny: tworzenie
istotnej wartości
Dystrybucja: zarządzanie popytem i
łańcuchem dostaw
W zamian zdobycie
wartości od klientów
Budowanie
zyskownych relacji
tworzących wartość zachwycającą
klienta
Zarządzanie relacjami z klientami:
budowanie silnych
powiązań z wybranymi klientami
Zarządzanie relacjami z partnerami:
budowanie silnych
powiązań z wybranymi partnerami
Zdobywanie
od klientów
wartości
tworzącej zysk
i kapitał akcyjny
Tworzenie zadowolonych, lojalnych klientów
Zdobywanie
wartości w cyklu
Ŝycia klientów
Wzrost udziału
w rynku
i udziału klienta
Promocja:
komunikowanie
propozycji wartości
Wykorzystanie
technologii
marketingowych
Zarządzanie
rynkami
globalnymi
Zapewnienie
etycznej i społecznej
odpowiedzialności
[P. Kotler, G. Armstrong, Principles of Marketing, Pearson Prentice Hall, New Jersey 2008, s. 29]
MARKETING - KORZYŚCI
Organizacji stosującej marketing, oprócz oczywistych korzyści dla klientów,
marketing zapewnia wytyczne dotyczące:
wprowadzenia na rynek nowych produktów (wyrobów i/lub usług)
wejścia na nowe rynki
zróŜnicowania produktów
oŜywienia produktów lub rynków
rezygnacji z przestarzałych produktów
reagowania na spadek sprzedaŜy lub zysku
reagowania na agresywną konkurencję
Oceny ryzyka finansowego i/lub prawnego nowych moŜliwości
Motywowania pracowników
Umocnienia renomy firmy na rynku i jej obecności w świadomości
klientów
[Daszkowska M., Podstawy marketingu. Materiały do wykładu, PG, Gdańsk 2009]
ZACHOWANIA WSPÓŁCZESNYCH
ODBIORCÓW (KLIENTÓW)
Oczekują moŜliwości wyboru dostawcy / oferty
Chcą sami decydować o rodzaju / własnościach
nabywanych produktów oraz o warunkach zakupu
Oczekują partnerskiego, indywidualnego traktowania
Powracają do dostawców, których oferta przekracza ich
oczekiwania (wywołuje zachwyt)
Oczekują doradztwa i pomocy w procesie zakupów (wybór
opcji, dostęp do źródeł finansowania transakcji, dostawa do
domu, itp.)
Korzystają z zakupów internetowych, szczególnie młodzi
nabywcy
Są coraz rzadziej lojalni wobec dostawców, marek
produktów
PRZESŁANKI KONIECZNOŚCI TWORZENIA
MARKETINGOWEGO SYSTEMU
INFORMACJI
Postęp techniczno - organizacyjny i skracanie czasu podejmowania decyzji
Konieczność wyróŜniania się firm i produktów dla zdobycia przewagi
konkurencyjnej
Rozszerzanie przedmiotowego i przestrzennego zakresu działalności firm
Ponadnarodowy status wielu firm, których pozycja konkurencyjna w jednym kraju
zaleŜy od pozycji w innych krajach – powstanie rynku globalnego (światowego)
Wymóg dobrej znajomości rynków narodowych i lokalnych, zwyczajów i regulacji
prawnych, wg zasady: MYŚL GLOBALNIE, DZIAŁAJ LOKALNIE
Zalew informacji, które trzeba selekcjonować, grupować i przetwarzać, stosownie
do potrzeb firmy
Koszty pozyskania informacji, narzucające rygor oszczędnego gospodarowania jej
