Teoria sportu - funActive.pl

Teoria sportu
Semestr IV, studia stacjonarne, WF
www.awf.edu.pl ,
podstrona Zakładu Teorii Sportu
Pracownicy Zakładu Teorii Sportu
Kierownik
• Dr Dariusz Śledziewski (pok. 127)
• Prof. dr hab. Henryk Sozański (pok. 135)
• dr hab. prof. AWF Cezary Żekanowski (pok. 137)
• Dr Jakub Adamczyk (pok. 136)
Dyżury:
poniedziałek: 13.00-15.00
• Doc. dr Anna Kuder (pok. 132)
• Dr Marcin Siewierski (pok. 136)
Dyżury:
środa: 8.45-9.45
czwartek 10.30-11.30
Termin i miejsce wykładów
Czwartek, 13.15-14.00 (AULA)
Prowadząca:
Doc. dr Anna Kuder
TEMATYKA ĆWICZEŃ Z TEORII SPORTU
II rok DZIENNYCH studiów licencjackich, sem. IV (30 h)
1.Ogólne informacje o przedmiocie, podstawowe pojęcia terminologiczne.
Literatura przedmiotu. Sport wyczynowy i rekreacyjny - cel i funkcje. System
szkolenia sportowego, charakterystyka podstawowych elementów
składowych, stopień ich złożoności i ich wzajemne powiązanie.
2.Sprawność fizyczna - system pojęć, rodzaje sprawności, rozwój w
ontogenezie. Cechy motoryczne - współzależność cech, koncepcje
motoryczności. Uwarunkowania genetyczne oraz fazy sensytywne w rozwoju
motoryczności człowieka.
3.Szybkość - biologiczne uwarunkowania, formy przejawiania, metodyka
kształtowania i oceny poziomu.
4.Siła mięśniowa - biologiczne uwarunkowania, formy przejawiania,
metodyka kształtowania i oceny poziomu.
5.Wytrzymałość - biologiczne uwarunkowania, formy przejawiania, metodyka
kształtowania i oceny poziomu.
6.Koordynacja ruchowa, gibkość, skoczność - biologiczne uwarunkowania,
formy przejawiania, metodyka kształtowania i oceny poziomu.
7.Kolokwium 1 (PYTANIA OTWARTE)
TEMATYKA ĆWICZEŃ Z TEORII SPORTU
II rok DZIENNYCH studiów licencjackich, sem. IV (30 h)
8.Próby i testy sprawności fizycznej.
9.Przygotowanie techniczne. Nawyk ruchowy. Metody nauczania ruchu.
Zasady treningu technicznego. Kryteria oceny.
10.Taktyka jako umiejętność organizowania i prowadzenia walki
sportowej. Strategia a taktyka. Klasyfikacja dyscyplin sportu a wymogi
taktyczne. Metody prowadzenia działań taktycznych.
11.Szkolenie sportowe dzieci i młodzieży – uwarunkowania, cele i
zadania.
12.Etapizacja szkolenia. Charakterystyka etapów szkolenia. Przykładowe
rozwiązania na poziomie szkolenia wszechstronnego i ukierunkowanego.
13.Kwalifikacja do sportu – rodzaje selekcji, etapy, kryteria, efektywność
kwalifikacji.
14.Kolokwium 2 (PYTANIA OTWARTE)
15.Specyfika treningu sportowego kobiet - SAMOKSZTAŁCENIE
LITERATURA - PODSTAWOWA
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ljach W.: Kształtowanie zdolności motorycznych dzieci i młodzieży. COS, Warszawa, 2003.
Naglak Z.: Metodyka trenowania sportowca. Wrocław 1999. AWF.
Prus G.: Przygotowanie kondycyjne w sporcie. AWF, Katowice, 2003.
Raczek J., Młynarski W., Ljach W.: Kształtowanie i diagnozowanie koordynacyjnych zdolności
motorycznych. AWF, Katowice, 2002.
