Tęczowe wiadomości

TĘCZOWE
WIADOMOŚCI
JESIEŃ’2015
GAZETKA INFORMACYJNA DLA RODZICÓW I DZIECI
WYDAWANA PRZEZ DYREKTORA
I GRONO PEDAGOGICZNE
PRZEDSZKOLA NR 77 „TĘCZOWE SIÓDEMKI” WE WROCŁAWIU
Jesienny pociąg D.Gellner
Stoi pociąg na peronie-żółte liście ma w wagonie
i kasztany, i żołędzie-dokąd z nimi jechać będzie?
Rusza pociąg sapiąc głośno. Już w przedziałach grzyby rosną,
a na półce, wśród bagaży, leży sobie bukiet z jarzyn.
Pędzi pociąg lasem, polem, pod ogromnym parasolem.
Zamiast kół kalosze ma, za oknami deszcz mu gra.
O, zatrzymał się na chwilę! Ktoś w wagonie drzwi uchylił
I potoczył w naszą stronę jabłko duże i czerwone.
BIEGAĆ, SKAKAĆ, LATAĆ, PŁYWAĆ ... JAK
USPRAWNIĆ ROZWÓJ MOTORYCZNY DZIECKA
Od momentu narodzin dziecko odczuwa naturalną potrzebę, aby się poruszać
i zmieniać pozycje ciała, gdyż to właśnie poprzez ruch i dotyk uczy się świata.
Rozwój ruchowy, zwany inaczej motorycznym, stanowi niezwykle istotny aspekt
całościowego psychofizycznego rozwoju dziecka i nie można zaniedbywać go na
rzecz rozwoju intelektualnego. W pierwszych latach życia doskonalenie sprawności
ruchowej jest szczególnie ważnym aspektem rozwoju dziecka. Dzięki coraz lepszej
sprawności ruchowej dziecko ma szansę być w coraz szerszym zakresie
samodzielne, rozwija swoje umiejętności samoobsługowe, wzbogaca zasób
doświadczeń pomagających mu poznać otaczający go świat.
Aktywność ruchowa jest najważniejszym stymulatorem biologicznym wpływającym
na ogólny rozwój dziecka.
Rozwój sprawności ruchowej odbywa się w dwóch głównych kierunkach:
I – wzdłuż ciała tzn. od głowy do stóp,
II –od bliższego do dalszego tzn. od osi centralnej do zewnątrz.
Niezależnie od różnic indywidualnych w tempie rozwoju, kierunek rozwoju jest
zawsze ten sam oznacza to, że aby uzyskać dobrą sprawność w zakresie precyzji
ruchów dłoni i palców trzeba najpierw zadbać o dobrą sprawność i koordynację
dużych ruchów u rąk.
Rozwojowi sprawności w tym zakresie będzie służyło zarówno systematyczne
zachęcanie dziecka do wykonywania wszelkich czynności samoobsługowych, jak
i organizowanie zabaw ruchowych i rytmizujących. Wyręczanie i nadmierna
opiekuńczość powoduje hamowanie rozwoju ruchowego dziecka. Wyręczane dziecko
będzie oczekiwało pomocy przy wykonywaniu najprostszych czynności.
Motoryka to pojęcie, które obejmuje całokształt czynności ruchowych człowieka.
Mówiąc o motoryce, wyróżnia się dwa jej aspekty:
▪ motorykę dużą-czyli ruchy angażujące duże grupy mięśni w rękach, nogach
i korpusie. W jej obrębie wymienia się także: turlanie się, wspinanie, bieganie,
skakanie, rzucanie piłki itp.
▪ motorykę małą-która wymaga koordynacji małych mięśni w dłoniach i palcach.
Prawidłowy rozwój tej sfery jest istotny do wykonywania takich czynności jak: pisanie,
rysowanie, malowanie, wycinanie, zapinanie guzików czy sznurowanie butów.
Przykłady zabaw usprawniających dużą motorykę:
 tory przeszkód
 slalomy
 rzucanie do celu
 zabawy z piłką
 zajęcia rytmiczne
Przykłady zabaw usprawniających małą motorykę:
 lepienie z plasteliny, modeliny
 nawlekanie koralików na sznurek
 przewlekanie sznurka przez dziurki
 robienie korali z makaronu itp.
Rozwój sprawności motorycznej dziecka odbywa się w sposób ciągły
i postępujący. Zmiany jakościowe tego rozwoju zależą od środowiska
wychowawczego. Jeżeli środowisko, w którym żyje dziecko jest ubogie w bodźce
2
i brakuje w nim osób, które będą wspierały jego rozwój, doskonalenie sprawności
przebiega metodą prób i błędów. Taka sytuacja często prowadzi do ukształtowania
się nieprawidłowych nawyków ruchowych np. trzymanie łyżki, chwyt narzędzia
pisarskiego itp., które mają silną tendencję do utrzymywania się mimo
podejmowanych działań korekcyjnych.
Niedobór ruchu (hipokinezja) może być przyczyną zaburzeń równowagi wewnętrznej
w organizmie dziecka. Skutkiem niedoboru ruchu mogą być nieadekwatne
zachowania, napięcia emocjonalne, zmiany nastroju itp.
Aktywność ruchowa dziecka w wieku przedszkolnym powinna trwać ok. 6
godzin dziennie. Należy pamiętać o tej prawidłowości i dbać o zaspokajanie potrzeb
dziecka w tym obszarze. Ważne jest, aby dziecko przebywało na świeżym powietrzu
niezależnie od pory roku i w każdą pogodę Zabawy na świeżym powietrzu sprzyjają
nie tylko rozwojowi ruchowemu, ale przy okazji służą uodparnianiu na choroby.
Charakterystyka rozwoju motorycznego dziecka:
Dziecko trzyletnie
 Chodzi, biega, skacze obunóż, pokonuje schody krokiem dostawnym.
 Na ogół jest mało samodzielne w zakresie samoobsługi (rozbieranie się,
ubieranie, mycie).
 Często występują ruchy niecelowe i dodatkowe, zwłaszcza, gdy dziecko uczy się
wykonywać nową czynność np. kopanie piłki.
 Mięśnie trzylatka są słabe, a więzadła stawowe rozciągliwe, co powoduje dużą
męczliwość i niską precyzję ruchów (niezręczność manualna i powolność
ruchowa).
Negatywny wpływ na motywację do ćwiczeń będzie miało częste poprawianie
wykonywanej przez dziecko czynności. Stałe narzekanie i ganienie za niedokładne
wykonanie czynności powoduje zniechęcenie i rezygnację z ćwiczenia umiejętności.
