Niebieska karta

Procedura „NIEBIESKIE KARTY"
w świetle obowiązujących
przepisów prawa
Jakie akty prawne regulują obecnie
procedurę „Niebieskiej Karty”?


ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu
przemocy w rodzinie (Dz.U.2005r. Nr 180, poz.1493, z
późn. zm.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września
2011r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz
wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U.2011r. Nr
209, poz. 1245)
Co to jest procedura
„Niebieskiej Karty”?

Procedura „Niebieskie Karty” obejmuje
ogół czynności podejmowanych i
realizowanych przez przedstawicieli
podmiotów określonych w ustawie, w
związku z uzasadnionym podejrzeniem
zaistnienia przemocy w rodzinie.
Co to jest przemoc w rodzinie?

Przemoc w rodzinie jest to jednorazowe albo
powtarzające się umyślnie działanie lub zaniechanie
naruszające prawa lub dobra członków rodziny,
w szczególności narażające te osoby na
niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające
ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym
seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu
fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące
cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych
przemocą.
Jaki jest cel założenia
„Niebieskiej Karty”?

Głównym celem „Niebieskich Kart” jest usprawnienie
pomocy oferowanej przez przedstawicieli różnych służb
w środowisku lokalnym, ale też tworzenie warunków do
systemowego, interdyscyplinarnego modelu pracy
z rodziną.
Kiedy należy podjąć decyzję o wszczęciu
procedury „Niebieskiej Karty”?

Procedura wszczynana jest w wypadku, gdy określony
ustawą podmiot w toku prowadzonych czynności
służbowych lub zawodowych powziął uzasadnione
podejrzenie stosowania przemocy wobec członków
rodziny, lub informację taką uzyskał w wyniku
zgłoszenia dokonanego przez członka rodzinny lub
przez osobę będąca świadkiem przemocy w rodzinie.
„uzasadnione podejrzenie zaistnienia przemocy
w rodzinie”, to zespół danych, który obiektywnie
uprawdopodabnia fakt zaistnienia przemocy w rodzinie,
a subiektywnie wywołuje u przedstawicieli podmiotów
określonych w ustawie wysoki stopień podejrzenia.
Jakie podmioty mogą założyć
„Niebieską Kartę”?






Procedurę „Niebieskiej Karty” wszczynają i realizują
przedstawiciele jednostek organizacyjnych:
pomocy społecznej
dzielnicowych komisji rozwiązywania problemów
alkoholowych
policji
oświaty
ochrony zdrowia
„Niebieskie Karty” w szkole

Zgodnie z nowymi przepisami rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie
procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy
„Niebieska Karta” (Dz.U. Nr 209, poz. 1245), szkoła ma
obowiązek uruchomić procedurę „Niebieskiej Karty”, jeśli
zaistniało podejrzenie stosowania wobec ucznia
przemocy domowej. Informacja o uruchomieniu tej
procedury musi w ciągu 7 dni trafić do przewodniczącego
gminnego zespołu interdyscyplinarnego. Wszczęcie
procedury odbywa się przez wypełnienie przez
uprawnioną osobę
(m.in. nauczyciela) formularza „Niebieska Karta – A”.
„Niebieskie karty” w szkole



W ramach procedury w skład zespołu interdyscyplinarnego oraz
grupy roboczej wchodzi przedstawiciel oświaty. Do jego zadań – w
przypadku podejrzenia przemocy w rodzinie - należy m. in.:
1. udzielanie kompleksowych informacji o:
możliwościach uzyskania pomocy psychologicznej, prawnej,
socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i
podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób
dotkniętych przemocą w rodzinie;
możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu
poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest
dotknięta przemocą w rodzinie;
2. prowadzenie rozmowy z osobami, wobec których istnieje
podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat
konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informowanie
tych osób o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w
programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych;
„Niebieskie karty” w szkole
3. diagnozowanie sytuacji i potrzeb osoby, co do której istnieje
podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w tym w
szczególności wobec dzieci;
4. udzielanie kompleksowych informacji rodzicowi, opiekunowi
prawnemu, faktycznemu lub osobie najbliższej o możliwościach
pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz
wsparcia rodzinie, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących
specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w
rodzinie.
Kiedy zawiadamiać organy ścigania o
podejrzeniu popełnienia przestępstwa?

Obowiązek zawiadomienia Policji lub prokuratora o
podejrzeniu popełnienia przestępstwa z użyciem
przemocy w rodzinie będzie aktualizował się z chwilą
takiego podejrzenia przez ww. osoby. Powinny one
zrealizować obowiązek niezwłocznie, tj. powiadomić o
swoim podejrzeniu podmioty wskazane w przepisie bez
nieuzasadnionej zwłoki.
Wypełnienie jakich dokumentów jest niezbędne do
wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty”, czyli czym
jest Karta A?

-
Wszczęcie procedury następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A”
przez przedstawiciela jednego z podmiotów wskazanych w ustawie. „Niebieska Karta
– A” zawiera w szczególności:
dane osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie
informację dotyczącą zgłoszenia podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie
dane osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie
opis postępowania osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w
rodzinie
informację od jak dawna stosowana jest przemoc w rodzinie
opis zachowania osób podczas interwencji
opis miejsca zdarzenia
świadkowie stosowania przemocy w rodzinie
informacje o działaniach podjętych przez policję
dane dotyczące rodziny
informacje dotyczące stanu zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest
dotknięta przemocą w rodzinie
Czy osoba doznająca przemocy musi
być obecna przy wszczynaniu procedury
„Niebieskiej karty”?