zasobami
[Oprac. na podst. Kramer T., Podstawy marketingu, PWE, Warszawa 2000, s. 57-58]
ŹRÓDŁA INFORMACJI
WTÓRNE
Zwykle zebrane dla innych celów, bywają:
wewnętrzne
zewnętrzne
PIERWOTNE
Rozproszone, wymagają zebrania przed ich
wykorzystaniem
STRUKTURA MARKETINGOWEGO
SYSTEMU INFORMACYJNEGO
[Opracow. na podst. Kotler P., Marketing, Gebethner & Ska, Warszawa 1994, s. 116]
SYSTEM INFORMACJI
OPERATYWNEJ
(RAPORTÓW
WEWNĘTRZNYCH)
SYSTEM BADAŃ
MARKETINGOWYCH
MENEDśEROWIE
MARKETINGOWI
ŚRODOWISKO
MARKETINGOWE
SYSTEM „WYWIADU”
MARKETINGOWEGO
(INFORMACJI
RYNKOWEJ)
SYSTEM ANALIZ
MARKETINGOWYCH
BADANIA MARKETINGOWE
ZBIÓR TECHNIK I ZASAD SYSTEMATYCZNEGO
GROMADZENIA REJESTRACJI, ANALIZY I
INTERPRETACJI INFORMACJI ZBIERANYCH DLA
PODJĘCIA OKREŚLONYCH DECYZJI MARKETINGOWYCH
PRZEZNACZENIE
Zmniejszenie niepewności i ryzyka
Kontrola skutków decyzji
CELE
Określenie warunków działania przedsiębiorstwa
Określenie instrumentów oddziaływania przedsiębiorstwa na
rynek
Określenie rezultatów działania przedsiębiorstwa
[Opracow. na podst. Kotler P., Marketing, Gebethner & Ska, Warszawa 1994, s. 120-121]
RODZAJE BADAŃ MARKETINGOWYCH
BADANIA „ZZA BIURKA” – POŚREDNIE (desk research) – oparte o
źródła wtórne
BADANIA TERENOWE – BEZPOŚREDNIE (field research) – oparte
o źródła pierwotne
INNY PODZIAŁ:
BADANIA JAKOŚCIOWE (EKSPLORACYJNE)
Dotyczą
motywów, postaw i preferencji, ułatwiając zrozumienie zjawisk i
zakresu informacji, które naleŜy zgromadzić
Prowadzone na niewielkich i niereprezentatywnych próbach
badawczych zwykle poprzedzają lub uzupełniają badania ilościowe
BADANIA ILOŚCIOWE (EKSPLANACYJNE)
O ściśle określonym celu i zakresie badanych informacji, sugerują
wybór najlepszego wariantu rozwiązania
Prowadzone na reprezentatywnych próbach badawczych mogą być
poddane obróbce statystycznej, umoŜliwiając uogólnienie wyników na
całą populację
[Kędzior Z., Karcz K., Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 1996, s. 39-42]
CECHY BADAŃ JAKOŚCIOWYCH
I ILOŚCIOWYCH
KRYTERIA PODZIAŁU
BADANIA JAKOŚCIOWE
BADANIA ILOŚCIOWE
Rodzaj zjawiska
•
niemoŜliwe do kwantyfikacji
•
moŜliwe do kwantyfikacji
Cel
•
uzyskanie zrozumienia i wglądu
w badane zjawiska analizowane
w sposób przyczynowoskutkowy
•
uzyskanie wyników z
próby w celu ich
ekstrapolacji na badaną
populację
Próba
•
zazwyczaj mała liczba
niereprezentatywnych
jednostek badania
•
duŜa liczba
reprezentatywnych
jednostek badania
Sposób
zbierania danych
•
niesformalizowany
•
sformalizowany
Analiza danych
•
niestatystyczna (analiza treści)
•
statystyczna
Wynik
•
pogłębienie zrozumienia
analizowanych zjawisk
•
poznanie struktury i relacji
między bad. zmiennymi/
cechami w populacji lub
klasie zjawisk
[Domański T., Kowalski P., Marketing dla inŜynierów, PWN, Łódź 2000, s. 151]
PROCES BADANIA
MARKETINGOWEGO
OKREŚLENIE PRZEDMIOTU I CELU BADAŃ
PROGRAMOWANIE
OPRACOWANIE PROJEKTU BADAŃ
GROMADZENIE
INFORMACJI
ZE ŹRÓDEŁ WTÓRNYCH
ZE ŹRÓDEŁ PIERWOTNYCH
REALIZACJA
OPRACOWANIE I ANALIZA DANYCH
PREZENTACJA I WYKORZYSTANIE
WYNIKÓW BADAŃ
OPRACOWANIE PROJEKTU (PLANU)
TERENOWYCH BADAŃ MARKETINGOWYCH
Charakterystyka problemu decyzyjnego
Określenie głównego problemu badawczego
Zdefiniowanie szczegółowych problemów badawczych
Wybór źródeł informacji
Dobór metody badań
Sporządzenie instrumentów pomiarowych
Określenie próby badawczej
Ustalenie formy kontaktów z respondentami
Sporządzenie harmonogramu realizacji badań
Zestawienie budŜetu badań
[Oprac. na podst. S. Kaczmarczyk, Badania marketingowe. Metody i techniki, PWE, Warszawa 1995,
s. 38-43]
METODY I TECHNIKI ZBIERANIA DANYCH
ZE ŹRÓDEŁ PIERWOTNYCH
METODA POMIARU
TECHNIKA POMIARU
OBSERWACJA
Dokonywanie spostrzeŜeń w sposób zamierzony i
planowy dla szukania odpowiedzi na pytania
WYWIAD
Rozmowa słuŜąca uzyskaniu określonych informacji,
indywidualna lub grupowa (focus group interview)
ANKIETA
Zbiór technik badawczych słuŜących otrzymaniu
informacji poprzez pisemne odpowiedzi na pytania
METODY
PROJEKCYJNE
Respondenci, oceniając postawy, motywy i
zachowania innych, przypisują im nieświadomie
swoje cechy poprzez skojarzenia słowne,
uzupełnienia zdań, testy rysunkowe, kompozycji
marketingowej, koniunktury
M. HEURYSTYCZNE
(twórczego
myślenia)
Prognozowanie o charakterze subiektywnym: burza
mózgów, metoda delficka, metoda ocen ekspertów
[Oprac. na podst. Kędzior Z., Karcz K., Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 1996, s. 87]
METODY POMIARU
SATYSFAKCJI KLIENTÓW
Indywidualne wywiady pogłębione
Zogniskowane wywiady grupowe (focus group interview)
Wywiady telefoniczne
Ankiety pocztowe
System skarg i sugestii
Analizy utraty klientów
Techniki wypadków krytycznych
[Oprac. na podst. Marciniak B., Badanie satysfakcji klientów – problemy i metody badawcze, Marketing i rynek
nr 11/2000 oraz Sudoł S., Szymczak J., Haffern M., Marketingowe testowanie produktów, PWE, Warszawa
2000, s. 296. Za: Drapińska A., Marketing relacji. W: Daszkowska M. (red.), Marketing. Ujęcie systemowe,
Wydawnictwo PG, Gdańsk 2005, s. 154]
PYTANIA BADAWCZE
ZAMKNIĘTE – zawierają pełną listę wyznaczonych z góry odpowiedzi, spośród
których respondent dokonuje wyboru
ROZSTRZYGAJĄCE – zapewniają jednoznaczną, rozstrzygającą odpowiedź
„TAK” lub „NIE”
Np. „Czy cena jest dla Państwa najwaŜniejszym kryterium nabywczym?”
TAK NIE – Wygodne w analizie, nie zawsze pozwalają dogłębnie zrozumieć problem
DOPEŁNIAJĄCE (OTWARTE) – zachęcają do szerszego naświetlenia problemu,
którego dotyczy pytanie
Np. „Z jakich źródeł informacji korzystają Państwo poszukując partnerów?”
