pdf tutaj - Duszpasterstwo Rodzin Archidiecezji Gnieźnieńskiej

Transkrypt

pdf tutaj - Duszpasterstwo Rodzin Archidiecezji Gnieźnieńskiej
PROGRAM RAMOWY
Katechezy przedmałżeńskie
w Archidiecezji Gnieźnieńskiej
Uwagi wstępne
Cel główny
Przygotowanie do życia w łasce sakramentu małżeństwa oraz do uczestniczenia już jako małżonkowie w życiu i misji Kościoła.
Cele szczegółowe
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ukazanie sakramentu małżeństwa jako odpowiedzi na głębokie pragnienia ludzkiego serca.
Odkrycie, że w małżeństwie sakramentalnym działa Trójjedyny Bóg.
Kształtowanie wrażliwości na działanie łaski Bożej w życiu małżeńsko-rodzinnym.
Pogłębienie nauki Kościoła o małżeństwie i rodzinie.
Towarzyszenie narzeczonym w pogłębianiu wiary.
Towarzyszenie narzeczonym w dojrzewaniu miłości.
Ukazanie pozytywnych aspektów życia w małżeństwie.
Przygotowanie do podjęcia zadań rodzicielskich (przyjęcia i wychowania dzieci).
Wprowadzenie w głębsze życie wspólnotowo-liturgiczne Kościoła.
Ukazanie roli małżeństwa i rodziny jako Kościoła domowego.
Ukazanie zagrożeń dla miłości i ludzkiego życia.
Spotkanie ze świadkami żyjącymi w małżeństwie.
Metody i techniki pracy
•wykład
• projekcja filmu
•dyskusja
•dialog
• świadectwo małżonków
Formy pracy
•indywidualna
• zespołowa (w parach lub grupie)
Uwagi dotyczące realizacji
• Na każde spotkanie należy zarezerwować około 2 godzin (z przerwą).
• Warto zadbać o wspólnotowy wymiar spotkań; rozpoczynać je i kończyć modlitwą.
• Zachęca się prowadzących, aby poświęcili czas na poznanie uczestników (ich imion, krótkiej
historii znajomości – jak długo ona trwa, daty zaręczyn, planowanej daty ślubu).
• Na każdym spotkaniu prowadzący powinien zaprezentować przewidziane treści, przeprowadzić ćwiczenia lub warsztaty, aktywnie angażując w nie narzeczonych.
• Zachęca się prowadzących do pomocy narzeczonym w podjęciu rozmów we dwoje na tematy, które często umykają ich uwadze lub których nie chcą podejmować (m.in.: wiara, płodność, posiadanie dzieci, finanse, relacje z rodzicami i przyszłymi teściami).
13
• Głównym narzędziem do prowadzenia katechez jest „ABC dla narzeczonych”, które narzeczeni otrzymują od księdza proboszcza na pierwszym spotkaniu w parafii.
• Zaleca się, by prowadzący realizowali program diecezjalny.
• Podczas prowadzenia katechez warto korzystać z szerokiego wyboru filmów, książek, materiałów dydaktycznych dostępnych na rynku wydawniczym.
• Zaleca się weryfikację uczestnictwa w poszczególnych spotkaniach niezbędną do otrzymania
zaświadczenia dokumentującego udział w katechezach.
• Dobrze jest przygotować dla uczestników teczki, w których będą mogli gromadzić materiały.
• Dla utrzymania kontaktu z uczestnikami warto utworzyć bazę e-mailową lub telefoniczną.
Zespół pastoralny
• Ksiądz proboszcz powinien stworzyć Zespół pastoralny składający się z kapłana, doradców
życia rodzinnego, specjalistów (np. psycholog, lekarz) oraz małżonków – świadków życia
w sakramencie małżeństwa.
• Zachęca się do stworzenia rodzinnej atmosfery w czasie spotkań, która ułatwi narzeczonym
refleksję nad życiem i wiarą (przez wzajemne poznawanie się).
• Ważne jest także, aby Zespół pastoralny zbierał opinie uczestników (ankieta) i poddawał się
ocenie, aby w miarę możliwości modyfikować ścieżkę formacyjną narzeczonych.
• Zaleca się, by Zespół pastoralny brał udział w spotkaniach edukacyjno-formacyjnych prowadzonych przez Referat Rodzin.
Czas trwania
• 6 spotkań składających się z 2 części, w sumie 12 jednostek katechetycznych.
• Na każdym spotkaniu zaleca się realizować dwie jednostki tematyczne (2x45 minut z przerwą pomiędzy nimi).
14
Spotkanie 1
Odkrywając swoje powołanie…
Katecheza 1. Poznawanie siebie w perspektywie wiary
Cel główny
Ukazanie ludzkiej historii oraz miłości w kontekście życia wiarą.
Metody i techniki
wprowadzenie w tematykę – wykład, dialog, modlitwa
Środki dydaktyczne
projektor, puste kartki papieru, test wiary ze strony internetowej www.duszpasterstworodzin.
gniezno.opoka.pl
Przebieg katechezy
1.Modlitwa.
2. Powitanie narzeczonych.
3. Przedstawienie prowadzących, zarysu programu, zasad uczestnictwa w katechezie.
4. Wykład (proponowane treści):
a. Tożsamość człowieka wierzącego – chrześcijanin w dzisiejszym świecie.
b. Powołanie człowieka do miłości.
c. Czym jest doświadczenie ludzkiej miłości?
d. Historia naszego życia. Historia naszej ludzkiej miłości, wybór i zakochanie.
e. Historia ludzka spotyka się z naszą wiarą.
f. Miłość ludzka i doświadczenie wiary.
g. W życiu każdego człowieka przychodzi pytanie o Boga: Kim On jest?
h. Ja i Bóg, my i Bóg. Powołanie do małżeństwa.
i. Moja droga spotkania z Bogiem. Życie w relacji z Bogiem.
5.Ćwiczenie
Zadanie 1. Prowadzący rozdaje każdemu z uczestników puste kartki i zadaje pytania, na które narzeczeni pisemnie odpowiadają:
1. Jak ważna jest moja wiara (jest dla mnie bardzo ważna/mniej ważna)?
2. Jaki jest mój stosunek do wiary narzeczonej/narzeczonego?
3. Jakie są moje tradycje rodzinne i religijne?
4. W jaki sposób świętuję niedzielę?
5. Jakie znam tradycyjne modlitwy?
6. Jakie jest moje zaangażowanie w życie Kościoła w parafii?
Po udzieleniu odpowiedzi prowadzący prosi, by narzeczeni je wspólnie przedyskutowali.