Dzieci czteroletnie
 W zakresie ruchu doskonaleniu ulega koordynacja, poprawia się równowaga.
 Wydłużają się kroki, dziecko coraz sprawniej biega i skacze.
 W zakresie małej motoryki następuje doskonalenie precyzyjnych ruchów dłoni i
umiejętności korzystania z narzędzi.
 Ustala się dominacja ręczności utrzymująca się na ogół przez całe życie
(ustalenie ręczności powoduje u dziecka wzmocnienie poczucia stabilności i
bezpieczeństwa, dzięki specjalizacji ruchów ręka dominująca staje się coraz
bardziej sprawna i precyzyjna)
Dzieci pięcioletnie
 Dzieci swobodniej biegają, wydłuża się krok.
 Sprawność chodzenia po płaszczyźnie i po schodach jest wysoka.
 Dzieci swobodnie podskakują.
 Kopią, rzucają i łapią piłkę.
 Doskonalą się umiejętności wymagające utrzymania równowagi.
 Doskonalą się ruchy celowe następuje eliminowanie dodatkowych.
3
Systematycznie prowadzone ćwiczenia rozwijają i doskonalą cechy
motoryczne takie jak:
 szybkość rozumianą jako zdolność do wykonywania wielorakich, szybkich i
zdecydowanych ruchów.
 zwinność tj. zręczność i gibkość
 wytrzymałość, czyli zdolność organizmu do długotrwałego wysiłku i odporność na
zmęczenie.
Motoryka dziecka może się doskonalić wyłączenie przez różnorodne ćwiczenia
realizowane w trakcie zabawy i czynności samoobsługowych. Obok usprawnienia
motorycznego ćwiczenia ruchowe pomagają rozwijać u dziecka takie cechy jak:
 samodzielność,
 odwaga,
 wytrwałość,
 gotowość do współpracy,
 gotowość do pomagania innym,
 umiejętność radzenia sobie z porażką.
Dziecko w wieku przedszkolnym jest gotowe do opanowania wielu coraz
bardziej złożonych czynności ruchowych np. wspinanie się, rzucanie, kopanie i
łapanie piłki, chodzenie po równoważni, jazda na wrotkach, pływanie itd. te
umiejętności dzięki pamięci kinestetycznej zostaną zapamiętane na długie lata i będą
stanowiły bazę dla prawidłowego funkcjonowania ruchowego człowieka.
Joanna Lewicka
Źródło:
1.M. Makris, D. Umiastowska „ Rozwój fizyczny i motoryczny dziecka w wieku przedszkolnym”
2.http://www.przedszkolestokrotka.blonie.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=60:rozw
oj-ruchowy-i-manualny-dziecka-w-wieku-przedszkolnym&catid=23:kcik-dla-rodzicowartykuy&Itemid=66
ZDROWY PRZEDSZKOLAK - ŻYWIENIE
Wiek przedszkolny to czas intensywnego rozwoju umysłowo-fizycznego, gdy
dzieciom potrzebne jest odpowiednio zbilansowane, urozmaicone pożywienie. Posiłki
powinny być zaplanowane na podstawie produktów naturalnych. Różne produkty
zawierają składniki odżywcze w różnych ilościach i proporcjach. Największą wartość
odżywczą mają produkty wysokiej jakości oraz jak najmniej przetworzone. Co
powinny jeść dzieci w wieku przedszkolnym? Wszystkie substancje odżywcze, w tym
mikroelementy i witaminy, są najlepiej przyswajalne, jeśli ich źródło jest naturalne –
unikajmy sztucznie syntetyzowanych dodatków. Nie ma produktu żywnościowego,
który dostarczałby wszystkich składników pokarmowych w odpowiednich ilościach
4
jednocześnie. Zgodnie z Piramidą Żywienia posiłki powinny zawierać produkty ze
wszystkich grup: zbożowe, warzywa i owoce, produkty białkowe, cukry i tłuszcze
w celu zapobiegania niedoborom wszystkie posiłki powinny być urozmaicone
Piramida Żywienia Przedszkolaka składa się z pięciu pięter obrazujących różne
grupy żywnościowe, które powinny wchodzić w skład prawidłowej diety
przedszkolaka. Żadna z grup samodzielnie nie pokrywa zapotrzebowania dziecka na
wszystkie składniki odżywcze, dlatego układając codzienne menu musimy korzystać
z produktów każdej z grup.
Produkty zbożowe (cenne źródło węglowodanów złożonych oraz błonnika
pokarmowego, a także białka roślinnego; bogate w składniki mineralne: magnez,
cynk, miedź i żelazo oraz witaminy z grupy B). Produkty zalecane :
• mieszane pieczywo (graham, razowe, pszenne z dodatkiem pełnego ziarna)
• wielozbożowe płatki śniadaniowe
• różnego rodzaju kasze - jęczmienna, jaglana, gryczana, kukurydziana, kus-kus
• ryż (biały i brązowy)
• makarony produkowane z różnych mąk (pszennej, żytniej, owsianej)
• potrawy z mąki i zbóż, np. naleśniki, kluski, pierogi.
Warzywa (źródło witamin, najważniejsze z nich to: beta-karoten (prekursor witaminy
A), witamina C, kwas foliowy, witamina K, niacyna, witamina E; źródło składników
mineralnych: potasu, żelaza, magnezu i wapnia; zawierają błonnik pokarmowy)
Produkty zalecane :
• warzywa surowe - wykorzystaj do przygotowania surówek i soków: marchew, seler,
buraki, kalarepa, kapusty, sałata, por, pomidory, ogórki zielone i kiszone, kapusta
kiszona, dynia, kalafior i inne
• warzywa mrożone - mieszanki warzywne, groszek, kalafior i inne. Gotuj na parze,
podawaj w postaci jarzynki oraz sałatek jarzynowych. Dodawaj do zup i sosów
• warzywa gotowane/duszone: fasolka szparagowa, cukinia, bakłażan, brokuły,
szpinak i inne. Wykorzystuj codziennie do posiłku obiadowego i/lub kolacji
• ziemniaki – najlepiej z wody lub pieczone bez dodatku tłuszczu
Owoce (bogate źródło witamin (C, beta-karotenu) - źródło składników mineralnych:
potasu, wapnia, magnezu i żelaza; zawierają węglowodany, także złożone; owoce,
z wyjątkiem awokado, mają znikomą zawartość tłuszczu i niską wartość
energetyczną). Produkty zalecane :
• świeże owoce, np. jabłka, kiwi, gruszki, owoce sezonowe, jak truskawki, czereśnie,
śliwki, maliny, wiśnie, porzeczki i in., owoce cytrusowe
• wyciskane ze świeżych owoców soki
• owoce suszone, np. rodzynki, figi, śliwki, morele (to dobra alternatywa dla słodyczy)
5
• owoce mrożone, jak truskawki, śliwki, porzeczki, wiśnie (można je wykorzystywać
w okresie jesienno – zimowym)
• kompoty owocowe z umiarkowana ilością cukru
Mleko i produkty mleczne (ważne źródło wapnia, który buduje kości i zęby;
zawierają białko; dostarczają składników mineralnych: fosforu, potasu, magnezu,
cynku i wielu innych; obfitują w witaminy z grupy B (zwłaszcza B2), oraz
rozpuszczalne w tłuszczu: A i D).