Raczek J.: Podstawy szkolenia sportowego dzieci i młodzieży. Warszawa 1991. RCMSzKFiS.
Sozański H. (red.): Podstawy teorii treningu sportowego. Warszawa 1999. RCMSzKFiS.
Sozański H. (red.): Sport dzieci i młodzieży. Vademecum trenera. Warszawa 1994. RCMSzKFiS.
Sozański H.: Wybrane aspekty kwalifikacji dzieci i młodzieży do sportu i treningu. Warszawa 2005.
PFSM.
Starosta W.: Motoryczne zdolności koordynacyjne (znaczenie, struktura, uwarunkowania,
kształtowanie). Międzynarodowe Stowarzyszenie Motoryki Sportowej (MSMS), Instytut Sportu,
Warszawa, 2003.
Perkowski K., Śledziewski D.: Metodyczne podstawy treningu sportowego. Warszawa 1998.
RCMSzKFiS.
Ulatowski T. (red.): Teoria sportu. Tom 1 i 2 "Trening". Warszawa 1992. RCMSzKFiS.
Ważny Z.: Leksykon treningu sportowego. Warszawa 1994. AWF.
Zaporożanow W., Sozański H.: Dobór i kwalifikacja do sportu. Warszawa 1997. RCMSzKFiS
LITERATURA - UZUPEŁNIAJĄCA
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
De Knop i inni: Worldwide Trends in Youth Sport. Champaign 1996. Human Kinetics.
Drabik J.: Testowanie sprawności fizycznej u dzieci, młodzieży i dorosłych. Gdańsk 1997. AWF.
Kulikow L.M.: Uprawlenije sportiwnoj trenirowkoj: sistiemnost, adaptacija, zdarowje. Moskwa 1995.
Fiskultura, Obrazowanije, Nauka.
Kurz T.: Stretching – trening gibkości. COS, RCMSzKFiS, Warszawa, 1997.
Martens R.: Succesful Coaching. Champaign 1992. Human Kinetics Publishers.
Martens R. i inni: Young Athletes. Champaign 1994. Human Kinetics.
Martin D., Carl K., Lehnertz K. (red.): Handbuch Trainingslehre. Schomdorf 1993. Verlag Karl Hofmann.
Osiński W. (red.): Motoryczność człowieka - jej struktura, zmienność i uwarunkowania. Poznań 1993. AWF.
Pilicz S.: Pomiar ogólnej sprawności fizycznej. Warszawa 1997. AWF.
Płatonow W.N.: Obszczaja tieorija podgotowki sportsmienow w olimpijskom sportie. Kijew 1997.
Olimpijskaja Litieratura.
Programy szkolenia dzieci i młodzieży. Seria wydawnicza obejmująca różne dyscypliny sportu z lat 19952003. Wyd. COS Warszawa.
Shephard R.J., Astrand P.O. (red.): Endurance in Sport. London 1992. Blackwell Scientific Publications.
Szopa J., Mleczko E., Żak S. (red.): Podstawy antropomotoryki. Warszawa-Kraków 1996. PWN.
Śledziewski D., Karwacki A. (red.): Szkolenie uzdolnionej sportowo młodzieży
w polskim systemie edukacyjnym. PTNKF, Warszawa, 2003.
Śledziewski D., Kuder A., Perkowski K.: Modelowe rozwiązania treningu
w szkoleniu młodzieży uzdolnionej sportowo. PTNKF, Warszawa, 2005.
Wskazane prace w periodykach krajowych i zagranicznych.