6.Podsumowanie.
7. Zadanie domowe.
Test wiary ze strony internetowej www.duszpasterstworodzin.gniezno.opoka.pl.
15
Polecana literatura
Pismo Święte, Poznań 2002.
Buxakowski Jerzy ks., 25 katechez przedmałżeńskich, Pelplin 2004.
Polak Mieczysław ks., Mistagogia w duszpasterstwie Kościoła. Studium pastoralnoteologiczne, Poznań 2012.
Katecheza 2. Jak przeżyć czas narzeczeństwa?
Cel główny
Uświadomienie jak ważne jest właściwe przeżywanie czasu narzeczeństwa; udzielenie narzeczonym wskazówek pomocnych w dobrym wykorzystaniu tego czasu.
Metody i techniki pracy
wykład, modlitwa
Środki dydaktyczne
film pt. Jak dobrze znasz swojego partnera?, puste kartki
Przebieg katechezy
1.Wykład:
a. Akceptacja siebie i drugiej osoby.
b. Motywacje do zawarcia sakramentu małżeństwa.
c. Czy my się znamy?
d. Jak zbudować trwałe relacje z osobą, w której jesteś zakochany?
e. Jak radośnie wykorzystać czas zakochania, chodzenia ze sobą i narzeczeństwa?
2.Ćwiczenie
Zadanie 1. Prowadzący rozdaje uczestnikom puste kartki i czyta po kolei początek zdań,
które narzeczeni uzupełniają.
Zdania niedokończone dla narzeczonych:
1. Celem małżeństwa jest ...................................................................................................
2. Chcę zawrzeć małżeństwo, ponieważ ..............................................................................
3. Nasza miłość małżeńska powinna być .............................................................................
4. Spotkaliśmy się po raz pierwszy ......................................................................................
5. Zaręczyliśmy się .............................................................................................................
6. Moja narzeczona/narzeczony urodził/a się: .....................................................................
imieniny obchodzi .........................................................................................................
Prowadzący zachęca narzeczonych do porozmawiania na temat tego, co napisali.
Zadanie 2. Odpowiedzcie na pytania:
1. Czy poznałaś/poznałeś przyszłych teściów?
2. Jak twoja narzeczona/narzeczony odnosi się do swoich bliskich?
3. Jakie zwyczaje rodzinne chcecie, aby zostały przeniesione do waszego przyszłego domu
rodzinnego?
Omówcie w parach odpowiedzi.
16
3.Podsumowanie.
4. Zadanie domowe.
Prowadzący zachęca narzeczonych, aby pomodlili się za swojego narzeczonego/narzeczoną.
Polecana literatura
Jabłoński Franciszek ks., Niewiadomska Teresa, ABC dla narzeczonych, Gniezno 2014, s. 9-10.
Joyeux Hendri, Szkoła życia i miłości, Lublin 2011.
McDowell Josh, Woodworth Ralph, Prawdziwa miłość czeka, Warszawa 2010.
Meissner OSB Karol, Człowiek – istota płciowa. O psychologii współżycia małżeńskiego, Poznań 2008.
Molla Piotr, Joanna kobieta mężna, Kraków 1995.
Olczyk Maciej ks., Miłość mi wszystko wyjaśniła, Gniezno 2011.
Pulikowski Jacek, Zakochanie… i co dalej?, Częstochowa 2011.
Poradnik szczęśliwego małżeństwa, 12 filmów dokumentalnych DVD, Kraków 2012, film pt. Jak dobrze
znasz swojego partnera?
17
Spotkanie 2
Boży zamysł względem małżeństwa i rodziny
Katecheza 3. Treść przysięgi małżeńskiej
Cel główny
Ukazanie zamysłu Bożego względem małżeństwa i rodziny. Ukazanie sakramentalności małżeństwa. Zatrzymanie się nad treścią przysięgi małżeńskiej.
Metody i techniki pracy
wykład, pokaz multimedialny ze strony internetowej www.duszpasterstworodzin.opoka.org.pl,
dialog, modlitwa, analiza tekstu
Środki dydaktyczne
projektor, kartki papieru (duże arkusze), 4 markery, tablica
Przebieg katechezy
1. Modlitwa do Ducha Świętego.
2.Wykład:
a. Boży plan miłości. Małżeństwo i rodzina w planie Bożym (Stary i Nowy Testament).
b. Wyniesienie małżeństwa do godności sakramentu.
c. Krótkie omówienie sakramentów jako znaków obecności Boga w życiu człowieka (na
podstawie Katechizmu Kościoła Katolickiego) – sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego, sakramenty uzdrowienia, sakramenty w służbie komunii (KKK, 1210-1666).
d. Łaska sakramentu małżeństwa (umocnienie miłości ludzkiej, podniesienie jej do godności miłości Bożej wspomagającej w wychowaniu dzieci).
e. Treść i znaczenie przysięgi małżeńskiej:
• ślubuję ci miłość,
• ślubuję ci wierność,
• ślubuję ci uczciwość małżeńską,
• aż do śmierci.
f. Rozwój miłości małżeńskiej (fundament małżeństwa):
• modlitwa małżeńska,
• wspólny udział we Mszy św.,
• noszenie obrączek,
• świętowanie rocznic ślubu,
• nieustanna modlitwa za współmałżonka.
3.Ćwiczenie
Zadanie 1. Prowadzący dzieli uczestników na 4 grupy – każda rozważa jedną część przysięgi,
(miłość, wierność, uczciwość małżeńską, nie opuszczę cię aż do śmierci). Prowadzący rozdaje każdej grupie arkusz papieru i marker. Grupa wybiera sekretarza, który spisuje wnioski
i potem dzieli się wnioskami na forum. Następnie każdy może dopowiedzieć swoje uwagi.
Prowadzący podsumowuje.
18
4.Podsumowanie.
5. Zadanie domowe.
Prowadzący zachęca narzeczonych, by w domu napisali list do swojego przyszłego męża/żony
na temat: Cenię Ciebie za…
Polecana literatura
Pismo Święte, Poznań 2002, (Rdz 1,26-28; Rdz 2,15-25; Mt 19,3-6).
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002, nr 1210-1666.
Pius XI, Encyklika „Casti connubi”, Komorów 2000, rozdz. O małżeństwie chrześcijańskim.
Jan Paweł II, Adhortacja „Familiaris consortio”, Wrocław 2000, rozdz. Niepodzielna jedność komunii małżeńskiej, nr 19.
Błaszczak Jacek, Krótki przewodnik po przysiędze małżeńskiej, Katowice 2015.
Jabłoński Franciszek ks., Niewiadomska Teresa, ABC dla narzeczonych, Gniezno 2014, s. 19-21.
Guzewicz Mieczysław, Małżeństwo – tajemnica wielka, Poznań 2005.
Guzewicz Mieczysław, Metoda osiołka – o jedności w małżeństwie, Częstochowa 2016.
Lubowicki OMI Kazimierz, Wasze małżeństwo to wiele więcej niż myślisz, Kraków 2014.
Meissner OSB Karol, Człowiek – istota płciowa. O psychologii współżycia małżeńskiego, Poznań 2008.
Piekara Michał, Razem przez życie. Przewodnik dla małżeństw, które pragną zwyciężać, Kraków 2011.
Pulikowski Jacek, Warto żyć zgodnie z naturą, Poznań 2015.
Poradnik szczęśliwego małżeństwa, 12 filmów dokumentalnych DVD, Kraków 2012, film pt. Po co mieszać
w to Pana Boga?
Sobolewski Zbigniew, Seks, małżeństwo i rodzina. Vademecum spowiednika, Pelplin 2013.
Katecheza 4. Wymogi prawne ważności
sakramentu małżeństwa
Cel główny
Ukazanie prawnie i godnie zawartego sakramentu małżeństwa.
Metody i technika pracy
wykład, dialog, analiza tekstu
Przebieg katechezy
1.Wykład:
a. Przeszkody do zawarcia sakramentu małżeństwa, szczególnie należy omówić – niezdolność płciową (impotencję).
b. Wady zgody.
2.Ćwiczenie
Zadanie 1. Prowadzący przekazuje narzeczonym (każdemu oddzielnie) kartkę, na której zapisane jest pytanie, a pod nim propozycje odpowiedzi. Prowadzący zachęca, aby narzeczeni
zakreślili odpowiedź im najbliższą.
Dlaczego zdecydowaliście się na ślub kościelny?
• Bo tak każe nam tradycja.
• Jestem osobą wierzącą i ślub jest konsekwencją wiary.
• Moja mama/tata chcą, abyśmy wzięli ślub.
19
• To pomysł mojej przyszłej teściowej/teścia.
• Ponieważ chcieliśmy zalegalizować nasz związek.
• Ponieważ mój narzeczony chce zawrzeć ślub kościelny.
• Ponieważ to będzie ładnie wyglądać.
• Ponieważ to jedyna droga, którą chcemy kroczyć.
Zadanie 2. Prowadzący przekazuje narzeczonym (każdemu oddzielnie) kartkę, na której zapisane są pytania. Prowadzący zachęca, aby narzeczeni odpowiedzieli na następujące pytania:
1. Jaki mam stosunek do korzystania z Internetu?
.......................................................................................................................................
2. Jaki jest stosunek do korzystania z Internetu przez moją narzeczoną/narzeczonego?
.......................................................................................................................................
3. Czy w obecności narzeczonej/narzeczonego wysyłałam/em smsy?
.......................................................................................................................................
4. Ile czasu spędza przed komputerem twój narzeczony/narzeczona (nie licząc pracy zawodowej)? Czy Ci to przeszkadza? Dlaczego?
.......................................................................................................................................
Porównajcie swoje wypowiedzi.
Zadanie 3. Prowadzący prosi narzeczonych, aby odpowiedzieli sobie na następujące pytania:
1. Kto będzie rządził domowymi finansami?
.......................................................................................................................................
2. Czy wspólnie będziemy decydować o ważnych wydatkach?
.......................................................................................................................................
3. Czy jesteśmy zwolennikami kredytów?
.......................................................................................................................................
4. Co sądzimy o wspólnym koncie bankowym?
.......................................................................................................................................
3.Podsumowanie.
4. Modlitwa na zakończenie.
Polecana literatura
Kodeks Prawa Kanonicznego, Warszawa 2008.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002, nr 1625-1632.
Gajda Piotr-Mieczysław, Prawo małżeńskie Kościoła Katolickiego, Tarnów 2000.
20
Spotkanie 3
Od zakochania do miłości
Katecheza 5. Etyka miłości małżeńskiej
Cel główny
Ukazanie piękna miłości małżeńskiej.
Metody i techniki pracy
wykład, praca w parach, analiza tekstu, burza mózgów
Środki dydaktyczne
projektor, kartki z tekstem Hymnu do miłości
Przebieg katechezy
1.Modlitwa.
2. Zaleca się podjęcie rozmowy o tym, jak uczestnicy rozumieją miłość małżeńską na przykładzie własnych obserwacji.
3.Wykład:
a. Mężczyzną i niewiastą stworzył ich… (Stary i Nowy Testament). Różnice w przeżywaniu
miłości.
b. Źródło i wzór miłości małżeńskiej (Miłości Boga).
c. Cechy miłości małżeńskiej (Humanae vitae, Amoris laetitia):
•Encyklika Humanae vitae:
– miłość małżeńska jest na wskroś ludzka tzn. zarazem zmysłowa i duchowa,
–pełna,
– wierna i wyłączna,
–płodna.
•Encyklika Amoris laetitia:
–cierpliwość,
– postawa życzliwości,
– uprzejmość, hojność,
–przebaczenie,
–zaufanie.
d. Wymogi miłości małżeńskiej:
• w życiu religijnym,
• w dążeniu do zjednoczenia serc,
• we współżyciu małżeńskim,
• w dziedzinie materialnej.
e. Rozwój miłości małżeńskiej. Odkrycie siebie jako pary. Małżeństwo staje się przygodą
życia:
• słowa: zapewnianie o miłości, komplementy, pochwały, prośby, mówienie o uczuciach, uprzejmość i grzeczność, pamięć o słowach: proszę, dziękuję, przepraszam,
21
• czyny: postawa cierpliwości i życzliwości, pomoc, wspólna praca, poświęcenie czasu
dla siebie, prezenty,
• rytuały: czułe powitania i pożegnania, kawa, herbata, rozmowy, codzienne spędzanie
czasu tylko we dwoje, modlitwa, liturgia,
• sposoby wyrażania miłości:
– 5 języków miłości wg Garego Chapmana: afirmacja, czas, prezenty, pomoc, dotyk.
f. Zagrożenie dla miłości małżeńskiej (wspomnieć):
• manipulacje pojęciem małżeństwa i rodziny dziś,
• zmiany kulturowe związane z rozumieniem powołania oraz zadań kobiety i mężczyzny,
• niestabilność emocjonalna, egoizm, przemoc,
• przedmiotowe traktowanie współmałżonka,
• zdrada małżeńska i brak trwałości w małżeństwie (akceptacja rozwodów),
• niepłodność w małżeństwie.
4.Ćwiczenie
Zadanie 1. Praca z tekstem: Hymn do miłości św. Pawła (1 Kor 13). Na podstawie tego tekstu
narzeczeni przedstawią cechy miłości małżeńskiej w praktyce. Prowadzący prosi, by podkreślili w tekście te, które widzą u siebie i te, które widzą u narzeczonej/narzeczonego. Rozmowa
na ten temat.
Zadanie 2. Można zaproponować narzeczonym film Jadwigi i Jacka Pulikowskich pt. Kto tu
rządzi?
5.Podsumowanie.
6. Zadanie domowe.
Porozmawiajcie ze sobą na temat wzajemnych oczekiwań, co do rozwoju waszej miłości.
Polecana literatura
Pismo Święte, Poznań 2002, (Rdz 1,26-28; Rdz 2,15-25; Mt 19,6-9; Rz 14,7; Ef 5,21-33).
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002, nr 2364.
Paweł VI, Encyklika „Humanae vitae”, Warszawa 2001, rozdz. Cechy charakterystyczne, 9.
Jan Paweł II, Adhortacja „Familiaris consortio”, Wrocław 2000, rozdz. Człowiek obrazem Boga – Miłości,
nr 11, Niepodzielna jedność komunii małżeńskiej, nr 19.
Benedykt XVI, Deus caritas est, Kraków 2006.
Franciszek, Adhortacja „Amoris laetitia”, Kraków 2016, rozdz. Miłość w małżeństwie, nr 89-119.
Papieska Rada ds. Rodziny, Wychowanie do czystej miłości, Kraków 2011.
Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich, Lublin 2001.
Chapman Gary, 5 języków miłości, Kraków 2014.
Chapman Gary, Sztuka wyrażania miłości w małżeństwie, Warszawa 2003.
Chapman Gary, Pięć filarów rodzinnej miłości, Warszawa 2006.
Grzybowski Jerzy, Nas dwoje. Przed nami małżeństwo, Kraków 2006.
Gungor Mark, Więcej śmiechu dla dobra małżeństwa (książka i DVD), Warszawa 2016.
Guzewicz Mieczysław, Miłość małżeńska może być piękna, Częstochowa 2009.
Guzewicz Mieczysław, Miłość i służba w małżeństwie, Poznań 2007.
Guzewicz Mieczysław, Metoda osiołka – o jedności w małżeństwie, Częstochowa 2016.
Jabłoński Franciszek ks., Niewiadomska Teresa, ABC dla narzeczonych, Gniezno 2014, s. 22-24.
Kiernikowski Zbigniew bp, Dwoje jednym ciałem w Chrystusie, Warszawa 2000.
Kokoszka Adam ks., Moralność życia małżeńskiego. Sakramentologia moralna, część 3, Tarnów 1998.
Meissner OSB Karol, Człowiek – istota płciowa. O psychologii współżycia małżeńskiego, Poznań 2008.
Olczyk Maciej ks., Miłość mi wszystko wyjaśniła, Gniezno 2011.
Pulikowski Jacek, Warto żyć zgodnie z naturą, Poznań 2015.
22
Pulikowscy Jadwiga i Jacek, Kto tu rządzi? O tym, jak budować relacje małżeńskie, DVD, film pt. Kto tu
rządzi?
Szustak OP Adam, Akrobatyka małżeńska. Konferencje dla małżeństw i narzeczonych, 5 płyt DVD – Video,
1 płyta CD – mp3, Kraków 2015.
Sobolewski Zbigniew, Seks, małżeństwo i rodzina. Vademecum spowiednika, Pelplin 2013.
Wojtyła Karol ks., Miłość i odpowiedzialność, Lublin 1986, s. 112-124.
Vanier Jean, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich, Poznań 2009.
Katecheza 6. Rodzina w trosce o życie i wychowanie
Cel główny
Ukazanie zadań w życiu rodziny w zakresie religijno-moralnym i materialnym.
Metody i techniki
wykład, świadectwo małżeństw wielodzietnych
Środki dydaktyczne
puste kartki, projektor
Przebieg katechezy
1.Wykład:
a. Obowiązki małżonków wobec siebie, współmałżonka oraz dzieci:
• kształtowanie sumienia,
• wspólne utrzymanie rodziny (zauważenie pracy domowej),
• podział obowiązków.
b. Przyjęcie dziecka:
• kiedy najlepszy czas na dziecko,
• okres prenatalny i rozwój dziecka.
c. Zadania w rodzinie:
• rola ojca w rodzinie,
• rola matki w rodzinie,
• dzieci w życiu małżonków,
•adopcja.
2.Ćwiczenia
Zadanie 1. Prowadzący podaje narzeczonym puste kartki, po czym czyta po kolei pytania, na
które mają dać odpowiedz.
1. Za jakie cechy cenię ojca najbardziej?
.......................................................................................................................................
2. Za jakie cechy cenię matkę najbardziej?
.......................................................................................................................................
3. Kto w mojej rodzinie miał najwięcej do powiedzenia: matka, ojciec, babcia, dziadek,
rodzeństwo?
.......................................................................................................................................
23
4. Czy łatwo było w mojej rodzinie wypowiadać życzenia, uwagi?
.......................................................................................................................................