– Pozwalają głębiej zrozumieć problem, trudne w analizie
PÓŁOTWARTE (PÓŁZAMKNIĘTE) – wśród listy odpowiedzi znajduje się
podpytanie otwarte
Np. „Inne rozwiązanie – prosimy podać jakie ….” )
[Oprac. na podst. Kędzior Z., Karcz K., Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 1999, s. 98-100]
REGUŁY UKŁADANIA PYTAŃ
UŜywać słów znanych osobom udzielającym odpowiedzi
Unikać określeń Ŝargonowych i trudnych specjalistycznych
KaŜde pytanie powinno dotyczyć tylko jednego problemu (powinno
udzielać jednej informacji)
Pytania formować w miarę krótkie i nieskomplikowane
Unikać pytań sugerujących odpowiedź
Nie stosować podwójnego przeczenia, które czynią pytania
nieprzejrzystymi i niezrozumiałymi
Układać pytania we właściwej kolejności:
– zaczynać od pytań łatwych, prostych, zachęcając do dalszych odpowiedzi
– pytania ogólne umieszczać przed szczegółowymi
[Oprac. na podst. Kędzior Z., Karcz K., Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 1999, s. 102]
STRUKTURA KWESTIONARIUSZA
WSTĘP – prośba o udział w badaniu, cel badania, instrukcja wypełnienia
kwestionariusza, kto prowadzi badanie
BLOK PYTAŃ KWALIFIKUJĄCYCH – kwalifikuje respondentów do
badania
Np. „Czy kiedykolwiek pracowała Pani/pracował Pan w ośrodku badawczo –
rozwojowym?”
BLOK PYTAŃ MERYTORYCZNYCH – słuŜy uzyskaniu bezpośrednich
odpowiedzi na problemy badawcze
BLOK PYTAŃ METRYCZKOWYCH – charakteryzuje respondentów
udzielających odpowiedzi
Np. wiek, płeć, wykształcenie, miejsce pracy, stanowisko, liczba lat, itp.
METODY I TECHNIKI ZBIERANIA DANYCH
ZE ŹRÓDEŁ PIERWOTNYCH
METODA POMIARU
TECHNIKA POMIARU
OBSERWACJA
Dokonywanie spostrzeŜeń w sposób zamierzony i
planowy dla szukania odpowiedzi na pytania
WYWIAD
Rozmowa słuŜąca uzyskaniu określonych informacji,
indywidualna lub grupowa (focus group interview)
ANKIETA
Zbiór technik badawczych słuŜących otrzymaniu
informacji poprzez pisemne odpowiedzi na pytania
METODY
PROJEKCYJNE
Respondenci, oceniając postawy, motywy i zachowania
innych, przypisują im nieświadomie swoje cechy poprzez
skojarzenia słowne, uzupełnienia zdań, testy rysunkowe,
kompozycji marketingowej, koniunktury
M. HEURYSTYCZNE
(twórczego myślenia)
Prognozowanie o charakterze subiektywnym: burza
mózgów, metoda delficka, metoda ocen ekspertów
[Oprac. na podst. Kędzior Z., Karcz K., Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 1996, s. 87]
DOBÓR PRÓBY DO BADAŃ
•
LOSOWY, gdy wszystkie jednostki badanej populacji mogą się znaleźć w próbie z tym
samym prawdopodobieństwem
PROSTY (bez zwracania), realizowany często z pomocą tablic losowych
SYSTEMATYCZNY, gdy ustala się odstęp losowania (k=n/N), wybierając losowo
element, od którego zaczyna się odliczanie
WARSTWOWY, gdy populację generalną o znanej strukturze dzieli się na
zróŜnicowane warstwy, w których obrębie dokonuje się doboru losowego
odpowiadającego ustalonej liczebności
WIELOSTOPNIOWY, gdy populację generalną dzieli się na coraz mniejsze grupy
i
spośród nich losuje (województwo, rejon, gminę, osiedle, itp.)
•
NIELOSOWY, w którym o ostatecznym wyborze jednostek decyduje badający
KWOTOWY, gdy struktura dobieranych jednostek ma odpowiadać populacji
generalnej (np. liczba męŜczyzn i kobiet, mieszkańców miast i wsi, itp.)