REKOMENDOWANE CZASOPISMA:
•
•
•
•
•
•
•
Sport Wyczynowy,
Trening,
Biology of Sport,
Teoria i Praktika Fiziceskoj Kultury,
Journal of Strength and Conditioning Research,
Journal of Sports Medicine and Physical Fitness
Antropomotoryka
KRYTERIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU
1. POZYTYWNA OCENA Z KOLOKWIÓW
1. Kolokwium (termin:………………..)
5-6 pytań otwartych (obejmuje pierwsze 6 tematów - wg
programu)
2 Kolokwium (termin……………….)
5-6 pytań otwartych (zagadnienia obejmują tematy nr 8-13)
KRYTERIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU
2. NIEOBECNOŚCI:
Dopuszczalne są 3 nieobecności – bez
usprawiedliwienia.
W przypadku 4 nieobecności o możliwości zaliczenia
przedmiotu decyduje Kierownik zakładu
DLA NAJLEPSZYCH
1. EGZAMIN „0”
- ocena 4,0 (db)
- aktywność na zajęciach
- rekomendacja prowadzącego (max 2 os. w
grupie)
- lub obowiązki sportowe
DLA NAJLEPSZYCH
2. Zwolnienie z egzaminu
- ocena 5,0 (bdb)
- aktywność na zajęciach
- rekomendacja prowadzącego (max 2 os. w
podgrupie)
3. Informacje o egzaminie
EGZAMIN USTNY
1. Teoria sportu - jest to nauka, która w sposób
systemowy zajmuje się badaniem człowieka uprawiającego
sport oraz zjawisk towarzyszących działalności sportowej, w
celu poznawania i doskonalenia mechanizmów warunkujących
skuteczne zachowanie człowieka we współzawodnictwie
sportowym.
2. Teoria Sportu - nauka, która obejmuje system
poglądów, który w całokształcie pozwala udowodnić istotę
sportu, jego prawidłowości i najważniejsze definicje,
zagadnienia w społeczeństwie, treści i formy optymalnej
budowy treningu sportowego i działalności startowej.
Przedmiot badań
 społeczne i zdrowotne funkcje sportu,
 społeczne, biologiczne i motoryczne
uwarunkowania powodzenia
we współzawodnictwie sportowym,
 struktura i funkcje szkolenia sportowego.
Termin „teoria sportu” pojawił się w Polsce
w latach 50-tych i był używany w dwóch znaczeniach:
 Dla określenia wiedzy tłumaczącej zjawiska
zachodzące w sporcie, w odróżnieniu od
praktyki, będącej zespołem działań w nim
stosowanych,
 jako nazwa przedmiotu wykładanego na
uczelniach wychowania fizycznego.
Przykłady definiowania sportu
Sport – jest to świadoma, dobrowolna działalność
człowieka podejmowana głownie dla zaspokojenia
potrzeby zabawy, popisu, walki, a także wewnętrznego
doskonalenia się w drodze systematycznego rozwoju
cech fizycznych, umysłowych i wolicjonalnych
[H. Sozański, 1998].
Sport – jest częścią składową kultury społeczeństwa,
obejmującą dobrowolną działalność i mającą na celu
podnoszenie sprawności fizycznej i jej manifestację
[ Z. Ważny, 1994].
Człowiek a sport
 sport jest wszechobecny, stanowi integralną część
społeczeństwa,
 dostępny dla wszystkich,
 nieustannie rozwija się wzbogacając liczbę dostępnych
form jego uprawiania, zwiększając jednocześnie rzesze
zainteresowanych,
 komercjalizacja, wzrost potrzeb odbiorców zmuszają
szukania innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych,
szkoleniowych, zwiększających atrakcyjność widowiska
sportowego,
 jest sposobem na życie, źródłem dochodów, ale także formą
spędzania czasu wolnego, ucieczką od codzienności,
 wzrost sukcesów międzynarodowych zawodnikówrodaków, staje się znakomitym źródłem motywacji do
uczestnictwa w sporcie, w jego różnych formach.