Wszczęcie procedury następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska
karta- A”- co do zasady- w obecności osoby , co do której istnieje
podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie.
W przypadku braku możliwości wypełnienia formularza „ Niebieska karta- A”
z uwagi na nieobecność osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest
dotknięta przemocą w rodzinie, stan jej zdrowia lub ze względu na
zagrożenie jej życia lub zdrowia, wypełnienie formularza „Niebieska kartaA” następuje niezwłocznie po nawiązaniu bezpośredniego kontaktu z tą
osobą lub po ustaniu przyczyny uniemożliwiającej jego wypełnienie.
W przypadku gdy nawiązanie bezpośredniego kontaktu z osobą, co do
której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, jest
niewykonalne, wypełnienie formularza „ Niebieska karta- A „ następuje bez
udziału tej osoby.
Co zawiera i kiedy się wypełnia
„Niebieska Karta – B”?

Po wypełnieniu formularza „Niebieska
Karta-A-” osobie, co do której istnieje
podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w
rodzinie, przekazuje się formularz
„ Niebieska Karta- B” czyli pouczenie dla
osób dotkniętych przemocą w rodzinie.
Karta ta zawiera informacje na temat
przemocy i przysługujących praw.
Co dalej z „Niebieska Kartą- A” i
co zawiera „Niebieska karta- C”?
wypełniony formularz A przekazuje się do
zespołu interdyscyplinarnego, nie później niż 7
dni od wszczęcia procedury.
 przewodniczący zespołu w ciągu 3 dni
przekazuje go członkom zespołu, którzy w
obecności zaproszonej osoby, dokonują analizy
sytuacji rodziny i wypełniają formularz
„Niebieska Karta-C”, który zawiera:
- weryfikację danych osoby, wobec której istnieje
podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w
rodzinie,

Co dalej z „Niebieska Kartą- A” i
co zawiera „Niebieska karta- C”?
- diagnozę sytuacji osoby, co do której istnieje
podejrzenie,że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
- indywidualny plan pomocy dla osoby, co do której istnieje
podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,w
zakresie działań przedstawicieli,
- zobowiązania, jakie podjęła osoba, co do której istnieje
podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
- okresową ocenę sytuacji osoby oraz rodziny,
- weryfikację indywidualnego planu pomocy,
- opis kolejnego zdarzenia przemocy w rodzinie w trakcie
trwania procedury.
Co dalej z „Niebieska Kartą- A” i
co zawiera „Niebieska karta- C”?
Jednak niestawiennictwo osoby, co do
której zachodzi podejrzenie, że jest
dotknięta przemocą w rodzinie, nie
wstrzymuje prac zespołu
interdyscyplinarnego.
Co zawiera i kiedy się wypełnia
Karta D?

-
Członkowie zespołu interdyscyplinarnego wypełniają
formularz D, w obecności osoby, wobec której istnieje
podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie,
dane tej osoby,
opis postępowania tej osoby,
informację o czasie stosowania przemocy w rodzinie,
informację, czy są świadkowie stosowania przemocy w
rodzinie,
informację o nadużywaniu alkoholu i środków
odurzających,
informację o podjętych działaniach.
Jak działać w sytuacji przemocy
wobec dziecka?



W przypadku podejrzenia stosowania przemocy
w rodzinie, działania podejmuje się w obecności
rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego.
Jeżeli osobami podejrzanymi są rodzice,
opiekunowie prawni lub faktyczni, działania z
udziałem dziecka przeprowadza się w obecności
pełnoletniej osoby najbliższej.
Na posiedzenie zespołu nie zaprasza się dziecka
a działania wobec dziecka prowadzi się w miarę
możliwości w obecności psychologa
Jakie są zadania pomocy społecznej w
ramach procedury Niebieska Karta?
W ramach procedury pracownik socjalny:
1.
Diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, wobec której istnieje
podejrzenie, ze jest dotknięta przemocą w rodzinie,
2.
Udziela informacji o możliwościach uzyskania
pomocy,psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz
o instytucjach pomocowych, a także możliwościach podjęcia
dalszych działań, mających na celu poprawę sytuacji osoby
dotkniętej przemocą.
3.
Organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeśli jest
niezbędna.
4.
Zapewnia osobie schronienie w całodobowej placówce
świadczącej pomoc (w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla
ofiar przemocy w rodzinie.
5.
Prowadzi rozmowy z osobą stosującą przemoc (konsekwencje,
terapia)
Kiedy należy zakończyć
procedurę Niebieskiej Karty?
Zakończenie procedury następuje w przypadku
1. ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego
przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania
przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu
indywidualnego planu pomocy albo
2. rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowanych
działań. Zakończenie procedury wymaga
udokumentowania w formie protokołu podpisanego
przez przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.

Prezentację przygotowano na podstawie:
- materiałów szkoleniowych uzyskanych z Białołęckiego
Ośrodka Pomocy Społecznej,
- Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie procedury
„Niebieskie
Karty”. Komentarz Grzegorz Wrona,
- stron internetowych:
www.ore.edu.pl z dnia 28.12.2011r.
www.isap.sejm.gov.pl z dnia 28.12.2011r.