JEDNOSTEK TYPOWYCH, czyli uznawanych za przeciętne
PRZEZ ELIMINACJĘ – przeciwny powyŜszemu
KULI ŚNIEGOWEJ – gdy kolejnych respondentów wskazują poprzedni (np. hobbyści)
ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ
BADANIA JAKOŚCIOWE – analiza indywid. wywiadów głębinowych, zogniskow.
wywiadów grupowych (focus group), metod projekcyjnych:
– Analiza przeprowadzana zwykle przez prowadzącego badanie
– Przegląda notatki, przesłuchuje nagrania, klasyfikuje odpowiedzi
– Stara się uwzględnić wszystkie, wyraŜone przez respondentów opinie
– Nie „uśrednia” i nie sumuje odpowiedzi, traktując kaŜdą jako waŜną
– Cytowane bywają odpowiedzi wyjątkowo zgodne
BADANIA ILOŚCIOWE – analiza kwestionariuszy wypełnionych przez respondentów i
ankieterów:
– Wymagają zastosowania mierników i metod statystycznych
– UmoŜliwiają uzyskanie charakterystyk (opisu statystycznego) badanej próby, np. średniej
arytmetycznej, dominanty (wartości najczęstszej), mediany (wartości środkowej)
– Pozwalają mierzyć relacje (siłę związków) pomiędzy zbiorami cech w próbie
– UmoŜliwiają wnioskowanie statystyczne, tzn. uogólnianie wyników badania na próbach
na całą populację
[Oprac. na podst. Kędzior Z., Karcz K., Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 1999, s. 106-120]
RAPORT Z BADAŃ MARKETINGOWYCH
WPROWADZENIE
Cel, zakres, sposób i warunki przeprowadzania badań
CZĘŚĆ ANALITYCZNA
Systematyczna prezentacja uzyskanych wyników, podzielona na części problemowe, ułatwiające
studiowanie raportu
CZĘŚĆ WNIOSKOWA
Wnioski poznawcze i praktyczne płynące z badań, z naciskiem na najwaŜniejsze ustalenia,
konkluzje i zalecenia
ANEKS ŹRÓDŁOWY
Tablice robocze, szczegóły planu doboru próby, wzory instrumentów pomiarowych, instrukcji, itp.
STRESZCZENIE KIEROWNICZE
Skrócona wersja raportu
WAśNE – szerokie stosowanie tablic (tabulacji) i ujęć graficznych: wykresów kołowych, liniowych,
słupkowych, piktogramów
[Oprac. na podst. Kędzior Z., Karcz K., Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 1996, s. 120-124]
RYNEK
Zbiór sprzedawców i nabywców powiązanych relacjami podaŜy i popytu
na określone dobra.
RYNEK W UJĘCIU MARKETINGOWYM
Wszyscy potencjalni klienci mający określone potrzeby lub pragnienia
którzy w celu ich zaspokojenia są gotowi i są w stanie dokonać wymiany
RODZAJE RYNKÓW
– Potrzeby (np. łączność, ciepłownictwo)
– Podmioty (np. małe i średnie przedsiębiorstwa)
– BranŜe – sektory gospodarki (np. budownictwo, przemysł
samochodowy, informatyka)
– Regiony, części świata (np. Pomorze, Ameryka Południowa)
…
[Oprac. na podst. J. Lichtarski, Podstawy nauki o przedsiębiorstwie, AE, Wrocław 1995, s. 214]
WYMIARY RYNKU
Potrzeby lub funkcje
Co się zaspokaja
Grupy nabywców
Czyje potrzeby
się zaspokaja
Technologie
Jak potrzeby się zaspokaja
[J. J. Lambin, Strategiczne zarządzanie marketingowe,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 95]
ANALIZA RYNKU
Działania słuŜące rozpoznaniu moŜliwości i warunków rozwoju
podmiotów rynkowych w określonym czasie i obszarze
ANALIZA JAKOŚCIOWA – główne obszary:
– identyfikacja i ocena potrzeb, preferencji, motywów
zachowań rynkowych klientów (nabywców)
– rozpoznanie zachowań konkurentów
– określenie uwarunkowań działalności rynkowej
ANALIZA ILOŚCIOWA – pomiar rynku, w tym:
– ustalenie wielkości i pojemności rynku
– określenie parametrów zmienności rynku
PORTRET KLIENTA (NABYWCY)
ZBIÓR CECH OPISUJĄCYCH KLIENTA, TAKICH JAK:
Kim jest?
Jakimi cechami się charakteryzuje?
Co kupuje?
Gdzie kupuje?
Po co (do czego) kupuje?
Dlaczego to kupuje?