Dzieci między 3 a 6 rokiem życia potrzebują co najmniej 500-700 mg wapnia
dziennie ( w przypadku alergii dziecka na białko mleka alternatywą mogą być
produkty sojowe). Produkty zalecane :
• mleko (zawartość tłuszczu nie mniejsza niż 2%)
• mleko smakowe
• mleczne napoje fermentowane, np. jogurt, maślanka, kefir (najlepiej naturalne)
• sery białe, twarogowe, sery żółte i topione
• budynie i inne potrawy z mleka – z umiarkowaną ilością cukru
• koktajle i desery mleczne z umiarkowaną ilością cukru
Mięso, wędliny, ryby i jaja (doskonałe źródło białka o wysokiej wartości odżywczej
oraz żelaza; źródło witamin z grupy B – B1, niacyny (PP), B6 i B 12; ryby dostarczają
ponadto wielu składników mineralnych fosforu, potasu, jodu, cynku i wapnia; ryby są
także niezastąpionym źródłem kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, które
wpływają korzystnie na pracę układu krążenia; jaja są bardzo ważnym elementem
diety, oprócz cennego białka, dostarczają również wielu składników mineralnych, np.
cynku, siarki i żelaza). Produkty zalecane :
• drób, cielęcina, królik,
wołowina, chuda wieprzowina
• chude wędliny (polędwica,
szynka drobiowa)
• ryby – różne rodzaje (najlepiej morskie)
• jaja
Tłuszcze (tłuszcze są najbardziej skoncentrowanym źródłem energii (9 kcal w 1
gramie; tłuszcze roślinne są cennym źródłem witaminy E, nie zawierają cholesterolu;
masło obfituje w witaminy A i D, zawiera także cholesterol; tłuszcze nie stanowią
samodzielnego posiłku, są tylko dodatkiem). Produkty zalecane:
• do smażenia wybieraj olej rzepakowy
• do sałatek bardziej odpowiedni będzie dodatek oleju słonecznikowego, z pestek
winogron lub sojowego, oliwy z oliwek
• do smarowania pieczywa wybieraj masło lub wysokiej jakości miękką margarynę
(o niskiej zawartości kwasów tłuszczowych typu „trans”).
Poruszając temat zdrowego odżywiania dzieci, nie możemy zapomnieć
o aspekcie aktywności fizycznej, która stanowi fundament prawidłowego rozwoju
Państwa pociech. Polecam stronę internetową : zdrowyprzedszkolak.pl
Marta Miś
Źródło:
www.zdrowyprzedszkolak.org
www.izz.waw.plwww.zdrowystartwprzyszlosc.pl
Nasze Przedszkole należy do grona Przedszkoli Promujących Zdrowie. Oznacza to, że
każdy aspekt funkcjonowania Przedszkola ma na celu propagowanie zdrowego stylu
życia w zakresie żywienia i aktywności spożywczej.
6
KĄCIK PYCHOTKA- SMAKOTKA
Szarlotka
Jesień to czas na pyszne desery z jabłek. Oto prosta propozycja, którą można
łatwo i szybko przygotować razem z dziećmi. Dom będzie pachniał cynamonem
i wanilią. Myjemy, obieramy jabłka, (mogą być ze skórką) kroimy w kostkę lub
plasterki. Wkładamy do żaroodpornego naczynia, posypujemy obficie cynamonem.
Na wierzch posypujemy kruszonką. Pieczemy w piekarniku 40-50 min,
w temperaturze 180 stopni C. Podajemy na gorąco można z gałką lodów i bitą
śmietaną.
Kruszonka: pół kostki masła, jedna szklanka mąki, pół szklanki cukru, cukier
waniliowy.
Smacznego!
Mirosława Czajczyńska
MATEMATYKA PRZEZ ZABAWĘ
Każdy wie, że matematyka to królowa nauk. Jest obecna każdego dnia,
dookoła nas. Codzienne czynności i zwykłe zabawy, nie tylko pobudzają ogólny
rozwój dziecka, ale i mają ogromny wpływ na umiejętności matematyczne. Prawie
każdy rodzaj zabawy może łączyć się z rozwojem
tych umiejętności. Przesypywanie piasku z foremki
do wiaderka, wrzucenie kamienia do kałuży czy
nawet zbieranie liści opadłych z drzew może być
doskonałą formą ćwiczenia matematyki. Dzieci
stawiają sobie problemy do rozwiązania, badają
związki przyczynowo- skutkowe czy też uczą się
segregowania w oparciu o kształty. Warto
przedstawić parę zabaw, które można będzie
wykorzystać w domu czy podczas spaceru
Jesień jest porą roku, która nieodzownie
kojarzy się z wycieczkami do lasu. Podczas
wspólnych wypraw można zadawać dziecku
pytania, tworzyć zagadki np. co to jest -brązowa kula, twarda, słabo pachnie? –
Kasztan. Przez całą drogę można ćwiczyć pojęcia typu szorstki, gładki, bezwonny,
pachnący, twardy. Warto pozbierać „skarby lasu” (szyszki, patyki, kasztany, korę,
liście) by móc w domu wykonać bezpośrednie doświadczenie –na przykład
spróbować włożyć szyszkę do butelki. Rozmiar- ważna cecha matematyczna
przedmiotów, oczywista dla dorosłego, wcale nie jest tak oczywista dla dziecka.
7
Podczas zbierania „skarbów” dzieci manipulują nimi na różne sposoby. Odkrywają,
że mają różne kształty, widzą również, że może ich przybywać, ubywać, że zbiory
elementów przyrodniczych powiększa się lub maleje. Korzystając z bogactw przyrody
można dziecku dostarczyć różnorodnych doświadczeń zmysłowych bez konieczności
kupowania specjalnych zabawek. Rodzic powinien zawsze nazywać znalezione
przedmioty, uczyć mimochodem słów opisujące ich właściwości, zachęcać by
dziecko je powtarzało. Zwracać uwagę na liczebność zbiorów (jeden/dwa,
dużo/mało). Określać położenie w przestrzeni względem dziecka (przed tobą, za
tobą, obok). Używać słów taki sam, inny, podobny.
