CO TO JEST ANOREKSJA

CO TO JEST ANOREKSJA?
Anoreksja - inaczej "jadłowstręt psychiczny" to nic innego, jak niedożywienie organizmu.
Powikłania są takie same, jak przy wyniszczającej głodówce:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
niskie, nieregularne tętno i niskie ciśnienie krwi, co może doprowadzić do zwiotczenia
lewej komory serca i zmniejszenia jego komór;
niski poziom cukru we krwi;
obniżenie temperatury ciała;
zatrzymanie miesiączkowania;
zaburzenia w pracy nerek i układu pokarmowego;
skóra pokryta meszkiem jak u niemowlaka;
"twarz wiewiórki"- pucołowata wskutek obrzęku gruczołów ślinowych, co jeszcze
bardziej utwierdza dziewczynę w przekonaniu, że jest za gruba;
rany w przełyku;
szybkie psucie się zębów.
Przyczyny choroby
Anoreksja jest złożoną chorobą, w której czynniki biologiczne splatają się z
psychologicznymi. Trudno szukać jednej, dającej się łatwo wyodrębnić przyczyny.
Najczęściej choroba pojawia się w krajach bogatych, wysoko rozwiniętych. W krajach
Trzeciego Świata anoreksja nie występuje. Paradoksalnie, więc tylko w zamożnych
społeczeństwach młode dziewczęta i kobiety (od 13. do 30. roku życia) umierają z głodu.
Dlaczego tak się dzieje? Na pewno winne są stresy, jakim podlega młodzież - atmosfera
rywalizacji w szkole, moda na szczupłą sylwetkę, niełatwe próby usamodzielnienia się, ale
także atmosfera w domu. Wszystkie anorektyczki maja jakiś uraz psychiczny, przeżyły coś, o
czym nie chcą mówić, co tkwi w nich i niszczy je. Niejedzenie jest buntem wewnętrznym.
Anoreksja dotyka najczęściej dziewczęta z tzw. dobrych domów, gdzie jest dostatek a brak
więzi emocjonalnych.
Historia 17-letniej Moniki:
Kiedy była młodsza, wszyscy nazywali ją idealnym dzieckiem. Grzeczna, pogodna, posłuszna,
obowiązkowa. W przeciwieństwie do rodzeństwa utrzymywała swój pokój w takim porządku,
że nawet lalki stały na półce według wzrostu. Nauczyciele i wychowawcy nie mogli się jej
nachwalić. Nie była typem przywódcy, ale chętną do pracy uczennicą. Monika zawsze
pragnęła uznania w oczach innych. Robiła, więc to, czego od niej oczekiwano. Wszyscy
sądzili, że jest szczęśliwą małą dziewczynką.
Jej dzieciństwo nie było jednak wolne od napięć. Ojciec, rozchwytywany trener piłki nożnej,
ciągle zmieniał pracę, a więc też miejsce zamieszkania. Monika nigdy nikomu nie mówiła, jak
bardzo nienawidzi tych przeprowadzek. Nie znosiła ich przede wszystkim, dlatego, że były
powodem konfliktów między rodzicami. Zamykała się, więc w swoim świecie książek, nauki i
treningów. Kiedyś trener rzucił mimochodem: "Masz sylwetkę rasowej pływaczki. Uważaj
tylko, żeby nie utyć".
Ta niewinna uwaga uruchomiła dzwonek alarmowy w umyśle Moniki. Nic nie mówiąc
rodzicom, zaczęła starannie kontrolować liczbę przyjmowanych kalorii. Co rano ćwiczyła,
potem ważyła się i zapisywała wagę w notesie. Po lekcjach uprawiała jogging. Zostawiała na
talerzu ryż, ziemniaki, nie brała do ust pieczywa. Wkrótce zaczęła też ograniczać jedzenie
mięsa, ryb i jaj. Robiła to stopniowo, więc rodzice niczego nie zauważyli.
W ciągu 3 miesięcy stosowania takiej diety Monika zrzuciła 4 kilogramy. Przez następne trzy
miesiące - kolejne 6. Dla niepoznaki nosiła obszerne bluzki i swetry. Doszła do 39 kg wagi
(przy wzroście 170 cm). Przestała miesiączkować. Diagnoza lekarza była jednoznaczna:
anoreksja.
Istnieje zespół cech charakterystycznych dla rodzin anorektyczek:
Nadopiekuńczość - każdy członek rodziny troszczy się o pozostałych. Ale dziecko wzrasta w
przeświadczeniu, że świat nie jest bezpieczny. Rodzice przekonują go, że nic tak nie chroni
jak rodzina. Dziecku nie stwarza się możliwości stawiania czoła przeciwnościom losu.
Rozwój jego osobowości zostaje zahamowany.
Unikanie konfliktów - jasne sformułowanie problemu stanowi dla takich rodzin zagrożenie.
Tuszuje się niektóre sprawy, aby zachować "harmonię" w rodzinie. Dlatego ignoruje się
istnienie problemu.
Sztywność - w rodzinach tego typu wszelka zmiana jest niebezpieczna i niepożądana.
Wszyscy unikają jej jak mogą. Gdy staje się nieodzowna - pojawiają się kłopoty. "Sztywne"
rodziny są bezbronne wobec kataklizmów, chorób, nieszczęść przychodzących z zewnątrz.
Wciąganie dzieci w konflikty małżeńskie - jest regułą, że anoreksja pojawia się w tych
rodzinach, w których rodzice nie umieli ze sobą otwarcie rozmawiać i unikali ujawniania
wszelkich konfliktów. Dzieci takie doskonale wiedza, że konflikt istnieje. Sprzymierzają się
albo z jednym z rodziców, albo pełnią rolę mediatora.
Szansa wyleczenia:
•
•
•
•
wcześnie rozpoczęte, intensywne leczenie przynosi dobre efekty;
leczenie nie kończy się z chwila osiągnięcia przez dziewczynę normalnej wagi - jeśli
nie uda się zapanować nad problemami, które doprowadziły do zaburzenia, nadal
będzie chora;
u 15-20 procent chorych anoreksja powoduje stałe uszkodzenia;
około 2-5 procent osób z chroniczną anoreksja popełnia samobójstwo.
Opracowano na podstawie książki Marthy Jablow "Anoreksja, bulimia, otyłość" wydanej
przez Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne