Usługi transportowe

Usługi transportowe
2015-12-23 08:17:26
2
Infrastruktura drogowa Turcji jest systematycznie rozbudowywana i modernizowana pod kątem dyskontowania
położenia kraju w paneuropejskim korytarzu transportowym wiodącym do Azji Centralnej i Bliskiego Wschodu.
Obecnie długość autostrad wynosi ok. 13 tys. km. Udział transportu drogowego w przewozach
międzynarodowych Turcji szacowany jest na ponad 10%.
Usługi transportowe
1. TRANSPORT W TURCJI
Infrastruktura drogowa Turcji jest systematycznie rozbudowywana i modernizowana pod kątem dyskontowania
położenia kraju w paneuropejskim korytarzu transportowym wiodącym do Azji Centralnej i Bliskiego Wschodu.
Obecnie długość autostrad wynosi ok. 13 tys. km. Udział transportu drogowego w przewozach
międzynarodowych Turcji szacowany jest na ponad 10%.
Ekonomiczne znaczącym przedsięwzięciem umacniającym pozycję Turcji w transporcie międzynarodowym na
linii Europa-Azja/Bliski Wschód jest budowa tunelu kolejowego pod Bosforem- tzw. żelaznej drogi jedwabnej. Jego
otwarcie dla ruchu kolejowego przewiduje się w 2011 r., a osiągnięcie pełnych zdolności przewozowych zakłada
się w 2015 r.
Wg niektórych źródeł, przychody Turcji z tytułu usług transportowych mogą osiągnąć 7,5 mld USD rocznie, czyli
niemal 10% wolumenu transportu między Europą a Azją (por.
http://www.thenational.ae/article/20080609/FOREIGN/434883938/1013/SPORT&Profile=1013).
Z kolei porty tureckie w Basenie Śródziemnomorskim oraz Czarnomorskim, jak Stambuł, Izmir, Izmit, Samsun,
Trabzon, Mersin i Iskenderun odgrywają ważną rolę w przy przewozach Północ-Południe, umożliwiając transport
ponad 250 mln t towarów rocznie (dane dla 2006-2007 r.,
http://www.us-istanbul.com/pdfs/reports/turkey/turkey_transportation.pdf). Flota turecka z ponad 1400 statkami
o potencjale przekraczającym 7,2 mln DWT należy do grona 30 największych flotylli świata. Transport morski
dominuje też zdecydowanie- na pozimie 87%- w realizacji handlu zagranicznego Turcji.
Turcja posiada 34 lotniska. Drogą powietrzną przewożonych jest rocznie ponad 1,5 mln t. towarów (ok. 1%
przewozów zagranicznych Turcji) oraz 38 mln pasażerów w połączeniach międzynarodowych i 32 mln na liniach
krajowych (dane dla 2007 r.).
Tempo i skala dostosowań Turcji do acquis oceniane są przez Komisję Europejską jako umiarkowane.
Zaawansowaną harmonizację osiągnięto w zakresie uregulowań transportu drogowego. W przypadku
ujednolicenia przepisów dot. przewozów lotniczych i morskich postęp uwarunkowany jest przystąpieniem Turcji
do stosownych konwencji międzynarodowych (np. w dziedzinie bezpieczeństwa na morzu). Brak liberalizacji
rynku przewozów kolejowych i monopolistyczna pozycja na nim Tureckich Koleji Państwowych (TCDD) przekłada
się na krytyczną ocenę dostosowań Anatolii w tym obszarze (por. raport KE z postępów dostosowawczych Turcji z
dnia 5 listopada 2008 rhttp://ec.europa.eu/enlargement/pdf/press_corner/key-documents/reports_nov_2008/turkey_progress_report_en.
3
pdf ).
2. TRANSPORT DROGOWY Z POLSKĄ
2.1. Międzynarodowy transport pomiędzy Polską a Turcją został uregulowany Umową między Rządem Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Turcji o międzynarodowych przewozach drogowych z dnia 9
września 1977 r.
Zgodnie z jej zapisami bezpośredni przewóz towarów pomiędzy oboma krajami nie jest kontyngentowany,
ograniczeniom ilościowym podlegają natomiast przewozy zaczynające się w krajach trzecich lub w przypadku,
gdy pojazd wjeżdża do drugiego kraju na pusto (dysponentem pozwoleń jest BOTM). Pozwolenie przy wjeździe na
pusto nie jest konieczne, jeżeli waga samochodu przewożącego towar (waga całkowita z ładunkiem) nie
przekracza 3,5 tony.
Kierowcy zawodowi (kierowcy samochodów ciężarowych, autobusów wycieczkowych, itp.) przyjeżdżający do
Turcji muszą posiadać wizę turecką (z prawem wykonywania zawodu kierowcy) uzyskaną w Ambasadzie Turcji w
Warszawie.
Wydawane na przejściach granicznych z Turcją wizy są wizami turystycznymi i nie uprawniają do wykonywania
zawodu kierowcy na terytorium Turcji.
2.2. Polskie firmy transportowe prowadzące przewozy na terytorium Turcji uzyskiwać muszą każdorazowo
zezwolenia na transport, których limit, zwłaszcza w odniesieniu do takich kategorii jak wwóz żywych zwierząt
pochodzących z krajów trzecich, jest mocno ograniczony. Turcja nie uznaje automatycznie certyfikacji i licencji
wspólnotowych na prowadzenie międzynarodowej działalności transportowej, odbywa się to na bazie
porozumienia dwustronnego Polska-Turcja lub w oparciu o stosowne umowy Turcja-UE.
Rozwiązaniem w tej sytuacji może być założenie firmy transportowej w Turcji, należy jednakże uwzględnić szereg
istotnych uwarunkowań:
- Obowiązujące regulacje dopuszczają założenie w Turcji firmy polskiej wg prawa tureckiego, musi to być jednak
firma nowa, a nie oddział firmy polskiej.
- W praktyce, wobec istniejących barier biurokratycznych, wspólnik turecki wydaje się niezbędny do
uruchomienia działalności firmy transportowej
- Pojazdy transportowe muszą być zarejestrowane w Turcji, a w świetle ograniczeń importowych, pojazdy
sprowadzone z zagranicy nie mogą być starsze niż bieżący rok produkcji- Kierowcy muszą być obywatelami
tureckimi i posiadać stosowne uprawnienia nadane po zaliczeniu szkolenia przeprowadzanego przez Ministerstwo
Transportu, szkolenie odbywa się w j. tureckim. Uprawnienia i kwalifikacje do prowadzenia pojazdów ciężarowych
(prawo jazdy odpowiedniej kategorii) wydane w innych krajach nie są uznawane w Turcji.
- Zatrudnienie cudzoziemców w Turcji wymaga uzyskania pozwolenia na pobyt oraz pozwolenia na pracę,
wydawanych w drodze uciążliwej i długotrwałej procedury, podlegających warunkowemu przedłużeniu na
limitowane w liczbie i czasie kolejne okresy. Przepisy o zatrudnieniu cudzoziemców są w Turcji restrykcyjnie
przestrzegane.
- Firma z kapitałem zagranicznym, założona wraz z wspólnikiem tureckim, korzysta w Turcji z preferencji
4
oferowanych przez przepisy tureckie dla inwestycji zagranicznych, a jednocześnie może uzyskać wsparcie
przewidziane dla tureckich firm sektora MSP.Firma z kapitałem zagranicznym, założona wraz z wspólnikiem
tureckim, korzysta w Turcji z preferencji oferowanych przez przepisy tureckie dla inwestycji zagranicznych, a
jednocześnie może uzyskać wsparcie przewidziane dla tureckich firm sektora MSP.
3. Autostrada Ankara-Stambuł
Od 1 lipca 2010 r. przejazd autostradą Ankara-Stambuł płatny jest wyłącznie w systemie elektronicznym
Notą nr 2010/PDGY/873196 z dnia 6 lipca 2010 r., Ambasada RP w Ankarze została poinformowana przez
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Turcji, że z dniem 1 lipca 2010 r. został zniesiony system płatności
gotówkowej w opłatach za przejazd autostradą Ankara-Stambuł.