Maluchy uwielbiają zabawy piaskiem, wodą, błotem, śniegiem... Te swobodne,
w których poznają je wszystkimi zmysłami, i te zaplanowane przez dorosłego po to,
by mogły poznać specyficzne właściwości tych substancji. Piasek wsypany do wody
opada na dno, sól też, ale po chwili... znika. Tak jak cukier, który jednak nadaje jej
zupełnie inny smak. Woda rozlewa się na ziemi, a z piasku powstaje kopczyk, który
po chwili rozwiewa wiatr. Te zjawiska są dla dziecka nowe i niezwykle intrygujące.
Substancje niepoliczalne są atrakcyjne z jeszcze jednego powodu. Można je łączyć,
dzielić, przesypywać, przelewać, mieszać, rozdmuchiwać, wyciskać z plastikowych
pojemników. A że przyjmują kształt naczynia, można go dowolnie zmieniać. Daje to
dziecko zadowolenie płynące z panowania nad materią.
Aby uniknąć bałaganu, wiele zabaw można przeprowadzić w wannie bez wody
(włóż do niej podkładkę antypoślizgową i wstaw mały stołeczek) czy w kuchni. Jeśli
nie ma w niej miejsca, połóż folię na podłodze w pokoju. A w ciepłe dni najlepiej
pobawić się na dworze. Nie pozwalaj dziecku na umyślne rozchlapywanie wody po
całej kuchni, ale nie karć go, jeśli pochłonięte swymi eksperymentami wyleje ją
niechcący (wtedy po prostu razem wytrzyjcie podłogę).
Pomóż dziecku podsumować wyniki obserwacji i eksperymentów. Zwróć
uwagę, że piasek jest sypki, a błoto kleiste, że ryż, gdy go potrząsamy, grzechocze
inaczej niż cukier, że woda przelewana z jednej butelki (małej) zmieściła się w drugiej
(dużej), ale nie odwrotnie. Używajcie do zabawy pojemników o różnych rozmiarach,
kształtach i kolorach. Także przeźroczystych, bo oglądanie ich z różnych stron,
pustych, pełnych i niepełnych, rozwija wyobraźnię przestrzenną dziecka. Bawcie się
w rozpoznawanie pojemników z zamkniętymi oczami. Niech dziecko zgaduje, czy
dotyka dna, wieczka, szyjki itp.
A o to kilka propozycji matematycznych do przeprowadzenia w domu. Miłej zabawy!
Muzykalny ryż Potrzebne będą: duża blacha do pieczenia, ryż lub kasza jaglana,
3 plastikowe pudełeczka różnej wielkości z nakrętkami (bezpieczne dla dziecka),
łyżka i łyżeczka. Aniela wsypuje ryż do wszystkich trzech pojemników, przesypuje go
z jednego do drugiego. Robi to palcami, łyżką lub łyżeczką. Mama pozwala jej na
swobodną zabawę. Potem sprawdza, czy córeczka zauważyła, że zawartość
różowego pojemnika mieści się w zielonym ale nie odwrotnie. Pokazuje, jak zakręcić
pojemnik, potrząsnąć nim i posłuchać, jak grzechocze. Zachęca Anielę, żeby
zobaczyła, jak zmieni się dźwięk, kiedy słoiczek będzie wypełniony najpierw cały,
a potem tylko częściowo, a także wówczas, gdy potrząsa się nim to szybko, to znów
wolno. Dodatkowe korzyści z zabawy: zachęca do eksperymentowania, rozwija
wnikliwość i zdolność obserwacji, wyostrza zmysł dotyku i słuchu, poprawia
koordynacje ruchów, uczy przeciwieństw: pełen-pusty, cicho-głośno, itp.
Nietypowy pacjent Potrzebne będą: fartuszek, plastikowe nakrętki w trzech
rozmiarach, strzykawka (tłoczek musi się łatwo przesuwać), miseczka z kolorową
wodą, taca. Mama kładzie na tacy trzy nakrętki i stawia miskę z "lekarstwem" (żółtą
wodą). Weronika leczy nakrętki wstrzykując do nich lekarstwo. Mama pyta, w której
8
z nich zmieściło się najwięcej strzykawek wody. Potem powtarzają zabawę i liczą
wspólnie. Dodatkowe korzyści z zabawy: zachęca do liczenia, rozwija precyzję
ruchów.
Zagadkowa przemiana Potrzebne będą: fartuszek, folia na podłogę, przezroczyste
plastikowe butelki (bezbarwna i niebieska, np. po płynach do prania), dwie miski,
żółta woda, malutka łyżeczka, listek, orzeszek ziemny, patyczek do lodów, gąbka,
styropianowa tacka, inne. Weronika i Mateusz sprawdzają, jak przy pomocy
nietypowych przyborów napełnić butelki kolorową wodą. Mateusz wybrał
najskuteczniejszą metodę - wyciska wodę gąbką. Mama pyta, dlaczego w niebieskiej
butelce jest zielona woda. Czy naprawdę zzieleniała, czy tylko tak wygląda i jak to
sprawdzić? Weronika zastanawia się przez chwilę i poprawnie odpowiada na pytanie.
Pamięta, że wlewała żółtą wodę. Wylewa trochę wody z niebieskiej butelki na
styropianową tackę, żeby to pokazać. (Rok wcześniej nie umiałaby rozróżnić
pomiędzy tym, jak jest naprawdę, a jak się nam wydaje). Dodatkowe korzyści
z zabawy: rozwija myślenie, pokazuje, jaki jest efekt mieszania barw, uczy odróżniać
to co jest od tego, co się wydaje.
Wzory i kolory Potrzebne będą: fartuszek, taca, płaskie plastikowe pudełka (lub
blachy do pieczenia), galaretki w dwóch (lub więcej) kolorach, pojemniki na
rozpuszczenie
galaretki,
łyżka
wazowa,
foremki
do
ciasta.
Mama rozpuszcza galaretkę w gorącej wodzie (robi gęściejszą niż w przepisie).
Melania wlewa łyżką wazową nieco ochłodzony roztwór na dno pudełka. Powtarza to
samo z drugim kolorem. Kiedy galaretka po wstawieniu do lodówki dobrze się zestali,
mama przekłada placuszki na tacę, a córeczka wycina z nich kilka kształtów
foremkami do ciasta. Mama zachęca do nazwania ich kolorów, porównania kształtów
(zaokrąglone, z rogami, długie, krótkie itp.) i wielkości. Dodatkowe korzyści
z zabawy: budzi ciekawość (zestalenie się galaretki), zapoznaje z różnymi
kształtami, kolorami i rozmiarami.
Magiczny słoik Potrzebne będą: plastikowy słoik z nakrętką, deska do prasowania,
ryż, różne drobne przedmioty (kolorowe kamyki, muszelki, klocki, ludziki z zestawu
lego, nakrętki od butelek, piłeczka pingpongowa, mały samochodzik...).
Luis wkłada do słoika kilka kolorowych przedmiotów, a wolne przestrzenie wypełnia
ryżem. Liczy obiekty, które widać przy ściankach, toczy słoik po desce i powtarza
liczenie (jeśli dziecko jeszcze nie liczy, wystarczy oglądanie i nazywanie
przedmiotów). Czy ich ilość się zmieniła? Teraz sprawdza, jak się zachowa
zawartość słoika, gdy zmieni ilość wsypanego doń ryżu, a jak gdy wymieni schowane
w nim drobiazgi na inne. Zauważa, że czasami słoik równo toczy się po desce, a
czasami skręca w bok i spada. Czemu? Jedne drobiazgi łatwo zmieniają swoje
położenie, inne z trudem lub wcale. Czasem widać prawie wszystkie, a czasem
prawie żadnego. Dodatkowe korzyści z zabawy: rozwija wyobraźnię przestrzenną,
zachęca do liczenia i eksperymentowania, zapoznaje dziecko z ruchem po równi
pochyłej.
Estera Werpulewska
Źródło:
"Urodzony matematyk. Zabawy rozwijające zdolności umysłowe najmłodszych". KAtarzyna Mitros oraz
"Nasza tęczowa matematyka" Renata Dominek; Anna Pełka –Woszko
9
JESIEŃ W ŚWIECIE FAUNY I FLORY
22 września to pierwszy dzień astronomicznej jesieni. Tego dnia, kończy
się lato i nastaje nowa pora roku. Początek września, to przede
wszystkim dojrzewanie nasion i owoców licznych drzew i krzewów.
Jesienne miesiące to bardzo dobry czas na wspólną obserwację zmian
zachodzących w przyrodzie, przede wszystkim przygotowań do nadejścia zimy:
opadanie liści, pojawienie się w lesie grzybów, gromadzenie przez zwierzęta
zapasów na zimę, odloty ptaków do ciepłych krajów.
Jesień jest niezwykle różnorodna i wygląda inaczej w lesie, na łące czy w polu.
Wraz z nadejściem niskich temperatur powietrza w roślinach rozpoczyna się szereg
reakcji chemicznych, które doprowadzają do opadnięcia liści. Dzieje się tak za
sprawą fitochromu. Najprostszą odpowiedzią, dlaczego drzewa liściaste zrzucają
liście jest oszczędzanie wody przez drzewo. Liście pochłaniają jej najwięcej, a zimą
nie są tak bardzo potrzebne ponieważ zimą woda krąży jedynie w pniach i gałęziach.
Procesy metaboliczne w drzewach są zahamowane. Dojrzałe owoce i nasiona roślin
oraz grzyby są pokarmem dla wielu ssaków, które jesienią gromadzą zapasy
żywności na zimę.
Wiewiórki ukrywają znalezione owoce i nasiona roślin w dziuplach lub pod ziemią.
Krety magazynują w podziemnych korytarzach setki dżdżownic, którym najpierw
odgryzają przedni koniec ciała. Dżdżownice takie nie mogą wprawdzie pełzać, ale też
nie giną, dzięki temu, przez zimowe miesiące, krety korzystają ze świeżego pokarmu.
Bobry ściągają do wody gałęzie, które umocowują w mule, na dnie, zamieszkiwanych
przez siebie rzek i jezior. Woda, która w czasie zimowych chłodów ma niską
temperaturę, działa jak chłodziarka, dlatego zapasy gałęzi pozostają w niej świeże
przez całą zimę.
Ssaki takie jak jeż, borsuk i jenot jesienią najadają się do syta. Gromadzą pod skórą
zapasy tłuszczu, które wykorzystają, jako źródło energii, w czasie długiego snu
zimowego. Niektóre ssaki jesienią przygotowują sobie zimowe legowiska. Należą do
nich borsuki i łasice. Borsuki wyściełają je w tym celu liśćmi, a łasice sierścią,
upolowanych przez siebie, gryzoni. Stare nory borsuków lub lisów na okres zimy
chętnie zajmują jenoty. Drobne ssaki np. popielice przenoszą się z letnich kryjówek
w dziuplach lub szczelinach drzew, do podziemnych nor. Nietoperze szukają
różnych zakamarków w piwnicach, ziemiankach oraz na strychach starych
domów. Myszy domowe, polne i leśne chętnie wprowadzają się na zimę do
domów, stajni, stodół, aby korzystać w nich z zapasów żywności,
zgromadzonych przez ludzi. Jesienią, przed nadejściem silnych mrozów, ssaki żyjące
w naszych lasach, zmieniają letnie futro na ciepłe futro zimowe, o znacznie dłuższych
i gęściej ułożonych włosach. Niektórym ssakom np.: gronostajowi czy zającowi
bielakowi wyrasta na zimę białe futro. Dzięki niemu, na tle białego śniegu, będą
trudno dostrzegalne dla drapieżników. Ptaki, które zostają na zimę, takie jak: sójki,
sikory, dzięcioły, puszczyki, sóweczki, podobnie jak ssaki, jesienią intensywnie
żerują. Gromadzą w tym okresie zapasy tłuszczu, które wykorzystają jako
źródło energii, podczas zimowych chłodów. Niektóre z nich tak jak np.:
sikory, na okres jesieni i zimy, przenoszą się w pobliże ludzkich siedzib, gdzie
łatwiej mogą znaleźć pokarm. Większość ptaków, które wiosną i latem
spotykamy w Polsce, na zimę odlatuje w te rejony świata, w których jest ciepło
i mają pod dostatkiem pokarmu. Najwięcej ptaków opuszcza Polskę pod koniec lata
i na początku jesieni.
Katarzyna Gracjasz
10
KSIĄŻKI NA JESIENNE WIECZORY
Szukacie Państwo dobrej książki dla dzieci? Pomoże Wam w tym
lista fundacji ABCXXI. Miłość do słowa pisanego warto
zaszczepiać w dzieciach już od najmłodszych lat! Wielu z nas zapewne
wspomina z nostalgią wieczory w czasach dzieciństwa, kiedy rodzice opowiadali lub
czytali nam bajki na dobranoc. Te wspólnie spędzone chwile z książką służyły nie
tylko budowaniu rodzinnych więzi. Czytanie odgrywa ogromną rolę w edukacji,
a proste, bajkowe historie z morałem pokazują dziecku, jak powinny wyglądać
szlachetne postawy. Fundacja ABCXXI, organizator m.in. akcji "Cała Polska czyta
dzieciom" apeluje do rodziców: ●Lawinowo rośnie ilość informacji i wiedzy. Kto nie
czyta, nie nadąży za zmianami we współczesnym świecie, ●Czytanie chroni dzieci
przed uzależnieniem od telewizji i komputerów ●Czytanie jest dobrą alternatywą dla
fałszywych wartości masowej kultury. Ponadto wszyscy wiemy, że czytanie rozwija
wyobraźnię, a także wzbogaca język - człowiek obcujący z książkami ma większą
łatwość wysławiania się w mowie i piśmie. Jeśli dziecko od małego miało styczność
z bajkami i lekturami, będzie łatwiej sobie radziło w szkole. Jest jeszcze inna, istotna
zaleta- dzięki możliwości wypożyczania książek czytanie jest tanim hobby.
Podsumowując - otrzymujemy mnóstwo korzyści właściwie za minimalną cenę.
Fundacja ABCXXI zaleca, aby czytać dziecku co najmniej 20 minut dziennie oraz
dopilnować, aby miało dostęp do książek. Jeśli dziecko za książkami nie przepada,
warto zastanowić się, jak je do nich zachęcić. Przede wszystkim dzieci są ciekawe
świata - dlatego lubią oglądać telewizję, a ostatnio - surfować w Internecie. Dlatego
powinny wiedzieć, że informacje o otaczającej je rzeczywistości równie dobrze mogą
czerpać z książek, które dostarczą im ciekawostek, a także konkretnie odpowiedzą
na nurtujące ich pytania. Żeby dziecko sięgnęło po lekturę, ta powinna być ciekawa
pod względem wizualnym, a także (jeśli dziecko próbuje już czytać samo) mieć na
tyle duże litery, żeby ich odczytywanie go nie zniechęciło. Ważne jest również, aby
poziom lektury był dostosowany do wieku malucha, aby ten dobrze zrozumiał, o
czym jest dana historia.Na swojej stronie internetowej calapolskaczytadzieciom.pl
fundacja zamieściła "Złotą listę" książek dla dzieci i młodzieży. Przy wyborze lektur
kierowano się nie tylko walorami literackimi, ale też zwracano uwagę, czy książka
skłania do refleksji i śmiechu. Kompletna lista dostępna jest na witrynie fundacji. Ja
przytoczę kilka dla dzieci przedszkolnych:
Marta Bogdanowicz (opracowanie) - Rymowanki - przytulanki
Paulette Bourgeois, Brenda Clark - seria o Franklinie
Jan Brzechwa - Wiersze i bajki
Gilbert Delahaye - seria o Martynce
Czesław Janczarski - Miś Uszatek,
Joanna Papuzińska - Śpiące wierszyki
Renat Piątkowska - Opowiadania z piaskownicy
Julian Tuwim - Wiersze dla dzieci
Wojciech Widłak - seria o panu Kuleczce,
Hans Christian Andersen – Baśnie,
Waclaw Čtvrtek - O gajowym Chrobotku; Bajki z mchu i paproci
Astrid Lindgren - seria o Pipi Pończoszance, Emil ze Smalandii
Hugh Lofting - seria o Doktorze Dolittle
Kornel Makuszyński - Przygody Koziołka Matołka,
Danuta Wawiłow – Wiersze
Życzę miłych chwil spędzonych wspólnie z dziećmi podczas czytania w długie
jesienne wieczory.
Mirosława Czajczyńska
11
JAK OKREŚLAĆ DZIECKU GRANICE?
Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek
innego potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.
R. Coles
Czasem słyszy się takie stwierdzenie: „To przekracza wszelkie granice”. O co
chodzi? O jakie granice? Co zostało przekroczone? W wychowaniu codziennością są
sytuacje, w których rodzice i wychowawcy zmierzają się z pragnieniami czy
kaprysami dzieci, ich dobrym bądź uciążliwym czy wręcz nieznośnym zachowaniem.
Oto kilka przykładów:
– Nie będę tego jadł. To jest niedobre.
– Kup mi grę. Aaaaaaaaaaaaa…!!! (wrzask na cały sklep).
– Pani w szkole jest głupia i wstrętna. Nie pójdę tam więcej.
– Nie zostawiaj mnie w przedszkolu. Nie kochasz mnie.
Nie jest łatwo odróżnić kaprysy dzieci od ich rzeczywistych potrzeb. Zresztą do
jednego i drugiego dzieci mają prawo. Dopiero reakcja dorosłego może przyczynić
się do tego, że dziecko samo spostrzeże różnicę i wyciągnie wnioski albo – wprost
przeciwnie – utwierdzi się w przekonaniu, że wszystko mu wolno. Życie dziecka jest
jak droga. Jeśli droga jest dobrze oznakowana, to dziecko bezpiecznie osiągnie cel.
Nie ma wychowania tam, gdzie nie ma oznakowanych szlaków, po których
można się bezpiecznie poruszać. Zasady bowiem zapewniają poczucie stabilności
i bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego. Dzięki nim wiemy, czego się
spodziewać. Mogą także pomóc w takim porozumiewaniu się z ludźmi, aby nie ranić
siebie nawzajem. Dzięki zasadom dziecko uczy się akceptowanych zachowań
społecznych oraz poznaje konsekwencje ich nieprzestrzegania. Aby móc dziecku
określać granice, rodzice powinni najpierw poznać swoje granice, otworzyć się na
prawdę o sobie. Granice budują poczucie własności i odpowiedzialności. Kiedy wiem,
jakie mam granice, wiem też, za co jestem odpowiedzialny, a za co nie: jestem
odpowiedzialny za siebie i w stosunku do innych, ale nie jestem odpowiedzialny za
myśli i uczucia innych. Dziecko dopiero uczy się ustawiania granic, przestrzegania
zasad i norm – najpierw od rodziców, potem do innych dorosłych – by móc w
odpowiednim momencie swojego życia dokonywać świadomych wyborów w taki
sposób, aby nie ranić siebie i innych. Zatem określając granice:
- Porządkujemy świat dziecka; z granicami jest bezpieczniejszy, bardziej zrozumiały.