W jaki sposób kupuje?
Z kim kupuje?
Jak się rozlicza?
…
POPYT
WyraŜa ujawnione przez nabywców zamiary zakupu,
formułowane na gruncie ich potrzeb oraz realnego funduszu
nabywczego
PODSTAWA WYRÓśNIANIA RODZAJÓW POPYTU:
Produkty (przedmioty popytu)
Przeznaczenie produktów (cel, któremu mają słuŜyć)
Nabywcy (podmioty popytu)
Stopień zmienności popytu w czasie
Wzajemne powiązania popytu na poszczególne produkty lub
usługi
Elastyczność popytu
[Oprac. na podst. W. Wrzosek: Funkcjonowanie rynku. PWE, Warszawa 1998, s. 76-78]
PODAś
WyraŜa ujawnione przez sprzedawców zamiary sprzedaŜy
określonej ilości przedmiotów wymiany w danych
warunkach i po danej cenie
Jest podstawą i koniecznym warunkiem zaspokajania popytu
nabywców
Poprzez sprzedaŜ sprzedawcy dąŜą do zaspokajania potrzeb
własnych
Cele sprzedawców na rynku pozostają w sprzeczności,
czyniąc ich konkurentami
[Oprac. na podst. W. Wrzosek: Funkcjonowanie rynku. PWE, Warszawa 1998, s. 142-143]
SIŁY NAPĘDOWE KONKURENCJI
WEWNĄTRZ SEKTORA
[Porter M. E.: Strategia konkurencji.
Metody analizy sektorów i konkurentów,
PWE, Warszawa 1992, s. 22]
ZACHOWANIA WSPÓŁCZESNYCH
KONKURENTÓW
Wykorzystują rosnące moŜliwości ekspansji rynkowej między
regionami, krajami i blokami gospodarczymi
Określają jasno sposób wyróŜnienia się na rynku
i
zdobycia przewagi konkurencyjnej
Zdobywają przewagę konkurencyjną poprzez podnoszenie
jakości produktów, obniŜanie cen czy lepsze warunki dostawy
DuŜa część postępuje według zasady: „Ŝyj sam i daj Ŝyć
drugiemu”
Nie tylko konkurują, ale i współpracują ze sobą
Zawiązują alianse strategiczne, optymalizując
funkcjonowanie sieci współpracy z punktu widzenia korzyści
własnych oraz klientów
POPYT RYNKOWY NA PRODUKT
Wielkość zakupów produktu, które byłyby dokonane:
przez określoną grupę odbiorców
na określonym obszarze
w określonym czasie
w określonym otoczeniu marketingowym
przy zastosowaniu określonego programu marketingowego
[Oprac. na podst. Ph. Kotler, Marketing. Analiza, planowanie, wdraŜanie i kontrola, Gebethner & Ska, Warszawa
1994, s. 227]
POPYT RYNKOWY JAKO FUNKCJA
GAŁĘZIOWYCH WYDATKÓW NA
MARKETING
Popyt rynkowy
w określonym czasie
[Oprac. na podst. Ph. Kotler, Marketing. Analiza, planowanie,
wdraŜanie i kontrola, Gebethner & Ska, Warszawa 1994, s. 228]
Potencjał
rynkowy
Prognoza
rynkowa
Minimum
rynkowe
Planowane wydatki
Gałęziowe nakłady na marketing
WIELKOŚĆ RYNKU
ILOŚCIOWY STAN RYNKU W OKREŚLONYM MOMENCIE LUB
OKRESIE (JAKO WIELKOŚĆ ŚREDNIA) WYRAśONY LICZBĄ
JEDNOSTEK (KLIENTÓW, KONSUMENTÓW, UśYTKOWNIKÓW)
NABYWAJĄCYCH DANY RODZAJ PRODUKTÓW
JEDNOSTKI OKREŚLAJĄCE WIELKOŚĆ RYNKU:
osoby fizyczne
gospodarstwa domowe
wytwórcy określonego rodzaju produktów lub stosujący określone
technologie
instytucje róŜnego rodzaju