5. Czy w mojej rodzinie były jakieś szczególne powiedzenia, przysłowia, które były często
powtarzane i utkwiły w mojej pamięci (np. „Rodzina sobie pomaga!”)?
.......................................................................................................................................
Po przeprowadzeniu ćwiczenia zachęca się narzeczonych do rozmów w parze.
Zadanie 2. Prowadzący proponuje, aby uczestnicy uzupełnili zdanie:
1. Dziecko jest dla małżeństwa
.......................................................................................................................................
2. Jeśli nie będziemy mieć własnych dzieci to
.......................................................................................................................................
Rozmowa na temat udzielonych odpowiedzi.
3.Podsumowanie.
4. Modlitwa na zakończenie.
Polecana literatura
Chapman Gary, Pięć filarów rodzinnej miłości, Warszawa 2006.
Fijałkowski Włodzimierz, Jestem od poczęcia. Pamiętnik dziecka w pierwszej fazie życia, Częstochowa 2011.
Guzewicz Mieczysław, Jak być dobrym ojcem, Poznań 2011.
Kornas-Biela Dorota, Wokół początku życia ludzkiego, Warszawa 2002.
Murrow Dawid, Mężczyźni nienawidzą chodzić do kościoła, Poznań 2007.
Pulikowski Jacek, Warto żyć zgodnie z naturą, Poznań 2015.
Pulikowski Jacek, Warto być ojcem, najważniejsza kariera, Poznań 2001.
Sobolewski Zbigniew, Seks, małżeństwo i rodzina. Vademecum spowiednika, Pelplin 2013.
Trobisch Ingrid, Kobieta silna. Odkryj swoją tożsamość, Częstochowa 2010.
Urbaniak Andrzej, Wychowywać dobrego człowieka, Poznań 2012.
Cud Miłości: Od Poczęcia po Narodziny (DVD).
24
Spotkanie 4
Odpowiedzialne rodzicielstwo
Katecheza 7. Płciowość i płodność.
Naturalne planowanie rodziny
Cel główny
Ukazanie piękna ludzkiej płciowości. Podkreślenie jak ważna jest akceptacja własnej seksualności, ukazanie ciała jako daru. Zrozumienie przez narzeczonych, że odpowiedzialne rodzicielstwo
wiąże się zarówno z dojrzałością małżonków i gotowością przyjęcia dziecka, którym ich Pan Bóg
obdarzy, jak i ze znajomością naturalnych metod rozpoznawania płodności związanych z okresową wstrzemięźliwością w małżeństwie.
Metody i techniki pracy
wykład, prezentacja multimedialna, świadectwo małżonków stosujących NPR, praca w parach,
praca, łańcuch skojarzeń
Środki dydaktyczne
projektor, plansze, tablica
Przebieg katechezy
1.Modlitwa.
2.Wykład:
a. Ludzka seksualność w planie Bożym.
b. Płodność darem Boga.
c. Katolicka wizja ludzkiej płciowości.
d. Odpowiedzialne rodzicielstwo w oparciu o naukę Kościoła (Humanae vitae):
• zasady odpowiedzialnego rodzicielstwa:
– obowiązek przekazywania życia (wobec Boga, wobec samych siebie, rodziny i społeczeństwa),
– poznać i szanować dar płodności,
– zapanować nad uczuciami i popędem,
– decyzje o rodzicielstwie podejmować z namysłem i wielkodusznością.
e. Naturalne planowanie rodziny:
• prowadzący pyta narzeczonych:
– Czy słyszeliście o metodach rozpoznawania płodności?
– Jakie znacie metody rozpoznawania płodności?
• podstawy naukowe naturalnych metod rozpoznawania płodności,
• podział metod (metody jednoobjawowe, metody wieloobjawowe),
• zalety naturalnych metod,
25
• trudności korzystania,
• naturalne metody jako styl życia małżonków.
f. Akt małżeński wyrazem jedności małżonków.
3.Ćwiczenie
Zadanie 1. Prowadzący pyta, jakie są według uczestników najważniejsze kryteria idealnej
metody planowania rodziny. Zapisuje na arkuszu papieru wszystkie uzyskane odpowiedzi.
Później zaczyna analizować, pokazując wartość naturalnych metod planowania rodziny.
W wydanej w Londynie w 1993 r. i przetłumaczonej w 1995 r. na język polski książce
pt. Antykoncepcja – pytania i odpowiedzi prof. John Guillebaud znany specjalista w dziedzinie
planowania rodziny przytacza 10 cech idealnej metody planowania rodziny. Przyjrzyjmy się
tym cechom:
1. 100% bezpieczeństwa, zarówno bez groźnych, jak i uciążliwych objawów niepożądanych,
2. 100% skuteczności,
3. brak związku z aktywnością seksualną (tzn. nie wymaga dodatkowych czynności przed
samym stosunkiem),
4. odwracalność efektu antykoncepcyjnego,
5. skuteczność osiągnięta po możliwej do zaakceptowania prostej i bezbolesnej procedurze
– bez polegania na pamięci użytkownika (tak, aby zapomnienie o zastosowaniu środka
nie było równoznaczne z zajściem w ciążę),
6. prosty sposób „odstawienia” metody niewymagający „pytania o pozwolenie”,
7. dostępna cena i łatwość dystrybucji,
8. możliwość stosowania bez nadzoru personelu służby zdrowia,
9. akceptacja przez każdą kulturę, religię i pogląd polityczny,
10.możliwość używania i kontrolowania przez kobietę, która – jeżeli chodzi o skuteczność
metody – ponosi największe ryzyko.
Każda z metod antykoncepcyjnych nie spełnia co najmniej trzech pierwszych kryteriów.
Zadanie 2. Podczas spotkania można zaprezentować narzeczonym film Jadwigi i Jacka Pulikowskich pt. Seks w małżeństwie.
4.Podsumowanie.
5. Zadanie domowe.
Prowadzący zachęca narzeczonych do podjęcia rozmowy na temat możliwości stosowania
metod rozpoznawania płodności w ich przyszłym życiu małżeńskim, a także na temat liczby
dzieci w ich przyszłej rodzinie.
Polecana literatura
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002, nr 2367.
Paweł VI, Humanae vitae, Warszawa 2001, rozdz. Odpowiedzialne rodzicielstwo, nr 10.
Jan Paweł II, Encyklika „Evangelium vitae”, Warszawa 1995.
Papieska Rada ds. Rodziny, Ludzka Płciowość. Prawda i znaczenie, Łomianki 2006.
Arzu-Wilson Mercedes, Miłość i płodność. Metoda owulacji naturalną metodą regulacji poczęć, Kraków
2004.
Dziewiecki Marek ks., Problemy z seksualnością. Odpowiedzi na dylematy młodych chrześcijan, Kraków
2011.
Guillebaud John, Antykoncepcja – pytania i odpowiedzi, Warszawa 1995.
Jabłoński Franciszek ks., Niewiadomska Teresa, ABC dla narzeczonych, Gniezno 2014, s. 23-24.
Kokoszka Adam ks., Moralność życia małżeńskiego. Sakramentologia moralna, część 3, Tarnów 1998.
Kramarek Teresa, Rozpoznawanie okresowej płodności małżeństwa. Metoda objawowo-termiczna, Poznań
2001.
Lichtarowicz Alina, Kiedy jestem płodna, a kiedy nie, Katowice 2005.
26
Lucereau Benedite, Jak się obyć bez pigułki, Poznań 2002.
Marcinkowscy Katarzyna i Mariusz, NPR jest OK, Kraków 2012.
Meissner OSB Karol, Płciowość i czystość. Z problematyki życia seksualnego, Poznań 2004.
Meissner OSB Karol, Człowiek – istota płciowa. O psychologii współżycia małżeńskiego, Poznań 2008.
Naturalne metody rozpoznawania płodności. Tablice, Gniezno 2014.
Pawlukiewicz Piotr ks., Sex. Poezja czy rzemiosło?, [audiobook].
Pulikowski Jacek, Warto pomyśleć o niektórych ważnych sprawach, Poznań 2008.
Pulikowski Jacek, Wartość współżycia seksualnego, Poznań 2001.
Pulikowski Jacek, Miejsce płciowości w miłości, Poznań 2009.
Pulikowski Jacek, Warto żyć w zgodzie z naturą, Poznań 2015.
Pulikowscy Jadwiga i Jacek, Kto tu rządzi? O tym, jak budować relacje małżeńskie, DVD, film pt. Seks
w małżeństwie.
Rybak Grażyna, Płodność. Radość czy utrapienie?, Ząbki 2010.
Trobisch Ingrid, Być kobietą, Warszawa 2006.
Sobolewski Zbigniew, Seks, małżeństwo i rodzina. Vademecum spowiednika, Pelplin 2013.
Semen Yves, Seksualność według Jana Pawła II, Poznań 2008.
Wiater Elżbieta, NaProTechnology. Ekologia płodności, Kraków 2009.
Wołochowiczowie Mariola i Piotr, Seks po chrześcijańsku. Jak w pełni wykorzystać Boży dar płciowości,
Częstochowa 2012.
Wójcik Elżbieta, Naturalne Planowanie Rodziny, Warszawa 2009.
Zimoń Małgorzata, Zimoń Marcin (red.), Płodność. Powrót do źródeł, Bielsko-Biała 2012.
Katecheza 8. Zagrożenia ludzkiego życia
Cel główny
Ukazanie zagrożeń, jakie mogą wystąpić w małżeństwie.
Metody i techniki
wykład, praca w grupie
Środki dydaktyczne
projektor, metody rozpoznawania płodności – tablice
Przebieg katechezy
1.Wykład:
a. Zagrożenia dla ludzkiego życia:
• antykoncepcja w narzeczeństwie i małżeństwie (możliwy wpływ antykoncepcji na
płodność, relacje, zdrowie),
• środki wczesnoporonne,
•aborcja,
• in vitro,
•inseminacja,
•eutanazja.
2.Ćwiczenia
Zadanie 1. Prowadzący proponuje film Jacka i Jadwigi Pulikowskich pt. Antykoncepcja.
Po prezentacji próbuje podjąć dyskusję na temat usłyszany.
27
3.Podsumowanie.
4. Modlitwa na zakończenie.
Polecana literatura
Jan Paweł II, Adhortacja „Familiaris consortio”, Wrocław 2000, nr 32.
Jan Paweł II, Encyklika „Evangelium vitae”, Warszawa 1995, rozdz. Aktualne zagrożenia życia ludzkiego,
nr 7-28.
Kongregacja Doktryny Wiary, Persona Humana. Deklaracja o niektórych zagadnieniach etyki seksualnej,
Wrocław 1993.
Kongregacja Nauki Wiary, „Dignitas personae”. Instrukcja dotycząca niektórych problemów bioetycznych,
Tarnów 2008.
Konferencja Episkopatu Polski, Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie, Warszawa 2009.
Benedicte Lucereau, Jak się obyć bez pigułki?, Poznań 2012.
Brzezińska-Walaszczyk Marta, Wszystko, co chcecie wiedzieć o seksie bez antykoncepcji, ale boicie się zapytać,
Warszawa 2013.
Kowalczyk Amelia, ABC bioetyki. Syndrom poaborcyjny, Kraków 2014.
Pulikowscy Jadwiga i Jacek, Kto tu rządzi? O tym, jak budować relacje małżeńskie, DVD, film pt. Antykoncepcja.
Ruhi-López Angelique, Santamaría Carmen, Niepłodność, Poznań 2015.
Szyncel Katarzyna, ABC bioetyki. Sztuczne zapłodnienie. Jeśli nie in vitro, to co?, Kraków 2010.
Wójcik Katarzyna, ABC bioetyki. Jérôme Lejeune i jego pacjenci z trisomią 21, Kraków 2014.
28
Spotkanie 5
Narzeczeński i małżeński dialog w miłości
Katecheza 9. Budowanie więzi miłości w małżeństwie
Cel główny
Ukazanie obszarów budowania relacji w małżeństwie.
Metody i techniki
wykład, pokaz multimedialny, praca w grupie
Środki dydaktyczne
kartki, na których znajdują się rozsypane wyrazy: rodzina, dzieci, Bóg, rodzice, praca, teściowie,
rodzeństwo, wolny czas, mąż, żona (dopisz własne)
Przebieg katechezy
1.Modlitwa.
2.Wykład:
a. Obszary budowania więzi w małżeństwie. Symbioza trzech „stołów” (ołtarza, stołu, łoża
małżeńskiego):
• wymiar duchowy – sakramenty, modlitwa, wartości,
• wymiar psychiczny – rozmowy, posiłki, wspólny czas,
• wymiar fizyczny – czułość, współżycie.
b. Różnice między mężczyzną i kobietą:
• odmienność płci,
• potrzeby psychiczne,
•myślenie,
•mówienie,
•wrażliwość,
• postrzeganie świata,
• potrzeby seksualne.
c. Wspólne wypracowanie hierarchii wartości.
d. Jakie role w związku pełnią małżonkowie?
e. Jak uczynić szczęśliwym swojego małżonka?
f. Nasze relacje z rodzicami i przyszłymi teściami.
3.Ćwiczenie
Zadanie 1. Z rozsypanych wyrazów ułóżcie własną hierarchię wartości: rodzina, dzieci, Bóg,
rodzice, praca, teściowie, rodzeństwo, wolny czas, mąż, żona (dopisz własne).
Zadanie 2. Porównajcie wasze podejście do ważnych dziedzin życiowych w przyszłym małżeństwie:
1. Jak będziemy dzielić się obowiązkami domowymi?
2. Czy żona będzie pracować zawodowo?
29
3. Jak będą wyglądać nasze relacje z przyjaciółmi?
4. Jak będziemy spędzać wolny czas?
5. Jak będzie wyglądało zarządzanie naszymi finansami?
6. Jak będą wyglądać nasze relacje z przyszłymi teściami/rodzicami?
7. Jak będziemy spędzać święta?
Zadanie 3. Prowadzący proponuje obejrzenie filmu Jadwigi i Jacka Pulikowskich pt. Komunikacja w małżeństwie.
4.Podsumowanie.
5. Zadanie domowe.
Prowadzący zachęca narzeczonych, aby porozmawiali ze sobą na następujące tematy:
• Jak doprowadzić do kompromisu, gdy nasze podejście do ważnych spraw różni się?
• Co oznacza dla mnie ustępowanie współmałżonkowi?
• Na ile jestem gotów/gotowa ustąpić w ważnych dla mnie sprawach?
Polecana literatura
Grzybowski Jerzy, Małżeńskie drogowskazy, Kraków 2011.
Gungor Marc, Męskie sprawy, DVD.
Guzewicz Mieczysław, O przebaczeniu w małżeństwie, CD.
Olczyk Maciej ks., Miłość mi wszystko wyjaśniła, Gniezno 2011.
Piekara Michał, Piekara Urszula, Przytul mnie choć na chwilę… Jak być twórczym mężem, Kraków 2008.
Piekara Michał, Piekara Urszula, Przytul mnie choć na chwilę… Jak być twórczą żoną, Kraków 2008.
Pulikowscy Jadwiga i Jacek, Kto tu rządzi? O tym, jak budować relacje małżeńskie, DVD.
Vanier Jean, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich, Poznań 2009.
Wołochowiczowie Mariola i Piotr, Złamać szyfr, czyli jak zrozumieć małżonka. Pół żartem, całkiem serio,
Częstochowa 2012.
Wołochowiczowie Mariola i Piotr, Seks po chrześcijańsku. Jak w pełni wykorzystać Boży dar płciowości?,
Warszawa 2000.
Katecheza 10. Dialog narzeczeński, małżeński
Cel główny
Zapoznanie narzeczonych z zasadami prawidłowej komunikacji i ze sposobami budowania pozytywnych relacji w rodzinie oraz rozwiązywanie konfliktów.
Metody i techniki pracy
wykład, prezentacja filmu lub audycji, praca w parach
Środki dydaktyczne
film, puste karteczki
Przebieg katechezy
1.Wykład:
a. Komunikacja międzyosobowa:
• Jak przebiega komunikat?
• komunikacja werbalna i niewerbalna,
30
• zła komunikacja,
• zasady dobrej komunikacji.
b.Dialog:
• cel dialogu,
• cechy dobrego dialogu,
• drogowskazy dialogu:
– otwartość i wrażliwość,
– słuchanie przed mówieniem,
– dzielenie się przed dyskutowaniem.
• dialog niewerbalny.
c. Poznaj pięć zasad dobrej komunikacji papieża Franciszka Amoris laetitia (nr 131-136):
•czas,
• poczucie bycia ważnym,
• elastyczność i wielkoduszność,
•wrażliwość,
• troska o siebie.
d. Jak się dogadywać i jak owocnie się kłócić?
e. Rozwiązywanie konfliktów w małżeństwie. Uzdrowienie zranień.
2.Ćwiczenie
Zadanie 1. Prowadzący rozdaje uczestnikom puste karteczki, na których proponuje narzeczonym, aby wymienili 3 najczęstsze przyczyny konfliktów. Następnie prosi, by odpowiedzieli na pytanie: Jak reagujecie na zaistniały konflikt?
3.Podsumowanie.
4. Modlitwa na zakończenie.
Polecana literatura
Franciszek, Amoris laetitia, Kraków 2016, nr 131-136.
Braun-Gaukowska Maria, Miłość aktywna, Warszawa 1985.
Grzybowski Jerzy, Wprowadzenie do dialogu, Kraków 1997.
Grzybowski Jerzy, Dialog jako droga duchowości, Kraków 2009.
Pulikowski Jacek, Krokodyl dla ukochanej, Poznań 2008.
Pulikowski Jacek, Ewa czuje inaczej, Poznań 2008.
Pulikowska Jadwiga, O kobiecości, Poznań 2004.
Sujak Elżbieta, ABC komunikacji, Kraków 2006.
31
Spotkanie 6
Co mnie czeka w małżeństwie?
Katecheza 11. Małżeństwo i rodzina Kościołem domowym
Cel główny
Ukazanie realizacji misji prorockiej, kapłańskiej i królewskiej w małżeństwie i rodzinie – Kościele
domowym. Budowanie nowego systemu wartości, który jest fundamentem nowej rodziny. Święci
i błogosławieni małżonkowie – wzory do naśladowania.
Metody i techniki pracy
wykład, świadectwo małżonków
Środki dydaktyczne
projektor, tablica
Przebieg katechezy
1.Modlitwa.