-Pozwalamy dziecku podejmować decyzje, zmagać się z trudnościami
w kontrolowanych a więc bezpiecznych dla niego warunkach.
-Pomagamy dziecku uczyć się a więc poznawać i przyswajać ogólnie obowiązujące
zasady.
- Wspomagamy rozwój dziecka – np. zmaganie się z granicami pokazuje, jakie
dziecko ma kompetencje i z czym ma trudności. Obserwując dziecko widzimy więc
jakie sfery rozwoju należy usprawniać, stymulować.
- Ułatwiamy sobie samym wpływanie na swoje dziecko – poprzez odwoływanie się do
ustalonych reguł i w razie potrzeby poprzez stosowanie konsekwencji zamiast
karania.
-Pomagamy dzieciom określać związki pomiędzy osobami. Granice stawiają dzieci
w roli podmiotu w relacji z jego rodzicami.
12
Jak i jakie granice stawiać?
-Granice ukierunkowują działanie.
- Nie powinny być ani zbyt wąskie (nadmierne kontrolowanie) ani zbyt obszerne
(minimalna niedostateczna kontrola). Powinny być zrównoważone – kształtujące
poczucie wolności oparte na odpowiedzialności. Mają więc pozwalać dziecku na
dokonywanie ograniczonego wyboru, na ponoszenie konsekwencji. Takie granice
uczą współpracy, kształtują poczucie sprawstwa.
-Mają być wskazówkami postępowania dziecka – będąc sformułowane w sposób
pozytywny.
-Stabilne, stałe. Granice nie będące stabilnymi – zależne wręcz od nastroju rodzica
nie zapewniają dziecku poczucia stabilności, nie kształtują odpowiedzialności.
-Dynamiczne jako system zasad dostosowywany do rzeczywistości.
-Na temat zasad i norm określających granice nie dyskutujemy z małym dzieckiem,
nie targujemy się – zasadność istnienia granic wynika z ich istnienia.
-Do zasad i norm odwołujemy się.
Reasumując, pierwszym krokiem w celu ustalenia zasad powinny być: słowa !
1. Komunikat powinien dotyczyć zachowania dziecka – należy skoncentrować się
na zachowaniu, a nie na postawie, uczuciach lub wartościach dziecka:
NIE
Zosiu, nie widzisz, że jestem zajęta?
TAK
Rozmawiam. Stukanie mi przeszkadza.
2. Należy być bezpośrednim i konkretnym – powiedzieć jasno i krótko, czego
dorosły oczekuje od dziecka, oraz w razie potrzeby, kiedy i jak ma wykonać
określone zadanie:
NIE
Tylko nie wracaj zbyt późno!
TAK
Wróć na kolację o wpół do siódmej.
3. Dokładnie określa konsekwencje.
NIE
Tylko nie jedź rowerem po ulicy, bo
możesz wpaść pod samochód!
TAK
Rowerem możesz jeździć po chodniku
lub na podwórku. Inaczej schowam go w
garażu.
Krokiem drugim są : czyny !
Należy popierać słowa działaniem –słowa rodzica są na tyle wiarygodne, na ile
potwierdzają je stojące za nimi działania! Należy reagować natychmiast, kiedy
dziecko idzie się bawić, a nie wypełniło swoich obowiązków, np. Nie ma zabawy,
dopóki nie wyjdziesz z psem lub Jeśli po sobie nie posprzątasz, nie dostaniesz
klocków przez kilka dni. Bez wątpienia włożony w wyznaczanie granic trud przyniesie
dużo korzyści w kontaktach rodziców z dzieckiem. A w przyszłości zaowocuje
dojrzałością społeczną w dorosłym życiu.
Joanna Hadała-Polkowska
Źródło:
D.Scott Ridley, B. Walther "Jak nauczyć dzieci odpowiedzialności", Gdańsk 2005
„Jak kochać i wymagać? Poradnik dla rodziców” http://www.ore.edu.pl/dla-rodzicow-2/4413wychowanie
13
ZABAWY FUNDAMENTALNE
Zabawy fundamentalne opierają sie na założeniu, że w wieku od 0 do 6 lat dzieci
budują podstawy swojej wiedzy i zdolności dzięki zabawie. Najważniejszą elementem
tych rozwijających zabaw są rodzice i opiekunowie, którzy tworzą dziecku atmosferę
pełną ciepła, bezpieczeństwa i otwartości. Sami przy tym mają niesamowitą okazję
do spędzenia czasu ze swoją pociechą, poznanie jej zainteresowań, możliwości
potrzeb oraz zbudowania z nią silnej więzi. Oto przykłady takich zabaw.
LUSTRZANE MALOWANKI
Zegnij kartkę na pół - na jednej połowie namalujcie farbami coś związanego z zimą i
świętami. Dziecko niech zegnie kartkę i otworzy - powstanie symetryczny obrazek,
który można dalej poprawiać, malować i ozdabiać, a przy tym doskonalić
spostrzeganie wzrokowe.
WYDZIERANKI - PRZYKLEPYWANKI
Przygotujcie do zabawy papier kolorowy, klej i kartkę papieru. Najlepszy i najbardziej
rozwijający sprawność manualną dziecka etap pracy to wydzieranie kawałków
papieru - mogą być konkretnego kształtu, ale nie muszą. Ważne, żeby dziecko
czerpało z tego działania radość i satysfakcje. Z wydartych kawałków możecie
stworzyć na kartce, co tylko chcecie!
PORTRETY MALOWANE SŁOWAMI
Wspólne oglądanie zdjęć z dzieciństwa sprzyja rozwijaniu słownictwa - opisujcie
razem wygląd ludzi na zdjęciach, kolory włosów, oczu, ubrań itp. Można również
urozmaicić tę czynność zgadywankami - dziecko opisuje wygląd, a dorosły odgaduje,
o kim mówi dziecko (a potem oczywiście zamiana ról).
ZADANIA NA CZAS
W celu nauki i utrwalania umiejętności liczenia warto dawać dziecku zadania na czas
- "Ciekawe, czy jak doliczę do 10, to zdążysz założyć czapkę i rękawiczki?", "A teraz
doskocz do łóżka zanim doliczę do 20".
SŁUCHAM I RYSUJĘ
Najpierw posłuchaj z dzieckiem znanej i lubianej przez niego piosenki,
porozmawiajcie, o czym jest tekst, a następnie poproś, aby dziecko narysowało
obrazek do niej.