uŜytkowane maszyny, linie technologiczne lub inne urządzenia generujące
zapotrzebowanie na dany produkt
[Oprac. na podst. Niestrój R., Zarządzanie marketingiem, PWN, Warszawa 1996, s.47-48]
POJEMNOŚĆ RYNKU
Wielkość sprzedaŜy produktów (w jednostkach naturalnych i/lub
pienięŜnych), która przy danych cenach i danych dochodach moŜe
być zrealizowana w określonym czasie i na określonym rynku
WYZNACZNIKI POJEMNOŚCI RYNKU:
WIELKOŚĆ RYNKU – liczba nabywców
DOCHODY NABYWCÓW – rozmiary funduszu nabywczego, który
przeznaczają na zakup rozpatrywanych produktów
CENY – określają siłę nabywców; są powiązane z kosztami wytwarzania
[Oprac. na podst. Analiza rynku. Praca zbiorowa pod red Mynarskiego S. AE, Kraków 1993, s.72-73]
POTENCJAŁ RYNKU
Granica, do jakiej dąŜy popyt rynkowy, kiedy w danym
otoczeniu marketingowym (koniunktura), gałęziowe nakłady na
marketing zmierzają do nieskończoności
Q=n*q*c=n*z*i*c
Gdzie:
n - liczba nabywców
q - wielkość zakupów przeciętnego nabywcy
z - wielkość pojedynczego zakupu (uŜycia)
i - częstość zakupu (uŜycia)
c - przeciętna cena produktu
[Oprac. na podst. Ph. Kotler, Marketing. Analiza, planowanie, wdraŜanie i kontrola, Gebethner & Ska,
Warszawa 1994, s. 227-230]
POTENCJALNE DECYZJE
DOTYCZĄCE RYNKU
NIEZMIENIANIE NICZEGO – kontynuacja działań
PENETRACJA – doskonalenie relacji z odbiorcami
i usprawnienie dotychczasowej działalności
ROZSZERZENIE ZASIĘGU DZIAŁANIA – nowe grupy klientów,
nowe rynki terytorialne
OPANOWANIE NOWYCH TECHNOLOGII – zmiana sposobu
zaspokojenia potrzeb
POSZERZENIE ZAKRESU ZASPOKAJANYCH POTRZEB –
dywersyfikacja działalności
SPECJALIZACJA – koncentracja na obsłudze określonej grupy
klientów
PRZEJŚCIE DO INNEJ DZIAŁALNOŚCI
STRUKTURA PRODUKTU
PRODUKT POTENCJALNY
Produkt poszerzony + wszystko co czyni go bardziej atrakcyjnym
PRODUKT POSZERZONY
Produkt rzeczywisty + usługi zwiększające korzyści
gwarancje
PRODUKT RZECZYWISTY szkolenia
„Opakowanie” rdzenia produktu
jakość
serwis
RDZEŃ
PRODUKTU
estetyka
Korzyść
główna
opakowanie
kredyt
wzornictwo
poradnictwo
instalacja
nowy produkt tańszy
po oddaniu starego
[Oprac. na podst. G. J.,
Saunders J.,Competitive
Positioning, Prentice Hall,
London 1993, s. 212]
OTOCZENIE PRODUKTU
Cechy podstawowe
– 30% wpływu na
decyzję zakupu lecz
70% ogółu kosztów
OTOCZENIE
PRODUKTU
Dodatkowe korzyści,
np. wizerunek,
usługi wspierające –
70% wpływu na
decyzję zakupu,
tylko 30% kosztów
ISTOTA
(RDZEŃ)
PRODUKTU
[Payne J., Marketing usług, PWE, Warszawa 1997, s. 167]
PRZEPŁYWY GOTÓWKOWE
W OKRESIE OBSŁUGI KLIENTA
Stosowanie
wyŜszych cen
Wzrost wartości
zakupów klienta
ObniŜone koszty
Polecanie oferty
innym klientom
Zysk bazowy
1
-2
2
3
4
5
6
7
Lata
Koszty pozyskania
klienta [Opracow. na podst. P. Doyle: Marketing wartości. Felberg SJA, Warszawa 2003, s. 97]
Dziękuję za uwagę!