Od ww. dnia opłaty mogą być regulowane wyłącznie w elektronicznym Systemie Automatycznego Przejazdu
(skrót w j. tureckim OGS) lub Systemie Kart Kredytowych (skrót w j. tureckim KGS). Na marginesie warto
przypomnieć, że od pewnego czasu wymagane jest w tym samym systemie (tj. OGS lub KGS) wnoszenie opłat za
przejazd mostem nad Bosforem na kierunku Europa-Azja (przejazd w przeciwnym kierunku jest bezpłatny).
Odstąpienie od systemu płatności gotówkowej podyktowane jest względami ekonomicznymi (oszczędności
kosztu obsługi autostrad), a system elektronicznej płatności wprowadzany jest stopniowo na kolejnych odcinkach
autostrad.
Abonament w postaci karty płatniczej systemu OGS można wykupić w następujących bankach: Ziraat, Isbank,
Vakifbank i Garanti Bank, natomiast w odniesieniu do systemu KGS – dodatkowo w Halkbank i Bank Asya. W
bankach tych można także doładowywać ww. karty.
Brak możliwości uiszczenia opłaty w obowiązującym systemie powoduje korki w punktach poboru opłat na
bramkach przy opuszczaniu autostrad, a w konsekwencji obciążenie nieautoryzowanego użytkownika karą
grzywny w wysokości 10-krotnej wysokości opłaty za najdłuższy odcinek autostrady. Kara może zostać
anulowana pod warunkiem wykupienia abonamentu OGS lub KGS i uiszczenia opłaty w ciągu 10 dni od daty
nieautoryzowanego przejazdu autostradą. Sprzedaż i doładowanie kart prowadzone będą przez oddziały dyrekcji
dróg państwowych na stacjach Camlica w Stambule i Akincilar w Ankarze oraz w kasach przy najbardziej
uczęszczanych drogach dojazdowych do autostrad.
W celu uniknięcia problemów związanych z wyczerpaniem limitu gotówki na karcie płatniczej KGS, dopuszcza się
możliwość korzystania z kredytowej karty KGS, powiązanej z posiadaną przez użytkownika kartą kredytową.
Dodatkowe informacje (j. ang.):
http://www.turkeytravelplanner.com/trans/Car/pay_toll.html
Przydatne linki:
■
■
■
Biuro Obsługi Transportu Międzynarodowego-http://www.botm.gov.pl/
Wydawanie karnetów TIR- Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Warszawiehttp://zmpd.pl/strona.php?str_id=30
Generalna Dyrekcja Dróg w Turcji- http://www.kgm.gov.tr/indexe.htm (wydaje m.in. decyzje w zakresie
5
■
■
■
■
■
■
■
■
■
pozwolenia na wjazd ciężarówek o nienormatywnych wymiarach/wagach, koszt ok. 400 TL)
Legislacja drogowahttp://www.abgs.gov.tr/tarama/tarama_files/14/SC14DET_Road-Technical%20Conditions.pdf
Plany dostosowań legislacyjnych Turcji w rozdziale 14 negocjacji akcesyjnych (transport) http://www.abgs.gov.tr/files/Muktesebat_Uyum_Programi/En/Chapter_14.pdf
Tureckie Stowarzyszenie Ekspedytorów (UTİKAD)- http://www.utikad.org.tr/eng/forwarding.asp
Tureckie Koleje Państwowe TCDD- http://www.tcdd.gov.tr/tcdding/ankist_ing.htm
Link do przetargów Tureckich Kolei Państwowych- http://www.malzeme.tcdd.gov.tr/
Firma spedycji międzynarodowej, Palamutlar- http://www.palamutlar.com.tr/ing_index.html
Ministerstwo Transportu i Łączności- http://www.ubak.gov.tr/eubak/eubak-ana-sayfa
Turecka Izba Transportu Morskiego- http://www.denizticaretodasi.org/DetoPortalIng/Default.aspx?tabid=515
Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń Spedycyjnych FIATA- http://www.fiata.com/ .
6