Odmiany sportu
 Sport klasyfikowany (wyczynowy) - jako część sportu
jest działalnością ukierunkowaną na rozwój osobowości
człowieka oraz doskonalenie odpowiedniej dla płci, wieku
i dyscypliny sportu sprawności umysłowej, motorycznej
i fizycznej, umożliwiającej osiąganie sukcesów
sportowych. Miarę doskonałości sportowej stanowią
osiągane we współzawodnictwie sportowym sukcesy,
klasyfikowane przez powołane do tego celu instytucje.
 Sport niesklasyfikowany (rekreacyjny) - jako część
sportu jest działalnością ukierunkowaną na utrzymanie
zdrowia człowieka oraz na hamowanie inwolucji fizycznej
ciała przez wykorzystywanie form ćwiczebnych i form
współzawodnictwa zawartych w różnych dyscyplinach
sportu. Miarą skuteczności tych zabiegów jest trwałość
posiadanych dyspozycji psychicznych i fizycznych.
Sport
Cel współzawodnictwa
Sukces sportowy
Utrzymanie zdrowia
Sport klasyfikowany
Sport niesklasyfikowany
Elitarność
Powszechność
Dobór i selekcja
Spontaniczny udział
Czas uprawiania nieograniczony
Czas uprawiania ograniczony
Specjalizacja w ćwiczeniu
Wszechstronność
w ćwiczeniu motoryczności
motoryczności
Trening
Ćwiczenie
Ryc.1. Wybrane właściwości odmian sportu
3. Sport wyczynowy
W tym zbiorze uwzględniamy wszelkie formy uprawiania
sportu, podejmowane i realizowane z myślą o uzyskiwaniu
najwyższych wyników w trakcie wieloletniego procesu
zorganizowanego szkolenia.
Da się tu wydzielić cztery zasadnicze obszary:
a)
b)
c)
d)
Sport młodzieżowy
Sport kwalifikowany
Sport olimpijski
Sport zawodowy
a)
Sport młodzieżowy często określany również
jako „szkolenie rezerw". Winni tu znaleźć miejsce
wszyscy utalentowani kandydaci, dostatecznie
umotywowani do podjęcia wyczynowego treningu
równolegle do kontynuowania nauki lub studiów.
W polskich warunkach niezbędnym rozwiązaniem
organizacyjnym wydaje się tutaj system szkół
mistrzostwa sportowego w województwach
i krajowe centra szkolenia w danej dyscyplinie
(np. akademickie, przy klubach AZS-AWF,
wojskowe, itp.).
b)
Sport kwalifikowany, zorganizowany
w sekcjach klubów sportowych i ujęty w system
współzawodnictwa charakterystyczny
dla danej
dyscypliny i poziomu zaawansowania (wieku).
c)
Sport olimpijski, obejmujący całość programów
przygotowań reprezentacji kraju do imprez
najwyższej rangi (ME, MŚ, 10, itp.) Utrzymanie
i poprawa pozycji Polski we współzawodnictwie na
poziomie światowym wymaga już teraz
przynajmniej podwojenia liczebności zawodników
objętych szkoleniem na najwyższym poziomie,
przyjęcia strategii rozwoju poszczególnych
dyscyplin i logicznej selekcji celów sportowych.
Niestety, na „wszystko" nas nie stać - i nie będzie
stać - podobnie jak innych krajów o podobnym
potencjale ludnościowym i gospodarczym.
Trening – to długotrwała złożona i wielowarstwowa działalność
mająca na celu uzyskanie jak najlepszego wyniku sportowego.
Trening – to długotrwała złożona i wielowarstwowa działalność
mająca na celu uzyskanie jak najlepszego wyniku sportowego.
System szkolenia sportowego – ujęcie klasyczne
[Ważny, 1987]
prognozowanie
rozwoju wyników;
prognozowanie
modelu dyscypliny
dobór
i selekcja
oddziaływanie
otoczenia
trening,
zawody,
odnowa,
mistrzostwo
pedagogiczne
kadry trenerskiej
warunki
materialne
efektywność systemu szkolenia
sportowego
wynik sportowy
Dziękuję za uwagę