KUCHENNE REWOLUCJE
W trakcie tworzenia świątecznych potraw pozwól dziecku uczestniczyć w nich - niech
przesypuje składniki z jednego pojemnika do drugiego, zanurza ręce w różnych
produktach, niech pomaga w ugniataniu ciasta, wącha i smakuje - takie
wielozmysłowe doświadczenia bardzo dobrze wpłyną na jego rozwój.
TO POTRAFIĘ!
Razem z dzieckiem stwórzcie tablicę lub księgę, w której będziecie gromadzić
dyplomy za zdobycie różnych umiejętności przez dziecko (rysować dom, wycinać,
jeździć na rowerze). Na pewno wzmocni to u dziecka poczucie sprawstwa oraz
podniesie samoocenę.
UKŁADANKI-SORTOWANKI
Każda okazja jest dobra, żeby coś posegregować. Dobrą okazją do tego jest
wspólne sortowanie prania i rozdzielania rzeczy białych, kolorowych oraz układanie
na osobnych kupkach spodni, skarpetek itp.
14
KOLOROWE SPACERY
Spacery
stwarzają
niezliczoną
ilość
zabaw
sprzyjających
rozwojowi
spostrzegawczości dzieci. Za każdym razem wybierzcie się na poszukiwanie jednego
koloru na ulicach - gdy ktoś zobaczy coś w danym kolorze musi wskazać drugiej
osobie i wykonać jakieś zadanie - podskoczyć, klasnąć lub zaznaczyć na kartce,
a następnie podliczyć i sprawdzić, kto ma lepszy wzrok.
GIMNASTYKA JĘZYKA
W trakcie śniadania lub przygotowywania posiłków wysmaruj dziecku buzię wokół ust
miodem, dżemem i poproś dziecko, aby oblizało swoją buzię do czystości sprawność języka ściśle wiąże się z mową.
Wesołej zabawy!
Adrianna Cudak-Fita
Źródło:
Rose C., Lotkowska K., Zabawy fundamentalne dla przedszkoli.
Rose C., Dryden G, Zabawy fundamentalne, Gdańsk 2009.
MIEJSKI PROGRAM PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ
Holistyczne spojrzenie na dziecko, dostosowana do tego różnorodność
i systematyczność podejmowanych działań, przy udziale i zaangażowaniu
nauczycieli, rodziców, logopedy i dyrektora, może zaowocować sukcesem. Jesteśmy
tego świadome i dlatego od 2007 roku realizujemy w naszym przedszkolu Miejski
Program Profilaktyki Logopedycznej. Punktem wyjścia dla wszelkich zabiegów
profilaktycznych i terapeutycznych, jest rzetelna diagnoza. Pozwala ona rozpoznać
istniejące problemy, a także potrzeby i możliwości poszczególnych dzieci, świadomie
założyć cele, zaplanować metody i formy jego realizacji oraz dostosować najlepsze,
różnorodne narzędzia, aby osiągnąć te cele. Im wcześniej zostanie rozpoznany
problem i rozpoczną się działania skierowane na dziecko, tym lepiej. Współpraca
z rodzicami, informacje o przebiegu ciąży i pierwszym okresie życia dziecku są
niezbędne do przeprowadzenia diagnozy logopedycznej.
Cel strategiczny programu:
 jak najlepsze przygotowanie dzieci do podjęcia nauki w szkole i osiągnięcie
przez nie sukcesu, na miarę jego możliwości rozwojowych.
Cele ogólne:
 Stymulowanie rozwoju mowy i języka tak, by wszystkie dzieci w grupie
osiągnęły: sprawność strony artykulacyjnej, gramatycznej i leksykalnej;
15

umiejętność sprawnego komunikowania się z rówieśnikami i osobami
dorosłymi (tak z bliskiego, jak i z dalszego otoczenia); umiejętność mówienia
o swoich potrzebach i stanach emocjonalnych;
Włączenie rodziców w proces stymulacji rozwoju mowy i języka dzieci,
a u dzieci z zaburzeniami mowy - w proces diagnostyczny i postdiagnostyczny.
Program obejmuje wszystkie dzieci uczęszczające do Przedszkola nr 77
„Tęczowe Siódemki” wraz z ich rodzicami, nauczycielami, logopedą, dyrektorem
i zakłada ścisłą współpracę pomiędzy jego uczestnikami. Oddziaływania dotyczą
dzieci z problemami logopedycznymi, w szczególności z zaburzeniami: funkcji
oddechowo-połykowych, sprawności motorycznej narządów mowy, brzmienia głosu,
poziomu rozumienia mowy, sprawności artykulacyjnej, gramatycznej i leksykalnej,
słownika biernego i czynnego, a także dzieci, które wykazują się ponadprzeciętnymi
umiejętnościami wypowiedzi.
Oczekiwane efekty
Dziecko:
 rozumie i wykonuje proste polecenia słowne; rozumie i zapamiętuje polecenia
wykraczające poza aktualną sytuację;
 wypowiada się na określony temat, wymienia nazwy przedmiotów, nazywa
osoby,
czynności,
części
ciała,
używa
czasowników,
określeń
przymiotnikowych i przysłówkowych; umiejętnie nominuje przedmioty w
najbliższym i dalszym otoczeniu; umiejętnie określa położenie przedmiotów w
przestrzeni (na, pod, w, za, przed, między, po prawej stronie, po lewej stronie),
wykazuje się bogatym zasobem leksykalnym,
 buduje poprawne zdania złożone oraz zdania pytające; zachowuje logiczną
kolejność zdarzeń i opowiada obrazek sytuacyjny,
 różnicuje według cech jakościowych i ilościowych (mały - duży, mało – dużo,
wysoko -nisko, szybko - wolno, gruby - chudy, krótkie - długie, słodki - kwaśny,
suchy - mokry, młody - stary); wykazuje się znajomością kolorów i kształtów,
 umiejętnie identyfikuje emocje swoje i innych (smutny, wesoły, zdziwiony,
zmartwiony),
 prawidłowo realizuje głoski w izolacji, sylabach, wyrazach i zdaniach, różnicuje
głoski o podobnym brzmieniu,
 śpiewa proste piosenki i prezentuje krótkie wiersze,
 samodzielnie i spontanicznie nawiązuje kontakty z innymi dziećmi
i z dorosłymi.
Jeśli rodziców niepokoi rozwój mowy i myślenia dziecka zapraszam na
konsultacje logopedyczne we wtorki w godz. 7.00 – 8.00 oraz w czwartki w godz.
15.00 - 16.30.
Małgorzata Frącek, neurologopeda kliniczny
TĘCZOWE WIADOMOŚCI zredagowała Dorota Skórska
Druk: siedem cztery, ul. Kluczborska 26B, Wrocław
16