2.Wykład:
a. Życie słowem Bożym:
• słuchanie słowa Bożego,
• głoszenie słowa Bożego.
b. Przeżywanie sakramentów:
• uczestnictwo w Eucharystii (świętowanie niedzieli),
• sakrament pokuty i pojednania,
• modlitwa indywidualna, małżeńska i rodzinna,
• świętowanie rocznic ślubu,
• rodzinna szkoła sakramentalna,
• rodzina w roku liturgicznym.
c. Miłość służebna i budowanie wspólnoty:
• służba życiu (obrona i promocja życia),
•gościnność,
• pomoc potrzebującym,
• wsparcie dla misji.
d. Przykłady i życie świętych i błogosławionych małżonków (Martin, Quattrocchi).
e. Trwałość małżeństwa żyjącego wiarą.
Amerykańska socjolog Mercedes Arzur Wilson przeprowadziła badania na temat trwałości różnych związków małżeńskich. Oto wiele mówiące wyniki:
• związek tylko cywilny – rozchodzi się jedna para na dwie – 50%,
• po ślubie kościelnym, bez praktyk religijnych – jedna para na trzy zawarte – 33%,
• po ślubie kościelnym i przy coniedzielnym wspólnym udziale w Mszy św. – jedna
para na pięćdziesiąt – 2%,
32
• po ślubie kościelnym przy coniedzielnym wspólnym udziale w Mszy św. i przy codziennej wspólnej modlitwie małżonków – rozpada się jedna para na 1429 par,
w więc zaledwie 0,07%, czyli 0,7 promila(!).
3.Ćwiczenie
Zadanie 1. Prowadzący zachęca narzeczonych, aby porozmawiali ze sobą na temat zadań
rodziny w Kościele.
Proponowana literatura
Jan Paweł II, Encyklika „Evangelium vitae”, Warszawa 1995, nr 87-91.
Guzewicz Mieczysław, Klękamy z Sarą i Tobiaszem, Częstochowa 2016.
Guzewicz Mieczysław, Jak budować szczęście w małżeństwie?, CD.
Guzewicz Mieczysław, Religijne wychowanie dzieci, Poznań 2008.
Guzewicz Mieczysław, Fundament małżeństwa, „Miłujcie się!”, nr 4-2006.
Holbock Ferdynand, Święci małżonkowie, Częstochowa 2003.
Jabłoński Franciszek ks., Małżeństwo i rodzina szkołą ewangelizacji: apostolstwa i misji, Rzeszów 2016.
Jabłoński Franciszek ks., Jak Akwila i Pryscyla… Świadectwa małżeństw pracujących na misjach, Gniezno-Warszawa 2014.
Kluz OCD Władysław, Dobre drzewo. Opowieść o Ludwiku i Zelii Martin, rodzicach św. Teresy od Dzieciątka Jezus, Kraków 2016.
Lubowicki OMI Kazimierz, Duchowość małżeńska w nauczaniu Jana Pawła II, Kraków 2005.
Moia Luciano, Błogosławieni rodzice. Luigi i Maria Beltrame Quattrocchi we wspomnieniach ich dzieci,
Kraków 2007.
Molla Gianna Beretta, Twoja wielka miłość pomoże mi być silną. Listy do męża, Kraków 2002.
Mongin Helene, Ludwik i Zelia Martin. Święci w codzienności, Kraków 2009.
Nosowski Zbigniew, Parami do nieba, Warszawa 2010.
Katecheza 11a. Zadania rodziców i teściów
Katecheza specjalna dla rodziców i przyszłych teściów równolegle do katechezy narzeczonych.
Cel główny
Realizacja przykazania z dekalogu: „Czcij ojca swego i matkę swoją”.
Metody i techniki pracy
wykład, rozmowa dialogowana
Środki dydaktyczne
tablica, projektor
Przebieg katechezy
1.Wykład:
a. Akceptacja wyboru życiowego swoich dzieci oraz wybranej osoby, pomoc w dostrzeżeniu
prawdy, że dziecko nie jest własnością rodziców.
b. Towarzyszenie dzieciom po ślubie.
c. Zasada odrębności nowego małżeństwa.
d. Bycie dziadkiem i babcią w niedalekiej przyszłości.
33
e. Modlitwa za dzieci.
f. Liturgia domowa przed ślubem.
Polecana literatura
Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, Katowice 1994.
Jabłoński Franciszek ks., Misyjna świadomość Kościoła domowego, Warszawa 2016.
Legutko Beata, Iniewicz Grzegorz, Jak (prze)żyć z teściami, Kraków 2015.
Maliszewska Anna, Błogosławieństwo narzeczonych. Domowa uroczystość, Częstochowa 2015.
Pulikowski Jacek, Warto pokochać teściową, Poznań 2003.
Zajic Anna, Wilkowie Małgorzata i Jan, Knotz OFMCap Ksawery, Teściowie i młodzi. Jak to ma działać?,
Częstochowa 2013.
Katecheza 12. Msza św. na zakończenie katechez
przedmałżeńskich
1. Homilia dla narzeczonych i ich rodziców.
2. Błogosławieństwo narzeczonych.
3. Wręczenie zaświadczeń.
W sytuacji, gdy nie będzie możliwości zakończenia katechez Mszą św., proponujemy przeprowadzenie katechezy na temat: „Eucharystia w życiu małżonków i rodziny” oraz „Liturgia
sakramentu małżeństwa”.
Katecheza 12a. Eucharystia w życiu małżonków.
Liturgia sakramentu małżeństwa
(wspólnie z teściami i rodzicami)
Metody i techniki pracy
wykład
Środki dydaktyczne
projektor
Przebieg katechezy
1.Wykład:
a. Obrzęd liturgii.
b. Funkcje liturgii.
c. Przygotowanie liturgii domowej:
•zaręczyny,
• przygotowanie liturgii w parafii:
34
–zapowiedzi,
– omówienie najważniejszych elementów liturgii.
d. Wpływ narzeczonych na przebieg liturgii.
e. Co można wprowadzić do liturgii (czytanie, modlitwa wiernych), muzyka, wystrój świątyni, ubiór własny.
2. Rozdanie zaświadczeń.
3. Błogosławieństwo narzeczonych.
4. Modlitwa na zakończenie.
Referat małżeństw i rodzin, Gniezno, 10 listopada 2016 r.
35

Podobne dokumenty